เอกสารสรุปผลการดำเนินงาน IPA...
description
Transcript of เอกสารสรุปผลการดำเนินงาน IPA...
1
เอกสารสรปผลการดาเนนงาน
โครงการ “การจดการความร�เครอข�ายการเรยนร�หม�บ�านเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต 84 พรรษา”
จงหวดนครราชสมา ประจาป,งบประมาณ 2554
สานกงานพฒนาชมชนจงหวดนครราชสมา www.cddkorat.com
โทร. โทรสาร 0-4424-2991 , 0-4424-3610
2
สารบญ
หนา
คานา ๒
สรปเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ ๓
กจกรรมการจดการความร ๓
ผลสาเรจเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง ๔
ผลสาเรจกลมอาเภอไหมเน,องาม ๕
ผลสาเรจกลมอาเภอเมองหญงกลา ๑๗
ผลสาเรจกลมอาเภอลาตะคอง ๒๘
ผลสาเรจกลมอาเภอทงสมฤทธ6 ๓๕
ผลสาเรจกลมอาเภอสรนาร ๔๖
ภาพกจกรรมการจดเวทถอดบทเรยน ๕๗
3
สานกงานพฒนาชมชนจงหวดนครราชสมา ไดจดทาขอเสนอโครงการรเร;มสรางสรรคเพ;อ ขบเคล;อนยทธศาสตรกรมการพฒนาชมชน ความสาเรจในการดาเนนงานของสานกงานพฒนาชมชนจงหวดท;ไดรบอนมตใหดาเนนการตามคารบรองการปฏบตราชการภายในระดบหนวยงาน (IPA) ประจาป ๒๕๕๔ โครงการ “การจดการความรเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา” งบประมาณ จากกรมการพฒนาชมชน จานวน ๕๐,๐๐๐ บาท
วตถประสงคเพ�อ ๑. จดการความรบทเรยนความสาเรจ (Best Practice) จากการดาเนนงานเครอขายการ
เรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๒. เพ;อเผยแพรผลงานความสาเรจ และยกยองเชดชเกยรตบคคล/ครวเรอน/หมบาน/ชมชน
ท;นอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาสการปฏบตไดอยางสมฤทธ6 ผล
๑. จดเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา เพ;อคดเลอกทมงานและพ,นท;
๒. ประกาศเกยรตคณทมงาน/มอบโลแกเครอขายท;ไดรบการคดเลอกดเดน ๓. นาบทเรยนเผยแพรในการจดนทรรศการแสดงผลงานเครอขายการเรยนรหมบาน
เศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา
ระยะเวลาดาเนนการ จดเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบกลมอาเภอ 5 กลมอาเภอ ดงน,
วนท; 22 สงหาคม 2554 ณ หองประชมอาเภอบวใหญ กลมอาเภอไหมเน,องาม ประกอบดวย อาเภอบว ใหญ,ประทาย,โนนแดง,บวลาย,แกงสนามนาง,บายเหล;อมและสดา วนท; 22 สงหาคม 2554 ณ หองประชม อบจ.นครราชสมา กลมอาเภอเมองหญงกลา ประกอบดวย
อาเภอเมองนครราชสมา,จกราช,เฉลมพระเกยรต,โนนไทย,โนนสง, ขามสะแกแสงและพระทองคา
วนท; 22 สงหาคม 2554 ณ หองประชมเทศบาลตาบลกดจก อาเภอสงเนน กลมอาเภอลาตะคอง ประกอบดวย อาเภอปากชอง,สค,ว,สงเนน,ขามทะเลสอ,ดานขนทด และ
กจกรรมการจดการความร
สรปเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต 84 พรรษา ระดบอาเภอ
4
เทพารกษ วนท; 22 สงหาคม 2554 ณ หองประชมเทศบาลตาบลในเมอง อาเภอพมาย กลมอาเภอทงสมฤทธ6 ประกอบดวย อาเภอพมาย,คง,ชมพวง,หวยแถลง,ลาทะเมนชยและเมองยาง วนท; 23 สงหาคม 2554 ณ หองประชมอาเภอโชคชย กลมอาเภอสรนาร ประกอบดวย อาเภอโชคชย, ครบร,เสงสาง,ปกธงชย,วงน,าเขยวและหนองบญมาก ประกอบดวย
๑. พฒนาการอาเภอ ๓๐ คน ๒. พฒนากร ๑๕๖ คน ๓. ผนา ๖๔ คน ๔. หวหนากลมงาน/นกวชาการพฒนาชมชนจงหวดผรบผดชอบ นเทศ ตดตามงานกลมอาเภอ
จานวน ๒๕ คน รวม ๒๗๕ คน
ผลการดาเนนงานของกลมอาเภอท�ไดรบการคดเลอก
กลมอาเภอไหมเน,องาม ไดแก อาเภอบวใหญ กลมอาเภอเมองหญงกลา ไดแก อาเภอขามสะแกแสง กลมอาเภอลาตะคอง ไดแก อาเภอปากชอง กลมอาเภอทงสมฤทธ6 ไดแก อาเภอเมองยาง กลมอาเภอสรนาร ไดแก อาเภอหนองบญมาก
Best Practice
ผเขารวมกจกรรม
5
สรปผลเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ป ๒๕๕๔ เพ�อคดเลอกทมงานและพ4นท�ตนแบบ
ประกอบดวย อาเภอบวใหญ, ประทาย, โนนแดง, บวลาย, แกงสนามนาง, บานเหล;อม และสดา
๑. พฒนาการอาเภอ 7 คน ๒. พฒนากร 29 คน ๓. ผนา 14 คน ๔. หวหนากลมงาน/นกวชาการพฒนาชมชน ๓ คน
รวม ๕๓ คน
๑. พฒนาการอาเภอนาเสนอผลการดาเนนงานการขบเคล;อนเครอขายการเรยนรหมบาน เศรษฐกจพอเพยง
๒. ผนาชมชนท;เปนคณะทางาน เปนผนาเสนอผลการดาเนนงานการขบเคล;อนเครอขาย เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง
๓. คณะกรรมการ (หวหนากลมงาน/นกวชาการพฒนาชมชนจงหวด) ซกถามเพ;มเตม ให ขอคดเหน/เสนอแนะแกทมอาเภอ/เครอขาย
เครอขายการเรยนรฯ กลมไหมเน,องามท;ไดรบการคดเลอกใหเปนเครอขายดเดน ไดแก
เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา อาเภอบวใหญ
กลมอาเภอไหมเน4องาม
รปแบบและวธการ
๑. องคความรจากอาเภอท�เปนทมงานและพ4นท�ตนแบบ Best Practice
กลมเปาหมาย
6
อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา มการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยง ต,งแตป พ.ศ. ๒๕๕๒ เปนตนมาจนถงปจจบน จานวน ๑๗ หมบาน ในป ๒๕๕๔ สานกงานพฒนาชมชนจงหวดนครราชสมา ไดจดทาโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา ระดบอาเภอข,น เพ;อสนบสนนขบเคล;อนกจกรรมหมบานเศรษฐกจพอเพยง
ทมงานสานกงานพฒนาชมชนอาเภอบวใหญ จงไดดาเนนงานตามโครงการดงกลาวโดย จดต,งเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอพยง เม;อวนท; ๒๖ เมษายน ๒๕๕๔ ซ; งมท;ทาการเครอขายต,งอย ณ บานหนองเมก หมท; ๙ ตาบลดานชาง อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา
Input : แนวทางการดาเนนงานของจงหวด/กจกรรมตามยทธศาสตรกรมฯ/จงหวด/กจกรรมท;รวม ดาเนนการกบภาคการพฒนา/การประชมเตรยมความพรอมของจงหวด Process : สารวจความพรอมของพ,นท;/สรางความรความเขาใจ/สรางทมงาน/สรางระบบการ จดการความร Output : มคณะกรรมการเครอขาย/ทมขบเคล;อนเครอขายการเรยนรดานเศรษฐกจพอเพยง Outcome : คณะกรรมการเครอขายฯ มบทบาทในการขบเคล;อนปรชญาเศรษฐกจพอเพยง/มแหลงเรยนร เช;อมโยงเครอขายฯ/Website อาเภอประชาสมพนธขอมลแหลงเรยนรดาน ศกพ.
กลยทธ ๕ ส. ๑. สรางความพรอมของพ4นท�
� จดทาฐานขอมลหมบานเศรษฐกจพอเพยง/ขอมลของกลม/องคกร/เครอขาย/ทะเบยนขอมลรายช;อแกนนาการพฒนาหมบาน
� เตรยมทมวทยากรกระบวนการ/ออกแบบเน,อหาหลกสตรในการจดเวทสรางความเขาใจ � ประชาสมพนธโครงการผานชองทางตาง ๆ เชน ในท;ประชมหวหนาสวนราชการ/กานน-ผใหญบาน และเวบไซตอาเภอ � วางแผนปฏบตการ
๑.๑ ขอมลท�วไป
๑.๒ แนวทางการจดต4งเครอขายของทมอาเภอ
๑.๓ กลยทธ ในการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจ
7
๒. สรางความรความเขาใจ
� ประชมทมงานพฒนาชมชนสรางความเขาใจแนวทางการดาเนนงาน � จดเวทสรางความรความเขาใจแกนนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงประชาสมพนธการดาเนนโครงการฯ เพ;อคนหาแนวรวม
๓. สรางทมงาน � ต,งคณะทางานในระดบตางๆต,งแตระดบอาเภอ ถงระดบหมบาน
� ต,งคณะกรรมการเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบหมบาน ระดบตาบล และระดบอาเภอ
� จดต,งเครอขายเม;อวนท; ๒๖ เมษายน ๒๕๕๔ มท;ทาการเครอขายต,งอย ณ บานหนองเมก หมท; ๙ ตาบลดานชาง อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา
๔. สรางความรวมมอ ประสานหนวยงานภาคเศรษฐกจพอเพยง/แสวงหางบประมาณสนบสนนการดาเนนงาน ไดแก
� ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยรวมในการปรบปรงศนยเรยนรชมชน สนบสนนการดาเนนงานกลมอาชพ
� บาน วด โรงเรยน สนบสนนการใหความร การพฒนาดานจตใจ � มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล จงหวดนครราชสมา สนบสนนวสดสาธตกจกรรมบอแกส
ชวภาพ การแปรรปผลตภณฑจากขาว เปนตน m� องคกรปกครองสวนทองถ;นสนบสนนงบประมาณในการพฒนาปรบภมทศนของหมบาน � ประสานของบประมาณเปนคาอาหารจากหมบานท;เปนแหลงเรยนรทกหมบาน
๕. สรางระบบจดการความร � จดเวทแลกเปล;ยนเรยนร
� จดทาทะเบยนขอมลความรท;มอยในชมชน � จดการความร/การสบคนความร � เผยแพรประชาสมพนธ เพ;อขยายผลการเรยนร ทางเวบไซตสานกงานพฒนาชมชนอาเภอ
�จดเรยนร/พฒนาและปรบภมทศนหมบานแสดงใหเหนถงการเปล;ยนแปลงในทางท;ดข,น �รวมคด รวมวางแผน รวมดาเนนการกบคณะกรรมการขบเคล;อนเครอขายการแลกเปล;ยนเรยนร �ประสานหนวยงานภาคสนบสนนงบประมาณตอยอดกจกรรม
๑.๔ กจกรรมเครอขาย
8
• มจดเรยนรดานการสงเสรมพฒนาอาชพ
• หมบานเปาหมายสมาชกเครอขายการเรยนรมการพฒนาอยางตอเน;อง
• ประชาชนเกดความศรทธาในตวเจาหนาท;พฒนาชมชน ทาใหงายตอการประสานงาน และ สามารถทางานรวมกบประชาชนไดเปนอยางด
• ภาคการพฒนาใหความรวมมอสนบสนนการดาเนนงาน สนบสนนงบประมาณวสดอปกรณ
• สนองตอบยทธศาสตรการดาเนนงานตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยงทกระดบ
การพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยง ปจจบนมหลายหนวยงานท;เขาไปสงเสรมสนบสนน เชน พฒนาชมชน เกษตร กศน. อบต. ลกษณะตางคนตางทาไมมการบรณาการ ในปน, ( พ.ศ. ๒๕๕๔ ) สานกงานพฒนาชมชนจงหวดนครราชสมา ไดจดทาโครงการรเร;มสรางสรรคเพ;อสนบสนนการดาเนนงานตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง โดยการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอบวใหญ จงไดจดเวทสรางความรความเขาใจในการสราง เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ และจดต,งเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงอาเภอบวใหญ ข,นเม;อวนท; ๒๖ เมษายน ๒๕๕๔ โดยมนายบวเรยน สโพธ6 เปนประธาน และมหนวยงานภาคเปนท;ปรกษา
ใชหลกการ ๕ รวมเปนกลยทธ ในการขบเคล;อนการสรางเครอขายการเรยนรฯ ๑. รวมคด ๒. รวมวางแผน ๓. รวมดาเนนการ ๔. รวมรบผลประโยชน
๑.๕ ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายการเรยนรฯ
๒. การสรปบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา อาเภอบวใหญ
๒.๑ สภาพท�วไปกอน
๒.๒ กลยทธ/เทคนค
9
๕. รวมตดตาม/ถอดบทเรยนความสาเรจ
� การจดต,งสถาบนการจดการเงนทนชมชนและการบรหารจดการชมชน � ธนาคารขยะ ออมวนละบาท สวสดการชมชน � ๑ ไร แกจน � กจกรรมสาธต เล,ยงปลาดกในบอซเมนต/ทาน,ายาเอนกประสงค/ทาปยอนทรย/
น,าหมกชวภาพ/เพาะเหด/ทอเส;อ/การเล,ยงหมหลม/แปลงสาธตเกษตรอนทรย/เพาะพนธกลาไม
� ประชาชนในหมบานมความต;นตว รวมมอกนปรบปรงภมทศนสภาพแวดลอมชมชน � หมบานท;เปนจดดาเนนการจดเวทแลกเปล;ยนเรยนร มรายไดเพ;มข,นจากการจาหนาย
ผลตภณฑชมชน � หนวยงานภาคการพฒนา ไดเขามาสนบสนนการพฒนาอาชพตอยอดกจกรรม � มทางเลอกในการประกอบอาชพตามถนด จากการแลกเปล;ยนเรยนร/สาธตกจกรรมตางๆ
� คณะกรรมการเครอขายฯ มความร ความเขาใจ ในการดาเนนงานตามโครงการฯ � คณะกรรมการ/สมาชกเครอขายฯ มสวนรวมการดาเนนงานในทกข,นตอน � คณะกรรมการ/สมาชกเครอขายฯ ท;เขารวมโครงการเหนประโยชนในการสรางเครอขาย ท;มการ
แลกเปล;ยนเรยนรรวมกน � หมบานเศรษฐกจพอเพยงตนแบบ ไดรบการยอมรบช;นชมในความสาเรจ อยในพ,นท;ดาเนนงาน � หมบานเครอขายฯ มความพรอม มศกยภาพ มทนทางสงคม ชมชนมความรก ความสามคค � หนวยงานภาคการพฒนา ใหความรวมมอเปนอยางด
� คณะกรรมการเครอขายฯ ตองจดใหมการประชมอยางสม;าเสมอ � ตองจดเวทแลกเปล;ยนเรยนรกบสมาชกอยางตอเน;อง
๒.๓ กจกรรมการแลกเปล�ยนเรยนรของเครอขายฯ
๒.๔ ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายฯ แกสมาชกและชมชน
๒.๕ ปจจยท�มผลตอความสาเรจของโครงการ
๒.๖ การสรางความย�งยนใหเครอขายฯ
10
� มแผนการดาเนนงานท;เปนปจจบน สามารถปฏบตไดจรง � มการแสวงหางบประมาณ มาสนบสนนการดาเนนงานของเครอขายฯ � มการฝกอบรม ศกษาดงาน การแลกเปล;ยนเรยนร กบเครอขายอ;นๆ � มหนวยงานภาคการพฒนาท;เก;ยวของ ตองใหความสาคญ อยางตอเน;องและจรงจง
���� ใหมการขยายผลการดาเนนงานโครงการฯ ไปในเขตพ,นท; จงหวดอ;น ๆ ท;วประเทศ ���� ผบรการระดบสงตองใหความสาคญ และใหมการบรรจไวในแผนงาน/โครงการกจกรรมประจาป ของหนวยงาน
� ควรสรางความเขาใจกบแกนนาในหมบาน ใหเหนความสาคญในการขบเคล;อนกจกรรมหมบาน เศรษฐกจพอเพยง
� คณะกรรมการเครอขายฯ ตองขบเคล;อนกจกรรมอยางตอเน;อง ใหแนวคดเศรษฐกจพอเพยงเปน วถชวตของคนในชมชน เกดการพฒนาท;ย ;งยน สามารถพฒนา เปนหมบานตนแบบมการแลกเปล;ยนเรยนร ศกษาดงานจากหมบาน/ชมชนอ;น
� ในระดบหมบาน แกนนาหมบานควรสงเสรมสนบสนน และนาองคความรท;หลากหลายใน ชมชนมาเปนตนแบบ ในการขยายผลตอยอดกจกรรมเศรษฐกจพอเพยง และยกยองชมเชยในระดบหมบาน ตาบล อาเภอ เพ;อใหเจาของความรน,น เกดความภาคภมใจ
� ถงโครงการส,นสดลงแลว กควรสนบสนนฝกอบรมใหความร ศกษาดงาน แลกเปล;ยนเรยนร รวมกนระหวางเครอขาย ใหดาเนนการตอไปอยางตอเน;อง เพ;อความเขมแขงอยางย ;งยนของ หมบาน/ชมชน
1. สรางความสมพนธ ตดตอ ส;อสารระหวางกน พบปะ พดคย ทาความรจกซ; งกนและกน แลกเปล;ยนขอมล ท;อย เบอรโทรศพท เพ;อใชตดตอส;อสาร 2. สงเสรมสนบสนนใหมการแลกเปล;ยนเรยนร ทกษะ ประสบการณ ความร ภมปญญา
๒.๗ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย
๒.๘ ขอเสนอแนะเชงปฏบต
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอประทาย
กระบวนการ/ข4นตอน และกลยทธ เทคนคในการสรางเครอขายการเรยนรฯ
11
- - มการประชม ปรกษาหารอ/สรางเปาหมายรวมกน สรางแรงจงใจรวมกน - มการขบเคล;อนกจกรรมรวมกน มกฎ กตกา ท;ทกคนพอใจ - มการเผยแพร ประชาสมพนธ ผานส;อ เชน เอกสาร แผนพบ เวบไซด วทยชมชน 3. สงเสรม สนบสนน ใหมการทากจกรรมการมสวนรวม รวมมอ รวมใจ แกไขปญหา - จดกจกรรมของเครอขายรวมกนอยางตอเน;อง และขยายผล
- จดทาทะเบยนกลม องคกรสมาชก ขอมลปราชญชาวบาน องคความรและภมปญญา - จดทาส;อประชาสมพนธการทางานและกจกรรมของเครอขาย ตามชองทางตางๆ
4. สนบสนนวสดอปกรณศนยกลางเครอขายเรยนร
1. การเพาะเหดนางฟา และเหดภฐาน 2. การทาน,ายาเอนกประสงค 3. การเผาถานทาน,าสมควนไมไลแมลง 4. การทาปยหมกชวภาพ 5. การปลกผกสวนครว/การทาไรนาสวนผสม
1. มสวนรวมแสดงออกถงความจงรกภกดตอองคพระบาทสมเดจพระเจาอยหว และ ประเทศชาต 2. มโอกาสแลกเปล;ยนความร ขอมล ขาวสาร ทกษะ ประสบการณ 3. สมาชกมรายไดเพ;มข,น ความเปนอยท;ดข,น 4. สมาชกมจตเปนสาธารณะ ในการทางานเพ;อสวนรวม 5. สมาชกไดรบความชวยเหลอ กาลงใจ และการยอมรบ จากเพ;อนในเครอขาย 6. ชวยเช;อมประสานแหลงทรพยากรดานตางๆ ท,งภายใน และนอกเครอขาย
......................................................................
�ประชมช,แจงเจาหนาท;/มอบหมายภารกจ
การแลกเปล�ยนเรยนร
ประโยชนจากการขบเคล�อนเครอขายฯ ท�สมาชก
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอโนนแดง
กลยทธ เทคนค กระบวนการมสวนรวมในการสรางเครอขายการเรยนรฯ ของทมงาน
12
�ประชมคณะกรรมการและคณะทางาน บรณาการขยายผลเศรษฐกจพอเพยง เพ;อกาหนดหมบานเปาหมาย และแนวทางการแลกเปล;ยนเรยนร �ประชมช,แจงสรางความเขาใจแกนนาหมบาน และรวมวางแผนเช;อมโยงเครอขาย �ประชมครวเรอนตนแบบหมบานเศรษฐกจพอเพยง �คดเลอกครวเรอนตนแบบ �จดทาขอมลและผงเช;อมโยงเครอขายจดเรยนร/ประชาสมพนธกจกรรมเรยนรใหประชาชนท;วไปและหมบานเครอขายทราบ � จดเวทแลกเปล;ยนเรยนรกจกรรม � ประชมครวเรอนตนแบบ � ปรบปรงจดเรยนร � ปรบปรงศนยเรยนรชมชนใหเปนเครอขายการเรยนร � นาคณะกรรมการศกษาดงานแตละหมบาน � ประโยชนท;ไดจากการสรางเครอขายฯ � หมบานมการแลกเปล;ยนขอมลขาวสาร ทกษะ ความร เคร;องมอ � ชาวบานมความคดรเร;มโดยไมตองรอเจาหนาท;มาช,แนะ
�ประชมช,แจงสรางความเขาใจกบเจาหนาท;และคณะทางาน �ทบทวนองคความรปรชญาเศรษฐกจพอเพยง/ตวช, วดแกเจาหนาท; �ประสานคณะกรรมการเครอขายแตละหมบานเพ;อช, แจงรายละเอยด �ประสานความรวมมอกบกลมองคกร และหนวยงานท;เก;ยวของ �จดทาแผนปฏบตการ �ดาเนนการขบเคล;อนกจกรรม �ประชาสมพนธ/รายงานผล
การขบเคล�อนกจกรรมของเครอขายการเรยนรฯ
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอบวลาย
กลยทธ เทคนค กระบวนการมสวนรวมในการสรางเครอขายการเรยนรฯ ของทมงาน
13
�จดเวทแลกเปล;ยนเรยนรกจกรรม �จดทาคาส;งคณะทางานขบเคล;อนกจกรรมระดบอาเภอ/จดทาระเบยบเครอขายฯ/จดทาขอมลและ
ผงเครอขาย/จดการความร �ประเมนความสขมวลรวม �เปดหมบานเศรษฐกจพอเพยง �พฒนาแหลงเรยนร �สรางวทยากรเรยนร
� มแหลงแลกเปล;ยนเรยนร 1. รวมเสนอความคดเหนโครงการรเร;มสรางสรรคป ๒๕๕๔ 2. ไดปรกษาหารอแนวทางการดาเนนงานตามโครงการฯ รวมกบนายอาเภอและภาคการพฒนา 3. ไดประสานใหพฒนากรประจาตาบล ไดจดเกบขอมลในพ,นท;หมบานเปาหมาย 4. ออกคาส;งแตงต,งคณะทางานเครอขาย ฯ ระดบอาเภอ 5. เชญประชมคณะทางานเครอขาย ฯ ระดบอาเภอ เพ;อคดเลอกสถานท;ต,งเครอขายฯ การวางแผนปฏบตการขบเคล;อนกจกรรมของเครอขาย ฯ 6. สนบสนนการจดทาเวทแลกเปล;ยนเรยนรของเครอขายฯ 7. ประสานงานภาคการพฒนา เพ;อใหการสนบสนนการขบเคล;อนงานของเครอขายฯ 8. รวมสนบสนนในการถายทอดองคความรและบนทกองคความรรวมกบเครอขายฯ
การขบเคล;อนเครอขาย
ประโยชนท�ไดจากการสรางเครอขายฯ
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอสดา
กระบวนการ/ข,นตอน
กลยทธ/วธการ
14
1. ทาการแลกเปล;ยนเรยนรกนเองในทมงาน 2. รวมกนศกษาขอมลแนวทางการขบเคล;อนเครอขายฯ เพ;อใหสอดคลองกบยทธศาสตรกรมการพฒนาชมชน ป ๒๕๕๔ 3. แบงงานกนทาภายในทม เพ;อความสาเรจของงาน 4. วางแผนปฏบตการ และดาเนนงานตามแผนฯเกดอะไรบาง 5. ทมอาเภอ สามารถขบเคล;อนกจกรรมตามภารกจไดด 6. เกดการเช;อมโยงการทางานของเครอขายฯ กบงานตามยทธศาสตรกรมการพฒนาชมชน 7. เกดองคความรใหมในทมอาเภอ 8. เกดแหลงเรยนรในชมชนเพ;มมากข,น จากกระบวนการทางานของเครอขายฯไดอะไรบาง 9. ไดมการสรางความร ความเขาใจในการทางานเปนทม 10.ไดทางานกบเครอขายฯ และภาคการพฒนาท;แนบแนนย;งข,น 11. ไดถอดบทเรยนความสาเรจในการขบเคล;อนงานของเครอขายฯ
********************* � สรางความเขาใจการดาเนนงานตามโครงการฯแกเจานาท;พฒนาชมชนใหเปนไปในทศทางเดยวกน � ประชาสมพนธแนวทางการดาเนนงานโครงการฯในท;ประชมหวหนาสวนราชการ/กานนผใหญบาน � สารวจขอมล/จดทาฐานขอมล/จดทาแผนปฏบตการ � สรางการเรยนร/สรางความเขาใจในการดาเนนงานตามโครงการฯแกหมบานสมาชก � จดเวทสรางความรความเขาใจกระบวนการทางาน และจดต,งคณะทางานขบเคล;อนกจกรรม � แลกเปล;ยนเรยนร/จดทาแผนขบเคล;อนกจกรรม /ปรบปรงพฒนาแหลงเรยนร /ประชมสญจร � บรณาการการทางานของคณะทางานขบเคล;อนฯระดบอาเภอ/ตาบล โดยรวมกบ ศจพ.อ และ ศจพ.ต. ���� ประสานภาคพฒนาขอรบการสนบสนนงบประมาณ เพ;อสนบสนนการขบเคล;อนกจกรรมของเครอขายฯ
�แกสชวภาพ �กลมอาชพตดเยบผา/กลมทอตะกรา �การผลตผงนว �การเล,ยงกง /การเล,ยงกบ
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอบานเหล�อม
กลยทธ เทคนค และกระบวนการมสวนรวมในการสรางเครอขายการเรยนรฯ
กจกรรมการเรยนรของเครอขาย
15
�การปลกผกปลอดสารพษ
���� การขบเคล�อนยทธศาสตรกรมฯ ���� เกดการแลกเปล;ยนเรยนรในการบรหารจดการทนชมชนซ;งนาไปสการจดสวสดการชมชน ���� กอใหเกดแนวคด แนวทาง ในการบรหารจดการกลมใหมการกระจายผลประโยชนตอชมชนมากข,น ���� กลมอาชพในพ,นท;เปาหมาย ไดรบการกระตน เกดการแลกเปล;ยนเรยนร เกดชองทางในการประกอบ อาชพใหมๆเพ;มข,น เชน อาชพเล,ยงกบ อาชพปลกผกปลอดสารพษ อาชพผลตตะกรา เปนตน ���� กจกรรมแผนงานของหมบานไดมการบรรจไวในแผนชมชนและมการนาไปใชประโยชน ���� องคความรท;มอยในหมบาน/ชมชน ไดรบการจดการความรและนาไปเผยแพร ใหเกดประโยชนตอผสนใจตอไป
*********************
���� ใหเกยรตและสรางกาลงใจในการทางานสรางภาค ���� ใหความอสระในการดาเนนกจกรรม ���� จดเวทรบฟงความคดเหน
���� นายอาเภอเปนท�ปรกษา/สรางภาค : สวนราชการ, อบต. กพสอ. อช.
���� ศกษารายละเอยดประชมแกนนาหมบานเศรษฐกจพอเพยง กบเจาหนาท;พฒนาชมชน ���� รวมกบภาคการพฒนาพฒนากรประจาตาบล จดเกบขอมลในพ,นท;หมบานเปาหมาย ���� การวางแผนปฏบตการ/กาหนดหมบานเปนศนยกลาง/เตรยมความพรอมขบเคล;อนกจกรรมเครอ
� คนหาแกนนาแนวรวม/คดเลอกคณะทางานเครอขาย ฯ ระดบอาเภอ และระดบหมบาน ���� จดเวทแลกเปล;ยนเรยนรรวมกนของเครอขายฯ ในรปแบบเวทสญจรสนบสนนในการถายทอด องคความรและถอดบทเรยน
� ตดตามประเมนผล
ประโยชนท;ไดรบจากโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอแกงสนามนาง
กลยทธ เทคนคในการขบเคล�อนเครอขายการเรยนรฯ
กระบวนการดาเนนงาน
ประโยชนท;ไดรบจากโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง
16
� เกดการแลกเปล;ยนเรยนรกจกรรมในเวทแลกเปล;ยน � มการแลกเปล;ยนเรยนรและตอยอดกจกรรมใหดย;งข,น � เกดแหลงเรยนรในหมบาน ตาบล อาเภอเพ;มมากข,น �จากกระบวนการทางานของเครอขายทาใหเกดความรก ความสามคคในการทางานรวมกนใน
องคกรและหนวยงานภาคพฒนา � ไดถอดบทเรยนความสาเรจในการขบเคล;อนงานของเครอขายฯ � มการเรยนรการทางานเปนทม � ไดพฒนาศกยภาพของตนเองมากข,น � ทางานกบสมาชกเครอขายฯ และภาคการพฒนาอยางตอเน;อง
� จนท. /ภาค เขาใจหมบาน /ผบรหารเหนความสาคญ ไดรบสนบสนนงบประมาณ � สรางเครอขาย ไดความร ดารงตนอยดวยความพอเพยง
………………………..
ปจจยสความสาเรจ
17
๑. การแจงประเดนและหลกเกณฑ สานกงานพฒนาชมชนจงหวด แจงประเดนใหอาเภอ ไดเตรยมการสาหรบการนาเสนอผลงานใหคณะกรรมการไดพจารณา ๔ ประเดน ดงน, ๑.๑ กลยทธ กระบวนการ หลกการมสวนรวมในการขบเคล;อนการดาเนนงานของทมงานสานกงานพฒนาชมชนอาเภอและเครอขายการเรยนร (๓๐ คะแนน) ๑.๒ การขบเคล;อนกจกรรมของเครอขาย โดยพจารณาวาเครอขายการเรยนรฯ ไดทาอะไรกน มาบาง (๒๕ คะแนน) ๑.๓ ผลประโยชนท;เกดข,นจากการขบเคล;อนกจกรรมของเครอขายตอสมาชกเครอขายฯ ชมชน และงานกรมการพฒนาชมชน (๒๕ คะแนน) ๑.๔ การจดทา E-Mapping (๒๐ คะแนน)
๒. เตรยมทมคณะกรรมการจากสานกงานพฒนาชมชนจงหวดนครราชสมา จานวน ๓ ทาน ดงน, นางขวญใจ จนทรมณ หวหนาฝายอานวยการ เปนประธาน, นางจรวย โพธ6 นอก นกวชาการพฒนาชมชนชานาญการ เปนกรรมการ และนางปารชาต สรบณฑตวงศ นกวชาการพฒนาชมชนชานาญการ เปนกรรมการ
๓. จดเตรยมขอมล เอกสารการถอดบทเรยน ท;เก;ยวของ อาเภอละ ๒ เลม ๔. กลมอาเภอเปาหมาย ประกอบดวย ๗ อาเภอ ไดแก อาเภอเมองนครราชสมา โนนสง
โนนไทยจกราช เฉลมพระเกยรตฯ พระทองคา และอาเภอขามสะแกแสง ๕. ดาเนนการ ๑ วน ในวนท� ๒๒ สงหาคม ๒๕๕๔ (ระหวางเวลา ๐๘.๐๐ – ๑๖.๐๐ น.)
ณ หองประชมรกษโคราช องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา ๖. ผเขารวมเวทประกอบดวย พฒนาการอาเภอ ๗ คน พฒนากร ๓๐ คน ผนาชมชน
๒๐ คน นกวชาการ ๓ คน รวมท,งส,น ๖๐ คน ๗. รปแบบการนาเสนอ
๗.๑ คณะกรรมการช,แจง ทาความเขาใจ ในหลกเกณฑการพจารณา กาหนดเวลาใน
สรปผลเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ป ๒๕๕๔ เพ�อคดเลอกทมงานและพ4นท�ตนแบบ
กลมอาเภอเมองหญงกลา
รปแบบและวธการ
18
การนาเสนอ และวธการนาเสนอ ๗.๒ การนาเสนอ เปนเอกสาร และ PowerPoint ๗.๓ การนาเสนอทละอาเภอตามลาดบ โดยวธการจบฉลาก ๗.๔ เวลาท;ใชในการนาเสนอ อาเภอละ ๓๐ นาท โดย มพฒนาการอาเภอ เปนผนาเสนอดานกลยทธ/วธการ (๑๕ นาท) สาหรบตวแทนเครอขายใหนาเสนอกระบวนการดาเนนการขบเคล;อนเครอขาย (๑๐ นาท) และคณะกรรมการจะดาเนนการ ซก-ถาม (๕ นาท)
๘. คณะกรรมการ ใหคะแนนตามเกณฑ และดาเนนการสรปผลคะแนน โดยแจงอาเภอให ทราบ เปนเอกสาร
๘. สรปเวทแลกเปล;ยนเรยนร ขอคดเหน ขอเสนอแนะ ในกระบวนการขบเคล;อนเครอขาย การเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรตฯ ระดบอาเภอ
ความเปนมา สานกงานพฒนาชมชนจงหวดนครราชสมา มการดาเนนการสรางสรรคเครอขายการ
เรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ เพ;อยกยองเชดชเกยรตบคคล/ครวเรอน/ชมชน ท;นอมนาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาสการปฏบตไดอยางสมฤทธ6 ผล ถวายแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเน;องในโอกาสจะทรงเจรญพระชนมพรรษา ๘๔ พรรษา ในวนท; ๕ ธนวาคม ๒๕๕๔ อาเภอท�มผลงานดเดน Best Practice ของกลมอาเภอเมองหญงกลาน, คอ อาเภอขามสะแกแสง ซ; ง มความโดดเดนของเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ ระดบอาเภอ ดงน,
จดเดน การใชกลมออมทรพยเพ;อการผลต เปนฐานในการเช;อมกจกรรมอ;น ๆ เพ;อ ชวยเหลอสมาชกในการขาดเงนทนประกอบอาชพ การจดหาสวสดการตาง ๆ แลวรวมกบมลนธศภนมต ขยายเครอขาย เปนรานคาชมชน เช;อมกบกลมอาชพในการจดจาหนายผลตผลของสมาชกในชมชน ในการสงเสรมกลมอาชพปลกพรก การสขาวสาร โดยใชแกลบและราขาว ในการนามาเปนสวนผสมในการผลตปยนาโนเพ;อบารงรกษาดน โดยการจดทาโครงการออมดนข,นในป ๒๕๕๓ ปจจบนมเครอขายเรยนรฯ ระดบอาเภอ ณ บานหนองโพธ6 หมท; ๖ ตาบลชวก
กลยทธ/วธการ ๑) การสรางแนวคดการเรยนรการใหกบผนาชมชนอาเภอขามสะแกแสง โดย นายณช
ศพล ศรปญญา พฒนาการอาเภอขามสะแกแสง เปนระยะเวลาตอเน;อง ๔ ป ป ๒๕๕๑ การสรางแนวคดและแรงบนดาลใจ ในการเปนเครอขาย ป ๒๕๕๒ การสรางระบบทา ในการศกษาดงานเก;ยวกบเครอขายดานการพ;งพา
๒. องคความรจากอาเภอท�เปนทมงานและพ4นท�ตนแบบ Best Practice
19
ตนเอง ณ เครอขายอนแปง บานกดบาก จงหวดสกลนคร และศกษาเรยนรจากเครอขายท;เขมแขง บานหนองกลางดง อาเภอสามรอยยอด จงหวดประจวบครขนธ และการศกษาดงานกลมออมทรพยเพ;อการผลต บานขาม อาเภอจตรส จงหวดชยภม
ป ๒๕๕๓ การสรางระบบการบรหารจดการเครอขาย โดยการเช;อมเครอขายกลม ออมทรพยฯ รานคาชมชน กลมอาชพ และกลมปยนาโน ในการแลกเปล;ยนเรยนรและขยายผล
ป ๒๕๕๔ การเปนเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรตฯ ระดบอาเภอ ๗ หมบาน (ป ๕๓ จานวน ๔ หมบาน และป ๕๔ จานวน ๓ หมบาน) ๒) มการประสานสงเสรม และสนบสนนกจกรรมตาง ๆ ในชมชน จากความรวมมอของภาคเครอขายการพฒนา อาทเชน อบต./อาเภอ/ภาคประชาสงคม เชน มลนธศภนมตฯ เปนตน
ปจจยท�ทาใหประสบความสาเรจ ๑. ผนาชมชนในพ,นท; มความต,งใจ และมอดมการณในการพฒนาชมชน ๒. สมาชกในชมชนใหความรวมมอกบผนาในการทากจกรรมตาง ๆ ๓. มภาคเครอขายการพฒนาใหความรวมมอและการสนบสนนอยางตอเน;อง เชน
พฒนาชมชน, องคกรปกครองสวนทองถ;น/ภาคประชาสงคม เชน มลนธศภนมตฯ เปนตน ๔. การสงเสรมกจกรรมใหกบสมาชกในชมชนครบวงจร ดงน,
- ดานการจดสวสดการในชมชนเชน การดแลสมาชกในการเจบปวย เปนตน - ดานเศรษฐกจ สงเสรมดานการออมเงน การจดหาตลาดใหกบสมาชก โดยม
เครอขายรานคาชมชน (ท;สมาชกนาผลผลต และผลตภณฑวางจาหนายในราคาท;ประหยด) เปนตน - ดานสงคม ใหการสนบสนนเยาวชนในการตอตานยาเสพตด การสงเสรมการลด
อบายมข โดยวธการ ผนาชมชนจะขอแบงเงนคร; งหน;งจากการซ,อหวยในแตละงวดมาเปนการออมใหกบสมาชก
-ดานส;งแวดลอม ในการสงเสรมการรกษาส;งแวดลอม โดยการไปศกษาหวเช,อการ ทา ปยนาโน และโครงการ การออมดนข,น
มกระบวนการสงเสรมการสรางเครอขายเรยนรเศรษฐกจพอเพยง แบงเปน ๓ ข,นตอน อยางตอเน;อง ไดแก
๒. การสรปบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต 84 พรรษา อาเภอขามสะแกแสง
๒.๑ กลยทธ/วธการ
20
- การสรางระบบคด ในการสรางความตระหนก ในการดารงชวตตามแนวคดปรชญา เศรษฐกจพอเพยง
- การสรางระบบทา โดยการนาเอาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปปฏบตจรง ในการ เร;มดาเนนการท;ครวเรอนเปนลาดบแรก กลม/องคกร และเครอขาย
- การสรางการเรยนรในระบบการจดการ เพ;อใหเกดการยกระดบความเขมแขงในดาน การบรหารจดการเครอขายใหย ;งยน
๑) การเชดชเกยรตและยกยองความรของสมาชกเครอขายท;สามารถถายทอดองค ความรแกสมาชกและผท;สน โดยเครอขายจะต,งใหเปน “ครชมชน”
๒) การสรางเครอขายการเรยนร โดยประสานเช;อมโยงหนวยงานตาง ๆ ท,งภายใน และภายนอกชมชนใหเขามามบทบาทในการสงเสรมกระบวนการเรยนรของชมชนท,งในดานทรพยากร ความร และวสดอปกรณตาง ๆ อาทเชน มลนธศภนมตฯ อบต. สานกงานเกษตรอาเภอ พฒนาชมชนอาเภอ
๓) การขบเคล;อนกจกรรมแลกเปล;ยนเรยนรของสมาชกเครอขาย โดยใชกลมออม ทรพยเพ;อการผลต ท;มสมาชกถง ๖๑ หมบาน ในการจดเวทแลกเปล;ยนเรยนร ศกษาดงาน และเช;อมขยายผลไปยงหมบาน เศรษฐกจพอเพยง ๗ หมบาน (ท;ไดรบงบการสนบสนนจากกรมการพฒนาชมชน )ป ๒๕๕๓ จานวน ๔ หมบาน และ ป ๒๕๕๔ จานวน ๓ หมบาน ใหเปนเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรตฯ ๘๔ พรรษา ในการแลกเปล;ยนเรยนรและสนบสนนกจกรรมดานตาง ๆ เพ;อชวยเหลอกน
สาหรบผนา ๑. ผนาไดเรยนรกจกรรมเก;ยวกบการดาเนนชวตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในพ,นท;อ;น
และสามารถนากลยทธ และวธการ มาปรบใชในพ,นท;ตน ๒) ผนาไดรจกกนและเปนเครอขายแลกเปล;ยนเรยนรท,งดานกจกรรม และวชาการจากเครอขายภาคการพฒนา และเครอขายในพ,นท; ๓) ผนาเกดแรงบนดาลใจ ในการดาเนนชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๔) ผนามความม;นใจและกลาท;จะแสดงออกมากย;งข,น ๕) ผนาสามารถขยายผลเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงในพ,นท;อ;น หรอผสฯใจ
สาหรบเจาหนาท� ๑. การทาความเขาใจในวตถประสงคและเปาหมายท;ตรงกน จงจะสามารถขบเคล;อนงาน
ใหประสบความสาเรจไดโดยงาย ๒. การแลกเปล;ยนเรยนรของเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ อยางสม;าเสมอ
ทาใหเกดการขยายผลกจกรรมท;หลากหลายได
๒.๒ ส�งท�ไดเรยนร (Learning)
21
๓. การใชกลไกองคกรตาง ๆ ใหเหมาะสมในการขบเคล;อนกจกรรมท;แตกตางกนไป เชน - องคกรสตรในการสงเสรมการลดรายจาย ในการทาน,ายาลางจาน - การใหบทบาทกลม อสม. ในการขบเคล;อนกจกรรมแพทยทางเลอก (กวซา) - ผนาชมชน ในกจกรรมการสงเสรมการทาปยหมกชวภาพ การออมเงน การออม
ดน รานคาชมชน เปนตน ๔. การใชเวทประชาคมเปนเคร;องมอในการแสดงความคดเหน และการแลกเปล;ยนเรยนร ๕. การมองเปาหมายใหชดเจน เปนทศทาง โดยการใชแผนปฏบตการเปนเคร;องมอ และ
การพจารณาองคกรท;เหมาะสมใหเปนกลไกในการขบเคล;อนกจกรรม โดยผลประโยชนท;ไดรบเกดข,นกบชมชนและประชาชนในพ,นท;
สาหรบเครอขาย 1. ปรบโครงสรางและบทบาทหนาท;ของคณะกรรมการเครอขายเรยนรฯ ใหชดเจน 2. จดทาแผนปฏบตการของเครอขายเรยนรฯ ใหคลอบคลมทกดาน ไดแก ดานเศรษฐกจ
ดานสงคม ดานความม;นคง ดานส;งแวดลอม และดานการบรหารจดการ เปนตน 3. การประสานกจกรรม โดยการจดเวทสญจรแลกเปล;ยนภายในอาเภอ กลมอาเภอ 4. การขบเคล;อนกจกรรมตามแผนปฏบตการ 5. การจดเวทสมมนารวมกนของคณะกรรมการเครอขายเรยนรฯ ระหวางกลมอาเภอ เพ;อ
ประเมนผลการปฏบตงานรวมกน สาหรบเจาหนาท�
๑. การประสานความรวมมอกบหนวยงานภาคการพฒนาตาง ๆ ในการสนบสนนและ ขยายผล ของกจกรรม
๒. การตดตามประเมนผล โดย การจดเกบขอมลผลลพธท;เกดข,นกบสมาชกเครอขายและ ประชาชนในพ,นท;
๓. สรปผลการประเมน และประชาสมพนธผล เพ;อนาไปสการขยายผลตอไป
๑) การทาความเขาใจในเปาหมายและวตถประสงคของการขบเคล;อนกจกรรมการทางานรวมกนของเจาหนาท;พฒนาชมชนและภาคการพฒนา
๒.๓ แนวทางการขยายผลและการนาไปปรบใช
๒.๔ ปจจยท�มผลตอความสาเรจประกอบดวย
22
๒) การพฒนาศกยภาพของผนา ตามหลกการพฒนาชมชน ๓) การจดใหมเวทประชาคม ของคณะกรรมการเครอขายเรยนรฯ ในการแลกเปล;ยน
เรยนรอยางตอเน;องและสม;าเสมอ ๔) การมสวนรวมและใหการสนบสนนของหนวยงานภาคการพฒนาตาง ๆ ของ ภาครฐ/ทองถ;น /เอกชน อาทเชน อบต., ธอส.,ปตท., มลนธศภนมต และพฒนาชมชน เปนตน
สาหรบเครอขาย ๑) คณะกรรมการเครอขายเรยนรฯ ไดเกดการแลกเปล;ยนเรยนร ในแตละกจกรรมท;ไดม
การนาเสนอและมจดเดน จดด ในแตดานท;แตกตางกนไป และสามารถนาไปปรบใช อาทเชน เหนแนวทางการเช;อมโยงเครอขายในระดบอาเภอ และจงหวด กลยทธดานการตลาด โดยใชการประชาสมพนธควบคกบเทคนคใหผบรโภคไดทดลองการใชผลตภณฑ (อ. พระทองคา) ใชกลไกเยาวชนในการขบเคล;อนการมสวนรวม (อ.จกราช) ใชกลมออมทรพยเพ;อการผลตในการขบเคล;อนกจกรรมท;เช;อมโยงกน เปนรานคาชมชน (อ.ขามสะแกแสง) เปนตน
๒) ผนาชมชน ไดมโอกาสแลกเปล;ยนและเกดแนวคดในการพฒนางานในชมชนมากข,น เปดโลกทศนของตนเองใหกวางข,น
๓) ใชหลกการทางาน โดยยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และการพ;งตนเอง เปนสาคญ
สาหรบเจาหนาท� ๑) สามารถนากลยทธ/เทคนค/วธการ ของผบรหารท;ใชในแตละพ,นท;ไปปรบใชในการ
พฒนางานของตนเอง ๒) การใชหลกการมสวนรวมในการพฒนางานในชมชน ๓) การประสานหนวยงานภาคการพฒนาตาง ๆ เขามาชวยคด ชวยทา ในกจกรรมท;เปนท;
ตองการของประชาชน จงจะทาใหงานตาง ๆ ประสบผลสาเรจ ๔) การทางานตองทาความเขาใจในเปาหมาย และวตถประสงครวมกนใหชดเจนและเปน
ทศทางเดยวกน
ดานเครอขายเรยนรฯ ๑) ผนาชมชนยงขาดความรความเขาใจ และไมเขาใจในบทบาทของตนในการขบเคล;อน
๒.๕ ขอคดเหนและขอเสนอแนะ
๒.๖ ปญหา/อปสรรค
23
เครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ ในบางพ,นท;
๒) ระยะเวลาคอนขางนอย จงทาใหบางพ,นท;ขบเคล;อนกจกรรมไมสาเรจ
๓) คณะกรรมการขบเคล;อนกจกรรมยงมงทาแตกจกรรมในพ,นท;ของตนเปนสวนใหญ
๔) ขอจากดดานงบประมาณในการใหการสนบสนนกจกรรมตาง ๆ ไมเพยงพอและ
ตอเน;อง
ดานเจาหนาท� ๑) ภารกจในการปฏบตงานดานเอกสารบนสานกงานมคอนขางมาก ทาใหไมสามารถ
พฒนางานในพ,นท;ไดตอเน;อง
๒) เจาหนาท;บางสวนยงขาดความรความเขาใจในการขบเคล;อนกจกรรมเครอขายเรยนรฯ
๓) เจาหนาท;บางสวนยงไมสามารถบรหารจดการงานตาง ๆ ในความรบผดชอบใหสาเรจ
ในเวลาและสถานการณท;ถกจากดได
๑. อาเภอโนนสง จดเดน มเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง ๓๓ หมบาน โดยมบานสะแทด หม
ท; ๑๑ ตาบลธารประสาท เปนศนยเรยนรระดบหมบาน มกจกรรมท;โดดเดน ๒๐ กจกรรม อาทเชน การสงเสรมลดรายจายและเพ;มรายได ในการทาแกสชวภาพในถง พวซ การปลกผกปลอดสารพษ การเล,ยงหมหลม การใชรถจกรยานป;นน, าเพ;อลดผก การเพาะเหด การทา Food bank การสงเสรมการทองเท;ยว ในการจดกลมบานพกรบรองนกทองเท;ยว (Home stay) เปนตน กลยทธ/วธการ
๑) การประชาสมพนธกจกรรมเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระ เกยรตฯ ในท;ประชมประจาเดอน กานน-ผใหญบาน ใหทราบและใหการสนบสนนกจกรรม
๒) มอบหมายใหพฒนากรรบผดชอบบานตนแบบ คนละ ๒ – ๓ หมบาน และให ครวเรอนตนแบบ ๓๐ ครวเรอน ใหขยายผลครวเรอนละ ๕ ครอบครว
๓) เจาหนาท;พฒนาชมชนรวมกบผนาชมชน สรปและจดความร ผลการดาเนนกจกรรม ครอบครวพฒนา มรายไดเฉล;ย ๒-๓๐๐ บาท/วน ปจจยท�ทาใหประสบความสาเรจ ๑. การใหความรความเขาใจเก;ยวกบการดาเนนชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจ
พอเพยง
จดเดน/กลยทธ/วธการขบเคล�อนในกลมอาเภอเมองหญงกลา
24
๒. ผนาชมชนมใจรก และอยากใหสมาชกในชมชนอยดกนด ๓. มกจกรรมท;หลากหลาย และสรางรายไดอยท;บาน เชน การปลกผก , การจาหนายปย เปนตน ปญหา/อปสรรค ๑. กรรมการเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ มการรวมตวแบบหลวม ๆ ๒. ระยะเวลาการดาเนนการนอย (๑ ป) ๓. อาเภอเมองนครราชสมา จดเดน การมจดเรยนรเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยง ณ บานบงประเสรฐ ในการ
เปนจดศกษาดงาน การจดทาแกสชวภาพเพ;อใชหงตมในครวเรอน การสงเสรมการออม การสงเสรมปาชมชน โรงสชมชน และขยายผลอก ๔ หมบาน และเช;อมกบตาบลโคกกรวด ในการเปนจดเรยนร ณ สวนเขาหน บานหนองรงกา เปนจดเรยนรแหงท; ๒ ของพ,นท;อาเภอเมองนครราชสมา
กลยทธ/วธการ การขบเคล;อนเครอขาย โดยกาหนดแผนปฏบตการในการขบเคล;อนเวท สญจร ๓ เดอน/คร, ง
ปจจยท�ทาใหประสบความสาเรจ ๑) มศนยเรยนรเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ ตนแบบ ในการขยายผล ไดแก
บานบงประเสรฐ ต.พลกรง อ.เมองนครราชสมา ระดบจงหวด ๑ แหง ๒) มผนาชมชนท;มความมงม;น ต,งใจ และมประสบการณในพ,นท;ยงคงใหการสนบสนนและขบเคล;อนงานอยางตอเน;อง อาทเชน นายสนทร อดตผใหญบานบงประเสรฐ ตาบลพลรง นายสาลอง อดตผใหญบานหนองรงกา ตาบลโคกกรวด ปญหา/อปสรรค เขตพ,นท;เมองมความหลากหลายในดานความเปนอยของชมชน และศกยภาพพ,นท;ท;มความแตกตางกน จงทาใหยากตอการพฒนาท;มความแตกตางกนในบางพ,นท;
๓. อาเภอเฉลมพระเกยรตฯ จดเดน มกจกรรมเครอขาย หลากหลาย อาทเชน เครอขายรกษาศลปวฒนธรรมดนตรไทย สนคา OTOP น,ายาลางจาน การทาปยน,าหมกชวภาพ การปลกผกปลอดสารพษ และกจกรรมเดน ไดแก การสงเสรมการออมเงนของประชาชน ตามโครงการ ออมบาตร กจกรรมแพทยทางเลอก (กวซา) ในการรกษาภมปญญาพ,นบาน โดยการสงเสรมของธนาคาร ธอส. ใหการสนบสนน ถอเปนการสรางรายไดใหคนในชมชน
กลยทธ/วธการ ๑) ใชเวทชมชนในการจดทาแผนชมชน และบรรจกจกรรมตาง ๆ ในแผนชมชน
ประสาน องคกรปกครองสวนทองถ;นและหนวยงานตาง ๆ ใหการสนบสนน ๒) การจดประกายโดย การใชเวทประชาคมในการคดเลอก และระบบการสมครใจ
เขาสโครงการการขยายผลครอบครวพฒนาตนแบบ ๓๐ ครวเรอน
25
ปจจยท�ทาใหประสบความสาเรจ ๑. การใชเวทประชาคมในการแสดงความคดเหนและแลกเปล;ยนเรยนร ๒. การมสวนรวมของภาคเครอขายใหการสนบสนน เชน อบต. , ธอส. เปนตน ๓. ผนาชมชนมความเขมแขง และใชแผนชมชนเปนเคร;องมอในการสรางกจกรรม
ตาง ๆ ของชมชน ปญหา/อปสรรค คณะกรรมการเครอขายเรยนรฯ ยงไมชดเจนในบทบาทหนาท;ของตน
๔. อาเภอพระทองคา จดเดน การขบเคล;อนเครอขายเรยนรฯ ท;ใชหลกของการสมครใจ ในการขบเคล;อน
กจกรรม ในการกรอกรายช;อและลงทะเบยนสาหรบกจกรรมท;ตนสนใจ ไดแก การทาน,ายาซกผาผสมน,าข, เถา, น,ายาลางจาน , น,ายาปรบผานม โดยใชกลไกคณะกรรมการพฒนาสตร ในการขบเคล;อน และจดทาชดเรยนรใหกบผสนใจสามารถทาเองไดท;บาน
กลยทธ/วธการ ๑) การคนควาหาขอมล และขอเทจจรงทางวทยาศาสตร ในการศกษากจกรรมการลด
รายจายในครวเรอน อาทเชน น,ายาซกผา น,ายาปรบผานม เปนตน ในการสรางความเช;อม;น และมาตรฐานใหกบผผลตและผซ,อ
๒) ใชกลวธ ไปดวยกน และชวยกน ของคณะกรรมการพฒนาสตร ๓) การทดลอง เพ;อหาสตรท;มมาตรฐาน กอนท;จะใหความรและขยายผลกจกรรม ๔) ใชหลกการทางาน ทาหน;งอยางตองไดอยางนอย ๒ อยาง เชน ทาน,ายาลางจาน
ผลตเคร;องมอชดความรเปนเอกสาร ๑ ชด ๕) การจดทาชดเรยนร ไดแก เอกสาร CD เพลง ส;อ/วสดอปกรณ เปนตน ปจจยท�ทาใหประสบความสาเรจ ๑) การศกษาสวนผสมของวตถดบท;ใชในการเปนเคร;องมอการขยายผลเครอขายให
เกดความเช;อม;น และมมาตรฐานในการผลตผลตภณฑ ๒) การขบเคล;อนเครอขายเรยนรฯ โดยการสงเสรมการขบเคล;อนขององคกรสตร ใน
การสนบสนนกจกรรมของใชในครวเรอน เชน น,ายาลางจาน น,ายาซกผาฯ เปนตน ๓) การจดประชาสมพนธกจกรรม เปนแผนพบ และเอกสาร ปญหา/อปสรรค ผนาชมชนยงมความคดเหนท;แตกตางกนเปนสวนใหญ จงสงผลทา
ใหยงไมสามารถขบเคล;อนกจกรรมในรปของเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงได จงมการเรยนรเปนจดเรยนร ไมใชศนยเรยนร ไมเปนไปตามวตถประสงคของโครงการได
๕. อาเภอจกราช
26
จดเดน การใชกลมเยาวชนในการขบเคล;อนกจกรรมเครอขาย อาทเชน ในการ สงเสรมการปลกปา และผาปากลาไมท;ชาวบานมสวนรวมในการสมทบกลาไมเพ;อปลกปา รวมกบหนวยงานภาคการพฒนาตาง ๆ
กลยทธ/วธการ ๑. ใชวธการขบเคล;อนเครอขายเรยนรฯ ภายใต Concept กจกรรมวา “Small But Smart”
๒. กาหนดเปาหมายใหชดเจน และวางแผนปฏบตการในการขบเคล;อน แบบคอยเปน คอยไป
ปจจยท�ทาใหประสบความสาเรจ ๑) การสนบสนนองคกรในพ,นท;ท;มศกยภาพในการทางานใหมความเหมาะสมกบ
กจกรรม เชน การสงเสรมเยาวชนในการเปนแกนรณรงคใหประชาชนรวมสนบสนน ๒) การขบเคล;อนกจกรรม โดยการวเคราะหศกยภาพ และดาเนนการแบบคอยเปน
คอยไป ปญหา/อปสรรค มระยะเวลาคอนขางนอย ในการทาความเขาใจกบคณะกรรมการ
เครอขายเรยนรฯ จงทาใหภาพการขบเคล;อนเครอขายเรยนรฯ ยงไมชดเจน
๖.อาเภอโนนไทย จดเดน กจกรรมการสงเสรมเครอขายเรยนรฯ ใหสมาชกในชมชนปลกหญาแฝก ตลาด
ท,งภายใน ภายนอก และตลาดตางประเทศ โดยมศนยเรยนรเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ ณ บานโคกพรม หมท; ๕ และขยายผลเครอขายสมาชกอก ๑๖ หมบาน ในเร;องของการปลกหญาแฝก เพ;อสงเสรมกลมอาชพหตถกรรมจากใบหญาแฝกในการทาผลตภณฑตาง ๆ เชน ตระกรา กระเปา เปนตน พชสมนไพร ปยชวภาพ การรเรมการทาปาชมชนใหเปน Food bank เปนตน
กลยทธ/วธการ ๑. การเตรยมความพรอมใหกบเจาหนาท;ในการทาความเขาใจใหถกตองตรงกน ๒. การคนหาปราชญชาวบาน เพ;อรวมกนวางแผนและจดเวทประชาคมในการ
ขบเคล;อนเครอขายเรยนร ๓. การใชเวทประชาคมในการคดเลอกครอบครวพฒนาตนแบบ ๓๐ ครวเรอน และ
กาหนดการขยายผลตาบลละ ๒๕ ครวเรอน ๔. การใชเวทสภากาแฟในการพดคย หารอและการแกไขปญหารวมกนของ
หนวยงานและชมชน ปจจยท�ทาใหประสบความสาเรจ ๑) การมสวนรวมของหนวยงานภาคการพฒนาตาง ๆ เชน ปตท. /ศนยพฒนาท;ดนใน
พ,นท; /อบต./พฒนาชมชน เปนตน
27
๒) การวเคราะหชมชนท;เกดจากความรวมมอของหนวยงานและภาค โดยใชเวทสภา กาแฟ เปนเคร;องมอ
๓) พ,นท;มกจกรรมท;หลากหลาย ชมชนมความสามคค และมผนาท;มศกยภาพนาการ เปล;ยนแปลงมงผลประโยชนของสวนรวมเปนหลก
ปญหา/อปสรรค เครอขายเรยนรฯ มผนาชมชนท;ยงขาดภาวะผนา ไมกลาแสดงออก และขาดความ
เช;อม;นเปนสวนใหญ ทาใหการขบเคล;อนเครอขายเรยนรฯ เปนไปไดชา
..........................................................
28
ประกอบดวย ๖ อาเภอ ไดแก อาเภอปากชอง, สค4ว, สงเนน, ดานขนทด, ขามทะเลสอ และเทพารกษ จดเวทสรปบทเรยนเม;อวนท; ๒๒ สงหาคม ๒๕๕๔ ณ หองประชมเทศบาลตาบลกดจก อ. สงเนน จ. นครราชสมา พฒนาการอาเภอ ๔ คน (อบรม นพส.๒ คน), พฒนากร ๓๑ คน, ผนา ๑๘ คน, นกวชาการฯจงหวด ๓ คน รวม ๕๑คน
๑. คณะกรรมการประเมนคดเลอกช,แจงวตถประสงคสรางความเขาใจ กรอบการใหคะแนน
กรอบเวลา ตามหลกเกณฑ/แนวทางตามประกาศ และจดลาดบการนาเสนอดวยวธการจบสลาก ๒. พฒนาการอาเภอนาเสนอผลการขบเคล;อนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง
ระดบอาเภอ ๓. ผนาชมชนท;เปนคณะทางานเครอขายฯ นาเสนอผลการดาเนนงานเครอขายการเรยนร
หมบานเศรษฐกจพอเพยง ๔. คณะกรรมการประเมน/คดเลอก (หวหนากลมงาน/นกวชาการฯจงหวด) ประเมนคดเลอก
รปแบบ/วธการ
พ4นท�เปาหมาย
รายละเอยดการดาเนนการ
ผรวมเวทประกอบดวย
กลมอาเภอลาตะคอง
สรปผลเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ป ๒๕๕๔ เพ�อคดเลอกทมงานและพ4นท�ตนแบบ
29
โดยพจารณาจากขอมลผลการดาเนนงานจากเอกสาร จากการนาเสนอดวย Power point อาเภอละ ๒๕ นาท และซกถามตามประเดนเพ;มเตมในเวท และใหผรวมเวทไดแลกเปล;ยนเรยนรรวมกน ๕-๑๐ นาท คณะกรรมการฯ ใหขอคดเหนและขอเสนอแนะ
อาเภอปากชอง ไดรบการคดเลอกใหเปนอาเภอท;มการดาเนนการตามโครงการสรางเครอขาย การเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ กลมอาเภอลาตะคอง
อาเภอปากชอง จงหวดนครราชสมา มจานวนหมบานท,งหมด ๒๑๗ หมบาน โดยไดมการ พฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยง ตนแบบเพ;อการเรยนรของอาเภอปากชองมาต,งแตป พ.ศ. ๒๕๕๒ ดงน,
- ป ๒๕๕๒ จานวน ๑ หมบาน คอ บานเทพนมต หมท; ๑๙ ตาบลวงกะทะ - ป ๒๕๕๓ จานวน ๓ หมบาน คอ บานคลองมะคาหน หมท; ๓ ตาบลวงกะทะ
บานเฉลมพฒนา หมท; ๑๔ ตาบลวงกะทะ และบานสายชนวน หมท; ๑๗ ตาบลจนทก - ป ๒๕๕๔ จานวน ๒ หมบาน คอ บานภไทพฒนา หมท; ๑๔ ตาบลวงไทร บานยางบอง
สามคค หมท; ๒๑ ตาบลวงกะทะ และไดรบงบประมาณตามยทธศาสตรการพฒนาจงหวดนครราชสมา “บ ว ร” ไดแก บานโปงดนดา หมท; ๙ ตาบลคลองมวง
๒.๑.๑ สรางความเขาใจ/วางแผน ๑) ศกษาสรางความเขาใจรายละเอยดโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจ
พอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ๒) มอบหมายใหมผรบผดชอบหลก คอนางสาวอษา จาปาวทยาคณ ตาแหนง นกวชาการ
พฒนาชมชนชานาญการ ๓) จดทาแผนปฏบตการ
๑) การจดเวทประชาคม มกลมเปาหมายเขารวม ไดแก ผนาชมชน ผแทนกลม องคกรตางๆ แกนนาหมบาน ปราชญชาวบาน หมบาน ๆ ละ ๕ - ๗ คน ( หมบานใหญ – เลก และความสมครใจ) ผแทนสวนราชการ เชน กศน. ปกครอง สนง.เกษตร สาธารณสข พฒนาชมชน เพ;อสรางความเขาใจ คนหาฐานและทน ทบทวน วเคราะห กาหนดเปาหมายการพฒนา พรอมกาหนดสถานท;ต,งเครอขายศนยเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ท;บานภไทพฒนา หมท; ๑๔
๒. องคความรจากอาเภอท�เปนทมงานและพ4นท�ตนแบบ Best Practice
๒.๑ ขอมลท�วไป
๒.๑ แนวทางการจดต4งเครอขายของทมอาเภอ
30
ตาบลวงไทร เปนศนยเรยนรของเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ
๒) สรางกลไก โดยคดเลอกต,งคณะกรรมการขบเคล;อนระดบอาเภอท;ประกอบดวยหวหนาสวนระดบอาเภอ/ผบรหารทองถ;น และคณะทางานสรางทางานเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงระดบอาเภอ ท;ประกอบดวยเจาหนาท;สวนราชการท;เก;ยวของ ผนาชมชน แกนนา ปราชญชาวบาน เปนตน ใหมหนาท;สารวจ/จดทาฐานขอมลเครอขายฯ จดทาแผนปฏบตการขบเคล;อน ดาเนนการตามแผน/สนบสนนและสรางการเรยนร รายงานผล ประเมนผล/สรปผลการดาเนนงานหลงเสรจส,นโครงการ
๓) จดทาแผนปฏบตการ - กาหนดรปแบบการเรยนร แผนท;การเช;อมโยงการเรยนร (E-mapping) กจกรรมการ
เรยนรรายละเอยดการเรยนร - จดทาขอมล ความร เพ;อการเรยนร - จดทาบนทกขอมล ทะเบยนรายช;อ บนทกภมปญญา ภาพถายกจกรรม ๔) ปฏทน/กจกรรมการเรยนรและขอมลเพ;อการเรยนรของเครอขาย เชน - การแลกเปล;ยนเรยนรการทาแกสชวภาพ ท;บานภไทพฒนา - การสาธตการทาน,าหมกชวภาพ บานยางบองสามคค,การทาน,ายาเอนกประสงค
บานโปงดนดา - สงเสรมการปลกตนไมตามบานเรอน อยางนอยครวเรอน ละ ๕ ตน - สงเสรมการปลกปาชมชนทกชชน - การสรางเครอขายการออมทรพย ตาบลคลองมวง ตาบลวงกระทะ ตาบลวงไทร - เรยนรเทคนคการบรหารจดการเงนทน (กลมออมทรพยเพ;อการผลต) บานโปงดนดา - เรยนรการจดทาบญชครวเรอนบานโปงดนดาและบานเทพนมต ๒.๑.๒ ดาเนนการตามแผน/สนบสนน
คณะทางานฯ ไดแบงหนาท;และมอบหมายใหปฏบตหนาท; ประสานและบรณาการทางานรวมกนกบแกนนา/เจาหนาท;/ภาค เพ;อการบรรลเปาหมายรวมกน
๒.๑.๓ การตดตาม/ประเมนผล ตดตามการดาเนนงานอยางนอยสปดาหละ ๒ คร, ง อยางตอเน;องพรอมกบประชาสมพนธการดาเนนงาน ของเครอขายไปพรอมๆ กน
๒.๓ กลยทธ ๑) การมสวนรวม (รวมคด วางแผน ตดสนใจ ปฏบต ตดตาม รบประโยชน )
๒) สรางความคนเคย และความสมพนธท;ดระหวางผนาชมชน ผแทนกลม องคกรตางๆ แกนนา ปราชญ และประชาชน)
31
๓) การตดตาม สรางขวญกาลงใจการปฏบตงานโดยมเปาหมายเพ;อการทาความด ถวายในหลวง
๔) การศกษาขอมล/ศกษาชมชน สารวจ/วเคราะหขอมล การแลกเปล;ยนเรยนร การวางแผน การดาเนนงานตามแผน และการตดตาม ๕) สรางความตระหนก ส;งจงใจ การไดรบประโยชนจากเครอขาย ๖) การใชเคร;องมอในการทางาน ( แผนปฏบตการและคณะทางานท;มเจาภาพท;ชดเจน) ๗) ภาคการพฒนาในพ,นท; (สวนราชการตางๆ ท;เก;ยวของ)
๒.๔ เทคนคในการทางาน ๑. การมสวนรวมในการขบเคล;อนกจกรรมการเรยนร ๒. สรางความผกพนและรบผดชอบตอการสรางเครอขาย(ผปฏบตงานเอาดวย) ๓. การเตรยมตวเตรยมใจวาเครอขายตองใชเวลา (หากไมมเวลาพอ ) ๔. ความเคารพ การยอมรบ และไววางใจกน
๕. ประโยชนจากการสรางเครอขายรวมกน (อาจจะตองเสยสละบางอยางบางเพ;อความสาเรจ)
๖. การตระหนกถงปญหาท;อาจเกดรวมกนและความยดหยน ๗. มความคาดหวงท;ตรงกนในการรวมมอกนทางาน ๘. การรวมรบผดชอบรวมกนท,งสาเรจ และลมเหลว
๙. สรางความตระหนก ส;งจงใจ การไดรบประโยชนจากเครอขาย ๑๐. ประสานภาคการพฒนาในพ,นท; (สวนราชการตางๆ ท;เก;ยวของ) ๒.๕ เคลดลบ สงเสรม/สนบสนนใหเครอขายมชวตอยเสมอ ดวยการแลกเปล;ยนเรยนรส;งท;มความสาคญในการประกอบอาชพและการดารงชวต หรอขอมลความรอ;นๆ ท;ทนกระแส มความแปลกใหม นาสนใจอยตลอดเวลา
๒.๖ ส�งท�ไดเรยนร ๑) การแลกเปล;ยนเรยนรการดาเนนกจกรรมตาง ๆ ในเครอขายและนอกเครอขาย ดวยส;ง
ท;คดวาดท;สด และตองการของสมาชกเครอขาย เชน กจกรรมสาธตการกาจดเพล,ยแปง การทาน,ายาเอนกประสงค การทาปยหมก/น,าหมกชวภาพ การสาธตการขยายพนธพช(มะขามเปร, ยว) การเล,ยงไสเดอนพนธไทเกอร การขยายพนธพช (ไผและจนทรผา) เทคนคการปลกขาวโพดและแครอท การเล,ยงหมหลม การสาธตการทาแกสชวภาพ เปนตน ๒) การสรางการเรยนรดานการบรหารจดการทน (กลมออมทรพยฯ, กข.คจ.,กองทนหมบานฯ, กลมผ,ใชน, า ) การใหความรจากการทาบญชครวเรอน การใหความรการใชพลงงานทดแทน
32
( พลงงานแสงอาทตย) ๓) สรางความสมพนธระหวางเครอขาย ดวยการปลกตนไมรวมกนระหวางสมาชกเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง กบผนา อช.ทกตาบล และชาวบานหนองกระเตน หมท; ๑๖ ตาบลวงกะทะ ๔) การสารวจฐาน/ทนขอมลเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ (ขอมลปราชญ ภมปญญาทองถ;น กจกรรมการเรยนร ฯลฯ) ๕) รวมจดเวทสรปบทเรยนของการสรางการของเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ
๒.๗ ประโยชนเชงนามธรรม ๑) สมาชกเครอขายไดแลกเปล;ยนเรยนรขอมล ขาวสาร ความร ทกษะ ประสบการณท;
สาคญจาเปนในการประกอบอาชพ การดารงชวต ผานการจดเวทเครอขายการเรยนร เพ;อใชในการดารงชวต การประกอบอาชพ และการแกไขปญหาและการพฒนาชมชน
๒) สมาชกเครอขายสามารถเช;อมโยง และเรยนรวธการทางานนาไปสการทางานรวมกน อยางมความสข
๓) สมาชกเครอขายไดรบการชวยเหลอสนบสนนในกรณท;เกนขดความสามารถ ๔) เกดการยอมรบ ความศรทธา ความไวใจกน มากข,น ๕) สมาชกเครอขายรเทาทนโลก ทนเหตการณ มากข,น
๒.๘ ประโยชนเชงรปธรรม ๑) เกดการพฒนาตอยอดองคความรใหม เชน กลมแปรรปมะขามเปร, ยว เครอขายกลมผใช
แกสชวภาพ ฯลฯ ๒) สมาชกเครอขายมการแลกเปล;ยนขอมลขาวสาร ทกษะ ความร ประสบการณ ผาน
กระบวนการจดเวทการเรยนรภายใตการบรหารจดการของเครอขายเอง ๓) สมาชกเครอขาย เกดการแลกเปล;ยนการใชทรพยากรในหมบานและระหวางหมบาน
รวมกน ๔) สมาชกเครอขาย สามารถเช;อมโยงคนท;มปญหาและความตองการท;เหมอนกน ให
สามารถทางานรวมกนได เชน การแกไขปญหาเพล,ยแปงในมนสาปะหลง ฯลฯ
๒.๙ ผลสาเรจ ๑) การไดรบการยอมรบจากประชาชนและภาคการพฒนาในการเปนเจาภาพหลกในการ
สงเสรม สนบสนนการพฒนาตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
33
๒) คณะทางานเครอขายฯ มทกษะและประสบการณในการบรหารจดการความรท;สาคญและจาเปนกบชมชน
๓) ชมชน กลม องคกร ปราชญ ไดมโอกาสในการบนทกเร;องราวและถายทอดความร ทกษะ ประสบการณ
๒.๑๐ ความย�งยนของเครอขาย ความย ;งยนของเครอขายตองอาศยหลกการมสวนรวม ท;เปนกระบวนการท;สาคญในการพฒนา
ความเขมแขงอยางย ;งยนได การมสวนรวมและกจกรรมท;ทารวมกนท;จะกอใหเกดความย ;งยน ไดแก ๑) มสวนรวมในการจดกจกรรมท;ดาเนนอยางตอเน;อง
๒) มการรกษาสมพนธภาพท;ดระหวางสมาชกเครอขาย ๓) มสวนรวมกาหนดกลไกสรางระบบจงใจ ๔) มสวนรวมจดหาทรพยากรสนบสนนเพยงพอ ๕) มสวนรวมใหความชวยเหลอและชวยแกไขปญหา
๖) มการสรางผนารนใหมอยางตอเน;อง
๒.๑๑ ขอเสนอแนะ ๑) การสงเสรม สนบสนน และตดการทางานของเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจ
พอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ อยางตอเน;องและตอไป ๒) ขยายผลการดาเนนงานดวยการเพ;มสมาชกเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจ
พอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ใหครอบคลมมากย;งข,น ๓). สรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงระหวางอาเภอ ระหวางกลมอาเภอ ระหวางจงหวด
๔) สนบสนนงบประมาณ เพ;อการพฒนาเครอขายอยางตอเน;อง ๕) จดกจกรรมการเรยนรใหมๆ ทนกระแส ทนเหตการณ เพ;อใหสมาชกเครอขายรเทาทน ๖)จดหานกจดการความรระดบมออาชพมารวมเปนวทยากรเพ;อการพฒนา
๓.๑ ทมสานกงานพฒนาชมชนอาเภอและภาคไดสรางกระแสการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษาเพ;อการเรยนรรวมกน โดยสารวจขอมล รวบรวมขอมล ทบทวน วเคราะหการดาเนนงานท;ผานมา เพ;อกาหนดเปาหมายในพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา รวมกนกบภาคพฒนา
๓. สรปการจดเวทแลกเปลยนเรยนร�การสร�างเครอข�ายฯ กล�มอาเภอลาตะคอง
34
๓.๒ ผท;มสวนเก;ยวของท,งในระดบบรหาร ระดบปฏบตระดบอาเภอ ตาบล หมบาน ไดมสวนรวมในการกาหนดเปาหมาย การบรณาการความรวมมอกนอยางจรงจง
๓.๓ เกดการแลกเปล;ยนเรยนรกนอยางกวางขวางท,งในระดบครวเรอน หมบาน ตาบล อาเภอ และกลมอาเภอ
๓.๔ ผลของการเรยนรของเครอขายในบางกจกรรมสามารถวดผลลพธได เชน ทาแกสชวภาพ
..............................................
35
สรปผลเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ป ๒๕๕๔ เพ�อคดเลอกทมงานและพ4นท�ตนแบบ
ประกอบดวย อาเภอพมาย ชมพวง คง หวยแถลง ลาทะเมนชย และอาเภอเมองคง กลมเปาหมาย ๑. พฒนาการอาเภอ ๖ คน ๒. พฒนากร ๒๖ คน ๓. ผแทนเครอขาย ๑๕ คน ๔. หวหนากลมงาน/นกวชาการพฒนาชมชน ๔ คน รวม ๕๑ คน
๑. เจาหนาท;พฒนาชมชนอาเภอ/ผแทนเครอขายท;เปนคณะทางาน นาเสนอผลการดาเนนงานการขบเคล;อนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง ไมเกน ๒๕ นาท
๒. คณะกรรมการ (หวหนากลมงาน/นกวชาการพฒนาชมชนจงหวด) ซกถามรายละเอยดเพ;มเตม จากทมอาเภอ/เครอขาย ไมเกน ๕ นาท
อาเภอเมองยาง จงหวดนครราชสมา มหมบานเศรษฐกจพอเพยงในอาเภอเมองยาง ประกอบดวย ๑..๑ หมบานเศรษฐกจพอเพยงระดบ “พออย พอกน” ป ๒๕๕๓ จานวน ๑ หมบาน ไดแก
บานโนนปบ หมท; ๓ ตาบลโนนอดม ๑.๒ หมบานเศรษฐกจพอเพยงตนแบบเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ป ๒๕๕๔ ประกอบดวย หมบานโนนมนแกว หมท; ๑๒ ตาบลกระเบ,องนอก และ หมบานหนองมะเขอ หมท; ๙ ตาบลละหานปลาคาว อาเภอเมองยาง
กลมอาเภอทงสมฤทธ
รปแบบและวธการ
1. องคความรจากอาเภอท�เปนทมงานและพ4นท�ตนแบบ Best Practice
36
๑.๓ หมบานตามโครงการเครอขายคณภาพชวตวถพอเพยง ประกอบดวย หมบานโนนปบ หมท; ๑,๓,๔,๕ และ หมท; ๗ ตาบลโนนอดม อาเภอเมองยาง
๑. จดการประชมเพ;อประชาสมพนธ สรางกระบวนการเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง ๒. แตงต,งคณะกรรมการเครอขายฯขบเคล;อนโครงการ IPA การสรางเครอขายการเรยนรหมบาน
เศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอเมองยาง (คาส;งอาเภอ)เพ;อดาเนนการขบเคล;อนกจกรรมใหดาเนนอยางมประสทธภาพ
๓. กาหนดจดดาเนนการศนยเรยนร กระบวนการสรางเครอขาย บานโนนปบ หมท; ๓ ตาบลโนนอดม เพ;อจดทาขอมลและผงการเช;อมโยงเครอขาย
๔. จดเวทแลกเปล;ยนเรยนรกจกรรมดานเศรษฐกจพอเพยงท;ทามาโดยนาเอาครวเรอนเปาหมายนารอง �� ครวเรอนและครวเรอนท;สนใจในกระบวนการมาแลกเปล;ยนเรยนรกจกรรม พรอมจดทาขอมลและผงการเช;อมโยงเครอขาย
๕. จดเวทแลกเปล;ยนเรยนรภายในหมบานแลว กใหมการถายทอดองคความรในแตละอาชพของครวเรอนเปาหมาย ท;ดาเนนการในหมบาน โดยการนาเสนอในท;ประชมเครอขายเพ;อเผยแพรไปสหมบานอ;นในอาเภอ และดาเนนการใหมการศกษาดงานของหมบานเครอขายรวมกน และเปนหมบานตนแบบในการศกษาดงานของหมบานอ;นในอาเภอ
๖. คณะกรรมการเครอขาย กาหนดกจกรรมจดเวทแลกเปล;ยนเรยนรกจกรรมขยายผลเครอขายการเรยนร หมบานเศรษฐกจพอเพยง ส สมาชกอยางนอยเดอนละ ๑ กจกรรม (โดยคดแยกบคคลจากใบขอความอนเคราะหวทยากร) ในหมบาน หรอศนยการเรยนร
๗. สรปและถอดบทเรยนเพ;อถายทอดผนาชมชนอ;น ๆ ตอไป
กจกรรมท;เครอขายอาเภอคดเลอกใหสมาชกมารวมแลกเปล;ยนเรยนร ๑. การทาน,ายาเอนกประสงค ๒. การทาปยอนทรยอดเมด ๓. กลมทาขาวกลองงอก ๔. ปาชมชน ๕. วดปลอดเหลา
๑.๒ กจกรรมเครอขาย
๑.๑ กลยทธ ในการสรางเครอขายการเรยนรหมบาน
37
๖. การทอเส;อกก ๗. ปราชญชาวบาน ๘. ทอผาไหม ๙. กองทนแมของแผนดน ๑๐. กลมออมทรพยเพ;อการผลต/รานคาชมชน
- สมาชกมความพออย พอกน คอ ความพอดท;ไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอ;น เชน การผลตและการบรโภคท;อยในระดบพอประมาณ - สมาขกมความพออย พอใช คอ ความมเหตผล การตดสนใจเก;ยวกบการใชชวตพอเพยงน,น จะตองเปนไปอยางมเหตผลโดยพจารณาจากเหตปจจยท;เก;ยวของตลอดจนคานงถงผลท;คาดวาจะเกดข,นจากการกระทาน,น ๆ อยางรอบคอบ - สมาชกมความพง พอใจ แตกมภมคมกนท;พรอมรบผลกระทบและการเปล;ยนแปลง ดานตาง ๆ ท;จะเกดข,นโดยคานงถงความเปนไปไดของสถานการณ ตาง ๆ ท;คาดวาจะเกดข,น ในอนาคตท,งใกลและไกล
๑. อาเภอพมาย
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอพมาย จงไดจดเวทสรางความรความเขาใจในการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ และจดต,งเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงอาเภอพมาย โดยนาเอาหมบานเศรษฐกจพอเพยงท;มอยในอาเภอพมาย ป ๒๕๕๓ – ๒๕๕๔ ไดแก บานโนนกม หมท; ๑๔ ตาบลดงใหญ บานซาด หมท; ๖ ตาบลชวาน และ บานเตย หมท; ๑ ตาบลกระเบ,องใหญ (หมบานขยายผล) มาเปนแกนนาในการจดต,ง
การจดเวทแลกเปล;ยนการเรยนรเช;อมโยงหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ ระดบหมบาน
๑. แลกเปล;ยนเรยนรตามแนวทางหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ
๑.๓ ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายการเรยนรฯ
สรปบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ กลมอาเภอทงสมฤทธ6
๑.๑ สภาพท�วไปกอนดาเนนงาน
๑.๒ กลยทธ/เทคนค
38
๒. ทบทวนการประเมนหมบานเศรษฐกจพอเพยง๔ดาน๒๓ตวช,วด ๓. พฒนา/ปรบปรงศนยเรยนร (ภายในศนย) ๔. พฒนาจดเรยนร (ภายนอกศนย) ๕. คดเลอกกจกรรมการเรยนรหมบานฯ ๖. สรางวทยากรการเรยนร
๒.๓.๑ สรปบทเรยน บานคลา หมท; ๘
� ดาเนนการช,แจงความเปนมาของโครงการ � จดเวทสญจรสรางความเช;อมโยงของแตละหมบาน � แกนนาหมบาน แนะนาตวคณะทางานขบเคล;อนฯ � คดเลอกคณะทางานขบเคล;อนฯ ระดบอาเภอ � จดทาระเบยบเครอขายหมบานเรยนรเฉลมพระเกยรตฯ � เรยนรการจดทาศนยเรยนรชมชนตนแบบ บานคลา � แลกเปล;ยนเรยนรกจกรรมแตละหมบาน � ยงไมไดศกษาแหลงเรยนรภายนอกศนยฯ ของบานคลา � ศกษาเรยนรท;ศนยบรการถายทอดเทคโนโลยฯ ประจาตาบลสมฤทธ6 � มครวเรอนทาการเกษตรผสมผสาน
๒.๓.๒ สรปบทเรยน บานเตย หมท; ๑ ตาบลกระเบ,องใหญ � ท;ทาการศนยเรยนรชมชน ยงกอสรางไมเสรจ � หมบานมการอนรกษวฒนธรรมประเพณ � มแหลงเรยนรการปลกพชในพ,นท;ดนเคม � แหลงน,าในหมบานสามารถเกบกกน,าได � มโรงปยชวภาพอดเมด � มโรงสชมชน ระดบตาบล � มหลายหนวยงานเขาไปสนบสนน และสงเสรม
๒.๓.๓ สรปบทเรยนบานท;บานซาด � ไดเรยนรการนาเสนอขอมลท;วไปของหมบาน ดวย power point � ไดเรยนรการเปนวทยากรการนาเสนอกจกรรมการเรยนรของหมบาน ดวย power point � คดเลอกกจกรรมเดนแตละหมบาน
๑.๓ กจกรรมการแลกเปล�ยนเรยนรของเครอขายฯ
39
� คดเลอกกจกรรมเดนของอาเภอ � ประเมนกจกรรม � ไดชมประตทางเขาหมบานท;สวยท;สด (กานนพงษคดอยางน,น)
๒.๓.๔ สรปบทเรยนบานท;บานโนนกม
• สรปผลการดาเนนงานท;ผานมาของโครงการ/เรยนรหมบานเครอขายอ;นเพ;อประสบการณในการพฒนาหมบาน / สรปประเมน
• นาเสนอขอมลบานโนนกม/กจกรรมเดน/การดงาน/ประกวดหมบาน
• การถอดบทเรยนโครงการ/การปรบปรงแผนพบ
• การวางแผนการจดกจกรรมวนเฉลมพระชนมพรรษา ๑๒ สงหาราชน
• การสมครเปนสมาชกเครอขาย เขยนใบสมคร
• เย;ยมชมหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ และกจกรรมการเรยนร /ประเมนโครงการ ๒.๓.๕ สรางพลงเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงตามโครงการสรางเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ กจกรรมการจดงานของดเมองพมาย ณ ลานพรหมฑต วนท; ๗-๑๑ กรกฎาคม ๒๕๕๔ ๒.๓.๖ สรางพลงเครอขายจดนทรรศการเฉลมพระเกยรตเทดไทองคราชน วนท; �� สงหาคม ����
มตดานสงคม
• แสดงพลงเครอขายเทดพระเกยรตสมเดจพระบรมราชนนาถ ๑๒ สงหามหาราชน
• บนทกความดถวายพอหลวง(ธนาคารความด) ดาเนนการท;บานเตยหม ๑ ตาบลกระเบ,องใหญ
• การสงเสรมชองทางการตลาดเพ;อแสดงและจาหนายผลตภณฑชมชนใน “งานธงฟา” และ “ของดเมองพมาย”
• การประชมสญจรแลกเปล;ยนเรยนรระหวางสมาชกเครอขาย
• ๑ ตาบล ๑ สมาชกเครอขาย
• ๑ ไรแกเหงา
• เครอขายหมบานจดกจกรรมปกปองสถาบน
• จดต,งศนยเรยนรชมชนเพ;มข,นในเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยง จานวน ๒ แหง มตดานส;งแวดลอม เกดการเช;อมโยงระหวางเครอขายองคกรชมชน (เครอขายผนา อช.+เครอขายหมบาน ศพพ.)
๑.๔ ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายฯ แกสมาชกและชมชน
40
๒. อาเภอคง
การพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงตนแบบกอนมเครอขายฯ
o ป ๒๕๕๓ มบานตนแบบ ๑ หมบาน บานหวยทราย หมท; ๖ ตาบลหนองมะนาว มเครอขายระดบตาบล ๑ เครอขาย ตาบลตาจ;นตามโครงการเครอขายชมชนคณภาพชวตดดวยวถพอเพยง
o ป ๒๕๕๓ มหมบานตนแบบ ๒ หมบาน บานตะโกโคก (อยด กนด) บานดอนนอย(พออย พอกน) และบานขยายผล
o บานบะดาวเรอง (บวร)
กลยทธ/เทคนค ๑. การสรางความเขาใจในการดาเนนงานเครอขาย
๒. การวเคราะหขอมล วเคราะหพ,นท; ๓. การทางานเปนทม การจดคนใหเหมาะสมกบงาน การแบงงานกนทา ๔. การมสวนรวมของทกภาคสวน ๕. การส;อสารการประชาสมพนธ ๖. การสรางการเรยนร
กจกรรมการแลกเปล�ยนเรยนรของเครอขายฯ
• สนบสนนการจดเวทแลกเปล;ยนเรยนรระหวางหมบานเครอขาย
• คดเลอกคณะทางาน จากแกนนาหมบาน หมบานละ ๒ คน
• จดทาคาส;งแตงต,ง
• คดเลอกท;ต,งศนยเรยนรของเครอขายฯ
• สนบสนนใหแตละหมบานไดไปสารวจขอมล คดเลอกจดเรยนร ปรบปรงพฒนาจดเรยนร
• สนบสนนการปรบปรงศนยเรยนรชมชนท;เปนศนยกลางของเครอขายอาเภอ
• นาคณะทางานเครอขายและแกนนาแตละหมบานศกษาดงานตามจดเรยนรของแตละหมบาน
• จดกจกรรมประกวดคมและครอบครวพฒนาดเดน
• จดทาเวบไซดเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยง
• ประชาสมพนธกจกรรมของเครอขายผานเวบไซดสานกงานพฒนาชมชนอาเภอ
• ประชาสมพนธผานวทยชมชน รายการ พฒนาชมชนสมพนธ” ทางสถานวทย FM 105.55 MHz
• จดทาโครงการถวายสตยปฏญาณในการดารงชวต ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเพ;อถวายเปนพระราชกศล เน;องในวโรกาสเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว
41
ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายฯ แกสมาชกและชมชน
สมาชกเครอขาย - มขอมลกจกรรมเศรษฐกจพอเพยงของแตละหมบาน
- แผนท;เครอขายฯ เปนส;งท;บอกถงการเช;อมโยงซ; งกนและกน
- ศนยเรยนรเครอขายฯ ไดรบการปรบปรง พฒนาเปนศนยกลางเครอขายฯ
- การขบเคล;อนชวยใหหมบานอ;น ๆ ท;ไมไดเขารวมเครอขายสามารถรและเขารวมกจกรรมได
- เกดอาชพใหม ๆ เชนการเล,ยงกบ การเล,ยงจ,งหรด การทาสปาเทาจากมะกรด เปนตน
- เปนแหลงสรางปราชญชมชน ผนาแสงสวางใหชมชนและถายทอดความรอนเปนวทยาทาน
- นอมนาเอาแนวพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวมาใชในการดาเนนชวต ทาใหจตใจสงบ
สข อ;มเอม ไมทกข หรอทกขกทกขนอย
- เปนการสงเสรมและกระตนใหคนทาดตอไปเร;อย ๆ และทาดแลวบอกตอย;งจะเกดผลด
- ลดรายจายในครวเรอน/เพ;มรายไดในครวเรอน
- ชวยสรางอาชพใหกบคนในครวเรอน แกไขปญหาการวางงาน
- ส;งแวดลอมในชมชนไดรบการฟ, นฟอนรกษ และพฒนาใหเพ;มมากข,น เปนการเอาปามาไวในบาน
- พฒนาคนในชมชนใหมการเปล;ยนแปลงพฤตกรรมไปในทางท;ดข,น เชน กจกรรมการลด ละ เลก
อบายมข
- สรางภมคมกนใหกบครวเรอนโดยการใชความรท;ไดรบจากการดาเนนงานของเครอขายฯ มาปฏบต
- ทาใหชมชนมระบบการจดการตนเองโดยลดการพ;งพาจากภายนอก
- สรางระบบชวยเหลอกนโดยกระบวนการเรยนรเร;องการออมเพ;อจดสวสดการชมชน
- ทาใหเกดความรก สามคคในชมชน
ปจจยท�มผลตอความสาเรจของโครงการ ๑. ความพรอมของแกนนา
๒. ความต,งใจ เสยสละ และทมเทการทางานของแกนนาเครอขาย
๓. การมสวนรวมของแกนนาคนในชมชน และภาคการพฒนาทกภาคสวน
๔. การคดบวก และพรอมแกไขปญหาเสมอ มความอดทนอยเสมอ เพราะความอดทนเปนคณธรรมท;
จะทาใหการดาเนนงานประสบผลสาเรจ
42
๕. มกาลงใจดจากท;ทางานและครอบครวสนบสนนทาใหแกนนาน,น ไดทมเททาเพ;อเครอขายอยาง
จรงจง
๖. การสนบสนนการดาเนนงานของหนวยงานพฒนาชมชนและภาคเครอขายการพฒนาอ;นๆ ท;
สนบสนนดานวชาการและดานงบประมาณ
๓. อาเภอชมพวง กลยทธ/เทคนค
ใชหลกการ ๕ รวมเปนกลยทธ ในการขบเคล;อนการสรางเครอขายการเรยนรฯ ๑. การสรางตอยอด-ขยายผลจากตนทนเดม ๒. การสรางความตระหนกรบรรวมกน ๓. การเตรยมความพรอมทกภาคสวน ๔. การบรณาการ งาน เงน พ,นท; ๕. การตดตามเกาะตดพ,นท;
เทคนค กระบวนการมสวนรวมการสรางเครอขาย ๑. การประชมหวหนาสวนราชการ,กานน ผใหญบาน ๒. รวมกบภาคภาคการพฒนา (ปค.,กษ.,อบต.) เสนอคดเลอกหมบานเปาหมาย ๓. การจดเวทประชาคมในหมบานเปาหมาย ๔. การคดเลอกแกนนาชมชน พลงของการขบเคล;อนกจกรรม ๕. การคดเลอกครวเรอนเปาหมายรปธรรมผลของการขบเคล;อนกจกรรม ๖. การมอบหมายภารกจผประสานงานขบเคล;อนกจกรรม อบต. + จนท.พช.+ ผนาอช. ๗. จงหวดสรางวทยากรกระบวนการสรางเครอขายเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง
การจดเวทขบเคล;อนการสรางเครอขายฯ คร, งท; ๑ ๑. ช,แจงสรางความเขาใจ หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๒. การคดเลอกกรรมการเครอขาย ๓. การสารวจจดทาฐานขอมลกจกรรมเศรษฐกจพอเพยง ๔. การรวมกนกาหนดแผนงานศกษาดงานศนยเรยนรชมชนยางใน
การจดเวทขบเคล;อนการสรางเครอขายฯ คร, งท; ๒ ๑. สนบสนนจดกจกรรม Mobile Unit ณ ศนยเรยนรชมชนบานยางใน ๒. กจกรรมแลกเปล;ยนเรยนรแกนนาชมชนหมบานเครอขายฯโซนทงสมฤทธ6 ๓. สรางการเช;อมโยง จดการเรยนรกจกรรมเศรษฐกจพอเพยง
การจดเวทขบเคล;อนการสรางเครอขายฯ คร, งท; ๓ การสรปถอดบทเรยนของหมบานเครอขายเรยนรฯ จาก แกนนา ๑๗ หมบาน ๙ ตาบล
43
และ อบต. ๙ ตาบล กจกรรมการแลกเปล�ยนเรยนรของเครอขายฯ
การสรางแกนนาเครอขาย ระดบอาเภอ ๑ คณะ ระดบหมบาน ๑๗ หมบาน การจดเวทแลกเปล;ยนเรยนรแกแกนนาเครอขาย ๑๗ หมบาน ๓ เวท การจดเวทสรางการเรยนรแกคนในชมชน
ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายฯ แกสมาชกและชมชน
๑. ครวเรอน/คนในชมชน/ผนาชมชน/องคกรชมชน เกดความต;นตว เกดการเรยนร ๒. เกดการแลกเปล;ยน เทยบเคยงกจกรรมกนระหวางเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยง
ปจจยท�มผลตอความสาเรจของโครงการ ๑. ทศทาง กระแสวถชวตเศรษฐกจพอเพยง ๒. ความยดหยนของหลกปรชญาศก.พพ. ๓. การใชกลยทธ � ประการ ๔. การสรางกจกรรมแบบคอยเปนคอยไป ๕. Learning by doing ตามความถนด เหมาะสมของตวเอง ๖. มความเคล;อนไหวตอเน;อง Dynamics ๗. มเครอขายท,งในระดบหมบาน ตาบล อาเภอ ๘. เจาหนาท;มฐานองคความรเศรษฐกจพอเพยง สามารถเปนท;ปรกษา ใหคาแนะนาไดด
เกาะตด ตดตามถงระดบพ,นท; ๙. ความยากจน ม;งม ไมใชปจจยในความสาเรจ ความเช;อม;นวาสามารถทาไดตางหากท;
เปนปจจยแหงความสาเรจ ๔. อาเภอลาทะเมนชย
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอลาทะเมนชยไดดาเนนการจดทาโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา เพ;อใหมศนยเรยนรเครอขายระดบอาเภอ และกระบวนการบรหารจดการเช;อมโยงการเรยนรท;เปนรปธรรม กลยทธ/เทคนค
• ประชมหมบานเครอขายเศรษฐกจพอเพยง ๙ หมบาน
• คดเลอกคณะกรรมการเครอขาย
• จดต,งศนยเรยนรปรชญาเศรษฐกจพอเพยงระดบอาเภอ ท;บานใหมทะเมนชย หมท; ๖ ตาบลไพล อาเภอลาทะเมนชย จงหวดนครราชสมา
44
• พฒนาการอาเภอและเจาหนาท;พฒนาชมชน อบรมการสรางเครอขายหมบานท;อาเภอพมาย
• เจาหนาท;พฒนาชมชนและเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงศกษาดงานหมบานเศรษฐกจพอเพยง ดเดน ท;อาเภอชมพวง
กจกรรมการแลกเปล�ยนเรยนรของ
จดเรยนรศนยเรยนรระดบอาเภอ บานใหมทะเมนชย หมท� ๖ ต.ไพล บานหนแร หมท� ๖ ตาบลบานยาง ๑. การแปรรปการทาขนม ๑. ปยอนทรยชวภาพอดเมด ๒. โรงสชมชน ๒. การปลกผกปลอดสารพษ ๓. การผลตขาวกลองงอก ๓. ศนยเรยนรชมชน ๔. กองทนหมบาน บานขย หมท� ๖ ตาบลขย บานโสกด หมท� ๔ ต.บานยาง ๑. การผลตเบาะรองน;งจากผาไหม การแปรรปผลตภณฑจากกก ๒. การเล,ยงปลาดก บานหนองมวง หมท� ๓ ต.บานยาง ๓. การทาเกษตรทฤษฏใหม การทากระถางสวนครวลอยฟา ๔. การผลตถานไม บานโนนบรพา หมท� ๗ ต.ไพล กลมออมทรพยเพ;อการผลต
ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายฯ แกสมาชกและชมชน
• เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงระดบอาเภอ มศนยเรยนรท;สามารถถายทอด � ศนย
• คณะกรรมการขบเคล;อนเครอขายระดบอาเภอ/ตาบล และคณะกรรมการเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงฯ มกระบวนการทางานแบบมสวนรวม
• หมบานเศรษฐกจพอเพยงตามแผนปฏบตการอยางตอเน;อง และมการสรปผลการดาเนนงานทกกจกรรม
๕. อาเภอหวยแถลง
สานกงานพฒนาชมชนอาเภอหวยแถลง มเปาหมาย ดาเนนงานเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง อาเภอหวยแถลงให มความเขมแขงและสามารถขยายผลไดอยางมประสทธภาพ โดยยดหลกปรชญางานพฒนาชมชนท;วา
45
มนษยmทกคนมเกยรตและศกด6 ศรในความเปนคน มนษยmทกคนมความสามารถ หรอมศกยภาพ ความสามารถของมนษยmสามารถพฒนาไดถามโอกาส
กลยทธ/เทคนค ๑. สารวจ/จดทาฐานขอมลเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง
๒. ประชมใหความร จดเวทแลกเปล;ยนความคดเหน จดต,งคณะทางาน ท;ปรกษา ๓. วางแผน/โครงการ คนหาจดออน จดแขง โอกาส และอปสรรค
๔. ดาเนนงานตามแผนและโครงการ ๕. การตดตาม ประเมนผล
กจกรรมการแลกเปล�ยนเรยนรของเครอขายฯ จดเวทแลกเปล;ยนเรยนร ๑๕ หมบาน
• ศกษาดงานแลกเปล;ยนเรยนร ดานการเรยนรพลงงานทดแทนชมชน � กลม
• ดานการการทาเกษตรอนทรยชมชน ๕ กลม
• ดานการบรหารจดการรานคาชมชน ๑ กลม
• ดานการทาน,ายาเอนกประสงคชมชน ๑ กลม
• ดานการบรหารจดการกองทนชมชน ๓ กลม
• ดานการประกอบอาชพชมชน ๑๘ กลม
ประโยชนท�เกดข4นจากการขบเคล�อนเครอขายฯ แกสมาชกและชมชน • มเครอขายการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา • มทมขบเคล;อนเครอขายการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง • มศนยเรยนรการแลกเปล;ยนเรยนร ประสบการณดานตางๆ • ทาใหเกดจตสานก พ;งตนเองและสมาชกเครอขาย • เกดจตสานกและแรงบลดาลใจของตนเองและสมาชกเครอขาย • ไดบทเรยนจากการพฒนา (ถอดบทเรยน) • เกดความรวมมอในการพฒนาตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ทกระดบ • มการสบทอดภมปญญา • ประชาสมพนธ การขบเคล;อนกจกรรมหมบานเศรษฐกจพอเพยง ทกระดบ • เทดพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เน;องในวโรกาสครบรอบ ๘๔ พรรษา • ไดรบการยกยองเชดชเกยรต ระดบบคคล ระดบครอบครว และชมชน
..............................................
46
สรปผลเวทถอดบทเรยนเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ป ๒๕๕๔ เพ�อคดเลอกทมงานและพ4นท�
ตนแบบ
(ปกธงชย , โชคชย , หนองบญมาก , วงน4าเขยว , เสงสาง , ครบร) วนท� ๒๓ สงหาคม ๒๕๕๔ เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๓๐ น. ณ หองประชมศาลาประชาคม อาเภอโชคชย
๑. กลมเปาหมาย
(กลมอาเภอสรนาร : ปกธงชย , โชคชย , หนองบญมาก , วงน,าเขยว , เสงสาง , ครบร) ๑) พฒนาการอาเภอ จานวน ๖ คน ๒) พฒนากร จานวน ๒๗ คน ๓) แกนนาเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ๖
เครอขาย จานวน ๑๒ คน ๒. รปแบบ/วธการ
๑) รปแบบการจดเวท จดท;น;งเปนรปตวย / เกอกมา พรอมอปกรณในการนาเสนอ ๒) พฒนาการอาเภอโชคชยในฐานะเจาภาพ กลาวตอนรบ ๒) ผเขารวมเวทแลกเปล;ยนเรยนรแนะนาตว ๓) หวหนากลมยทธศาสตรการพฒนาชมชน และนกวชาการ สรางความเขาใจ ๓.๑) ทบทวนแนวทางการขบเคล;อนการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง
เฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ๓.๒) ช,แจงหลกเกณฑ/แนวทางในการนาเสนอ และการคดเลอกเครอขายฯ ระดบอาเภอ
ดเดน ดงน, กาหนดใหแตละอาเภอนาเสนอกระบวนการในการขบเคล;อนโครงการสราง
เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ไมเกน ๓๐ นาท (จบฉลาก) โดยแบงเน,อหาท;จะตองนาเสนอออกเปน ๒ สวน ไดแก
-สวนท; ๑ การสรางเครอขายการเรยนรฯ ของทมงานสานกงานพฒนาชมชนอาเภอ
-สวนท; ๒ การสรางและขบเคล;อนเครอขายการเรยนรฯ ของคณะกรรมการเครอขาย
กลมอาเภอสรนาร
47
หมายเหต เน,อหาในการนาเสนอเปนไปตามหลกเกณฑ/แนวทางในประกาศของจงหวด ใหทกอาเภอสงเอกสารการถอดบทเรยนแกคณะกรรมการกอนท;จะนาเสนอ
ขอมลในเวท เปดโอกาสใหผเขารวมเวทซกถาม/แลกเปล;ยนความคดเหนเพ;อการเรยนร
หลงจากแตละอาเภอนาเสนอเสรจเปนท;เรยบรอยแลวไมเกน ๑๐ นาท ๓.๓) กาหนดใหผเขารวมเวททกคนไดรวมกนคดเลอกเครอขายการเรยนรหมบาน
เศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ดเดน ดวยการใหทกคนออกเสยงคดเลอกอาเภอท;ขบเคล;อนการสรางเครอขายฯ ท;ดท;สดจานวน ๑ อาเภอ (ยกเวนอาเภอของตนเอง)
๓. สรปผลการจดเวทแลกเปล�ยนเรยนรการสรางเครอขายฯ ท4ง ๖ อาเภอ ทมงานสานกงานพฒนาชมชนอาเภอ
-สรปภาพรวม ๑) สานกงานพฒนาชมชนอาเภอทกแหง มการวางแผนและกาหนดแนวทางในการดาเนนงานท;ชดเจน อกท,ง พฒนาการอาเภอโดยสวนใหญมการเสรมสรางกระบวนการแลกเปล;ยนเรยนรรวมกนในทมงานอยางตอเน;อง ๒) ในการสรางความเขมแขงใหกบเครอขายการเรยนรฯ ทมงานสานกงานพฒนาชมชนอาเภอโดยสวนใหญจะใช “เวทเครอขายสญจร” เปนเคร;องมอในการสรางปฏสมพนธรวมกนของสมาชกในเครอขาย
๓) เจาหนาท;พฒนาชมชนเกดการเรยนร และเกดทกษะในการบรหารจดการชมชนมากข,น
๔) มการบรณาการการความรวมมอในการพฒนารวมกบภาคพฒนาและคณะกรรมการ
เครอขายการเรยนรฯ
๕) การดาเนนงานตามคารบรองการปฏบตราชการกรมฯ/จงหวด/กลมจงหวดเปนไปอยางม
ประสทธภาพ/ประสทธผล
เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ -สรปภาพรวม
๑) มการแลกเปล;ยนเรยนรรวมกนระหวางสมาชกเครอขายการเรยนรฯ
๒) มการพฒนาจดเรยนรในหมบานเศรษฐกจพอเพยงท;เปนสมาชกเครอขายการเรยนรฯ
และมการเช;อมโยงจดเรยนรอยางเปนระบบ
48
๓) เกดการขยายผลการดาเนนกจกรรมตามแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได
กวางขวางและครอบคลม
๔) เกดกระบวนการสรางผนาและวทยากรประจาเครอขาย มการพฒนาวทยากรชมชน ,
วทยากร คร ก. คร ข.
๕) มการจดการความร (KM ) ในหมบานสมาชกเครอขาย ๖) ครอบครวพฒนาสามารถเปนแบบอยางในการขยายผลการนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการดาเนนชวตไดอยางเปนรปธรรม ๗) เครอขายการเรยนรฯ เปนกลไกสาคญในการเสรมสรางความเขมแขงใหแกชมชนใน “มตทางเศรษฐกจ” และ “มตทางสงคม” ไดอยางมประสทธภาพ
๘) สามารถสรางกระบวนการมสวนรวมของคนในชมชนเกดความรกความสามคคใน
ชมชนอยางตอเน;องและย ;งยน
๙) เครอขายสามารถเช;อมโยงกจกรรมการพฒนาและสามารถสรางงานสรางรายไดใหกบ
คนในชมชนไดอยางตอเน;อง
สรปผลการเรยนรจาแนกรายอาเภอ
อาเภอหนองบญมาก
“สพอ. หนองบญมาก” : มการทางานเปนทม มการกาหนดบทบาทหนาท;ชดเจน และ
สามารถเช;อมโยง บรณาการความรวมมอจากภาคการพฒนาไดอยางมประสทธภาพ , ทมงาน สพอ. ใช
บทบาทของผเอ,ออานวยในการสงเสรม/สนบสนนการสรางเครอขายการเรยนรฯ ไดอยางชดเจน , มกล
ยทธในการแสวงหางบประมาณจากองคกรปกครองสวนทองถ;นเพ;อพฒนาศกยภาพวทยากรชมชน , การใช
พ,นท;ตนแบบ (บานหนองพยอม) เปนหมบานแมขายเปนแกนในการแลกเปล;ยนเรยนร
“เครอขายฯ อ. หนองบญมาก” : หมบานสมาชกเครอขายการเรยนรฯ ทกแหงมการพฒนา
จดเรยนร และจดฐานเรยนรอยางเปนระบบ , มทมวทยากรชมชน คร ก. คร ข. , สมาชกเครอขายม
ปฏสมพนธกนอยางตอเน;อง สามารถรองรบการศกษาดงานจากแมขายไดอยางมประสทธภาพ , มตทาง
สงคมโดดเดน
กจกรรมเดน หมบานสมาชกเครอขายใหมศกยภาพและความพรอมรองรบการเปนพ,นท;
ศกษาเรยนรหมบาน ศก.พพ. ไดทกแหง , มการเช;อมโยงสถานเรยนรทกหมบานท;เปนสมาชกเครอขายการ
49
เรยนรฯ ไดอยางเปนเอกภาพ , มการจดสถานการเรยนรท;เปนระบบ โดยมปราชญชาวบาน/ชมชนเปน
วทยากรประจาสถาน , ครอบครวพฒนามความพรอมเปนตนแบบท;ด มกจกรรมเศรษฐกจพอเพยงใน
ครวเรอนท;หลากหลาย , มการปรบปรงภมทศนหมบานไดโดดเดน เปนระเบยบ และสวยงาม , มตทาง
สงคมของชมชน และสมาชกเครอขายการเรยนรฯ มความเขมแขง และมความเอ,ออาทรตอกนอยางชดเจน
อาเภอปกธงชย
“สพอ. ปกธงชย” : สพอ. มแผนในการสงเสรมสนบสนนการสรางเครอขายการเรยนรฯ ท;
ชดเจน , เขาไปมสวนรวมในการสงเสรม/สนบสนนการจดเวทเครอขายฯ สญญจร และประสานความ
รวมมอจากภาคการพฒนาใหเขามามสวนรวมในกจกรรม
“เครอขายฯ อ. ปกธงชย” : มการจดกจกรรมเครอขายสญจร และรวมกนทากจกรรม
สาธารณประโยชนในพ,นท;ท;เปนเจาภาพ , มหมบานสมาชกท;มความโดดเดนในการนอมนาหลกปรชญา
ของ ศก.พพ. มาใชในการดาเนนชวตและการพฒนาหมบาน อกท,ง ยงมความโดดเดนในมตทางสงคม
กจกรรมเดน การจดเวทเครอขายสญจรและปลกปา , หมบานสมาชกเครอขายการเรยนรท;
มความโดดเดนในดาน “มตทางสงคม” ฯลฯ
อาเภอโชคชย
“สพอ. โชคชย” : เจาหนาท;พฒนาชมชนอาเภอเขาไปมบทบาทในการสงเสรม/สนบสนน
ใหมการนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการขบเคล;อนกจกรรมในพ,นท;ไดอยางชดเจนเปน
รปธรรม เปนตนทนท;ดตอการเสรมสรางความเขมแขงของเครอขายการเรยนรฯ ตอไปในอนาคต
“เครอขายฯ อ. โชคชย” : มกจกรรมซ;งเปนสวสดการชมชนท;โดดเดนในรปของ Food
Bank , แปลงรวม , หมบานสมาชกเครอขายฯ มปราชญชาวบานและภมปญญาทองถ;นท;หลากหลาย
กจกรรมเดน พ,นท;เรยนรดานการอนรกษภมปญญาทองถ;น , ดานการทาแปลงรวมของ
ชมชน โดยใชพ,นท;สาธารณะซ;งเปนดนเส;อมโทรมของชมชนมาพฒนาและจดสรรใหสมาชกในชมชนได
เขาไปประกอบอาชพ และมกฎกตกาท;ชดเจน , มความโดดเดนในดานมตทางสงคม ฯลฯ
50
อาเภอเสงสาง
“สพอ. เสงสาง” : สพอ. มบทบาทท;ชดเจนในการสงเสรม/สนบสนนการสรางการเรยนร
นอกสถานท; (ศกษาดงาน จ.บรรมย) เพ;อพฒนาความรและทกษะแกคณะกรรมการเครอขายการเรยนรฯ
“เครอขายฯ อ. เสงสาง” : เครอขายการเรยนรฯ มบทบาทในการกระตนและจดประกายใน
ครวเรอนในหมบาน/ชมชนนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการดาเนนชวตไดอยาง
กวางขวาง และเปนรปธรรม , ตลาดชมชน ,
กจกรรมเดน มกลม/องคกรท;เขมแขงเขารวมเปนคณะกรรมการเครอขาย เชน
คณะกรรมการ ศอช.ต. , ผนาสตร , มสถานการเรยนรทางดานการเกษตรแบบผสมผสานท;หลากหลาย , จด
เรยนรกจกรรมผสงอายประกอบอาชพเสรมดานการจกสาน ฯลฯ
อาเภอวงน4าเขยว
“สพอ. วงน4าเขยว” : กลยทธในการดาเนนงานใชหมบานแมขาย (บานบไทร ต.ไทย
สามคค) เปนแกนในการสรางเครอขายและขยายผลการดาเนนงาน
“เครอขายฯ อ. วงน4าเขยว” : ศนยกลางเครอขายการเรยนรฯ มความเขมแขง เปนแหลง
เรยนรแกสมาชกเครอขายได
กจกรรมเดน : สถานการเรยนรการบรหารจดการหมบานทองเท;ยวโฮมสเตย , การปลกปา
ชมชน , การปลกผกปลอดสารพษ ฯลฯ
อาเภอครบร
“สพอ. ครบร” : สงเสรมสนบสนนใหเจาหนาท; สพอ. ทกคนมสวนรวมในกระบวนการสรางเครอขายฯ , มการสกดความองคความรในหมบาน/ชมชน
“เครอขายฯ อ. ครบร” : ศนยกลางเครอขายการเรยนรฯ มความเขมแขง ซ; งเช;อมโยงแหลง
เรยนร ภมปญญาเพ;อเปนจดเรยนร และถายทอดภมปญญา
กจกรรมเดน การพฒนาจดเรยนรในหมบานแมขาย
๔. ผลกระทบตอการขบเคล�อนยทธศาสตรกรมการพฒนาชมชน/จงหวด/กลมจงหวด และอ�นๆ
๔.๑ ตวช4วดกรมการพฒนาชมชน ๑.๑.๑ ระดบความสาเรจของการพฒนาตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยงระดบหมบาน ๒.๑ รอยละของกลมผผลตชมชนท;สามารถบรรลเปาหมายตามแผนธรกจ
51
๓.๑.๑ ระดบความสาเรจของกลมออมทรพยเพ;อการผลต ระดบ ๓ มการจดสวสดการชมชน ๓.๑.๓ ระดบความสาเรจของผนา อช. ในการสงเสรมคณภาพชวตของครวเรอนท;ตกเกณฑ จปฐ.
ป ๒๕๕๓ ๔.๒ ตวช4วดจงหวดนครราชสมา/ กลมจงหวด ๑.๒.๔ รอยละท;เพ;มข,นของมลคาการจาหนายผลตภณฑ OTOP ๑.๒.๕ รอยละท;ผานเกณฑการจดระดบหมบานเศรษฐกจพอเพยง ๒.๑ ระดบความสาเรจของการสนบสนน/ สงเสรมการพฒนาหมบาน/ชมชนดวยกระบวนการม สวนรวม ๓.๑ ระดบความสาเรจของการแกไขปญหาเพ;อลดจานวนครวเรอนยากจน ท;มรายไดเฉล;ยต;ากวาเกณฑ จปฐ. ๔.๓ ยทธศาสตรกรมการพฒนาชมชน ๑) ยทธศาสตรการพฒนาทนชมชน : สงเสรมการออมในชมชน เชน กจกรรมออมเพ;อพอ , บาตรออมสน , ทาความดเพ;อพอดวยการออม , การนาทนชมชนมาใชในงานการพฒนาชมชนและจดสวสดการในชมชน , การนาทนชมชน (๕ ทน) มาสรางมลคาเพ;มในกจกรรมดานเศรษฐกจและสงคม
๒) ยทธศาสตรการพฒนาเศรษฐกจของชมชนใหเขมแขง : การจดกจกรรมเรยนรดานการลดรายจาย เพ;มรายไดตางๆ ในพ,นท; , การแกไขปญหาหน,นอกระบบในชมชน , การจดทาบญชครวเรอน , การสงเสรมการดาเนนกจกรรมวสาหกจชมชน , การสงเสรมอาชพหลก/อาชพเสรม , การทาเกษตรผสมผสาน , การทา Food Bank /หางสรรพสนคาของชมชน/ครวชมชน
๓) ยทธศาสตรการพฒนาขดความสามารถของผนาชมชนใหเขมแขง : สงเสรมสนบสนนใหผนาชมชนไดเขามามบทบาทในการขบเคล;อนกจกรรมในบทบาทท;หลากหลาย เชน วทยากรชมชน , นกจดการความรของชมชน (KM) , นกวจยทองถ;น , ผเอ,ออานวย (Facilitator) ในการขบเคล;อนเครอขาย , ผสรางแรงบนดาลใจ/จดประกาย , ผสมานฉนทของชมชน , มคคเทศกชมชน , นกประชาสมพนธ , นกเช;อมประสานและบรณาการ เปนตน ๔) ยทธศาสตรสงเสรมการจดการความรของชมชน : การจดการความรของปราชญชาวบาน , การจดทาคลงขอมลของชมชน , การจดทา E-mapping , การจดเวทเครอขายสญจร , การสรางวทยากรชมชน คร ก. คร ข. , มการถอดบทเรยนความสาเรจท;เปน Best Practice กจกรรมในชมชนตางๆ , มการจดสถานเรยนร/ฐานการเรยนรของชมชน และเครอขาย ๕) ยทธศาสตรการขบเคล�อนแผนชมชน : นาแผนชมชนในสวนท;เปนแผนพ;งตนเอง เชน การแกไขปญหาส;งแวดลอม , การลดปญหาการใชปยเคม , การกาจดศตรพช , การแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน มาแกไขปญหา ดวยการจดกระบวนการเรยนร และการสงเสรมการมสวนรวมจากภาคการพฒนาเขามาใหการสนบสนนในแผนท;เกนขดความสามารถของชมชนท;จะดาเนนการไดเองโดยลาพง
52
๔.๔ มตการพฒนาดานอ�นๆ ๑) ตอบสนองตอการขบเคล;อนการพฒนาหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ซ; งเปน Flagship Project ของกระทรวงมหาดไทย
๒) สงเสรมสนบสนนใหประชาชนนอมนาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการดาเนนชวตไดอยางกวางขวาง
๓) เสรมสรางความเขมแขงของชมชนในหลากหลายมต เชน มตดานเศรษฐกจ มตดานสงคม มตดานการเมอง มตดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและส;งแวดลอม มตดานการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญา เปนตน โดยใชเครอขายของชมชนเปนกลไกสาคญในการขบเคล;อน
๔) เปนการวางรากฐานท;สาคญใหกบชมชนในการนาไปสการขยายผล และตอยอดในงานการพฒนาชมชนท;เขมแขงและย ;งยนตอไปในอนาคต ๕. ปจจยท�มผลตอความสาเรจ
๑) การสรางความรความเขาใจใหทมงานขบเคล;อนหมบานเศรษฐกจพอเพยงและผนาชมชนเกด
แรงจงใจ แรงบนดาลใจและพลงศรทธา
๒) การประสานงานท;ดระหวางผนาชมชนและภาคการพฒนาในการขบเคล;อนหมบานเศรษฐกจ
พอเพยง
๓) ความกระตอรอรนและการมสวนรวมของสมาชกในเครอขาย และของคนในชมชน
๔) การบรหารจดการท;ด มการแบงหนาท;รบผดชอบอยางชดเจน
๕) หนวยงานภาคพฒนาภาครฐ/องคกรท;มอยในหมบานใหการสนบสนน และเปนพ;เล,ยงในการ
ขบเคล;อนกจกรรมหมบานเศรษฐกจพอเพยงอยางตอเน;อง ใกลชด
๖) ความตอเน;องในการพฒนา และการเขาใจสภาพปญหาท;แทจรงท;สงผลกระทบตอวถชวตและ
ความเปนอยของคนในชมชน
๖. ขอคดเหน ขอเสนอแนะ และโอกาสในการพฒนาตอไปในอนาคต
๑) จงหวดและอาเภอควรสนบสนนเครอขายการเรยนรฯ อยางตอเน;อง ๒) พฒนาศกยภาพของคณะกรรมการเครอขายการเรยนรฯ ๓) ประสานหนวยงาน สถานศกษา และภาคเอกชน สนบสนนการดาเนนงานของเครอขาย ๔) ประชาสมพนธ การดาเนนงานของเครอขายฯใหเปนท;ยอมรบและมสวนรวมกบเครอขาย
53
๗. ประโยชนท�ไดรบจากการจดเวทแลกเปล�ยนเรยนร
๑) เกดการแลกเปล;ยนเรยนรและแลกเปล;ยนประสบการณรวมกนระหวางสานกงานพฒนาชมชนจงหวด , สานกงานพฒนาชมชนอาเภอ และเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยง ๘๔ พรรษา ๒) ผเขารวมเวทเกดความภาคภมใจ แรงจงใจ และแรงบนดาลใจในทางาน อกท,ง สามารถจดประกายความคดในการทางานแกผเขารวมเวทไดเปนอยางด ๓) เกดเครอขายการทางาน และเครอขายการเรยนรท;ขยายผลจากระดบอาเภอไปสระดบกลมอาเภอ ๔) ผเขารวมเวทไดรบรถงความสาเรจ และเหนประโยชนของการสรางเครอขายการเรยนรฯ ท;สงผลกระทบทางบวกตอหมบาน/ชมชนในมตตางๆ ท;หลากหลาย ๘. เครอขายการเรยนรฯ ท�ไดรบการคดเลอกใหเปนเครอขายดเดน ไดแก เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา “อาเภอหนองบญมาก” เครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ อาเภอหนองบญมาก จงหวดนครราชสมา การกอเกดเครอขาย จงหวดนครราชสมา ไดเสนอโครงการรเร;มสรางสรรค “ โครงการสรางเครอขายหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ” ภายใตคารบรองการปฏบตราชการภายในกรมการพฒนาชมชน (Internal Performarree Agrument : IPA) ปงบประมาณ ๒๕๕๔ โดยมหมบานเปาหมายเปนหมบานเศรษฐกจพอเพยงตนแบบ ป พ.ศ. ๒๕๕๒, ๒๕๕๓, ๒๕๕๔ โดยอาเภอหนองบญมาก มหมบานตนแบบดงน, หมบานเปาหมาย ป ๒๕๕๓ จานวน ๒ หมบาน คอ ๑. บานสวางพฒนา หม ๑๐ ตาบลหนองบนนาก (หมบานม;งม ศรสข) ๒. บานหนองพยอม หม ๔ ตาบลลงเขวา (หมบานอยด กนด) หมบานเปาหมาย ป ๒๕๕๔ จานวน ๓ หมบาน ๑. บานหนองหวาย หม ๑๔ ตาบลหนองหวแรต (หมบานม;งม ศรสข) ๒. บานโนนสะอาด หม ๗ ตาบลไทยเจรญ (หมบานอยด กนด) ๓. บานสารภ หม ๑ ตาบลสารภ (หมบานพออย พอกน) โดยมสถานท;ต,งเครอขายอยท; บานหนองพะยอม หม ๔ ตาบลลงเขวา อาเภอหนองบญมาก จงหวดนครราชสมา
54
ข4นตอนการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ
๑.เจาหนาท;พฒนาชมชนทกคนรวมกนศกษาทาความเขาใจการดาเนนงาน “โครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ” ใหเปนไปในทศทางเดยวกน ๒.เชญผนา/กลม/องคกร/เครอขาย จากหมบานเปาหมาย จานวน ๕ หมบาน รวมประชมช,แจงทาความเขาใจโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอแตงต,งคณะทางาน “โครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ” เพ;อขยายผลการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงและขบเคล;อนแผนปฏบตการโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ๓.แตงต,งคณะทางาน “โครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ” เพ;อขยายผลการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงและขบเคล;อนแผนปฏบตการโครงการสรางเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ ๔.จดทาแผนปฏบตการเครอขายการเรยนรหมบานเศรษฐกจพอเพยงเฉลมพระเกยรต ๘๔ พรรษา ระดบอาเภอ เทคนคหรอเคลดลบในการสรางเครอขายการเรยนร
• มการประชมแลกเปล;ยนเรยนรท,ง ๕ หมบาน
• อบรมครวเรอนตนแบบ
• นาครอบครวตนแบบมาเปนแบบอยางในการขบเคล;อนกจกรรม
• หาแนวทางขบเคล;อนกจกรรมฯของคณะกรรมการเครอขาย
• นทรรศการการเรยนร เผยแพรในชมชนและเครอขาย
• มการระดมความคด แลกเปล;ยนเรยนร ถายทอดความรปราชญชาวบาน ใหความรครอบครว
ตนแบบเผยแพรกจกรรม
• กจกรรมขยายผล แกครวเรอนในหมบาน และภายนอกหมบาน เชน การทากระเปา เมลดผก หรอ
กจกรรมท;มประโยชน
• จดต,งกลมเพ;มเตม เชนกลมออมทรพยเพ;อการผลต กลมทาขนมไทย แปรรปยางรถ กลมผพการ
55
• รวมกนทากจกรรมมากข,น เชน ตะกรา กระเปา ทอเส;อ น, ายาลางจาน
กจกรรมท�เครอขายทารวมกน
มการรวมกกลมกจกรรมท;หลากหลาย เชนทอเส;อ จกสาน เล,ยงไก เล,ยงกบ เพาะเหด เปนตน
มการพฒนารปแบบผลตภณฑ เชนเคร;องจกสาน มการเพาะปลกพชผกท;หลากหลาย มการเรยนรทาปยชวภาพ น,าหมกเพ;อการเกษตร ลดตนทนการผลต จดต,งกลมทาเช,อราบวเวอรเร;ย จาหนายในเครอขาย จดต,งกลมปลกผกปลอดสารพษจาหนาย คนหาปญหาเพ;อแกไขปญหารวมกน การจาหนายผลตภณฑในทองถ;นรวมกน การขยายผลหมบานเศรษฐกจพอเพยง การจดทาศนยเรยนรระดบอาเภอ
ประโยชนท�เกดจากการขบเคล�อนงานเครอขาย ๑. มการแลกเปล;ยนเรยนรภมปญญาในทองถ;น ๒. เจาหนาท;เกดทกษะในการบรหารจดการชมชนมากข,น ๓. เกดกระบวนการสรางผนาและวทยากรประจาเครอขาย ๔. สามารถบรณาการการมสวนรวมในการพฒนากบภาคพฒนาและคณะกรรมการเครอขาย ๕. เกดการขยายผลการดาเนนกจกรรมตามแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดครอบคลม ท,ง ๙ ตาบล ๖. เครอขายสามารถเช;อมโยงกจกรรมการพฒนาและสามารถสรางงานสรางรายไดใหกบคนใน ชมชนไดอยางตอเน;อง (เชนบาน หนองพะยอมมกจกรรมการศกษาดงานกนาสนคาของหมบาน เครอขายไปรวมจาหนาย เปนตน)
ปจจยความสาเรจ
• ความรวมมอของผนาท,ง ๕ หมบาน
• การใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาเปนแนวทางในการปฏบตงาน
• หนวยงานตางๆใหขอเสนอแนะและใหความรวมมอ
• ความรกสามคคของคนในชมชน และการมสวนรวม
• การศกษาดงาน การแลกเปล;ยนเรยนรระหวางหมบานเครอขาย
56
การดาเนนงานของเครอขายการเรยนรจะมความย�งยนได
• มการทากจกรรมอยางตอเน;อง
• การมสวนรวมและใชเวทพดคย
• ใหหนวยงานดแลอยางใกลชด
• การสนบสนนของทางราชการดานความร และเงนทน
• ความสามคค ความมคณธรรม และความช;อสตยในชมชน
• มการประชมเครอขายแสดงความคดเหนเดอนละ ๑ คร, ง
• การนาส;งใหมๆ ของทางราชการเขาสชมชน
• การทากจกรรมชมชน-เครอขาย-ราชการ ท;ย ;งยนในการรวมกลม
• สดทายมการสรปผลของเครอขายอยางตอเน;องเพ;อการต;นตวของชมชน
ขอเสนอแนะ
• งบประมาณสนบสนนในการขบเคล;อนกจกรรมของเครอขาย
• ควรมการศกษาดงานตางจงหวดบาง
• ควรมการใหความรอยางตอเน;อง
• มการสนบสนนกจกรรมใหมๆ
• อยากใหหนวยงานราชการดแลอยางใกลชด
...................................................
57
ภาพกจกรรมการจดเวทถอดบทเรยน
58
คดเลอก IPA กลมไหมเน4องาม
59
คดเลอก IPA กลมทงสมฤทธ
60
คดเลอก IPA กลมสรนาร
61
62
63
64
65
คดเลอก IPA กลมเมองหญงกลา
66
ภาพประกวด IPA ลาตะคลอง วนท� 22 สงหาคม 2554 ณ หองประชมเทศบาลตาบลกดจก