ธุรกิจกับปรัชญาของเศรษฐกิจ...

ธรกจและปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1 ณดา จนทรสม

ธรกจกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง*

ณดา จนทรสม**

บทคดยอ

การบรหารธรกจในยคปจจบนตองเผชญทงปจจยเสยงทงจากภายในและภายนอกองคกรธรกจทเพมสงขน การสราง “ความยงยนขององคกรธรกจ (corporate sustainability)” เปนกระบวนทศนทางธรกจทไดรบความสนใจและมความส าคญเพมมากขนส าหรบการบรหารจดการองคกรธรกจสมยใหม การประยกตใชหลก ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกคดเพอการตดสนใจส าหรบองคกรธรกจ ทจะน าไปสความสมดลและยงยนได เนองจากการยดหลกความพอประมาณ ความมเหตมผล และการสรางภมคมกนทดในการตดสนใจจะท าใหธรกจมการค านงถงผมสวนไดสวนเสยอนควบคกนไป ไมใชมองเพยงผลประกอบการระยะสนเทานน การมหลกยดดงกลาวจ าเปนทจะตองมการปรบเปลยนกระบวนทศนในการบรหารจดการของผบรหารกรรมการบรษท และผถ อหนไปในทศทางเดยวกน เพอใหเกดการยอมรบและขบเคลอนองคกรไปในทศทางสความเปน “ธรกจทยงยน” ไดในทสด

ค าส าคญ เศรษฐกจพอเพยง ธรกจทยงยน กจกรรมหลกทางธรกจ

* บทความนจดท าขนเพอน าเสนอในการประชมวชาการ “15 ป จากวกฤตเศรษฐกจ : เศรษฐกจพอเพยงกบความยงยนของสงคมไทย” วนพฤหสบดท 20 กนยายน 2555 ณ หองประชมจระ บญมาก อาคารสยามบรมราชกมาร สถาบนบณฑตพฒน -บรหารศาสตร จดโดย ศนยศกษาเศรษฐกจพอเพยง สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ** ผชวยศาสตราจารย คณะพฒนาการเศรษฐกจ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 118 ถนนเสรไทย แขวงคลองจน เขตบางกะป กทม. 10240 email: [email protected]


Abstract

Business Administration in the present day is facing severe risk factors both internal and external enterprises. The new paradigms of "sustainable business” or corporate sustainability have been focused and emphasized for the modern enterprise management because Corporate Sustainability is a business approach that creates long-term shareholder value by embracing opportunities and managing risks deriving from economic, environmental and social developments. The philosophy of sufficiency economy (PSE) could be a critical thought for making decision processes in a business in order that will lead to a balanced and sustainable business. Because of three principles of “moderation,” “reasonableness,” and “self-immunity” with two vital conditions: “knowledge” and “ethics”, the philosophy of sufficiency economy ensures that the business will has concerned and make good decisions with regard to business itself and other stakeholders together. The business with PSE thought will seek for long-term sustainability, not just only the short-term results. To implement the PSE, the management team, the board of directors, and the shareholders have to shift their paradigms in the same manne so that they will recognize and drive the business practices in the direction of "sustainable business" in the end.

Keywords: Sufficiency Economy, Sustainable Business, Corporate Sustainability, Business Practices


ความน า

การบรหาร องคกรในยคปจจบนตองเผชญกบปจจยเสยงทเกดขนจากหลายทศทาง ทงการเปลยนแปลงปจจยภายใน องคกร ปจจยสภาพแวดลอมภายในประเทศ และสภาพแวดลอมภายนอกประเทศ โดยปจจยเสยงทเกดขนและมผลกระทบกบองคกรธรกจจะมลกษณะทเปนพลวต จะเหนไดจากความเชอมโยงของระบบเศรษฐกจของโลกทกวนน ท าใหความผนผวนรนแรงเพมมากข น และจะเปลยนแปลงไปตามสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป ดงนนผบรหารองคกรธรกจจงตองตระหนกถงความเปนพลวตของปจจยเสยงเหลานน และเฝาตดตามเพอด าเนนการนโยบายและวางแนวปฏบตเพอปรบเปลยนทศทาง หรอกลยทธในการบรหารใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง เหลานนไดอยางทนทวงท เพอให องคกร สามารถทจะอยรอดในสภาวการณของความผนผวน รวมถงไขวควาโอกาสจากการเปลยนแปลงใหเปนประโยชนเพอการบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายขององคกรได

1. ความเชอมโยงของเศรษฐกจโลก ความผนผวนมากขน และความทาทายขององคกรธรกจ

การเปลยนแปลงของบรบทการพฒนาของโลกเปลยนแปลงของโลกในหลายดานทส าคญ ซงมผลกระทบทงทเปนโอกาสและขอจ ากดตอการพฒนาประเทศตาง ๆ โดยเฉพาะประเทศขนาดเลกอยางประเทศไทยเปนอยางมาก ซงแนวโนมของบรบทการเปลยนแปลงทส า คญม 5 บรบท (คลงปญญาไทย , www.panyathai.or.th) ดงน

(1) การรวมตวของกลมเศรษฐกจและการเปลยนแปลงในตลาดการเงนของโลก สงผลใหการเคลอนยายเงนทน สนคาและบรการ รวมทงแรงงาน และคนในระหวางประเทศมความคลองตวและเกดขนไดงาย มากขน กอปร กบการกอตวขอ งความเขมแขงของเ อเชยทจนและอนเดย เปนตวจกรส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจโลก นอกจากนนแลว กระแสความผนผวนในตลาดการเงนโลกจากความไมสมดลทางเศรษฐกจของโลกทสะสมมานาน เรมสะทอนใหเหนเพมมากขน และความรนแรงของผลกระทบจะสงขน จากกรณวกฤตซบไพรมของสหรฐอเมรกาทเรมในชวง ค.ศ. 2008-2009 และตอเนองมายงวกฤตการณทางการเงนในยโรป ปญหาหนสนของประเทศกรซ และประเทศอนๆ ในสหภาพยโรปเรมสอแววใหเหนออกมา รวมถงบทบาทของกองทนประกนความเสยง (Hedge Fund) เรมขยายตวเพมมากขนสรางความผนผวนตอระบบการเงนของโลก ดงนน การบรหารนโยบายเศรษฐกจในระดบมหภาคของไทยได เรมตระหนกถงความส าคญกบการยกระดบการก ากบดแลการเคลอนยายเงนทนระหวางประเทศ และการเตรยมความพรอมต อการผนผวนของคาเงนและอตราดอกเบยในตลาดโลกเพมมากขนอยางเหนไดชดมากขน

(2) การเปลยนแปลงทางเทคโนโลยอยางกาวกระโดด ความกาวหนาอยางรวดเรวของเทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยชวภาพ เทคโนโลยวสด และนาโนเทคโนโลย สรางความเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจและสงคมทงในดานโอกาสและภยคกคาม จงจ าเปนตองเตรยมพรอมใหทนตอการเปลยนแปลงของ

http://www.panyathai.or.th/


เทคโนโลยดงกลาวในอนาคต มการกลาวถงค วามจ าเปนทจะตองมการบรหารจดการองคความรอยางเปนระบบ การพฒนาหรอสรางองคความร รวมถงการประยกตใชเทคโนโลยทเหมาะสมมาผสมผสานรวมกบจดแขงในสงคมไทย อาท สรางความเชอมโยงเทคโนโลยกบวฒนธรรมและภมปญญาทองถน เพอสรางคณคาเพมใหกบสนคาและบรการ มการบรหารจดการลขสทธและสทธบตร และการคมครองทรพยสนทางปญญาอยางมประสทธภาพ รวมทงแบงปนผลประโยชนทเปนธรรมกบชมชน ซงเหลานเปนประเดนความทาทายทองคกรในแตละระดบตองใหความส าคญเพมมากขน

(3) การเปลย นแปลงดานสงคม การสสงคมผสงอายเปนประเดนทาทายส าหรบประเทศพฒนาแลวหลายประเทศ ประเทศไทยกก าลงเผชญกบการเขาสสงคมผสงอายในเวลาไมนาน ซงเปนทงโอกาสและภยคกคาม โดยดานหนงจะมโอกาสมากขนในการขยายตลาดสนคาเพอสขภาพ และการใหบรการดานอาหารสขภาพ ภมปญญาทองถนและแพทยพนบาน สถานททองเทยวและการพกผอนระยะยาวของผสงอาย จงนบเปนโอกาสในการพฒนาภมปญญาทองถนของไทยและน ามาสรางมลคาเพม ซงจะเปนสนทรพยทางปญญาทสรางมลคาทางเศรษฐกจได แตอกดานจะเปนภยคกคามในเร องการเคลอนยายแรงงานทมฝมอและทกษะไปสประเทศทมผลตอบแทนสงกวา นอกจากนน การเปลยนแปลงทางสงคมทเหนมากขนจากการแพรขยายของขอมลขาวสารในสงคมออนไลนเกดขนอยางไรพรมแดน ท าใหการดแลและปองกนเดกและวยรนจากคานยมทไมพงประสงคเปนไปอ ยางล าบากมากขน ตลอดจนปญหาการกอการราย การระบาดของโรคพนธกรรมใหมๆ และการคายาเสพตดในหลากหลายรปแบบ เปนประเดนทางสงคมทส าคญทกระทบกบการด าเนนงานขององคกรในทกระดบเชนกน

(4) การเคลอนยายของคนอยางเสร ความกาวหนาของเทคโนโลยการขน สงและกระแสโลกาภวตน สงผลใหมการเดนทางทงเพอการทองเทยวและการท าธรกจในทตางๆ ทวโลกมากขน รวมทงสงคมและเศรษฐกจฐานความร ท าใหประเทศตางๆ ตระหนกถงความส าคญของบคลากรทมองคความรสงตอขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ในขณะทกฎ ระเบยบ ทเกยวกบการรวมตวของกลมเศรษฐกจมงสการสงเสรมใหมการเคลอนยายแรงงานและผประกอบการเพอไปท างานในตางประเทศไดสะดวกขน การเตรยมความพรอมส าหรบมาตรการทงดานการสงเสรมคนไปท างานตางประเทศ การดงดดคนตางชาตเขามาท างานในประเทศ และมาตรกา รรองรบผลกระทบทอาจเกดขน โดยเฉพาะปญหาทจะมผลกระทบตอความมนคงของคนในเชงสขภาพ และความปลอดภยในชวตทรพยสน เปนประเดนทาทายทตองเตรยมความพรอมตอการรบมอ

(5) การเปลยนแปลงดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จ านวนประชากรในโลกทมากขน การพฒนาทกาวหนาไปอยางรวดเรวทางดานอตสาหกรรมสรางแรงกดดนตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของโลกใหเสอมโทรมลง สงผลกระทบตอความแปรปรวนของสภาพภมอากาศ และการเกดภยธรรมชาตบอยครงขน รวมทงการเกดการระบาดและแพรเช อโรคทมรหสพนธกรรมใหมๆ แมวาจะมขอตกลงระหวางประเทศและสนธสญญาเพอใหมการดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมโลกในประเดนตางๆ


รวมกนจะมเพมมากขน แตปญหาทสงสมมานาน และยงมการพฒนาทละเลยสงแวดลอมยงมอกเปนจ านวนมากและเกดขนใหมใหเหนอยางตอเนอง ปญหาในเรองนจงยงไมเหนทศทางของการแกไขไดอยางจรงจง

นอกจากนน ความทาทายทเกดจากการกดกนทางการคาทเชอมโยงกบประเดนดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมกมมากขน ประเทศไทยซงพงพาการสงออกเปนสดสวนส าคญของ GDP จงตองพยายามอยางมากทจะตองยกระดบมาตรฐานการจดการสงแวดลอมใหดขนกวาเดม โดยตองปกปองฐานทรพยากรเพอรกษาความสมดลยงยนของระบบนเวศ ดวยการพฒนาระบบบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตใหมประสทธภาพสงสดภายใตกระบวนการมสวนรวม และปรบรปแบบการผลตสนคาและบรการทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน ขณะเดยวกน ตองเพมประสทธภาพการใชพลงงาน และพฒนาพลงงานทางเลอก เพอรองรบความตองการใชพลงงานในประเทศ ซงด าเนนการทผานมาจะเหนไดวายงตองไดรบการพฒนาอยางมากในประเดนตาง ๆ เหลาน และตองเปนความรวมมอกนในทกภาคสวน

2. แนวคดการสราง “ธรกจยงยน (Corporate Sustainabillity)”

การสราง “ความยงยนขององคกรธรกจ (corporate sustainability)” เปนกระบวนทศนทางธรกจ ทไดรบความสนใจและมความ ส าคญ เพมมากขนส าหรบการ บรหารจดการอง คกรธรกจสมยใหม แนวคดนมมมมองหลกของการสรางมลคาใหแกองคกรธรกจเพอประโยชนของผถอหนระยะยาวดวยการเพมโอกาสและจดการความเสยงทเกยวของกบมตการพฒนาทางเศรษฐกจ สงแวดลอม และสงคม ในมตทางเศรษฐกจแนวคดนใหความส าค ญกบการเตบโตและผลก าไร (corporate growth and profitability) ขององคกรธรกจเปนหลก แตขณะเดยวกน หากจะใหธรกจด าเนนไปอยางยงยน ธรกจจ าเปนตองมเปาหมายเชงสงคมและสงแวดลอม ทเกยวของกบการพฒนาอยางยงยนดวย (sustainable development) เปาหมายดงกลาว เชน การปกปองสงแวดลอม การสรางความเสมอภาคและความเปนธรรมทางสงคม การพฒนาเศรษฐกจทสงเสรมการกระจายรายได เปนตน

มการพฒนาดชนวดความยงยนในองคกรธรกจทเปนระดบสากล ตวอยางเชน Dow Jones Sustainability Index ทเนนถงการสรางมลคาระยะยาวใหแกผถอหน ซงนกลงทนกใหความส าคญกบการลงทนทเนนธรกจยงยนมากขน เพราะเหนวาการสรางมลคาระยะยาวใหแกผถอหนได และมงานศกษาทสะทอนอยางชดเจนวา กจการทใหความส าคญกบการสรางธรกจทยงยนจะมผลการด าเนนงา นทเหนอกวากจการมไดใหความส าคญกบเรองดงกลาว (Dow Jones Sustainability Indexes in Collaboration with SAM, 2012)

ค านยาม “ธรกจยงยน” แมวาแนวคดการสรางธรกจยงยนจะเปนทยอมรบมากขนในปจจบน แตค านยาม “ธรกจยงยน” (Corporate Sustainability หรอ Business Sustainability) ยงไมมความชดเจนมากนก สวนมาก


จะใชตามกรอบของ”การพฒนาทยงยน ” (Azapagic, 2003) การขาดค านยามทเปนความเขาใจรวมกนของความยงยนทางธรกจจงท าใหเปนปญหาส าคญในการทจะก าหนดแนวทางในการจดการท จะน าไปสความยงยนไดอยางเปนรปธรรม ดงนน เพอทจะน าไปสการพฒนาทยงยนส าหรบองคกรธรกจ มหลายสถาบนทพยายามทจะก าหนดค านยามของ “องคการธรกจทยงยน ” ขน ตวอยางเชน กลมธรกจเอเวอรกรน ซงเปนกลมธรกจทอทศตนส าหรบการเปนอ งคกรธรกจทยงยนไดก าหนดค านย ามของธรกจยงยนวาหมายถง “ธรกจทมกระบวนการทางธรกจทเปนมตรกบสงแวดลอม มกจกรรม ผลตภณฑ และบรการของกจการทไมมผลกระทบในทางลบกบสงแวดลอม ” (Evergreen Group, 2008) อางใน Hyunkee, Bae and Richard S. Smardon (2011) นอกจากนน เวบไซต sustainablebusiness.com ไดใหค านยามของ “ธรกจยงยน” หมายถง ธรกจทมสวนในการสรางเศรษฐกจยงยนทางดานการสรางความเสมอภาคและทางนเวศวทยา “Business that contributes to an equitable and ecologically sustainable economy.” (Sustainablebusiness.com, 2011) จากตวอยางค านยามของธรกจยงยนดงกลาวขางตน ธรกจทมความยงยนจะเปนธรกจทตอบสนองความตองการสนคาและบรการของลกคาและผบรโภค และในขณะเดยวกนจะตองมสวนชวยในการสรางความเปนอยทดของสงมชวต อนบนโลกดวย การท าธรกจแบบยงยนเปนเรองใหมทผบรหารองคการตองปรบกระบวนทศน (paradigm shift) ในการบรหารจดการองคการทางธรกจทจะตองมองผลกระทบเชงนเวศนวทยา สงคม และเศรษฐกจ ในทศทางทจะค านงถงความยงยนส าหรบคนรนตอไปในอนาคตดวย Hyunkee, Bae and Richard S. Smardon (2011: 178) ไดระบวาการท าธรกจอยางยงยนจะต องมการสรางความเปนหนงของประเดน ส าคญสามประการเขาดวยดวยกน หรอทเรยกวา Triple Bottom Line (TBL) ซงไดแก สงแวดลอม เศรษฐกจ และสงคม เพราะทงสามประการนน เปนองคประกอบทส าคญของการพฒนาอยางยงยน องคกรธรกจทจะน าไปสการท าธรกจอยางยงยน จงตองไมเพยงเขาใจสงส าคญสามประการนน แตตองผนวกมนเขามาในนโยบายและกลยทธ และกระบวนการตดสนใจตาง ๆ ของกจกรรมทางธรกจ (Desimone & Popoff, 1998; WBCSD, 2000). ประเดนทางดานสงแวดลอม จะประกอบไปดวยผลกระทบทางดานสงแวดลอมทเกยวของกบการท ากจกรรมตาง ๆ ผลตภณฑ และบรการขององคกรธรกจ ตวชวดถงผลกระทบทางดานสงแวดลอมเหลานควรตองระบในทกชวงวงจรชวตของธรกจ เพราะมนจะตองถกใชในการ ตดตามการด าเนนงานความกาวหนาทางดานสงแวดลอมขององคกรธรกจ เปนขอมลทจะสนบสนนนโยบายทางดานสงแวดลอม และเปดเผยและแจงใหสาธารณะรบทราบตอประเดนทางดานสงแวดลอมทเกยวของกบการด าเนนงานขององคกรธรกจนน ตวอยาง ตวชวดทางดานสงแวดลอ ม ไดแก การใชพลงงานและทรพยากรน า การสรางมลภาวะทางอากาศ และปรมาณการผลตของเสย เปนตน ประเดนทางดานเศรษฐกจ หมายถง มลคาทางเศรษฐกจขององคกรธรกจ และการด าเนนงานซงอธบายโดยใช ตวชวดทางเศรษฐกจขององคกรธรกจ และรวมถง ตวชวดทสะทอนถงแนวทางการในการแกไขปญหาและวธการทลงทนเพอการปองกนความเสยหายทางดานสงแวดลอม และเพอการอนรกษ


สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต และการสรางสรรคสงคมและทยงยน ตวอยางตวชวดทางเศรษฐกจในกลมนไดแก ผลประกอบการทางการเงน งบลงทนทางดานวจยและพฒนา คาปรบเงนชดเชย งบรายจายทน มลคาหน และผลตอบแทนตอป เปนตน ประเดนทางดานสงคม เกยวของกบความรบผดชอบตอชมชนทองคกรธรกจนนด าเนนกจการอย และตอสงคมในวงกวางโดยรวมทงในชวงปจจบน และขยายไปสรนตอไปใน อนาคตดวย เนองจากความรบผดชอบตอสงคมและจรยธรรมในการด าเนนธรกจมความส าคญอยางตอเนอง ความรบผดชอบตอสงคมจงเปนองคประกอบหนงทมบทบาทส าคญอยางมากและขาดไมไดทชมชนและสงคมคาดหวงจากองคกรธรกจในยคปจจบน องคการระหวางประเทศหลายแหงได ก าหนดมาตรฐานทเกยวของกบความรบผดชอบตอสงคมและจรยธรรมในการด าเนนธรกจขององคกรธรกจ อาทเชน European Commission (EC) ไดพฒนามาตรฐานทก าหนดบทบาทความรบผดชอบตอสงคมและจรยธรรมทางธรกจส าหรบการท าธรกจทวโลกตามมาตรฐานความรบผดรบชอบตอสงคม 8000 (Social Accountability: SA 8000) ซงเนน 2 ประเดนส าคญทางดานสงคม และจรยธรรมในความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ (Corporate Social Responsibility: CSR) อยางไรกด เปนเรองไมงายนกทจะก าหนด ตวชวดเชงปรมาณส าหรบประเดนทางดานสงคมและจรย ธรรม เชนเดยวกบ ตวชวด ประเดนทางสงแวดลอมหรอทางเศรษฐกจ อยางไรกด หลาย ๆ องคกรธรกจ ไดพยายามทจะก าหนดเปาหมายทมความเปนจรงจบตองได เพอทจะใชเปน ตวชวด ประเดนทางดานสงคมเหลาน โดยพฒนามาจาก ตวชวด ของการพฒนาทยงยน ซงเป นตวชวด เชงคณภาพทจะใชประเมนความยงยนทางสงคมของธรกจ ตวอยาง ตวชวด เหลาน น ไดแก ก ) การพฒนามนษย (human development) และสวสดการ (welfare) (เชน การศกษา การฝกอบรม สขภาพอนามย และความปลอดภย ) ข) ความเสมอภาค (equity) (เชน คาจางแรงงาน โอกาสทเทาเทยมกน และการไมแบงแยก (non-discrimination) และ ค) การใหความส าคญทางดานจรยธรรม เชน สทธมนษยชน การใชแรงงานเดก และการลวงละเมด เปนตน (Azapagic, 2003) ดงนน อาจกลาวไดวา การทธรกจจะสะทอนความยงยนในการด าเนนกจการเพอไปสการเปนธรกจยงยนจ าเปนทจะใหความส าคญกบองคประกอบทงสามองคประกอบอยางจรงจง และสะทอนการด าเนนงานในทกกจกรรมตอสงส าคญทงสามประการนน คอ การค านงถงสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคมตลอดชวงอายของกจการ กลาวอกนยหนง กจกรรมทางเศรษฐกจของธรกจนนสามารถตอบสนองความตองการของคนรนปจจบน แตขณะเดยวกน กตองไมสงผลรายตอชวตความเปนอยของคนรนตอไป กจกรรมของธรกจนนค านงถงการกระจายผลประโยชนแกคนในสงคมอยางเสมอภาคกน (fairness) กจกรรมของธรกจนนตองมสวนสงเสรมสภาวะความเปนอยทด (wellbeing) ของคนในสงคม และยกระดบคณภาพชวตของคนในสงคมไมทางตรงกทางออม และตองไมสงผลกระทบในทางลบกบสงแวดลอม หากจะกลาวใหเฉพาะ เจาะจงมากขน กจกรรมทางเศรษฐกจของธรกจตองค านงถงกลมคนในสงคมทธรกจควรมสวนรวมรบผดชอบโดยตรง ไดแก ผมสวนไดสวนเสยกลมตาง ๆ (stakeholders) ขององคกรธรกจนน กลาวคอกลม ทสามารถสรางผลกระทบ


โดยตรงตอธรกจ หรอผทรบผลกระทบโดยตรงจากธรกจ ซงครอบคลมไมเพยงแตผถอหน แตร วมถงพนกงาน ลกคา คคา เจาหน หนวยงานรฐ รวมถง ชมชนใกลเคยง และสงคมโดยรวมทเกยวเนองกบธรกจนน ยงธรกจสามารถสรางความสมพนธทด ยดหลกการบรหารจดการทด (Good Corporate Governance) ในการสรางความสมพนธ กบกลมผมสวนไดสวนเสยผานการสร างความเชอถอไวใจ ความเคารพซงกนและกน และการมสวนรวม ธรกจนนกจะยงไดรบการยอมรบจากสงคมและจะสามารถด าเนนไปไดอยางตอเนองมากยงขน

ตวชวดของ “ธรกจยงยน”

การว ดผลการด าเนนงาน ของธรกจในกระบวนทศนใหม ของธรกจยงยน นจะ มขอบเขตความหมายทกวางกวาเพยงการวดผลส าเรจทางธรกจในแงของรายไดและผลก าไร แตจะรวมถงตวชวดอน ๆ ทสะทอนความยงยนของธรกจเขาไปดวย ในชวงทศวรรษ 1990 มการพฒนาระบบการจดการทางดานสงแวดลอมเพอใชในองคกร เชน ISO14001 เพอชวยองคกรทกป ระเภทในการสรางระบบการจดการทางดานสงแวดลอมโดยการก าหนดนโยบาย แนวปฏบต วตถประสงค และเปาหมายในการจดการสงแวดลอม และทผานมามองคกรจ านวนมากทผานการรบรองการจดการทางดานสงแวดลอมตามมาตรฐาน ISO 14001 จากจ านวน 13,368 องคกรในเดอนธนวาคม ค .ศ. 1999 เปนจ านวน 129,031 องคกรในธนวาคม ค .ศ. 2006 (Corporate Risk Management Company, 2000-2007 อางใน Bae and Smardon, 2011: 177) แตชดเจนวามาตรฐานทางดานสงแวดลอมดงกลาวอาจไมสามารถสะทอนไดอยางชดเจนวาองคกรทผานการรบรองจะจดเปนองคกรธรกจยงยน (Welford, 2000) เนองจากมาตรฐานดงกลาวไมไดเพมความยดหยนใหแกองคกรในการจดการกบการประเดนทางสงแวดลอมทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา และสวนมากจะเนนทการควบคมและผลกระทบทางสงแวดลอมเปนหลกมากกวาประเดนทางดานสงคมและจรยธรรม Thompson (2002) ไดเสนอวา การก าหนดมาตรฐานทจะพฒนา ISO 14001 ใหน าไปสความยงยนขององคกรไดตองเนน 3 ประเดนส าคญ ไดแก 1) ประเดนผลกระทบทางสงคมและแนวทางส าหรบการควบคมผลกระทบนน (2) แนวปฏบตส าหรบการจดการทางดานสงแวดลอมทเปนทยอมรบอยางกวางขวาง และ (3) วธการทจะสอสารขอมลผลการด าเนนงานทางดานสงแวดลอมกบกลมผมสวนไดสวนเสยภายนอองคกรและผมอ านาจในการตดสนใจ ดงนน เพอจะบรรลตามกรอบแนวทางทเสนอ องคกรธรกจตองมการด าเนนการทมากกวาระบบการจดการทางดานสงแวดลอม และมวธการใน การด าเนนธรกจแนวใหมทจะบรรลตามเปาหมายความยงยนนน (Welford, 2000) นอกจากนน กลมผมสวนไดสวนเสยกลมตาง ๆ รฐบาล ผบรโภคและนกลงทนทค านงถงสงแวดลอมมากขน (“Green” consumers and investors) มแนวโนมทจะเรยกรองจากองคกรธรกจมาก ขนทจะตองมระบบการจดการทางดานสงแวดลอมและด าเนนกจการใหสอดคลองกบแนวทางการพฒนาทยงยน โดยตองอยในกระบวนการตดสนใจและการก าหนดยทธศาสตรในการพฒนาขององคกร จากความตองการกระแสการพฒนาทยงยนทจะเพมมากขนนจงเปนสงจ าเปนทองคกรธ รกจทตองการจะมแนวปฏบตทยงยนจะตองมตวชวดทสะทอนถงแนวปฏบตทางธรกจทยงยนได


Bae and Smardon (2011) ไดท าการส ารวจขอมลของบรษทจดทะเบยนใน New York Stock Exchange (NYSE) สหรฐทเผยแพร ผานทางอนเตอรเนต เพอส ารวจวาองคกรธรกจเหลานนมแนวปฏบตทางธรกจทสอดคลองกบประเดนส าคญ 3 ประการตามค านยาม “ธรกจยงยน ” ไดแก ประเดนทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมหรอไมและมากนอยในระดบใด โดยส ารวจจากขอมลทองคกรธรกจเหลานนรายงา นแกผมสวนไดสวนเสย ผทเกยวของ และสาธารณะในรปแบบตาง ๆ เชน Corporate Social Responsibility Report (CSR Report) หรอ Corporate Social Report หรอ Sustainability Report

Redefining Progress, Sustainable Seattle, and Tyler Norris Associates (1997) อางใน Bae and Smardon (2011: 180) ไดชวาเปาหมายของการสรางตวชวดของ “ธรกจยงยน” เพอ (1) ก ากบตดตามและประเมนประสทธผลของการด าเนนงานตามเปาหมายของการเปน “ธรกจยงยน” (2) เพอสะทอนใหเหนถงการสอสารไปยงกลมผมสวนไดสวนเส ยกลมตาง ๆ เพอชวยใหผมสวนไดสวนเสย รวมถงสาธารณะ ผท าหนาทในการตดสนใจ และฝายจดการ มขอมลส าหรบการตดสนใจทสอดคลองกบการด าเนนธรกจอยางยงยน และ (3) เพอเปรยบเทยบการกระท าหรอผลการด าเนนงานขององคกรธรกจทสอดคลองหรอไมสอดคลองกบการเปนแนวปฏบตเพอธรกจยงยน

ตวชวดความยงยนมไดหลายรปแบบทงในเชงปรมาณ เชงคณภาพ เปนตวชวดทเฉพาะเจาะจง หรอเปนตวชวดในลกษณะทวไป หรอเปนตวชวดทอยในเชงเปรยบเทยบ (relative) หรอเชงสมบรณ (absolute) ฯลฯ ตวอยางตวชวดทสะทอนถงแนวปฏบต “ธรกจยงยน ” รายงานของ Bae and Smardon (2011) สรปไดจากการส ารวจขอมลขององคกรธรกจทมการรายงานอยในระดบหนง (รอยละ 60 ของกลมตวอยางทมการรายงานตวชวดเหลาน ) มจ านวน 90 ตวชวด แบงเปนตวช วดทางดานสงแวดลอม ทางดานเศรษฐกจ สงคม สงคม -สงแวดลอม สงคม -เศรษฐกจ ประสทธภาพเชงนเวศ (Eco-Efficiency) และตวชวดบรณาการ รายละเอยดแสดงในตารางผนวก

3. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง หลกคดเพอความสมดลและยงยน

การแขงขนทางธรกจทรนแรงเพมมากขนกอปรกบสภาพแวดลอมทงจากภายในและภายนอกประเทศมความผนผวนมากขนในยคปจจบน ท าใหองคกรธรกจเรมตระหนกถงความจ าเปนในการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงในมตตาง ๆ ใหดยงขน การก าหนดเปาหมายในการด าเนนธรกจทมงเนนก าไรสงสดและสรางความมงคงใหแกผถอหนดงเชนทเปนอยตามแนวคดตะวนตกทใชในต าราส าหรบการเรยนการสอนวชาบรหารธรกจอยางทเปนอยในปจจบนนน อาจไมใชแนวทางทเหมาะสมในสภาพทเปนอยเชนทกวนน การแสวงหาแนวทางหรอหลกคดใหมเพอสรางความยงยนใหแกองคกรธรกจเรมมการพดถงกนมากขนเพอใชเปนแนวทางส าหรบองคกรธรกจเพอใชทดแทนแนวคดการบรหารตามแนวตะวนตกแบบเดม จดเนนหลกจะเปลยนไปจากการสรางผลก าไรและผลตอบแทนระยะสนใหแกผถอหน เปนการค านงถงความอย


รอดอยางยงยนขององคกรธรกจเพอใหสามารถทจะตอบสนองผลตอบแทนในระยะยาวใหแกผถอหนอยางสมดลและยงยนได แนวทางการบรหารธรกจแบบเดม : มองระยะสน ไมครอบคลมผมสวนไดเสย ปรบตวไมทนการเปลยนแปลง ธรกจ (Business) หมายถง บคคลหรอคณะบคคลทรวมกนในรปของกจการเจาของเดยว หางหนสวน บรษทจ ากด ฯลฯ เพอทจะผลตและจ าหนายสนคาหรอใหบรการ เพอมงหวงรายได และสรางผลก าไรจากการด าเนนงาน โดยบคคลหรอคณะบคคลทรวมกนด าเนนธรกจยอมมผลประโยชนรวมก น เชน การแบงผลก าไร การไดรบจดสรรเงนปนผลจากการด าเนนงาน และรบความเสยงรวมกนตอผลขาดทนทอาจจะเกดขน โดยหนาทหลกทางธรกจจะเกยวเนองกบการผลต จดหา และเสนอขายสนคาหรอบรการใหตรงกบความตองการของผบรโภค เพอมงหวงผลก าไรทจะตอบแท นใหแกเจาของหรอผถอหน และแนนอนวาการทธรกจเปนสวนหนงของสงคม ดงนน ความส าเรจขององคกรธรกจยอมน าไปสเศรษฐกจโดยรวม และความเจรญรงเรองของประเทศชาตดวย การด าเนนธรกจเพอใหบรรลวตถดงกลาวขางตนมหนาทพนฐาน 4 ดานส าคญ ได แก การผลต การตลาด การเงน และ การบรหารจดการ โดยหนาทหลกทงสประการมความเชอมโยงซงกนและกน เพอใหสามารถทจะขบเคลอนธรกจใหน าไปสเปาหมายทก าหนดได โดยจะเปนการท าหนาทพนฐานตาง ๆ ของธรกจเหลานน จะเกยวเนองกบการตดสนใจในก จกรรมหลกทางธรกจ 3 กจกรรมดวยกน คอ กจกรรมลงทน กจกรรมจดหาเงน และกจกรรมด าเนนงาน (ภาพท 1) กจกรรมลงทน คอ การตดสนใจทเกยวของกบการลงทนของกจการ เพอใหมสนทรพยเพยงพอส าหรบการผลตหรอการใหบรการ โดยการตดสนใจในกจกรรมนสวนมากจ ะเปนหนาททางการผลต ทจะตองก าหนดความตองการลงทนในสนทรพยทจ าเปนตองการผลตเพอสรางรายไดจากการขายสนคาหรอใหบรการทสอดคลองกบความตองการของตลาด หวใจส าคญของการตดสนใจในกจกรรมลงทน คอ ความเหมาะสมของระดบการลงทนและความคมคาในการลงทน กจกรรมจดหาเงน คอ การตดสนใจทเกยวของกบการจดหาแหลงเงนทนทเหมาะสม ส าหรบสนทรพยทตองใชในการผลตและใหบรการตามความตองการทไดก าหนดไวในกจกรรมลงทนนน หวใจส าคญของการตดสนใจในกจกรรมจดหาเงน คอ การก าหนดทางเลอกในการระดมทนทเหมาะสมกบสนทรพยทลงทน และมสดสวนการกยมในระดบทจะไมเปนปญหากบองคกรไดในระยะยาว ฝายการเงนเปนหนวยหลก รวมกบหนวยอน ๆ ทเกยวของทจะมบทบาทในการวางแผนความตองการใชเงนทน และก าหนดแหลงเงนทนทเหมาะสมส าหรบกจการ

กจกรรมด าเนนงาน คอ การตดสนใจทเกยวของกบการจดหารายได การควบคมคาใชจาย การบรหารทนหมนเวยน และบรหารจดการองคกรเพอใหเกดประสทธภาพ และมผลการด าเนนงานทดเพมมากขน หวใจส าคญของกจกรรมด าเนนงาน คอ การก าหนดกลยทธทางการตลาดเพอสรางรายได และการบรหารจดการทเพอใหตนทนในการผลตและคาใชจายในการด าเนนงานไมสงจนเกนไป หนวยทดแลกจกรรม


ด าเนนงานเปนหลก จงเปนหนวยทท าหนาททางดานการตลาดและบรหารจดการเปนหลก รวมกบหนวยอนๆ ทเกยวของเพอการตดสนในกจกรรมน

ภาพท 1 การตดสนใจทเกยวของกบกจกรรม 3 กจกรรมหลกในการบรหารธรกจ

ปญหาของการบรหารธรกจในปจจบน คอ ผบรหารยงขาดหลกคดในการตดสนใจทส าคญในแตละกจกรรมแมวาจะมเครองมอในการบรหารทชวยอยมาก แตการตดสนใจทขาดหลกคดเพอสรางความยงยนใหแกองคกร จะท าใหการตดสนใจขาดความระมดระวงรอบคอบ และอาจกอให เกดปญหาในการบรหารจดการในระยะยาวได ผบรหารในองคกรธรกจมกจะมแรงกดดนจากการทตองแสดงผลการด าเนนงานสะทอนผลกาไรทสง ซงจะเปนมมมองในระยะสน เพอสรางความพงพอใจใหแกผถอหนเปนหลก แตทงน องคกรธรกจเองมไดเกยวของเพยงผถอหนเทานน แตหากยงมกลมผมสวนไดสวนเสยอนทเกยวของทงในดานบวกและดานลบกบองคกรธรกจ การไมค านงถงผมสวนไดสวนเสยใหครบรอบดาน อาจสงผลตอยงยนขององคกรในระยะยาวได นอกจากนน การมองภาพระยะสนท าใหผบรหารองคกรธรกจมกจะตดส นใจภายใตการแกปญหาเฉพาะหนาเปนหลก ซงท าใหการปรบตวตอการเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคตมกจะไมทนการณ ซงอาจสงผลเสยขนรนแรงทองคกรธรกจนนไมสามารถด ารงตอไปได ตวอยางทสะทอนใหเหนวาการบรหารองคกรธรกจในรปแบบเดมๆทเนนการสรางผ ลก าไรระยะสน และสรางความมงคงใหแกผถอหนเปนหลก ไมครอบคลมผถอหนไดครบทกดาน จะเหนไดจากเครองมอในการวดผลการด าเนนงานทใชกนอยในปจจบน เปนการวดทสะทอนถงการด าเนนงานทผานมาแลว และเนนทผลประกอบการจากตวเลขก าไรเปนหลก หร อแมแตหากมการจดท าขอมลทางการเงนทพยายามสะทอนภาพในอนาคต (เชน การจดท ารายงานทางการเงน

การตลาด

การเงน การผลต

การบรหารจดการ


ลวงหนา) แตกมกจะมอยบนฐานของอดตไมสามารถทจะวเคราะหนอกกรอบในการบรหารจดการตามแบบเดมได (ตารางท 1)

ตารางท 1 เครองมอการวดผลการด าเนนงานขององคกรธรกจในปจจบน อตราสวนทางการเงน ขอจ ากด

1. สภาพคลองของกจการ ไดแก - อตราสวนทนหมนเวยน

= สนทรพยหมนเวยน/หนสนหมนเวยน - อตราสวนทนหมนเรว

= เงนสด+เงนลงทนระยะสน+ลกหนการคา/หนสนหมนเวยน

ไมสะทอนถงสภาพคลองทแทจรง เนองจากสนทรพยหมนเวยน และหนสนหมนเวยนทแสดงในงบดลเปนสถานะ ณ เวลาใดเวลาหนง ไมสามารถบงบอกถงจ านวนทแทจรงได

2. การใชประโยชนสนทรพย - อตราการหมนของสนทรพย=รายได / สนทรพยรวม - อตราการหมนของลกหนการคา=ยอดขาย/ลกหนการคาเฉลย - อตราการหมนของสนคาคงเหลอ=ตนทนสนคาขาย/สนคาคงเหลอเฉลย

เนนวเคราะหประสทธภาพในการใชประโยชนสนทรพยตอรายไดเปนหลก มไดสะทอนถงการวดประสทธภาพของการใชปจจยน าเขา (input) ตอผลผลต (output) และผลลพธ (outcome) ทสะทอนถงประสทธภาพและประสทธผลของการใชทรพยากร

3. การกอหนและความสามารถในการช าระหน - อตราสวนแหงหน=หนสนรวม/สนทรพยรวม - อตราสวนหนสนตอสวนของทน=หนสนรวม/สวนของผถอหน - ก าไรกอนหกดอกเบยและภาษ (EBIT)/(ดอกเบยจาย+เงนตนช าระคน)

ชใหเหนถงระดบของการกอหนและความสามารถในการช าระหนในระยะสนได แตไมสะทอนถงความสามารถการช าระคนในระยะยาว และความเสยงทเพมขนจากการกยม

4. ความสามารถในการท าก าไร - อตราก าไรตอยอดขาย = ก าไรสทธ / ยอดขาย - อตราผลตอบแทนตอสนทรพย = ก าไรสทธ / สนทรพยรวม - อตราผลตอบแทนตอสวนของผถอหน = ก าไรสทธ / สวนของผถอหน

เนนทผลก าไรระยะสน (รายป) แตมไดสะทอนถงความสามารถในการสรางผลก าไรระยะยาวของกจการในอนาคต

5. มลคาตลาด (Market Value) - อตราการจายปนผล - P/E Ratio=ราคาตลาดอหน/ก าไรตอหน - P/B Ratio=ราคาตลาดตอหน/มลคาหนตามบญช

ชใหเหนถงมลคาตลาดตอหนทมงเนนทผลตอบแทนแกผถอหนระยะสนเปนหลก (ราคาหนสามญ ณ เวลาใดเวลาหนง)

นอกจากนน หากวเคราะหใหเหนถงปญหาในการตดสนใจในแตละกจกรรมจะเหนถงปญหาของการตดสนใจทขาดหลกยดทจะชวยใหผบรหารมการมองภาพระยะยาว และตระหนกตอความเสยงทจะเกดขนในอนาคตตอองคกร ตวอยางเชน การตดสนใจในกจกรรมลงทนเนนทการลงทนเพอการผลตและใหบรการในระยะสน มการลงทนในสนทรพยเพอการเกงก าไรหรอไมกอใหเกดรายไดมากเกนไป ขาดการวเคราะหเพอก าหนดสดสวนการลงทนในสนทรพยแตละประเภททสอดคลองกบการด าเนนงาน การตดสนใจในกจกรรมจดหาเงนเหนไดจากการระดมทนดวยการกยมมากจนเปนภาระท างการเงนตอกจการจนถงขนไมสามารถจายช าระคนดอกเบยและเงนตนได หรอการไมค านงถงความเหมาะสมระหวางอายของสนทรพยและ


แหลงเงนทน ท าใหเกดปญหาสภาพคลองไดในระยะตอมา และการตดสนใจในกจกรรมด าเนนงานทมการขยายตลาดมากจนเกนก าลง ขาดหลกในการบรหารจดการเพอใหเกดการกระจายความเสยงเพอสรางสมดลในการด าเนนงาน เปนตน

เศรษฐกจพอเพยงในองคกรธรกจเพอความยงยน การประยกตปรชญาของเศรษฐกจในองคกรธรกจเพอความยงยนไดมการศกษามาเปน

ระยะเวลาหนง โดยเรมจากงานศกษาของ อภชย พนธเสน และคณะ (2546) ทไดมการศกษาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม จ านวน 296 แหง จากอตสาหกรรมประเภทตาง ๆ ซงสรปแนวทางการด าเนนกจกรรมทางธรกจตามแนวเศรษฐกจพอเพยงไว 7 ประการ (อางในสขสรรค กนตะบตร, 2553:14-15) ดงน

1. ใชเทคโนโลยทเหมาะสม นนคอ เทคโนโลยทราคาไมแพงแตถกตามหลกวชาการ 2. มขนาดการผลตทเหมาะสม สอดคลองกบความสามารถในการบรหารจดการ 3. ไมโลภเกนไป และไมเนนก าไรในระยะสน 4. ซอสตยสจรตในการประกอบการ ไมเอารดเอกเปรยบผบรโภค แรงงาน ลกคา ตลอดจนผ

จ าหนายวตถดบ 5. เนนการกระจายความเส ยง โดยมผลตภณฑทหลากหลาย และ /หรอ มความสามารถในการ

ปรบเปลยนผลผลตไดงาย 6. เนนการบรหารความเสยงต า โดยเฉพาะอยางยงไมกอหนจนเกนขดความสามารถในการบรหาร

จดการ 7. เนนการตอบสนองตลาดทงภายในทองถน ภายในภมภาค ตลาดภายในและตลาดตางประเทศ

ตามล าดบ เปนหลก

งานศกษาตอมาของสขสรรค กนตะบตร (2553) ไดศกษาแนวทางในการด าเนนธรกจขององคกรทมความยงยนหลายองคกรทงในประเทศและตางประเทศในลกษณะของกรณศกษา เพอหาแนวทางทคลาย ๆ กน และพบขอสรป 10 ประกน ซงไดมการเรยกวา “ทฤษฎเศรษฐกจพอเพยงในองคกรธรกจ ” (A Business Theory of Sufficiency Economy) (สขสรรค, 2553: 81:83) ดงน

1. มองการณไกลในการบรหารจดการและตดสนใจในเชงนโยบาย ไมมงหวงก าไรในระยะสน แตค านงถงผลกระทบในระยะยาว

2. ใหคณคาแกพนกงานอยางจรงใจและพฒนาพนกงานอยางตอเนอง หลกเลยงการปลดพนกงานออกแมแตในยามทกขยากทางเศรษฐกจ เพราะใหความส าคญพนกงานวาเปนสนทรพยทพฒนาไดขององคกร

3. จรงใจและหวงดตอผมสวนไดสวนเสยของธรกจทงหมด (stakeholders) รวมถงประชากรและสงคมในอนาคต


4. ใหความส าคญกบการพฒนานวตกรรมทวทงองคกรไมใชเฉพาะในผลตภณฑหรอการใหบรการเพยงอยางเดยว

5. ใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและประสทธผล 6. ใชและ/หรอ พฒนาเทคโนโลยทมประสทธภาพ แตราคาไมสงมาก โดยเฉพาะเทคโนโลยแบบไทย

ๆ หรอพนบาน 7. ขยายธรกจอยางคอยเปนคอยไป เมอมความพรอมทกดานแลว ไมขยายธรกจอยางรวดเรวเพยง

เพราะมความตองการส าหรบสนคาหรอบรการในตลาดสงเทานน 8. ลดความเสยงโดยมผลตภณฑทหลากหลาย ตลาดทหลากหลาย และการลงทนทหลากหลาย โดย

อยบนพนฐานของความรจรง 9. แบงปน รวมถงการแบงปนองคความรทมเพอการพฒนาตลาด เพอผลประโยชนทตกแกผบรโภค

และสงคม 10. สรางวฒนธรรมแหงองคกรทแขงแกรงและมจรยธรรมความอดทน และขยนหมนเพยรเปนคานยม

พนฐาน

สถาบนไทยพฒน (2554) ไดน าเสนอบทความทแสดงใหเหนถงการ ประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจในองคกรธรกจ โดยน าเสนอ ความพอเพยงตามนยของเศรษฐกจพอเพยง ซงประกอบดวย 3 องคประกอบ คอ ความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนในตวทด และ 2 เงอนไข คอ ความร และคณธรรมจะถกน ามาประยกตใชในองคกรธรกจได

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง: หลกคดเพอการตดสนใจ งานศกษาทกลาวมาขางตน เมอพจารณาใหเหนในรายละเอยดมากยงขน จะพบวา การใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกคดในการตดสนใจส าหรบกจกรรมหลกขององคกรธรกจ จะชวยใหการตดสนใจในแตละกจกรรมท าไดดยงขน สามารถลดความเสยงในการด าเนนงาน และชวยเพ มการปรบตวใหแกองคกรธรกจตอการเปลยนแปลงในอนาคตไดเปนอยางด ในสวนนจะไดน าเสนอใหเหนถงหลกการตดสนใจในแตละกจกรรมทางธรกจทน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกคดในการตดสนใจเพอสรางความสมดลและยงยนใหแกองคกรธรกจได

การสรา งบรรษท ภบาลเพอความยงยน เนนการตอบสนองกบกลมผมสวนไดสวนเสยของ องคกรทมความคาดหวงทเพมสงขน

องคกรธรกจมผมสวนไดสวนเสยทมเปาหมาย ความตองการ ทแตกตางกน ตวอยางเชน ผถอหนและผลงทนจะสนใจทผลตอบแทนจากส งทลงทนไปกบธรกจ พนกงาน มความ ตองการการท างานทใหโอกาสกาวหนาในการท างาน ผลตอบแทนทเปนธรรม และความมนคงในงาน สวนลกคาหรอผบรโภคตองการไดสนคาหรอบรการทมคณภาพในราคาทเปนธรรมและเหมาะสม ขณะทชมชนไมเพยงตองการธรกจทสราง


งานสรางรายไดใหชมชน แตยงตองการธรกจทรบผดชอบตอชมชน ไมสรางมลภาวะหรอกอผลกระทบเชงลบตอชวตความเปนอยของชมชน หลายธรกจไดพยายามสรางการมสวนรวมกบชมชน (engagement) และท าใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ทธรกจนนจดขน

ส าหรบองคกรธรกจ ดวยค านยามขององคกรทแขงขนได หมายถง องคกรทสามารถท าก าไรและเตบโตได อยางตอเนอง ซงสะทอนถงควา มสามารถในการแขงขน ขององคก รธรกจนน โดยหากธรกจทแขงขนไมไดจะด าเนนกจการมผลการด าเนนงานขาดทน และไปสการปดกจการในทสด ในยคอดตถงป จจบนน ปจจยทสะทอนความสามารถในการแขงขนของธรกจ จะเนนไปทการบรหารตนทนการผลตทมประสทธภาพ การบรหารจดการทเนนการน าไปสความส าเรจทงทางการตลาด การผลต การเงน และการบรหารทรพยากรมนษย รวมถงการสรางความสามารถในการคนควาวจย ทจะน าไปสการเตบโตตอไปในอนาคต แตอยางไรกดในภาวะทระบบเศรษฐกจ ตลาดสนคาและบรการ ตลาดการเงนระหวางประเทศมความเชอมโยงกนสง รวมถงมแนวโนมทจะรวมเขาเปนตลาดเดยวกนเพมมากขน ซงความเชอมโยงดงกลาวจะน าไปสการลดความแตกตางทางดานตนทนการผลตท เคยเปนปจจยก าหนดความแตกตางในความสามารถในการแขงขนมความส าคญลดนอยลง ดงนน การตงค าถามถงปจจยส าเรจทจะท าใหองคกรมความยงยนในระยะยาวมากขน จงเปนประเดนทมความสนใจเพมมากขน

ดวยเหตของการทวกฤตเศรษฐกจการเงนทเกดขนบอยครงมากขนในเศรษฐกจโลกในระยะหลง ซงสงผลกระทบตอธรกจมาก สะทอนใหเหนวา ความส าคญของการ ใหความส าคญกบ ความอยรอดของธรกจในระยะยาว หรอ ความยงยนของธรกจมากขน (sustainable business) ดงนน การสรางความสามารถในการแขงขนขององคกรธรกจ จงหนมาใหความส าคญก บความยงยนของธรกจในระยะยาว แทนการมองเพยงความสามารถในการท าก าไรระยะสนเพมมากขน โดย องคกรธรกจตองเรมใหความส าคญเปนพเศษกบปจจยทจะเปนพนฐานของการสรางความสามารถระยะยาวในกา รแขงขนของธรกจ นน กคอ การมธรรมาภบาล หรอการบรหารจดการทด ทมองประโยชนระยะยาวของผมสวนไดสวนเสยกบ องคกรธรกจ ใหรอบดาน เนองจากหากองคกรธรกจสามารถสรางความสมพนธทดหรอดแลผมสวนไดสวนเสยไดตามความคาดหวงของแตละกลมยอมจะรกษาความสมพนธอนดและจะเปนทนส าหรบเปนภมคมกนเพอความอยรอดในระยะ ยาวใหแกองคกรได ตวอยางเชน ในชวงทเกดวกฤตเศรษฐกจ “ตมย ากง”ธรกจหลายแหงทสามารถรอดผลวกฤตมาได เนองจากมความไวเนอเชอใจของเจาหนและคคา ในการทไมเรงรดกา รช าระคนหนทเกดขน และชวยเหลอในการปรบโครงสรางหนใหเหมาะสมกบสถานการณได หรอความสมพนธทสงสมไวกบพนกงาน ท าใหพนกงานมความเตมใจในการทจะไมละทงองคกร และเกอกลในสวนของการลดคาใชจายเงนเดอนลงเพอความอยรอดรวมกน เปนตน

โดยทวไปแลว องคกรธรกจจะม องคประกอบผมสวนไดสวนเสย ประกอบดวย 10 กลม โดยแตละกลมจะมความสมพนธกบองคกรธรกจในมตทแตกตางกน ความคาดหวง ผลประโยชน ผลกระทบทจะไดรบจากองคกรธรกจ หรอใหมตอองคกรธรกจกจะแตกตางกน ซงสามารถสรปไดภาพท 2 ดงน


ภาพท 2 กลมผมสวนไดสวนเสยขององคกรธรกจ

โดยเมอพจารณารายละเอยดจะเหนไดวา กลมผมสวนไดสวนเสยจะมความสมพนธในลกษณะความคาดหวงผลประโยชน /ผลกระทบทคาดวาจะไดรบจากองคกรธรกจ และสง องคกรธรกจคาดหวงผลประโยชนและผลกระทบจากกลมผมสวนไดสวนเสยแตกตางกนในแตละกลม ดงน

พนกงาน คาดหวงทจะไดรบการดแลอยางดและเปนธรรมจากองคกรธรกจ ในขณะท องคกรธรกจเองกคาดหวงทจะไดรบการปฏบตงานอยางมประสทธภาพของพนกงาน การเพมผลตภณฑในการผลต และมบทบาทในการพฒนาผลตภณฑอยางตอเนอง

ลกคา /ผบรโภค คาดหวงทจะไดรบการตอบสนองความตองการสนคาและบรการทมคณภาพ และมการดแลความสมพนธอยางตอเนอง (Client Relationship) ในขณะทองคกรธรกจกคาดหวงทจะใหลกคาและผบรโภคมการซอสนคาและใชบรการผลตภณฑของตนอยางตอเนอง มความภกดตอผลตภณฑ และมบทบาทในการทจะแนะน าสนคาใหแกลกคาและผบรโภครายใหม (Brand Ambassador)

นกลงทน /ผถอหน คาดหวงทจะไดรบการดแลใหไดรบผลตอบแทนจากการลงทนอยางสม าเสมอ ม ความสอดคลองกบระดบความเสยงของการลงทน และไมมการด าเนนการทจะ

องคการธรกจ

พนกงาน

นกลงทน

เจาหนาท

คคา

รฐบาล

ลกตา/บรโภค

ชมชน

สงแวดลอม

สมาคมอตสาหกรรม

องคการอน ๆ


ท าใหองคกรธรกจเผชญกบความเสยงทสงเกนไปจนอาจสงผลกระทบในทางลบกบการลงทนของผถอหนหรอนกลงทนในอนาคตได ในขณะเดยวกน องคกรธรกจคาดหวงทผถอหนและนกลงทนจะเปนแหลงเงน ทนส าคญส าหรบการขยายการลงทนของกจการในอนาคต และมสวนชวยในการพฒนากจการในเชงกลยทธได (Strategic Partner)

เจาหน คาดหวงทจะไดใหองคกรธรกจผกยมเงนมวนยทางการเงนและรกษาระดบความนาเชอถอทางการเงนในระดบเดมหรอดขน เพอสรางความ ไววางใจ (Trust) ใหแกเจาหนได และในขณะเดยวกนองคกรธรกจกคาดหวงทจะไดรบความไววางใจจากเจาหน และใหแหลงเงนทนในการด าเนนกจการและขยายกจการในอตราดอกเบยทเหมาะสมไมสงจนเปนภาระทางการเงนแกกจการในอนาคต และมความพรอมในการทจะชวยเหลอ หากกจการประสบปญหาทางการเงน

คคา (Suppliers) คาดหวงทจะมการท าขอตกลงทางการคาทไมเอารดเอาเปรยบระหวางกน มการปฏบตตามเงอนไขของสญญาการคาอยางเครงครด และเพอสรางความไววางใจ (Trust) ใหเกดขนระหวางกน

รฐบาล คาดหวงใหองคกรธรกจป ฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบ และช าระภาษเงนอยางถกตอง โดยองคกรธรกจคาดหวงรฐบาลใหมบทบาทในการสรางบรรยากาศการลงทนและทางธรกจทเออตอการแขงขนทเปนธรรม ลดอปสรรคทางการคาและการลงทน และสงเสรมสนบสนนใหการด าเนนกจการมความราบรน

ชมชน คาดหวงองคกรธรกจในการมสวนรวมกบการพฒนา ชมชน สงคม และประเทศชาตโดยรวม ไมวาจะเปนการมสวนรวมในการพฒนาสนคาของชมชน การสรางงานในชมชน และการมสวนในการพฒนาในดานตางๆของชมชน และเปนทพงใหแกชมชนในยามเกดภาวะวกฤตในชมชนได เปนตน อง คกรธรกจคาดหวงความเปนมตรจากชมชน การเออประโยชนจากการเปนสวนหนงของชมชน และเปนแหลงแรงงานส าคญและวตถดบทมคณภาพใหแกองคกรธรกจได

สงแวดลอม หนวยงานทเกยวของกบการอนรกษและท านบ ารงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมคาดหวงใหองคกรธ รกจด าเนนการกจการทค านงถงผลกระทบตอสงแวดลอม มการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบทางดานสงแวดลอมอยางจรงจง และมบทบาทในการมสวนรวมการดแลรกษาและฟนฟสงแวดลอม ในขณะทองคกรธรกจเองกจะไดประโยชนจากสงแวดลอมและการใชทรพยากรธรรมชาต และสรางความยงยนในการด าเนนกจการ

องคกรทางอตสาหกรรม (เชน สถาบนทางดานอตสาหกรรม สมาคม ชมรม ฯลฯ ) คาดหวงองคกรธรกจทจะมสวนรวมในการพฒนา องคกรทางอตสาหกรรมของธรกจ ในขณะทองคกรธรกจเองคาดหวงให องคกร ทางอตสาหกรรมมบทบาทในการก ากบการแขงขนระหว างผประกอบการอยางเปนธรรม ก าหนดมาตรฐานในการผลตทเปนสากล และมการก าหนด


แนวปฏบตทด รวมถงการสรางความรวมมอระหวางองคกรธรกจ เพอเพมอ านาจในการตอรอง และสรางความเขมแขงในภาคอตสาหกรรม

องคกรอน ๆ (เชน สอมวลชน องคกรเฝาระวงทางสงคม NGOs ฯลฯ ) มบทบาทตอภาพลกษณขององคกรธรกจ และสงผลตอความยงยนขององคกรได เนองจากองคกรเหลานจะมบทบาทในการตรวจสอบ ตดตามเฝาระวงผลกระทบของการด าเนนงานขององคกรธรกจตอกลมผมสวนไดสวนเสยอน โดยเฉพาะตอชมชน สงคม และสงแวดลอม

อยางไร กด แมความตองการของแตละกลมผมสวนไดสวนเสยจะแตกตางกน แตกเปนทยอมรบกนวา แตละกลมตางมความตองการพนฐานรวมกนในแงของความตองการดานการปกปองรกษาสงแวดลอม การเตบโตของธรกจความคไปกบการเพมโอกาสในการท างานและการสงเสรมการกระจาย รายได รวมทงการสรางความเสมอภาคและความเปนธรรมทางสงคม ธรกจใดทละเมดเป าหมายเหลานมกจะประสบปญหาการถกตอตานจากผมสวนไดสวนเสย เปนเหตใหไมสามารถด าเนนกจการไดอยางราบรนและตอเนอง ในทางตรงกนขาม ธรกจทสามารถตอบสนองความตองการพนฐานของผมสวนไดสวนเสยทกลาวไปขางตน และสามารถตอบสนองความตองการเฉพาะของผมสวนไดสวนเสยรายกลมอยาง เจาะจงได จะชวยรกษาและเพมพนสมพนธภาพอนดระหวางธรกจและผมสวนไดสวนเสยกลมตาง ๆ ท าใหธรกจนนไมเพยงแตบรรลเปาหมายของธรกจ แตยงชวยใหธรกจสามารถด าเนนการไปอยางตอเนองและยงยนได

โดยหลกการแลวองคกรธรกจจะมการก าหนดทศทางในการบรหารจดการใหตอบสนองกบผมสวนไดสวนเสยแตละกลม โดยยดหลกการบรหารใหสอดคลองตามหลกธรรมาภบาล 6 ประการ ไดแก หลกความรบผดรบชอบ หลกการมสวนรวม หลกความโปรงใส ความเสมอภาค หลกนตธรรม หลกประสทธภาพ ความทาทายส าคญของการบรหารจดการ องคกรธรกจ ตามหลกธรรมาภบาลในอนาคต คอ การก าหนดเปาหมายของการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลเพอน าไปสความยงยนของ องคกรในระยะยาว ดงนน กรอบแนวทางการบรหารจดการทดเพอให องคกรบรรลสความยงยนนน จะตองก าหนดวธปฏบตใหสอดคลองกบเปาหมายเพ อความยงยนนนดวย ทงนเพราะ องคกร จะตองเผชญกบกฎใหมของการบรหารจดการทด รวมถงความคาดหวงทสงขนจากกลมผมสวนไดสวนเสยแต ละกลม ทงน คณะกรรมการบร ษท คณะกรรมการตรวจสอบ และฝายจดการจะตองเพมมมมองทกวางและลกซงขนเกยวกบ ปจจยเสยงทเกดขนตาง ๆ ภายนอก และตงค าถามทซบซอนขน เพอความเขาใจทเพมมากขน และรวมมตของการจดการควบคมและการเปลยนแปลงเพอการจดการความเสยงหลกซงสามารถกระทบกบผลการด าเนนงานในภาพรวมขององคกรได

การจดการความเสยง และกระบวนการตรวจสอบโดยละเอยดทเพมมากขน ความทาทายขององคกรธรกจในการสรางความยงยนสบเนองสบเนองจากการเผชญกบความผนผวนทจะเกดขนจากปจจยทงภายในและภายนอกองคกร การจดการความเสยงจงเปนเรองทตองใหความส าคญอยางจรงจง ทผานมาหลายองคกรมระบบการบรหารจดการความเสยงแบบแยกสวน (Silo-based risk management) และขาดการบรณาการกน ท าใหมตนทนทสง และยงไมครอบคลมการบรหารความเสยง


ในภาพรวมขององคกร สงทควรท ามากทสดเพอตอบสนองตอประเดนความทาทายจากความผนผวนทคา ดวาจะเกดขนในอนาคต คอ การทฝายจดการ คณะกรรมการบรหาร และคณะกรรมการตรวจสอบตองใหความส าคญเปนอนดบตนตอการบรหารความเสยงขององคกร โดยตองใหความส าคญกบ 2 มตส าคญ คอ (1) โครงสรางพนฐานทเพยงพอส าหรบการจดการความเสยงขององคกรในภาพรวม และ (2) การสงเสรมคณธรรม จรยธรรม และลดโอกาสในการเกดพฤตกรรมการฉอโกง

(1) การมโครงสรางพนฐานส าหรบการจดการความเสยงขององคกรในภาพรวม

การจดการความเสยงเปนกระบวนการทเกยวของกบ 4 ขนตอน ไดแก 1) การระบถงปจจยเสยงทองคกรตองเผชญ 2) การประเมนระดบความรนแรงและโอกาสของการเกดความเสยง 3) การจดหาวธการในการจดการความเสยง และ 4) การตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลกระบวนการของการจดการความเสยงอยางตอเนอง ดงนนกระบวนการของการจดการความเสยงจงเป นวงจรทมความพลวตอยเสมอ (ภาพท 3)

ภาพท 3 กระบวนการในการจดการความเสยงของคกร (Enterprise Risk Management)

โดยความเสยงขององคกรจะแบงออกเปน 4 ประเภทใหญๆ ไดแก 1) ความเสยงทางการเงน (Financial risks) 2) ความเสยงเชงกลยทธ (Strategic Risks) 3) ความเสยงในการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ (Compliance Risks) และ 4) ความเสยงในการด าเนนงาน (Operational Risks) โดยความเสยงในแตละประเภทประกอบดวยความเสยงยอย ดงตารางท 2

ระบปจจยเสยง

ประเมนระดบความรนแรงและโอกาสในการเกดความเสยง

ก าหนดวธการในการจดการความเสยง และผ รบผดชอบ

ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลกระบวนการในการ

จดการความเสยง


ตารางท 2 ความเสยงหลกขององคกร (Key Risk Areas)

ความเสยงทางการเงน (Financial risks)

ความเสยงเชงกลยทธ (Strategic risks)

ความเสยงในการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ (Compliance Risks)

ความเสยงในการด าเนนงาน (Operational Risks)

บญชและรายงานทางการเงน การควบคมภายใน

ตลาด (เชน อตราดอกเบย อตราแลกเปลยน)

สภาพคลองและความนาเชอถอทางการเงน (การจดการเงนสด และการปองกนความเสยง)

โครงสรางของเงนทน (การกยม สวนของทน ตราสารอนพนธ)

การก าหนดวสยทศน การวางแผน การบรหาร และการตรวจสอบ

การจดสรรทรพยากร (เชน การก าหนดโครงสรางองคกร การงบประมาณ)

การสอสาร และความสมพนธนกลงทน และพนกงาน

สภาพการแขงขนทเปนพลวต

การควบรวม การซอกจการ การประเมนมลคา

ปจจยทางเศรษฐกจมหภาคทเปลยนแปลงและผนผวน

การก ากบดแลกจการทด

กฎหมายและการก ากบโดยรฐ (Regulators) เขน กฎหมายแรงงาน การจดสวสดการ ความมาตรฐานความปลอดภยในการท างาน ฯลฯ

หลกปฏบตทางธรกจ หรอจรรยาบรรณ

เทคโนโลยสารสนเทศ (การจดการเทคโนโลย ความปลอดภย ฯลฯ)

สนทรพยทางกายภาพทใชในการด าเนนงาน

ยอดขายและการตลาด (เชน การโฆษณา การก าหนดราคา การดแลลกคา)

บคลากร (การคดเลอก การรกษา และพฒนา)

การวจยและพฒนา หวงโซอปทาน ภยธรรมชาต และภยกอ

การราย

โดยทวไปการจดการความเสยงควรสอดคลองไปกบกลยทธทางธรกจ และวตถประสงคขององคกร ซงกระบวนการของการจดการความเสยงจะเกยวของกบการทองคกรตองระบปจจยเสยงทเกยวของใหครบถวนตลอดกระบวนการในการด าเนนงาน รวมถงความเสยงทจะกระทบตอภาพลกษณ องคกรในภาพรวมดวย ประเมนระดบความเสยง และก าหนดแนวทางในการบรหารจดการอยางเปนระบบ และตดตามตรวจสอบเปนระยะ พรอมทงวางโครงสรางพนฐานทเพยงพอส าหรบกระบวนการจดการความเสยง และตองใหบคลากรไดมสวนรวมในทกขนตอน

(2) การสงเสรมคณธรรม จรยธรรม และลดโอกาสในการเกดพฤตกรรมการฉอโกง

การจดการความเสยง และการตอบสนองตอกระบวนการตรวจสอบทละเอยดเพมขนในอนาคต องคการตองเนนในเรองจรยธรรม และลดโอกาสในการเกดพฤตกรรมการฉอโกงใหไดมากทสด เนองจากความผนผวนทเกดขนในตลาดการเงนโลก อาจ สงผลกระทบตอการด าเนนงานของธรกจ จงมความเปนไปไดอยมากทฝายจดการ หรอผทมหนาทรบผดชอบตอผลการด าเนนงานขององคกรจะใชวถทางทไมสจรตในการรกษาผลการด าเนนงานของกจการได ซงในระยะยาวยอมไมเปนผลดตอองคการ ดงนน คณะกรรมการบรหาร ฝา ยจดการ และคณะกรรมการตรวจสอบ ตองจดใหมการสรางกลไกในการเสรมสรางจรยธรรม และลดโอกาสในการเกดพฤตกรรมในเชงฉอฉลลงใหได แนวทางหนงทเปนจดเรมตนทด คอ


กระบวนการในการคดสรรบคลากรเขามาเปนสวนหนงขององคกร ควรเนนทการสรรหาคนด มากกวาคนเกง ดวยเหตผลวา “คนดทไมเกงสามารถพฒนาได แตคนเกงแตไมด ยอมท าความเสยหายใหแกองคกรไดมากกวา” ดงนน ในการกระบวนการคดสรรบคลากรจงควรเนนในเรองคณธรรม จรยธรรมเปนพนฐานส าคญ เพอลดความเสยงในการเกดพฤตกรรมฉอฉลในองคกรตอไปในอนาคต

การใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกคดการตดสนใจในกจกรรมทางธรกจ

การใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการ ตดสนใจ แตละกจกรรมของธรกจ จะเกยวของกบประเดนการตดสนใจตามองคประกอบของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง แสดงไดดงน

หลกความพอประมาณ หมายถง “ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป ไมเบยดเบยนตนเองและผอน ตวอยางเชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ ” (มลนธชยพฒนา , 2550:8) การใชหลกพอประมาณในการตดสนใจแตละกจกรรมหลกของธรกจจะชวยใหการตดสนในมตตาง ๆ ของแตละกจกรรมกระท าไดอยางรอบคอบและระมดระวงมากขน สงผลใหการด าเนนกจการขององคธรกจไมตองเผชญความเสยงมากจนเกนไป และมการปรบตวตอการเปลยนแปลงในอนาคตไดดยงขน

กจกรรมลงทน - วางแผนการลงทนอยางพอประมาณกบก าลงการขยายตวทางธรกจและไมเกนก าลง และสอดคลองกบความตองการของตลาดทเปนจรง

- ไมสงสมสนทรพยทไมจ าเปนเพอการเกงก าไร และหวงก าไรเกนปกตจากกจกรรมทมใชธรกจหลกของกจการ ( non-core business)

- วเคราะหถงความคมคาในการลงทนและจดล าดบการลงทน เพอใหมนใจวาการลงทนทเลอกส รรแลวเปนการลงทนเฉพาะทมความจ าเปนเทานน

กจกรรมจดหาเงน - ก าหนดโครงสรางทางการเงนทเหมาะสม ไมกยมมากเกนไปจนเปนภาระตอฐานะทางการเงนและเพมความเสยงใหแกกจการ และไมเปนภาระตอการปฏบตตามสญญา

กจกรรมด าเนนงาน ก าหนดราคาขายสนคาทพอประมาณเหมาะสมกบตนทนการผลต ไมเอาเปรยบหลอกลวงลกคาเพอหวงก าไรเกนปกต ไมเอาเปรยบพนกงานในการก าหนดคาจางทไมเปนธรรม และใหสวสดการตามสมควร ปฏบตตามขอก าหนดทางกฎหมาย


หลกความมเหตมผล หมายถง “การตดสนใจเกยวกบระดบวามพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านนๆ อยางรอบคอบ” (มลนธชยพฒนา, 2550: 8) การใชหลกความมเหตผลเขามาในกระบวนการตดสนใจในแตละกจกรรม จะชวยใหการตดสนใจมความถกตอง และลดโอกาสเสยงในการด าเนนงานลงได ดงน

กจกรรมลงทน - ตดสนใจลงทนในสนทรพยหรอโครงการทมความคมคาในการลงทน - ประเมนผลประโยชนและตนทนของโครงการใหครบถวน - ค านงถงผลกระทบทคาดวาจะเกดขนจากการลงทนหรอโครงการนนให

รอบดาน ครบทกหนาทหลกของกจการ และครอบคลมกลมผมสวนไดสวนเสย

- รกษาผลประโยชนใหแกผถอหนในการคดเลอกผลตอบแทนทคมคากบเงนลงทน

- ชดเชยผทจะไดรบผลบกระทบในเชงลบหรอแกไขปญหา - วเคราะหความคมคาของการลงทนอยางถกหลกวชาการ และเหมาะสม

กจกรรมจดหาเงน ก าหนดโครงสรางทางการเงนทเหมาะสมกบประเภทกจการ Asset-Liability Matching, Fund Matching Cash Flow Matching ฯลฯ

กจกรรมด าเนนงาน ก าหนดราคาขายสนคาทสมเหตผลเหมาะสมกบตนทนการผลต และการแขงขนในตลาด ก าหนดขอตกลงทางธรกจทมเหตผล ไมเปนภาระตอการปฏบตตามสญญากบลกคา คคา และพนกงาน

การมภมคมกน หมายถง “การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตางๆ ทจะเกดขน โดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต ” (มลนธชยพฒนา, 2550: 8)

กจกรรมลงทน คดบวกและคดลบในการวางแผนการลงทน (scenario analysis) เพอก าหนดมาตรการ มาตรการปองกนลวงหนาส าหรบการด าเนนการทไมเปนไปตามแผน เพอลดความรนแรงและโอกาสในการเกดความเสยง


กจกรรมจดหาเงน - ไมเพมสวนขยายทางการเงน (financial leverage) อยางไมจ าเปน โดยเฉพาะในภาวะทมความไมแนนอนสง

- น าเสนอขอมลทเปนจรงและเปดเผยขอมลแกผถอหน เพอใหเกดความรความเขาใจกบฐานะทางการเงนทแทจรงของกจการ หากตองมการลดการจายปนผล เพอสะสมทนมากขน

- มการบรหารความเสยงจากปจจยทางการเงนทสามารถบรหารจดการได แมวาจะมตนทนในการบรหารจดการเพมขน เชน อตราแลกเปลยน อตราดอกเบย

- ปฏบตตามสญญาเงนกอยางเครงครด - สรางความไววางใจ (TRUST) ในกลมผทจะเปนแหลงทนส าหรบ

กจการ

กจกรรมด าเนนงาน - วเคราะหความตองการของลกคาอยางสม าเสมอ มความพรอมในการตอบสนอง มความยดหยนในการผลต สรางความหลากหลายของผลตภณฑ

- บรหารสวนขยายของการด าเนนการ (operating leverage) เพอลดความเสยงจากการทยอดขายไมเปนไปตามทคาดหวง

- สราง brand loyalty และความสมพนธอนดในกลมลกคา - สรางขวญก าลงใหแกพนกงาน - สงสมความสมพนธอนด suppliers - สรางความไววางใจ (TRUST) ใหเกดขนในทกกลมผมสวนไดสวน

เสยขององคกรธรกจ

เงอนไขหลกในการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ การมความรและคณธรรม ในแตละฝายทเกยวของในองคกรธรกจ ตองมความรและมคณธรรมเปนฐานในการตดสนใจอยางเครงครด ความรและคณธรรมทแตละฝายทเปนตวจกรส าคญในการบรหารองคกรธรกจพงม ไดแก

- ฝายจดการตองมความรในศาสตรและทกษะทจ าเปน ตอการบรหารธรกจทด อาทการวางแผนธรกจ การวเคราะหการลงทน การก าหนดโครงสรางเงนทนทเหมาะสม การวเคราะหและบรหารความเสยง การวเคราะหความตองการ (Demand Analysis) การวเคราะหฐานะทางการเงน การบญชและรายงานผลการด าเนนงาน การตลาด การวางแผนการผล ต เปนตน และตองมคณธรรม ซอสตย สจรต และไมเอารดเอาเปรยบทงตอผถอหน ลกคา พนกงาน รวมถง สงคม มการค านงถงผลกระทบตอสงคม และมการรบผดชอบตอสงคม (Corporate Social Responsibility)

- กรรมการบรษท ซงท าหนาทในก าหนดนโยบายใหฝายจดการ ตรวจตรา และตรวจสอบ (monitor) ใหรกษาผลประโยชนใหแกผถอหน และสนองกลมผมสวนไดเสยในกจการอยางถกตองเหมาะสม ตองมความรเพยงพอในการท าบทบาทหนาท การเขาใจขอมลรายงานผลการด าเนนงาน การใชขอมลเพอตดตามตรวจสอบ และมหลกคดทสะทอนความพอเ พยงในการ


ก าหนดนโยบาย และก ากบดแลฝายบรหาร และตองปฏบตหนาทดวยความซอสตย สจรต และมความระมดระวง

- ผถอหน ตองท าหนาทตามบทบาท ตดตามประเมนผลการด าเนนการของกรรมการ และฝายจดการ เขารวมประชมผถอหน ศกษาขอมลทางธรกจ และซกถามในขอ มลทมขอสงสย ลงคะแนนเสยงเลอกกรรมและอน ๆ ฯลฯ ผถอหนตองขวนขวายหาความรเพอเพมพนทกษะในการท าหนาทตามบทบาทดงกลาว และตองยดถอกรอบของความถกตอง พอด และยอมรบบทบาทความรบผดชอบตอสงคมของกจการดวย

จากทกลาวมาขางตน จะเหนไดวา เปนเรองทไมยงยากซบซอนทจะสรางเขาใจและน ามาประยกตใชเพอสรางความสมดลและยงยนใหแกองคกรธรกจได การนอมน าหลก ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาประยกตใช ในองคกรธรกจ ดงทกลาวในขางตน จะน าไปสความยงยนในการด าเนนธรกจได เนองจากการยดหลกความพอประมาณ ความมเหตมผล และการสรางภมคมกนในตวทด ตามเงอนไขความร และคณภาพเปนหลกคดในการตดสนใจตามกจกรรมหลกทางธรกจนน จะท าใหธรกจมการค านงถงสงแวดลอม เศรษฐกจ และสงคมอยางรอบดาน และท าใหการตดสนใจไมสดโตงเกนไป อยบนพ นฐานของความระมดระวง ซงแนนอนวาผลของการด าเนนการตามการตดสนใจในกรอบเชนน จะท าใหธรกจเกดความยงยนไดในทสด เพราะสามารถตอบสนองความตองการของผมสวนไดสวนเสยไดอยางครบถวน

4. ขอค านงในการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการปฏรปธรกจ

ปญหาส าคญของความพยายามทจะน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในภาคธรกจ อาจสรปใหเหนเพอเปนแนวทางส าหรบการก าหนดทศทางในการพฒนาวธการเพอใหเกดการประยกตหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในองคกรธรกจใหเพมมากขนได ดงน

1) การขาดความเขาใจทถกตองในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยนกวาเศรษฐกจพอเพยงเปนเรองเกษตรกรรม เปนเรองของคนชนบท และเปนเรองไกลตวส าหรบคนเมอง

2) การศกษาท าความเขาใจเศรษฐกจพอเพยงในกลมธรกจยงมการด าเนนการอยางผวเผนแลวดวนตความไปตามกรอบคดแ ละประสบการณของตนเอง เชน การตความวาเศรษฐกจเพยง เปนเพยงแคการประหยด ไมเปนหน หรอ เศรษฐกจพอเพยง คอ การทอยอยางสนโดษไมยงกบใคร หรอเหมาะกบเกษตรกร มากกวานกธรกจ เปนตน

3) ธรกจสวนใหญทยงไมเขาใจเศรษฐกจพอเพยง และยงไมเปดรบเน องจากมความเชอมนในตวเองสงเกนไป และยงไมตองเผชญวกฤตการณจนท าใหตองมองหาทางเลอกในการบรหารใหม ทสรางความยงยนใหแกองคกรได


4) การขาดทฤษฎทไดรบการพสจนและทดสอบยนยนผลของการ ประยกตอยางเปนระบบ และสามารถน าไปปฏบตซ าไดส าเรจ รวมถ งการขาดเครองมอในการวดผลการด าเนนงานทสะทอนการผลส าเรจจากการด าเนนงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และผลการด าเนนงานตามตวชวด “ธรกจยงยน” ทเหนอยางเปนรปธรรม

ทงน เพอทจะใหประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเกดขนไดอยางกวางขวางในภาคธรกจ ตองพยายามลดขออปสรรคตาง ๆ ลง ซงแนนอนวาตองใชวสยทศนของผน าองคกรทกวางไกล ในการทจะมองเหนปญหาทคาดวาจะเกดขนจากการเปลยนแปลงในอนาคต และพร อมทจะปรบเปลยนวธการปฏบตงานทจะใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนฐานในการตดสนใจตอประเดนตาง ๆ ในการบรหารจดการอยางจรงจง

บทสงทาย

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสามารถประยกตใชไดในทกระดบ บทความนไดฉายใหเหนภาพของการประยกตใชหลกปรชญาในองคกรธรกจ เพอใหเกดความสมดลและยงยนในการด าเนนกจการขององคกรธรกจ หลกการส าคญคอ การใหปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกยดส าคญในการตดสนใจในกจกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะทเกยวของกบการลงทน การระดมทน และการด าเนนงาน การใชหลกความพอประม าณ ความมเหตมผล และเนนการสรางภมคมกนทด โดยตองมเงอนไขคอการแสวงหาความรอยางเพยง และมหลกคณธรรมเปนพนฐานในการตดสนใจ เพอใหเกดความสมดลและยงยนตอองคกรธรก จ และสามารถสงผลตอการพฒนาในระดบมหภาคของประเทศตอไปได


เอกสารอางอง

โครงการวจยเศรษฐกจพอเพยง ส านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย. เศรษฐกจพอเพยงคออะไร. สบคน จากเวบไซต http://www.sufficiencyeconomy.org/detail.swf

ณฎฐพงศ ทองภกด. 2550. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง: ความเปนมาและ ความหมาย. วารสารพฒนบรหารศาสตร. ปท 47 ฉบบท 1: หนา 1-25.

คลงปญญาไทย (2555) “การเปลยนแปลงของบรบทการพฒนา สถานะและทศทางการปรบตวของประเทศ ไทย” สบคนจาก www.panyathai.or.th สบคนวนท 28 พฤษภาคม 2555. ณดา จนทรสม (2554) “เศรษฐกจพอเพยงกบการปฏรปธรกจ” เอกสารวชาการในโครงการ “การพฒนาองค

ความรและเครองมอเพอการพฒนาทสมดลยงยน ระยะท 2.” ศนยศกษาเศรษฐกจพอเพยง สถาบน บณฑตพฒนบรหารศาสตร

มลนธชยพฒนา. 2550. เศรษฐกจพอเพยงและทฤษฎใหม. ส านกงานมลนธชย พฒนา www.chaipat.or.th สบคนจากเวบไซต วนท 3 มถนายน 2554.

สขสรรค กนตะบตร. 2553. เศรษฐกจพอเพยงในองคกรธรกจเพอความยงยน. ศนยศกษาเศรษฐกจพอเพยง สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

สถาบนไทยพฒน มลนธบรณะชนบทแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ . 2554. เศรษฐกจพอเพยงในภาคธรกจ. สบคนจาก http://sufficiencyeconomy.blogspot.com/2006/06/1.html

อภชย พนธเสน, สรวชญ เปรมชน, และพเชษฐ เกยรตเดชปญญา. 2546. การ ประยกตพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยงกบอตสาหรรมขนาดกลางและขนาดยอม . กรงเทพฯ : ส านกงานกองทนสนบสนนงานวจย.

Azapagic, A. (2003). Systems approach to corporate sustainability: A general management framework. Trans IChemE, Vol. 81, No.B, pp. 303-316

Bae, Hyunkee and Richard S. Smardon (2011). Indicators of Sustainable Business Practices. In Broniewicz, Elzbieta (2011) Environmental Management in Practice. InTech. Available from http://www.intechopen.com/articles/show/title/indicators-of- sustainable-business-practices.

Desimone, L. D. and Popoff, F. (1998). Eco-efficiency: The business link to sustainable development, MIT Press, Cambridge, MA, USA

Dow Jones Sustainability Indexes in Collaboration with SAM. “Corporate Sustainablity”. สบคนจาก http://www.sustainability-index.com/sustainability-assessment/corporate-sustainability.jsp

Dow Jones Sustainability Indexes in Collaboration with SAM. “Sustainability Investing.” สบคน จาก http://www.sustainability-index.com/sustainability-assessment/sustainability-investing.jsp

Ernst & Young (2555) “Meeting today’s financial challenges” สบคนจาก

http://www.sufficiencyeconomy.org/detail.swf

http://www.chaipat.or.th/

http://sufficiencyeconomy.blogspot.com/2006/06/1.html

http://www.intechopen.com/articles/show/title/indicators-of-%20sustainable-business-practices

http://www.intechopen.com/articles/show/title/indicators-of-%20sustainable-business-practices

http://www.sustainability-index.com/sustainability-assessment/corporate-sustainability.jsp

http://www.sustainability-index.com/sustainability-assessment/corporate-sustainability.jsp

http://www.sustainability-index.com/sustainability-assessment/sustainability-investing.jsp

http://www.sustainability-index.com/sustainability-assessment/sustainability-investing.jsp


http://www.ey.com/GL/en/Services/Assurance/Meeting-todays-financial-challenges สบคนวนท 28 พฤษภาคม 2555

Evergreen Group. (2008). What is a sustainable business. Available from http://ww w.theevergreengroup.com/sustainable-business.htm accessed date October 10th 2008.

Financial Times Lexicon. “Business Sustainability.” สบคนจาก http://lexicon.ft.com/Term?term=business-sustainability

Redefining Progress, Sustainable Seattle, and Tyler Norris Associates. 1997. The Community indicators Handbook: Measuring progress toward healthy and sustainable communities. Redefining Progress, CA, USA

Ryan, J. S. 2006. Managing your Personal Finance. 5th edition. Thomson Publishing.

Sustainablebusiness.com. What is the definition of Sustainable Business. Available from http://www.sustainablebusiness.com/index.cfm/go/info.aboutus accessed date September 10th 2011.

Thompson, D. 2002. Tools for Environmental Management: A practical Introduction and Guide. New Society, BC VOR, Canada

Welford, R. 2000. Corporate environmental management 3: Toward sustainable development. Earthscan Publications Lt, London, UK

http://www.ey.com/GL/en/Services/Assurance/Meeting-todays-financial-challenges%20%20%20สบคน

http://www.ey.com/GL/en/Services/Assurance/Meeting-todays-financial-challenges%20%20%20สบคน

http://lexicon.ft.com/Term?term=business-sustainability

http://www.sustainablebusiness.com/index.cfm/go/info.aboutus


ตารางผนวก ตวอยางตวชวดทสะทอนการด าเนนธรกจยงยน Indicators

Environmental 1) Total amount of water used) 2) Total amount of materials used to package product 3) Total amount of materials used to produce products 4) Total amount of renewable resources used 5) Total amount of non-renewable resources used 6) Total amount of recycled or reused materials used 7) Total amount of energy used 8) Total amount of renewable energy used 9) Total amount of non-renewable energy used (oil) 10) Concentration of a specific contaminant in tissue of a specific plant species found in the local or regional

area 11) Habitats protected or restored 12) Strategies, current actions, and future plans for managing impacts on biodiversity 13) Total amount of greenhouse gases generated (CO2 14) Total amount of emissions of ozone-depleting substances 15) Total amount of Volatile Organic Compound (VOC) generated 16) Total amount of air emissions generated (SOx, NOx) 17) Total amount of waste recycled or reused 18) Total amount of solid waste generated 19) Total amount of hazardous waste generated 20) Total number and volume of significant spills and accidents 21) Total amount of wastewater 22) Total number of environmental violations

Economic 1) Annual profits 2) Annual revenues 3) Annual sales 4) Annual operating costs (based on EHS) 5) Costs saving (based on EHS) 6) Capital expenditure (environmental) 7) Annual productivity 8) Fines 9) R & D investment (Based on EHS 10) R & D investment (total) 11) Donations 12) Annual turnover 13) Value added 14) Stock price/dividends

Social 1) Female, disabled person’s rights 2) Abolition of all child labor 3) The recruitment of people from ethnic minorities, older workers, women 4) Empowerment of employees 5) Average hours of training per employee 6) Number of employees 7) Employment creation 8) Employment turn over 9) Recordable Illness rate (RIR) 10) Lost time Rate (LTR) 11) Total number of work-related fatalities 12) Whether or not firms implement a broad range of voluntary activities


Indicators 13) Whether or not firms provide opportunities to communicate internally and externally to interested

parties 14) Breakdown of employees in terms of gender, age, and minority group 15) Ratio of basic salary of men to women by employee category 16) Whether or not equity was mentioned

Social-Environmental

1) Training time/total amount of solid waste generated 2) Employee’s training time /total amount of energy used 3) Total solid waste/employee 4) Total amount of energy used /employee 5) Voluntary activities/total amount of energy used 6) Recordable illness rate/total amount of energy used 7) Lost time rate/total amount of energy used

Social-Economic 1) Training time of employee per profit 2) Sales per employee 3) Lost time rate per profits 4) Donations per sales 5) Donations per profit 6) Donations per revenue

Eco-Efficiency 1) Total amount of material used / sales 2) Total amount of material used /profits 3) Total amount of solid waste /revenue 4) Total amount of non-renewable energy used / sales 5) Total amount of non-renewable energy used / sales 6) Total amount of non-renewable energy used / revenues 7) Total amount of energy used / sales 8) Total amount of energy used /revenues 9) Total amount of toxic materials generated/sales 10) Total amount of toxic materials generated /profits 11) Total amount of material recycled and reused/ales 12) Total amount of material recycled and reused /revenue 13) Total amount of global warming materials generated/sales 14) Total amount of global warming materials generated/profits 15) Total amount of global warming materials generated/ revenue

Integrated 1) Whether or not firms implement voluntary environmental management systems (ISO 14001, LCA, etc.) 2) Whether or not firms implement environmental accounting 3) Whether or not firms make decisions based on the concept of sustain business and long-term

objective 4) Whether or not firms enlighten consumers and suppliers for the concept of sustainable business 5) Whether or not firms deal with the impact on the Third World 6) Whether or not being verified their performance reports by third parties 7) Whether or not firms compare GRI 8) Whether or not firms mention culture 9) Whether or not firms survey in the reports (feedback) 10) Whether or not firms compare performance based on standard year (total values/relative values)

ทมา : สรปจาก Bae and Smardon (2011: 187-189)

ธุรกิจกับปรัชญาของเศรษฐกิจ...

Documents

Transcript of ธุรกิจกับปรัชญาของเศรษฐกิจ...