БНбД 83 3а 01

БНбД 83-3 а -01

1

НЭГДЇГЭЭР БЇЛЭГ. ТООСГОН ХИЙЦ

Техникийн хэсэг 1. Нормд тогтоосон єргийг, байгалийн хийлж, барилгын материалыг

хєдєлмєрийн тэргїїний арга барил, оновчтой багаж хэрэгсэлийг хэрэглэж гїйцэтгэхээр тооцсон. Тооцсон єргийн ажилд хэрэглэгдэх материал нь УСТ-ын дагуу єгєгдсєн байна.

2. Онцгойлсон нєхцєлєєс бусад їед бэлэн татаж зєєж авчирсан зуурмаг барилгын материалыг ажлын байранд 5м-ийн дотор зєєхєєр нормд тооцов. 5м-ээс илїї зайд зєєвєл ННЇ-ний 1-р эмхэтгэл “Барилгын талбай дахь зєєвєр тээвэр”-ийн їнэлгээнээс їнэлэнэ.

3. Онцгойлон тайлбарласан тохиолдолоос бусад їед єргийн холболтын системээс хамаарч норм нь єєрчлєгдєхгїй. 3 а -4-ийг ердийн єрєг, нэг эгнээт (гинжин), олон хэсэгт эсвэл гурвалсан эгнээт єрлєгийн холболтын системїїдийг хамруулж ойлгож болно. Єргийн заадас засал ажлыг нормчлохдоо шавардлагатай єргийн адил тооцно.

4. Єргийн зєв хийсэн эсэхийг шалгах хугацааг нормд оруулан тооцсон. Ажлын чанар нь “Єргийн ажил” БНбД-ийн III хэсэгт заагдсан техникийн нєхцєлийн дагуу хийгдсэн байна. Босоо гадаргуугийн ба булангийн єрлєг, мєн тїїнчлэн хэвтээ эгнээний єргийн 1м-ийн єндєр тутамд тэгш эсэхийг 2-оос доошгїй удаа шалгаж, зєрїїг тэгшилж засч байна. Барилгын хийцийн тэнхлэгийг давхар болгонд шалгаж, зєрїїг давхар хоорондын хучилтын тївшин дээр тохируулж засч явна. Давхрын єндрийн зєрїїг дараагийн давхарт заавал засч гаргана. /тусгай заагдсан зєвшєєрєгдєх хэмжээний дотор/ Дууссан єргийн ажлыг хїлээж авахдаа ханыг шавардахаас ємнє чанарыг шалгаж хїлээж авах /єнгє баримтлах, холболтын шаардлага, зураг ба заадас гаргах. Мєн тїїнчлэн вааран ба бетонон тоосгоор єнгєлсєн гадаргуугийн чанарыг шалгаж авна/ Нормыг зїйл ангид хамаарагдах зєвшєєрєгдєх хэмжээ ба тоосгон хийц нь тєслийн хэмжээнээс хэтэрсэн байж болохгїй. Далд ажил дээр гїйцэтгэсэн ажлыг хїлээж авсан завсрын акт бичих ёстой.

5. Єргийн ажлын хэмжээнд: пилястр, карнизов, поясков, сандрлеков г.м тооцож болно. Єргийн ажлын хэмжээнээс хєндий цїнхэл, тємєр бетон ялуу, єргийн явцад ухаж гаргасан ухаас, борозд, дам нууу суулгах нїх, хучилтын хавтан мєгийн ба тайны хавтан хананд дэрлїїлэх нїх зай, мєн тїїнчлэн салхины ба утааны суваг тоосгоор єрєхийг хасч тооцохгїй. Єргийн ажлын хэмжээнээс цонх хаалганы нїх зай, блокоор єрсєн шаантган ялуу ба салхивчийн суваг, тємєр бетон ялуу, єргийн мэргэжлийн бус хїнээр хийсэн ажлын хэмжээг хасч тооцно.

6. Тоосгон ханыг тэгш шулуун хэлбэртэйгээр єрєхєєр нормд тооцсон. Хэрвээ муруй, дурын радиустай муруй шугаман хэлбэртэй хана дєрвєн хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,1-ээр їржїїлнэ.

7. Нормд нэгэн мєрийн 250х120х65 мм-ийн тоосгыг хэрэглэхээр тооцсон. 250х120х88 мм-ийн хэмжээтэй зузаан тоосго хэрэглэх їед онцгойлон тайлбарлахгїй бусад тохиолдолд хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,9-ээр їржїїлнэ. /техникийн хэсэг – 2/

8. Нормын 3 а -3; 3 а -4; 3 а -5; 3 а -9-р зїйл ангиудад ханы гадна гадаргууг нь 250х120х65 мм ба 250х120х88 мм-ийн хэмжээтэй царууц эсвэл шавар тоосго байхаар тооцсон.

9. Нормд 1000 ширхэг шавар ба царууц тоосго нь 3-4т-ын жинтэй байхаар тооцсон. 1000 ширхэг нь 3т-оос бага жинтэй бол хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,9-єєр їржїїлнэ. /техникийн хэсэг – 3/

10. Нормд єрєгт 20% хїртэл тал тоосго хэрэглэхээр тооцсон. Єрєгт 30% хїртэл тал тоосго хэрэглэвэл хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,05-аар

БНбД 83-3 а -01

2

/технизийн хэсэг – 4/ 30%-иас их бол 1,1-ээр /техинкийн хэсэг – 5/ тус тус їржїїлнэ.

11. Єрєг ба єргийн заадас засахад цементэн зуурмаг хэрэглэхээр нормонд тооцсон. Шохой эсвэл шохой-цементэний зуурмаг хэрэглэвэл харгалзах зїйл ангийн хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,87-аар їржїїлнэ. /тех.-ийн хэсэг – 6/

12. Ханы зузааныг зїйл ангид заахдаа тоосго чулууны уртын хэмжээгээр тодорхойлно.

13. Ханын єргийн тєвшинг тогтоохдоо давхар бїрээс тусад нь тодорхойлж тєвєгшил ихтэй талбай нь хэдэн хувийг эзэлж байгаагаар нь бїх гадна ханын нїїрэн ба дотор талын /гадна ханын нїїрэн талын нийт талбайгаас нїх зайг хасахгїйгээр хувиар илэрхийлнэ/ ханын тєвєгшилтэй хэсгийг тэдгээрийн ханан дахь босоо тусгалаар нь тодорхойлно. Харин дэлгэмэл гадаргуугаар тодорхойлохгїй. Ханын тєвєгшилтэй хэсэгт тоосго буюу чулуугаар хийсэн мєг, бїс, сандрики, ураас, контдфорсы, пилястры, тал багана, цогц цонх, тусгаарласан ханын давхар, цонх хаалганы нїх зайн муруй шугаман хэлбэрїїд, мєн тїїнчлэн 1,5м 2 -аас ихгїй талбайтай хєндий цїнхэл орно. Ханын давхартай гадна ханын давхрын босоо тусгалын тооцоо /тэдгээрийн булангийн талуудын/ Гадна ханын тєвєгшлийг нормд дараах ангилалд хуваасан: Ердийн – тєвєгшилтэй хэсгийн эзлэх талбай нь гадна ханын нїїр

талын талбай 20%-иас ихгїй Дунд зэргийн тєвєгшилтэй – Тєвєгшилтэй хэсгийн эзлэх талбай нь

гадна ханын нїїр талын талбайн 20%-иас ихгїй. Тєвєгшилтэй – Тєвєгшилтэй хэсгийн эзлэх талбай нь гадна ханын

нїїр талын талбайн 40%-иас ихгїйг эзлэнэ. 40%-иас их талбайг эзлэх тохиолдолд онцгой тєвєгшилтэй гэж тооцох ба энэ нормонд эмхэтгэл тооцож оруулсангїй.

14. Нормын 3 а -3; 3 а -4; 3 а -5; 3 а -6 ба 3 а -8 зїйл ангиудад онцгойлон тайлбарлаж хэлээгїйгээс бусад тохиолдолд тоосгон ханын нїх зайн хэмжээг 40% хїртэл байхаар тооцсон. Хэрэв гадна ханын нїх зайн хэмжээ 5% хїртэл байвал хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,9-єєр їржїїлнэ. /техникийн хэсэг – 7/ Ханын нїх зайн хэмжээг давхар гадна эсвэл дотор ханын талбайн хэдэн хувьд нь нїх зай байгаагаар хувиар илэрхийлж тодорхойлно.

15. Нормын 3 а -3; 3 а -4; 3 а -5; 3 а -6; 3 а -7; 3 а -8-р зїйл ангиудад єрєг єрєхийн хамт єргийн заадсыг нэг талаас нь засч байхаар тооцсон. Дотор эсвэл гадна ханын єргийн заадсан дотор талаас нь засвал энэ эмхтгэлийн 3 а -19-єєр нормчилно.

16. 2 м хїртэл урттай орхигдсон єргийг гїйцээж єрєх тохиолдолд нормын 3 а -3; 3 а -5; 3 а -6; 3 а -8 зїйл ангиудын харъяалагдах хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,25 гэсэн итгэлцїїрээр єсгєж нормчилно. /техникийн хэсэг – 8/

17. Энэхїї эмхтгэлийн нормд ажил газрын тєвшинээс 1,5м-ийн єндрєєс гїйцэтгэхээр тооцсон. Ажил гїйцэтгэх явцад 15м-ээс илїї єндєрт гїйцэтгэвэл дараагийн 1м тутамд хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,5%-иар єсгєнє. /Жишээ нь: 25м-ийн єндєрт ажил гїйцэтгэе гэж бодвол хєдєлмєр зарцуулалт (25-15)х0,5=5%-иар нэмэгдэнэ. Єєрєєр хэлбэл 1,05-аар їржїїлнэ гэсэн їг юм. 40м-ийн єндєрт ажиллаж байгаа тохиолдолд хєдєлмєр зарцуулалтыг (40-15)х0,5=12,5% буюу 1,125- аар їржїїлнэ/

18. Эмхтгэлийн нормд тухайн ажилчин БНбД-ийн “Техникийн аюулгїй ажиллагаа”-ны шаардлагын дагуу ажиллаж байхаар тооцсон. Ажилчин БНбД-ийн шаардлагыг мэдэж биелїїлж байх ёстой гэж нормд тусгасан.

19. Тухайн хэсгийн бїрэлдэхїїнд орж байгаа мэргэжлийн нэрсийг

БНбД 83-3 а -01

3

1989-6-07-нд батлагдсан “Ажил, ажилчдын тариф мэргэжлийн “Барилга, угсралт, Барилга засварын ажил”-д орсон мэргэжлийн нэрсийн жагсаалтын дагуу авсан болно.

БНбД 83-3 а -01

4

НЭГДЇГЭЭР БЇЛЭГ. ТООСГОН ЄРЄГ

3 а -1. НУДАРГАН ЧУЛУУ, ЧУЛУУТ БЕТОН БА БУСАД МАТЕРИАЛААР СУУРЬ, ХАНА,

БАГАНА ЄРЄХ

Ажлын чанарын заавар

Єргийн зєвшєєрєгдєх хэлбэлзэл нь тєслийн хэмжээнээс доорх хїснэгтэнд зааснаас хэтэрч болохгїй.

1-р хїснэгт

Хэлбэлзэлїїд Зєвшєєрєгдєх хэлбэлзлийн хэмжээ, мм-ээр

Суурь Хана Багана Хийцийн зузааны 30 20 20

Тулах гадаргуугийн -25 -15 -15 Зурвас ханын єргєнєєр - -20 - Нїх зайн єргєнєєр /цонх

хаалганы/ - +20 -

Цонхны нїхний босоо тэнхлэгийн хоорондох зай

хийцийн - 20 -

Тэнхлэгийн хоорондын зайгаар 20 15 10

Гадаргуугийн ба булангийн єргийн хэлбэлзэл /босоогоор/

Нэг давхарт - 20 15

Хоёроос дээш давхартай бїх барилгад 30 30 30

10м урттай ханын хэвтээ байрлал дахь єргийн эгнээний

хэлбэлзэл /їеийн/ 30 20 -

2м-ийн урттай шугам модоор єргийн босоо гадаргуугийн тэгш бус байдлыг шалгахад

- 15 15

Чулуут єргийг 0,25м-ийн єндєртэй хэвтээ їеэр цементийн зуурмагийг хэрэглэж холбогч заадсыг гаргаж єрєх ба нїїрэн талын єрєгт орох чулууг засч тааруулах буюу єрєх зай завсрыг зуурсан буталсан хайргаар чигжиж дїїргэнэ.

Чулуут єргийг тоосгоор єнгєлєхєєр болбол єрєх явцад нэгэн зэрэг гїйцэтгэнэ. 4-6 їе хэвтээ єрєг хийх ба 0,6м-ээс ихгїй єнгєлгєєг тїїний I їе хєндлєн їеэр холбож єгєх ёстой.

Бул чулуун єргийн хэвтээ заадас нь єнгєлгєєний хэвтээ їетэй давхцаж байх ёстой. Чулуун бетоноор хийц цутгаж єрєхдєє хэвтээ їеийн єндєр нь 0,25м-ээс хэтрэхгїй байхаар єрнє. Бетонд орж байгаа чулууны їйрмэгийн хэмжээ нь барих хийцийн зузааны 1/3-ээс ихгїй байна.

Ажлын бїтэц

А. Суурь, хана, багана чулуугаар шидэж єрєхєд

1. Шуудуунд материалыг буулгах 2. Чиг утас татах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж тарааж тэгшлэх 4. Чулууг сонгох

БНбД 83-3 а -01

5

5. Багана ба ханын тєвєгшилтэй уулзвар булан хэсгийн їеийг гаргаж, чулууг нягт нямбай тааруулж єгєх

6. Том чулууны эвийг тааруулж нийлїїлж єрєх 7. Хєндий зай завсрыг чулууны їйрмэгээр чигжих 8. Тємєр ялууг тааруулж тохируулан єргєж суулгах ба зай завсрыг

зуурмагаар чигжиж дїїргэх /цонх хаалганы нїх зайтай єрєхєд/

Б. Нударган чулуу, тоосгоны їйрмэг эсвэл буталсан чулуугаар суурийг цутгаж

єрєхєд

1. Шуудуунд материалыг буулгах 2. Чулууг єрж тавих буюу чулууны їйрмэгийг асгаж їе хийх 3. Їенїїдийг зуурмагаар цутгах 4. Їе болгоныг нягтруулах

В. Чулуут бетоноор суурь єрєхєд

1. Шуудуунд материалыг буулгах 2. Бетоныг їечлэн цутгах 3. Бетон їе бїрт нударган чулууг хэвтээ эгнээгээр шигтгэж суулгах 4. Їе болгоныг чигжигчээр нягтруулах

2-р хїснэгт Салааны бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг

Мэргэжил, зэрэг Єргийн т єрєл

Нударган чулуугаар шидэж єрєх Єргийн бусад тєрєл Багана Суурь ба хана

Єрєгч V зэрэгтэй IV зэрэгтэй III зэрэгтэй

1 - 1

- 1 1

- - 2

3-р хїснэгт 1м 3 єргийн хєдєлмєр зарцуулалт

Єргийн тєрєл Єргийн зузаан мм, хїртэл ¹ 600 800 1200 2000

Нудар- ган

чулуу- гаар

шидэж єрєх

Шугаман суурь 3,28 2,76 2,53 2,30 1 Багана 5,81 4,63 3,87 - 2

Хана

Єнгєлгєєгїй

Битїї 4,06 3,45 2,99 - 3 Цонх,

хаалганы нїх зай

4,48 3,91 3,33 - 4

Тоосгон єнгєлгєєтэй /1 талаас нь/

Битїї 4,37 3,79 3,27 - 5 Цонх,

хаалганы нїх зай

4,85 4,25 3,68 - 6

Чулуун бетон, тоосгоны їйрмэг, чулуун їйрмэгээр цутгаж єрєх

1,52 7

Тайлбар: 1. Нормд єргийг газрын хєрснєєс дээш тївшинд буюу 1,2м-ийн гїнд

хийхээр тооцсон. Хэрэв 1,2м-ээс илїї гїнд хийвэл хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,15-аар їржїїлнэ.

2. Нормонд шуудуунуудын хана ба тогоолсон нїхний ханыг бэхэлгээгїйгээр єрєхєєр тооцсон. Хэрэв тулгуур бэхэлгээ хэрэглэвэл хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,1-ээр їржїїлнэ.

3. Ханыг бул чулуун єргийн заадас засах ажлыг 3 а -19-єєр нормчилно.

БНбД 83-3 а -01

6

3 а -2. СУУРИЙН ТУСГААРЛАЛТ ХИЙХ


Хуйлмал материалаар тусгаарлалт хийх

1. Суурийн дээд хэсгийн гадаргууд цементэн зуурмагийг 2,5см хїртэл зузаантайгаар тарааж тэгшлэх

2. Хуйлмал материалыг тааруулж зїсэх ба тэдгээрт халаасан тосоор тослох

3. Хйлмал материалыг нааж дэвсэх Цементэн зуурмагаар тусгаарлалт хийх

1. Суурийн гадаргуугийн дээд хэсэгт цементэн зуурмаг асгах 2. Гадаргууг тэгшилж зїлгэх

100м 2 тусгаарлалтын хєдєлмєр зарцуулалт

Тусгаарлалтын тєрєл Салааны

бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг

Хєдєлмєр зарцуулалт хїн/цаг

¹

Хуйлмал материалаар

1 їе Єрєгч III

зэрэгтэй – 1 хїн

8,29 1 2 їе 9,84 2

Цементэн зуурмагаар 6,63 3 Тайлбар: Суурийн тусгаарлалт хийх хуйлмал материалыг хаах, тосыг халаах ба суурийн хажуу гадаргуугийн тусгаарлалтанд хэрэглэгдэх хар тос ба давирхайг чанах ба халаах ажлыг ННЇ-ний 11-р эмхтгэлийн 46- гаар нормчилно.

3 а -3. ХЇРМЭН БЛОКООР ХАНА ЄРЄХ /190х190х390/


1. Чиг утас татах 2. Зуурмагийг хїрзээр асгах, нийвийгээр тараах 3. Блокийг ойртуулж єгєх 4. Єрєг єрєх 5. Єрєгт байх суваг нїх зэргийг гаргах 6. Дам нуруу, ялууны їзїїрїїдэд єрєг єрєх

Єргийн зузаан /см/ Єргийн тєрєл

Салааны бїрэлдэхїїн

мэргэжил, зэрэг

Гадна ханын єрєг

Ердийн

39 Шавардах Єрєгч III зэрэгтэй

– 1 хїн 2,79

БНбД 83-3 а -01

7

3 а -4. ТООСГООР ХАНА ЄРЄХ


Ханын єргийн зєвшєєрєгдєх хэлбэлзэл нь доорх хїснэгтэнд заагдсан хэмжээнээс хэтэрч болохгїй.

1-р хїснэгт

Хэлбэлзэлїїд Зєвшєєрєгдєх хэлбэлзлийн

хэмжээ, мм-ээр Хэлбэлзэл: Хийцийн зузаанаар тулах 15

Тулах гадаргуугийн тївшингээр -10 Зурвас ханын єргєнєєр -15 Нїх зайн єргєнєєр /цонх

хаалганы/ +15

Цонхны нїхний босоо тэнхлэгийн

хоорондох зайгаар 20

Хийцийн тэнхлэгийн хоорондын зайгаар 10

Гадаргуугийн ба булангийн єргийн хэлбэлзэл

босоогоор:Нэг давхарт 10

Хоёроос дээш давхартай бїх барилгад

30

10м урт дахь ханын єргийн хэвтээ эгнээний хэлбэлзэл

15

Босоо гадаргуугийн тэгш бус нь 2м-ийн урттай шугам модоор

шалгахад 10

Давхарт бїрэн гарсан хэлбэлзлийг дараагийн давхарт заавал засч байх ёстой. /дээрх хїснэгтэнд заагдсан зєвшєєрєгдєх хэмжээнд/

Тоосгон єргийн хэвтээ заадсын зузаан 10-аас багагїй, 15-аас ихгїй байна. Харин єргийн босоо заадасны зєвшєєрєгдєх зузаан 8-15мм байх ёстой. Арматуртай єрєг єрєх тохиолдолд заадасны зузаан арматурын голчоос 4мм-ээс багагїй байна.


Мэргэжил, зэрэг Ханын тєвєгшил Каракасан

дїїргэгч хана

Энгийн Дунд зэргийн тєвєгшилтэй

Тєвєгшилтэй


- - 2

- 1 1

1 - 1

- - 1

А. Ердийн єрлєг єрєхєд


1. Чиг утас татах 2. Тоосгыг зєєх хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж тэгшлэх 4. Ханын єргийн бїх тєвєгтэй хэсгийг єрєх, тоосго сонгож тааруулах

БНбД 83-3 а -01

8

5. Дам нурууны нїхийг бєглєх 6. Заадас засах /заадас засч єрєхєд/


Ханын зузаан

тоосгоор Єргийн тєрєл

Ханын тєвєгшил Энгийн Дунд зэргийн

тєвєгшилтэй хаалга, цонхны

зайтай

Тєвєгшилтэй хаалга, цонхны зайтай

Битїї Хаалга, цонхны зайтай

1 Шавардлагатай 4,62 5,33 - -

Заадас засах 5,76 6,62 - -

1½ Шавардлагатай 3,74 4,62 5,33 6,19

Заадас засах 4,61 5,33 5,90 7,42

2 Шавардлагатай 3,49 4,25 4,86 5,62

Заадас засах 4,25 4,86 5,62 6,54

2½ Шавардлагатай 3,21 3,65 4,23 4,67

Заадас засах 3,65 4,23 4,67 5,40 3 ба

тїїнээс дээш

Шавардлагатай 2,63 3,21 3,65 4,38

Заадас засах 3,21 3,65 4,38 4,82

Б. Єрєг єрєх явцад босоо заадсыг гаргах


1. Чиг утас татах 2. Тоосгыг сонгох, зєєх, хураах, бохирдолтыг цэвэрлэх /шаардлагатай

бол/ 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж тэгшлэх 4. Єрєгт байх бїх тєвєгтэй єргийг гаргаж єрєх, тоосгыг тааруулж сонгох 5. Ханын заадсыг нэг талаас нь засах


Ханын зузаан тоосгоор

Ханын тєвєгшил



1 8,93 - -

1½ 7,48 7,48 9,50

2 6,23 7,29 8,51

2½ 5,54 6,28 7,15

3 4,81 5,54 6,42

3½ 4,52 5,40 5,98

БНбД 83-3 а -01

9

В. Барилгын каркасан дїїргэгчтэй хана єрєх

5-р хїснэгт 1м 3 дїїргэгчийн хєдєлмєр зарцуулалт

Єргийн тєрєл Ханын зузаан тоосгоор

½ 1 1½ 2 2½ Шавардлагатай 7,77 13,00 4,56 3,65 3,50

Заадас засах 10,65 6,62 5,62 4,52 4,23 Тайлбар: 1. Ханын 40-60% нь хаалга цонхны нїх байвал 3 а -4-ийн 3 ба 4-р

хїснэгтэн дэх хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,1-ээр їржїїлнэ. 2. Каркасан дїїргэгчтэй ханыг тулгууртай єрвєл 3 а -4-ийн 5-р хїснэгтийн

хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,2-оор їржїїлнэ.

3 а -5. ХЄНГЄВЧИЛСЄН БЇТЭЭЦИЙН ХАНА ТООСГООР ЄРЄХ


Мэргэжил, зэрэг Ханын тєвєгшил

Энгийн Дунд зэргийн ба тєвєгшилтэй


- 1 2

1 - 2

А. Тоосго-бетон хана єрєхєд


1. Чиг утас татах 2. Тоосгыг зєєж хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж тэгшлэх 4. Єрєгт байх бїх тєвєгтэй єргийг єрєх, тоосгыг сонгож, тааруулах 5. Тоосгон ханын хоорондох хийг бєглєх 6. Заадас засах /заадас засч єрєхєд/

БНбД 83-3 а -01

10

2-р хїснэгт 1м 3 ханын хєдєлмєр зарцуулалт

Ханын зузаан мм

Єргийн тєрєл Ханын тєвєгшил

Энгийн Дунд зэргийн тєвєгшилтэй Тєвєгшилтэй

380 Шавардлагтай 3,79 4,67 5,54 Заадас засах 4,67 5,40 6,57

510 Шавардлагтай 3,35 3,79 4,38 Заадас засах 3,79 4,23 5,25

Б. Худагт хана єрєхєд

Ажлын бїтэц 1. Чиг утас татах 2. Тоосгыг зєєж хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж тэгшлэх 4. Єрєгт байх бїх тєвєгтэй єргийг єрєх, тоосгыг сонгож, тааруулах 5. Худагт ханыг їнс ба хєнгєн бетоноор дїїргэж, їе болгоныг

зуурмагаар нягтруулж, харин хєшїїн узельтэй хэсэгт арматурыг байрлуулж єгєх

6. Дам нурууны нїхийг бєглєх 7. Заадас засах /заадсыг засч єрєхєд/

3-р хїснэгт 1м 3 ханын хєдєлмєр зарцуулалт

Ханын зузаан мм Єргийн тєрєл




420 хїртэл Шавардлагатай 5,54 - -

Заадас засах 6,67 - -

580 хїртэл Шавардлагатай 4,08 5,11 5,98

Заадас засах 5,11 5,69 7,00

580-аас их Шавардлагатай 3,50 4,23 5,25

Заадас засах 4,23 4,81 5,84 Тайлбар: Худагт ханыг хєшїїн узельтэй єрєх тохиолдолд хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,9-єєр їржїїлнэ.

3 а -6. ЧУЛУУН БЕТОНООР ХАНА ЄРЄХ

Норм хэрэглэх заавар

Нормд 390мм-ийн урттай, 190мм-ийн єргєнтэй, 188мм-ийн єндєртэй нїхтэй ба цул нїхгїй чулуут бетон хэрэглэхээр тооцсон. Чулуун бетоноор хана єрєхдєє зєвшєєрєгдєж хэлбэлзэлийг тоосгон єрлєгийн адил 3 а -4-ийн 1-р хїснэгтэнд заасан хэлбэлзэлийн дагуу авна.


Мэргэжил, зэрэг

Ханын тєвєгшил Энгийн Дунд зэргийн тєвєгшилтэй

єнгєлгєєгїй єнгєлгєєтэй єнгєлгєєгїй єнгєлгєєтэй Єрєгч

V зэрэгтэй IV зэрэгтэй III зэрэгтэй

- - 2

- 1 1

- 1 1

1 - 1

БНбД 83-3 а -01

11


1. Чиг утас татах 2. Чулууг зєєж хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж, тэгшлэх 4. Єрєгт байгаа бїх тєвєгтэй єргийг єрж, тоосго сонгож тааруулах 5. Дам нурууны нїхийг бєглєх 6. Бэхэлгээг байрлуулах /дагуу, босоо холболтын заадас гаргахгїй

тохиолдолд/ 7. Хєндий зай завсрыг шааргаар дїїргэх

8. ½ тоосгоны зузаантайгаар хананд нь нїїр єнгєлгєє хийж, заадас засах

9. Гадна ханын заадсыг нэг талаас нь засах /заадас гаргаж єрєхєд/

А. Хана єрєхєд


Ханын зузаан чулуу- гаар

Єргийн тєрєл



Чулууны тєрєл Нїхтэй Цул Нїхтэй Цул

½ Єнгєлгєєгїй

Заадас засахгїй 3,15 2,59 - -

Єнгєлгєєтэй Заадас засах 3,61 4,54

3,05 3,62

- -

1 Єнгєлгєєгїй

Заадас засахгїй

2,75 2,04 2,82 2,49


2,37 2,94

3,29 4,18

2,82 3,51

1½ Єнгєлгєєгїй

Заадас засахгїй 2,38 1,81 2,71 2,04


1,92 2,60

2,81 3,62

2,37 2,82

Б.Барилгын каркасан дїїргэгчтэй хана єрєхєд


Каркасан ханын тєрєл



Ханын зузаан чулуугаар

½ 1 1½

Бэхэлгээгїй Єрєгч III зэрэгтэй –

1хїн

2,93 2,37 1,92

Бэхэлгээтэй 3,49 2,82 2,49

Тайлбар: 1. Нїхтэй чулуугаар зай завсрыг асгаасаар дїїргэхгїй єрєхєд хєдєлмєр

зарцуулалтыг 0,85-аар їржїїлнэ. 2. Нормонд ханын єнгєлгєєг нэг тєрлийн тоосго буюу зузаан тоосгоор

хийхээр тооцсон.

БНбД 83-3 а -01

12

3 а -7. ХАНЫГ НЇХТЭЙ ВААРАН ТООСГООР ЄРЖ, ЄНГЄЛГЄЄГ ЕРДИЙН ТООСГООР ХИЙХ


Нормд гадна ханыг 250х120х138 мм-ийн тоосгоор єрж, стандартын буюу зузаатгасан тоосгоор єнгєлєхєєр тооцсон. Зєвшєєрєгдєх хэлбэлзэлийн тоосгон єрлєгтэй нэгэн адил тооцож 3 а -4-ийн 1-р хїснэгтэнд заагдсан хэлбэлзэлээр авна.



Энгийн ба дунд зэргийн тєвєгшилтэй



- 1 1

1 - 1


1. Чиг татах 2. Тоосго ба чулууг зєєж хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж, тэгшлэх 4. Нїїрлэгээний тоосгыг сонгох

5. Ханыг ½ тоосгоор єнгєлж, єрєгт байх бїх тєвєгтэй єргийг єрж, тоосго ба вааран чулууг сонгож тааруулах

6. Дам нурууны нїхийг бєглєх 7. Єнгєлгєєний заадсыг засах


Ханын зузаан Ханын тєвєгшил

Энгийн ба дунд зэргийн тєвєгшилтэй


510 5,40 6,47 640 4,67 5,43

Тайлбар: Нїхтэй ваараг чулуугаар єнгєлгєєгїй хана єрвєл хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,85-аар їржїїлнэ.

3 а -8. ТООСГООР АРОК БА СВОД ЄРЄХ


1. Тоосгыг сонгож засч тааруулах 2. Хашмалд эгнээний хэмжээг авах 3. Арок ба сводыг єрєх 4. Арок ба сводын гадаргуугийн дээд хэсэгт шингэн зуурмагаар

бїрхїїлж цутгах эсвэл сводын гадаргууг 5мм-ийн зузаантай зуурмагаар 2 їеэр єнгєлгєє хийх

БНбД 83-3 а -01

13

1м 3 єргийн хєдєлмєр зарцуулалт Салааны


Хоёрлосон

муруйтай свод ¼ тоосгоор

Цлиндр свод ба арах

½ тоосгоор 1 ба тїїнээс дээш

Єрєгч VI зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

11,24 8,61 5,54

Тайлбар: Свод ба арокны єргийн хэвийг суулгаж шаантаг хэрэглэвэл хэвтээгийн 1м 2 тутамд хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,8 хїн/цагаар нэмэгдїїлнэ. /Єрєгч IV зэрэгтэй – 1 хїн, єрєгч III зэрэгтэй – 1 хїн/

3 а -9. БАГАНА ТООСГООР ЄРЄХ


Зєвшєєрєгдєх хэлбэлзэл 1-р хїснэгтэнд заагдсан хэмжээнээс хэтэрч болохгїй.

1-р хїснэгт Хэлбэлзэл Зєвшєєрєгдєх хэлбэлзлийн

хэмжээ, мм-ээр Хэлбэлзэл: Хийцийн зузаанаар 10

Тулах гадаргуугийн 10 Хийцийн тэнхлэгийн хоорондын

зайгаар 10

Гадаргуугийн ба булангийн єргийн хэлбэлзэл

босоогоор:Нэг давхарт 10

Хоёроос дээш давхартай бїх барилгад 30

Босоо гадаргуугийн тэгш бус нь 2м-ийн урттай шугам модоор

шалгахад 5


1. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж, тэгшлэх 2. Тоосгыг сонгож засч тааруулах, багана єрєх 3. Тоосгыг засч цавчих /дугуй огтлолтой багана єрєхєд/


Мэргэжил, зэрэг Багана

Тэгш єнцєг Дугуй Єрєгч

VI зэрэгтэй V зэрэгтэй III зэрэгтэй

- 1 1

1 - 1


Тэгш єнцєгт огтлолтой баганы эргэн тойрны хэмжээ, мм 1520 хїртэл 2040 хїртэл 2560 хїртэл 3340 хїртэл 3340 хїртэл

10,80 7,75 5,98 4,52 8,79

БНбД 83-3 а -01

14

Дугуй огтлолтой баганы голч, мм 380 хїртэл 510 хїртэл 640 хїртэл 770 хїртэл 900 хїртэл 900-аас их

16,64 14,45 11,97 8,61 6,42 4,38 Тайлбар: 1. Баганы єргийг арматургїй хийхээр нормд тооцсон. Хэрвээ єрєгт

арматурын торыг хэрэглэвэл арматурласан нэг байранд хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,04 хїн/цагаар нэмэгдїїлнэ.

2. Тэгш єнцєгт багана єрєхдєє заадас засах ажлыг нэгэн зэрэг гїйцэтгэвэл хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,3-аар їржїїлнэ.

3 а -10. ХАМАР ХАНА ЄРЄХ


Хамар ханыг ердийн тоосго, нїхтэй вааран тоосго, эсвэл чулуут бетоноор єрєхєд

1. Хамар хана єрєх тэнхлэгийг тэмдэглэх 2. Чиг утас татах 3. Тоосго ба чулууг ойртуулж зєєж хураах 4. Зуурмагийг хїрзээр асгаж тарааж тэгшлэх 5. Чулуу ба тоосгыг сонгож засч тааруулах 6. Хамар ханыг єрж, тэдгээрийг ханатай бэхлэх ба зай завсрыг бєглєх

Хамар ханыг гєлтгєнє гєлтгєнєн шаарга, гєлтгєнєт хайрга бусад хавтангаар

єрєхєд

1. Хамар хана єрєх тэнхлэгийг тэмдэглэх 2. Чиглїїлж шугам модыг байрлуулах 3. Гєлтгєнєт зуурмаг ба тїрхлэгийг бэлтгэх 4. Босоо холбох заадсыг гаргаж хавтан байрлуулах 5. Хавтангийн завсар зайг гєлтгєнийн зуурмагаар чигжих, зуурмагийг

тарааж єгєх /хавтан завсаргїй байрлуулахад/, тїрхэх /хавтангийн залгаасыг тэгшлэж засахад/ гипсэн тїрхлэгийг хавтангийн дор тэгшлэн тїрхэх /хавтангийн залгаасыг тэгшлэж засахад/

6. Хавтанг хана ба таазанд шаантган хадаас эсвэл булан тємрєєр угсралтын буун тусламжтайгаар тогтоох

7. Хамар ханатай нийлэх хэсгийн заадсыг чигжиж бєглєх 8. Заадас гаргах

БНбД 83-3 а -01

15

1м 2 хамар ханын хєдєлмєр зарцуулалт Салааны

бїрэлдэхїїн мэргэжил,

зэрэг

Хамар ханын тєрєл Хєдєлмєр зарцуулалт

Єрєгч IV зэрэгтэй –

1 хїн II зэрэгтэй –

1 хїн

Тоосгон хана зузаан тоосгоор

¼ Битїї 0,84

½ Сараалжин 1,05 0,81

250х120х138мм-ийн хэмжээтэй нїхтэй вааран тоосгон ба 390х90х188мм-ийн хэмжээтэй бетон

тоосгон 0,75

Гєлтгєнє, гєлтгєнєн шаарга, гєлтгєнєт хайрга ба бусад 600-800мм-ийн урттай 300-400мм-ийн єндєртэй, 100мм хїртэл зузаантай хавтан

0,94

900х300х80мм-ийн хэмжээтэй хийцийг залгаас уулзварт хэрэглэдэг хавтан 1,23

Тайлбар: 1. Давхар їетэй хамар хана єрвєл хєдєлмєр зарцуулалтыг 2-оор

їржїїлнэ. 2. Нормд хамар ханыг битїї хийхээр тооцсон. Хэрвээ хаалга, цонхны

зайтай єрвєл хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,2-оор їржїїлнэ. Талбайг хаалга цонхны талбайг хасч тооцно. /1-3-р мєрийн нормыг/

3. 5м 2 хїртэл талбайтай байранд хамар хана єрвєл хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,25-аар їржїїлнэ.

4. Хамар хананд ялуу угсарвал хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,1-ээр їржїїлнэ. /3-р мєрийн нормыг/

5. Бэлэн арматурыг єрєгт суулгавал 1м 2 хамар ханын хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,24 хїн/цагаар єсгєнє.

6. Бэлэн арматур єрєгт суулгасан итгэлцїїр нь тайлбарыг 2, 3, 4-рт хамаарахгїй.

7. 250х120х88мм-ийн хэмжээтэй тоосгоор 1/4 –ийн хамар хана єрвєл техникийн хэсгийн итгэлцїїр 0,9 /техникийн хэсэг – 2/ хамаарахгїй.

3 а -11. ХАНАНД ЖИЖИГ ХИЙЦ ГОЁЛЫН ХЭСГИЙГ ЄРГЇЇРИЙН ТУСЛАМЖТАЙГААР УГСРАХ

Нормд бетон, тємєр бетоноор хийсэн 100кг-аас дээш жинтэй гоёл чимэглэлийн хийц угсрахаар бодсон.


1. Хийц хэсгийг суулгах, хэмжээ тэмдэг тавих 2. Хийц хэсгийн єргїїрийн тусламжтайгаар єргєх 3. Зуурмагаар дэвсгэр хийх 4. Єргїїрээр єргєж зохих байранд нь эвлїїлж наах 5. Наасан хийцийн тєвшин тэгш хазгайг шалгах 6. Заадсыг зуурмагаар гагнах 7. Бэхэлгээ хийх босоо заадсуудыг зуурмагаар гагнах

БНбД 83-3 а -01

16

Хийцийн тєрєл Салааны


Машинч Єрєгчид

Хєдєлмєр зарцуулалт

Мєгийн гулдмай Шулуун

Машинч IV зэрэгтэй –1 хїн

Єрєгч V зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

0,46 2,24

Карнизын Єнцєгтэй 0,69 3,36

Бїс эмжээр тїшиг хана 0,46 2,24

3 а -12. ТЄМЄР БЕТОН, ТООСГОН ХИЙЦ ЭЛЕМЕНТ БА ЭД АНГИЙГ ГАРААР

СУУЛГАХ


Ялуу, цонхны алаг чулуун тавцан байрлуулахад /мєр ¹ 1-6; 13-15/

1. Хийц эдлэлийг угааж цэвэрлэх /шаардлагатай тохиололд/ 2. Зуурмаг дээр эд анги, элементийг байрлуулах 3. Элемент ба эд ангийг угсрах 4. Заадсыг зуурмагаар угсрах

Шатны гишгїїр байрлуулах /мєр ¹7-12/

1. Гишгїїрийг байрлалд авчирч тааруулж байрлуулах 2. Доод гишгїїр ба шатны хоорондох зай, зуурмагаар чигжих 3. Гишгїїрийн ханатай нийлсэн хэсгийн нїхийг зуурмагаар бєглєх

/гишгїїрийг нэг гуянд угсрахад/ 4. Гишгїїрийг тайрах /шаардлагатай тохиолдолд/

Салааны бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг Єрєгч

IV зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

БНбД 83-3 а -01

17

Хїснэгтэнд заагдсан хэмжих нэгжийн хєдєлмєр зарцуулалт

Элемент ба эд ангийн нэр Хэмжих нэгж Хєдєлмєр зарцуулалт

Тємєр бетон ялуу 1 нїх зай 0,85 0,5м 2 хїртэл талбайтай тємєр бетон порлогтын

хавтан

1м 2 хавтан

0,48

0,8м 2 хїртэл талбайтай тємєр бетон хавтан

Заадас бєглєєгїй 0,16

2 тавагт дам нуруун дээр суулгах

Заадас бєглєх 0,19

Заадас ба ховил бєглєх хавтан

Ханан ба баганан хавтан дам

нурууны тєгсгєл бєглєх

0,57

Цонхны доорх карниц ба шатны

талбайн 1,27

Тємєр бетон ба алаг

чулуун шатны гишгїїр

Нїхтэй суулгах

Гуян дээр

1 гишгїїр

0,49 Цул суурин дээр 0,58

Нягтын суулгах

Гуян дээр 0,73 Цул суурин дээр 1,17

Чулуун гишгїїр суулгахад Гуян дээр 0,90

Цул суурин дээр 1,50

Цонхны доорх алаг чулуун тавцан, м 2 хїртэл

0,35 1 тавцан

0,43 0,65 0,60 1,0 1,12

Тайлбар: 1. Нормыг 7-12-р мєрний нормонд 1,2м хїртэл урттай шатны гишгїїр

угсрахаар тооцсон. 1,4м хїртэл урттай шатны гишгїїр угсарвал хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,1-ээр, 1,6м хїртэл урттайг угсарвал 1,25- аар, 2м хїртэл бол 1,5-аар тус тус їржїїлнэ.

2. Тїгжин суулгах гишгїїрт бол 7-12-р мєрний нормын хєдєлмєр зарцуулалтыг 1,2-оор їржїїлнэ.

3. 100 кг жинтэй тємєр бетон чулуун эдлэлийг угсрахаар нормонд тооцсон.

3 а -13. ХАНАНД ТЄМЄР ЭЛЕМЕНТ ЭД АНГИЙГ СУУЛГАХ


1. Суулгах байрлуулах байрыг цэвэрлэх 2. Єрєгт тємєр элемент эд ангийг байрлуулах 3. Хучилтын холболт ба анкерыг бэлэн цементийн сїїгээр бїрэх 4. Дам нурууны тєгсгєлд суулгах элемент ба эд ангийг зохих хэмжээний

дагуу тохируулан байрлуулж бэхлэх

БНбД 83-3 а -01

18


Элемент ба эд ангийн нэр Салааны


Хэмжих нэгж Хєдєлмєр

зарцуулалт

Хїчитгэсэн єрєг єрєхєд суулгах арматур ханыг

хучилтын хавтантай бэхлэх анкер ба холбоос

Єрєгч IV зэрэгтэй – 1 хїн

100 кг 1,27

Нїх зайн хоорондын орох шатны хонгилын дээгїїр хийх

дам нуруу 100 кг 0,40

Тоосго буюу бул чулууны ханыг єрєх явцад байрлуулах

тулц

100 ширхэг тулц 28,42

Єрєгт нїх гаргах явцад байрлуулах /ус зайлуулах

хоолой єлгєєгїй/

100 ширхэг нїх 4,06

Тайлбар: Дам нурууг тємєр утсаар ороосон шилбэтэй оролтын хоорондын зай 50мм-ээс ихгїй тохиолдолд 1м дам нурууг хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,11 хїн/цагаар авч салааны бїрэлдэхїїнийг II зэрэгтэй єрєгчєєр тооцож авна.

3 а -14. ЗААДАС ЗАСАХ

А. Урьдчилан єрсєн ханын заадсыг засах


1. Заадсыг цэвэрлэх 2. Зуурмагийг гараар бэлтгэх 3. Заадсыг усаар норгох 4. Заадсыг заагдсан хэлбэрээр засах 5. Илїїдэц зуурмагийг цэвэрлэх

1-р хїснэгт 1м 2 заадас засах гадаргуугийн талбайн

хєдєлмєр зарцуулалт

Заадас засах гадаргуугийн тєрєл Салааны



Тоосгон єрєг

Єрєгч IV зэрэгтэй –1 хїн

0,69

Єргийн бусад тєрєл

1м 2 гадаргуугийн заадсын урт 3м хїртэл

байвал 0,28

1м 2 гадаргуугийн дараагийн 1м заадас

тутамд нэмэх 0,06

БНбД 83-3 а -01

19

Б. Єрєг хийхийн хамт ханын дотор талаас заадас засах

2-р хїснэгт 1м 2 заадас засах гадаргуугийн

хєдєлмєр зарцуулалт Ханын материал

Тоосго 250х120х138мм- ийн хэмжээтэй нїхтэй чулуу

390х190х188мм- ийн хэмжээтэй бетонон чулуу

250х120х65мм- ийн хэмжээтэй нэг

тєрлийн тоосго

250х120х88мм- ийн хэмжээтэй зузаан тоосго

0,30 0,25 0,19 0,12 а б в г

3 а -15. ЯНЗ БЇРИЙН АЖЛУУД


Ажлын нэр Салааны


Хэмжих нэгж


¹

Урьдчилан бэлдсэн хашмалд суулгасан шаатган ялууны

єргийн заадсыг засах

Єрєгч V зэрэгтэй – 1

хїн III зэрэгтэй – 1

хїн

1м 3

єрєг 11,55 1

Шалны дэрний тоосгон тулгуур єргийн нэг тєрлийн ба зузаан

тоосгоор єрєх

Єрєгч II зэрэгтэй – 1 хїн

100 ширхэг тоосго

2,31 2

Нїхний хана

тоосго засч

тааруулж єрєх буюу

нїхэнд бул чулуу

ба зуурмаг

зуурч єрєх

Тоосгон єргийн зузаан,

тоосгоор

½ Єрєгч III

зэрэгтэй – 1 хїн 1м 3

єрєг 6,60 3

1 Єрєгч III


єрєг 4,51 4

1½ Єрєгч III


єрєг 3,63 5

2 Єрєгч III


єрєг 3,08 6

2½ Єрєгч III


єрєг 2,86 7

3 ба тїїнээс

дээш

Єрєгч III зэрэгтэй – 1 хїн

1м 3

єрєг 2,53 8

Нэг талаас нь тоосгоор єнгєлєх нударган чулуун

єрєг


1м 3

єрєг 5,28 9

Блокон ханын нїх зайг тоосгыг засч

тааруулж тоосгоор бєглєх

/250х120х65мм, 250х120х88мм/

єргийн наалдсан шавраас цэвэрлэх, 1

байрлалд 1м 3

хїртэл

0,1 Єрєгч III


єрєг 9,35 10

0,25 Єрєгч III


єрєг 7,26 11

0,5 Єрєгч III зэрэгтэй – 1 хїн

1м 3

єрєг 6,05 12

1,0 Єрєгч III


єрєг 4,18 13

БНбД 83-3 а -01

20

Тоосгон хананд суусан дам нурууны тєгсгєлийг стандартын ба зузаан тоосгоор бєглєж єрєх,

єргийн гадаргууг зуурмагаас цэвэрлэж, усаар угаах, 30м

хїртэл зайд тоосго, зуурмагийг зєєх


100 ширхэг тоосго

4,29 14

Том хавтгаалжийн дор тулгуур хамар ханыг 250х120х65мм-ийн

хэмжээтэй тоосгоор єрєх, зуурмагийг хїрзээр асгаж тараах


100м тулгуурт

хана 13,75 15

Элс шороо, нїїрс, шаарга зэргийг

шигшиж, шигшїїрийг зєєж тавих, зайлуулах,

гарсан хаягдлыг 10м хїртэл зайд асгах

5мм хїртэл

Ажилчин II зэрэгтэй – 1 хїн

Шигши- хээс ємнє 1м 3

1,5

8мм хїртэл



1,1

8мм-ээс дээш



0,98

Ариун цэврийн єрєєний усан

онгоцны нэг талаас нь ¼ тоосгоор 450мм хїртэл

єндєртэйгээр цементэн зуурмаг дээр єнгєлєх, шалгах, цонх

хаалгыг угсарч байрлуулах ба шалны хогийг цэвэрлэх


1м 2

єнгєл- гєє

1,32 16

Тавиур дээрх тоосгыг норгох буюу

усны тусламжтайгаар

ажлын байранд 50м хїртэл зайд зєєж

авчрах ба 12м хїртэл єргїїрээр

єргєх

Нэг тавиур дээр

Краны машинч IV зэрэгтэй – 1

хїн 1000 ширхэг тоосго

0,41 17

Угсралтын оосорлогч II

зэрэгтэй – 1 хїн 0,83 18

Хоёр тавиур дээр

Краны машинч IV зэрэгтэй – 1

хїн 1000 ширхэг тоосго

0,28 19

Угсралтын оосорлогч II

зэрэгтэй – 1 хїн 0,57 20

Ажлын байр, суурь ба ханыг цас

мєснєєс цэвэрлэж, хогийг 3м хїртэл

зайд зєєж зайлуулах

Цаснаас цэвэрлэх

Туслах ажилтан I зэрэгтэй – 1

хїн

1м 3

цэвэр- лээгїй байсан хэмжээ

0,13 21

150мм хїртэл зузаан-

тай мєснєєс

Туслах ажилтан I зэрэгтэй – 1

хїн 1м 2 0,09 22

Тайлбар: 1. Нормын 17, 19-р мєрийн нормонд 5 тонн хїртэл даацтай єєрєє явагч

кран хэрэглэхээр тооцсон. Хэрвээ 5 тонноос илїї даацтай кран

БНбД 83-3 а -01

21

хэрэглэвэл тухайн мєрийн харгалзах хєдєлмєр зарцуулалтын салааны бїрэлдэхїїнийг єндєрсгєж авна.

2. Нормын 21, 22-р мєрийн нормонд янз бїрийн ажлын байрны ажил дууссаны дараа /ихэвчлэн ээлжийн дараа/ цас мєснєєс цэвэрлэхээр тооцсон. Хэрэв ээлжийн явцад цэвэрлэхээр болбол євлийн нєхцлийн итгэлцїїрийг хэрэглэнэ.

3 а -16. ГАЗАР ХЄДЛЄЛИЙН РАЙОНД ХАНЫГ АРМАТУРТАЙ ЄРЄХ


Нормд цонх хаалганы нїх зайг 10-25% хїртэл байхаар тооцож, ханыг тэгш чулуун хэлбэрээр стандартын нэг тєрлийн шавар тоосгыг хэрэглэж єрєх ба єрєгт байх бїх л тєвєгшлийг гаргаж єгєх, мєн тїїнчлэн 9 баллын газар хєдлєлийн балланд єрнє.


1. Чиг утас татах 2. Тоосгыг зєєж хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж, тэгшлэх 4. Єрєгт байх бїх тєвєгшлийг гаргаж єрєх 5. Арматурыг байрлуулах 6. Єргийн заадсыг засах /заадсыг засч єрєхєд/




Єрєгч IV зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

- 2

1 1


Гадна ханын зузаан тоосгоор

Єргийн тєрєл Ханын тєвєгшил


1 Шавардлагатай 6,86 -

Заадас засах 7,59 -

1½ Шавардлагатай 5,69 6,42

Заадас засах 6,27 7,00

2 Шавардлагатай 4,67 5,40

Заадас засах 5,25 5,98 Тайлбар: 1м 3 єрєгт хэвтээ ба босоо арматурыг 10кг хїртэл хэмжээгээр

тавихаар нормонд тооцсон болно.

БНбД 83-3 а -01

22

3 а -17. ЕРДИЙН ХАНЫГ ЦУЛ ХАГАС БЕТОН ЧУЛУУГААР ЄРЄХ, ТООСГООР ЄНГЄЛЄХ


390х90х188мм хэмжээтэй цул хагас бетон чулуугаар гадна ханыг єрж, зузаан тоосгоор єнгєлєхєєр нормд тооцсон.

1м 3 єргийн хєдєлмєр зарцуулалт

Ажлын бїтэц Салааны



1. Чиг утас татах 2. Чулуу ба тоосгыг зєєж

хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж,

тараах 4. Чулууг сонгож тааруулах 5. Хана єрєх 6. Дам нурууны нїхийг бєглєх 7. Тємєр ялууг зуурмаг дээр

суулгаж, тохируулан завсар зайг зуурмагаар дїїргэх

8. ½ тоосгоны хэмжээгээр ханыг тоосгоор єнгєлж заадас засах

Єрєгч IV зэрэгтэй –1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

4,60

3 а -18. ПАРПЕТ ТООСГООР ЄРЄХ


1. Чиг утас татах 2. Тоосгыг зєєж хураах 3. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тараах 4. Тоосго сонгож, тааруулж, парпетыг єрєх 5. Налууг цементээр гаргах 6. Єрєгт бэхэлгээний эд ангийг суулгах /шаардлагатай їед/ 7. Заадас засах

1м 3 єргийн хєдєлмєр зарцуулалт

Єргийн холбоосны систем



Парпетын єргийн зузаан, тоосгоор


Ердийн Єрєгч IV зэрэгтэй –1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

1 5,40

1½ 4,48 2 4,02

2½ 3,79 Босоо заадастай

хамтарсан 1½ 5,86

Тайлбар:

БНбД 83-3 а -01

23

1. Єрєгт бэхэлгээний эд ангийг модон ялуу эсвэл тавцанг /хуйлмал хар цаасаар дээвэр хийхэд ховил гаргахад/ угсарвал 1м эд ангид хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,01 хїн/цагаар тооцно. /Салааны бїрэлдэхїїн: єрєгч III зэрэгтэй – 1 хїн/

2. Парпетыг зурагт заасны дагуу єрєхєєр нормонд тооцсон.

3 а -19. КАРКАСАН ХАНА, ХАМАР ХАНА, ЦОНХ ХААЛГАНЫ НЇХ ЗАЙГ ШИЛЭН

БЛОКООР ЄРЄХ


1. Шилэн блокийг зєєх 2. Зуурмаган дээр хїрзээр асгаж, тарааж, тэгшлэх 3. Арматурыг байрлуулах 4. Шилэн блокийг єрєх 5. Аркийн заадсыг 2 талаас нь засах 6. Єргийн гадаргууг цэвэрлэх


Мэргэжил, зэрэг Єргийн ялгаа

Каркасан хана хамар хана

Цонх хаалганы нїх зай


1 1

1 -


Шилэн блокийн хэмжээ, мм

Єргийн ялгаа Каркасан хана хамар

хана Цонх хаалганы нїх зай

Хєдєлмєр зарцуулалт 194х194х98 244х244х98

1,10 0,94

1,26 -

3 а -20. 244х50 мм ОГТЛОЛТОЙ ХАЙРЦАГ ЗЇСЭЛТТЭЙ БАРИЛГЫН

ШИЛЭЭР ХАМАР ХАНА ЄРЄХ


1. Зїсмэл шил 20м хїртэл зайд зєєх 2. Зїсмэл шилийг тоос шорооноос цэвэрлэх 3. Зєєлєн хийсэн уян жийрэгийг нааж єгєх эсвэл шилэн зїсмэл ба

металлд раман жиржгэвч зїсч хавчуулах 4. Зїсмэл шилийг нэмж зїсч /шаардлагатай бол/ ба тїїнийг булан

тємрєєр бэхлэх 5. Хєнгєн шал угсарч буулгах

1м 2 хамар ханын хєдєлмєр зарцуулалт Салааны бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг Хєдєлмєр зарцуулалт

Єрєгч IV зэрэгтэй – 1 хїн II зэрэгтэй – 1 хїн

0,71

Тайлбар: 5м хїртэл єндєртэй хамар хана хийхээр нормд тооцсон.

БНбД 83-3 а -01

24

3 а -21. САЛХИВЧИЙН СУВАГ БА ХООЛОЙ ЄРЄХ


Тоосгоор суваг єрєх 1. Тоосго зєєх 2. Зуурмагийг хїрзээр асгаж тараах 3. Сувгийн єргийг їндсэн єрєгтэй холбож єгєх

Салхивчийн хоолойг тоосгоор єрєхєд 1. Тоосго зєєх 2. Зуурмагийг хїрзээр асгаж, тарааж, тэгшлэх 3. Салхивчийн хоолойг налуу гаргаж єгєх 4. Сувгийн дотор талыг тэгшлэх 5. Єрєгт шаантаг суулгах 6. Заадас засах 7. Сувгийн хучилтыг тємєр бетон хавтан буюу тоосгоор хийх

Дээврийн хєндийн хучилтын сувгийг тоосгоор єрєхєд

1. Тоосго зєєх 2. Зуурмаг хїрзээр асгаж, тарааж, тэгшлэх

3. Сувгийн ханыг ½ тоосгоны зузаантайгаар єрєх 4. Хучилтын сувгийг хийх 5. Сувгийн гадна талаас шавардах

Дєрвєн сувагтай їндсэн блокоор суваг єрєх

1. Блокийг байрлуулах газрыг цэвэрлэх 2. Зуурмаг дээр блокийг суурилуулж байрлуулах 3. Байрлуулсан блокийн зєв бурууг шалгах 4. Шал угсрах

Асбацементэн хоолойгоор суваг угсрах 1. Зургийн дагуу байрлуулах 2. Эгцлїїрээр хоолойг тохируулах 3. Хоолой суулгасан тєгсгєлийн нїхэнд зуурмаг чигжиж бэхлэх


Мэргэжил, зэрэг

Ажлын тєрєл Дээврийн хєндийн хучилтын сувгийн

тоосгоор єрєх /5-р мєр/

Ажлын бусад тєрєл /1-4; 6-8-р мєр/


- 1

1 1

2-р хїснэгт Хїснэгтэнд заагдсан хэмжих нэгжийн

БНбД 83-3 а -01

25

хєдєлмєр зарцуулалт

Суваг ба хоолойн тєрєл Хэмжих нэгж


Салхивчийн сувгийг тоосгоор єрєх 100м суваг 15,0

Дээврийн дээд талын салхивчийн

хоолойг тоосгоор єрєх

Сувгийн огтлол,

тоосгоор

Сувгийн байрлал

½х½ 1 эгнээ

1м суваг 0,64

2 эгнээ 0,52

1х½ 1 эгнээ 0,99 Дээврийн хєндийн хучилтын 1х1 тоосгоны огтлолтой салхивчийн хэвтээ суваг єрєх

1м суваг 1,44

4 суваг їнсээс блокоор /92х96х20см-ийн хэмжээтэй БВ-4 маркийн/ салхивчийн

босоо суваг єрєх

Арматуртгїй

1 блок

0,32

Арматуртай 0,34

Асбацементэн хоолойгоор салхивчийн суваг єрєх 100м сувагт 9,36

Тайлбар: Ажлын явцад сувгийг бохирдолтоос хамгаалж таглаа бєглєєг суулгахыг нормонд тооцсон.

3 а -22. ДЇНЗЭН ЯЛУУГ УГСРАХ


1. Краны тусламжтайгаар цонх хаалганы ялууг зуурмаг дээр байрлуулах 2. Байрлалын тэгш хазгайг шалгаж засах 3. Залгаас, заадсыг зуурмагаар зїсэх

1 нїх зайн хєдєлмєр зарцуулалт Нэг нїх зайд тавигдах ялууны цонхны жин, м

хїртэл

Салааны бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг


Єрєгч Машинч

0,5 Єрєгч IV зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн II зэрэгтэй – 1 хїн

Краны машинч V зэрэгтэй – 1 хїн

0,51 0,17 1 0,75 0,25

1,5 0,95 0,32

3 а -23. ЄРГИЙН ШАТ УГСАРЧ, БУУЛГАХ

Норм хэрэглэх заавар Нормонд дараах тєрлийн шатыг угсарахаар тооцсон. Їїнд:

4,45х2,25-ийн хэмжээтэй блочные шат 5,3-5,5х2,5м-ийн хэмжээтэй пакетные шат

Блокон ба пакетан шатыг угсарч буулгахад 5м хїртэл даацтай єєрєє явах краны тусламжтайгаар гїйцэтгэхээр нормонд тооцсон. 5м-ээс илїї даацтай кранаар уг ажлыг гїйцэтгэвэл краны машинистын зэргийн єсєлтєєр машинистын хєдєлмєр зарцуулалтыг тодорхойлно.

БНбД 83-3 а -01

26


Блокон шатыг угсрах 1. Блокыг давхар бїрт краны тусламжтайгаар байрлуулах 2. Хашлагыг байрлуулах 3. Блокийг кранаар блок суурилуулахад зориулсан хєдєлгєєнтэй

тулгууртай раманд давхар болгоны хязгаарт 2 дах байрлалд єрєх 4. Блокийг сїїлчийн дээд давхраас доош нь кранаар буулгах 5. Хєнгєн шат багаж зэвсгийг байрлуулах ба єєрчилж солих

Пакетан шатыг угсрах 1. Давхар болгоны хучилтан дээр эхний пакетыг угсарч, дараагийн 2-р

їеийг краны тусламжтайгаар угсрах 2. Хашлагыг байрлуулах 3. Сїїлчийн дээд давхраас доош нь пакетыг буулгах 4. Хєнгєн шат багаж зэвсгийг байрлуулах ба байрыг нь єєрчилж тавих

Бэлэн рам ба хєдєлгєєнтэй тулгуур дээр шат байрлуулах

1. Хучилт дээр тулгуураар бэхэлж угсрах 2. Бэлэн самбараар дэвсгэр хучилга хийх 3. Хашлага хийх 4. Шатны 2-р /хєдєлгєєнтэй эсвэл эргэлттэй/ давхар болгоны хязгаарт

хийх 5. Давхраас давхарт шатны задалгаа тэдгээрийг шинээр угсарч

єєрчилж байрлуулах 6. Дээд давхраас доош нь шатыг задалж буулган бэлэн тавиурт

элемент элементээр нь хураах 7. Ханын шат, багаж хэрэгэслйг байрлуулах ба байрлалыг нь єєрчилж

тавих


Мэргэжил, зэрэг Шатны тєрєл

Блокон ба пакетан

Хєдєлгєєнтэй тулгуур дээр

Краны машинч IV зэрэгтэй – 1 хїн Мужаан

IV зэрэгтэй – 1 хїн II зэрэгтэй – 1 хїн

Туслах ажилчин I зэрэгтэй – 1 хїн

1

1 2 -

-

1 1 1

А. Блокон ба пакетан шал

2-р хїснэгт 10м 3 єрлєгт хєдєлмєр зарцуулалт

Гадна ханын зузаан Хєдєлмєр зарцуулалт

Машинч Ажилчин 380 – 460 0,57 1,72 510 – 590 0,45 1,36 640 – 720 0,37 1,11 770 – 900 0,30 0,90

Тайлбар: Нормами красценхами учтено лентечное подмащивание.

БНбД 83-3 а -01

27

Б. Бэлэн рам ба хєдєлгєєнтэй тулгуур дээр шат байрлуулах

3-р хїснэгт 10м 3 єрлєг дах хєдєлмєр зарцуулалт

Гадна ханын зузаан 380 – 460 510 – 590 640 – 720 770 – 990

8,76 6,6 5,4 7,2

ХОЁРДУГААР БЇЛЭГ. ЗУУРМАГ БЭЛТГЭХ

Зуурмагийг объект дээр зуурмаг зуурагчаар бэлтгэх, мєн тїїнчлэн бага хэмжээгээр хэрэглэх зуурмагийг гараар бэлтгэх ба техник эдийн засгийн їндсийг хангасан байна.

3 а -24. ЗУУРМАГИЙГ МЕХАНИКЖСАН АРГААР БЭЛТГЭХ


325л багтаамжтай зуурмаг зууруулаар зуурмаг бэлтгэх Зуурмагийн зууруулын машинч III зэрэгтэй – 1 хїн

750л багтаамжтай зуурмаг зууруулаар зуурмаг бэлтгэх Зуурмагийн зууруулын машинч IV зэрэгтэй – 1 хїн

Шанаганд гар хольц ачихад Туслах ажилтан II зэрэгтэй – 1 хїн

Хїлээн авах бункерийг механик аргаар ачихад Автомат тугнуурын машинч III зэрэгтэй – 1 хїн Зєєврийн ажилчин

III зэрэгтэй – 1 хїн II зэрэгтэй – 1 хїн

Туслах ажилтан II зэрэгтэй – 1 хїн

БНбД 83-3 а -01

28

1м 3 зуурмагийн хєдєлмєр зарцуулалт

Ажлын нэр Цементэн Шохойн Цемент – шохойн

Хїнд Хєнгєн Хїнд Хєнгєн Минералын їйрмэгтэй

Гоёлын хольцтой

Шанагыг зохих найрлагаар дїїргэх ба цементийг 10м-ийн зайнаас гараар зєєх /элс ба їйрмэг/-ийг 20м хїртэл

шохойг 30м хїртэл /шохой ба цемент шохойн зуурмаг зуурахад/

12,31 17,40 13,52 13,52 8,77 16,27 8,87

Хїїлэн авах бункерийг механик аргаар дїїргэх. 750л хїртэл багтаамжаар

3,31 - - 3,31 - - -

Зуурмаг зууруулд зуурмаг бэлтгэх, багтаамж л, хїртэл 80

6,63 6,63 10,86 6,63 10,86 14,53 17,62

150 3,20 3,20 5,42 3,20 5,42 7,33 8,74 325 1,41 1,41 2,21 1,41 2,21 2,90 3,72 750 0,75 - - 0,75 - - -

Тайлбар: Шанагыг бэлэн хуурай хольцоор ачиж дїїргэвэл 1-р мєрний нормыг 0,7-оор їржїїлнэ.

БНбД 83-3 а -01

29

3 а -25. ЗУУРМАГИЙГ ГАР АЖИЛЛАГААГААР БЭЛТГЭХ

Єрєгч II зэрэгтэй – 1 хїн

1м 3 зуурмагийн хєдєлмєр зарцуулалт

Ажлын бїтэц Зуурмаг Хєдєлмєр

зарцуулалт 1. Найрлагыг

тунгаах 2. Элс ба їйрмэгийг

цементтэй холих 3. Цемент эсвэл

шохойн шингэн бэлтгэх

4. Ус буюу шохойн шингэн хийж

зуурах

Цементэн 3,23

Шохойн Хїнд 3,51

Хєнгєн 2,93

Цемент – шохойн

Хїнд 3,51 Хєнгєн 2,60

Минералын їйрмэгтэй 3,98

Гоёлын хольцтой

5,37

1. Шохойн шингэн бэлтгэх

2. Элсний нэмэгдэлтэй

шавар зуурмагийг ус эсвэл шохойн

шингэн нэмж хийж бэлтгэх

Шаврын 4,13

Шохой шаврын 3,30

Тайлбар: 1. Зуурмаг бэлтгэхдээ бэлэн хуурай хольц хэрэглэвэл 1-р мєрийн

хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,7-оор їржїїлнэ. 2. Нормонд ус шаврыг 10м хїртэл зайнаас, элс ба їйрмэгийг 20м хїртэл

зайд зєєхєєр тооцсон. Хэрэв їїнээс илїї зайд зєєвєл ННЇ-ийн 1-р эмхтэл “Талбайн зєєвєр тээвэр”-ийн аль тохирох нормоор нормчилно.

3 а -26. ШОХОЙГ МЕХАНИКЖСАН АРГААР ТУНГААХ


Нормд шохойг тунгаахдаа 2 аргаар тунгаана. 1. Нойтноор нунтаглаж тээрэмдэж бутлах 2 шатат машиныг хэрэглэх ба

дээд талын бутлуур нь шохойг жижиглэн бутлаж, доод талын бутлуураар шохойг буцалгаж тунгаана. Гарсан шохой нь нээлттэй нїхэнд орж, цаашдаа тусгай саванд савлагдана.

2. Нойтноор тунгаах машиныг хэрэглэх ба буцалгасан нойтон шохойг 5- 30мм хїртэл хэмжээгээр эргэлдэх голчтой барбанаар бутална. Буталж нунтаглаж буцалсан шохой шингэн хэсэг нь тэвш хэлбэрийн хоолой нїхээр гоожиж, хїлээн авах хайрцаганд орж, хайрцагнаасаа тороор нїїгдэж, тунгаах нїхэнд орно.

Ажлын бїтэц 1. Туузан дамжуулагчийн тусламжтайгаар шохойг тунгаах барабанд

очих 2. Ус тїгээргїїрээс барабанд ус зєєж хийх 3. Шохой норох ба шатах процессыг ажиглах 4. Барабанаас норм, шатаасан шохойг /шохойн сїї/ юїлїїрт хийх 5. Тунгаах нїхэнд хийсэн шатаасан шохойг ажиглах

БНбД 83-3 а -01

30

6. Барабан ба хїлээн авах хайрцгийг шатаахгїй том хэсгийг 3м хїртэл зайд зєєж хаях

7. Машин тоног тєхєєрємжийг арчлах

1т тунгаагаагїй шохойн хєдєлмєр зарцуулалт Салааны бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг Хєдєлмєр зарцуулалт

Шохой тунгаах IV зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн II зэрэгтэй – 3 хїн

3,29

ХОЁРДУГААР АНГИЛАЛ: ОРОН СУУЦНЫ ПИЙШИН

Техникийн хэсэг 1. Пийшингийн єргийн ажлын хэмжээнд /суурийн тївшингээс эсвэл

цэвэр шалны тївшингээс дээрх/ єргийн хэмжээг оруулж тооцно. Мєн дотор талын хоосон зайг /суваг, галлагааны зай ба бусад/ хасахгїй.

2. Нормонд материалыг ажлын байранд 5м хїртэл зайнаас зєєхєєр тооцож оруулсан.

3. Нормонд 250х120х65мм-ийн хэмжээтэй нэг тєрлийн хайлдамгїй шавар тоосго эсвэл галд тэсвэртэй тоосгоор єргийг єрєхєєр тооцсон.

4. Онцгойлон тайлбарлаж хэлээгїйгээс бусад тохиолдолд єргийг шавар /ердийн хайлш муутай эсвэл галд тэсвэртэй/ зуурмагаар хийхээр тооцов.

5. Тоосгыг 30% хїртэл засч цавчих, тоосго услах, хїнхэрт дугуй байрлуулах, утааны янданд холбон тєхєєрємжлєх, туршилтын галлагаа хийх, зуурмагийг гараар бэлтгэх, єргийн явцад шатыг байрлуулах ба шилжїїлэх зэрэг ажлыг нормонд тусгасан тул тус тусад тооцохгїй.

6. Арок ба сводын хашмалын мєєр ба шатыг бэлтгэж хийхэд хєдєлмєр зарцуулалтыг тусад нь тооцно.

7. Пийшингийн доорх суурь єрєх ажлыг энэхїї эмхтгэлийн 3 а -1-ээр їнэлнэ.

8. Тухайн салааны бїрэлдэхїїнд орж байгаа мэргэжлийн нэрсийг 1989-6-07-нд батлагдсан “Ажил, ажилчдын тариф мэргэжлийн мэргэшлийн нэгдсэн лавлах”-ын 0З хэсэг “Барилга угсралт, барилга засварын ажил”-д орсон мэргэжлийн нэрсийн жагсаалтын дагуу авсан болно.

БНбД 83-3 а -01

31

3 а -27. ПИЙШИН БА ЗУУХНЫ ЄРЄГ


Ажлын чанар нь БНбД П-17-78 “Тоосгон єрлєг”-ийн шаардлагыг хангасан байна. Єргийн зєвшєєрєгдєх хїлцэл нь 1-р хїснэгтэнд заагдсан хэмжээнээс хэтэрч болохгїй.

1-р хїснэгт ¹ Зєвшєєрєгдєх хэлбэлзэл Хэлбэлзлийн хэмжээ 1 Зураг тєслийн хэмжээнээс 0,4%

2 Пийшингийн гадаргуугийн єндрийн 1м-т гарах хэлбэлзэл

2мм

3

2м-ийн урттай шугамаар єргийн

босоо гадаргуугийн тэгш бусыг шалгахад

Єнгєлгєєтэй 2мм

Єнгєлгєєгїй 5мм

4

Заадсын зузаан /єргийн/ тоосгоны

зузаанаас хэтрэхгїй байх

Ердийнхєєс 5мм

Галд хайлдаггїй ба тэсвэртэй

3мм

Єргийн заадас нь ханын зузааны хэмжээгээр дїїргэсэн байна. Утааны яндангийн дотор талын ханыг нарийн нягт нямбай шавардаж тэгшилж єгнє. Пийшингийн єргийн босоо хэсгийг хамар ханатай бат бэх холбож єгєх буюу хананд тогтоож єгєх ба пийшингийн єрєг эсвэл яндантай холбож єгєх ёсгїй.

Хэвтээ хэсгийг пийшингийн єргийн суурь ба яндантай холбож єгєх ёстой. Пийшингийн тоноглолуудыг бат бэхэлж єгсєн байх ба нягт нямбай гїйцэтгэнэ.


1. Буурь єрєх 2. Пийшин зуухны єрєг єрж пийшингийн хэрэгсэл угсрах 3. Хэвтээ хэсгийг єрєх 4. Дотор талын гадаргууг тэгшлэх /зуурмаг хэрэглэхгїйгээр/ 5. Заадсыг тэгшилж засах

2-р хїснэгт

Пийшингийн тєрєл Салааны бїрэлдэхїїн

мэргэжил, зэрэг Хєдєлмєр зарцуулалт

Гал тогооны єрєєний ба нийтийн зориулалттай

Пийшинчин IV зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

12,75

Єрєєний пийшин 11,12 Орох пийшин 10,49

Тїр зуурын дулаалганд зориулсан калирофер 11,72

Тайлбар: 1. Пийшин ба зуухны єргийг шавардахад /эмжээр, янз, горив/ хєдєлмєр

зарцуулалтыг 1,1-ээр їржїїлнэ. 2. Пийшингийн босоо хэсгийг хийхэд 1м тутамд хєдєлмєр зарцуулалтыг

0,38 хїн/цаг, /салааны бїрэлдэхїїн пийшинчин IV зэрэгтэй –1 хїн, III зэрэгтэй – 1 хїн/ нэмэгдїїлнэ.

3. Хїйтэн байх хэсгийг /шатах ханыг/ 2 їе эсгийг шавар зуурмагаар нааж єгвєл 1м 2 хїртэл хїйтэн хэсгийн хєдєлмєр зарцуулалтыг 2,03 хїн/цагаар нэмэгдїїлнэ. /Салааны бїрэлдэхїїн пийшинчин IV зэрэгтэй – 1 хїн, III зэрэгтэй – 1 хїн/

БНбД 83-3 а -01

32

3 а -28. УТААНЫ ЯНДАНД ЄРЄХ

А. Пийшин ба зуух

Ажлын чанарын заавар Утааны яндангийн єргийн заадас нь ханын зузааны хэмжээгээр

зуурмагаар дїїргэсэн байна. Утааны янданг галд хайлдаггїй, эсвэл галд шатдаггїй тоосгоор єрєх ба заадасны зузаан нь 3мм-ээс хэтрэхгїй. Шохой буюу шохой-цементэн зуурмаган дээр яндангийн єрлєгийг гїйцэтгэвэл заадасны зузаан нь 10мм-ээс ихгїй байна.


1. Эгцлїїр ба тэгшлїїрээр янданг єрєх 2. Хэвтээ хэсгийг єрєх 3. Амсар, налуу, толгой гаргаж єрєх 4. Сувгийг тэгшилж шавардах /зуурмаг хэрэглэхгїйгээр/ 5. Яндангийн гадна талаас шавардах /шавардлагатай єрєг єрєхєд/

Салааны бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг Єрєгч

IV зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

1-р хїснэгт 1м яндангийн хєдєлмєр зарцуулалт

Яндангийн єрлєгийн

тєрєл

Сувгийн огтлол, тоосгоор

½х½ ½х1 1х1

Сувгийн тоо 1 Дараагийн

суваг болгонд нэмэх

1 Дараагийн суваг

болгонд нэмэх

1 Дараагийн суваг

болгонд нэмэх

Шавардахгїй 2,08 1,09 2,72 1,42 3,75 1,90 Шавардлага-

тай 3,43 1,63 4,44 2,18 6,06 2,99

Б. Тусгай байрлах тэгш єнцєгт огтлолтой яндан єрєх

Ажлын чанарын заавар Тусдаа байрлах яндангийн єрлєгийг 20м-ийн єндєртэй шатан дээрээс

гїйцэтгэнэ. Ажлын баранд материалыг кранаар зєєж авчирна. Яндангийн єрєгийг шохой ба шохой цементэн зуурмагаар хийнэ.


1. Зуурмагийг хїрзээр асгаж тарааж, тэгшлэх 2. Нэг сувагтай янданг єрєх 3. Бэхэлгээний эд ангийг байрлуулж суулгах 4. Заадас засах

БНбД 83-3 а -01

33

1м 3 єргийн хєдєлмєр зарцуулалт /хоосон зайг хасч тооцсон/

Салааны бїрэлдэхїїн мэргэжил, зэрэг Єргийн зузаан тоосгоор

Єрєгч V зэрэгтэй – 1 хїн III зэрэгтэй – 1 хїн

1 1½ 2

6,88 5,85 4,13

Тайлбар: 1. Єргийн заадасыг засахгїйгээр янданг єрвєл хєдєлмєр зарцуулалтыг

0,9-єєр їржїїлнэ. 2. Єргийг доторлох ажлыг нормонд тооцоогїй.

3 а -29. ПААЛАНТАЙ ТООСГООР ЗУУХ БА ПИЙШИН ЄНГЄЛЄХ


1. Паалантай тоосгыг ялгаж, єнгєєс нь сонгох 2. Паалантай тоосгыг хєрєєдєх ба хєрєєдсєнийгээ нїх гаргах 3. Тэгшлїїр ба тївшин хэмжигчийг ашиглан хоорондох зайг тохируулан

тэгшилж суулгах 4. Тємєр утсаар паалант тоосгыг бєхлєх 5. Бэлэн болсон рамыг шавар зуурмаг ба тоосгоны їйрмэгээр дїїргэх 6. Єргийн заадсыг урьдчилан бэлтгэсэн савантай усаар угааж цэвэрлэх,

гєлтгєнєн зуурмагийг бэлтгэх 7. Єнгєлгєєний гадаргууг арчих

1м 2 єнгєлсєн гадаргуугийн хєдєлмєр зарцуулалт



Паалантай тоосгоны тєрєл Тэгш ба єнцгийн хэмжээ, мм Хэрчээс хаяавч

гаргах ба бусад 220х220 хїртэл 220х220-оос их Пийшинчин

V зэрэгтэй – 1 хїн 6,60 4,22 7,21

Тайлбар: 1м 2 пааланги тоосгоны гадаргууг угааж арчих бол хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,25 хїн/цагаар нэмэгдїїлнэ.

3 а -30. ГАЛ ТОГООНЫ ТЄМЄР ЗУУХ


1. Яндангийн нїхийг цэвэрлэх 2. Тємєр гол зуухны яндантай холбогдох хэсгийн гадаргууг цэвэрлэх,

гал тогооны тємєр зуухыг яндантай холбож байрлуулах 3. Шарах шїїгээг зуурмагаар шавах 4. Зуухны амыг тоосгоор хийж, засах 5. Шїїгээний орчмын утааны хоолойг тэгшлэх 6. Зуухны амны сараалж ширмийг тавих, бэхлэх 7. Єргийн гадаргууг тэгшлэх

1 зуухны хєдєлмєр зарцуулалт Салааны бїрэлдэхїїн

мэргэжил, зэрэг Гал зуухны хэмжээ

1100х550 хїртэл 1100х550-аас их Пийшинчин

IV зэрэгтэй – 1 хїн II зэрэгтэй – 1 хїн

4,17 5,31

БНбД 83-3 а -01

34

3 а -31. ТЇР АШИГЛАХ ТЄМЄР ЗУУХ


1. Пийшингийн доорх суурийг тоосгоор хийж, дэвсэх 2. Тїр ашиглах тємєр зуухыг байрлуулах 3. Янданг байрлуулах 4. Нугамаа хаалт тавих 5. Залгаасыг шавах

1 зуухны хєдєлмєр зарцуулалт


Пийшингийн тєрєл Доторлоогїй Доторлогоотой

Хєдєлмєр зарцуулалт Пийшинч

II зэрэгтэй – 1 хїн 1,93 3,16

Тайлбар: 7м урттай янданг байрлуулахаар нормонд тооцсон. Хэрвээ 7м- ээс их бол дараагийн 1м тутамд хєдєлмєр зарцуулалтыг 0,145 хїн/цагаар нэмэгдїїлнэ.

БНбД 83-3 а -01

35

ГАРЧИГ

Нэгдїгээр ангилал. Байшингийн барилгын тоосгон хийц… Техникийн хэсэг…

НЭГДЇГЭЭР БЇЛЭГ. ТООСГОН ЄРЄГ 3 а -1. Нударган чулуу, чулуун бетон ба бусад

материалаар суурь, хана, багана єрєх 3 а -2. Суурийн тусгаарлалт хийх 3 а -3. Блокоор хана єрєх 3 а -4. Тоосгоор хана єрєх 3 а -5. Хєнгєвчилсєн бїтээцийн хана тоосгоор єрєх 3 а -6. Чулуун бетоноор хана єрєх 3 а -7. Ханыг нїхтэй вааран тоосгоор єрж

єнгєлгєєг ердийн тоосгоор хийх 3 а -8. Тоосгоор арок ба свод єрєх 3 а -9. Багана тоосгоор єрєх 3 а -10. Хамар хана єрєх 3 а -11. Хананд жижиг хийц, гоёлын хэсгийг

єргїїрийн тусламжаар угсрах 3 а -12. Тємєрбетон тоосгон хийцийн элемент ба

эд ангийг гараар угсрах 3 а -13. Хананд тємєр элементийн эд ангийг суулгах 3 а -14. Заадас засах 3 а -15. Янз бїрийн ажлууд 3 а -16. Газар хєдлєлийн районд ханыг арматуртай

єрєх 3 а -17. Ердийн ханыг цул хагас бетон чулуугаар єрж

тоосгоор єнгєлєх 3 а -18. Парпет тоосгоор єрєх 3 а -19. Каркасан хана, хамар хана ба цонх хаалганы

нїх зайг шилэн блокоор єрєх 3 а -20. 244х50мм-ийн огтлолтой хайрцаг зїсэлттэй барилгын

шилээр хамар хана єрєх 3 а -21. Салхивчийн суваг ба хоолой угсрах 3 а -22. Дїнзэн ялуу угсрах 3 а -23. Єргийн шат угсарч буулгах

ХОЁРДУГААР БЇЛЭГ. ЗУУРМАГ БЭЛТГЭХ 3 а -24. Зуурмагийг механикжсан аргаар бэлтгэх 3 а -25. Зуурмагийг гар ажиллагаар бэлтгэх 3 а -26. Шохойг механикжсан аргаар тунгаах Хоёрдугаар ангилал. Орон сууцны пийшин 3 а -27. Пийшин ба зуухны єрєг 3 а -28. Утааны яндан єрєх 3 а -29. Зуух ба пийшин єрєх 3 а -30. Гал тогооны тємєр зуух 3 а -31. Тїр ашиглах тємєр зуух

БНбД 83 3а 01

Documents

Transcript of БНбД 83 3а 01