การประเมนผลกระทบสงแวดลอม

Environmental Impact

Assessment ( EIA )

Group : 9

ความหมายของผลกระทบสงแวดลอม

ผลกระทบสงแวดลอม (Environ Impact) หมายถง สงตางๆทเกดขนใหมหรอการจบกลมใหมของสงแวดลอม  ทงทมนษยสรางขน หรออาจเกดขนเองโดยธรรมชาต  มผลทำาใหสงแวดลอมเดมหรอสงแวดลอมอนๆไดรบความกระทบกระเทอน  จนมผลทำาใหเกดการเปลยนแปลงทมผลรายตอคณภาพชวตและสงแวดลอมนนๆ (เกษม จนทรแกว:2525 :194)

จากความหมายจะเหนไดวา  ผลกระทบนนเปนอะไรกได  ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม  ซงเมอเกดขนมาแลวจะทำาใหคณภาพชวตทงหลาย  และคณภาพสงแวดลอมอนๆทอยในบรเวณนนไดรบผลกระทบกระเทอนในระยะเวลาทแตกตางกนไมมากกนอย  เชน การสรางถนนใหมมผลตอการเปลยนแปลงทรพยากรอนๆ  ไดแก ปาไม ดน นำา แหลงทอยอาศยของสตวปา  เกดฝนและไอเสยจากการคมนาคม ฯลฯ  การเปลยนแปลงเหลานหากมการศกษาผลกระทบสงแวดลอมแลว  จำาเปนตองดำาเนนการอยางจรงจงในการปองกนความเสยหายทจะเกดขน  ไมใหกระทบกระเทอนตอคณภาพสงแวดลอม

EIA คออะไร ? การประเมนผลกระทบสงแวดลอม หรอ อไอเอ

(EIA)  หมายถง การชหรอแสดงใหเหน รวมทง

 การทำานายหรอคาดการณ เกยวกบผลกระทบทางบวกและทางลบของโครงการพฒนาทมผลตอ

   สภาพแวดลอมทกๆดาน ไดแก ดานกายภาพ    ดานชวภาพหรอนเวศวทยา ดานการใชประโยชน

   ของมนษย และดานคณภาพชวตรวมทงการพจาณาและเสนอมาตรการทจะใชในการ

 ลดและปองกนผลกระทบสงแวดลอม ตลอดจนแผนการตรวจสอบผละกระทบสงแวดลอมของ

 โครงการ เพอปองกนผลเสยทจะเกดขนดวย

ดงนนในกระบวนการประเมนผละกระทบสงแวดลอม  นอกจากจะแสดงใหเหนผลกระทบอนเกดจากการดำาเนนโครงการแลว  ยงเนนใหมการปองกนดานสงแวดลอมเขาไปทกขนตอนของการวางแผนและออกแบบโครงการดวย  หลกการกคอใหมการปองกนไวกอนนนคอ ใหมการพจารณาทางเลอกของโครงการเพอทจะสามารถเปรยบเทยบ  พจารณาทางเลอกทมผลกระทบทางลบนอยทสด  และใหประโยชนหรอผลกระทบในทางบวกมากทสด

การประเมนผลกระทบสงแวดลอม

การประเมนผลกระทบสงแวดลอม ตองแสดงขนาดระดบผลกระทบสงแวดลอมและตำาแหนงบรเวณหรอพนททไดรบผลกระทบจาก

โครงการทชดเจน พรอมแสดงแผนผง ประกอบ ทงน ในแตละประเดนการ

ประเมนผลกระทบสงแวดลอมใหขอบเขตพนท การศกษากฎหมาย หรอนโยบายและระเบยบท

เกยวของประกอบ ดงน

ลกษณะและขอบเขตผลกระทบสงแวดลอม

- ผลกระทบชวคราวหรอผลกระทบถาวร- ผลกระทบระยะสนหรอผลกระทบระยะยาวสำาหรบความสำาคญของผลกระทบสงแวดลอม ผลลพธของขนาดของการเปลยนแปลงของสงแวดลอมกบคณคาของสงแวดลอมนน พจารณาวา- การเปลยนแปลงทางสงแวดลอมเกนกวาระดบทยอมรบได (มาตรฐานหรอหลกเกณฑทกำาหนด)

- ระยะการเปลยนแปลงทางสงแวดลอม (เปรยบเทยบกบวงจรชวตของสงมชวตหลก ระบบนเวศ และการรกษาสมดลทางชวภาพ)- ความสามารถในการฟ นตวของระบบสงแวดลอม- ลกษณะการสะสมของผลกระทบ- ขอบเขตพนททไดรบผลกระทบ- การยอมรบของชมชน และความจำาเปนในการเวนคนทดน- คาใชจายของโครงการกบผลประโยชนทจะไดรบ

กจกรรมตางๆของมนษยททำาใหสงแวดลอมเสยสมดล มนษยกบสงแวดลอมมความสมพนธกนมาเปนระยะเวลาทยาวนานเนองจากมนษยและสงแวดลอมตองพงพาอาศยกนและกนแตในปจจบนสงแวดลอมไดถกทำาลายจนกอใหเกดผลกระทบและปรากฏการณทไมพงประสงค อนเกดจากการกระทำาของมนษยเปนหลกความตองการปจจยสในการดำารงชวตของมนษย กอใหเกดกจกรรมตางๆขนมาอยางมากมาย เชน การเกษตรกรรม อตสาหกรรม เปนตน   การใชทรพยากรธรรมชาตอยางไมยบยงไดกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมอยางมากมาย เชน การเกดมลพษ จนอาจทำาใหไมมทรพยากรธรรมชาตใหใชอยางเพยงพอในอนาคต

กจกรรมตางๆของมนษยททำาใหสงแวดลอมเสยสมดลมแนวโนมวาอาจกอใหเกดผลกระทบในอนาคตทมลกษะดงน1. มผลกระทบใหมๆ เกดขน อนเปนผลเนองมาจากการคนพบสารเคมชนดใหมทมความรนแรงกวาเดม หรอการพฒนาเทคนคในการฝงขยะลงไปใตพนทะเล2. ผลกระทบทเกดขนเพมความรนแรงเสยหายมากขน เชน อากาศเปนพษ ขยะเปนพษ เปนตน3. ผลกระทบทเกดขนมการแพรขยายออกไปอยางกวางขวาง จนแผขยายไปทวโลก

4. ระดบความเสยหายหรออนตรายมความซบซอนเเละสงผลทางออมมากขน เชน ผลของอากาศเปนพษตอปาไม หรอการเปลยนแปลงในววฒนาการของสตว เปนตน5 .ผลกระทบทมตอบคคลเพมมากขน6. เมองใหญจะกลายเปนศนยกลางของสภาพ

แวดลอมเปนพษทยงใหญทสด7. สภาพธรรมชาตทเสยไปบางประการ ไมสามารถแกไขใหกลบคนเขาสสภาวะสมดลไดดงเดม เชนสตวทสญพนธ8. สภาพภมทศนของโลกจะมความแตกตางนอยลง เนองจากสตวและพชตองสญพนธ เพราะทนความเปนพษของสภาพแวดลอมไมได

9. สตวบางชนดทมวงจรชวตสน เชน แมลง จะปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทเปลยนไปได และอาจเปนภยแกมนษยในทสด

10. การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทมมากขนในอนาคตทำาใหการแกปญหาหรอการควบคมจะตอง เปนในระดบรฐบาล

1 1 .ปจจยททำาใหเกดสภาพแวดลอมเปนพษ จะทวผลกระทบทรายแรง

ยงขน

รฐบาลจงไดกำาหนดใหมการจดทำารายงานการประเมนผลกระทบสงแวดลอมซงไดมการดำาเนนการมาตงแตมพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม พ.ศ.2518 และตอมาไดมการปรบปรง แกไขเปน พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม พ.ศ. 2535

การจดทำารายงานการประเมนผลกระทบสงแวดลอม เปนการศกษาผลกระทบของกจการทเกดขน อนอาจสงผลกระทบตอสภาวะแวดลอมบรเวณพนทโครงการ และรอบโครงการ โดยตองทำาการศกษาขอมลหลายดาน ไดแก- พช สตว ดน นำา อากาศ- ผลกระทบตอประชาชนในดานตางๆเชน สภาพทางเศรษฐกจ และ สงคมสขภาพอนามย- ความปลอดภยของประชาชน

การจดทำารายการการประเมนผลกระทบสงแวดลอมเปนการจดทำารายงานทคาดการณ

ถงความ เปลยนแปลงทอาจเกดขน ตามหลกวชาการโดยแสดงใหเหนถงผลกระทบทเกดขน

ตอสงแวดลอม และทรพยากรตางๆอยาง ชดเจน เเละจะตองเสนอมาตรการการปอ

งกนเเละเเกไขผลกระทบสงแวดลอมรวมทงมมาตรการตดตามตรวจสอบผลกระทบสงแวดลอมไวอยางเหมาะสม

องคประกอบของสงแวดลอมททำาการศกษา ในการศกษาองคประกอบตางของสงแวดลอมเพอประเมนผลกระทบสงแวดลอมของโครงการพฒนาแตละโครงการจำาเปนตองศกษาผลกระทบทางสงแวดลอมโดยมหลกเกณฑทแนนอน  สำาหรบประเทศไทย  สำานกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตยดแนวทางในการศกษาของ U.S. Corps of Engineer เพอใชในการศกษาผลกระทบทางสงแวดลอม  ซงมตวแปรในการศกษา 4 ระดบ ดงน … (สำานกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต 2527 : 3-6)

ระดบท 1 ทรพยากรทางกายภาพ (Physical Resources) เปนทรพยากรทเกยงของกบสงไมมชวตทงหลาย  ไดแก- นำาผวดน- นำาใตดน- อากาศ- ดน- ธรณวทยา

การศกษาผลกระทบทางดานทรพยากรกายภาพเปนการศกษาถงผลกระทบทมตอสภาพภมประเทศของบรเวณ ทตงโครงการ และพนทโดยรอบ ลกษณะของดน ธรณวทยา ทรพยากร ทรพยากรแรธาตตางๆ นำาบนผวดน นำาใตดน นำาทะเล อากาศ เสยง และตวแปรอนๆ ทเกยวของกบกายภาพ เปนการศกษาดวย การคาดการณวากจกรรมใดทอาจจะกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมทางดานลบ หรอเปนการเพมปญหา ผลกระทบจากโครงการ

ระดบท 2 ทรพยากรทางดานนเวศนวทยา หรอ ทางชวภาพ (Ecological or Biological Resources) เปนสงแวดลอมทเกยวกบนเวศวทยาหรอสงทมชวต  ไดแก- ปาไม- สตวปา- การประมง- นเวศวทยาทางนำา- สงมชวตทหายาก

การศกษาผลกระทบดานทรพยากรนเวศวทยา เปนการศกษาครอบคลมทงพชและสตวในบรเวณ โครงการและพนทใกลเคยงโดยเนนระบบนเวศวทยา ชนด ปรมาณ และการแพรกระจายของพช และสตวทพบในพนททศกษา การอพยพยายถนของประชากรสตว ความสำาคญของพชหรอสตวทหายาก

ระดบท 3 คณคาการใชประโยชนของมนษย (Human Use Values) เปนสงแวดลอมประเภททเกยวกบการพฒนาใหเกดประโยชนแกมนษย  เชน- การใชนำาในการชลประทาน- การขนสงทางบก ทางนำา และทางอากาศ- การปองกนนำาทวม- การผลตและสงกระแสไฟฟา- ทรพยากรธรณและการทำาเหมองแร- การพฒนาอตสาหกรรม- การใชและพฒนาทดน

การศกษาผลกระทบดานคณคาการใชประโยชนของมนษยเปนการสำารวจและศกษาถงชวตความ เปนอยของประชาชนทใชบรการตางๆทงของภาครฐและเอกชน เชน การใชนำาอปโภคและบรโภค การคมนาคมและการขนสง การใชพลงงานไฟฟา โดยทำาการศกษาประเมนวาโครงการดงกลาว จะมผลกระทบตอสงเหลานหรอไม

ระดบท 4 คณคาตอคณภาพชวต (Quality of Life Values) เปนสงแวดลอมทเกยวกบความเปนอยมนษยเชน - สภาพเศรษฐกจและสงคม- การยายถน- การสาธารณสข- โบราณคดและคณคาทางวฒนธรรม- การทองเทยว  ความสวนงามตามธรรมชาต  และการพกผอนหยอนใจ

การศกษาผลกระทบดานคณคาคณภาพชวต ถอวาเปนสวนสำาคญตอระบบการประเมนผล กระทบสงแวดลอมมาก เพราะการทประชาชนจะมคณภาพชวตทดนนจะตองมองคประกอบ ดานสงแวดลอมทดดวย การศกษาในดานนจะศกษาเกยวกบสภาพทางดานเศรษฐกจและสงคม การสาธารณสขและอาชวอนามย ขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรม แหลงทองเทยวเเละนนทนาการ ตลอดจนปญหาความปลอดภยของประชาชนในบรเวณใกลเคยงโครงการ

อยางไรกตาม ในการดำาเนนงานตามโครงการพฒนาตางๆทงในสวนของภาครฐ

และเอกชน ลวนเเลวแตตองนำาเอาทรพยากรธรรมชาตมาใชเปนปจจยในการผลตทงสนและหากมการนำา

ทรพยากรธรรมชาต มาใชอยางไมมขอบเขต อาจกอใหเกดปญหาตอสงแวดลอม และกอ

ใหเกดมลพษขนได ดงนน ในการดำาเนนการ โครงการตางๆ จงตองมการจดทำารายงาน

การประเมนผลกระทบสงแวดลอม

ประเภทของโครงการทตองจดทำารายงานการประเมนผลกระทบ ไดแก 1. โครงการประเภทโครงสรางพนฐานและโครงการอนๆของรฐ รฐวสาหกจ และเอกชน จำาแนกออกเปน- โครงการทาเทยบเรอเเละถมทะเล- โครงการทาอากาศยาน- โครงการทางหลวงและทางดวนพเศษ- โครงการระบบขนสงมวลชน- อนๆ เชน โครงการกอสรางศนยการประมงชายฝงทะเลอนดามน

2. โครงการพฒนาแหลงนำา3. โครงการพลงงาน4. โครงการดานทพกอาศย บรการชมชน และสถานทพกตากอากาศ5. โครงการเหมองแร6. โครงการดานอตสาหกรรม

ในอดตทผานมา การดำาเนนการตาม โครงการขนาดใหญของรฐ มกจะขนอยกบผล

การศกษา ความเปนไปไดของโครงการทมงเนน เฉพาะความเปนไปไดทางเทคนคเเละเศรษฐกจ

และเเมจะมการศกษา ผลกระทบทางสงเเวดล อมอยดวยกตาม แตกระบวนการประเมนผลก

ระทบทางสงแวดลอมดงกลาว มกจะมงเนนทาง ดานกายภาพและชวภาพเปนสวนใหญ จนละเลย

การศกษาผลกระทบทอาจเกดขน ตอสงคมโดยเฉพาะวถชวตของราษฎรและชมชนในพนท

โครงการ ทำาใหไดรบการตอตานจากประชาชน ในพนทจนเกดความเสยหายตอโครงการ หรอ

ตองระงบโครงการนนๆไวชวคราว เชนกรณ ของเขอนปากมล หรอ เขอนแกงเสอเตน

ดงนน เพอใหกระบวนการศกษาความเปนไปไดของโครงการพฒนาขนาดใหญมความถกตอง สมบรณยงขน หลายฝายเหนวา ควรมการศกษาผลกระทบทางสงคมรวมอยดวย และควรเปนการศกษาท แยกตางหากจากการศกษาผลกระทบทางสงแวดลอม เพอทจะไดทราบถงขอมลเกยวกบวธชวตของราษฎรและชมชนทอาจเกดขนจากการดำาเนนโครงการ เเละเพอเปนการเสรมสรางใหกระบวนการตดสนใจของรฐเปนไปดวยความรอบคอบและเหมาะสมยงขน

วธการศกษา1. เทคนคการศกษาทใชในการสำารวจ การวเคราะห รวมทงการประเมนผลกระทบสงแวดลอม เชน การใชแบบจำาลองทางคณตศาสตร รวมทงระบความเหมาะสมและขอจำากดของเทคนคการศกษา2. ขอบเขตพนทศกษา ตามลกษณะ ขนาดทคาดวาโครงการทำาใหมผลกระทบและระบขอบเขตพนทสำารวจ การเกบตวอยางตามเทคนคการศกษา พรอมเสนอแผนทประกอบ3. ระยะเวลาการศกษา การสำารวจ ความถ และความสอดคลองของฤดกาลตามเทคนคการศกษาทเหมาะสมและถกตองตามหลกวชาการ รวมทงมความสอดคลองและสมพนธกบการดำาเนนโครงการ4. ทมาของขอมล การอางองโดยใหกำากบประกอบหรอตารางดวย

กฎหมาย นโยบาย และระเบยบทเกยวของ1. กฎหมาย นโยบาย และระเบยบขอบงคบเกยวกบและกจกรรมโครงการในแตละเรอง/หวขอการศกษา2. คามาตรฐาน ประกอบการประเมนผลกระทบสงแวดลอม หากประเทศไทยกำาหนดหรอประกาศใชแลว กใหระบมาตรฐานของประเทศ สำาหรบมาตรฐานทประเทศไทยยงไมม ใหอางองของตางประเทศทมความเหมาะสมกบประเทศไทย โดยใหเสนอเหตผลประกอบดวย

แนวความคดในการประเมนผลกระทบทางสงแวดลอม

แนวความคดในการประเมนผลกระทบทางสงแวดลอมของ เกษม จนทรแกว (2525 :195) พอสรปไดดงน

1. การประเมนผลกระทบทางสงแวดลอมเปนการตดสนใจกอนการพฒนา2. การประเมนผลกระทบทางสงแวดลอม  เปนการศกษาเฉพาะกรณ  เพอใชสำาหรบการตดสนใจพฒนาโครงการใดโครงการหนง

3. การประเมนผลกระทบทางสงแวดลอม เปนการศกษาปญหาทจะเกดในอนาคตของโครงการพฒนา4. การประเมนผลกระทบทางสงแวดลอม เปนการศกษาปญหาหลายๆแงมมเพอวเคราะหหาผลกระทบทจะเกดขน5. การประเมนผลกระทบทางสงแวดลอมตองอาศยหลกการปองกนสงแวดลอม 2 ประการ  คอการวางแผนการใชทดน  และการควบคมมลพษ

วตถประสงคของ EIA1. เพอจำาแนกและคาดการณผลกระทบสงแวดลอมทอาจจะเกดจากโครงการทงดานบวกและลบ 2. เพอปองกนและแกไขผลกระทบทางลบ และปรบโครงการใหเหมาะสมกบสภาพพนทตงโครงการ ซงจะสามารถชวยใหมทางเลอกมาตรการปองกนและแกไขผลกระทบทมคาใชจายนอยและมความเปนไปไดในการปฏบตมากกวาการแกไขทจะดำาเนนการภายหลง 3. เปนแนวทางในการกำาหนดแผนการตดตามตรวจสอบผลกระทบตางๆ เปนการนำาเสนอขอมลหรอทางเลอกในการดำาเนนโครงการแกเจาของโครงการ เพอใชประกอบการวางแผนและตดสนใจในการดำาเนนโครงการ

ผลกระทบสงแวดลอมทสำาคญและแนวทางการ

ประเมน

1 . ดานทรพยากรกายภาพ(1) อทกวทยานำ2าผวดนและนำ2าใตดนขอมลประกอบการประเมนผลกระทบ- ขอมลสภาพภมอากาศ ปรมาณนำาฝน- ลกษณะ ปรมาณและทศทางการไหลของนำาทา รวมทงสภาพปญหาในพนทโครงการและบรเวณใกลเคยง และขอมลสภาพพนทองนำา และภาพตดขวางลำานำา- สภาพและปญหาการกดเซาะ ลกษณะและปรมาณตะกอนในแหลงนำาในพนทโครงการและในบรเวณใกลเคยงทไดรบผลกระทบการโครงการ โดยกำาหนดพนทบรเวณใกลเคยงและพนทถกกดเซาะ- สภาพ ปรมาณและทศทางการไหลของนำาใตดน รวมทงการใชประโยชนนำาใตดนในพนทโครงการและบรเวณใกลเคยง

การประเมนผลกระทบอทกวทยานำ2าผวดนและนำ2าใตดน

- ผลกระทบทเกดจากโครงสรางทาเทยบเรอและสงกอสรางอนๆ การปรบและถมพนท หรอแหลงนำาซงอยในพนทโครงการและบรเวณโดยรอบ โดยพจารณาผลกระทบทเกดขนในฤดแลงและฤดนำาหลาก- ผลกระทบซงเกดจากการเปลยนแปลงของปรมาณ ความเรวทศทางการไหลของนำา รวมทงการกดเซาะตลงในพนทโครงการและบรเวณโดยรอบ

(2) คณภาพนำ2าผวดน นำ2าทะเล และนำ2าใตดน

ขอมลประกอบการประเมนผลกระทบ- สภาพและปญหาคณภาพนำาผวดน นำาทะเล และนำา

ใตดนในพนทโครงการและบรเวณใกลเคยง รวมทงปญหาการใชนำาผวดนและนำาใตดน- แผนผงแสดงจดเกบตวอยางนำา และผลการวเคราะหคณภาพนำาของตวอยางนำาดงกลาวในบรเวณแหลงนำาทอาจไดรบผลกระทบจากโครงการ- แหลงกำาเนดนำาเสย นำาอบเฉาจากเรอ หรอกจกรรมทเกยวของกบทาเทยบเรอททำาใหเกดนำา

เสย รวมทงปรมาณและคณลกษณะของนำาเสยดงกลาว- ผงแสดงตำาแหนงระบบระบายของพนทโครงการ

การประเมนผลกระทบคณภาพนำ2าผวดน นำ2า ทะเล และนำ2าใตดน

- ผลกระทบจากการชะลางตะกอนจากสง กอสราง การพงทลายของดน การปรบถมการ

ขดลอกหนาทาและรองนำาเดนเรอ- ผลกระทบจากการปนเป อนหรอการระบายนำาเสยตจากกจกรรมของโครงการลงสแหลง

 นำาทำาใหทผลกระทบตอคณภาพนำาใตดน นำาผว ดน และนำาทะเล

(3) ดานสมทรศาสตรขอมลประกอบการประเมนผลกระทบ- สภาพและปญหาการกดเซาะชายฝง การทบถมของตะกอนหรอการเปลยนแปลงชายฝงหรอสภาพเดมในพนทโครงการและบรเวณใกลเคยงในอดตโดยศกษาจากขอมลทตยภม และ/หรอการเปรยบเทยบภาพถายดาวเทยมหรอภาพถายทางอากาศ- ขอมลเกยวกบลกษณะสณฐานของชายฝง และความลาดชนพนทองนำา- ขอมลทางดานสมทรศาสตร เชน ระดบนำาชวงขนและนำาลง ทศทาง/ความเรว กระแสนำาและลม ลกษณะ/ขนาดและการเคลอนตวของคลน รวมทงขนาด/ชนดและเคลอนตวของมวลทราย เปนตน

- ลกษณะรปแบบของโครงสรางและฐานรากของทาเทยบเรอ- ทตง ขนาดและความลาดเทของรองนำา/การขดลอกรองนำา- ขอบเขต และวธการศกษา รวมทงรายละเอยดแบบจำาลองทางคณตศาสตรทเลอกใช เชน ขอมลนำาเขาแบบจำาลอง(Input Data) ขอมลทใชในการปรบแกแบบจำาลอง(Calibrate) และขอมลทใชในการยนยนความถกตองของแบบจำาลอง(Verify) สมมตฐาน ขอจำากด และความเหมาะสมของแบบจำาลอง เปนตน- แผนผงแสดงเสนเทาระดบความลกของนำา (ควรใชทงขอมลทตยภมและขอมลจากการสำารวจทครอบคลมทกฤดกาล)

การประเมนผลกระทบดานสมทรศาสตร - พจารณาผลกระทบในระดบพนท(Local) และภาพรวม(Region) - ศกษาการเปลยนแปลงของทศทาง ความเรว และระดบนำา รวมทงอทธพลของคลน ปรมาณการทบถมของตะกอน และการเคลอนตวมวลทราย อนเนองจากโครงสรางของโครงการกดขวาดการไหลของนำาและมวลทราย- ศกษาการเปลยนแปลงของชายฝง การกดเซาะ และการตกตะกอนทเกดจากโครงการ พรอมเปรยบเทยบกบสภาพชายฝงในปจจบนและแนวโนมการเปลยนแปลงในอนาคตในระยะ 10 ป และตำาแหนงพนททอาจไดรบผลกระทบดงกลาว- ศกษาผลกระทบการแพรกระจายหรอฟงกระจายของตะกอนจากการขดลอกและถมทะเลหรอแหลงนำา รวมทงการทงตะกอดดน ตลอดจนศกษาความเหมาะสมของจดทงตะกอนดน

(4) คณภาพอากาศขอมลประกอบการประเมนผลกระทบ- ขอมลความเรวและทศทางลมของสถานตรวจวดอากาศบรเวณใกลเคยงพนทโครงการสมพนธกบแหลง

กำาเนดมลพษจากโครงการ และขอมลพนฐานอนๆทจำาเปน- แผนผงแสดงจดเกบตวอยางและผลการตรวจวด

คณภาพอากาศ โดยพจารณาเลอกจดเกบตวอยางทตง อยบรเวณเหนอลมและใตลมของพนทโครงการ ทงนการ

เกบตวอยางดงกลาวควรพจารณาอยางนอยจดละ 3 วน และเปนพนททไวตอการไดรบผลกระทบจากโครงการ

รวมทงระบลกษณะของภมอากาศและสภาพบรเวณพนท ในวนทตรวจวดคณภาพอากาศ เชน อณหภม ความกด

อากาศ ความชนสมพทธ ทศทางลม ความเรวลม การ กอสรางบรเวณใกลเคยง เปนตน

- แผนผงแสดงการใชประโยชนทดนหรอกจกรรมในพนททไวตอการไดรบผลกระทบในแผนผงดงกลาว- กจกรรมททำาใหเกดมลพษทางอากาศ เชน การขนถายสนคา กจกรรมกอสราง

การประเมนผลกระทบคณภาพอากาศ- ประเมนผลกระทบและระดบของมลพษทเกดขน

ในชวงการกอสราง เชน ฝน เปนตน- ประเมนปรมาณมลพษจากการคมนาคมขนสงและการขนถายสนคาโดนพจารณาลกษณะภมประเทศและสภาพแวดลอมของพนท- ประเมนระดบมลพษในบรเวณพนททไวตอการไดรบผลกระทบ(Sensitive Receptor Areas) และชมชนใกลเคยงโครงการเปรยบเทยบกบคามาตรฐานทกำาหนด

(5) เสยงขอมลประกอบการประเมนผลกระทบ แสดงจดตรวจวดระดบเสยง โรงคำานงถงระยะหางจากแหลงกำาเนดของเสยงทเกดจากโครงการ พนททไวตอการไดรบผลกระทบจากเสยงรบกวน เชน โรงเรยน โรงพยาบาล อละชมชนใกลเคยงพนทโครงการ ทงนการตรวจวดระดบเสยงควรเปนไปอยางตอเนอง 24 ชวโมง ประมาณ 3-5 วน และคำานวณระดบเสยงเปนคาระดบเสยงเฉลย (Leq24hr) และระดบเสยงกลางวน - กลางคน(Ldn) ระดบเสยงสงสด (Lmax) โดยระบลกษณะภมอากาศและกจกรรมบรเวณพนทตรวจวดในวนททำาการตรวจวดระดบเสยง พรอมแสดงแผนทตงของจดตรวจวดระดบเสยง

การประเมนผลกระทบทางเสยง

ประเมนระดบเสยงจากโครงการทงในชวงกอสรางและดำาเนนการและประเมนผลกระทบของเสยงทมตอพนททไวตอการไดรบผลกระทบ(Sensitive Receptor Areas) และชมชน ตามลกษณะการใชประโยชนทดนโดยรอบ

2. สภาพแวดลอมชวภาพ ควรจำาแนกชนด/ประเภทของระบบนเวศ

ทงบนบกและในนำา รายละเอยดเกยวกบการศกษาจะขนอยกบสภาพแวดลอมทางชวภาพ

ในทะเล ในพนทปาไม หรอในเขตชมชน จะม ประเดนทควรศกษาแตกตางกน เพอประเมน

ความสญเสยทรพยากรชวภาพและธรรมชาตและสำาหรบการวางแผนการใชทดนทเหมาะรอบโครงการดวย

(1) นเวศบนบกขอมลประกอบการประเมนผลกระทบ- ลกษณะพนทชมนำา / พชพรรณและสตว ชนดของพนธเดนทปรากฏ(Dominant Species) ความ

หลากหลาย ความสมบรณ ความหนาแนน รอยละของเรอนยอดทคลมพนดน- ระบชนดของพชเศรษฐกจทพบ และคณคาทาง

เศรษฐกจตอทองถน และระบหากมพชทหายากกรณของสตวปาพจารณาจำานวนประชากรชนดพนธเดน(ตวชวด) ในทองถนกอนดำาเนนงานเปนหลก

- ชนดและจำานวนของสตวปาทพบ โดยการนบโดยตรง(Direct Count) และนบโดยทางออม(Indirect Count) ขอมลความหลากหลายของชนดของสตวปาชนดตางๆทงสตวเลยงลกดวยนม สตวเลอยคลาน สตวสะเทนนำาสะเทนบก และนก เปนตน ควรเนนสถานภาพประชากรในทองถน และชนดพนธเดน ซงเปนตวชวดสภาพแวดลอม- ระบแหลงทอยของสตว (Habitat Types) ชนดตางๆซงควรจำาแนกตามเขตพชพรรณทกำาหนด

การประเมนผลกระทบนเวศบนบก

- ในกรณทเปนพนทปาไม คำานวณปรมาตรและปรมาณไมทตองถกตด ประเมนความสญเสยในเชงเศรษฐกจปาไมเมอเปรยบกบไมมโครงการ- ประเมนผลกระทบจากการทำาลายหรอรอถอนพชพรรณทสำาคญและผลกระทบตอการสญเสยหรอเปนอนตราย หรอการเปลยนแปลงแหลงทอยอาศยใหมของสตว- ประเมนผลกระทบตอระบบนเวศทางตรงและทางออม

นเวศนำา

การประเมนนเวศนำา

ขนตอนการทำา EIA

ในระบบสากลกระบวนการ EIA มขนตอน สำาคญ 5 ขนตอน

แตกระบวนการ EIA ของไทยยงไมสมบรณ ครบถวน จงเสนอใหปรบปรงดงน

1. ข2นกลนกรองโครงการ (screening) คอการตดสนใจวาโครงการประเภทใดขนาดใดตองทำารายงาน EIA และควรทำารายงาน EIA ระดบใด รายงานผลการกระทบสงแวดลอมเบองตน (Initial Environmental Evaluation - IEE) หรอรายงานวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม(EIA) ประเทศไทยกลนกรองโครงการดวนการออกกฎกระทรวงกำาหนดประเภทและขนาดโครงการทตองทำารายงาน EIA ไวอยางชดเจนตายตว แตมการจดทำารายงาน IEE นอยมาก

2 .ข2นกำาหนดขอบเขตการศกษา (scoping)

เปนขนตอนทกำาหนดวารายงาน EIA ควรศกษาประเดนอะไร และศกษาใหลมลกระดบใด โดยใหหนวยงานตางๆ และประชาชนใหความคดเหนประกอบ ปจจบนประเทศไทยยงไมมขนตอนน ทำาใหรายงาน EIA ไมครอบคลม ศกษามากไปในบางดาน นอยไปในบางดาน

3. ข2นการจดทำารายงาน EIA (EIA preparation)

คอกระบวนการจดทำารางรายงาน EIA สวนใหญจะมการนำารางรายงานไปรบฟงความคดเหน จากประชาชนทเกยวของเพอนำามาปรบปรงเปนรายงาน EIA ในประเทศไทยการจดทำารายงาน EIA เปนภารกจของเจาของโครงการและนตบคคลทปรกษา ทเจาของโครงการจดจาง ซงอาจใหความสำาคญกบการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมมากบางนอยบาง

4. ข2นการพจารณารายงาน EIA (EIA review)

ประเทศตางๆมระบบการพจารณารายงาน EIA แตกตางกน แตสวนใหญเปดใหหนวยงานตางๆและประชาชนมโอกาสอานและใหความเหน ปจจบนการพจารณารายงาน EIA ของไทยม สผ. เปนฝายเลขานการทงดานบรหารจดการและวชาการกลนกรองรายงาน กอนนำาเสนอคณะกรรมการผชำานาญการ(คชก.) ซงมอำานาจหนาทในการพจารณาเหนชอบรายงาน (ในกรณโครงการเอกชน ในกรณโครงการของรฐหรอโครงการรวมทนเปนอำานาจหนาทของ คณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต พจารณาเพอนำาเสนอคณะรฐมนตร) กระบวนการพจารณาอาศยดลยพนจ คณะกรรมการผชำานาญมากไป เปนกระบวนการปด ยงไมมการนำาเสนอรางรายงานตอสาธารณชน นอกจากนนฝายประชาชนเหนวาเปนการพจารณาเพอ เหนชอบ โครงการในทสด เพราะ คณะกรรมการผ“ ”ชำานาญการ ไมมอำานาจหนาทในการพจารณาใหยตโครงการ แตฝายเจาของโครงการและนตบคคลทปรกษาเหนวาการพจารณาใชเวลามากเกนไป

5. ข2นการตดตามตรวจสอบ (monitoring)

คอการตดตามตรวจสอบวาโครงการตางๆ ปฏบตตามเงอนไขการปองกนและ ลดผลกระทบสงแวดลอมทระบไวในรายงาน EIA หรอไม และตดตามดระบบ EIA ในภาพรวมวา มประสทธภาพและจดออนจดแขงอยางไร ปจจบนการตดตามตรวจสอบของไทย ยงไมมสภาพบงคบเทาทควร และเปนขนตอนทไดรบความสนใจจากทกฝายนอยมาก