თბილისის და ქუთაისის საქალაქო...

95
Tbilisis da quTaisis saqalaqo sasamarTloebis sisxlis samarTlis saqmeTa monitoringis angariSi monitoringis angariSi #5 periodi: ivlisi - dekemberi, 2013 aprili, 2014 Tbilisi, saqarTvelo

description

 

Transcript of თბილისის და ქუთაისის საქალაქო...

Page 1: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

MONITORING CRIMINAL TRIALS IN TBILISI AND KUTAISI CITY COURTS

Monitoring Report #5Period Covered: July - December, 2013April, 2014Tbilisi, Georgia

Tbilisis da quTaisis

saqalaqo sasamarTloebis

sisxlis samarTlis saqmeTa

monitoringis angariSi

monitoringis angariSi #5periodi: ivlisi - dekemberi, 2013aprili, 2014Tbilisi, saqarTvelo

Page 2: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

1

saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia

sisxlis samarTlis procesebis monitoringi Tbilisisa

da quTaisis saqalaqo da saapelacio sasamarTloebSi

angariSi #5

(ivlisi-dekemberi, 2013)

monitoringis proeqtis ganxorcieleba SesaZlebeli gaxda amerikeli xalxis guluxvi daxmarebis wyalobiT, romelic aSS is saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) meSveobiT iqna gaweuli. angariSis Sinaarsze pasuxismgebelia saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia. is ar asaxavs USAID- is, aSS- is mTavrobis an „aRmosavleT- dasavleTis marTvis institutis“ Sexedulebebs.

Page 3: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

2

avtorebi:

redaqtori:

teq. redaqtori:

gamocemaze pasuxismgebeli:

monitoringis da kvlevis momzadebis procesSi

monawileoba miiRes saias monitorebma:

TinaTin avalianieka xuciSvili

xaTuna yviralaSvili

irakli svaniZe

Tamar gvaramaZe

mariam nikolaSvilivladimer beqiSviliana sigualevan vefxvaZemariam melaZe

avtorTa mier angariSSi gamoTqmuli mosazrebebi ar gamoxatavs aSS-is saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) da amerikis mTavrobis pozicias.

saia madlobas uxdis saqarTvelos sasamarTlo xelisuflebas sasamarTlo monitoringis proeqtis ganxorcielebis xelSewyobisaTvis.

aiwyo da dakabadonda saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciaSi.j. kaxiZis q.15 Tbilisi 0102 saqarTvelo(+995 32) 295 23 53, 293 61 01

akrZalulia aq moyvanili masalebis gadabeWdva, gamravleba an gavrceleba komerciuli mizniT, asociaciis werilobiTi nebarTvis gareSe

----------------------------------------------------------------------------------------© 2014, saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia

Page 4: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

3

S i n a a r s i

procesebis monitoringisas gamovlenili ZiriTadi tendenciebi ...................................................................... 5

pirveli wardgenis sxdomebi (aRkveTis RonisZiebebi) ............ 5

winasasamarTlo sxdomebi ................................................................ 7

saproceso SeTanxmebis sxdomebi ................................................... 7

dakvirvebis sxva mniSvnelovani Sedegebi .................................... 8

Sesavali ............................................................................................... 10

meTodologia ............................................................................... 11

angariSis struqtura ................................................................ 13

a. dakvirvebis Sedegebi saqmis ganxilvis etapebis mixedviT ......................................................................... 13

I. pirveli wardgenis sxdomebi ............................................... 13

1.1. zogadi tendenciebi ......................................................... 15

1.2. konkretuli aRkveTis RonisZiebebi .......................... 17

1.2.1. girao ................................................................................. 17

1.2.2. patimroba ......................................................................... 25

1.2.3. piradi Tavdeboba .......................................................... 28

1.2.4. SeTanxmeba gausvlelobisa da saTanado qcevis Sesaxeb ............................................... 29

1.2.5. samxedro mosamsaxuris qcevisadmi sardlobis meTvalyureoba ........................................ 30

1.3. saqmeTa ganxilvis winaswari gamoqveyneba ................. 30

I I . winasasamarTlo sxdomebi .................................................... 31

Page 5: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

4

I I I . saproceso SeTanxmebis sxdomebi ........................................ 35

b. dakvirvebis Sedegebi calkeuli uflebis mixedviT .......... 39

I. mxareTa Tanasworobis da SejibrebiTobis principi ...... 39

I I . dacvis ufleba ........................................................................... 45

I I I . arasaTanado mopyrobis akrZalva ....................................... 50

IV. motivirebuli (dasabuTebuli) gadawyvetis ufleba .... 55

V. sajaro ganxilvis ufleba ..................................................... 56

VI. Tarjimnis yolis ufleba ...................................................... 60

g. procesis monawileTa qceva sasamarTlo sxdomaze ............ 61

d. sasamarTlo procesis droulad gamarTvis uzrunvelyofa .......................................................... 69

daskvna .................................................................................................. 70

rekomendaciebi .................................................................................. 72

danarTebi ............................................................................................ 75

Page 6: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

5

procesebis monitoringisas gamovlenili ZiriTadi tendenciebi (ivlisi-dekemberi, 2013)

pirveli wardgenis sxdomebi (aRkveTis RonisZiebebi)

• monitoringis wina periodTan SedarebiT (ianvari-ivnisi, 2013):

− 41%-dan 55%-mde moimata im braldebulTa raode-nobam, romelTa mimarTac prokuratura patim-robis gamoyenebas iTxovda.

− 30%-dan 42%-mde moimata im braldebulTa ra-odenobam, romlebsac aRkveTis RonisZiebis saxiT patimroba SeefardaT.

− 69%-dan 55%-mde Semcirda im braldebulTa ra-odenoba, romlebsac aRkveTis RonisZiebis saxiT girao SeefardaT.

• monitoringis ganxorcielebis dawyebidan (2011 wlis oqtomberi) ukve meored dafiqsirda SemTxveva, rode-sac sasamarTlom braldebuls saerTod ar Seufarda aRkveTis RonisZieba. sagulisxmoa, rom wina SemTx-vevisagan gansxvavebiT, sadac saqme Seexeboda maRali Tanamdebobis pirs,1 amjerad sasamarTlom aRkveTis RonisZiebis gareSe datova braldebuli, romelsac ar gaaCnda maRali Tanamdebobis piris statusi. saia am SemTxvevas dadebiTad afasebs da imeds itovebs, rom momavalSi sasamarTloebi ufro xSirad datove-ben braldebuls aRkveTis RonisZiebis gareSe iseT SemTxvevebSi, rodesac misi gamoyeneba aucilebeli ar iqneba.

• wina monitoringis periodebis msgavsad, sasamarT-lo TiTqmis yovelTvis iyenebda mxolod ori saxis aRkveTis RonisZiebas: patimrobas da giraos. amasTan, dafiqsirda mxolod sami gamonaklisi: 1 SemTxveva, rodesac braldebuls Seefarda SeTanxmeba gausvl-elobisa da saTanado qcevis Sesaxeb; me-2 SemTxveva, rodesac pirs piradi Tavdeboba Seefarda da me-3 Sem-

1 giorgi ugulava – Tbilisis imJamindeli meri.

Page 7: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

6

Txveva, rodesac braldebuls saerTod ar Seefarda aRkveTis RonisZieba.

• wina saangariSo periodebTan SedarebiT, sasamarTlom ufro xSirad daasabuTa Tavisi gadawyvetileba ro-gorc patimrobis (87%), ise giraos (84%) Sefardebis Sesaxeb. wina saangariSo periodSi sasamarTlom Tavi-si gadawyvetileba patimrobis gamoyenebisas 81%-Si, xolo giraos Sefardebisas 51%-Si daasabuTa.

• wina saangariSo periodidan moyolebuli, grZeldeba tendencia, rom sasamarTlo avtomaturad aRar akmay-ofilebs prokuraturis Suamdgomlobebs da aRkveTis RonisZiebas ufro meti gansjis Sedegad ufardebs braldebuls:

− SemTxvevebis 21%-Si, rodesac prokuraturam patimroba moiTxova, sasamarTlom Seufarda girao.

− SemTxvevebis 71%-Si sasamarTlom imaze naklebi odenobis girao Seufarda, vidre prokuraturam moiTxova.

− erT saqmeSi, sadac prokuraturam moiTxova patimroba, mosamarTlem braldebuli aRkveTis RonisZiebis gareSe datova.

− 2 saqmeSi, sadac prokuraturam girao moiTxova, mosamarTlem erT braldebuls Seufarda piradi Tavdeboba, xolo meores _ SeTanxmeba saTanado qcevisa da gausvlelobis Sesaxeb.

• monitoringis wina periodebis msgavsad, sasamarT-loebma ver uzrunvelyves informaciis winaswar gamoqveyneba pirveli wardgenis sxdomaTa saqmeebze. Tumca, quTaisis saqalaqo sasamarTlos misaRebSi man-daturebi kvlav verbalurad acxadebdnen pirveli wardgenis sxdomebis Sesaxeb.2

2 amis sapirispirod, pirveli wardgenis sxdomebis gamoklebiT, sasamarTlos winaswar ar gamouqveynebia informacia sxva sxdomebis 22%-is SemTxvevaSi.

Page 8: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

7

winasasamarTlo sxdomebi

• monitoringis dawyebidan moyolebuli (2011 wlis oq-tomberi) pirvelad dafiqsirda SemTxveva, rodesac mosamarTlem saqme ar gadasca arsebiTad gansaxilve-lad da sisxlissamarTlebrivi devna winasasamarTlo ganxilvis etapze Sewyvita. saia amas dadebiTad af-asebs da imedovnebs, rom momavalSi, saWiroebis SemTx-vevaSi, mosamarTleebi ufro xSirad Sewyveten devnas winasasamarTlo ganxilvis etapze.

• wina saangariSo periodebis msgavsad, sasamarTloebi, rogorc Cans, isev Semoifarglebodnen prokuratu-ris Suamdgomlobis dakmayofilebiT mtkicebule-baTa wardgenis Sesaxeb. rac Seexeba dacvis mxares, wina saangariSo periodTan SedarebiT, is ufro gaaq-tiurebuli Canda. am saangariSo periodSi dacvam 39 aragaxmaurebuli saqmidan 14 SemTxvevaSi (36%) daay-ena Suamdgomloba mtkicebulebaTa wardgenis Sesaxeb. wina saangariSo periodSi msgavsi SemTxvevebi mxolod saqmeTa 14%-Si dafiqsirda. miuxedavad amisa, wina saa-ngariSo periodis msgavsad, dacva bevrad aqtiuri iyo gaxmaurebul saqmeebSi da Suamdgomloba mtkicebule-baTa wardgenis Sesaxeb daayena gaxmaurebul saqmeTa 100%-Si (9-dan 9 saqmeSi).

saproceso SeTanxmebis sxdomebi

• wina saangariSo periodebis msgavsad, mosamarTleebi iyvnen pasiurebi saproceso SeTanxmebis ganxilvebisas da, praqtikulad, avtomaturad amtkicebdnen bral-debis mxaris Suamdgomlobas saproceso SeTanxmebis dadebis Taobaze. saia miiCnevs, rom mosamarTleebi bevrad aqtiurebi unda iyvnen saproceso SeTanxmebis ganxilvis procesSi.

• monitoringis bolo 2 periodSi Semcirda im saproce-so SeTanxmebebis raodenoba, sadac braldebulebs ja-rima SeefardaT. aRniSnulma maCvenebelma, sabolood, 49% Seadgina. 28%-iT Semcirda Sefardebuli jarimis saSualo odenobac. sagulisxmoa, rom wina saangariSo

Page 9: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

8

periodSi aseve dafiqsirda Sefardebuli jarimebis saSualo odenobis mniSvnelovnad Semcireba.

• saproceso SeTanxmebisas sazogadoebrivad sasarge-blo Sromis gamoyenebis SemTxvevebi, wina saangariSo periodis msgavsad, 7%-s Seadgens. wina saangariSo pe-riodSi es maCvenebel 1%-dan 7%-mde gaizarda.

dakvirvebis sxva mniSvnelovani Sedegebi

• wina saangariSo periodebis msgavsad, gaxmaurebuli saqmeebis gamoklebiT, sadac dacva Zalian aqtiuri iyo, Cveulebriv saqmeebSi dacva kvlav pasiurobiT gamoirCeoda braldebasTan SedarebiT.

• dasrulebuli 81 saqmidan (68 _ saproceso SeTanxmeba da 13 _ arsebiTi ganxilva) braldebuli mxolod 3 Sem-TxvevaSi gamarTlda (samidan 2 saqme3 gaxmaurebuli iyo). wina saangariSo periodSi dafiqsirda mxolod 1 gamamarTlebeli ganaCeni. es iyo pirveli gamamarTle-beli ganaCeni, romelic saiam monitoringis dasawyisi-dan (2011 wlis oqtomberi) moyolebuli daafiqsira.

• monitoringis wina periodis msgavsad, mosamarTleebi braldebulebs, sxva uflebebTan SedarebiT, bevrad ukeTesad ganumartavdnen saproceso SeTanxmebasTan dakavSirebul uflebebs.

• Cxrekisa da amoRebis RonisZiebebis dakanonebis kuTxiT, mimdinare saangariSo periodSi viTareba ar Secvlila. monitoringis ganmavlobaSi dafiqsire-buli Cxrekisa da amoRebis Sesaxeb warmodgenili 38 Suamdgomlobidan, mxolod or SemTxvevaSi gasca sa-samarTlom winaswari nebarTva Cxrekis Catarebaze. danarCen 36 SemTxvevaSi ki, sasamarTlom daakanona ukve Catarebuli Cxreka. es kidev ufro amyarebs eWvs, rom samarTaldamcavi organoebi da sasamarTlo ar asrulebdnen TavianT valdebulebebs _ Tu Cxreka da

3 nikoloz gvaramias (iusticiis, aseve, ganaTlebisa da mecnierebis yofili ministri) da kaxa gewaZis saqmeebi (zestafonis yofili gamgebeli).

Page 10: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

9

amoReba ar emyareba gadaudebel aucileblobas, is ar unda Catardes, an/da Semdeg ar unda dakanondes.

• miuxedavad imisa, rom sasamarTlo ganxilvebze, zoga-dad, uzrunvelyofilia moqalaqeTa daswrebis ufle-ba, am mimarTulebiT kvlav SeiniSneba mniSvnelovani xarvezebi. aRkveTis RonisZiebis sxdomebis garda, sadac informacia winaswar arc erTi sxdomis Sesaxeb ar gamoqveynebula, es problema agreTve dafiqsirda nafici msajulebis SerCevis sxdomebzec, sadac mo-qalaqeebs SezRuduli hqondaT sxdomaze daswrebis ufleba, miuxedavad imisa, rom sxdomebi, mosamarTlis gadawyvetilebiT, oficialurad daxurulad ar ga-mocxadebula.

• problemur sakiTxad rCeba sasamarTlo ganxilvebis droulad dawyebac. pirveli wardgenis sxdomebis gamoklebiT, sxva danarCeni sxdomebis 37.5% 5 wuTze meti drois dagvianebiT daiwyo.

Page 11: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

10

Sesavali

saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia (saia) axorcie-lebs sasamarTlos monitoringis proeqts 2011 wlis oqtomb-ridan. saiam monitoringis proeqti Tavdapirvelad Tbilisis saqalaqo sasamarTlos sisxlis samarTlis saqmeTa palataSi ganaxorciela. 2012 wlis 1 dekembers saiam gaafarTova moni-toringis farglebi da masSi quTaisis saqalaqo sasamarTloc CarTo. quTaissa da TbilisSi monitoringis identuri meTo-debi iyo gamoyenebuli.4

saiam sazogadoebas da dainteresebul mxareebs monitor-ingis pirveli da meore angariSebi (2011 wlis oqtombridan 2012 wlis martamde) 2012 wlis ivnisSi warmoudgina. mesame angariSis prezentacia 2013 wlis aprilSi (moicavs periods _ 2012 wlis ivlisidan dekembramde) Catarda. meoTxe angariSis prezentacia, romelic moicavda periods 2013 wlis ianvridan ivnisis CaTvliT, 2013 wlis oqtomberSi gaimarTa.

amjerad warmogidgenT saias sasamarTlo procesebis moni-toringis mexuTe angariSs, romelic moicavs monacemebs 2013 wlis ivlisidan dekembris CaTvliT. angariSSi agreTve gaecnobiT nafici msajulebis monawileobiT gamarTuli sx-domebis dakvirvebis Sedegebs. wina angariSebis msgavsad, sisxlis samarTlis saqmis warmoebis monitoringis mizani aris gamWvirvalobis gazrda, sasamarTlo darbazebSi mim-dinare realuri procesebis asaxva da sazogadoebisaTvis Sesabamisi informaciis miwodeba. angariSs Tan erTvis ro-gorc monitoringis mimdinareobisas axlad aRmoCenili, ise wina saangariSo periodidan momdinare problemebis Sesa-bamisi rekomendaciebi. aRniSnuli rekomendaciebis mTavari mizani sisxlis samarTlis sistemis srulyofa-gaumjobesebis xelSewyobaa.

2013 wlis ivlisidan dekembramde periodSi saiam 538 sa-samarTlo procesis monitoringi ganaxorciela. maT Sorisaa:

• 87 _ pirveli wardgenis sxdoma

• 83 _ winasasamarTlo sxdoma

4 quTaisSi, saqmeTa mcire raodenobis gamo, monitorings erTi damkvirvebeli axorcielebda. Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi monitorings sami damkvirvebeli axorcielebda, wina saangriSo periodis analogiurad.

Page 12: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

11

• 68 _ saproceso SeTanxmebis sxdoma

• 271 _ arsebiTi ganxilvis sxdoma

• 12 _ saapelacio ganxilvis sxdoma

• 6 _ nafici msajulebis SerCevis sxdoma

• 11 _ nafici msajulebis monawileobiT gamarTuli sx-doma

am 538 sxdomidan 327 Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi Catar-da, 199 _ quTaisis saqalaqo sasamarTloSi, 5 _ Tbilisis saa-pelacio sasamarTloSi da 7 _ quTaisis saapelacio sasamarT-loSi. erTaderTi TvalSisacemi sxvaoba Tbilisisa da quTai-sis saqalaqo sasamarTloebSi mimdinare procesebs Soris Seexeboda pirveli wardgenis sxdomebis Sesaxeb informaciis winaswar gamoqveynebas.5 saia calke ar ganixilavs nafic msa-julTa da saapelacio sxdomebs, radgan am procesebze raime gansxvavebuli tendenciebi ar dafiqsirebula. nafic msa-julTa da sxva arsebiTi ganxilvis sxdomebi erTgvarovnad mimdinareobda.

monitoringis wina angariSSi saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciam aRniSna, rom 2012 wlis saparlamento arCevnebis Semdeg sasamarTloSi dafiqsirda garkveuli winsvla ara mxolod gaxmaurebuli, aramed, zogadad, Cveu-lebrivi saqmeebis ganxilvis procesSic. unda aRiniSnos, rom es dadebiTi tendencia mimdinare periodSic gagrZelda, rac gansakuTrebiT TvalSisacemia aRkveTis RonisZiebis Se-fardebisas mosamarTlis mier miRebuli gadawyvetilebebis dasabuTebulobis nawilSi.

meTodologia

winamdebare angariSSi mocemuli yvela informacia miRe-bulia sxdomebis uSualo monitoringis Sedegad. saias damk-virveblebi ar esaubrebodnen mxareebs da ar ganixilavdnen saqmis masalebs an gadawyvetilebebs. mopovebuli informa-

5 quTaisis saqalaqo sasamarTloSi sasamarTlos mandaturma zepirad gamoacxada gansasjelis saxeli, wayenebuli braldeba da mosamarTlis saxeli; Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi pirveli mosmenis Sesaxeb aranairi informacia winaswar xelmisawvdomi ar yofila.

Page 13: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

12

ciis damuSaveba da analizi saias gamocdilma iuristebma da analitikosebma ganaxorcieles.

gasuli monitoringebis msgavsad, saias damkvirveblebi iy-enebdnen kiTxvarebs, romlebic konkretulad monitoringis proeqtisTvis momzadda. amasTan, Sefasda monitorebis mier mopovebuli informacia da sasamarTlos saqmianobis Sesabam-isoba saerTaSoriso standartebTan, saqarTvelos konsti-tuciasa da moqmed Sida kanonmdeblobasTan.

kiTxvarebi moicavda rogorc „daxurul“ kiTxvebs, romlebze pasuxic SeiZleboda yofiliyo `ki~ an `ara~, aseve „Ria“ kiTx-vebs, romlebic monitorebs saSualebas aZlevda, vrclad aexsnaT da daefiqsirebinaT TavianTi dakvirvebis Sedegebi. amasTan, wina saangariSo periodis analogiurad, saias damk-virveblebi garkveul SemTxvevebSi awarmoebdnen Canawerebs sasamarTlo ganxilvebisa da gansakuTrebiT mniSvnelovani Suamdgomlobebis Sesaxeb, rac ufro met sicxades da kon-teqsts aniWebda maT muSaobas. am proceduris saSualebiT, monitorebma moaxerxes obieqturi, gazomvadi monacemebis Segroveba da, imavdroulad, sxva mniSvnelovani faqtebis identificireba. am angariSis danarTebi, SesaZloa, srulad ar asaxavdes am, garkveulwilad, subieqtur informacias, Tumca, saias daskvna mTlianobaSi efuZneba monitorebis mier mopovebuli sruli informaciis analizs.

sisxlis samarTlis saqmis warmoebis sirTulis gaTval-iswinebiT, saias damkvirveblebi, rogorc wesi, eswrebodnen individualur sasamarTlo procesebs da ara saqmis ganx-ilvis yvela sxdomas. Tumca, iyo ramdenime gamonaklisi. e.w. `gaxmaurebul~ saqmeebs, aseve saqmeebs, romlebic saias dam-kvirveblebis da analitikosebis mier winaswar SemuSavebu-li kriteriumebiT ganisazRvra, saias monitori, SeZlebis-dagvarad, ganxilvis mTel etapze daeswro. saia akvirdeboda im saqmeebs, romlebic SeirCa uflebaTa uxeSi darRvevebis, maRali sazogadoebrivi interesis an sxva gansakuTrebuli faqtoris gaTvaliswinebiT. aseT saqmeebs asociacia saapela-cio sasamarTloSic akvirdeboda.

Page 14: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

13

angariSis struqtura

winamdebare angariSi 5 ZiriTadi nawilisgan Sedgeba:

pirveli nawili moicavs ZiriTad daskvnebs sisxlis samarT-lis saqmis or etapTan (braldebulis pirveli wardgenis da winasasamarTlo sxdomebi) da calkeul sxdomebTan (sapro-ceso SeTanxmebis sxdomebi) dakavSirebiT.

angariSis meore nawilSi warmodgenilia braldebulis ZiriTadi uflebebi samarTalwarmoebis procesSi. esenia: mxareTa Tanasworobisa da SejibrebiTobis principi, dac-vis ufleba, arasaTanado mopyrobis akrZalva, motivirebu-li (dasabuTebuli) gadawyvetilebis ufleba da Tarjimnis ufleba.

angariSis mesame nawili exeba procesis monawileTa qcevas sasamarTloSi. es nawili moicavs mxolod iseTi saxis dar-Rvevebs, romlebic pirdapir ewinaaRmdegeba saproceso kanons an eTikur normebs.

angariSis meoTxe nawili moicavs sasamarTloSi procesis gamarTvasTan dakavSirebuli teqnikuri xarvezebis mimoxil-vas.

angariSis daskvniT nawilSi ganxilulia ZiriTadi sakiTxebi, romlebic saangariSo periodSi gamoikveTa. aqve warmodge-nilia saias mier SemuSavebuli rekomendaciebi, romlebic monitoringis manZilze gamovlenil problemebze dayrdno-biT momzadda.

saia imeds gamoTqvams, rom monitoringis procesSi mopove-buli informacia Seqmnis saqarTvelos sasamarTloebSi ar-sebuli viTarebis ufro naTel suraTs da pozitiur wvlils Seitans sasamarTlo reformis Sesaxeb mimdinare debatebSi.

Page 15: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

14

a. dakvirvebis Sedegebi saqmis ganxilvis etapebis mixedviT

I. pirveli wardgenis sxdomebi

sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis (sssk) 198-e muxlis Tanaxmad, braldebulis pirveli wardgenis sxdomaze sa-samarTlo ganixilavs sakiTxs, Tu romeli RonisZieba unda iqnes gamoyenebuli, raTa braldebulma Tavi ar aaridos sa-samarTloSi gamocxadebas, aRikveTos misi Semdgomi dana-Saulebrivi saqmianoba da xeli ar SeeSalos gamoZiebas manam, sanam saqmeze saboloo ganaCeni dadgeba. aRkveTis RonisZie-ba unda iyos dasabuTebuli, rac imas niSnavs, rom aRkveTis RonisZiebis konkretuli saxis gamoyeneba kanoniT dadgenil miznebs unda Seesabamebodes.

sasamarTlos SeuZlia sssk-iT gaTvaliswinebuli ramdenime aRkveTis RonisZiebidan erT-erTis gamoyeneba: patimroba, girao, piradi Tavdeboba, gausvlelobisa da saTanado qcevis Sesaxeb SeTanxmeba, sardlobis mier samxedro mosamsaxuris qcevis meTvalyureoba.

sssk-is 198.3 muxlis Tanaxmad, aRkveTis RonisZiebis gam-oyenebis Sesaxeb Suamdgomlobis wardgenisas, prokurori valdebulia, daasabuTos mis mier moTxovnili aRkveTis RonisZiebis gamoyenebis mizanSewoniloba da sxva naklebad mkacri aRkveTis RonisZiebis gamoyenebis aramarTebuloba. Sesabamisad, aRkveTis RonisZiebis dasabuTebis tvirTi bral-debis mxares awevs. dacvis mxare ar aris valdebuli, waradgi-nos mtkicebuleba aRkveTis RonisZiebis sawinaaRmdegod. amasTan, sssk-is 198.5 muxlis Tanaxmad, aRkveTis RonisZiebisa da misi konkretuli saxis gamoyenebis sakiTxis gadawyveti-sas, sasamarTlo iTvaliswinebs braldebulis pirovnebas, mis saqmianobas, asaks, janmrTelobas, ojaxur da qonebriv mdgo-mareobas, adre Sefardebuli romelime aRkveTis RonisZiebis darRvevis faqts da sxva garemoebebs.

sasamarTlos gadawyvetileba aRkveTis RonisZiebis gamoy-enebis Sesaxeb unda iyos dasabuTebuli, radgan saqmis war-moebis yovel etapze dasabuTebuli gadawyvetilebis miReba samarTliani sasamarTlos uflebis nawilia, rac garantire-

Page 16: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

15

bulia sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT6 da gamyare-bulia adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos (evropis sasamarTlo) rigi gadawyvetilebebiT.7

1.1. zogadi tendenciebi

saangariSo periodSi saia daakvirda 87 pirveli wardgenis sx-domas (64 _ Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi, 23 _ quTaisis saqalaqo sasamarTloSi) 106 braldebulis8 mimarT. monitor-ingis yvela wina periodTan SedarebiT, zogi mimarTulebiT, erTi SexedviT, gauaresebuli mdgomareoba dafiqsirda, Tum-ca, zogadi suraTi mkveTrad gaumjobesebulia. wina perio-debSi arsebuli calkeuli SemaSfoTebeli praqtika ucvleli darCa.

saias mier monitoringis dawyebidan moyolebuli, mdgomareo-ba mkveTrad gaumjobesda aRkveTis RonisZiebebis dasabuTeb-ulobis kuTxiT. sasamarTlos monitoringis pirvel da meore saangariSo periodebSi sasamarTlo akmayofilebda bral-debis mxaris yvela Suamdgomlobas aRkveTis RonisZiebis Sesaxeb, rac miuTiTebda aSkara tendenciurobaze prokura-turis sasargeblod. monitoringis mesame periodSi viTareba garkveulwilad Seicvala, gansakuTrebiT, 2012 wlis oqtom-bris saparlamento arCevnebis Semdeg, rodesac sasamarTlom, rig SemTxvevaSi, ar daakmayofila braldebis mxaris Suamd-gomloba aRkveTis RonisZiebis Sefardebis Sesaxeb. momdev-no saangariSo periodSi es tendencia SenarCunda, nacvlad braldebis yvela Suamdgomlobis avtomaturad dakmayo-filebisa. sasamarTloebi SedarebiT aqtiurebi iyvnen aRkve-Tis RonisZiebis sakiTxis ganxilvisas da ar Semoifargle-bodnen mxolod braldebis mxaris moTxovniT. mocemul saan-gariSo periodSi am mxriv viTareba kidev ufro gaumjobesda. mosamarTleebi met Zalisxmevas iCendnen prokuroris Suamd-gomlobis safuZvlebisa da dacvis poziciis gamosarkvevad. Sesabamisad, aRkveTis RonisZiebis Sesaxeb gadawyvetilebebis dasabuTebulobis raodenobis maCvenebeli mniSvnelovnad gaizarda.

6 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 194.2.7 E.g., Hiro Balani v. Spain, no. 18064/91, Para. 27 (9 December 1994).8 zogierT pirvel wardgenis mosmenaze erTze meti braldebuli monawileobda.

Page 17: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

16

marTalia, wina angariSSi dafiqsirebuli pozitiuri tenden-cia _ braldebis mxaris mier patimrobis naklebi sixSiriT moTxovna _ Seicvala, Tumca, braldebis mxaris Suamdgomlo-bebi patimrobis Sesaxeb ufro dasabuTebuli gaxda. proku-raturis mier warmodgenili giraos Suamdgomlobebi kvlav arasaTanadod dasabuTebuli iyo, radgan prokuratura iSvi-aTad warmoadgenda informacias braldebulis finansuri md-gomareobis Sesaxeb. Tumca, aq Tavis dadebiT rols sasamarT-lo asrulebda da xSirad is Tavad cdilobda braldebulisa-gan am informaciis mopovebas.

pirveli wardgenis sxdomebze dacvis ganxorcielebis mxriv mdgomareoba mniSvnelovnad ara, magram garkveuli kuTxiT mainc gaumjobesda. rogorc patimrobis, ise giraos moTxov-nis SemTxvevebSi, dacva ufro iSviaTad eTanxmeboda bral-debis pozicias da cdilobda, konkretuli argumentebiT daesabuTebina Tavisi pozicia. amis sapirispirod, samwux-arod, isev iyo SemTxvevebi, rodesac dacva formalurad ewi-naaRmdegeboda braldebis Suamdgomlobas da Tavis sasarge-blod arc erTi damajerebeli argumenti ar mohyavda.

saiam daafiqsira ramdenime SemTxveva, rodesac mosamarTle daexmara braldebulebs, romlebsac advokati ar hyavdaT, ukeT daecvaT sakuTari Tavi. monitoringis dawyebis momen-tidan moyolebuli (2011 wlis oqtomberi) pirvelad dafiq-sirda SemTxvevebi, rodesac mosamarTlem, mas Semdeg rac Sesabamisad ganumarta braldebulebs aRkveTis RonisZiebis alternatiuli RonisZiebebi, 2 Cveulebriv saqmeSi sasamarT-lom gaiTvaliswina braldebulTa moTxovna da erTs Seu-farda piradi Tavdeboba, xolo meores _ SeTanxmeba saTanado qcevisa da gausvlelobis Sesaxeb. saia amas dadebiTad afasebs da imeds itovebs, rom sasamarTloebi yvela Sesabamis SemTx-vevaSi gamoiyeneben alternatiul aRkveTis RonisZiebebs an saerTod ar Seufardeben braldebuls aRkveTis RonisZiebas.

zemoxsenebuli pozitiuri faqtebis miuxedavad, gasuli saa-ngariSo periodebis msgavsad, sasamarTloebis mier amjera-dac, ZiriTadad, ori saxis aRkveTis RonisZieba gamoiyene-boda: patimroba da girao. amas Semdegi mizezi aqvs: pirveli _ prokurorebi arasodes iTxovdnen sxva saxis aRkveTis RonisZiebas, patimrobisa an giraos garda; meore _ im SemTx-vevebSi, rodesac braldebuli konkretulad ver ayalibebda

Page 18: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

17

sakuTar moTxovnas, mosamarTleebi iSviaTad cdilobdnen, aexsnaT misTvis da gamoerkviaT aRkveTis RonisZiebis sxva, ufro msubuqi saxeebis moTxovnisa da gamoyenebis SesaZle-bloba; da mesame _ Tavis mxriv, dacvis mxaris pasiuri pozicia amis mniSvnelovani xelSemwyobi faqtori iyo.

106 braldebulidan mxolod 8 SemTxvevaSi daayena dacvam giraosgan gansxvavebuli moTxovna (4 _ aRkveTis RonisZiebis gareSe datoveba, 3 _ piradi Tavdeboba da 1 _ SeTanxmeba sa-Tanado qcevisa da gausvlelobis Sesaxeb). am 8 moTxovnidan sasamarTlom 3 daakmayofila (erTi braldebuli aRkveTis gareSe datova, erTs piradi Tavdeboba Seufarda, erTs ki _ SeTanxmeba saTanado qcevisa da gausvlelobis Sesaxeb). mniS-vnelovania isic, rom 2 SemTxvevaSi, rodesac dacvam piradi Tavdeboba moiTxova, sasamarTlo darbazSi warmodgenili ar iyo Sesabamisi piri, rac sasamarTlos arTmevda SesaZle-blobas, daekmayofilebina dacvis moTxovna. aRniSnuli mo-nacemi gansxvavdeba wina saangariSo periodis monacemisgan, rodesac sasamarTlom dacvis 14 alternatiuli moTxovnidan arc erTi daakmayofila. saia miiCnevs, rom msgavs SemTxveveb-Si, zogadad, mosamarTle uflebamosilia, sxdomaze saku-Tari iniciativiT gamoacxados Sesveneba, Tuki daadgens, rom garkveul vadaSi SesaZlebelia Tavmdebi piris procesze ga-mocxadeba da piradi Tavdebobis gamoyeneba. Tumca, saia ver Seafasebs, konkretulad romel saqmeSi SeeZlo mosamarTles amis gakeTeba, radgan, saproceso kanonmdeblobis Tanaxmad, aRkveTis RonisZiebas mosamarTle pirs 24 saaTian vadaSi ufardebs. im SemTxvevaSi, Tuki es 24 saaTiani vada iwureba, bunebrivia, mosamarTles aRar eqneba imis resursi, rom Ses-veneba gamoacxados da dacvas Tavmdebi piris sxdomaze war-modgenis SesaZlebloba misces.

amasTan, saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia miiC-nevs, rom erT SemTxvevaSi, sadac sasamarTlom (marTalia, mc-ire odenobis) girao gamoiyena, SeeZlo, braldebuli aRkve-Tis RonisZiebis gareSe daetovebina (upovari braldebulis saqme, romelic detalurad ganxilulia giraos qveTavSi).

Page 19: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

18

1.2. konkretuli aRkveTis RonisZiebebi

1.2.1. girao

girao aRkveTis RonisZiebis erT-erTi saxea, romlis gamoy-enebis mizania, braldebulma Tavi ar aaridos sasamarTlo-Si gamocxadebas, aRikveTos misi Semdgomi danaSaulebrivi saqmianoba, xeli ar SeeSalos gamoZiebas. giraos Sefardebi-sas braldebuli ixdis konkretul Tanxas imis sanacvlod, rom gaTavisufldes saqmeze saboloo ganaCenis dadgomamde. braldebuls an pirs, romelmac gadaixada girao mis sasarge-blod, gadaxdili Tanxa srulad ubrundeba (im kursis gaT-valiswinebiT, rac arsebobda giraos gadaxdisas), an qonebas yadaRa exsneba sasamarTlos mier ganaCenis gamotanidan erTi Tvis vadaSi im motiviT, rom braldebulma masze dakisrebuli valdebuleba Seasrula zedmiwevniT da gulwrfelad da mis mimarT gamoyenebuli aRkveTis RonisZieba ar Secvlila ufro mkacri aRkveTis RonisZiebiT.9

rogorc aRkveTis RonisZiebis erT-erTi saxeobis _ giraos mimarT vrceldeba saqarTvelos sisxlis samarTlis saproce-so kodeqsiT aRkveTis RonisZiebis gamoyenebisaTvis gaTval-iswinebuli yvela savaldebulo moTxovna. Sedegad, proku-rorma unda daasabuTos aRkveTis RonisZiebis Suamdgomloba da sasamarTlom unda gaiTvaliswinos sxvadasxva faqtori, maT Soris, braldebulis pirovneba, finansuri mdgomareo-ba da sxva mniSvnelovani maxasiaTeblebi im SemTxvevaSic ki, rodesac prokuratura ar waradgens informacias zemoaRniS-nulTan dakavSirebiT. dacvis mxaris valdebulebas ar war-moadgens aRniSnuli informaciis warmodgena, vinaidan bral-debis mxaris movaleobaa, daasabuTos moTxovnili aRkveTis RonisZiebebis mizanSewoniloba da proporciuloba.10

aqedan gamomdinare, giraos mizanSewoniloba damokidebulia misi aucileblobis dasabuTebaze.

9 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 200.10 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis muxli 200.2-is Tanaxmad, giraos Tanxa ganisazRvreba Cadenili danaSaulis simZimiT da gansasjelis finansuri mdgomareobiT.

Page 20: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

19

gamovlenili Sedegebi

amJamindeli statistika, mniSvnelovnad gansxvavdeba imis-gan, rac iyo monitoringis Tavdapirvel periodebSi. ker-Zod, mosamarTleebi avtomaturad aRar akmayofileben bral-debis mxaris Suamdgomlobas aRkveTis RonisZiebis Sesaxeb da braldebuls ufro meti gansjis Sedegad ufardeben aRkve-Tis RonisZiebas.

wina periodTan SedarebiT, monitoringma am periodSi gansx-vavebuli Sedegebi gamoavlina giraosTan dakavSirebiT. aR-saniSnavia, rom amjerad girao Seefarda ufro nakleb bral-debuls, vidre monitoringis wina periodSi. zogierT SemTx-vevaSi, miuxedavad imisa, rom braldeba patimrobas moiTxov-da, sasamarTlom Seufarda girao. Tumca, sasamarTlo xSirad ar ikvlevda sxva naklebad mkacri aRkveTis RonisZiebis gamo-yenebis SesaZleblobas da arc imas, saerTod aucilebeli iyo Tu ara aRkveTis RonisZiebis gamoyeneba.

106 braldebulidan 55%-s Seefarda girao, xolo 42%-s _ patimroba. garda amisa, erTi braldebulis mimarT gamoy-enebuli iyo SeTanxmeba gausvlelobisa da saTanado qcevis Sesaxeb, 1 braldebulis mimarT _ piradi Tavdeboba, xolo 1 braldebuli sasamarTlom datova aRkveTis RonisZiebis ga-reSe.

qvemoT mocemuli diagrama gamosaxavs situacias monitor-ingis mTeli periodis ganmavlobaSi (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekembris CaTvliT).

diagrama #1

Page 21: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

20

aRniSnul periodSi girao, rogorc aRkveTis RonisZieba, gamoyenebuli iyo im saqmeebis 21%-Si, sadac prokuraturam patimroba moiTxova (58 piridan 12 piris mimarT). 2012 wlis oq-tombramde sasamarTlo yovelTvis akmayofilebda prokura-turis Suamdgomlobas patimrobis Sesaxeb. mxolod 2012 wlis oqtombris Semdeg sasamarTlos praqtika Seicvala da, miuxe-davad braldebis mier patimrobis moTxovnisa, sasamarTlom daiwyo aRkveTis RonisZiebis saxiT giraos Sefardeba.

qvemoT mocemuli diagrama asaxavs situacias monitoringis mTeli periodis ganmavlobaSi (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekembris CaTvliT).

diagrama #2

prokuraturis mier giraos moTxovnaTa SemTxvevebis 71%-Si (49-dan _ 35 SemTxveva) giraos saxiT Sefardebuli Tanxis ode-noba moTxovnilze naklebi iyo, 12 SemTxvevaSi ki _ Tanabari (qvemoT mocemuli diagrama asaxavs situacias monitoringis mTeli periodis ganmavlobaSi (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekembris CaTvliT). or damatebiT SemTxvevaSi _ sa-samarTlom ar daakmayofila braldebis moTxovna giraos Ses-axeb. kerZod, sasamarTlom piradi Tavdeboba Seufarda erT-erT braldebuls, meore braldebuls ki, daakisra SeTanxmeba saTanado qcevisa da gausvlelobis Sesaxeb.

Page 22: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

21

diagrama #3

monitoringis periodSi giraos saxiT Sefardebuli maqsimal-uri Tanxa Seadgenda 50.000 lars,11 xolo minimaluri _ 1.000 lars. wina saangariSo periodSi giraos maqsimaluri odenoba Seadgenda 35.000 lars, minimaluri ki _ 1.000 lars.

miuxedavad am pozitiuri cvlilebebisa, garkveuli xarveze-bi dafiqsirda giraos gamoyenebasTan dakavSirebiT.

giraos dakisreba aRkveTis RonisZiebis saxiT unda iyos pro-porciuli da dasabuTebuli. es imas niSnavs, rom girao unda iyos braldebulis finansuri mdgomareobis da savarau-do danaSaulis proporciuli da dasabuTebuli. aRkveTis RonisZiebis sakiTxis ganxilvisas, unda moxdes yvela Se-sabamisi garemoebis analizi, raTa mosamarTle darwmundes, rom braldebuls aqvs SesaZlebloba, gadaixados Sefarde-buli girao. im SemTxvevaSi, Tu ver moxdeba Sefardebuli Tanxis gadaxda, girao unda Seicvalos ufro mkacri aRkve-Tis RonisZiebiT _ patimrobiT. aqedan gamomdinare, dausab-uTebeli giraos Sefardeba, faqtobrivad, piris patimrobas SeiZleba udrides.

aRkveTis RonisZiebis saxiT giraos Sefardebis Sesaxeb gamo-

11 Seefarda Tbilisis yofil mers giorgi ugulavas.

Page 23: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

22

tanili 58 gadawyvetilebidan, saias azriT, 9 gadawyvetileba (16%) iyo dausabuTebeli, rac aris mkveTrad ukeTesi Sedegi monitoringis Tavdapirvel periodebTan SedarebiT. qvemoT mocemuli diagrama asaxavs Sedegebs monitoringis mTeli pe-riodis ganmavlobaSi (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis de-kembris CaTvliT).

diagrama #4

am gadawyvetilebebs saia dausabuTeblad miiCnevs Semdegi mizezebis gamo:

• mosamarTleebma giraos Sefardebis Sesaxeb prokura-turis Suamdgomlobis dakmayofilebis gadawyvetile-ba miiRes prokuraturis mxridan saTanado dasab-uTebis an braldebulis finansuri mdgomareobis Seswavlis gareSe. aseve, braldebulebi, romlebsac ar hyavdaT advokatebi da, ubralod, acxadebdnen, rom ar eTanxmebodnen braldebis mxaris moTxovnas, mosamarTleebma Semdgomi gamokvlevis gareSe Seu-fardes girao.

• braldebis mxaris moTxovnis miuxedavad, patim-robis nacvlad giraos dakisrebis SemTxvevebSi, mosamarTleebs ar gamoukvleviaT braldebulis fi-nansuri mdgomareoba.

Page 24: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

23

qvemoT moyvanilia dausabuTebeli giraos magaliTebi:

• 2 pirs brali edeboda qurdobaSi.12 kerZod, bralde-bulebma moipares akumulatori, ris Semdegac isini nebayoflobiT gamocxaddnen policiaSi, aRiares da-naSauli da iTanamSromles gamoZiebasTan. aRniSnuli pirebi manamde nasamarTlevi ar yofilan. amis miuxe-davad, prokurorma moiTxova girao _ TiToeulisT-vis 5000-5000 laris odenobiT. advokati iTxovda 2000 laris Sefardebas. sabolood, sasamarTlom erT braldebuls 4000, xolo meores _ 5000 laris odeno-bis girao Seufarda, Tanxis gadaxdamde ki patimrobaSi datova, rac yovlad Seusabamo RonisZieba iyo saqmis faqtobrivi garemoebebidan gamomdinare.

• pirs brali edeboda narkotikul danaSaulSi.13 analogiuri danaSaulis CadenisTvis igi warsulSi nasamarTlevi iyo. prokurorma moiTxova mis mimarT giraos saxiT 5000 laris dakisreba. braldebulma ga-nacxada, rom is da misi ojaxi iricxebodnen socialu-rad daucvelTa bazaSi da ar SeeZlo am Tanxis gadaxda. sxdomaze gairkva, rom piradad arc prokurors hqon-da gamokvleuli braldebulis finansuri mdgomareo-ba, Tumca, Tavisi TanamSromlisgan icoda, rom bral-debuli ar iyo socialurad daucveli. mosamarTlem prokuroris zepirsityvieri ganmartebis Semdeg braldebuls, yovelgvari dasabuTebis gareSe, giraos saxiT 4000 laris gadaxda daakisra.

12 sisxlis samarTlis kodeqsis 177-e muxlis me-3 nawilis “a” da “b” qvepunqtebi.13 sisxlis samarTlis kodeqsis 260-e muxlis me-2 nawilis “a” qvepunqti.

Page 25: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

24

giraos Sefardeba upovari braldebulisaTvis

erT saqmeSi braldebuli iyo nigeriis moqalaqe, romelic Tbilisis quCebSi fuladi Semweobis TxovniT irCenda Tavs. mas brali edeboda patrulis manqanis dazianebaSi (ssk 187-e muxlis 1-li nawili). ufro konkretulad, braldebulma sapatrulo manqanas qva esrola. braldebulis gancxadebiT, man es patrulze ganawyenebis gamo Caidina. prokuraturam aRkveTis RonisZiebis saxiT 1000 laris odenobiT giraos gamoyeneba moiTxova. miuxedavad dacvis argumentirebuli Suamdgomlobisa, rom braldebuli aRkveTis RonisZiebis gareSe gaTavisuflebuliyo, sasamarTlom mas 1000 laris odenobis girao Seufarda. es ki, faqtobrivad, patimrobis tolfasi iyo, radgan braldebuls misi gadaxdis araviTari saSualeba ar hqonda. saias mosazrebiT, am SemTxvevaSi sasamarTlos braldebuli aRkveTis RonisZiebis gareSe unda daetovebina, radgan: 1) braldebuls hqonda mudmivi sacxovrebeli adgili TbilisSi, sadac cxovrobda qiriT da, saWiroebis SemTxvevaSi, SesaZlebeli iyo misi moZebna; 2) braldebuli ver SeuSlida gamoZiebas xels da ver ganaxorcielebda mowmeebze zemoqmedebas, vinaidan mowmeebi iyvnen patrulis TanamSromlebi; 3) braldebuli 2006 wlis zafxulidan cxovrobda saqarTveloSi da am drois ganmavlobaSi erTxelac ar yofila SemCneuli raime samarTaldarRvevis faqtze.

• mcirewlovani Svilis marCenal mamas brali edeboda narkotikul danaSaulSi.14 piri ar iyo warsulSi na-samarTlevi, aRiarebda danaSauls da iTxovda 2000 laris odenobiT giraos dakisrebas, radgan metis gadaxdis saSualeba ar hqonda. prokurorma patim-roba moiTxova. mosamarTlem yovelgvari gamokvlevi-sa da dasabuTebis gareSe braldebuls 10 000 laris odenobis girao Seufarda, rac misi finansuri mdgo-mareobis araproporciuli iyo. im SemTxvevaSi, Tuki mosamarTles ar surda braldebulis patimrobaSi da-

14 sisxlis samarTlis kodeqsis 265-e muxlis me-3 nawilis “a” qvepunqti.

Page 26: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

25

toveba, mas giraos saxiT iseTi Tanxa unda Seefarde-bina, risi gadaxdis saSualebac braldebuls eqneboda. aRniSnuli gadawyvetilebis miRebisas ki, gaugebari darCa mosamarTlis motivacia. amasTan, saias Sefase-biT, mosamarTles SeeZlo, ukeT ganemarta bralde-bulisaTvis aRkveTis sxva RonisZiebebis gamoyenebis SesaZlebloba da gamoerkvia, xom ar moiTxovda bral-debuli romelime maTganis dakisrebas.

1.2.2. patimroba

patimroba warmoadgens Tavisuflebis aRkveTas, Sesabamis-ad, aRkveTis RonisZiebis aRniSnuli zomis gamoyeneba, bra-lis sabolood damtkicebamde, pirovnebis Tavisuflebis uflebasTan kavSirSi unda ganixilebodes, rac demokratiul sazogadoebaSi erT-erTi yvelaze mniSvnelovani uflebaa.

Tavisuflebis ufleba garantirebulia saqarTvelos konstituciiT,15 adamianis uflebaTa evropuli konvenciiT16 da saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT.17

zemoaRniSnuli normatiuli aqtebis Tanaxmad, braldebulis dapatimrebis safuZveli, bralis sabolood damtkicebamde, aris: a) piris mimalvis safrTxe; b) marTlmsajulebis ganx-orcielebisTvis xelSeSlis safrTxe; g) axali danaSaulis Cadenis Tavidan acileba. patimrobis gamoyeneba SeiZleba mx-olod maSin, rodesac sxva saSualebebi araefeqturia. ada-mianis uflebaTa evropuli konvenciis18 da erovnuli sapro-ceso kanonmdeblobis19 Tanaxmad, sasamarTlo valdebulia, mxareTa Suamdgomlobis SemTxvevaSi, patimrobis kanoniereba periodulad gadasinjos, xolo aseTi Suamdgomlobis ganx-ilvaze uari Tavisuflebis xelSeuxeblobis uflebis dar-Rvevis WrilSi ganixileba.

15 saqarTvelos konstituciis me-18 muxlis 1-li da me-2 nawilebi.16 adamianis uflebaTa evropuli konvencia, muxli 5.1.17 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 205.(1).18 Jėčius v. Lithuania; The Right to Liberty and Security of the Person, A Guide to the Implementation of Article 5 of the European Convention on Human Rights, Monica Macovei, Human Rights Handbooks, No.5, Council of Europe, p.60-61.19 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 206.

Page 27: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

26

gamovlenili Sedegebi

erTi SexedviT, gauaresebuli mdgomareoba dafiqsirda am periodSi patimrobis, rogorc aRkveTis RonisZiebis gamoy-enebis mimarTulebiT, Tumca, Tu sxva monacemebsac gadavxe-davT, mdgomareoba jamSi mainc ukeTesobisken aris Secvlili. kerZod, wina saangariSo periodTan SedarebiT, prokuratura ufro xSirad iTxovda patimrobis Sefardebas, Tumca, bral-debis mxaris Suamdgomlobebi patimrobis Taobaze ufro me-tad iyo dasabuTebuli. amasTan, roca braldebis mxaris Sua-mdgomloba patimrobis Sefardebis Taobaze ar iyo dasabuTe-buli, sasamarTlo ufro iSviaTad akmayofilebda mas.20

pirvel ganxilvaze warmodgenili 106 braldebulidan prokuraturam patimroba moiTxova 58 SemTxvevaSi (55%), rac yvelaze maRali procentuli maCvenebelia monitorin-gis dasawyisidan (2011 wlis oqtomberi). aqedan sasamarTlom braldebis mxaris Suamdgomloba 45 SemTxvevaSi (78%) daak-mayofila. qvemoT moyvanili diagrama asaxavs am mimarTule-biT monitoringis mTeli periodis ganmavlobaSi gamovlenil Sedegebs (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekembris CaTv-liT):

diagrama #5

20 aRniSnuli saias mier pirvelad dafiqsirda monitoringis wina periodSi, 2011 wlis oqtombridan, rodesac saiam daiwyo sasamarTlo sxdomebis dakvirveba. 2012 wlis oqtombramde msgavsi SemTxveva, roca sasamarTlo ar daeTanxma prokuraturis Suamdgomlobas patimrobis Sefardebis Sesaxeb, saias ar daufiqsirebia.

Page 28: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

27

diagrama #6

patimrobis Sefardebis 45 SemTxvevidan, saiam mxolod eqvsi (13%) miiCnia dausabuTeblad, rodesac prokuraturas ar hqonda sakmarisi argumentebi patimrobis SefardebisTvis.

dausabuTebeli patimrobis magaliTi

sasamarTlom daakmayofila braldebis mxaris Suamdgom-loba im piris mimarT patimrobis Sefardebis Sesaxeb, ro-melsac bralad cecxlsasroli iaraRis marTlsawinaaRm-dego SeZena-Senaxva da tareba edeboda (ssk 236-e muxli 1-li da me-2 nawilebi). aRniSnuli naklebad mZime dana-Sauls warmoadgens. prokuraturam ganacxada, rom bral-debuli SeiZleba mimaluliyo, zemoqmedeba moexdina mow-meebze da gaegrZelebina danaSaulebrivi qmedeba, Tumca, man amis damadasturebeli verc erTi mtkicebuleba ver warmoadgina. dacvam ganacxada, rom saqmeSi erTaderTi mowme policieli iyo, ris gamoc masze zewola ver moxde-boda. garda amisa, mimalvisa da danaSualebrivi qmedebis mosalodneli gagrZeleba warmoadgenda mxolod varauds da ar iyo gamyarebuli raime mtkicebulebiT. aqedan ga-momdinare, dacva ar daeTanxma patimrobis gamoyenebas da moiTxova giraos Sefardeba, Tumca, sasamarTlom mainc patimroba gamoiyena.

Page 29: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

28

wina periodebTan SedarebiT, dausabuTebeli patimrobebis procentuli maCvenebeli mniSvnelovnad aris Semcirebuli, rac udavod mniSvnelovani miRwevaa. qvemoT mocemuli dia-grama asaxavs monitoringis mTeli periodis Sedegebs:

diagrama #7

1.2.3. piradi Tavdeboba

monitoringis mimdinareobis periodSi gamarTuli pirveli wardgenis sxdomebze dacvis mxridan piradi Tavdebobis, ro-gorc aRkveTis RonisZiebis, SeTavazeba dafiqsirda 106-dan 3 braldebulTan mimarTebiT. aRniSnuli 3 SeTavazebidan mosamarTlem mxolod 1 SemTxvevaSi daakmayofila piradi Tavdeboba, radgan danarCen 2 SemTxvevaSi sxdomaze warmod-genili ar yofila Tavmdebi piri. rogorc zemoT aRvniSneT, saia miiCnevs, rom aseT dros mosamarTles SeuZlia, sxdomaze gamoacxados Sesveneba, Tuki darwmundeba, rom am vadaSi Tavm-debi piri moaxerxebs sxdomaze misvlas da SesaZlebeli iqneba piradi Tavdebobis gamoyeneba.

adgili hqonda aseve SemTxvevebs, roca, saias mosazrebiT, na-klebad mZime danaSaulebisas, marTalia braldebuls Tavad ar mouTxovia, Tumca, SesaZlebeli iyo piradi Tavdebobis gamoyeneba. aseT saqmeebSi, saia miiCnevs, rom mosamarTles sakuTari iniciativiT SeeZlo, gamoerkvia piradi Tavdebo-bis Sefardebis SesaZlebloba (magaliTad, srulyofilad ganemarta braldebulisaTvis aRkveTis RonisZiebis sxva sax-

Page 30: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

29

eebis gamoyenebis Sesaxeb; ekiTxa, xom ar iyo darbazSi Sesa-Zlo Tavmdebi piri) da gadawyvetileba amis Semdeg mieRo.

1.2.4. SeTanxmeba gausvlelobisa da saTanado qcevis Sesaxeb

SeTanxmeba gausvlelobisa da saTanado qcevis Sesaxeb Sei-Zleba gamoyenebul iqnes aRkveTis RonisZiebis saxiT, Tu pirs bralad edeba danaSauli, romelic ar iTvaliswinebs Tavisuflebis aRkveTas erT welze meti vadiT.21 monitor-ingis periodSi, kanonmdeblobidan gamomdinare, 14 bralde-bulis mimarT SesaZlebeli iyo am saxis aRkveTis RonisZiebis Sefardeba, Tumca, sasamarTlom is mxolod erT SemTxvevaSi gamoiyena. aRniSnuli RonisZiebis gamoyeneba sasamarTlos mier moxda meored, saias monitoringis mTeli periodis gan-mavlobaSi.

samwuxarod, danarCen 13 SemTxvevaSi, mosamarTles ar ucdia, emsjela aRniSnuli alternatiuli RonisZiebis Sefardebis SesaZleblobaze, Sesabamisad, gamoiyena girao da patimroba.

alternatiuli RonisZiebis gamoyenebis dadebiTi magaliTi

pirs brali edeboda narkotikul danaSaulSi (ssk 273-e muxli). sainteresoa, rom procesSi ar monawileobda ad-vokati da braldebuli Tavs TviTon icavda. am saqmeSi mo-samarTlem srulyofilad ganaxorciela Tavisi movaleo-ba da braldebuls misTvis gasagebad ganumarta uflebebi da aRkveTis RonisZiebis sxva saxeebis gamoyenebis Sesa-Zlebloba. amis Semdeg braldebulma moiTxova, rom mas saTanado qcevisa da gausvlelobis Sesaxeb SeTanxmeba da-kisreboda, rac mosamarTlem daakmayofila. es aris naTe-li magaliTi imisa, Tu rogor unda iqceodes sasamarTlo yvela msgavs SemTxvevaSi.

21 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 202.

Page 31: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

30

1.2.5. samxedro mosamsaxuris qcevisadmi sardlobis meT-valyureoba

samxedro mosamsaxuris qcevisadmi sardlobis meTvalyure-oba aRkveTis RonisZiebis saxea, romelic SeiZleba gamoy-enebul iqnes samxedro mosamsaxuris mimarT.22

aRniSnuli monitoringis periodSi ar dafiqsirebula arc erTi SemTxveva, rodesac SesaZlebeli iqneboda am RonisZiebis gamoyeneba.

1.3. saqmeTa ganxilvis winaswari gamoqveyneba

pirveli wardgenis sxdomaTa monitoringma aseve daadastura arsebuli proceduruli problemebi, romlebic bralde-buls arTmevs sajaro ganxilvis uflebas, rac garantirebu-lia saqarTvelos konstituciiT,23 adamianis uflebaTa evro-puli konvenciiT24 da saqarTvelos sisxlis samarTlis sapro-ceso kodeqsiT.25

imisaTvis, rom es ufleba efeqturad gamoiyenebodes, sakma-risi ar aris, rom sazogadoebas mxolod sisxlis samarTlis saqmis ganxilvaze daswrebis ufleba hqondes. sazogadoebas aseve aqvs ufleba, winaswar iyos informirebuli saqmis mos-menis Sesaxeb, raTa hqondes sxdomaze daswrebis SesaZleblo-ba. aqedan gamomdinare, sajaro ganxilvis ufleba sasamarT-los avaldebulebs, winaswar gamoaqveynos pirveli mosmenis dro da adgili, braldebulis sruli saxeli da gvari, aseve, muxlebi, romliTac brali aqvs wayenebuli.

gamovlenili Sedegebi:

im 87 pirveli wardgenis sxdomidan, romelTa monitoringsac saia axorcielebda, kvlav arc erTis Sesaxeb ar gamoqveyneb-ula informacia winaswar (64 sxdoma gaimarTa Tbilisis saqa-laqo sasamarTloSi, 23 _ quTaisis saqalaqo sasamarTloSi).

22 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 204.23 saqarTvelos konsititucia, muxli 85. 24 adamianis uflebaTa evropuli konvencia, muxli 6.1.25 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 10.

Page 32: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

31

pirveli wardgenis sxdomaTa Sesaxeb informaciis gamouqvey-neblobis problema, 2011 wlis oqtombridan moyolebuli, anu mas Semdeg, rac monitoringis ganxorcieleba daiwyo, sa-ias yvela angariSSi aisaxa. sakiTxze yuradRebis gamaxvilebis miuxedavad, situacia ucvleli rCeba. sasamarTlo sistemis warmomadgenlebi acxadebdnen, rom amis mizezi teqnikuri SezRudvebi iyo, rac ukavSirdeboda pirveli wardgenis sx-domebis Catarebas braldebulis dakavebidan 24 saaTis ganma-vlobaSi. amasTan, gamoTqvamdnen mzadyofnas aRniSnuli te-qnikuri problemebis mogvarebis kuTxiT. dapirebis miuxeda-vad, am mimarTulebiT dRemde araviTari RonisZieba gatare-bula. saia imedovnebs, rom sasamarTlo uaxloes momavalSi moaxerxebs aRniSnuli problemis mogvarebas.

am mxriv, viTareba garkveulwilad ukeTesia quTaisis saqa-laqo sasamarTloSi, sadac, marTalia, mosmenis TariRebi eleqtronul monitorebze ar qveyndeba, rogorc Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi, magram, ganxilvis dawyebamde ram-denime xniT adre, sasamarTlos misaRebSi mandaturi acxadebs informacias CaniSnuli sxdomis adgilisa da braldebulis vinaobis Sesaxeb. Tumca, igi ar acxadebs wayenebul brals.

saia miiCnevs, rom quTaisis saqalaqo sasamarTloSi arsebu-li gamocxadebis meTodi ar aris srulyofili, radgan pirs, romelsac surs pirveli wardgenis sxdomaze daswreba, ar SeuZlia daadginos dro da adgili gonivruli vadiT adre. ufro metic, sazogadoebas ar ecnobeba braldebis Sesaxeb. Tumca, saias azriT, es aris gonivruli droebiTi zoma, sanam sasamarTlos administracia teqnikur sakiTxebs gadawyvets.

II. winasasamarTlo sxdomebi

winasasamarTlo sxdomaze sasamarTlo arkvevs im mtkiceb-ulebaTa dasaSvebobis sakiTxs, romlebic ZiriTad sxdomaze ganixileba. es etapi ukiduresad mniSvnelovania, radganac mxolod dasaSveb mtkicebulebaze dayrdnobiT gamoaqvs mosamarTles ganaCeni saqmis arsebiTi ganxilvis Sedegad. garda amisa, am etapzeve miiReba gadawyvetileba, sisxlis samarTlebrivi devna Sewydes Tu gagrZeldes saqmis ganxilva

Page 33: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

32

arsebiTad.26

sasamarTlos gadawyvetileba winasasamarTlo sxdomaze day-enebuli Suamdgomlobis mimarT unda iyos obieqturi da mi-ukerZoebeli orive mxaris mimarT. braldebulis uflebas miukerZoebel samarTalwarmoebaze aRiarebs saqarTvelos konstituciis 84-e muxli, adamianis uflebaTa evropuli kon-venciis me-6 muxli da garantirebulia saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT.

miuxedavad imisa, rom winasasamarTlo sxdomebi, rogorc wesi, exeba mtkicebulebaTa dasaSvebobas, mxareebs aseve Seu-ZliaT, daayenon sxva Suamdgomlobebic.

gamovlenili Sedegebi

Zalian mniSvnelovania, rom saias mier monitoringis dawyebi-dan moyolebuli (2011 wlis oqtomberi), am saangariSo peri-odSi pirvelad dafiqsirda SemTxveva, rodesac sasamarTlom winasasamarTlo ganxilvis etapze Sewyvita sisxlissamarT-lebrivi devna (saqmis aRwera mocemulia qvemoT, specialur CarCoSi).

devnis Sewyveta sasamarTlos mier

aRniSnul sxdomaze sasamarTlom dauSvebel mtkice-bulebad cno braldebulis piradi Cxrekis oqmi da nar-kotikuli saSualeba, romelic, braldebis mtkicebiT, braldebuls jibeSi aRmoaCnda. mosamarTlem miiCnia, rom sxva mtkicebulebaTa erToblioba, romlebic dasaSvebad iqna cnobili, ar iZleoda albaTobis maRal xarisxs, rom braldebulis mimarT dadgeboda gamamtyunebeli ganaCe-ni. swored amis safuZvelze, mosamarTlem sisxlissamarT-lebrivi devna Sewyvita da braldebuls Sefardebuli aRkveTis RonisZieba mouxsna.

26 sasamarTlom unda Sewyvitos samarTlebrivi devna, Tu is maRali albaTobiT daadgens, rom prokuraturis mier warmodgenili mtkicebulebiT ar dgindeba braldebulis mier danaSaulis Cadena.

Page 34: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

33

sxva mxriv, monitoringis mimdinare periodis dakvirvebis Sedegebi TiTqmis srulad emTxveva wina periodSi gamovle-nil Sedegebs, 1 gamonaklisis garda. sasamarTlo amjeradac ZiriTadad eTanxmeba braldebis mxaris Suamdgomlobas ward-genili mtkicebulebebis daSvebis Sesaxeb, xolo dacva, eTanx-meba braldebis mxaris Suamdgomlobebs. miuxedavad amisa, wina saangariSo periodTan SedarebiT, dacvis winaaRmdegoba prokuroris Suamdgomlobebze 21%-dan 37%-mde gaizarda. gasuli periodis msgavsad, dacva metwilad aqtiuri iyo e.w. gaxmaurebul saqmeebSi _ igi waradgenda mtkicebulebebs da, aseve, moiTxovda braldebis mxaris mier wardgenili zogier-Ti mtkicebulebis dauSveblad cnobas.

winasasamarTlo sxdomebze dakvirvebis Sedegad, gamovlinda Semdegi saintereso tendenciebi:

• 83 winasasamarTlo sxdomidan oci gadaido. darCenil 63 SemTxvevaSi, prokuraturam daayena Suamdgomlo-bebi mtkicebulebaTa wardgenis Sesaxeb. aqedan 3 sx-doma gadaido manam, sanam mosamarTle gadawyvetile-bas miiRebda. darCenili 60 saqmidan sasamarTlom 57 SemTxvevaSi srulad daakmayofila braldebis mxaris yvela Suamdgomloba warmodgenili mtkicebulebebis dasaSvebobis Sesaxeb, 2 SemTxvevaSi ki _ nawilobriv. 1 SemTxvevaSi, saias monitoringis mTeli istoriis man-Zilze pirvelad, sasamarTlom ar daakmayofila bral-debis mxaris Suamdgomloba mtkicebulebaTa ward-genis Sesaxeb da, sabolood, Sewyvita devna. wina oTx saangariSo periodSi, jamurad, sasamarTlom daak-mayofila braldebis mxaris yvela 251 Suamdgomloba, miuxedavad imisa, rom dacva ar daeTanxma 30 maTgans.

• prokuraturis 63 Suamdgomlobidan 11-s dacva ar dae-Tanxma. aRniSnuli 11 protestidan sasamarTlom or SemTxvevaSi _ nawilobriv, erT SemTxvevaSi ki _ sru-lad, dauSveblad cno prokuraturis mier wardgenili mtkicebulebebi.

• dacvam mtkicebulebaTa wardgenis Taobaze Suamdgom-loba daayena 62-dan mxolod 23 SemTxvevaSi (37%).27

27 63 sxdomidan 1 gadaido manam, sanam dacva daayenebda Suamdgomlobas mtkicebulebaTa wardgenis Sesaxeb.

Page 35: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

34

• 23 SemTxvevidan, sadac dacvam Suamdgomloba warad-gina, 9 gaxmaurebuli saqme iyo (39%).

• 23-dan 16 SemTxvevaSi (amaSi Sedis 2 saqme 9 gaxmaure-buli saqmidan) prokuratura daeTanxma aRniSnul Suamdgomlobebs. sasamarTlo srulad daeTanxma dac-vis 20 Suamdgomlobas mtkicebulebis wardgenis Ses-axeb. aqedan 6 iyo gaxmaurebuli saqme da danarCeni 14 _ Cveulebrivi. 3 sxdoma gadaido mosamarTlis mier gadawyvetilebis miRebamde.

• 63 winasasamarTlo sxdomidan mxolod 22-ze dadga sxva saxis Suamdgomloba mtkicebulebis wardgenis SuamdgomlobebTan erTad (maT Soris, eqvsi iyo gax-maurebul saqmeze); amaTgan 20 Suamdgomloba warad-gina dacvis mxarem, 2 ki _braldebam. 5 Suamdgomloba exeboda aRkveTis RonisZiebis Secvlas, 3 _ gauqmebas, 9 exeboda braldebis moxsnas, 1 _ advokatis gamoyofas saproceso SeTanxmebis gaformebis mizniT, 1 Suamd-gomloba Seexeboda braldebulisaTvis axloblebTan telefoniT kontaqtis uflebis miniWebas, 1 _ proku-roris acilebas, 1 _ quTaisis sasamarTlos acilebas28 da 1 _ braldebis Sesaxeb Suamdgomlobis dauSveblad cnobas.29 aRniSnuli 22 Suamdgomlobidan sasamarT-lom 8 daakmayofila, maT Soris, 1 _ braldebis Suamd-gomloba da 7 _ dacvis.

28 es Suamdgomloba dadga erT-erT gaxmaurebul saqmeSi ivane merabiSvilis (Sinagan saqmeTa yofili ministri da yofili premier ministri) da zurab WiaberaSvilis (Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis yofili ministri) saqmeSi. merabiSvilis dacvam moiTxova mTlianad quTaisis sasamarTlos acileba da saqmis Tbilisis sasamarTloSi ganxilva, radgan quTaisis sasamarTlo mikerZoebulad miiCnia. amis safuZveli ki Semdegi iyo: quTaisis saqalaqo sasamarTlom merabiSvils aRkveTis RonisZiebis saxed Suefarda patimroba. es gadawyvetileba dacvam quTaisis saapelacio sasamarTloSi gaasaCivra. saapelacio sasamarTloSi es saCivari unda ganexila sisxlis samarTlis kolegias. saapelacio sasamarTlos Tavmjdomarem sakuTari Tavi gadaiyvana sisxlis samarTlis kolegiis SemadgenlobaSi da Tavad ganixila es saCivari. saapelacio sasamarTlos Tavmjdomarem gasaCivrebuli aRkveTis RonisZieba ZalaSi datova. swored am faqtis gamo miiCnia dacvam quTaisis sasamarTlo mikerZoebulad da iTxova saqmis Tbilisis sasamarTloSi ganxilva.29 igive.

Page 36: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

35

III. saproceso SeTanxmebis sxdomebi

saproceso SeTanxmeba samarTalwarmoebis daCqarebuli sax-ea, sadac dacvasa da braldebas Soris formdeba SeTanxmeba bralsa an sasjelze, bralis aRiarebiT, an mis gareSe.

sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 213-e muxlis Tanax-mad, mosamarTle amowmebs, aris Tu ara braldebulisTvis wayenebuli braldebebi dasabuTebuli da samarTliania Tu ara prokuraturis SuamdgomlobaSi warmodgenili SeTanxme-buli sasjeli.

imisaTvis, rom uzrunvelyos sasjelis samarTlianoba, mosamarTlem unda ganixilos arsebuli garemoebebi, bral-debulis individualuri maxasiaTeblebi, danaSaulis Ca-denis garemoebebi da SeTanxmebuli sasjeli.30 kanoni ar akonkretebs, Tu rogor unda moxdes sasjelis samarTliano-bis uzrunvelyofa. Tumca, sasjelis Sefardebis zogadi principebis Tanaxmad, magaliTad, jarimis Sefardebisas, mosamarTles SeuZlia gamoarkvios: rogoria braldebulis finansuri mdgomareoba; SeuZlia Tu ara mas jarimis gadax-da; aris Tu ara jarimis Tanxa miyenebuli zianis Sesabamisi; garemoebebi, romlebSic danaSauli iqna Cadenili da mosa-lodneli sasjelis zoma. garda amisa, kanonis Tanaxmad, Tu mosamarTle miiCnevs, rom saproceso SeTanxmeba ar akmayo-filebs saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeq-sis moTxovnebs, mosamarTles SeuZlia, mxareebs SesTavazos saproceso SeTanxmeba Secvlili pirobebiT.31 es aniWebs mosamarTles SezRudul, magram garkveul berkets, zegavle-na moaxdinos sasjelis samarTlianobaze.

aRsaniSnavia, rom iusticiis saministros mier inicirebul kanonproeqtSi saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Sesaxeb,32 romelzec jer kidev mimdinareobs muSaoba, mosamarTles eni-Weba uflebamosileba, Seitanos cvlileba saproceso SeTanx-mebis pirobebSi mxareTa TanxmobiT, aseve, daniSnos Suamd-

30 saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi, muxli 53.3.31 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi, muxli 213.5.32 sakanonmdeblo macne, https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=2083606&lang=ge.

Page 37: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

36

gomlobiT moTxovnil sasjelze naklebad mkacri sasjeli mx-areTa Tanxmobis gareSe. aRniSnul cvlilebas saia miesalmeba, ramdenadac igi emsaxureba braldebulis samarTlebrivi md-gomareobis gaumjobesebas da mosamarTlis rolis gazrdas.

gamovlenili Sedegebi:

msgavsad sasamarTlo monitoringis wina periodebisa, mimdi-nare saangariSo periodSic, saproceso SeTanxmebis ganxil-visas, sasamarTlo TiTqmis yovelTvis pasiuri iyo. sakiTxis ganxilvisas mosamarTle izRudeboda misi saqmianobis pro-ceduruli valdebulebebiT da braldebulisTvis formal-uri kiTxvis dasmiT imis Sesaxeb, eTanxmeba Tu ara saproceso SeTanxmebis gaformebas. mosamarTle aseTi pasiurobiT ar-Rvevs mis mimarT arsebul valdebulebas, darwmundes SeTanx-mebuli sasjelis samarTlianobaSi. aRsaniSnavia, rom sapro-ceso SeTanxmebis gaformeba gaxmaurebul saqmeebSi ar momx-dara.

wina periodidan moyolebuli TiTqmis ucvleli darCa im saproceso SeTanxmebebis procentuli wili, rodesac bral-debuls jarima daekisra. qvemoT mocemuli diagrama asaxavs situacias monitoringis bolo sami periodis manZilze (2012 wlis ivlisidan 2013 wlis dekembris CaTvliT).

diagrama #8

Page 38: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

37

garda amisa, kidev Semcirda dakisrebuli jarimebis odeno-bebi. mimdinare periodSi 40 saproceso SeTanxmeba gaformda jarimis dakisrebiT, ramac jamSi sul 74.000 lari Seadgina (saSualod, TiToeul saproceso SeTanxmebaze 1.850 lari). qvemoT mocemuli diagrama asaxavs situacias monitoringis bolo sami periodis manZilze (2012 wlis ivlisidan 2013 wlis dekembris CaTvliT).

diagrama #9

mimdinare monitoringis periodSi jarimebis odenoba meryeobda 500-dan 5000 laramde. wina periodSi ki _ 1000-dan 6000 laramde.

am saangariSo periodSi sazogadoebrivad sasargeblo Sromis gamoyenebis maCvenebeli ucvleli darCa da, gasuli saangari-So periodis (ianvari-ivnisi, 2013) msgavsad, kvlav 7%-s Sead-gens. Tumca, unda aRiniSnos, rom mesame saangariSo periodSi (ivlisi-dekemberi, 2012) es maCvenebeli mxolod 1% iyo.

saias monitorebma daafiqsires mxolod erTi SemTxveva (ro-melic specialur CarCoSia gamoyofili), sadac mosamarTlem dasva damatebiTi SekiTxvebi imis gansasazRvrad, iyo Tu ara saproceso SeTanxmeba samarTliani.

Page 39: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

38

saqme, sadac mosamarTle sasjelis samarTlianobiT dainteresda

saqme Seexeboda Zarcvas, Tumca, naZarcvi qoneba war-moadgenda mxolod 1 qila luds. mosamarTle Seecada sap-roceso SeTanxmebiT gaTvaliswinebuli sasjelis samar-Tlianobis dadgenas da prokurors hkiTxa, 6 TviT Tavi-suflebis aRkveTa ratom miaCnda mas samarTlianad maSin, roca saqme Seexeboda 1 cali 0.5 litriani ludis boTlis zarals, romlis Rirebulebac sul 2 lari da 70 TeTri iyo. prokurorma ganacxada, rom vinaidan danaSauli iyo araerTgzisi (piri manamde nasamarTlevi iyo imave dana-SaulisTvis), kanonmdeblobiT dadgenili mosalodneli sasjelidan gamomdinare, es iyo samarTliani moTxovna. amis Semdeg mosamarTlem braldebulsac hkiTxa, samar-Tlianad miaCnda Tu ara mas es sasjeli da misi Tanxmobis Semdeg daamtkica saproceso SeTanxmeba.

meore SemTxvevaSi, dafiqsirda sasamarTlos realuri mcd-eloba, gaerkvia, dado Tu ara braldebulma saproceso Se-Tanxmeba misi Sedegebis sruli gacnobierebis safuZvelze da miiRo Tu ara saTanado iuridiuli konsultacia. aRniSnuli magaliTi detalurad ganxilulia dacvis uflebis qveTavSi.

monitoringis dros saiam agreTve gamoavlina erTi SemTx-veva, rodesac saproceso SeTanxmebis ganxilvis dawyebamde, darbazSi Semosulma braldebulis axlobelma prokurors gadasca winaswar gadaxdili jarimis mwvane qviTari. aRniSnu-li kidev erTxel miuTiTebs sasamarTlos formalur rolze saproceso SeTanxmebis ganxilvis dros, ra drosac mxareebs aqvT molodini, rom saproceso SeTanxmeba sasamarTlos mier nebismier SemTxvevaSi damtkicdeba. jarimis gadaxdis qviT-rebis prokurorebisaTvis winaswar gadacemis tendencia Za-lian xSiri iyo monitoringis Tavdapirvel periodSi, Tumca, wina saangariSo periodSi msgavsi faqti aRar dafiqsirebula.

Page 40: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

39

b. dakvirvebis Sedegebi calkeuli uflebis mixedviT

I. mxareTa Tanasworobis da SejibrebiTobis principi

mxareTa Tanasworoba da SejibrebiToba sisxlis samarTlis saqmis warmoebis ZiriTadi principebia, rac dadgenilia saqa-rTvelos konstituciis 42-e muxliT, adamianis uflebaTa evropuli konvenciis me-6 muxliT da saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis me-9 da 25-e muxlebiT.

am principebis Tanaxmad, mxareebs aqvT ufleba, warmoadginon mtkicebulebebi da isargeblon Tanabari uflebebiT saqmis msvlelobisas.33 am uflebis dasacavad, mosamarTlem unda uzrunvelyos mxareTa Tanasworoba sasamarTlo procesis mimdinareobisas da misces mxareebs Tanabari SesaZlebloba, gamoikvlion mtkicebulebebi. garda amisa, mosamarTle ar unda gascdes wardgenili braldebis farglebs, aramed unda SemoizRudos mxareTa mier warmodgenili poziciebiT.

mxareTa Tanasworobis principis dacva gansakuTrebiT mniS-vnelovania sisxlis samarTlis warmoebis procesSi, sadac braldebis mxare Sesabamisi saxelmwifo resursiT da Zalau-flebiT sargeblobs, xolo dacvis mxares aseTi upiratesoba ar gaaCnia.

gamovlenili Sedegebi:

saias dakvirvebis Sedegad gamovlinda, rom mosamarTleebi umetesad moqmedebdnen TavianTi uflebamosilebis farg-lebSi, uzrunvelyofdnen, raTa yvela mxares hqonoda Tana-bari SesaZlebloba sakuTari interesebis warmosadgenad.

umetes SemTxvevaSi, mosamarTleebi ar ereodnen mowmeTa da-kiTxvaSi, warmatebiT icavdnen wesrigs sasamarTlo darbazSi da uzrunvelyofdnen mxareTa Tanasworobas.

miuxedavad amisa, saiam daafiqsira garkveuli xarvezebi da sasamarTlos araerTgvarovani praqtika rig sakiTxebTan mimarTebiT:

33 saqarTvelos konstitucia, muxli 42.6.

Page 41: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

40

• sasamarTlos araerTgvarovani midgoma hqonda gamoZiebis etapze mopovebuli mtkicebulebebis sx-domaze gamokvlevis procesSi. sasamarTlo, zog SemTxvevaSi, uflebas aZlevda advokats, moexdina gamoZiebis stadiaze micemuli mowmis Cvenebis citire-ba an am Cvenebidan daesva misTvis kiTxvebi, xolo zog SemTxvevaSi, advokats amis ufleba ar eZleoda. msgavsi faqtebi dafiqsirda 2 gaxmaurebul saqmeSic. kerZod, ivane merabiSvilis34 sxdomebze mosamarTle aZlevda advokatebs uflebas, daesvaT aseTi SekiTxvebi, baCana axalaias35 sxdomebze ki _ ara.

• sasamarTlo araerTgvarovnad wyvetda mowmisaTvis dasmuli SekiTxvis ganridebis sakiTxs. ivane mera-biSvilis sxdomebze, rodesac mxare ukve pasuxgace-mul kiTxvasTan dakavSirebiT gamoTqvamda protests, mosamarTle pasuxobda, rom protesti daagviana da SekiTxvas dasaSvebad miiCnevda, xolo baCana axalaias sxdomebze mosamarTle aseT kiTxvasac da pasuxsac dauSvebel mtkicebulebad cnobda.

saia miiCnevs, rom am mimarTulebiT mniSvnelovania sasamarT-los erTgvarovani praqtikis Camoyalibeba, raTa gamoiricxos SerCeviTi marTlmsajulebis ganxorcielebis SesaZlebloba, mxareebi Tanabar pirobebSi iqnen Cayenebuli da mieceT saSu-aleba, winaswar gansazRvron TavianTi poziciebisaTvis sa-sargeblo strategia.

saiam agreTve gamoavlina sasamarTlos araTanaswori midgoma braldebulTa mimarT erT-erT gaxmaurebul saqmeSi. kerZod:

• nikoloz gvaramias36 saqmeSi, romelTan erTadac sxva yofili maRali Tanamdebobis pirebic iyvnen bral-debulebi, mosamarTlem braldebulebs ganusazRvra

34 ivane merabiSvili – Sinagan saqmeTa yofili ministri da yofili premier ministri.35 baCana (baCo) axalaia ukanasknel dromde iyo Tavdacvis ministri, manmade ki sasjelaRsrulebis sistemis xelmZrvaneli.36 nikoloz (nika) gvaramia iyo ganaTlebisa da mecnierebis ministri; manmade is iyo iusticiis ministry; aseve imyofeboda sxva maRal Tanamdebobebze mTavrobaSi. amJamad satelevizio kompania rusTavi 2-is direqtoria.

Page 42: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

41

mxolod 10-10 wuTi saboloo sityvis saTqmelad da yvela maTgans mkacrad mosTxova am droSi Cateva. mosamarTlem nikoloz gvaramias misca SesaZleblo-ba, TiTqmis 30 wuTi esaubra da mxolod ramdenjerme msubuqad Seaxsena, rom dro iwureboda, Tumca, amis miuxedavad misca saSualeba, sxva braldebulebTan Se-darebiT 3-jer ufro meti droiT esargebla.

• amave saqmeSi, rodesac erT-erTi braldebuli, ale-qsandre xeTaguri,37 prokurors `arakompetentu-rad~ moixseniebda, prokuroris protestis Semdeg mosamarTle axsenebda mas, rom daecva koreqtuloba. xolo rodesac nikoloz gvaramiamac imave terminiT moixsenia prokurori, am ukanasknelis protestze mosamarTlem upasuxa, rom `arakompetenturi~ ar niS-navs Seuracxyofas.

saiam agreTve daafiqsira sasamarTlos araerTgvarovani damokidebuleba sasamarTlo darbazebSi wesrigis dacvis kuTxiT. rig SemTxvevebSi, sasamarTlo iyo araadekvaturad lmobieri, rac azaralebda procesis efeqturad warmarTvas, sxva SemTxvevaSi ki _ araadekvaturad mkacri. magaliTad:

• erT sxdomaze mosamarTles Zalian uWirda wesri-gis dacva, damswre pirebi xmaurobdnen da erTmaneTs eCxubebodnen, mosamarTle ki mxolod gafrTxilebiT Semoifargleboda, ar iyenebda misTvis kanoniT mini-Webul ufro mkacr RonisZiebebs da, realurad, ver axerxebda sxdomaTa darbazSi arsebuli situaciis marTvas.

• sxva saqmeSi, sadac damswre pirebi Riad da sakmaod xmamaRla aginebdnen prokurors, mandaturi mxolod mcire SeniSvnebiT Semoifargleboda. saTanado re-agireba arc mosamarTles mouxdenia.

• amis sapirispirod, gaxmaurebul saqmeSi,38 sadac dar-bazSi iyo xalxmravloba da mcire xmauri SeiniSnebo-da, mosamarTlem ganacxada, rom xmauris gagrZelebis SemTxvevaSi, sxdomas daxurulad gamoacxadebda.

37 aleqsandre xeTaguri –energetikis yofili ministri.38 giorgi ugulavas (Tbilisis yofili meri) saqme.

Page 43: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

42

• kidev erT Cveulebriv saqmeSi mosamarTle gansa-kuTrebul simkacres iCenda braldebulTa mimarT da advokatTan yovel gadalaparakebaze SeniSvnas aZlev-da. amiT igi safrTxes uqmnida dacvis uflebis ganx-orcielebas sasamarTlo sxdomaze. amave procesze mosamarTlem darbazidan gaaZeva erT-erTi damswre mx-olod imis gamo, rom erTxel xmadabla gadaulaparaka gverdze mjdoms, rasac, realurad, sxdomaze wesrigi ar daurRvevia. mosamarTles SeeZlo, Tavdapirvelad RonisZiebis yvelaze msubuqi forma _ gafrTxileba gamoeyenebina.

sxva daskvnebi:

• 281 arsebiTi ganxilvis sxdomidan (amaSi Sedis nafici msajulebis monawileobiT Catarebuli 11 sxdoma), romlebsac saias monitorebi eswrebodnen, ori daxu-ruli sxdoma iyo. danarCeni 279 sxdomidan 120-Si dai-kiTxnen mowmeebi. am 120 saqmidan 18-Si mosamarTlem kiTxvebi dausva mowmeebs. 18 saqmidan mosamarTlem saproceso moTxovnebi daarRvia oTx SemTxvevaSi, rodesac kiTxvebi dausva mowmes mxareTa Tanxmobis gareSe. es monacemi gaumjobesebulia monitoringis Tavdapirvel saangariSo periodebTan SedarebiT, rodesac mosamarTleebi xSirad svamdnen SekiTxvebs procesualuri moTxovnebis darRveviT, Tumca, gaua-resebulia wina saangariSo periodTan SedarebiT, rodesac mosamarTlem mxolod 1 SemTxvevaSi dasva kiTxva unebarTvod.

• erTi arsebiTi ganxilvis sxdomaze mosamarTle Sei-Wra prokuroris uflebamosilebaSi da Tavad gansaz-Rvra gamosakvlev mtkicebulebaTa rigiToba. kerZod, mosamarTlem Tavis magidasTan miatanina gamosakvlev mtkicebulebaTa yvela fuTa da Tavad gadawyvita, romeli mtkicebulebis gamokvleviT daewyo. proku-rorma gamoTqva survili, rom jer sxva mtkicebuleba gamoekvliaT, razec mosamarTlem upasuxa: `magas ra mniSvneloba aqvs, momeciT, momeciT fuTebi~ da Tvi-Ton gadawyvita, Tu romeli fuTiT daewyo. mosamar-Tle Tavad kiTxulobda momdevno daluquli paketebis

Page 44: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

43

saxelebs da prokurors amis gakeTebis saSualebas ar aZlevda. aRniSnuliT mosamarTlem daarRvia Tanas-worobisa da SejibrebiTobis principi, vinaidan bral-debas saSualeba ar misca, Tavisi strategiis mixedviT warmoedgina gamosakvlevi mtkicebulebebi.

• ramdenime arsebiTi ganxilvis sxdomaze uzrunve-lyofili ar iyo ukve dakiTxuli da dasakiTxi mow-meebis gancalkeveba. mowmeebi darbazis gareT idgnen da erTmaneTs uyvebodnen, Tu ra Cveneba misces.39 amis aRsakveTad ki, aravis araferi uRonia. Tumca, erT-erT sxdomaze, rodesac procesze damswre pirma man-daturs aniSna, rom dakiTxuli mowme, romelic gareT gavida, danarCen dasakiTx mowmeebs esaubreboda, man-daturma dakiTxul mowmes mouwoda, qveda sarTulze Casuliyo.40

mowmis dacvis garantiebis simcire

nafic msajulTa mier saqmis arsebiTi ganxilvis sxdomaze, romelzec mowme ikiTxeboda, naTlad gamoCnda, rom mowmis dacvis garantiebi ar aris srulad uzrunvelyofili sisx-lis samarTlis saproceso kanonmdeblobiT. kerZod, mowmes, romelic sasamarTloSi Cvenebas aZlevda, aSkarad etyobo-da daSinebis kvali. igi iyo mcirewlovani bavSvis martox-ela deda. braldebulis SekiTxvebze misi pasuxebis Sinaarsi da emociuri foni (nervuli daZabuloba da SiSi, romelic gamoixateboda saxis gamometyvelebasa da xmis tembrze) aSkarad miuTiTebda, rom daSinebis Sedegs warmoadgenda konkretuli Sinaarsis Cveneba, romliTac igi braldebulebis dakavebas aRwerda.

am sxdomaze prokurorma formalurad dausva SekiTxva mowmes, daeqvemdebara Tu ara igi raime saxis daSinebas, Za-

39 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 118-e muxlis me-2 nawilis mixedviT, „mowme unda daikiTxos sxva mowmeTagan gancalkevebiT. amasTanave, sasamarTlo iRebs zomebs, raTa erT saqmeze gamoZaxebul mowmeebs dakiTxvis damTavrebamde erTmaneTTan urTierToba ar hqondeT.“40 gaxmaurebuli saqme guram CalagaSvilis (erovnuli maregulirebeli komisiis yofili Tavmjdomare) winaaRmdeg.

Page 45: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

44

ladobas an sxva saxis ukanono qmedebas gamoZiebis etapze. aRniSnulTan dakavSirebiT mowmis uaryofiTma pasuxma ver gaaqarwyla eWvi mis mimarT gamovlenili zewolis Ses-axeb. mosamarTles ar gamouxatavs raime reaqcia, magali-Tad, prokurorisTvis ar miuniSnebia dacvis specialuri RonisZiebis gamoyenebis saWiroebaze. niSandoblivia, rom saproceso kanonmdeblobiT, mosamarTle moklebulia Sesa-Zleblobas, miiRos Sesabamisi zomebi mowmis usafrTxoebis mizniT. sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT, es ufle-bamosileba mTlianad prokurors eniWeba (sssk, muxli 67-71). yovelive es miuTiTebs kanonmdeblobis xarvezze, vinaidan igi srulyofilad ar aregulirebs procesis monawilisa da mowmis mimarT dacvis RonisZiebis gamoyenebis safuZvlebs da uflebamosil pirTa wres.

evrosabWos ministrTa komitetis rekomendacia mowmeTa da marTlmsajulebis TanamSromelTa dacvis Sesaxeb (ministrTa komitetis rekomendacia #9, wevri qveynebisaTvis mowme-Ta da marTlmsajulebis TanamSromelTa dacvis Sesaxeb. 20 aprili, 2005. evropis sabWo) saxelmwifoebs mouwodebs, rom 1) sadac misi saWiroeba arsebobs, uzrunvelyon mowmis dac-vis RonisZiebis gatareba; 2) dacvis RonisZieba gamoiyenon gadaudebeli aucileblobisas, im SemTxvevaSic ki, rodesac aseTi RonisZieba oficialurad ar aris miRebuli; 3) dacvis zomebis ganmaxorcielebeli pirebi unda sargeblobdnen av-tonomiiT, amdenad, sagamoZiebo da dacvis RonisZiebaTa gan-maxorcielebel pirebs Soris organizaciulad unda iyos gan-calkevebuli maTi funqciebi.

sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 67-e muxli, romelic gansazRvravs mowmis dacvis specialuri RonisZiebis safuZ-vlebs, ar Seesabameba ministrTa komitetis zemoxsenebul rekomendacias. kerZod, amomwuravi da viwro CamonaTvalis gamo, dacvis RonisZieba ver iqneba gamoyenebuli yvela im SemTxvevaSi, sadac igi aucilebelia. sssk-is 68-e muxli, ro-melic gansazRvravs uflebamosil pirebs, aseve ar Seesabam-eba ministrTa komitetis rekomendacias. kerZod, am muxliT, dacvis specialuri RonisZiebis gatarebis uflebamosileba miniWebuli aqvs gamoZiebis da masze zedamxedvelobis orga-nos _ policias da prokuraturas.

Page 46: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

45

am naklovanebebis gamo, mowme ver sargeblobs kanoniT misT-vis miniWebuli dacvis garantiiT. aRniSnulis sailustracio magaliTs ki, zemoT moyvanili sxdoma warmoadgens.

II. dacvis ufleba

braldebulis dacvis ufleba warmoadgens umniSvnelovanes garants sisxlis samarTalwarmoebis dros. aRniSnuli ufle-ba daculia rogorc saqarTvelos konstituciis 42-e mux-liT, ise adamianis uflebaTa evropuli konvenciis me-6 mux-liT. garda amisa, saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 45-e muxli moiTxovs, rom braldebuls hyavdes ad-vokati, rodesac dacvis ufleba SesaZloa Seilaxos, magali-Tad, rodesac braldebuli ar flobs saqmiswarmoebis enas, masTan mimdinareobs molaparakeba saproceso SeTanxmebis gaformebaze, an aris fizikurad an fsiqikurad SezRuduli SesaZleblobis mqone piri, rac xels uSlis mas, Tavad daicvas sakuTari interesebi.

dacvis uflebis sruli realizaciisTvis, dacvis mxares unda mieces sakmarisi dro da SesaZlebloba, moamzados Tavisi pozicia. amasTan, advokatma unda gamoiyenos mis xelT arse-buli yvela samarTlebrivi saSualeba sakuTari dacvis qveS myofis interesebis dasacavad.

gamovlenili Sedegebi:

monitoringis Sedegebi cxadyofs, rom, ZiriTadad, uzrunve-lyofili iyo dacvis ufleba da advokatis monawileoba pro-cesebSi kanoniT gansazRvruli savaldebulo dacvis SemTx-vevebSi.

garda amisa, yvela im SemTxvevaSi, rodesac dacvam iTxova ganxilvis gadadeba imisaTvis, rom ukeT gascnoboda saqmis masalebs da momzadebuliyo, mosamarTlem Suamdgomloba daakmayofila. aRsaniSnavia, rom braldebis mxare aseT Sua-mdgomlobebs ar aprotestebda.

miuxedavda amisa, gamovlinda dacvis uflebis darRvevis garkveuli SemTxvevebi, ra drosac xan sasamarTlo ar iZleo-da dacvis srulyofilad ganxorcielebis saSualebas, xan ki

Page 47: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

46

Tavad advokati iCenda pasiurobas da ar iyenebda mis xelT arsebul yvela resurss braldebulis interesebis dasacavad.

sasamarTlos mier dacvis uflebis darRvevis magaliTebi:

• erT saqmeSi,41 sadac sasamarTlom agreTve daarRvia udanaSaulobis prezumfcia (amaze detalurad qvemoT visaubrebT, procesis monawileTa qcevis nawilSi), sa-ias monitorebma gamoavlines dacvis uflebis darRve-vis ramdenime faqti. kerZod:

1. arsebiTi ganxilvis erT-erT sxdomaze ar gamocxad-da advokati. man telefoniT Seatyobina mosamarT-lis TanaSemwes, rom is moyva avariaSi, ris gamoc ver aswrebda procesze misvlas. mosamarTlem sxdomaze gaakeTa ganmarteba, rom advokati imyofeboda mZime mdgomareobaSi da ucnobi iyo, rodis SeZlebda pro-cesze gamocxadebas. Sesabamisad, braldebuls dauniS-na savaldebulo dacva momavali procesisTvis da gaagrZela procesi braldebulis damcvelis gareSe.

am procesze prokuraturam daayena mniSvnelovani Suamdgomloba, romliTac iTxova dacvis mier warmod-genili mowmeebisa da eqspertebis dakiTxvis ufleba im SemTxvevaSic, Tuki dacva momavalSi moxsnida maT Tavisi mtkicebulebebidan da aRar isurvebda pro-cesze maT dakiTxvas. es imas niSnavs, rom prokurors nebismier SemTxvevaSi eqneboda am mowmeebis dakiTxvis ufleba, miuxedavad imisa, isurvebda Tu ara dacva maT dakiTxvas. aRniSnuli Suamdgomloba sasamarTlom ase daakmayofila, rom braldebulisaTvis azric ki ar ukiTxavs da arc ganumartavs, rom mas ufleba hqonda gaeprotestebina es Suamdgomloba.

meore dRes gamarTul sxdomaze gamocxadda braldeb-ulis advokati, romelic aRSfoTebuli iyo imis gamo, rom wina dRis procesi ar gadaido da misi monawileo-bis gareSe Catarda. amasTan, advokati aprotestebda

41 es aris erT-erTi saintereso saqme, romelSic vlindeba gansakuTrebuli darRvevebi da romelsac saia SeZlebisdagvarad miadevnebs Tvals misi dasawyisidan dasrulebamde. saqme saapelacio donezea gasaCivrebuli, Tumca, ganxilvis sxdoma jer ar CaniSnula.

Page 48: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

47

prokuroris mier wina dRes dayenebuli Suamdgom-lobis dakmayofilebis faqts da iTxovda mis gauqme-bas, radgan misi dakmayofileba ukanonod moxda pro-cesze, romelic wesiT unda gadadebuliyo. advokatma sasamarTlo mikerZoebaSi daadanaSaula. misi TqmiT, telefonze saubrisas man mosamarTlis TanaSemwes naTlad ganumarta, rom is mxolod 1 dRe ver SeZleb-da sxdomaze daswrebas da iTxovda sxdomis momdevno dRisTvis gadadebas. nacvlad amisa, sasamarTlom braldebuls momavali procesisTvis dauniSna saval-debulo dacva da ganagrZo saqmis ganxilva damcvelis monawileobis gareSe.

saias SefasebiT, am saqmeSi gamovlinda dacvis uflebis darRvevis ramdenime epizodi: a) mosamarTlem ar ga-dado procesi, miuxedavad advokatis legitimuri Txovnisa; b) mosamarTlem arc im motiviT gadado pro-cesi rom sxdomaze savaldebulo wesiT daniSnuli ad-vokati mainc gamocxadebuliyo da damcvelis monaw-ileobis gareSe gaagrZela sxdoma; g) sasamarTlom daakmayofila braldebis mniSvnelovani Suamdgomlo-ba ise, rom braldebulis azri arc ki ukiTxavs.

2. kidev erTi sxdomis mimdinareobisas, rodesac advo-katis mier mowmis dakiTxva xorcieldeboda, dazara-lebulTa mxridan araerTi replika ismoda, riTac advokats xeli eSleboda mowmis dakiTxvaSi. amis aR-mosafxvrelad, mosamarTle Semoifargla mxolod ramdenime sityvieri gafrTxilebiT, ramac Sedegi ver gamoiRo da ver moxerxda dacvis efeqturi ganxor-cieleba.

3. sxdomis mimdinareobisas darbazSi iyo xmauri, is-moda replikebi da uwmawuri sityvebi advokatisa da braldebulis misamarTiT. advokatma araerTxel aRniSna, rom xeli eSleboda darbazidan intensiuri replikebis gamo. amis sapasuxod, mosamarTle Semoi-fargla mxolod ramdenime sityvieri gafrTxilebiT da damswreebs siCumisken mouwoda, rac ver gamodga efeqturi RonisZieba. advokatma ganacxada: `ar ga-vagrZeleb dakiTxvas sanam am xalxs ar gauSvebT ga-

Page 49: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

48

reT.~ mosamarTlem ki upasuxa: `gareT aravin gava. es saqme emociurad datvirTuli saqmea da, bunebrivia, replikebi iqneba darbazidan.” saias mosazrebiT, mosamarTlem aRniSnuli gancxadebiT ara Tu xeli Seu-wyo dacvis ganxorcielebas, aramed piriqiT, waaxali-sa darbazSi myofTa mier advokatisaTvis xelis SeSla.

4. msgavsi mdgomareoba dafiqsirda kidev erT saqmeSi, sadac mosamarTlem advokats ar misca SesaZlebloba, mSvid viTarebaSi daecva braldebulis interesebi.

• erT-erTi saqmis arsebiTi ganxilvis procesze, rode-sac ikiTxeboda braldebis mxaris mowme, braldebul-ma (ara misma advokatma) ganacxada, rom gamoTqvamda protests. amaze mosamarTlem upasuxa, rom Tavad ar Careuliyo, Tavisi advokatisTvis eTqva, rasTan da-kavSirebiT hqonda protesti da is gaaxmovanebda. aRniSnuliT mosamarTlem Selaxa braldebulis dac-vis ufleba, ar misca ra mas poziciis gamoxatvisa da sakuTari Tavis dacvis saSualeba. saproceso kanon-mdebloba ar icnobs msgavs normas, romelic bralde-buls mxolod advokatis meSveobiT aZlevs poziciis gamoxatvis uflebas da Tavad braldebulis mxridan procesze saubars krZalavs.

dacvis pasiurobis magaliTi gamovlinda Semdeg saqmeSi:

• arsebiTi ganxilvis sxdomaze, pirdapiri dakiTxvis etapze, prokurorebi kanonis darRveviT svamdnen mimaniSnebel SekiTxvebs,42 razec dacvas araviTari reagireba ar hqonia, nacvlad imisa, rom yovel aseT SekiTxvaze protesti daefiqsirebina da ganeridebina.

42 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 244-e muxlis me-2 nawilis Tanaxmad, „pirdapiri dakiTxvisas dauSvebelia pasuxis mimaniSnebeli SekiTxvebis dasma. mxares ufleba aqvs, daayenos Suamdgomloba mimaniSnebeli SekiTxvis ganridebis an/da aseTi SekiTxvisa da masze pasuxis dauSvebel mtkicebulebad cnobis Sesaxeb.”

Page 50: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

49

dacvis uflebis ganxorielebis xelSewyobis magaliTi

saproceso SeTanxmebis ganxilvis erT-erT sxdomaze mo-samarTle daaeWva advokatis momzadebis donem da mis xelT arsebul yvela zomas mimarTa braldebulis kanon-ieri interesis dasacavad. kerZod, mosamarTlem advokats hkiTxa: `icnobT saqmis masalebs?”

advokati: `ise ra, radgan guSin CaverTe [saqmeSi].”

mosamarTle: `anu, ar icnobT saqmis masalebs.~

advokati: `braldebulisagan vici [saqmis garemoebebi].~

mosamarTle: ̀ ramdeni [dro] dagWirdebaT saqmis masalebis gasacnobad?”

advokati: `20 wuTi. iqneb saqmis masalebi momawodoT.”

mosamarTle: `qalbatono advokato, saqmis masalebi gad-acemuli aqvs Tqveni dacvis qveS myofs da rodesac gamo-dixarT procesze, momzadebuli unda iyoT, raTa sruly-ofilad daicvaT Tqveni dacvis qveS myofis interesebi! axali procesi [sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi] ar iTvaliswinebs xelaxla [saqmis] masalebis gadmoce-mas, Tumca, axla gamonakliss davuSveb da mogcemT Sesa-Zleblobas, gaecnoT saqmis masalebs”.

saiam aseve daafiqsira sasamarTlos mxridan dacvis uflebis ganxorcielebis xelSewyobis ori dadebiTi magaliTi. erT SemTxvevaSi, mosamarTlem farTod ganmarta sisxlis samar-Tlis saproceso kodeqsi da daeyrdno adamianis uflebaTa evropuli konvencias. mosamarTlem braldebis mxare daaval-debula rom dacvisaTvis winaswar gadaeca momdevno sxdo-maze dasakiTx mowmeTa sia.43 misi amgvari saqcieli gamowveu-li iyo im garemoebiT rom saqmeSi bradebas warmodgenili hqonda didi raodenobis mowmeTa Cvenebebi. Sedegad, dacvas yoveli sxdomis win uwevda daaxloebiT 450 mowmis Cvenebis wakiTxva da umaravi masalis gacnoba. Sesabamisad, informa-

43 aRniSnuli dafiqsirda gaxmaurebul saqmeSi ivane merabiSvilis (Sinagan saqmeTa yofili mnistri da yofili premier ministri) winaaRmdeg.

Page 51: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

50

ciis winaswar miwodebis gareSe, dacvas fizikurad ar hqonda SesaZlebloba saTanadod momzadebuliyo yvela mowmis da-kiTxvisaTvis, riTac, bunebrivia, safrTxe eqmneboda dacvis efeqturad ganxorcielebis SesaZleblobas.44 mosamarTlis qmedebis meore dadebiTi magaliTi zemoT, specialur CarCo-Sia ganxiluli.

III. arasaTanado mopyrobis akrZalva

arasaTanado mopyroba akrZalulia saqarTvelos konstitu-ciiT, adamianis uflebaTa evropuli konvenciiT da saqarT-velos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT. akrZalva uz-runvelyofs wamebisa da Rirsebis Semlaxveli mopyrobisagan dacvas.

am uflebis realizebisTvis, braldebulma unda icodes misi uflebis Sesaxeb. aseve, unda icodes, rom aqvs ufleba, arasaTanado mopyrobis gamo, sarCeli Seitanos miukerZoe-bel sasamarTloSi. logikurad, braldebulis es uflebebi sasamarTlos akisrebs valdebulebas, acnobos mas am ufle-bebis Sesaxeb. aRniSnuli valdebuleba gansakuTrebiT mniS-vnelovania, rodesac braldebuli patimrobaSia da saxelm-wifo fizikurad srulad akontrolebs mas.

saiam, monitoringis Sedegad, kvlav gamoavlina am uflebas-Tan dakavSirebuli sakanonmdeblo xarvezi. saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis mixedviT, mosamar-Tle uflebamosilia, mxolod ganumartos braldebuls misi uflebebi arasaTanado mopyrobis sawinaaRmdegod da mois-minos arasaTanado mopyrobis savaraudo faqtebis Sesaxeb. kanoni ar adgens proceduras, romlis meSveobiTac, mosamar-Tles SeuZlia qmediTi zomebis miReba, rodesac saxezea sa-varaudod arasaTanado mopyroba. nacvlad amisa, mosamarTle uflebamosilia, mxolod hkiTxos braldebuls, hqonda Tu ara adgili mis mimarT arasaTanado mopyrobas.

44 adamianis uflebaTa evropuli konvenciis me-6 muxlis me-3 nawilis “b” qvepunqtis mixedviT dacvas unda mieces adeqvaturi dro da saSualeba mosamzadeblad.

Page 52: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

51

gamovlenili Sedegebi:

monitoringis wina periodTan SedarebiT, mosamarTlem ufro nakleb SemTxvevebSi ganumarta braldebuls ufleba, saCivriT miemarTa savaraudo arasaTanado mopyrobis SemTx-vevaSi:

• pirveli wardgenis sxdomebze mosamarTlem 87 mos-menidan 9 SemTxvevaSi (10%) ar ganumarta braldebuls ufleba, saCivriT miemarTa savaraudo arasaTanado mopyrobis Sesaxeb da ar gamoarkvia, daeqvemdebara Tu ara braldebuli arasaTanado mopyrobas. gasul saan-gariSo periodSi mosamarTlem braldebuls es ufle-bebi ar ganumarta 99 mosmenidan mxolod 4 SemTxvevaSi (4%). Tumca, amJamindeli monacemi mainc imaze ukeTe-sia, vidre monitoringis dasawyisSi (2011 wlis oqtom-beri-dekemberi) iyo (28%).

• mimdinare monitoringis periodSi, mniSvnelovnad gaumjobesda mdgomareoba saproceso SeTanxmebasTan dakavSirebuli uflebebis ganmartebis kuTxiT. sa-samarTlom 68-dan 68-ve SemTxvevaSi gamoarkvia, xom ar iqna saproceso SeTanxmeba miRweuli iZulebiT, ze-moqmedebiT, motyuebiT an sxva nebismieri ukanono da-pirebiT. gasul saangariSo periodSi mosamarTleebma es ufleba ar auxsnes braldebuls 69-dan 10 sxdomaze (14%).

• saias dakvirvebiT, monitoringis periodSi gaforme-buli saproceso SeTanxmebebis mxolod 15%-Si (68-dan 10) ar auxsna mosamarTlem braldebulebs, rom maT mier savaraudo arasaTanado mopyrobis Sesaxeb saCi-vari xels ar SeuSlida kanonierad gaformebuli sap-roceso SeTanxmebis damtkicebas. qvemoT mocemuli diagrama asaxavs monitoringis mTeli periodis Sede-gebs (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekembris CaT-vliT).

Page 53: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

52

diagrama #10

• SemTxvevebis 22%-Si, rodesac saproceso SeTanxmeba iqna miRweuli (68-dan 15), mosamarTlem ar auxsna bralde-buls, rom, Tu saproceso SeTanxmeba ar damtkicdeboda, informacia, romelic gamovlinda saproceso SeTanxmebis dadgenisas, ar iqneboda gamoyenebuli mis winaaRmdeg. es kidev ufro gaumjobesebuli Sedegia wina periodTan Se-darebiT, rodesac mosamarTlem ver SeZlo amis ganmarte-ba braldebulisTvis 69-dan 21 SemTxvevaSi (30%).

mosamarTlis formaluri roli arasaTanado mopyrobis gamoZiebis procesSi da kanonis xarvezi efeqturi gamoZiebis moTxovnis nawilSi kvlav aSkara iyo Semdeg SemTxvevaSi:

• erT-erT gaxmaurebul saqmeSi braldebulma ivane merabiSvilma sxdomaze gaakeTa specialuri gancxade-ba da masze zewolaSi daadanaSaula qveynis imdroinde-li mTavari prokurori, aw ukve Tanamdebobidan gadam-dgari oTar farcxalaZe.45 braldebulma merabiSvilma aRniSna, rom 13 dekembers Ramis saaTebSi is ukanonod, Tavze tansacmelgadafarebuli, gaiyvanes sapatimro dawesebulebidan da avtomanqaniT miiyvanes misTvis ucnob SenobaSi, sadac mas daxvda ori piri, romelTa-gan erT-erTi iyo imdroindeli mTavari prokurori

45 aRniSnuli gancxadeba ivane merabiSvilma gaakeTa 2013 wlis 17 dekembers quTaisis saqalaqo sasamarTloSi gamarTul sxdomaze.

Page 54: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

53

farcxalaZe. merabiSvilis ganmartebiT, prokurorma mas SesTavaza TanamSromloba yofili premier-minis-tris, zurab Jvanias mkvlelobis saqmis gaxsnaSi, aseve, misgan moiTxova saqarTvelos yofili prezidentis, mixeil saakaSvilis sabanko angariSis monacemebi. braldebul merabiSvilis ganmartebiT, moTxovnebis Seusruleblobis SemTxvevaSi, prokurori farcxala-Ze mas daemuqra, rom: merabiSvils gauuaresdeboda pi-robebi cixeSi, daiWerda yvela mis megobars da axlo-bels da xels SeuSlida mis biznes-saqmianobas. mera-biSvilis TqmiT, moTxovnebis Sesrulebis SemTxvevaSi, mas dahpirdnen, rom qveynidan gasvlis da mis mier `moparuli” Tanxis gatanis saSualebas miscemdnen.

aRniSnuli gancxadebis Semdeg merabiSvilma kon-sultaciebi gaiara Tavis advokatebTan, daayena maTi acilebis Suamdgomloba mocemul da momdevno sxdomaze, ris Semdegac datova darbazi, raTa dab-runebuliyo cixeSi.46 merabiSvilis erT-erTma advo-katma ganacxada, rom ver daelodeboda mosamarTlis gadawyvetilebas, vinaidan misi dacvis qveS myofs cixeSi safrTxe emuqreboda da saswrafod unda gahy-oloda. amis Semdeg man da meore advokatma sxdomis darbazi datoves. merabiSvilis mesame advokati darCa sxdomaze, vinaidan is meore braldebulis, zurab Wia-beraSvilis interesebsac icavda, Tumca, ganacxada, rom merabiSvilis dacvas veRar gaagrZelebda.

sasamarTlom samive advokati sasamarTlos upa-tivcemlobisaTvis 200-200 lariT daajarima. aseve, mi-iRo ganCineba, rom saqmeSi CarTuliyo saxazino advo-kati, vinaidan braldebuli merabiSvili darCa dacvis gareSe da Tavad ar eswreboda process.

saias mosazrebiT, 2 sakiTxia Sesafasebeli: rogori reagireba unda moexdina savaraudo arasaTanado mopyrobasTan dakav-SirebiT mosamarTles da ramdenad samarTlianad daajarima advokatebi.

46 merabiSvilma aicila advokatebi mocemul da momdevno sxdomaze. aRniSnuli advokatebi dResac agrZeleben merabiSvilis inetresebis dacvas sasamarTloSi.

Page 55: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

54

savaraudo daSinebisa da zewolis faqtis mosmenis Semdeg mosamarTlem mxolod is aRniSna, rom es gancxadeba dafiq-sirdeboda sxdomis oqmSi, rac, cxadia, ver CaiTvleba ad-ekvatur da sakmaris RonisZiebad sasamarTlos mxridan. es kidev erTxel adasturebs sakanonmdeblo doneze arasaTa-nado mopyrobasTan dakavSirebiT mosamarTlis rolis gaz-rdis aucileblobas, raTa yoveli aseTi SemTxvevis aRmoCe-nisas, mosamarTles gaaCndes Sesabamisi samarTlebrivi ber-keti, moiTxovos savaraudo arasaTanado mopyrobis faqtis gamoZieba da damnaSaveTa dasja kanonis Sesabamisad.

rac Seexeba advokatebis dajarimebas, saia miiCnevs, rom aRniSnuli qmedeba sasamarTlos mxridan iyo usafuZvlo da dausabuTebeli, vinaidan braldebulis uflebaa, gadawyvi-tos, Tu vin warmoadgens mis interesebs sasamarTloSi. mas Semdeg, rac braldebulma mocemul sxdomaze aicila advoka-tebi, maT moespoT misi dacvis ganxorcielebis SesaZleblo-ba, Sesabamisad, sxdomaTa darbazSi maT darCenas araviTari azri aRar hqonda. garda amisa, damcvelisaTvis upirvelesi unda iyos misi dacvis qveS myofis interesebis dacva mis xelT arsebuli yvela saSualebiT. swored am motiviT datoves ad-vokatebma sxdomis darbazi. maTi gancxadebiT, braldebuls emuqreboda safrTxe da saswrafod unda gahyolodnen cixe-Si. aRniSnuli argumenti ki, mosamarTlem ar gaiTvaliswina da advokatebi daajarima.

mosamarTlis reagirebis dadebiTi magaliTi

saiam daafiqsira erTi dadebiTi magaliTi, rodesac mo-samarTle, braldebulis saukeTeso interesebidan ga-momdinare, gascda kanoniT masze dakisrebul minimalur valdebulebebs da, mas Semdeg, rac dauSvebel mtkice-bulebad cno ukanonod Catarebuli Cxrekisa da amoRebis RonisZieba, prokurors mouwoda, gamoZieba daewyo am ukanono RonisZiebis ganmaxorcieleblebis mimarT.

Page 56: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

55

IV. motivirebuli (dasabuTebuli) gadawyvetilebis ufleba

samarTliani sasamarTlos ufleba braldebulis saerTaSor-isod aRiarebuli uflebaa, romelic aseve moicavs sasamarT-los mier motivirebuli gadawyvetilebis miRebis uflebas.47

gadawyvetilebebis miRebis dasabuTebulobis Sesafaseblad, saia daakvirda gamoZiebis procesSi ganxorcielebuli Cxrekisa da amoRebis dakanonebis procesebs, romlebic Cat-arda mosamarTlis winaswari nebarTvis gareSe da gamarTle-buli iyo gadaudebeli aucileblobis motiviT. saia miiC-nevs, rom, zogadad, am sakiTxebs calke kvleva sWirdeba, rac scildeba winamdebare angariSis miznebs. miuxedavad amisa, warmodgenili statistikuri monacemebi saSualebas iZleva, TvalsaCino gaxdes am mimarTulebiT saqarTvelos sasamarT-loebSi arsebuli suraTi.

Cxreka da amoReba aris sagamoZiebo moqmedeba, romelic zRu-davs pirad sferoSi Caurevlobis uflebas; amitom kanoni uz-runvelyofs sasamarTlo kontrols Cxrekasa da amoRebaze. yvela Suamdgomloba Cxrekisa da amoRebis Sesaxeb unda ganix-ilos sasamarTlom da miiRos dasabuTebuli gadawyvetileba.

saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 119-e da 120-e muxlebi mkacrad gansazRvravs or winapirobas Cxreki-sa da amoRebisaTvis: dasabuTebuli varaudi, rom Cxrekis Sedegad mopovebuli iqneba danaSaulis mtkicebuleba da sa-samarTlos nebarTva. Cxreka da amoReba sasamarTlos nebarT-vis gareSe dasaSvebia mxolod gansakuTrebul SemTxvevebSi, rodesac arsebobs gadaudebeli aucilebloba. mosamarTlem Semdeg an unda daakanonos, an gaauqmos Cxrekisa da amoRebis Sedegebi.

gamovlenili Sedegebi:

mdgomareoba TiTqmis ar Secvlila Cxrekasa da amoRebas-Tan dakavSirebul gadawyvetilebebSi, sadac saiam kvlav daafiqsira motivirebuli (dasabuTebuli) gadawyvetilebis uflebis aSkara darRveva.

47 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 194.2.

Page 57: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

56

mimdinare saangariSo periodSi, msgavsad wina angariSebisa, TiTqmis yvela saqmeSi, romelsac saia akvirdeboda, Cxreka da amoReba Catarebuli iyo gadaudebeli aucileblobis re-JimSi, mosamarTlis mier Semdgomi dakanonebiT. kerZod, Cat-arebuli Cxrekisa da amoRebis 38 SemTxvevidan, romelic sa-iam daafiqsira, mxolod or SemTxvevaSi Catarda aRniSnuli RonisZiebebi sasamarTlos nebarTviT, danarCen 36 SemTxveva-Si, dakanoneba sasamarTlos mier mogvianebiT ganxorcielda.

saiam ver SeZlo gaerkvia, iyo Tu ara Cxrekisa da amoRebis faqtis Semdgomi dakanoneba dasabuTebuli, vinaidan isini ar ganixileba zepiri mosmenebis Sesabamis sxdomebze. Tum-ca, is faqti, rom 95% mxolod Catarebis Semdeg dakanonda, warmoSobs eWvs samarTaldamcavi organoebisa da sasamarT-los mier im valdebulebebis daucvelobis Sesaxeb, romlis mixedviTac, maT ar unda Caataron an daakanonon sagamoZiebo moqmedeba, romelic ar aris saTanadod argumentirebuli da gadaudebeli aucileblobis safuZvelze tardeba.

V. sajaro ganxilvis ufleba

rogorc zemoT aRiniSna, sajaro ganxilvis ufleba braldeb-ulis da sazogadoebis mniSvnelovani uflebaa da garantire-bulia rogorc erovnul, ise saerTaSoriso doneze.

am uflebis srulyofili realizaciisaTvis, sasamarTlom unda uzrunvelyos saqmis warmoebis imgvarad ganxorciele-ba, rom sxdomaze dainteresebuli piris daswrebis SemTxveva-Si, mas ar Seeqmnas mimdinare procesSi garkvevis problema. es aseve niSnavs daswrebis Tanabari uflebis uzrunvelyo-fas yvelasTvis. garda amisa, sasamarTlos ganaCeni unda ga-mocxaddes sajarod, sasjelis zomis, Sesabamisi kanonis da braldebulis mier misi gasaCivrebis uflebis miTiTebiT.48

aRsaniSnavia, rom „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ organul kanonSi 2013 wlis maisSi Sevida cvlilebebi, romlebic uz-runvelyofs sasamarTlo sxdomebis met sajaroobas. am cvli-lebebis Sedegad, sazogadoebriv mauwyebelsa da sxva televi-

48 saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 277.1.

Page 58: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

57

ziebs ufleba miecaT, ganaxorcielon sasamarTlo procesis video da audio Cawera.49

gamovlenili Sedegebi:

monitoringis Sedegad gairkva, rom sajaro ganxilvis ufle-ba, rogorc wesi, daculia. monitoringis wina periodebis msgavsad, ZiriTadi gamonaklisi iyo pirveli wardgenis sx-domebi Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi, sadac informacia sxdomis Sesaxeb winaswar arasodes cxaddeba.

amasTan, 451 ganxilvidan 100 SemTxvevaSi (22%), romelic ar moicavs pirveli wardgenis sxdomebs, winaswar ar cxaddebo-da informacia sxdomis TariRisa da drois Sesaxeb. es sakmaod maRali maCvenebelia da mniSvnelovania, rom sasamarTlom yve-la Sesabamis zomas mimarTos am problemis aRmosafxvrelad. aRsaniSnavia, rom am kuTxiT quTaisis saqalaqo sasamarTloSi bevrad ukeTesi mdgomareobaa, vidre TbilisSi.

saiam aseve gamoavlina Semdegi darRvevebi:

• 351-dan 6 SemTxvevaSi (1.7%), sasamarTlo sxdomebis Sesaxeb gamoqveynebuli informacia iyo arasruli an araswori. magaliTad, gancxadebaSi ar iyo da-konkretebuli sisxlis samarTlis kodeqsis Sesabamisi muxlebi, romelTa mixedviTac pirs brali hqonda way-enebuli, anda miTiTebuli iyo mcdari dro an sxdo-mis darbazi. 1 SemTxvevaSi ki, sasamarTloSi arsebuli sxdomebis gamosaqveynebeli monitori saerTod gaTi-Suli iyo garkveuli periodis manZilze.

• nafici msajulebis SerCevis 6-ve Ria sxdomaze sazoga-doebas ar hqonda maTze daswrebis SesaZlebloba, vi-naidan sxdomis darbazis Sesasvlels mandaturebi icavdnen. miuxedavad imisa, rom sxdoma mosamarTlis mier ar iyo daxuruli, dainteresebul pirebs maTze daswrebis uflebas ar aZlevdnen mandaturebi da na-fici msajulebis koordinatorebi.50 saias damkvirveb-

49 saqarTvelos organuli kanoni „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ (ZalaSia 2013 wlis 1 maisidan) muxli 131. 50 nafici msajulebis koordinatorebi, rogorc maT saias monitors ganumartes, arian sasamarTlos TanamSromlebi, romlebic pasuxs ageben

Page 59: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

58

els araerTxel mouwia sasamarTlos TanaSemwesTan da-kavSireba, aseve, mandaturebisa da nafici msajulebis koordinatorebisTvis ganmarteba, rom aseT sxdomaze daswreba nebismieri dainteresebuli piris uflebaa, Tu mosamarTlis gadawyvetilebiT ar aris daxuruli.

• 535-dan 20 SemTxvevaSi (4%), braldebulis axloblebi an sxva dainteresebuli pirebi ver daeswrnen sxdomas darbazis simciris gamo. maT Soris iyo sami gaxmaure-buli saqme (giorgi ugulavasa da daviT kezeraSvilis saqme, baCana axalaias saqmeebi da ivane merabiSvilis saqmeebi).

• 269 arsebiTi sxdomidan51 13 dasrulda ganaCenis saja-ro gamocxadebiT. am 13 ganaCenidan 10 (77%) iyo gamam-tyunebeli, danarCeni 3 _ gamamarTlebeli. am samidan erTi iyo aragaxmaurebuli saqme, 2 ki _ gaxmaurebuli. qvemoT mocemuli diagrama asaxavs mdgomareobas mon-itoringis mTeli periodis ganmavlobaSi (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekembris CaTvliT).

diagrama #11

nafic maskjulTa kandidatebsa da moqmed msajulebTan dakavSirebul teqnikur da saorganizacio sakiTxebze. 51 ori sxdoma daxuruli iyo.

Page 60: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

59

• 13 saboloo ganaCenidan oTx SemTxvevaSi (31%) sa-samarTlom ar miuTiTa Sesabamisi sakanonmdeblo de-bulebebi.

• monitoringis wina periodis msgavsad, yvela saproce-so SeTanxmeba damtkicda. 68 damtkicebuli saproceso SeTanxmebidan, mosamarTlem mxolod erT SemTxvevaSi ar gamoacxada ganaCeni sajarod, mxolod aRniSna, rom saproceso SeTanxmeba damtkicebuli iyo da darbazi datova.

dakvirvebis sxva Sedegebi:

• erT-erT pirveli wardgenis sxdomaze braldebuls brali edeboda seqsualur danaSaulSi arasrulw-lovani gogonas mimarT. dazaralebuli arasrulw-lovani gogonas saxeli araerTxel gaxmovanda pro-cesze, riTac dairRva am arasrulwlovnis interesi. miuxedavad mZime danaSaulisa da arasrulwlovnis normaluri ganviTarebis mimarT safrTxis arsebobi-sa, mosamarTlem ar gamoiyena misTvis kanonmdeblobiT miniWebuli uflebamosileba da ar daxura procesi, aseve, ar gamoiyena sxva meqanizmi, raTa daecva bral-debulis personaluri monacemebi.52

• miuxedavad imisa, rom Tbilisis saqalaqo sasamarT-los Sida regulaciebis mixedviT, mosmenis dawyebis Semdeg darbazSi Sesvla ar SeiZleba, sxvadasxva or-ganizaciis warmomadgenlebs, romlebic sxdomas ak-virdebodnen, 1 aseT procesze (baCana axalaias saqme) Sesvlis ufleba miecaT.

• 1 sxdoma daxura mosamarTlem mas Semdge, rac dam-swre pirebs Soris xelCarTuli Cxubi gaimarTa. mosamarTlem sajarod ar gamoacxada sxdomis dax-urvis Sesaxeb, aramed mandaturs daavala, damswreebi darbazidan gaeyvana. aRniSnuliT mosamarTlem daar-Rvia sssk moTxovnebi, romlis mixedviTac, is valdeb-

52 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 182-e muxlis „b“ qvepunqtis mixedviT: „sasamarTlos SeuZlia mxareTa SuamdgomlobiT an sakuTari iniciativiT miiRos gadawyvetileba sxdomis nawilobriv an srulad daxurvis Sesaxeb arasrulwlovnis interesebis dacvis mizniT”.

Page 61: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

60

uli iyo, sajarod gamoecxadebina procesis daxurvis safuZveli.53

VI. Tarjimnis yolis ufleba

saqarTvelos konstitucia,54 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi55 da saerTaSoriso konvenciebi,56 romelTa monawile mxarec aris saqarTvelo, iTvaliswinebs, rom, Tu pirovnebam ar icis samarTalwarmoebis ena, mas ufleba aqvs, isargeblos Tarjimnis momsaxurebiT saxelmwifos xarjze.

gamovlenili Sedegebi

monitoringis ganmavlobaSi saia daakvirda 13 sxdomas, sa-dac savaldebulo iyo Tarjimnis monawileoba. aRniSnuli 13 mosmenidan mxolod 1 SemTxvevaSi dairRva braldebulis ufleba Tarjimnis momsaxurebaze. kerZod, marTalia, pro-cesze mowveulebi iyvnen Turquli da azerbaijanuli enis Tarjimnebi, magram isini arasaTanadod asrulebdnen maTze dakisrebul movaleobas. mosamarTlem sxdomaze detalurad waikiTxa acilebis safuZvlebi, Tumca, Tarjimnebma saerTod ar uTargmnes isini braldebulebs. amis Semdeg mosamarTlem ikiTxa, xom ar hqondaT braldebulebs acilebis Suamd-gomloba. Tarjimnebma braldebulebs mxolod es SekiTxva uTargmnes. arc mosamarTlem da arc advokatma aRniSnul faqtze reagireba ar moaxdines da braldebulis interesebi ar daicves.

dafiqsirda amis sapirispiro SemTxvevac, rodesac mosamarTlem sxdomaze sakuTari iniciativiT Sesveneba gamo-acxada braldebulisaTvis Tarjimnis dasaniSnad (magaliTi mocemulia specialur CarCoSi).

53 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 182-e muxlis me-6 nawili. 54 saqarTvelos konstitucia, muxli 85.2.55 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis muxli 38.8.56 adamianis uflebaTa evropuli konvenciis muxli 6.3.

Page 62: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

61

Tarjimnis daniSvna mosamarTlis iniciativiT

erT-erT saqmeSi azerbaijaneli erovnebis braldebuls saTanadod ar esmoda qarTuli ena. sxdomaze ar iyo mowveuli Tarjimani, radgan gamoZiebis etapze miiCneoda, rom braldebuls qarTuli esmoda. sxdomis mimdinare-obis dros braldebulis vinaobis dadgenisas, mosamar-Tlem gamoarkvia, rom braldebuls arc ise kargad es-moda, rasac ekiTxebodnen, vinaidan qarTulad ar icoda samarTlebrivi terminologia. mas arc iseTi sityvebis mniSvneloba esmoda, rogoricaa `nasamarTlevi~ da `meuR-le~. prokurorma ganacxada, rom radgan braldebuli iyo azerbaijaneli, is swrafad ver aRiqvamda sityvebs. mosamarTlem ki aRniSna, rom is ver Seafasebda, saerTod aRiqvamda Tu ara braldebuli, rasac ekiTxebodnen da ase ver gaagrZelebda sxdomas. mosamarTlem gamoacxada Ses-veneba azerbaijanuli enis Tarjimnis mosawvevad.

g. procesis monawileTa qceva sasamarTlo sxdomaze

saias mier warmoebuli monitoringis ganmavlobaSi araerT sxdomaze gamovlinda mxareebisa da sasamarTlos mxridan, erTi mxriv, araeTikuri da, meore mxriv, kanonis Seusabamo qmedebebi. marTalia, TiToeuli es SemTxveva konkretuli uflebebis, garkveulwilad, SezRudvasac moicavs, Tumca, ufro metad miuTiTebs procesis monawileTa araprofesion-alizmsa da arakompetenturobaze. aq ar aris ganxiluli is-eTi faqtebi, romlebic Seexeba procesis monawileTa mier normis interpretacias an diskreciuli uflebamosilebis aragonivrulad gamoyenebas.

sasamarTlo

• erT-erT saqmeze quTaisis saqalaqo sasamarTlos mier dafiqsirda udanaSaulobis prezumfciis da mxareTa SejibrebiTobis principis uxeSi darRveva. kerZod,

Page 63: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

62

sasamarTlom, erT-erT mimdinare saqmeze, romelTan dakavSirebiTac gazeTSi statia daiwera, gaakeTa sa-pasuxo gancxadeba. gancxadebaSi sasamarTlom miuTi-Ta: `saqmis faqtobrivi garemoebebi gamoixateba Sem-degSi: 2013 wlis 4 marts arafxizel mdgomareobaSi myofma d.d-m, SekamaTebis dros, ganawyenebis niadag-ze, SurisZiebis motiviT, sakuTar saxelze Senaxvis uflebiT daregistrirebuli cecxlsasroli iaraRi-dan samjeradi gasroliT gul-mkerdis areSi sicocx-lisaTvis saxifaTo dazianebebi miayena d.g-s, ris Sem-degac es ukanaskneli saavadmyofoSi miyvanamde gar-daicvala. amasTanave, erT-erTi gasrolis Sedegad, danaSaulis Cadenis momentSi masTan erTad myof pirs, janmrTelobis xanmokle moSliT, cecxlsasroli Wri-lobis saxiT miayena sxeulis msubuqi xarisxis daziane-ba.~ aRniSnuliT sasamarTlom, winaswar, yvela mtkice-bulebis gamokvlevisa da Sejerebis gareSe, bralde-buli damnaSaved gamoacxada, moixsenia ra mis mier da-naSaulis Cadena mtkicebiTi formiT. sasamarTlos es gancxadeba mis oficialur veb-gverdze gamoqveynda.

saiam weriliT mimarTa quTaisis saqalaqo sasamarT-los da sTxova, yvela SesaZlo saSualebiT aRmoefx-vra xsenebuli darRveva, ris sapasuxodac sasamarT-lom miuTiTa, rom aRniSnuli gancxadeba Seicavda saqmis faqtobriv garemoebebs, Sesabamisad, es udana-Saulobis prezumfciis darRvevad ar miaCnda. saias SefasebiT, sasamarTlos Tavis gancxadebaSi unda mi-eTiTebina, rom pirs brali edeboda konkretul vi-TarebaSi, konkretuli motiviT, ama da am danaSaulis CadenaSi. es iqneboda saqmis garemoebebis miukerZoe-beli aRwera. nacvlad amisa, sasamarTlom saqmis gare-moebebi warmoaCina ise, rogorc braldebis mxarem da ara rogorc neitralurma arbitrma, riTac uxeSad Selaxa dacvis mxaris interesebi.57 samwuxarod, aRniS-nuli gancxadeba quTaisis saqalaqo sasamarTlos veb-

57 saiam ver gaasaCivra sasamarTlos ukanono qmedeba, radgan ar warmoadgenda saTanado mosarCeles. aRniSnulis gasaCivrebis ufleba aqvs Tavad braldebuls. saia, braldebulis survilis SemTxvevaSi, gauwevs mas samarTlebriv daxmarebas.

Page 64: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

63

gverdze dResac ucvleli formiTaa xelmisawvdomi.58

• erT-erT pirveli wardgenis sxdomaze mosamarTlem dauSva samarTlebrivi Secdoma, kerZod, uflebebis ganmartebisas man braldebuls arasworad ganumarta mosalodneli sasjeli. pirs brali edeboda mkvlelo-bis mcdelobaSi da ara mkvlelobaSi, mosamarTlem ki, SecdomiT ganumarta, rom danaSaulis damtkicebis SemTxvevaSi, mas uvado Tavisuflebis aRkveTa elo-da, rac dauSvebelia sisxlis samarTlis kodeqsiT.

59 aRniSnul Secdomas imeorebda prokuroric da swored masze amyarebda Tavis Suamdgomlobas aRkve-Tis RonisZiebasTan dakavSirebiT. aRsaniSnavia, rom amis Sesaxeb SeniSvna arc dacvis mxares gamouTqvams.

• erT winasasamarTlo sxdomaze, braldebuls brali edeboda mkvlelobaSi, rac, sisxlis samarTlis sap-roceso kodeqsis mixedviT, nafic msajulTa gan-sjadi saqmea. sxdomaze mosamarTlem braldebuls ar ganumarta, rom mas ufleba hqonda, moeTxova Tavisi saqmis ganxilva nafic msajulTa mier. mosamarTlem pirdapir gadasca saqme arsebiTad gansaxilvelad. aRniSnuliT mosamarTlem daarRvia kanonis moTxovne-bi da braldebuls mouspo kanonmdeblobiT misTvis miniWebuli uflebis realizebis saSualeba.60 aRsan-iSnavia, rom am faqtTan dakavSirebiT arc braldebu-lis advokats gamouxatavs protesti, rac miuTiTebs mis arakvalificiurobasa an gulgrilobaze. aseve,

58 ix. bmuli http://court.ge/courts/quTaisis_saqalaqo_sasamarTlo/?page=25&id=885 [bolos nanaxia 31/03/2014].59 sisxlis samarTlis kodeqsis 56-e muxlis me-4 nawilis mixedviT, „uvado Tavisuflebis aRkveTa ar SeiZleba dainiSnos danaSaulis momzadebisa an mcdelobisaTvis“.60 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 129-e muxlis me-3 nawilis Tanaxmad, „Tu braldebuls brali wauyenes nafic msajulTa sasamarTlos gansjadi danaSaulis CadenisaTvis, mosamarTle valdebulia, braldebuls ganumartos nafic msajulTa sasamarTlos debulebebi da masTan dakavSirebuli uflebebi. amis Semdeg mosamarTle arkvevs, amboben Tu ara mxareebi uars nafic msajulTa sasamarTloze. Tu mxareebi nafic msajulTa sasamarTloze uars erToblivad ar ganacxadeben, mosamarTle niSnavs nafic msajulTa SerCevis sxdomis TariRs“.

Page 65: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

64

sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi pirdapir ar gansazRvravs proceduras, romliTac SeiZleba braldebulisaTvis am uflebis aRdgena. mis dacvas arsebiTi gavlena aqvs braldebulis samarTlebriv interesebze. Sesabamisad, aucilebelia, kanonma daa-reguliros braldebulisaTvis aRniSnuli uflebis aRdgenis procedura.

prokurori, mandaturi, policieli

• erT-erTi sxdomis dawyebis win, gamovlinda SemTxveva, romliTac eTikuri normebi daarRvia rogorc proku-rorma, ise policielma da sasamarTlos mandaturma.

nafic msajulTa mier sasjelis daniSvnis sxdomis dawyebis win erT-erTi braldebuli (igi mkvlelobis braldebis nawilSi naficma msajulebma gaamarTles, Tumca, gaamtyunes xulignobis braldebis nawilSi. swored amasTan dakavSirebiT unda gamarTuliyo sasjelis daniSvnis sxdoma) fanjris rafaze, taniT ukan gadaxrili ijda. mandaturma mas agresiulad mimarT: „ras wamowolilxar, sabanic xo ar mogarT-va?!“ amaze braldebulma upasuxa: „ra ginda, Zmao?“ rasac mohyva mandaturis mxridan masTan konfliqtis wamowyeba. am dros maTTan mivida prokurori, romel-mac ganacxada: „kidev rom grZeli eniT laparako-bs, es mkvlelebi gamouSves naficebma, esaa Cveni sistema da naficebi!“ mandaturma upasuxa: „esaa is, rom gamouSves?“ am faqts Seeswro administraci-uli samarTaldarRvevebis darbazis win mdgari pol-icieli, romelmac prokurors SesTavaza: „xo ar da-vakavo administraciuli wesiT?“ razec prokurorma uari uTxra.

prokuroris mxridan, mocemul SemTxvevaSi, udana-Saulobis prezumfciis darRvevaze ver vimsjelebT, vinaidan sasamarTlos saboloo gadawyvetileba am dros ukve ZalaSi iyo Sesuli. Tumca, man Tavisi gam-onaTqvamebiT daarRvia saqarTvelos prokuratu-

Page 66: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

65

ris muSakTa eTikis kodeqsis61 moTxovnebi, romlis mixedviT, igi valdebuli iyo, sakuTari mosazrebis gamoTqmisas, taqtianad gamoexata dasabuTebuli kritika. am SemTxvevaSi, kritika dasabuTebuli ar iyo nafic msajulTa sasamarTlos verdiqtTan da-kavSirebiT.62 garda amisa, amave normatiuli aqtiT, igi yvela mxares unda unergavdes marTlmsajulebis pativiscemas,63 rac calsaxad gamoiricxeba misi gam-onaTqvamebiT.

sasamarTlos mandaturis mxridan gamoixata Seura-cxmyofeli damokidebuleba gamarTlebulis mimarT, amasTan, misi qmedeba aSkarad Seicavda provokaciis elementebs. amiT mandaturma daarRvia saqarTvelos iusticiis umaRles sabWosa da saqarTvelos saerTo sasamarTloebSi moqalaqesTan komunikaciis stand-artebis me-2 da me-5 TaviT dadgenili wesebi, romli-Tac mas mkacrad moeTxoveba moqalaqeTa mimarT Tava-zianoba da keTilganwyoba.

policielis mxridan gamovlinda midrekileba uflebamosilebis gadametebisken: misi winadadebiT prokuroris mimarT, xom ar daekavebina gamarTlebu-li administraciuli wesiT, warmoqmnis varauds, rom mas sxva nebismier dros SeuZlia, safuZvlis ararse-bobis miuxedavad, daakavos piri. ufro konkretulad, prokurors rom Tanxmoba mieca, igi daakavebda moqa-laqes ukanonod da gadaametebda uflebamosilebas. vinaidan man mxolod SesTavaza prokurors ukanono dakaveba, misi mxridan uflebamosilebis gadametebaze ver vimsjelebT, Tumca, man daarRvia policiis eTikis normebi, romelTa mixedviT, igi valdebulia, saku-Tari moqmedebis dagegmvisa da dawyebis win yovelT-vis darwmundes mis kanonierebaSi,64 icavdes adamianis uflebebsa da ZiriTad Tavisuflebebs, rogoricaa Ta-

61 prokuraturis muSakTa eTikis kodeqsi, damtkicebulia saqarTvelos generaluri prokuroris 2006 wlis 19 ivnisis #5 brZanebiT.62 prokuraturis muSakTa eTikis kodeqsi, muxli 6.1.63 prokuraturis muSakTa eTikis kodeqsi, muxli 10.2.64 policiis eTikis kodeqsi, pirveli Tavis me-2 punqti.

Page 67: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

66

visuflebisa da usafrTxoebis ufleba.65

• erT-erT gaxmaurebul saqmeSi baCana axalaias wi-naaRmdeg, saiam miiCnia, rom prokuraturis mxridan adgili hqonda saqmis ganzrax gaWianurebas, razec verc mosamarTlem moaxdina saTanado reagireba. kerZod, 17 seqtembris sxdomaze, prokurors saqmeze unda warmoeTqva daskvniTi sityva, rac ver moxerxda amave prokuroris sasamarTlo sxdomaze gamoucxade-blobis gamo (aRsaniSnavia, rom wina dRes 16 seqtem-bers, amave prokuroris werilobiTi gancxadebis safuZvelze gadaido saqme megis qardavasa da sxvaTa mimarT. werilobiT gancxadebaSi prokurori mizezad axalaias sxdomaze daskvniTi sityvisaTvis mzadebas asaxelebda). baCo axalaias saqmeze Catarebul momdev-no sxdomaze prokuroris gamoucxadeblobis mizezad misi janmrTelobis mdgomareobis gauareseba dasax-elda, Tumca saqmeSi am dromde ar aris warmodgenili cnoba, rac aRniSnul garemoebas adasturebs. 19 se-qtembers saqmeSi CaerTo meore prokurori, romelmac Tavdapirvelad moiTxova procesis gadadeba 30 dRiT, im mizniT, rom saWiroebda saqmis masalebis gacnobas. mas amisaTvis mieca 10 dRe. 30 seqtembris sxdomaze igive prokurori isev moumzadebeli gamocxadda da iTxova damatebiT 20 dRe saqmis masalebis gasacnobad, mosamarTlem damatebiT 7 dRis vada ganusazRvra. xolo 7 oqtombris sxdomaze aRniSnuma prokurorma TviTacilebis SuamdgomlobiT mimarTa sasamarTlos. prokurorma SuamdgomlobaSi miuTiTa, rom baCo axa-laias meuRlis msgavsad iyo devnili afxazeTidan, maT hyavdaT erTi sanacnobo wre, romlis mxridan xde-boda fsiqologiuri zewola masze rogorc piradad, ise socialuri qselebis meSveobiT. aseve is, rom mas megobruli urTierToba hqonda yofil kolegebTan - b.axalaias advokatebTan (Tumca, advokatebi ar adas-tureben megobrul urTierTobas, acxadeben, rom mx-olod yofili kolegebi iyvnen da maTi urTierToba samsaxurebrivs ar gascdenia). TviTacilebis Sesaxeb

65 policiis eTikis kodeqsi, pirveli Tavis me-6 punqti.

Page 68: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

67

Suamdgomloba mosamarTlem daakmayofila. procesze 8 oqtombers CarTulma morigma axalma prokurorma, kidev damatebiTi vada moiTxova saqmis masalebis ga-sacnobad. mosamarTlem 10-dRiani vada misca bral-debis mxares.

sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 62-e muxlis me-6 nawilis Sesabamisad, TviTacileba unda iyos das-abuTebuli. saqmeSi CarTul pirvel prokurors ar dausabuTebia, rom saqmidan misi Camocilebis mizezi janmrTelobis mdgomareobis gauareseba iyo. rac Seexeba saqmeSi CarTul meore prokurors, misTvis winaswar cnobili iyo saqmeSi masTan megobrulad ganwyobili pirebis advokatad monawileobis faqti, amis miuxedavad man Tavidanve ar aicila saqme. aseve aradamajerebelia prokuroris mtkiceba braldebu-lis meuRlesTan saerTo sanacnobo wris mier masze ganxorcielebul fsiqologiuri zemoqmedebis Tao-baze. ucnobia, rodidan daiwyo sanacnobo wrem proku-rorze fsiqologiuri zemoqmedeba da am safuZvliT ratom ar daayena TviTacilebis Suamdgomloba 30 se-qtembers, rodesac man moumzadeblobis gamo sxdomis gadadeba sTxova sasamarTlos.

garda amisa, saqmis gaWianurebiT warmoiSoba ada-mianis uflebaTa evropuli konvenciis me-6 muxlis pirveli punqtis darRvevis riskic. konvencia icavs adamianis uflebas - sasamarTlom misi saqme ganixi-los gonivrul vadaSi. adamianis uflebaTa evropulma sasamarTlo konvenciis me-6 muxlis pirveli punqtis darRvevis dadgenisas mxedvelobaSi iRebs im garemoe-bas, saqmis gaWianureba xom ar aris gamowveuli saxelm-wifo organoebis qmedebiT. adamianis uflebaTa evro-pulma sasamarTlom ganacxada, rom saxelmwifos war-momadgenelma Tavi unda Seikavos, xolo sasamarTlom ar unda dauSvas procesis usafuZvlod gaWianureba (baraona portugaliis winaaRmdeg). gonivruli va-debis dacvasTan dakavSirebiT evropuli sasamarT-los moTxovna gansakuTrebiT mkacria, maSin roca saq-mis ganxilvis gaWianureba iwvevs braldebulis patim-robaSi datovebas (smirnova ruseTis winaaRmdeg).

Page 69: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

68

• kidev erT saqmeSi baCana axalaias winaaRmdeg, advo-katma mimarTa erT-erT mowmes misi dakiTxvis dros: `Tqven moxvediT CemTan ofisSi da miTxariT, rom Tqven da Tqvens meuRles `pikapiT~ giTvalTva-lebdnen, rodesac saxlSi midiodiT. Semdeg movid-nen `lendkruizeriT~, wagiyvanes tyeSi, gadagigdes telefoni, giTxres _ axla gagaxsenebT imas, rac unda gaxsovdeT! Semdeg tyeSi dagtoves da wamovidnen. ase iyo Tu ara?~ mowmem upasuxa: `diax, vadastureb, rom aseT faqts adgili hqonda.~ amis Semdeg prokurorma mimarTa mosamarTles: `batono mosamarTle, me mowmis am CvenebaSi ver davinaxe danaSaulis niSnebi, radgan mowmem ver daasaxela is pirebi, vinc gaitaca.~

saias SefasebiT, prokuroris gancxadeba ewinaaR-mdegeboda saproceso kanons, romlis Tanaxmadac, gancxadeba, romelic danaSaulis niSnebs Seicavs, gamoZiebis dawyebis safuZvelia.66

• kidev erT pirveli wardgenis sxdomaze braldebulma aRniSna: `is kompiuteri, romlis moparvasac mabrale-ben, maTxoves, Cemma megobarma maTxova, romlis deda-sac egona, rom moipares da dareka policiaSi. xolo mere Cems megobars daemuqrnen gamomZieblebi, Cvene-ba daewera ise, TiTqos me movipare, winaaRmdeg SemTx-vevaSi, me momayolebdnen ukan [daiWerdnen].” aRniS-nulze arc prokurors da arc sasamarTlos araviTari reagireba ar mouxdenia.

rogorc zemoT aRvniSneT, prokuroris valdebule-baa, aseT SemTxvevebSi dainteresdes da daiwyos sa-varaudo danaSaulis niSnebis Semcveli SemTxvevis gamoZieba.67 sasamarTlos ki, samwuxarod, amis moTxov-nis pirdapiri ufleba, arsebuli kanonmdeblobiT, ar aqvs, Tumca, braldebulis saukeTeso interesebidan gamomdinare, mas SeuZlia gascdes Tavis valdebule-bebs da mouwodos prokurors, gamoiZios msgavsi Sem-Txvevebi.

66 saqarTvelos sisxlis samarTlis saprocesokodeqsi, muxli 100.67 saqarTvelos sisxlis samarTlis saprocesokodeqsi, muxli 100.

Page 70: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

69

d. sasamarTlo procesis droulad gamarTvis uzrunvelyofa

saias monitoringis Sedegad gamovlinda problemebi sa-samarTlo ganxilvis droulad dawyebasTan mimarTebiT. mon-itoringis aRniSnul periodSi, 451 mosmenidan 169, romelic ar moicavda pirveli wardgenis sxdomebs (37.5%), daiwyo xuTi wuTze meti dagvianebiT:

• 70 SemTxvevaSi (41%) mosamarTlem daagviana;

• 24 SemTxvevaSi (14%) imave sasamarTlo darbazSi sxva mosmena grZeldeboda;

• 21 SemTxvevaSi (13%) advokatma daagviana;

• 19 SemTxvevaSi (11%) braldebulma daagviana;

• 16 SemTxvevaSi (10%) prokurorma daagviana;

• darCenil 19 SemTxvevaSi (11%) sxvadasxva mizezi iqna moyvanili.

aRsaniSnavia sasamarTlo sxdomaTa araorganizebuli muSao-bis erTi magaliTi:

erT-erTi saqmis ganxilvas, romelSic araerTi piri iyo braldebuli, yovel sxdomaze uamravi piri eswreboda. mosamarTlem erTsa da imave dros ori procesi CaniSna da, Sesabamisad, mocemuli procesi daiwyo 75 wuTis dagvianebiT. mosamarTlis mier saqmeTa ganxilvis araorganizebulad dagegmvam sasamarTlos SenobaSi erT saaTze meti xnis ganmav-lobaSi didi qaosi da xmauri gamoiwvia (derefnis mTeli ter-itoria dakavebuli hqondaT damswreebs da sxdomis dawyebas elodebodnen).

Page 71: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

70

daskvna

• monitoringis mimdinare periodSi gagrZelda calkeuli mimarTulebebiT sasamarTlos midgomebis gaumjobesebis tendencia rogorc gaxmaurebul, ise tipiur SemTxvevebSi. marTalia, procentulad gaiz-arda im braldebulTa raodenoba, visac patimroba Seefarda, Tumca, amis miuxedavad, mniSvnelovnad Sem-cirda dausabuTebeli aRkveTis RonisZiebis Sesaxeb gadawyvetilebebi.

• gamoyenebuli aRkveTis RonisZiebis saxeebis Tval-sazrisiT, suraTi TiTqmis ucvleli darCa _ girao da patimroba, garda iSviaTi SemTxvevebisa. iyo mxolod sami gamonaklisi: 1 piradi Tavdeboba, 1 SeTanxmeba gausvlelobisa da saTanado qcevis Sesaxeb, 1 SemTx-vevaSi ki, braldebuli sasamarTlom datova aRkveTis RonisZiebis gareSe. am sami SemTxvevidan arc erTi ar iyo gaxmaurebuli saqme.

• prokuraturis Suamdgomloba aRkveTis RonisZie-bebis Sesaxeb, metwilad giraos nawilSi, jer kidev dausabuTebeli rCeba. pozitiur cvlilebad SeiZleba CaiTvalos is, rom sasamarTlo xSirad Tavad cdilobs braldebulis finansuri mdgomareobis gamorkvevas. sasamarTlo, Cveulebriv, avtomaturad aRar akmayo-filebs braldebis mxaris Suamdgomlobas patimrobis Sesaxeb, Sesabamisad, misi gadawyvetilebebi ufro das-abuTebuli gaxda.

• monitoringis mTeli periodis manZilze (2011 wlis oqtombridan 2013 wlis dekembris CaTvliT) pirvelad dafiqsirda SemTxveva, rodesac sasamarTlom winasa-samarTlo ganxilvis etapze Sewyvita sisxlissamarT-lebrivi devna.

• nafic msajulTa SerCevis sxdomebze daswreba kvlav problemad rCeba. wina saangariSo periodis msgavsad, saias monitorebs mouxdaT Tbilisis saqalaqo sa-samarTlos administraciasTan komunikacia imisaT-vis, rom daswrebodnen am sxdomebs. samwuxarod, moqa-laqeebs SezRuduli hqondaT am sxdomebze daswrebis

Page 72: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

71

ufleba, miuxedavad imisa, rom sxdomebi mosamarTlis gadawyvetilebiT oficialurad daxurulad ar yo-fila gamocxadebuli.

• monitoringis wina periodis msgavsad, sasamarTloe-bma ver SeZles, winaswar gamoeqveynebinaT informacia pirveli wardgenis sxdomebis Sesaxeb.

• pirveli wardgenis sxdomebis garda, sasamarTlom da-narCeni sxdomebis TiTqmis erT meoTxedSi ver uzrun-velyo informaciis winaswar gamoqveyneba.

• monitoringis wina periodebis msgavsad, winasasamarT-lo sxdomebi ZiriTadad isev rutinulad mimdin-areobda. sasamarTloebi, rogorc wesi, eTanxmebod-nen prokuraturis Suamdgomlobas mtkicebulebebis wardgenis Sesaxeb. dacva, ZiriTadad, Tavs ikavebda rogorc sakuTari mtkicebulebis wardgenis, ise braldebis mxaris mtkicebulebebis dauSveblad cno-bis moTxovnisagan. dacva metad aqtiuri iyo gaxmaure-bul saqmeebSi.

• rac Seexeba Cxrekasa da amoRebas, kvlav arsebobs mizezi, rom eWvi SevitanoT samarTaldamcavi orga-noebisa da sasamarTlos mier im valdebulebebis Ses-rulebaSi, romlis mixedviTac, maT ar unda Caataron an daakanonon iseTi Cxreka da amoReba, sadac sa-Tanadod ar iqneba argumentirebuli gadaudebeli aucilebloba.

• saproceso SeTanxmebis gaformebis procesi ucvleli darCa. sasamarTlo rCeboda mxolod pasiur rolSi da avtomaturad amtkicebda praqtikulad yvela sapro-ceso SeTanxmebas. Tumca, kidev ufro Semcirda im sap-roceso SeTanxmebebis procentuli maCvenebeli, rom-lebic jarimas akisrebda. Semcirda jarimis saSualo odenobac.

• rac Seexeba braldebulis konkretul uflebebs, SesamCnevi cvlilebebi ar dafiqsirebula. Tumca, mosamarTleebi gacilebiT ukeT axerxebdnen bralde-bulTa informirebas maTi uflebebis Sesaxeb arasaTa-nado mopyrobis winaaRmdeg da imis gamorkvevisas, iyo

Page 73: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

72

Tu ara saproceso SeTanxmebebi arasaTanado mopyrob-is Sedegi.

• sasamarTlo procesebis droulad dawyeba kvlav problemad rCeba. procesze xSirad mosamarTleebi agvianeben.

rekomendaciebi

yvela wina saangariSo periodisa da ukanaskneli dakvirvebis Sedegebis gaTvaliswinebiT, saiam moamzada Semdegi rekomen-daciebi:

1. sasamarTloebma unda isargeblon maTTvis miniWe-buli diskreciuli uflebiT aRkveTis RonisZiebis SefardebasTan dakavSirebiT. mosamarTleebma ufro xSirad unda gamoiyenon naklebad mkacri RonisZiebebi (alternatiuli RonisZiebebi, patimrobisa da giraos garda) Sesabamis SemTxvevaSi da saerTod uari unda Tqvan aRkveTis RonisZiebis gamoyenebaze, rodesac prokuratura ver asabuTebs misi gamoyenebis aucile-blobas. sasamarTloebma aseve unda moiTxovon proku-raturisagan aRkveTis RonisZiebis ufro meti dasab-uTeba da prokuraturas daakisron mtkicebis tvirTi, gansakuTrebiT, giraos moTxovnis SemTxvevaSi.

2. iseT braldebulebs, romelTac advokati ar hyavT, mosamarTleebma srulyofilad unda ganumarton yve-la aRkveTis RonisZiebis saxe da maTi gamoyenebis Ses-aZlebloba. amasTan, mosamarTleebi ufro aqtiurad unda Seecadnen, sakuTari iniciativiT gamoarkvion, SesaZlebelia Tu ara giraosa da patimrobaze ufro msubuqi saxis aRkveTis RonisZiebis gamoyeneba.

3. saproceso SeTanxmebis gaformebisas, mosamarTlee-bi ar unda iyvnen aseTi pasiurebi: isini ar iyeneben uflebas, uari Tqvan saproceso SeTanxmebaze, an ar as-ruleben maTze dakisrebul valdebulebas sasjelis Sesabamisobis dadgenis TvalsazrisiT. mosamarTlee-bma unda miiRon saTanado zomebi, raTa ar arsebobdes eWvi sasjelisa da danaSaulis proporciulobasTan dakavSirebiT.

Page 74: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

73

4. mowmeTa dakiTxvisas mosamarTlem unda daicvas ka-noniT dadgenili wesi da mxolod mxareTa nebarTvis Semdeg unda dausvas mowmeebs SekiTxvebi.

5. sasamarTlom unda Camoayalibos erTgvarovani praq-tika gamoZiebis etapze mowmis mier micemuli Cvenebis sasamarTloze gamoqveynebasa da, agreTve, mxaris mier gaprotestebuli kiTxvis daSvebasTan mimarTebiT. sa-samarTlom, aseve, unda gamoricxos araerTgvarovani midgoma calkeul braldebulebTan dakavSirebiT.

6. aucilebelia, rom advokatebi saqmis ganxilvis yvela etapze aqtiurad da damajereblad axorcielebdnen dacvis uflebas.

7. mosamarTleebma unda gamoiyenon yvela Tanazomieri RonisZieba, raTa uzrunvelyon sasamarTlo darbazSi wesrigis dacva da mxareebs xeli ar SeeSaloT Tavian-Ti poziciebis srulyofilad warmodgenaSi.

8. aucilebelia, rom mosamarTleebma srulyofilad da gasagebad ganumarton braldebuls maTi yvela ufle-ba.

9. kanoni unda Seicvalos, raTa gafarTovdes mosamarT-lis uflebamosileba braldebulTa mimarT savarau-do arasaTanado mopyrobis winaaRmdeg sabrZolvelad. amasTan, prokurorebma, yvela aseTi SemTxvevis dafiq-sirebis dros unda moaxdinon Sesabamisi reagireba.

10. unda daixvewos sisxlis samarTlis saproceso kod-eqsis Sesabamisi normebi, romlebic mowmis dacvis spe-cialur RonisZiebebs exeba: gafarTovdes misi gamoy-enebis safuZvlebi; prokuraturasa da Sinagan saqmeTa saministrosTvis miniWebuli uflebamosileba _ ganax-orcielon aRniSnuli RonisZieba _ gadaeces sxva iseT organos, romelic iqneba avtonomiurad gamijnuli sagamoZiebo funqciisgan.

11. saproceso kanonmdeblobaSi unda Sevides cvlileba, romelic braldebuls miscems saSualebas, moiTxovos Tavisi saqmis nafic msajulTa mier ganxilva, im SemTx-vevaSic, Tuki winasasamarTlo sxdomaze mosamarTlem

Page 75: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

74

mas, kanonis sawinaaRmdegod, ar ganumarta es ufleba da ise gadasca saqme arsebiTad gansaxilvelad.

12. sasamarTloebi da samarTaldamcavi organoebi meti pasuxismgeblobiT unda moekidnen Cxrekisa da amoRebis RonisZiebas. samarTaldamcavma organoebma mxolod ukidures SemTxvevaSi unda Caataron aRniS-nuli RonisZieba sasamarTlos winaswari nebarTvis gareSe, mosamarTlem ki, mxolod safuZvliani Semow-mebis Semdeg unda daakanonos aseTi gziT Catarebuli Cxrekisa da amoRebis RonisZieba.

13. sasamarTlom unda uzrunvelyos sxdomis Sesaxeb sru-lyofili da marTebuli informaciis winaswar gamo-qveyneba, agreTve _ sazogadoebis Tavisufali das-wreba nafic msajulTa SerCevis sxdomebze, romlebic mosamarTlis gadawyvetilebiT daxurulad ar aris gamocxadebuli. amasTan, mosamarTlem gonivrulad unda gamoiyenos kanonmdeblobiT misTvis miniWebuli sxdomis daxurvis ufleba, rodesac es aucilebelia mxaris interesebis dasacavad.

14. sasamarTlom yvela Sesabamis SemTxvevaSi unda uz-runvelyos Tarjimnis yolis uflebiT srulyofilad sargebloba, kvalificiuri Tarjimnis momsaxurebiT.

Page 76: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

75

danarTebi

Tbilisis saqalaqo sasamarTlo

sasamarTloSi pirveli wardgena – daswrebuli sxdomebis raodenoba: 64

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

64

ki 0 0%

ara 64 100%

vinmem ganacxada, rom naTeli an gasagebi ar iyo mosamarTlis saubari? (mxolod 3 SemTxvevaSi iyo mosamarTlis saubari gaugebari)

3

ki 1 33%

ara 2 67%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

64

ki 63 98%

ara 1 2%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta?

64

ki 44 69%

ara 20 31%

braldebulisTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo?

64

ki 55 86%

ara 9 14%

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

64

Page 77: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

76

ki 1 2%

ara 0 0%

Tarjimnis mowveva ar iyo saWiro 63 98%

SerCeuli aRkveTis RonisZieba (daswrebul sxdomebze sasamarTlom mTlianobaSi 73 braldebulis mimarT imsjela aRkveTis RonisZiebis SefardebasTan dakavSirebiT)

73

girao 42 58%

patimroba 28 39%

piradi Tavdeboba 1 1%

saTanado qcevis da gausvlelobis Sesaxeb SeTanxmeba

1 1%

samxedro mosamsaxuris qcevisadmi sardlobis meTvalyureoba

0 0%

aRkveTis RonisZiebis gareSe gaTavisuflda 1 1%

mosamarTlem acnoba braldebuls arasaTanado mopyrobis Sesaxeb saCivris wardgenis uflebis Taobaze?

64

ki 56 87.5%

ara 8 12.5%

mosamarTlem hkiTxa braldebuls, hqonda Tu ara mas raime saCivari uflebaTa darRvevis Sesaxeb?

64

ki 53 83%

ara 11 17%

Page 78: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

77

winasasamarTlo sxdomebi – daswrebuli sxdomebis raode-noba: 50

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

50

ki 24 48%

ara 26 92%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

50

ki 47 94%

ara 3 6%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta?

50

ki 21 42%

ara 16 32%

monitorma ver SeZlo monacemis dafiqsireba (sxdoma gadaido; braldebuli ar eswreboda)

13 26%

braldebulisaTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo?

50

ki 26 52%

ara 11 22%

monitorma ver SeZlo monacemis dafiqsireba (sxdoma gadaido; braldebuli ar eswreboda)

13 26%

prokurorma daayena Suamdgomloba mtkicebulebaTa wardgenis Sesaxeb? (15 sxdoma gadaido)

35

ki 35 100%

ara 0 0%

Suamdgomloba dakmayofilda?

ki 31 89%

ara 1 3%

sxdoma gadaido 3 8%

Page 79: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

78

dacvam dauWira mxari?

ki 27 77%

ara 8 23%

Cxrekisa da amoRebis SemTxvevebSi 21

RonisZieba Catarda sasamarTlos nebarTviT 2 10%

Catarebulis dakanoneba mogvianebiT moxda sasamarTlos mier

19 90%

dacvam waradgina Suamdgomloba mtkicebulebaTa wardgenis Sesaxeb? (16 sxdoma gadaido)

34

ki 15 44%

ara 19 56%

Suamdgomloba dakmayofilda?

ki 12 80%

ara 0 0%

sxdoma gadaido 3 20%

braldebam dauWira mxari?

ki 11 73%

ara 3 20%

sxdoma gadaido 1 7%

dakmayofilda prokuroris mier wardgenil mtkicebulebaTa nusxa?

35

srulad 30 86%

nawilobriv 1 3%

ar dakmayofilda 1 3%

sxdoma gadaido 3 8%

dakmayofilda dacvis mier wardgenil mtkicebulebaTa nusxa?

15

srulad 12 80%

Page 80: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

79

nawilobriv 0 0%

ar dakmayofilda 0 0%

sxdoma gadaido 3 20%

arsebiTi ganxilvis sxdomebi – daswrebuli sxdomebis ra-odenoba: 150

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

150

ki 114 76%

ara 36 24%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba? (1 sxdoma daixura)

149

ki 138 93%

ara 11 7%

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (1 sxdoma daixura) (Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

149

ki 2 1.3%

ara 1 0.7%

Tarjimnis mowveva ar iyo aucilebeli 146 98%

gadawyvetileba sajarod gamocxadda? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 5 SemTxvevaSi)

5

ki 5 100%

ara 0 0%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 18 SemTxvevaSi)

18

Page 81: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

80

ki 10 55.5%

ara 6 33.5%

sxdoma gadaido 1 5.5%

braldebuli ar eswreboda sxdomas 1 5.5%

braldebulisaTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 18 SemTxvevaSi)

18

ki 14 78%

ara 2 11%

sxdoma gadaido 1 5.5%

braldebuli ar eswreboda sxdomas 1 5.5%

mowmeebi imyofebodnen sxdomis darbazSi dakiTxvamde? (braldebulTa gamoklebiT, romlebic eswrebian sxdomas)

59

ki 2 3%

ara 57 97%

mosamarTlem dausva kiTxvebi mowmeebs romelime mxaris saxeliT? (braldebulTa da eqspertTa CaTvliT; es cifri aRniSnavs im sxdomaTa raodenobas, romlebzec daikiTxnen mowmeebi da ara mowmeTa saerTo raodenobas)

59

ki 6 10%

ara 53 90%

romeli mxaris saxeliT?

braldebis saxeliT 1 17%

dacvis saxeliT 0 0%

orives saxeliT 5 83%

Page 82: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

81

saproceso SeTanxmebebi – daswrebuli sxdomebis raodeno-ba: 51

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

51

ki 21 41%

ara 30 59%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

51

ki 51 100%

ara 0 0%

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

51

ki 2 4%

ara 0 0%

Tarjimnis mowveva ar iyo aucilebeli 49 96%

mosamarTlem ganumarta braldebuls, rom mis mier wamebis, araadamianuri an damamcirebeli mopyrobis faqtze saCivris Setana xels ar SeuSlida kanonis dacviT dadebuli saproceso SeTanxmebis damtkicebas?

51

ki 43 84%

ara 8 16%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta? (es SekiTxva relevanturi iyo mxolod 31 SemTxvevaSi, rodesac pirvelad gaixsna sxdoma)

31

ki 15 48%

ara 16 52%

Page 83: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

82

braldebulisaTvis uflebebis ganmarteba naTeli da gasagebi iyo? (es SekiTxva relevanturi iyo mxolod 31 SemTxvevaSi, rodesac pirvelad gaixsna sxdoma)

31

ki 23 74%

ara 8 26%

quTaisis saqalaqo sasamarTlo

sasamarTloSi pirveli wardgena – daswrebuli sxdomebis raodenoba: 23

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

23

ki 0 0%

ara 23 100%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

23

ki 22 96%

ara (patara darbazSi Catarda) 1 4%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta?

23

ki 12 52%

ara 10 44%

sxdomas braldebuli ar eswreboda 1 4%

braldebulisaTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo?

23

ki 18 78%

ara 4 18%

sxdomas braldebuli ar eswreboda 1 4%

Page 84: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

83

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

23

ki 0 0%

ara 0 0%

Tarjimnis mowveva ar iyo saWiro 23 100%

SerCeuli aRkveTis RonisZieba (daswrebul sxdomebze sasamarTlom mTlianobaSi 33 braldebuls Seufarda aRkveTis RonisZieba)

33

girao 16 48%

patimroba 17 52%

piradi Tavdeboba 0 0%

saTanado qcevis da gausvlelobis Sesaxeb SeTanxmeba

0 0%

samxedro mosamsaxuris qcevisadmi sardlobis meTvalyureoba

0 0%

mosamarTlem acnoba braldebuls arasaTanado mopyrobis Sesaxeb saCivris wardgenis uflebis Taobaze?

23

ki 21 92%

ara 1 4%

braldebuli ar eswreboda sxdomas 1 4%

mosamarTlem hkiTxa braldebuls, hqonda Tu ara mas raime saCivari uflebaTa darRvevis Sesaxeb?

23

ki 19 83%

ara 3 13%

braldebuli ar eswreboda sxdomas 1 4%

Page 85: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

84

winasasamarTlo sxdomebi – daswrebuli sxdomebis raode-noba: 33

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

33

ki 32 97%

ara 1 3%

yvelasTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

33

ki 29 88%

ara (1 sxdoma daixura) 4 12%

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

33

ki 1 3%

ara 0 0%

Tarjimnis mowveva ar iyo saWiro 32 97%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta?

33

ki 5 15%

ara 24 73%

monitorma ver SeZlo monacemis dafiqsireba (sxdoma gadaido; braldebuli ar eswreboda)

4 12%

braldebulisaTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo?

33

ki 8 24%

ara 21 64%

monitorma ver SeZlo monacemis dafiqsireba (sxdoma gadaido; braldebuli ar eswreboda)

4 12%

Page 86: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

85

prokurorma daayena Suamdgomloba mtkicebulebaTa wardgenis Sesaxeb? (5 sxdoma gadaido)

28

ki 28 100%

ara 0 0%

Suamdgomloba dakmayofilda?

ki 28 100%

ara 0 0%

dacvam dauWira mxari?

ki 25 89%

ara 3 11%

Cxrekisa da amoRebis SemTxvevebSi 17

RonisZieba Catarda sasamarTlos nebarTviT 0 0%

Catarebulis dakanoneba mogvianebiT moxda sasamarTlos mier

17 100%

dacvam waradgina Suamdgomloba mtkicebulebaTa wardgenis Sesaxeb? (5 sxdoma gadaido)

28

ki 8 29%

ara 20 71%

Suamdgomloba dakmayofilda?

ki 8 100%

ara 0 0%

braldebam dauWira mxari?

ki 5 62.5%

ara 3 37.5%

dakmayofilda prokuroris mier wardgenil mtkicebulebaTa nusxa?

28

srulad 27 96%

Page 87: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

86

nawilobriv 1 4%

ar dakmayofilda 0 0%

dakmayofilda dacvis mier wardgenil mtkicebulebaTa nusxa?

8 100%

srulad 8 100%

nawilobriv 0 0%

ar dakmayofilda 0 0%

arsebiTi ganxilvis sxdomebi – daswrebuli sxdomebis ra-odenoba: 121

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

121

ki 121 100%

ara 0 0%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba? (1 sxdoma daxuruli iyo)

120

ki 119 99%

ara 1 1%

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (1 sxdoma daixura) Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

120 100%

ki 0 0%

ara 0 0%

Tarjimnis mowveva ar iyo aucilebeli 120 100%

gadawyvetileba sajarod gamocxadda? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 13 SemTxvevaSi)

13

ki 13 100%

Page 88: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

87

ara 0 0%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 15 SemTxvevaSi)

15

ki 5 33.5%

ara 5 33.5%

sxdoma gadaido 3 20%

braldebuli ar eswreboda sxdomas 2 13%

braldebulisaTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 15 SemTxvevaSi)

15

ki 8 54%

ara 2 13%

sxdoma gadaido 3 20%

braldebuli ar eswreboda sxdomas 2 13%

mowmeebi imyofebodnen sxdomis darbazSi dakiTxvamde? (braldebulTa gamoklebiT, romlebic eswrebian sxdomas)

53

ki 1 1%

ara 52 99%

mosamarTlem dausva kiTxvebi mowmeebs romelime mxaris saxeliT? (braldebulTa da eqspertTa CaTvliT; es cifri aRniSnavs im sxdomaTa raodenobas, romlebzec daikiTxnen mowmeebi da ara mowmeTa saerTo raodenobas)

53

ki 12 23%

ara 41 77%

romeli mxaris saxeliT?

braldebis saxeliT 1 8%

dacvis saxeliT 1 8%

Page 89: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

88

orives saxeliT 10 84%

raime instruqcia misca mosamarTlem romelime mxares? (1 sxdoma daixura)

120

ki 19 16%

ara 101 84%

romel mxares?

braldebas 5 26%

dacvas 13 69%

orives 1 5%

saproceso SeTanxmebebi – daswrebuli sxdomebis raodeno-ba: 17

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

17

ki 14 82%

ara 3 18%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

17

ki 17 100%

ara 0 0%

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

17

ki 1 6%

ara 0 0%

Tarjimnis mowveva ar iyo aucilebeli 16 94%

Page 90: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

89

mosamarTlem ganumarta braldebuls, rom mis mier wamebis, araadamianuri an damamcirebeli mopyrobis faqtze saCivris Setana xels ar SeuSlis kanonis dacviT dadebuli saproceso SeTanxmebis damtkicebas?

17

ki 15 88%

ara 2 12%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta? (es SekiTxva relevanturi iyo mxolod 11 SemTxvevaSi, rodesac pirvelad gaixsna sxdoma)

11

ki 8 73%

ara 3 27%

braldebulisaTvis uflebebis ganmarteba naTeli da gasagebi iyo? (es SekiTxva relevanturi iyo mxolod 11 SemTxvevaSi, rodesac pirvelad gaixsna sxdoma)

11

ki 9 82%

ara 2 18%

raime instruqcia misca mosamarTlem romelime mxares?

17

ki 1 6%

ara 16 94%

romel mxares?

dacvas 1 100%

braldebas 0 0%

Page 91: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

90

Tbilisisa da quTaisis saqalaqo sasamarTloebi

arsebiTi ganxilvis sxdomebi saapelacio sasamarTloebSi – daswrebuli sxdomebis raodenoba: 11

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

11

ki 11 100%

ara 0 0%

yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

11

ki 11 100%

ara 0 0%

saWiroebis SemTxvevaSi, mowveuli iyo Tarjimani? (Tarjimnis procesze daswreba TavisTavad ar niSnavs, rom Tarjimnis yolis ufleba realizebulia, magaliTad, Tuki Tarjimani aSkarad ar/ver asrulebs Tavis movaleobas)

11 100%

ki 0 0%

ara 0 0%

Tarjimnis mowveva ar iyo aucilebeli 11 100%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 1 SemTxvevaSi)

1

ki 0 0%

ara 1 100%

braldebulisaTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 1 SemTxvevaSi)

1

ki 1 100%

ara 0 0%

ras efuZneboda gasaCivrebuli gadawyvetileba?

11

Page 92: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

91

ganaCenis kanonierebas 3 27%

ganaCenis dasabuTebulobas 8 73%

nafic msajulTa SerCevis sxdomebi – daswrebuli sxdomebis raodenoba: 6

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

6

ki 3 50%

ara 3 50%

yvelasTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba?

6

ki 0 0%

ara 100 100%

mosamarTlem msajulobis kandidatebs ganumarta kanoni, romelic gamoyenebuli iqneba saqmis ganxilvisas?

6

ki 5 83%

ara 1 17%

romelime mxarem daayena Suamdgomloba mosamarTlis mier msajulebisaTvis micemuli instruqciis Secvlis an damatebis Sesaxeb ?

6

ki 0 0%

ara 6 100%

msajulobis kandidatma raime ikiTxa an raime SeniSvna gaakeTa?

6

ki 2 33%

ara 4 67%

braldebis mxarem dausva kiTxvebi msajulobis kandidats? (1 sxdoma iyo saboloo SerCevis sxdoma, sadac mxolod SerCeul kandidatTa saxelebi unda gamocxadebuliyo)

5

Page 93: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

92

ki 5 100%

ara 0 0%

dacvis mxarem dausva kiTxvebi msajulobis kandidats? (1 sxdoma iyo saboloo SerCevis sxdoma, sadac mxolod SerCeul kandidatTa saxelebi unda gamocxadebuliyo)

5

ki 5 100%

ara 0 0%

romelime mxarem warmoadgina damatebiTi masalebi msajulobis kandidatis acilebasTan dakavSirebiT?

6

ki 0 0%

ara 6 100%

Tbilisis saqalaqo sasamarTlo

sxdomebi nafici msajulebis monawileobiT – daswrebuli sxdomebis raodenoba: 11

sajarod gamocxadda Tu ara sxdomis Catarebis Sesaxeb?

11

ki 10 91%ara 1 9%yvelasaTvis iyo SesaZlebeli sxdomaze daswreba ?

11

ki 11 100%

ara 0 0%

mosamarTlem braldebuls yvela ufleba ganumarta? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 2 SemTxvevaSi)

2

ki 2 100%

ara 0 0%

Page 94: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

93

braldebulisaTvis ganmartebuli uflebebi misTvis naTeli da gasagebi iyo? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 2 SemTxvevaSi)

2

ki 2 100%

ara 0 0%

dades fici naficma msajulebma? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 6 sxdomaze)

6

ki 6 100%

ara 0 0%

mosamarTlem gaafrTxila nafici msajulebi movaleobaTa Seusruleblobis SemTxvevaSi Sesabamisi pasuxismgeblobis Sesaxeb? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 6 sxdomaze)

6

ki 4 67%

ara 0 0%

monitorma ver SeZlo monacemis dafiqsireba 2 33%

mosamarTlem nafic msajulebs saTaTbiro oTaxSi gasvlamde misca Sesabamisi miTiTebebi? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 2 sxdomaze)

2

ki 2 100%

ara 0 0%

nawilobriv 0 0%

romelime mxarem daayena Suamdgomloba mosamarTlis mier nafici msajulebisaTvis micemul ganmartebebSi cvlilebebis/damatebebis Setanis Sesaxeb? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 3 SemTxvevaSi)

3

ki 1 33%

ara 2 67%

romelma mxarem?

dacvam 1

Page 95: თბილისის და ქუთაისის საქალაქო სასამართლოების სისხლის სამართლის საქმეთა

94

braldebam 0

mosamarTlem raime formiT xom ar gamoxata Tavisi piradi damokidebuleba nafic msajulTa gadasawyvet sakiTxebze?

11

ki 0 0%

ara 11 100%

procesi imgvarad warimarTa, rom nafic msajulebs hqondaT SesaZlebloba, daenaxaT, gaegonaT da gaegoT yvelaferi, rac sxdomis darbazSi xdeboda?

11

ki 11 100%

ara 0 0%

romelime msajulma wuxili xom ar gamoTqva imasTan dakavSirebiT, rom misTvis yvelaferi, an procesis raRac nawili gaugebari iyo?

11

ki 0 0%

ara 11 100%

verdiqtis gamotanis Semdeg mosamarTlem an mxareebma xom ar gamoxates Tavisi mosazreba mis samarTlianobasTan dakavSirebiT? (es kiTxva relevanturi iyo mxolod 1 sxdomaze)

1

ki 0 0%

ara 1 100%