انداز عرضه و تقاضاي سيمان ‌چشم‌در ايران و جهان

حشمتی بيدآباد بيژنموالیی

شركت عام سهامي

فارس سيمانخوزستان و

نظری‌ مبانی

» « ، ایران در سیمان صنعتی فنی کارآیی گیری اندازه رامین، دادرسطباطبایی، عالمه دانشگاه ارشد، کارشناسی دوره نامه پایان

کاب .1378 و ترانسلوگ مرزی تولید توابع طریق از سیمان صنعت کارآیی . سیمان صنعت در مقیاس به نسبت فزاینده ،بازدهی دوگالس

» و » اقتصادی امور وزارت ، دولت مقررات کاهش طرح مرتضی، صامتیاقتصادی، معاونت ،باالترین . 1374دارایی، نمونه خانه کار چهار اساس بر

در کشش باالترین و کار نیروی به متعلق دولتی بخش در تولیدی کششباشد می سرمایه به متعلق خصوصی بخش

( جفرودي بخشي صادرات(. 1380مهدي بر مؤثر عوامل سيمان، بررسي . . اقتصاد و اداري امور دانشكده اصفهان دانشگاه کشور شرایط سيمان ،

باعث متعدد های کارخانه وجود و اولیه مواد به دسترسی تولید مناسب . باشد می سیمان صادرات افزایش

نظری‌ مبانی

( فرهمند نسبي(. 1380حسينعلي مزيت بررسيسيمان . صنعت دانشگاه اصفهان استان در

. اقتصاد. و اداري امور دانشكده استان اصفهاناست نسبی مزیت دارای سیمان تولید در اصفهان

جهانی قیمت کاهش به نسبت داخلی منابع هزینه ونرخ و جهانی قیمت رفتن باال به نسبت و کشش با

. است کشش بی ارز سایرین و آباد بید

‌ ‌ ‌ ‌ ‌ در‌ سیمان مصرف سرانه انداز چشم‌ آینده‌ سال ‌بیست

360مصرف سراه امروز Kg

600مصرف سرانه بیست سال آینده Kg

مسئله اصلی: فزونی تولید و مازادعرضه

‌ ‌ ‌ ‌ از‌ قبل سیمان تولید وضعیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انقالب

ظرفيت كل اف[[زايش ظ[[رفيت )تن در سال(

سال آغ[[[[[[[از و پايان

برنامههاي عمراني

500000 400000 1336-1332 برنام[ه عم[راني اول

1000000 500000 1341-1337 برنام[ه عم[راني دوم

1700000 700000 1346 -1342 برنام[[[[ه عم[[[[راني سوم

3200000 1500000 برنام[[[[ه عم[[[[راني 1351-1347چهارم

6500000 3300000 1356-1352 برنام[[[[ه عم[[[[راني پنجم

‌ ‌ ‌ انقالب‌ بعداز سیمان تولید ‌‌‌وضعیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

اول (1358تا 1357دوره مالکیت ) و مدیریت بحران دوم کاهش ) 1366تا 1358دوره و قیمتها کنترل

) خصوصی گذاری سرمایه سوم کنترل ) 1372تا 1367دوره نسبی حذف

ایجاد برای دولتی و خصوصی بخش تشویق قیمتها،جدید 20 پرژه

چهارم و ) 1373دوره دولت دخالت کاهش بعد به) صادرات برای آغازی و سیمان صنعت چشمگیر رشد

‌ ‌ ‌ ‌ صنعت‌ توسعه بر موثر عوامل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سیمان

1 -تا جمعیت سال 100رشد تا 1385میلیون2 -مسکونی واحدهای به آنها آتی نیاز و جمعیت بودن جوان3 -سیمان صنعت به اقتصادی بخشهای سایر نیاز4 -ساختمانها سازی مقاوم و شهرسازی توسعه5 -سایر در تقاضا وافزایش عراق و افغانستان سازی باز

کشورها

1383 تا 1342وضعيت توليد سيمان از سال

شاخص تغييرات توليد سيمان )هزار تن( سال

100 759 1342

440 3341 1352

942 7150 1357

1438 10912 1362

1608 12203 1367

2141 16260 1373

2436 18490 1375

2648 20100 1377

3768 28600 1381

4014 30466 1382

4230 32104 1383

1383 تا 1342وضعيت توليد سيمان از سال

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

1342 1352 1357 1362 1367 1373 1375 1377 1381 1382 1383

‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ واحدهای‌ اندازی راه با سیمان تولید افزایش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ‌ ‌ ‌ ‌ قبلی‌ واحدهای سازی بهینه و جدید

) ( تن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ واحد

1388 1387 1386 1385 1384 نام واحد111600

00825000

0141550

00382000

0786000

0جمع بي احتساب زمان

اندازي راه

77773000

66613000

58363000

44208000

40388000

ظرفيت اسمي توليد در پايان سال

7774000

11112000

9508000

6698000

3241000

جمع با احتساب زمان اندازي راه

70861000

63087000

51975000

42467000

35769000

ظرفيت اسمي توليد در سال

‌ ‌ ‌ سیمان‌ عرضه اقتصادسنجی الگویکشور‌ ‌‌‌‌‌‌‌در

Dependent Variable: LOG)IRYCD(

Method: Least Squares

Date: 07/07/04 Time: 13:38

Sample)adjusted(: 1964 2002

Included observations: 39 after adjusting endpoints

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 3.738089 0.659691 5.666425 0.0000

LOG)IRWPRICE( 0.035811 0.012897 2.776662 0.0088

LOG)NCAPACITY( 0.283244 0.072892 3.885778 0.0004

LOG)IRYCD)-1(( 0.578596 0.086624 6.679403 0.0000

R-squared 0.995318 Mean dependent var 15.85465

Adjusted R-squared 0.994916 S.D. dependent var 0.934383

S.E. of regression 0.066621 Akaike info criterion -2.482666

Sum squared resid 0.155345 Schwarz criterion -2.312044

Log likelihood 52.41199 F-statistic 2479.966

Durbin-Watson stat 2.091263 Prob)F-statistic( 0.000000

‌ ‌ ‌ سیمان‌ عرضه اقتصادسنجی الگویکشور‌ ‌‌‌‌‌‌‌در

-.2

-.1

.0

.1

.2

13

14

15

16

17

18

65 70 75 80 85 90 95 00

Residual Actual Fitted

‌ ‌ ‌ سیمان‌ عرضه اقتصادسنجی الگویکشور‌ ‌‌‌‌‌‌‌در

: عرضه بر موثر عوامل1 -سازی 28/0ظرفیت 2 -فروشی عمده 04/0قیمت

‌ ‌ ‌ ‌ کشور‌ در سیمان عرضه بینی ‌‌‌پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

IRYCDF IRYCD سال Obs

31586335 32190000 1383 2004

34023991 1384 2005

37618338 1385 2006

42830129 1386 2007

49747310 1387 2008

57259358   1388 2009

‌ ‌ ‌ ‌ ‌ تقاضا‌ نهادهای از یک هر سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده

جم[ع مص[رف، ميلي[ون تن

صنايع بر % سيمان

بخش م[[[ردمي %

دول[[[[[[[[[[[[تي و عمراني %

سال

06/15 5 30 65 1369

55/17 2/13 8/50 36 1375

03/19 7/11 9/51 4/35 1376

9/19 2/10 7/60 1/30 1377

03/20 10 5/62 5/28 1378

5/22 11 58 31 1379

4/25 11 7/60 3/28 1380

5/27 8/10 2/63 26 1381

‌ ‌ ‌ تقاضای‌ سنجی اقتصاد الگوی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سیمان

Dependent Variable: LOG)CONSD(

Method: Least Squares

Date: 07/07/04 Time: 13:53

Sample)adjusted(: 1963 2002

Included observations: 40 after adjusting endpoints

LOG)CONSD(=C)40(+C)41(*LOG)IRWPRICE(+C)42(*LOG)IRGDPNF(

+C)43(*@TREND+ C)44(*D5978

Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C)40( 4.136804 0.553261 7.477131 0.0000

C)41( -0.208590 0.027749 -7.517172 0.0000

C)42( 0.910048 0.053252 17.08955 0.0000

C)43( 0.059990 0.006514 9.208956 0.0000

C)44( -0.267502 0.044555 -6.003929 0.0000

R-squared 0.995519 Mean dependent var 15.79203

Adjusted R-squared 0.995006 S.D. dependent var 0.989941

S.E. of regression 0.069955 Akaike info criterion -2.365472

Sum squared resid 0.171278 Schwarz criterion -2.154363

Log likelihood 52.30945 Durbin-Watson stat 1.347284

‌ ‌ ‌ تقاضای‌ سنجی اقتصاد الگوی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سیمان

-.3

-.2

-.1

.0

.1

.2

13

14

15

16

17

18

65 70 75 80 85 90 95 00

Residual Actual Fitted

‌ ‌ سیمان‌ تقاضای بینی ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پیشپيش بيني تقاضاي سيمان

تقاض[[[[[[[[[[اي سيمان

تولي[[د ناخ[[الص داخلي ب[[ه قيمت ثابت

سال

29660260 349146 1382

30640000 365905 1383

31979787 395177 1384

33386962 426791 1385

34866936 460935 1386

36425491 497810 1387

38068929 537635 1388

‌ سیمان‌ خارجی ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تجارت

مازاد قابل صدور مصرف سيمان

توليد سيمانسال

0/2 0/32 0/34 1384

2/4 4/33 6/37 1385

0/8 8/34 8/42 1386

3/13 4/36 7/49 1387

2/19 1/38 3/57 1388

‌ سیمان‌ جهانی ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تجارت

رشد ساالنه تجارت سيمان جهان )ميليون تن( سال

5/0%- 6/125 2000

0/4% 6/130 2001

9/1%- 2/128 2002

3/1%- 5/126 2003

‌ ‌ سیمان‌ جهانی تجارت ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حجم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

حجمتجارتجهانيسيمان

0

20

40

60

80

100

120

140

1980

1985

1990

1995

2000

2003

MILLION‌TONNES

SEABORNE

TOTAL

‌ سیمان‌ جهانی ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مصرف‌‌‌‌‌‌‌‌‌

مصرفجهانيسيمان

0

500

1000

1500

2000

1970

1975

1980

1985

1990

1995

2000

2003

MILLION‌TONNES

‌ ‌ سیمان‌ ای منطقه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مصرف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

2003 2000 1995 اي سيمان )ميليون تن( مصرف منطقه

2/321 8/314 9/286 اروپا

8/227 2/231 3/185 آمريكاي شمالي و جنوبي

5/169 6/154 5/130 آفريقا و خاور ميانه

7/798 9/729 2/640 آسياي شرقي

2/241 3/205 3/182 باقي كشورهاي آسيايي

‌ سیمان‌ جهانی ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تولید‌‌

توليد جهان )برحسب ميليون تن(

سال

1540 1998

1600 1999

1650 2000

1730 2001

1800 2002

گیری‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نتیجه

نیاز به توجه سال 70تا 60با تا تنی تسهیالت 1400میلیون تامین. باشد می پذیر نا اجتناب سیمان صنعت توسعه برای الزم

منطقه ریزی برنامه نوعی همسایه های کشور های نیاز بینی پیشکند . می طلب سیمان های کارخانه مکانی توسعه در را ای

به بخشی تنوع خارجی و داخلی گوناگون های نیاز به توجه با. است خوردار بر زیادی اهمیت از سیمان های فرآورده کیفیت

هدف بازارهای شناسایی با رابطه در ریزی برنامه اکنون هم از. میباشد غفلت قابل غیر ضرورتهای از الزم تکنولژیکی وتحوالت