Αποτύπωση και ερμηνεία των εκπαιδευτικών δεικτών στη Δυτική Μακεδονία με βάση τις στατιστικές

απογραφές της εκπαίδευσης (1926-2010)

ΜΠΕΤΣΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΔΜΜΑΥΡΟΣΚΟΥΦΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ,

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΠΘ

Σκοπός και Μεθοδολογία της Έρευνας

• Σκοπός της έρευνας• Άξονες διερεύνησης • Οι πολυμεθολογικές προσεγγίσεις

στην κοινωνική έρευνα

Μορφωτικό Επίπεδο

Μορφωτικό επίπεδο πολιτών Δυτική Μακεδονία και σύνολο Χώρας

1920

Μορφωτικό επίπεδο Δυτική Μακεδονία

Σύνολο Χώρας

% Δυτική Μακεδονία

% Σύνολο Χώρας

Εγγράμματοι (γνωρίζοντες γραφήν και ανάγνωσιν)

70954 1938846 31,64 48,43

Αγράμματοι & μη δηλώσαντες παίδευσιν

153306 2064998 68,36 51,57

1928

Εγγράμματοι (γνωρίζοντες γραφήν και ανάγνωσιν)

117259 2890052 53,69 59,01

Αγράμματοι & μη δηλώσαντες παίδευσιν

101126 2001254 46,31 40,09

1951

Εγγράμματοι (γνωρίζοντες γραφήν και ανάγνωσιν)

202550 5118541 68,98 67,05

Αγράμματοι & μη δηλώσαντες παίδευσιν

91086 2514260 31,02 32,95

1961

Εγγράμματοι (γνωρίζοντες γραφήν και ανάγνωσιν)

244100 5668100 83,77 82, 29

Αγράμματοι & μη δηλώσαντες παίδευσιν

47300 1220000 16,23 17,71

1928 Ποσοστιαία απόδοση της γλωσσικής συμπεριφοράς των

κατοίκων

1951 Ποσοστιαία απόδοση της γλωσσικής συμπεριφοράς των

κατοίκων

Μορφωτικό επίπεδο (απογραφές 1991-2001)

Δυτική Μακεδονία  Απογραφή 1991

Σύγκριση με Μ.Ο. Χώρας

Απογραφή 2001

Σύγκριση με Μ.Ο. Χώρας

1. Αγράμματοι (μη γνωρίζοντες γραφή και ανάγνωση)

10,6% 0,7% 5,2% -0,1%

2. Δεν τελείωσαν το Δημοτικό αλλά γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση

20,2% 4,8% 16,4% 4,2%

3. Άρρενες Απόφοιτοι Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως

35,4% 7,0% 27,5% 5,9%

4. Απόφοιτοι Μέσης εκπαίδευσης

25,0% -8,9% 34,2% -3,8%

5. Πτυχιούχοι Ανωτέρων Σχολών

0,5% -0,5% 4,2% -1,9%

6. Πτυχιούχοι ΤΕΙ (ΚΑΤΕ ΚΑΤΕΕ)

1,9% -0,1% 3,7% -0,3%

7. Πτυχιούχοι Ανωτάτων Σχολών

6,3% -2,7% 8,4% -3,3%

8. Με Μεταπτυχιακό - Διδακτορικό

0,1% -0,5% 0,3% -0,9%

Μορφωτικό επίπεδο κατά Νομό (απογραφές 1991-2001) Προβολικό επίπεδο

1*2

Συμμετοχή στην Εκπαίδευση

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΜΑΘΗΤΩΝ

Μαθητές δημοτικών σχολείων

  1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000

ΓΡΕΒΕΝΩΝ 6666 5608 4762 3308 2855 2346 1716 1564

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 5723 5655 5653 5648 5100 4883 3758 3215

ΚΟΖΑΝΗΣ 19949 18234 17170 15390 14717 13956 11206 10135

ΦΛΩΡΙΝΑΣ 8115 7310 6297 5179 4724 4447 3620 2911

ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 40453 36807 33882 29525 27396 25632 20300 17825

ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 965782 948097 933581 899526 889648 834688 679288 641368

ΕΞΕΛΙΞΗ ΑΡΙΘΜΟΥ ΜΑΘΗΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (1965-2000)

1

10

100

1000

1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000

ΓΡΕΒΕΝΩΝ -

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ -

ΚΟΖΑΝΗΣ -

ΦΛΩΡΙΝΑΣ

ΔΥΤΙΚΗΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

 ΣΥΝΟΛΟΧΩΡΑΣ

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΜΑΘΗΤΩΝ

Μαθητές Δημοτικών Σχολείων ανά 1000 κατοίκους

40

50

60

70

80

90

100

1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002

 ΓΡΕΒΕΝΩΝ

 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

 ΚΟΖΑΝΗΣ

 ΦΛΩΡΙΝΑΣ

ΔΥΤΙΚΗΣΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΣΥΝΟΛΟΧΩΡΑΣ

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΜΑΘΗΤΩΝΜαθητές Β/άθμιας Εκπαίδευσης ανά 1000 κατοίκους

50

55

60

65

70

75

80

85

90

95

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000

 ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ

ΓΡΕΒΕΝΩΝ

 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

 ΚΟΖΑΝΗΣ

 ΦΛΩΡΙΝΑΣ

ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

1987-88 1989-90 1991-92 1997-98 2000-2001

ΓΕΝΙΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΤΙΜ

ΕΣ %

ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ

Ποσοστιαία Κατανομή μαθητικής διαρροής στα Γυμνάσια Δυτ. Μακεδονίας, Ελλάδας

ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΔΙΑΡΡΟΗ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΤΑ ΝΟΜΟ (ΓΕΝΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ 2000-01)

ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΔΙΑΡΡΟΗ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΤΑ ΝΟΜΟ (ΓΕΝΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ 2000-01)

Σχολική Επίδοση

Ενδοσχολική αξιολόγηση μαθητών Λυκείων Συνόλου Χώρας, Δυτ. Μακεδονίας (2003-2004) ΜΕΤΡΙΑ ΚΑΛΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ ΑΡΙΣΤΑ ΕΛΑΒΑΝ ΜΕΡΟΣ

ΣΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 9,5 - 13 13,1 - 16 16,1 - 18 18,1 – 20 ΑΠΟΡΡΙΦΘΗ

ΚΑΝ

Σ Θ% Σ Θ% Σ Θ% Σ Θ% Σ Θ% Σ Θ% ΣΥΝΟΛΟ

ΧΩΡΑΣ 229831 54 0,33 46 0,31 56 0,19 60 0,14 64 0,026 35

ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

7599 55 0,34 46 0,30 57 0,19 61 0,14 65 0,019 29

Σχολική Επίδοση μαθητών Λυκείου

Επίδοση στις πανελλήνιες εξετάσειςΦθίνουσα ταξινόμηση βαθμού πρόσβασης μαθητών Λυκείων ανά νομό στις

πανελλήνιες εξετάσεις (σχ. έτος 2000-2001) ΝΟΜΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΓΕΝ. ΒΑΘΜ.

ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΤΥΠΙΚΗ ΑΠΟΚΛΙΣΗ

% ΣΥΝΟΛΟΥ

1 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 139 13,4482 3,5678 ,2% 2 ΤΡΙΚΑΛΩΝ 1037 13,2220 3,6291 1,4% 3 ΛΑΡΙΣΑΣ 2210 13,1880 3,5780 2,9% 4 ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 838 13,1642 3,6917 1,1% 5 ΚΟΖΑΝΗΣ 1211 13,1536 3,3776 1,6% 33 ΦΛΩΡΙΝΑΣ 363 12,6426 3,5460 ,5% 42 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 457 12,4389 3,4765 ,6% ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 78687 12,8185 3,5566 100,0%

Φθίνουσα ταξινόμηση ποσοστού επιτυχόντων μαθητών Λυκείων ανά νομό στις πανελλήνιες εξετάσεις (σχ. έτος 2000-2001)ΝΟΜΟΣ ΥΠΟΦΗΦΙΟΙ ΕΠΙΤΥΧΟΝΤ

ΕΣΑΠΟΤΥΧΟΝΤ

ΕΣ%

ΕΠΙΤΥΧΟΝ% ΑΠΟΤΥΧ

1 ΚΟΖΑΝΗΣ 1211 1039 172 85,80 14,20

7 ΦΛΩΡΙΝΑΣ 363 301 62 82,92 17,08

8 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 139 115 24 82,73 17,27

31

ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 457 359 98 78,56 21.44

  ΣΥΝΟΛΟ 78687 63142 15545 80,24 19,76

  Πηγή: Κατωπόδης 2003

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ - ΠΡΟΒΟΛΕΣ

• Θεαματική αύξηση μορφωτικού επιπέδου• Γλωσσικός εξελληνισμός• Κυρίαρχη η αποφοίτηση από ΤΕΣ, ΤΕΛ ή Ανώτερες

σχολές • Εντυπωσιακή μείωση του αριθμού των μαθητών

της δημοτικής εκπαίδευσης, σε σχέση με το 1965• Υψηλή αναλογία μαθητών ανά 1000 κατοίκους, αν

και με φθίνουσα τάση• Μικρή μαθητική διαρροή σε όλες τις βαθμίδες• Αξιοσημείωτες επιδόσεις στις πανελλαδικές

εξετάσεις• Οι επιδόσεις των Νομών Κοζάνης και Γρεβενών, η

υστέρηση του Νομού Καστοριάς

Η εκπαιδευτική ανάπτυξη και οι «δείκτες κοινωνικής

ανάπτυξης»

Σχετίστηκε η ανάπτυξη της εκπαίδευσης με την

καλυτέρευση των δεικτών κοινωνικής ανάπτυξης;

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

Ποσοστιαία Μεταβολή

Ελλάδας ΔυτικήςΜακεδονίας

Κοζάνης Γρεβενών Καστοριάς Φλωρίνης

ΗΛΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ 20-65

1951

1971

1981

1991

2001

Δηλωθέν εισόδημα ανά κάτοικο

  1982 1990 2000 2010

 ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 72646 361700 1547841 8872,154

 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 21783 139698 1062000 7333,107

 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 55887 236787 1000540 6415,939

 ΚΟΖΑΝΗΣ 67932 345616 1463183 9158,747

 ΦΛΩΡΙΝΑΣ 34374 209930 1101603 7181,471

Δείκτης (Ποσοστό) Ανεργίας

Άνεργοι (% εργατικού δυναμικού)

  1991 2001 2011

 ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 8,0861 11,123 17,7

 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 11,4661 13,7186 24,1

 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 12,1085 23,6496 24,3

 ΚΟΖΑΝΗΣ 12,8927 15,003 21,6

 ΦΛΩΡΙΝΑΣ 11,9544 13,2205 26,8

Το πτυχίο διαβατήριο εσωτερικής μετανάστευσης … …εφόσον δε γίνεται αντιληπτή η

δομική σύνδεση κοινωνικής–οικονομικής και εκπαιδευτικής ανάπτυξης

“Όταν σχεδιάζεις για ένα χρόνο, να σπέρνεις σιτάρι. Όταν σχεδιάζεις για μια δεκαετία, να φυτεύεις

δέντρα. Όταν σχεδιάζεις για μια ζωή, να εκπαιδεύεις

ανθρώπους”