2011

2

- , , , , - , , , , .

-, , - .

: . , . , . , .

.

: . , ,

. , ,

. gamomcemloba `universali~, 2011

Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 22 36 09, 8(99) 17 22 30 Email: universal@internet.ge ISBN 978-9941-17-195-6

3

...................................................................................7

1. ........................9 1.1. ............................................. 9 1.2. .............................................. 26 1.3.

............................................................................ 40

2. ..............51 2.1. ................................................. 51 2.2. ................................................... 57 2.3. ......................................... 62 2.4. ........ 67

3. ....................72 3.1. ............... 72 3.2. ...... 77 3.3. -

........................................................................... 81 3.4. ............. 86 3.5. .................... 90 3.6. ...................... 98

4. ....................................................110 4.1. ..................................... 110

4

4.2. ......................................................... 117 4.3. ............................................................ 122 4.4. ....................................................... 126 4.5. .................................................. 129 4.6. .................................. 132

5. , ,

.............................135

5.1. .................................................................................. 135

5.2. ............................................ 140 5.3.

.................................................................................. 148 5.4. ....................................... 153

6. -

..........................................................162 6.1. ............ 162 6.2.

................................................................................. 173

7. .....................................................180 7.1. .................. 180 7.2.

............................................................... 185 7.3. ............ 189

5

8. + ......................................................................................................195

8.1. .............................................................................................. 195

8.2. . ............. 201 8.3. ................... 207

9. .................................................213 9.1. .................................. 213 9.2. ................................. 226 9.3.

() ....................................................................... 239

10.

....................................254 10.1. ...................................... 254 10.2.

....................................................................... 259 10.3.

......................................................................... 263 10.4.

................................................. 268

6

11. .................................................................275

11.1. .......................................... 275 11.2.

................................. 280 11.3. ................................................................ 283 11.4.

............................................................ 286

12. .........................................292 12.1. ......................................................... 292 12.2.

............................................ 300 13. .............................................307

13.1. ............................................. 307 13.2.

................................................................................. 313 14. .............................321

14.1. .................................................. 321 14.2. -

...................................................... 325 14.3. .... 328 14.4. ..................................... 331 14.5. ........................................... 333

7

...........................................................................336 ..........................................................................353

8

-

() -. - . - . - , - - .

- . .

. - . ( ) - - , -, , .

- .

9

- , -; , . , -. .

, - , . (, , , ) , -, . . - .

2000 . . . - - ( - -) (1989 .) -.

- , , -

10

. - - .

: - , - , : - _ , _ 1, 2, 3, 5.2, 7, 8, 9, 14, _ _ 4, 5, 6, 12, 13; , _ _ 10; , _ _ 11.

11

1.

1.1.

, , - . - - -. -.

() , , -.

, - - : , , , , . .

, , , . . .

12

.

(. Business _ ) () ( , - ) , () - . , , , (), , - , . - , .

, , - . - , - . -- - . : , - .1

1 gazeTi `delovoi mir~. #191. 03. 10. 92, gv. 12 (rusul enaze).

13

(. Businessman _ , - )2 , , - . , , ( -). .

, . , - , -, . , - , - , . , - , - () - , , .

, - , -. , -, . - , - . 2 da ara saqmosani rogorc xSirad ixmareba.

14

, . , (), . . -. , - , - . - . - , - , (. . ) . - - , - . , - . - - , - .

- -, , - . , , ,

15

(), . - .

- , - . - , - .

, . , - , (, -) , () , , (-) . , , , .

-, , . - , - (, , ) -. , . . -

16

, , . - , - -. . - . - -, , - (, - ). - - , , -, .

. - 3 - - (544 .) () -, -4 - , 6 -:

; 3 e. e. rumianceva. axali ekonomikuri enciklopedia. moskovi, 2005. gv. 43 (rusul enaze). 4 n. i. kruglova. biznesis (mewarmeobis) safuZvlebi. moskovi, 2010 (rusul enaze).

17

-;

-;

- ;

;

;

. ,

-, . - () - _ _ - (-, , , - . .). , - ( ). (1999 .) - (

18

, - , -, . 301) .

- : -, - (-) , - , , - - (. . 1.1).

- () - , - , - () . -, -- .5 -, - , - . -: - , -, , , -, . - , . 5 ix. Tavi 6. biznesis organizacul-samarTlebrivi formebi.

19

-: , . . , - ;

20

21

, - , ();

- , - , - ;

(-) - , ( - - ).

( ). - _ , - - .

- ( ), XVIII .6 , -

6 m. x. meskoni, m. alberti, f. xedouri. menejmentis safuZvlebi.

moskovi, 1993, gv. 44 (rusul enaze).

22

_ , , . ., ( ) - , . - . - - . , - - . , . . , . , XVIII_XIX . , . , - .7 , , - - . -, , . - -.

-, ( , -

7 J. b. sei. politikuri ekonomikis traqtati. moskovi, 1968. gv. 17 (rusul enaze).

23

) -, , , 8 , - - .

- , . - , . . , . , : - , -, _ , , _ , .9

. , -, : , - , (-) - , 8 r. xizriCi, m. pitersi. mewarmeoba anu rogor daviwyoT saku-

Tari saqme da mivaRwioT warmatebebs, quTaisi, 1994. gv. 20. 9 j. klarki. simdidris ganawileba. moskovi, 1992, gv. 40 (rusul enaze).

24

, - , .10 - - . , , - . . - , , - _ , - .11

_ - . - _ . - , , , .12

. , , - , - . 10 i. Sumpeteri. ekonomikuri ganviTarebis Teoria. moskovi,

1982, gv. 153 (rusul enaze germanulidan). 11 f. xaieki. konkurencia rogorc aRmoCenis procedura. msof-

lio ekonomika da saerTaSoriso urTierTobebi, 1989, #12 (rusul enaze).

12 m. meskoni, m. alberti, f. xedouri. dasaxelebuli wigni. mos-kovi, 1993. gv. 46.

25

- , . .13 , - , - .14 , :

, - () -;

, -, ;

, - , ;

.

, . 13 a. xoskingi. mewarmeobis kursi: praqtikuli damxmare saxel-

mZRvanelo. m., 1993. gv. 28 (rusul enaze inglisuridan). 14 g. SublaZe. menejmentisa da marketingis cnobari, Tsu, 1994. gv. 64.

26

- . - , , - - -, - .15 , - . . . -: , .16 - - . -: , , - , . - , . - () , -. , -- 15 mewarmis enciklopediuri leqsikoni. Semdg. s. m. sinelnikovi

da sxv. moskovi, 1992. gv. 137 (rusul enaze). 16 r. xizriCi, m. pitersi. dasaxelebuli wigni. gv. 20.

27

, , -, , - .17 - - _ . , , - - -.18 - - _ : , -, - .19

-, - , - , .20 - - 17 g. SublaZe. dasaxelebuli wigni. gv. 65. 18 sabazro mewarmeoba: Teoriuli safuZvlebi da regulirebis

praqtika. m., saerTaSoriso samarTlisa da ekonomikis in-stituti. 1994. gv. 48 (rusul enaze).

19 ekonomika da biznesi. n. d. gusikova da sxv. saranski. 1995. gv. 278 (rusul enaze).

20 saqarTvelos kanoni `mewarmeTa Sesaxeb~. Tb., 1997. gv. 1.

28

, , , ( ), -- - . -- - - -- , . -, - .

, - - - : () , - , - - .21

_ - , - - - , , 21 zogadi ekonomikuri Teoria (politekonomia) akad. v. i. vidi-

apinis, akad. g. p. Juravliovas saerTo redaqciiT, mosko-vi, 1995, gv. 165 (rusul enaze).

29

- . - - , - .

, , (, .) - (- ). : , , () . - () . - (-) () - (). , (1999 . 29 ) _ -:

1) _ 40 500 ;

2) _ 20 300 ;

3) _ 20 150 ;

30

4) _ 10 - 50 .

, , - . , - . , -, . : -, - , - , , - , . , , . , - -. - ( ?), , - -, - , -.22 , -

22 piter f. drukeri. bazari: rogor gaxde lideri. praqtika da

principebi. moskovi, 1992. gv. 31 (rusul enaze).

31

. , - , - . . . - . . - - ( 100 ), -,23 - 50 .

, , - . - , - (-, -), - ( - .), , - . - , , . -, XIX 30- - . -

23 k. marqsi _ filosofiis doqtori da `kapitalis~ avtori.

erT dros materialuri gaWirvebis gamo muSaobda Rile-bis, nemsebis, qsovilebis naWrebis da sxva wvrilmani sa-qonlis gamyidvelad inglisSi londonis bazris daxlze spenserTan erTad (inglisur enas cudad flobda).

32

. - - : - - . , - .24

, , -. . . , , (), - , - . , .

, - , . , XIX XX , : ( ), ( ), - ( ), (- ) .

, , -

24 cit. a. orlovi. adamiani (wigni mesame), moskovi, 2002, gv. 64 (ru-sul enaze).

33

25 , (. . ), - ( , . .) - .

, , - . , ( , 200 , _ ) , - , - . , - , . , , : . , , . , . . XX 30- - ().

- - 25 sakiTxebi menejerebis saqmianobisa da menejmentis rogorc

biznesis marTvis Sesaxeb Seiswavleba `menejmentis safuZ-vlebSi~.

34

, - . - .

(1995 .) - . - , - . - ( 30/2).

, , - - (, - , .).

1.2.

- , , , , - , , - .

. : , () - .

35

-, - -, - . - - :

1) - -. . - - . - - - - ( , ). , -, . - , ( , , - ), -- ;

2) - . - - , - -

36

. , - (-, , , ), - , -, - .

- - . - , - . - - . , . , - , . - 100 - , -. . . - . - . - -- (-) , - . -

37

. - , . , , 30- - .

-, -, (. , . -, . , . , . , . .). , , - - -. , , , - . - ?! (- 1909 ), : , , .26 - , - , , -- : - - ( - _ . .), ( - . -

26 vaJa-fSavela, Txz. sr. kr. 5 tomad. t. V. Tb., 1961. gv. 243.

38

, - ).

- , - - .

() - - . , - _ , , - (. . 1.2).

, - - -. . - , , , . - - . - - , XIX - - . -

39

- -. , - , - : . -, . , . . -? . - , . -. -- . , . _ , . - .27

nax. 1.2. biznesis pozitiuri koncefciis Semadgenlebi

27 i. b. rubini. biznesis safuZvlebi, moskovi, 2009, gv. 18 (rusul

enaze).

b i z n e s i

arawinaaRmdegobrivi movlena

adamianebi muSaoben sazogadoe-bis keTildReo-bisaTvis

mimarTulia ekonomikis ganmtkiceba-ze

adamianTa cxovrebis tipuri niSan-Tviseba

emsaxureba sayovelTao interesebs

gamiznulia sayovelTao keTildReobaze

40

- () - . - - , - , - . , - . -, - , - . , -, - , -, - , -. - .

- , XIX XX - . , , . - ,

41

, - -. - - - - , -, , , -, . - - - . , , - , - .

- , - . - , . , , - - -, (- ). , - -

42

-. , 28 , . -, -.

- , - . , - , , - () -. -, - , - . , . , , , - () . 28 romlebsac uwodeben `nuvoriSebs~.

43

( , - , ). - _ , - . , , -, , - - . - , - -. , .

- -. , XIX , - . (-) - , - , . - , -

44

. -

- -. , , - , - ,29 - - - . - (- , .). - .

(-) - ( 1.1). - - .

29 xdeba dResac singapurSi da sxva qveynebSi.

45

1.1

biznesis pozi-

tiuri kon-cefcia

biznesis kri-tikuli kon-cefcia

biznesis prag-matuli kon-cefcia

biznesis miza-ni

sayovelTao keTildReoba

biznesmenebis gamorCena

sazogadoebis wevrebis moT-xovnilebaTa dakmayofile-ba

visTvis xor-cieldeba

mTeli sazo-gadoebis in-teresebisaT-vis

biznesmenebis interesebi-saTvis

biznesmenebisa da sazogadoe-bis interese-bisaTvis

daxasiaTeba arawinaaR-mdegobrivi movlena

arasasurveli movlena sazo-gadoebis cxovrebaSi

winaaRmdego-ba, magram ara dauZleveli

- () - , - . - , , . , - , , , - _ . -

46

-. , , . , - _ , , () . . - (. 4). . , _ .

, , - . , , - -, - , - . , , - , - - , . , . , -

47

() - , . - - - - . - .

. - . , - . , - , . . - . -, , , -, , , .

, - . - . -, - ,

48

-. - - : - _ .

(. 1.3).

. 1.3. -

- ; -, , - -, _ - , ,

b i z n e s i

emyareba adamianebs Soris urTierTobebs

aucilebeli da gardauvali komponenti

aerTianebs sazogadoebis erTi nawilis swrafvas Semosavlebis miRebisaken da meore nawilis swrafvas saqonelze, momsaxurebaze, samuSaoze moTxovnilebaTa dakmayofilebisaken

ganviTare-badi movlena

winaaRmde-gobrivi movlena

49

-;

. - , , -, ;

-, , - , , . - , , - , , . , -, , ;

. -, , -

50

-.

-. - . , , . - , - - .

, - . - : , , . .

, , - - . : - , ( ), - . - - .

51

- .

- - -, - . -- - . , , - , - , . -: - .

, , - - :

, - ; , - _ , - ;

, -

52

- , -, - ;

, - , ;

, , _ - , - -, - , . - - -.

53

1.3.

.30

1: . -, , ; , () ! . - .

, . . , . - , -. - .

2: . - .

30 aSS-Si biznesis cnobili specialistis jefersonis institutis

vice-prezidentis erik l. stodaris wignis _ `Svidi nabiji warmatebisaken~ mixedviT.

54

, . - , - , , .

, , , - , - -, -. , - , . . - , , , - . , - , (), , .

3: . , -, -, . ! - - . ,

55

. , , () . . , - , . , , -. - , -.

4: . - . - , . , , -. ! , -, - . - . , - , . , , 120-. _ , . -

56

- , .

5: . , . - - , , , . , . - . - , , - . , , . , -, , .

6: . . , - - , -, . . -

57

, -.

, - , - . - . - . - , , , , . .

7: . -, , -, - . , . .

- (-) . , , , , (-) .

58

? , () , -. .

8: , -. -, - . -, . , . , , , . , -, , .

, , . -, - . , , -, !

, - , - .

, 10 , - .

59

I: -. : , , - , . : - ?

, , . , , , , . , , , - .

. _ . _ . - . - , _ .

II: . , , -

60

- . - - . , , , - , - .

, , : , () . , 80% . (). .

, - . - , .

III: -. : 1) 2) . - . - , . -

61

- , . , - -.

. - , - , -. - -, , , - . . , - -. . , .

IV: - . , , - , , -

62

.31 , - . , - , - .

, . -, - . -, . , ? - , - , - .

V: - - - . , - . - . : , 31 romelic aris wesivrul anu gamarTul mdgomareobaSi.

63

.

-, - . , -, . , - .

VI: . , , (). - , . , , - , .

: . -, - : , , .

VII: - , . : ? ? ? ? ? , -? ?

64

, , , () () -.

VIII: , . - . , , . , , , -. . , - -.

- 10%, 20%. - , .

IX: . - : 1) -; 2) ; 3) . - -

65

-, .

. -, - , - _ . - , - .

-, -.

. - , -. -, -. - .

X: . . -

66

, - . -, , . . -, . , , - . - , - -, , . , , , , . - , - .

, , - - .

68

2.

2.1.

, - , ( ), - () - . - - , . -, - (Businessman), ( -). ( ), .

- . 32 (), -, , - ( ), - 32 xSirad saqmosanze.

69

. - . - , - . - , - (-) , .

, , , - _ - _ (. . 2.1).

- ( , , , - .) , . - , , () .

: - - . - - - -

70

( , , ). , -. , - , - .

nax. 2.1. biznesis rogorc profesiis azri

, - . , - . - , -. - . - - -. () -

bznesis azri

biznesis Seqmna biznesis floba biznesis SenarCuneba

biznesis likvidireba

71

(), (-), .

-, , , - . , , -. , - . - , , . -, . , . () , .

, - . , - () . , - - . . . -

72

. , - () - . -, , - . -, , - . -, - - - .33

- , . , - -. , (, -, , ) . - , , - , , - 33 i. b. rubini. dasaxelebuli wigni. gv. 39.

73

, - , - , , , -, , , -, , - , , . - _ - . - _ - . . -, -, . - , . - - -.

, -

74

- -. -, - , - . , , -, , , . - , , , - - -.

, -, :

-, - ;

, , ;

; , -

75

- -;

, - - .

(. 2.2).

nax. 2.2. biznesis subieqtebi

biznesis subieqtebi

biznesmenebi daqiravebuli muSakebi

momxmareblebi saxelmwifo samsaxurebi

saerTaSoriso organizaciebi da erovnuli sazogadoebebi organizaciebSi

76

2.2.

(), . (-) ( ), , - - ( ).

- () , ( ) ( -). , , , -, , -. , , - . -:

( ) ;

; ; () -

(). , , . -

, -

77

. - . - , - () (), - . - -.

, , , , , - . , , , , , . , , , - , - , - . , , - -, , _ - .

, , - . , - . ,

78

, -.

- . , - (-) (, - ). .

, . , , , , , .

- - . -, , - (-, , ). - - . , . -

79

-:

- (. . );

- ;

- () , - ;

, - , - (-) ;

, , - , _ - - .

, - . - . - , - -, .

80

- - -. , - - - . - , - . , - - .

- -, -, - . - - . - , - - . , -. , ,

81

, , - , -. - . - , -. -, - , - -.

- . - ,34 - ( ). - , , , - , - - . -, - . - . _ , - - - 34 ix. 9.3.

82

- . , . -. , -. , - -. , -, , . - - . , - , .

, - , , , _ - _ , - . - -, -, (, , ), ,

83

- (-) .

2.3.

, - (. . 2.2). - -:

, , - ;

, - , ;

- , ( - , , - .) , - ();

- , -

84

, -.

- , - - - . - () , , , - . - , - , , - .

- - - , - -. - , _ .

, - -. - (), -

85

, , - , . , , - .

, , . , , . - (), , .

. . , . - , . , - . - ( , , - ), - : (, , ,

86

, ), - , - .

() - ( , - , ), (- ), , -, - , - , - .

. - - . - , . , - - (-) , - 35 . 35 saqarTveloSi pirvelad Seiqmna momxmarebelTa Tbilisis sa-

qalaqo sazogadoeba 1989 wels `vniiks~-is saqarTvelos filialis iniciativiTa da misi direqtoris g. SublaZis xelmZRvanelobiT (ix. gaz. `zaria vostoka~. 15. 03. 1993).

87

- , - -. - , (-, ) . , - - - , , -.

(, -) -. - , - . - - , - - . , - ( ) - , , -

88

. , . . , , - -. PR (- ) . - _ . , - .

- -, . - -. . - . - - , . -

89

- 1961 - . - , , , . - - - , , - . , - , . - , - .

, -, - , , - , - . - , , (). -: _ . - ,

90

, - - .

2.4.

- . - , , , - . - ( ) - , - , - , - , _ - _ .

. , . - , () , -. -

91

. , - - , - . - -, - . , - , . - , -, , , . - , () (, -, , _ . .). , , -- , .

, () . . , - -

92

, . , . (-) , . - - , - . , - .

- , , , , -. , . _ , - , , -. - - - .

- . , -

93

. , , -, - . , - . -- .

- , , - - - . - (90%- ) .36 - - . - , , - .

-, , - , -. - - - 36 i. n. rubini. das. wigni, gv. 53.

94

. - . -.

- - . -. , - . - - () () . - - . - _ - , . - , (). - (. . - ), - , -

95

- - (. . -). , , .

, , , - - -. - ( -) - . (). - - , , - , XIX - --.

96

3.

3.1.

- . - , . - .37 - - .

- , , - - . () - -, , - - - , , -. . :

; 37 moqmedebis ZiriTad wess, kanons.

97

; - -

; ; . -

- .

- () , -. -, , , , . ( ) : . , , , , - . - . . , - , -

98

, , -, -.

- , - . , - , - (), . .

, . -, _ - , _ - ( , -, ). - . , , - . - . - - ,

99

, , - (), , , - . , (), - - . . , - - : ?, ?, ?, ?, ? ?.

. - - ( , - .), , .

:

, - ;

- ;

100

() -, - -;

, .

, - , - , -. -. - . - , -, , -.

- - - ( ). - - . -

101

- .

- : - - - .

- - , - . - .

- . :

, ;

-, -;

, , - , -;

102

-;

; ,

() ;

- - .

- , - (). - , , - . - - , - . - . - , .

, - ,

103

. , - - . - , - . - , - , - .

3.2.

;

- ;

; ; -

. - -

. - . -

104

, - . - , -. , . , - (). , - . - () - , -, - . -. - , - -, (, - ).

- -. - -. - :

() ;

105

, -;

.

, - : 1) ; 2) - . , - - -.

- _ , -, , - . ( , , - . .). -, , - , , - . - ,

106

, , , .

-, , - . - - -. , - , - , -, , , , .

- -. . - - . -. , , , . -, - , - , - -- . , , ,

107

() . - , - - . - , - , . -. - - - . , - , - . : , , (- ), (), - ( ) .

_ ( _ ) - , , . . - . , , -

108

, , - . , - , . -, - , , , - , .

3.3. -

- . :

;

; , -

- . -

, .

109

, . - . , , , , , , - . - - - .

: -

, , , - ;

, , - ;

- , - - ;

- , -

110

- - ;

, , , - - , - .

, - -, _ . . - - . - . , - , , - . , -, -, - . , , - , , - , . , , -

111

- .

- , - - . , , - . , , - . - : _ , .

() . - -, -. , - -. , - . - ( - , -

112

- ) . - - . - ( ). , , -, - . , - , - .

, - , - , -. (), - , . , - -, . ( ) ,

113

, - . - , . - , - , -.

- - . - - . - . . - . - - ( ) - . -, , , - , - , - , -

114

-.

, - . , . - -38 . - - . , , - , - .

-, : , -, , -, . - - , - .

- , 38 biznesgegmis Sesaxeb ix. 9.2.

115

- . , . .

3.4.

:

- ;

;

.

, - . , - . - . -, . - - . , -

116

. - . - - - ( , , ).

-, - - . - , - (, -, , , - ) .

- - -. , - , - , -, . - . -, . - , , , , , , -

117

, . . -, - , , - -.

-. 39 , - . , - , - , , . , . , , () . - , - -.

- , - . , . - 39 bazari da bazris segmentacia marketingis Seswavlis sakiTxia.

118

, - () . . :

(, ) . () ;

- (-) , . . . -- .

, -- -, . , () - , - . - :

- , ;

- _ - -;

- ;

119

; , , -

- .

- , - . , -, - , - ( -) . - .

- - , , . , . , - , - , - , , . - ( -) . - . - ,

120

-. , . , -, . - , -, -, , - () -.

- . , - - - .

3.5.

: ; -

() -;

121

- -;

- ;

- , - .

- - . - . , . - , , _ . , , , - , , , - .

. - . - , . -

122

. - :

_ , , , , -, , - , , -, -, , , , , - , ;

, ( ) - - ;

, , - - ;

, - -;

123

, - , - - ;

, -: , - , - , , , - .

- - . -.

, - , - . -, , - , _ -

124

. - - - . -, - , .

- . - , - , . . - , - , . - - .

- . () . , , -, . -

125

- . - - - . - , , . , , - (- , ). .

. - , - - . , , , _ . - . , - -

126

- () .

- . . - . - - -, - (, , ) - . - , , . , - - - - . - , , , - -.

- :

127

, - ;

- - - - -.

, - - , , - . - - , - .

- . , - - , . -

128

- , , . , - - - .

-, . - , - - . 3.1. -.

129

3.1. -

Tanamedrove biznesis niSnebi maTi gamovlinebis daxasiaTe-ba

saqonlis da momsaxurebis Tanamedrove bazrebis formi-reba

bazari aRmofxvris wodebriv SezRudvebs da gadawevs saxel-mwifos sazRvrebs, biznesi xde-ba ra socialurad mniSvnelo-vani, saerTaSoriso movlena

biznesis subieqtebis swrafva bazrebis monopolizaciisaken

calkeuli biznesmenebisa da maTi gaerTianebebis mier baz-rebis monopolizacia SeuZle-belia, vinaidan es ar Seesaba-meba mTeli saqmiani sazogado-ebis survils

biznesis Tanamedrove siste-mis winaaRmdegobebi

warmoadgnen misi mudmivi aR-warmoebis, ganviTarebis, sim-yarisa da mTlianobis wyaros

saqmiani interesebis kon-fliqtebi da Sexameba

gadaiqceva ara marto konku-renciad (biznesis yvela subi-eqtis), aramed maT integraci-ad erTian sistemaSi, romel-Sic saqmiani kavSirebi gandev-nian pirad urTierTobebs

kanonis dacvis sayovelTao

aucilebloba

iwvevs adamianTa bunebrivi

uflebis iuridiul uzrunvel-

yofas biznesis sferoSi

biznesmenTa saqmiani suvere-

niteti

vlindeba biznesmenTa `damou-

kideblobis koridorSi~, ro-

melzec gasvla iwvevs biznes-

menTa gadaqcevas saqmiani sam-

yaros gandegilad

biznesmenTa da biznesis yvela

danarCeni subieqtis urTier-

TusafrTxoeba

xdeba Tanamedrove saqmian

urTierTobaTa eTikis da ada-

mianiseuli civilizaciis uda-

130

vo miRwevis umniSvnelovanesi

piroba

- - . , - , -, , .

XX - , - . ( , , , ). - .

131

3.6.

. - . , - XVI -, , - XVII .

- , , _ , XIX -. -, - .

, _ II-. - XIX .

, XX - , - (). -

132

, - , - , - -, . , , , , - .

40 , .

(). - , - -. , - , , , . - , _ . -

40 ganasxvaveben sabazro ekonomikis modelebsac qveynebis mi-xedviT.

133

, - . - -. . - -. - . - . - - (, - ).

- -- , - - . _ , - (1976 .). - , . -

134

, - (1890 .) - _ . 30- - - (1929-1932 .. ) - - , . - -, - , , - , - . - _ - 41 ( -40- 42 1981-1989 .) , - - XX 80- .

- - , (, -, ), - -

41 ganaTlebiT iyo ekonomisti. 42 manmade iyo kaliforniis Statis gubernatori.

135

( , , -, ).

- , - . - (, , , ). -, - . , - , - , - - . . - ( -). - , -. , --

136

43 (Renault, Citroen, ENI). , - , , , -. . , - , -.

- . . XX - - , . - _ , . - -

43 saqarTTeloSic 1994 wels miRebul kanonSi mewarmeTa Sesa-

xeb erT-erT organizaciul-samarTlebriv formad gaTva-liswinmebuli iyo saxazino sawarmo, romelic mere amoRe-bul iqna.

137

. - -, -. , - , -. - - .

- , - - . . - . , -, . -, - 50%-. - , , -, - -

138

. -, - , - XIX - - - . - _ - , - . - , , .

- . , - - XX , . . . - , , - , - - - - . -

139

, - , , - , , . . . -, , . - - , . - ( ). , - . -, , . . - (. , ).

XX XXI - - , - . -

140

_ . - 70- - -. :

- , - - ;

- , (, );

- , ();

- -;

.

- . - -

141

, . Made in China ( -) - (-). - (. Chinatown _ ) _ - - . - - , - -.

- - . , - . - (XX ) . - , - .

( -

142

) , 1951 , (), , - , , , . - - . 1957 - . 1973 , , 1981 _ , 1986 _ -, 1995 _ , . 1992 - . 2004 1 - , , -, , , , , , -. - - 44 _ .

44 adre es qveynebi mudmivad ebrZodnen erTmaneTs.

143

- , -. -, - , - . , - - , - _ -. : - , ; ; ; - ( ). . . (. ) _ , , . -:

-

144

; -; , -, ;

-, , - -; -, (-, - ) ;

, .

. :

- - ;

- , -

145

- ;

- - ;

- .

- , -- ( ), - ( ). 45 , - ( _ ), - - , , . - -, , _ - ( _ -

45 ix. Tavi 4. biznesis saxeebi.

146

). - - , - .

- . -, - , - , . . , - (. 5.2. - _ ).

147

4.

4.1.

- , , --. , - . - , - , .

, - . , -, - . - _ .

, -, , . , , ,

148

, .

- - .

, - , , , .

- () -, - . - , , , , . , -, .

_ - . , - () - . . -

149

- .

. - , , (), - , - - ().

. - , , - _ . , , - . , , . .

, , . . , , , .

- , -

150

- , -. - - ( -, , , -). - .

, - . - . - , . - , .

, - -. , - - , . -

151

.

- , , - , - . , . () - , - . - (-) _ () , - ().

, , , () - - , - .

, -, , , - . -

152

: - - , () -, .46

, , , - , - . , -, 4.1.

- -, , .47 - .48

46 saqarTvelos kanonebi `sakuTrebis uflebis Sesaxeb~ (15. 07.

93), `saxelmwifo sawarmoTa privatizaciis Sesaxeb~ (09. 09. 91), `mewarmeTa Sesaxeb~ (28. 10. 94), `monopoliuri saqmianobisa da konkurenciis Sesaxeb~ (25. 06. 96) da sxv.

47 v. p. gruzinovi. sawarmos ekonomika da mewarmeoba. 1994. mos-kovi, gv. 397 (rusul enaze).

48 mewarmeobis kursi. saxelmZRvanelo prof. v. i. gerfinkelis, prof. v. a. Svandaris red., moskovi, 1997. gv. 33 (rusul ena-ze).

153

4.1 , -

biznes-saqmianoba

bazari sakuTreba an

misi gankargvis

ufleba

midrekileba

riskisadmi

miswrafeba

mogebis (Semo-

savlis) miRe-

bisaken

gare piro-

bebi

individualuri wanamZRvrebi

garemo pirveladi kapi-

tali

xasiaTis tipi piradi inte-

resi

, -. , , - , -, . . , . . , , - , () .49

, - ( ) -, . . - , . - . 49 p. x. verxani. mewarme, misi ekonomikuri funqcia da sazogado-

ebriv-politikuri pasuxismgebloba. Targm. ger., minski. 1992. gv. 22 (rusul enaze).

154

, - () , - , / - , - .50 , , . . -, . - _ , , , -, () -.

, , , - -, - . - , - () . - _ .

, - ( 4.2).

50 mewarmeobis kursis dasax. saxelmZRvanelo. gv. 47.

155

4.2

biznesis saxeebi

saqonlisa da

materialuri

momsaxurebis

warmoeba

savaWro biz-

nesi

safinanso biz-

nesi

aramateria-

luri momsa-

xurebis gawe-

va

s _ f f _ s _ f1 f _ f1 m _ f

- , : , -, , - , - ( , -), , . (- ) , , - .

, - . - -

156

- , -. - , - , - , , . - (). - - -. . . - , -.

: ( -, , .), -, , - . .

- () ,

157

(), - (, . .) - . , - - , - .

158

4.2.

, - , - , , , -. 51 , , . - , - - , , .

, - , . - . , , - ( ).

(-), , _ -. - 51 da ara samewarmeo biznesi, rac nonsensia (ix. T. Sengelia. Ta-

namedrove biznesis safuZvlebi. Tb., 2007. gv. 27).

159

, , , - () , , (). - , . - , -. -, - , , - . , . 4.1-.

nax. 4.1. sawarmoo biznesis principuli sqema

- - , . 4.1- . -

samuSao Zalis mflobeli

sabrunavi saSualebebis mesakuTreebi

biznesmeni saqonlis myidvelebi

ZiriTadi saSualebebis mesakuTreebi

fs sZ

m s

fm fs

fZ Zs

160

(), - -, , , - . , -, . . , - (-, , , .). - m . - - () , - .

- () , , -, , . , . - - , - - . - - .

.

161

.

(). , . - , , . - . 4.1- . - .

, - , , - . - , . - , . , , - ().

, , -, , , -.

162

() , -, (). - () - (), , - , .

, -, . . () - (, , ), -.

- () - . , , , , . - , -, , -. , , -: , - , .

- , -

163

, , . , , - , . _ _ . _ - , - .

, -- -- -. , - - ( - ), -, , , . , , - .

4.3.

, , , . ,

164

. - -. , - . , , ( ) - .

, - -, , - . () , _ , , -, - -, - . - , - ( ) , .

- - - - (2006 ). - -

165

- , . - (, ), , .

- - , . . 4.2-:

. 4.2.

() , . - () - , . () (), - . , - 50 500 , 25.000 .

saqonlis mflobeli

biznesmeni saqonlis myidveli

166

, - , , , , - _ -, . . () 50.000 .

- 50.000 _ 25.000 = 25.000 . , - - ; -, , - ; , - - . , . , . , , -, 25.000-, 10.000- .

: - _ ( ) _ ( ) -. . . , - , -

167

: _ ( _ ).

, , - , .

, , - , , , , . , , , . - . , - , -, , _ _ -. , - - - -, , , , .

, , - - . -, , . -

168

, , -.

, - - , , _ . - _ - () . , - , . .

-, , , -, -, , , , (). () . (-) , . - .

169

--, .

4.4.

-. , - - , , - . -, . - , , -, , - , .

, , , - -. -. - , -- . , -- - -, - .

170

- . 4.3-.

, - (, , ) () . - () - (), -, .

. 4.3.

(), () . () - (), . - .

, , - , . -, - , -

fuladi saxsrebis mflobelebi

biznesmeni fuladi saxsrebis myidvelebi

fs fs

ff fv

171

, , . , - - , , .

, - - -, , - , - , -, . , - - , , .

- -, , , - , , - , -. () . , - , - - , ,

172

, .

- - , , , - . - - , - .

173

4.5.

, , , - , . , - - .

- -. () , - , , - - , , . - , - , - .

, , . - . - , --

174

. - .

- . 4.4-.

, - , _ _ -. , , (). () () - _ - . - - - , , - (). , , (), - -. -, , . , - , -, .

175

. 4.4.

: - , , . - () - , . . - - ( -, - .) - .

, . . -. , , , -

biznesmeni

sicocxlis, qonebis da sxv. dazRveva

fs

m

fk

176

, . , , .

() , (), , - (), . - . - , , , , . . . - - , =0. (), -, . -, , . , , - .

177

4.6.

- . - , - . - -, . -, - . - , , , .

-, , , - -, , - , - , . , - - .

, , , , , -, , , -. - .

178

, . - -. , - , - . - , , - , , , -. - .

. - . . - - , , - . , , . .

, , , , , ,

179

, -. - - , , - .

, - . - - . , -, . , - , - -, . - - . , - -, , .

, , -, , - . , -

180

, - . , , , - .

, - -, . , , - , , - , , .

181

5. , ,

5.1.

, - , , - . , . , , - , -, - . -, , - .

- . -:

_ . . , -, -

182

, ;

_ -, , - , , - .;

() , , - -, , , - - ;

, . . - , - , - , ;

- , . . - , - , - , - ,

183

, , - .

- :

1) , - , - - -. ;

2) , - , , - -, (-) . - .

XX - - - - . - - , - .

184

- - .

, - , , -. - ( ), - , , (-) . - .

_ _ - , - . - . - -

185

(, , , -).

- (, , , - -) - . - , , , , . , - - . - - . , , (-, , , - ) .

- - - 40- 75%-.52 , - 52 i. b. rubini. dasax. wigni. gv. 259.

186

- ( _ , _ , - _ ). - - . - - -:

- -, - ;

; ( -

); , --

; ( -

, -);

- ( , , .);

, - ;

;

187

(, , -, -).

- . - , - - , , , - .

- - . - 2015 20 (5,1%) (- ) - .

, - . () - .

5.2.

- , -

188

. - , - - . , , . :

1) - - , ;

2) -, - -.

- , . - - , - - . . - () . - -

189

. , - , - .

- -, . - - , - - . (, , -, ) -. - .

- . - , - , -. - , , -, , -

190

, - -, .

- - , - . - - -.

, - , - , -:

, - ;

- ;

- - ;

, - .

- - . - () -

191

- - -. -, , - .

( -) . - - , . . -, , - , , -, -. - , - -, , () - . - , .

-

192

. , - , -- , - . - , -, , - , , - - . -, , .

, - , -. - , - , -, - . , , -, , -. .

193

-:

(, - , );

(-, , - .);

(-, , - - .);

(- , - , , - ).

- , - Online.

- , , -, , - , , - , -

194

(. . ) -.

- , -. - _ . - . , , , - , . - -:

-;

-, - -, -, ;

-- -;

195

, - () . - ;

, - - , - .

- , - , . - . - -:

; ; . -

. - ( ) -

196

. - -, , - , -- . .

- -, (-) _ . - - , , , - , - . - :

() , - - ;

, ;

(- );

-, . . - , MBA ( ) ;

197

, .

- , . (, , , , -, -, .) -, - , - ( - ) - .

( , , , ), . - - -. :

198

. -, - 60%- - - 15.000- .53

- -, XX . - - - -. - -, , .

. - .

53 i. b. rubini. dasax. wigni. gv. 268.

199

5.3.

, , -. - , -. - .

- -. - -. 90- - - 70-80-, - _ 120-130-. 700 -.54

- . - , - 54 i. b. rubini. dasax. wigni. gv. 269.

200

XX . , _ - -, _ - . :

;

, - - (, -, , .);

; -

. ,

(-). -- . , - , -, , -, () -.

201

. - - 8 :

; ; ; ; ; .

63 .

() - . - , , - , - .

- , - . , , - .

202

. - , , - - . - -, - , - , .

- , - - .

, , - , - -, - . - , - - - . -

203

, - (. . ), -, , , -. - . - -, -.

- - . - - , , -. , , - () , () -- -, , - .

- () - (-, )

204

. , () , , - () - . (-) - -. - :

, - - ;

; -

; -

; () -

.

- . - , , - ( , () , -

205

). , , -, , , - . , - , .

206

5.4.

, , - , - . - . , - - .

, , - , - _ -. - , , . , - -. (- ) - - , , - , - -

207

-.55

- _ , - , , , -, -, . - ( ) - - - . - - - , , ( -, - ).

, , , -, , - . - 55 Sromis bazris dawvrilebiTi Seswavla disciplina `Sromis

bazris~ sagania. disciplina `biznesis safuZvlebSi~ ganixile-ba mxolod biznesis saxeebi da Taviseburebebi Sromis bazar-ze.

208

, -, . - , , , -.

, -- - - -, . , - (. 5.1). , ( ) - - -, . - -.

209

. 5.1.

( ) XIV , - XX . :

(-) ;

;

- - ;

Suamavali organizaciebi

organizaciebi, romlebic asruleben sainformacio-sakonsultacio rols

organizaciebi, romlebic asruleben samuSao Zalis gamyidvelis an myidvelis funqciebs

dasaqmebis saxelmwifo centrebi (Sromis birJebi)

profesiuli

mosaxleobis dasaqmebis xelSewyobis kerZo samsaxurebi

rekrutinguli saagentoebi

210

, - - ;

, ;

- ;

;

- ;

- , - ;

- , ( -, - );

, , .

211

- () - () . XX - - . - - , - - , . (-) - .

( ) , - , - , - , , - -. () - - (, ). -

212

, , , - .

() . . _ - , - - , , . - -, - . - . - - . - . -, - -, . - -: ,

213

. . , -.

- ( ) - - . - , - . , - , - . - - . , , - -. - - , _ .

214

, Microsoft- - 110 .56 - -, - , - , . . - () - () . - , , - , -, - . - -, -. , - , . . - .

. . - , - - . - - 56 i. b. rubini. dasax. wigni. gv. 279.

215

, - - .

- , - - . - ( -), () . -.57

(-) - , - . -, (- - - ) . : 57 i. b. rubini. dasax. wigni. gv. 280.

216

-;

; -

- ;

( -) .

, , , - . , -, . -, , , - ( , - , ) - - - .

_ - - , - (), - .

217

. -, , - - .

, -, 70 -, , , - - . - - _ . -. .

218

6. -

6.1.

-, - . , , - .

(-) - - , 1994 28 -.58 , . - - . - -, , - - .

58 kanoni gamoyenebulia 11. 10. 2010 w. mdgomareobiT.

219

. . XIX . - . . , . XIX - () (-) -. - . . - . - - (, ). - 1923 - .

XX - , - . 1991 - , - - , . -

220

- . -, , - .

- -: , - (), - (), - (), (, ) , . - , .

- - . . ? ? - , - . - , - . - -- . , , -, . . . -

221

- (, , -, , , , -, . .) (, , , . .); - .

. - , - -, -, . . - . - - , . . - , -, , , . . -.

- - : , - , - , , , -. , , , - (-). - .

222

() , .

- - : , . - . , -- , -, -, -. . , , , - . - -. , - , . - - . -, - -, , - -

223

. - . - - - , , - . - . - . , - -- :

1. () , , . - -. - , . - , - . - , , - . ,

224

, - - , - ( ). - : - . - , . - .

2. - - - . - . - -. - 1966 - . 1890 . - . - - -

225

- (1992 7 ). - , - . - - - . - - . , - () -, - , _ , -.

3. -. - - . , - . . - -. (-

226

_ - ).

4. - -, . - - - () . - . -, -, , - , - - - _ (), - _ (). - () , , _ , .

5. () - , , - . -

227

, , , - . . . - . - , - . - . - (1600 .), , -- - . - - XVIII . - () - - . , 150 .59 , _ - .

, , -

59 l. Wanturia, T. niniZe. mewarmeTa Sesaxeb kanonis komentarebi.

pirveli gamocema. Tb., 1996, gv., 18.

228

. - - . : - , - - . , () - . - . - . - - . . - - , ( ) - . - - ( ) . , - , . - . -, 50 -

229

, .

6. XIX , - . - , . . , - -. - (1827, 1844 ..), (1871 .) . (1869 .). . XIX 90- . : - - -, .

- - . , , -- (),

230

- . - , - . . - - - , .

, . , , -, , , . . , - . - , - . - . - . - , : -

231

- ().

: - -, , - .60 -, -. , , - .

- _ - (. . ). - : -. - 60 saqarTvelos samoqalaqo kodeqsi. Tb., 1997. gv. 9-10.

232

: -. , , - - . - - . , -. .

- : , . . -, . - . - , - , . , : - , , - . - , - . - , -

233

(. . ), -.

- . - (), . - . . , , - . -, - , , , . - _ - . , .

6.2.

- , - . - () , - - .

234

. : -, , , - , , , -, . - .

() , - . , - - - . - - - (S _ ). - , , . -.

() , . - - , - . -

235

- .

, , , - -, - - - . -. - - , - , - . - , , . - - , , . , - , - .

, (. . ) - , - . -

236

, . - , , - . , , - -. - .

() , - , , -, -, -. - , () , , . , , -- . - , -

237

, -, - -. -. , , -.

, - , , , . - -. , - , . . -.

, - - ( -) . , . - - -

238

, . (- ), , - - . - (--) , - _ . - . - -, , .

, - -, (-) - . , - - (- ).

- - . - - - .

-, . , -

239

-, - - . - - .

- - - . -, - -. , - , .

() _ .61 -, () (), - , - . -, , . - ( 1997 26 ) , - , - 61 da ara franCaizingi, romelsac iyeneben.

240

, - , -, . - , () , , , -, , - , , - - , - -, - , - , - ( 607-609).

, - . - -, - (, ) .

- . -

241

, , , -. , -.

242

7.

7.1.

() , , . . - - .

-:

;

; ; () ; .

. , - (). :

; (); , -

; ( )

; ;

243

; . . .

: ; ; ; ; ; ; . - -

(. . 7.1).

nax. 7.1. biznesis garemo

ekonomikuri garemo

firmis xelmZRvaneloba

sakontaqto audotoria

mecnierul-teqnikuri garemo investorebi

warmoeba (momsaxureba)

ekonomikuri samsaxuri

mimw

odeb

leb

i

bune

briv

i gar

emo

kul

tur

ul

i gar

emo

momx

mar

ebl

ebi m

arke

tin

gis

sa

msax

ur

i

buRal

ter

iaa

sakadro samsaxuri

materialur- teqnikuri uzrunvelyofa

(logistika)

bunebrivi garemo

Suamavlebi

konkurentebi demografiuli garemo

244

, -

, - . ():

1) , - (), , - (), , , .;

2) : -, ;

3) , : , ( -) , , - () , -;

4) , - , () , - , - - ;

5) , ;

245

6) , - -. , - - . : (- , , .), - (-, -), (, ), , - ( ), (- - ), - (- .).

(). :

1) , - , -- , - ;

2) , - , , , , . - -. - -

246

- , - -;

3) , - - -, () , -, .;

4) , - , - . -. - --, . - - , -;

5) - , - . - - .

- : . -

247

, - - - , -- . - , -, , . - - - .

, XX 50- - .

- , , - . - - - .

- , - (). - - , , - .

248

, - () - , - - .

7.2.

XX . , - ( ) . - , -, -, - , -, .

, -, -- , - .

249

() ( -) . - () () 70%- .

- , - -. XX XXI - - . - - , - -. , - , , - , . -, -, -- - . -

250

- , -.

- . - - () - -, . ( -, ) - , - - - .

XXI - , , - . -, - () - - , (-, ) .

251

- - -. . , - .

, . , , - , -, , , - . , - - . - .

: , , , . - , - - , -.

252

, . , - , - , - - . - - , , - , -. - -. - , , . - - .

, -, - , - . - , , -: , , , ,

253

. , : - , - , , , - .

- - . 1977 , _ -, , - . - - . - - . , - , , , , -. 1982 - - , -

254

. - - .

- , - - . - , . - - . - - . , - .

7.3.

() - - , - (, , -) . - , -

255

: , -, .

, , - . - - : , , () -. , _ . (-) ( ) , , , - .

. , : , , , , . - , - . , , , (-) , -. , (-), , - - .

256

- , . -, , , . -, , - . - , - .

-, , , -. , , , - . -, .

-- , -. , , , -, .

, - - - (. 7.2). ,

257

(-) .

. 7.2.

, - : , , - ; , () . - , - , () () .

, - , , -, , , , , -. :

biznesis faqtorebis mflobelebi, mesakuTreebi

biznesmeni

saqonlisa da momsaxurebis myidvelebi, momxmareblebi

fqw

fsf

s

fs

258

; ; ; ; ;

.; , -

, -, .

, . - . - , , , . , -, , . , , , , _ - , , .

- () . -, . . . , -

259

, . () ().

: - () - () , -. (), -, () _ . - : _ _ _ .

, , - () -- ( ) - (), . - - () .

. -- (). ,

260

-; . , -.

, - , - . , -, . , - - - , - _ - , , . - - .

261

8.

8.1.

, , , - , (). - , . _ , - - -. , () . , - .

, , , - , , - -. - , - . .

262

- , , . , - , , . - . - : .

-, :

1) _ - . -, - - , (); - -, , , . , - - ,

263

. - , -. , - , - -. ;

2) , , . , - , - - , - . , - , - , , - ; - . , ;

3) . -

264

, - , - . - , . , , . . - , - - -;

4) . - , . - - . , . - . , -

265

, - ( -- ). - () .

-. () (. . ), - , , (), - - . , - - . - . - - -.

- - , , -, -, .

- . -

266

-, , , - - . : , , -. - -. , - - , . - , -, , , . - - . . , - , , -, - .

- - . , -. , - - .

267

XX 60- - - - , - . , - - , _ (. ).

- : - , - -, , , , - , -, , - .62 - -, : , -

62 a. n. rodnikovi. logistika. terminologiuri leqsikoni. moskovi,

ekonomika. 1995. gv. 86 (rusul enaze).

268

, , - .

- :

; , -

, - ;

, , -, . . ;

, ;

63 _ , .

, - . - 80- - . , - - - 15-23%-.

- . - - 63 gasuli saukunis 90-ian wlebamde Tsu-Si mzaddeboda specialistebi

(kadrebi) materialur-teqnikuri momaragebis sferosaTvis da geg-miani ekonomikis dros funqcionirebda materialur-teqnikuri mo-maragebis saxelmwifo sistema.

269

. (, -, ) - . , , , - , - .

, - (- ). - . - , - . - :

1. ( , ), ;

2. ; 3. ; 4. . ,

-, , . ., .

270

8.2. .

, . - , . - -. - . -, , - . - , - , , - .

, - , - :

(); _ -

, - - ;

271

, - ;

, , - ;

, , - , - -, - -, .

, - . , . - , - -.

, - () -,64 . , () - 64 magram qarTuli `marTva~ da inglisuri `menejmenti~ sinonimebi ar

arian. marTva gacilebiT ufro farTo cnebaa (saxelmwifos mar-Tva, avtomobilis marTva da sxv.), vidre menejmenti.

272

, , - (). - , - . -, , , . - .

. - , , _ . , , . - - , , . , - , , - , - , , , , .

273

- . - -, , , . , - - (, , ).

- -, - , , -. - . - , , - . , , . , - , . - , - , -

274

-.

, , - - . - , - . .

: , , _ -, . - - , - . -. - , - , , .

- -, - , ,

275

, , , -, -.

- , - . - - , .

- , - , -, , - . - () . , , - -, , -.

- - . -, -

276

. -, , - - , . , - , - -.

- - , - . - , , . - , - - , .

- - - -.

277

278

8.3.

, - -. , - - . - -, , , -.

- , - - . - ( -) - , () .

, - . , , - - - . -

279

, -, , . - , . , , .

- , - . , , - , - -, , , ( ) , - . , , - , , - .

-. - -. (-) . -

280

, -, - .

- , - , . - , - ( ) , - () .

- -. - () , - , , , , .

, - . - - , - . - : , , .

281

, , -, , . (. -) , - . (-) , - .

, - . - , . . - - . - . , , - , .

. XIX . - , . - . - - : , , , . - .

282

:

1. () -. , , , , - . - - .

2. - . - -, - . - - -. - , - , - .

3. , - , - , -

283

. - , .

-, -, -, -, , . . . - -. - - , . , - , -, , , - .

, . () , - , . , : -? -

284

, - . 9 .

- -. , , , --. - , -, , - , .

. , - , -. - , , - , - - . , - _ () - , - .

(). ,

285

- , - , . - , - .

, - , .

- . -, . . - , - , , , . - , - - .

286

9.

9.1.

- - . (, ) . - .

() . , . - , _ , _ . - . , , , . , , , - .

- -, , , -, -

287

. , - , (-) , - -. , - , .

- , - . - , -, -, . , () .

, - , , - , -, . . , . - : - , , - , , , . -

288

, - , - .

-, . - , -, (), - , - . - -, , , , .

, . () - - () - . - , , - - . - - , , , - .

289

- . - - , - .

, , , , - - , . - , , -, - . (-) , , , (-) .

- , -, - - . -.

( ) - -

290

, - .

, - . , , . , - , (), -, -. .

- , () . , (), - -. , , , , . - - -. , - - .

, - - -

291

, , , - . . -, ().

() , -, , - , . , . , - . , -, -. - . - .

, - _ . , , . . () - . -

292

() -. . - , - . - , . M -.

-, - -. - - . , . . , - _ , -, . .

, - , . ( ), ( ) (), - , - -. -

293

- , .

() , .

- , , .

- () (-), , - , , -.

- (), , - , - -.

, , -, () , .

- -

294

, .

, - . - - -: , , , . , , - , . . , , (-). , (), . . -, , - .

() - . , - (-) , - _ - .

, -

295

, . - . . , . -, , -, , . - , . - , . - ( ), - , -, , , , -, , . . - , .

. 65 - , , , , - , - - . - , , -, () . , - 65 ix. Tavi 11. riskis Sesaxeb biznesis sferoSi.

296

10 , , - 9 . - - . () , - , - . , - ().

-, , - , , . , , - , , . , - - , . - , - .

, - () . -

297

, - .

. , - , , - - , - . - , -, .

(, , , ) . - - . - , - . - -. - , -. , - . -

298

- .

- . () - , -. - . - , - , . - - , . - . -, , , .

, , . - - , . . - -. , .

299

, . , - . : , , -, , - -, . - , .

- , . . , , . - . , - , , , - . , - , -. - . , , , -

300

- .

XXI - - - . : , , , , , -, -. - . , - , - . -, .

, , - . , - .

. - -, , - -

301

, - . , - , . , (), , , , , - . - , - .

- , , . - -, . - . - , -, . , , - .

- () -

302

. -. , , , , , , () -. , . - .

() - -. , - , , - - . -, () - . - , - , - . - - , - , .

- . - ,

303

, -.

9.2.

- , - , . - : _ -. , -, , - , - , - . - () - () , , , - .

(, - .) - , , - .

304

- , - , . , - - , , - . () , , -. , -.

, , , -, , - - .

- -, _ . , - () -, ,

305

. -.

, - -, , - -. , -, , _ . , - - -, -, --, . - , . , - , -, , - - -.

, , - . - () , , . -

306

(-) ( -), .

, - , - , , - . , - , . , - , , - .

- , . . . , . - - .

, , , , - (), , . , , , -. . -

307

- - . - , -, . - , - -.

. , - , , , , - , - . , , - _ . . , . - , - , , , . - , - , , () - .

, , -

308

. - -, - . . - , -, . - .

- . . - . - -, . - , - , .

- :

1) ( );

2) (, ) , (- );

309

3) () ;

4) ; 5) (); 6) ; 7) ; 8) ; 9) ; 10) (). -

. - , - , , , -, . - , - . - , -, - , -. - , - (, ), - . - .

-, , ,

310

, , - . , - - .

- . -, - , . . - , ( ), , , , , . -, , , -, .

. , . - - , - . , -

311

, , , -. - (). - . .

(, ) -, . , . - - , - .

, - , , -, . , - - - - . - , . - - . -

312

, ; -, - .

- -. - , -. , - - . , - -, - -.

, - - . - . - () , - , . . . - - , -

313

, (), . . - , - , , . , - , .

, , , - . , - , . , , , , -, -. - , _ - -.

, , - : , , - .

-

314

. , - , , - -. - :

1) () , , . , - , , ;

2) , - , - . - , - ;

3) . - - , - , - , -

315

. - - , - .

. , -, - (). ( . _ ) - . ( .) - - .66

- . :

: , -, - ; -, - -; , (, , -); ,

66 marketingis safuZvlebi. saxelmZRvanelo prof. g. SublaZis red.,

`universali~. Tb., 2009. gv. 30.

316

(, , -; ); ; (-, , -, );

: ; - ; ; - ; - ; - ;

: ; ; - ; - ; ; ; () ; - () ; - _ - .

- , - . - - , - - .

317

. _ ? :

-;

-;

-;

. , -

- - .

- (-) . _ , , , - , . , -, - , -

318

() - . - :

;

, , -, ;

- ;

, - ;

, , , - ;

- - .

, , - (). - - - , - -.

319

- - , - . -, - , -. , - , - -. , .

() - - (). - . () - , - . , - () - .

320

, - , - , - . -, , .

, . - , - - . - , -, .

, , . - , - . , - -. , - , , -, -.

321

9.3. ()

(- ) - ( , -, ) - (, ) - - () . - ( ) , - , , .

_ (-) - - - . (, 90- ) , - - . - -

322

, - , - -, (), , - .

- (, ), - -, -, - , - - , - . _ , - -, () , , .

- , ,

323

- -. () () , . - . , - .

- , - -- - -, - - () . - , - .

324

- - () -. - - . , -, - - - , - . - - .

, - - (, - ), - , -- - - .

- - -

325

.

- - -, , - , - , , - . - , 9.1 .

() , - .

326

9.1

#

reg

ioni

, sa

war

mo

(fir

ma)

war

moeb

is m

ocu-

lo

ba, aT

asi

l

ari

mocem

ul

i r

egio

-ni

s ba

zar

ze

miwo

deb

is m

ocu-

lo

ba, aT

asi

l

ari

sawar

moo

sim

-Zl

avr

eebi

, aT

asi

lar

i

Tvi

TRir

ebul

eba,

lar

i

gas

acem

i fas

i,

lar

i

dat

vir

Tvi

s

koef

icie

nti, %

1 2

da a. S.

sul

- - (5-7) , - - - 10-12%. 9.2 .

9.2 - - ( - , - , ).

327

- - , - - (- ) - .

328

cxrili 9.2

produqciis miwodebis daxasiaTeba saSuamavlo organizaciebis

mier 20 w.

#

reg

istr

acii

s ad

-gil

i, s

awar

mo

miwo

deb

is m

ocu-

lo

ba, aT

asi

lar

i

pro

duqc

iis

war

-mo

ebis

adgil

i

xar

isxi

s se

rtif

i-ka

tis

ar

sebo

ba

sabi

Tumo

fas

i, l

a-r

i

ra

dr

oid

anaa

re-

gio

nul

i ba

zris

mu

dmi

vi m

ona

wil

e

1 2 da a. S. sul saSualo Se-wonili maCve-nebeli

- . - , - - - - . - - , (-) - , -

329

-.

- () . - , , - . - .

- - . - , - .

- (-) , . - : - -

330

( ) - ; - .

- , , - , - () - .

--. - - .

- , - , -, , , . - .

-

331

, . - - () - , - , , () -.

: - , ; -, - -; () - , - .

- 9.3 , -.

332

9.3 -

# maCvenebeli reali-zaciis

period-ze

realiza-ciis Sem-deg pe-riodSi

saSua-lod we-liwadSi

1 damatebuli Rirebule-bis gadasaxadi

2 mogebis gadasaxadi 3 qonebis gadasaxadi 4 sxva gadasaxadebi da

anaricxebi socialur saWiroebebze

5 damatebiTi sagadasaxa-do Semosulobebi, rom-lebic dakavSirebulia proeqtis realizacias-Tan

sul gadasaxadebi da mosakreblebi

- . - .

- - - , - .

333

.

- , -.

- (, . .) - - , - .

() - - . () - . - , - () - . - - , - .

334

- - . -- , -.

(), , - - . - -:

;

- ;

- .

, - , ( ) - () (,

335

- -). , - , , .

-, , -, , , - () - -.

- , , - () , - (, ) - . () - (-) - , -. - - , - .

336

- - . - . , - () - ( , - , ). - .

(, , -) () -. - - , . - - - .

. - - - , -

337

. - - , - , - -, . .

- . ( ) - -, - , , - (. . -) , - , - ( -) . , () - ( ) .

- -

338

-- . , - . - - - - . - () - .

, - . . - - (, ) .

, - - , , (), , - . - - (, , .) -. -

339

. , - , - . - - -.

, - 67 . - , , . , - - , -- : , - , - -- . -, ().

() - (). , - 67 ix. 8.2.

3