3

บทท�� 2

ทฤษฎี�และงานวิ�จั�ยท��เกี่��ยวิข้�อง

ตรวิจัสอบ ระยะห่�างระห่วิ�างบรรท�ด และช่�องไฟให่�สวิยๆ

ทฤษฎี�ท��เกี่��ยวข้�อง

ในกี่ารศึ%กี่ษาวิ�จั�ยเร&�อง กี่ารประเมิ�นกี่ารส)ญเส�ยในเส�นท�อข้องระบบประปาห่มิ)�บ�านและกี่ารประเมิ�นกี่ารส)ญเส�ยไฟฟ+าในระบบประปามิ�กี่รอบในกี่ารค้�นค้วิ�าทฤษฎี�ท��เกี่��ยวิข้�องด�งน�-

- ระบบประปาห่มิ)�บ�าน

- เทค้โนโลย�สะอาด (Cleaner technology)

- กี่ารค้�ดค้�าไฟ

-กี่ารตรวิจัสอบท�อร��วิ

2.1 ระบบประปาหมู่��บ�าน(เน&-อห่าในส�วินน�-สร/ปจัากี่

http://www.novabizz.com/CDC/System31.htm. และ

http://www.thaiwaterplan.org/dss_system/knowlage_bas

e/กี่ารพั�ฒนาระบบประปาหมู่��บ�าน.)

ตั�วอย�างกี่ารอ�างอ�ง....

http://esan.nfe.go.th/elearning/courses/84/section5.pdf

แกี่�ท� งเล�มู่นะคะ

4

น0-าค้&อป1จัจั�ยท��ส0าค้�ญใน กี่ารด0ารงช่�วิ�ตข้องมิน/ษย2 เราสามิารถใช่�น0-าในกี่ารใช่�ประโยช่น2ต�าง ๆ ท�-งกี่ารอ/ปโภค้และบร�โภค้ อาค้ารบ�าน พั�กี่อาศึ�ยกี่6เช่�นเด�ยวิกี่�น จั0าเป7นจัะต�องมิ�กี่ารวิางระบบน0-าประปา มิาใช่�ในอาค้ารด�วิย ในกี่ารน0าน0-ามิาใช่�กี่�บ อาค้ารบ�านเร&อน ท�-งห่ลาย จัะต�องมิ�กี่ารวิางระบบท��ด� เพั&�อให่�เกี่�ดค้วิามิสะดวิกี่ใน กี่ารใช่�งานอ�กี่ท�-งสะดวิกี่ในกี่ารบ0าร/งร�กี่ษาอ�กี่ด�วิย ต�องค้0าน%งถ%ง กี่ารจั�ดวิางต0าแห่น�ง ท�อต�างๆได�แกี่� ระบบท�อน0-าด� ระบบท�อน0-าท�-ง ระบบท�อน0-าเส�ย และ ระบบท�อระบายอากี่าศึ ให่�เห่มิาะสมิกี่�บกี่ารใช่�งาน เพั&�อประส�ทธิ�ภาพั ในกี่ารใช่� ตลอดจันอาย/กี่ารใช่�งานท��ยาวินานและเน&�องจัากี่ระบบท�อต�าง ๆ จัะถ)กี่ซ่�อนไวิ�ตามิท��ต�างๆเช่�นในผน�ง พั&-น ฝ้+าเพัดาน ฉะน�-น กี่�อนกี่าร ด0าเน�นกี่ารกี่�อสร�างต�องมิ�กี่ารวิางแผนให่�ด� เพั&�อประโยช่น2ในกี่ารซ่�อมิบ0าร/งในภายห่ล�ง และนอกี่จัากี่น�- ย�งมิ�ป1จัจั�ยอ&�น ๆ ท��ต�อง ค้0าน%งถ%งอ�กี่มิากี่มิาย ด�งเช่�น ไมิ�เกี่��ยวิ

1) จั�ดเตร�ยมิพั&-นท��กี่ารเด�นท�อท�-งแนวินอน แนวิด��ง รวิมิถ%งระยะลาดเอ�ยงต�าง ๆ

2) ต�ดต�-งฉนวินในระบบท�อท��จั0าเป7นเช่�น ท�อน0-าเย6น เพั&�อลดค้วิามิเส�ยห่ายจัากี่กี่ารร��วิซ่%มิ

3) ออกี่แบบระบบแข้วิน และรายละเอ�ยดอ&�น ๆ ตามิมิาตรฐานข้องอ/ปกี่รณ์2ต�าง ๆ

4) จั�ดเตร�ยมิพั&-นท��ส0าห่ร�บกี่ารบ0าร/งร�กี่ษา

ระบบน0-าประปา มิ�ส�วินส0าค้�ญค้&อ กี่ารจั�ายน0-าท��สะอาดไปย�งจั/ดท��ใช่�งานต�าง ๆ ในปร�มิาณ์และแรงด�นท��เห่มิาะสมิ กี่�บกี่ารใช่�งานนอกี่เห่น&อจัากี่น�-นย�งจัะต�องมิ�ระบบกี่ารส0ารองน0-าในกี่รณ์�ฉ/กี่เฉ�นห่ร&อมิ�กี่ารป?ดซ่�อมิระบบภายนอกี่ห่ร&อช่�วิงข้าดแค้ลนน0-าและในอาค้ารบางประเภทย�งต�องส0ารองน0-าส0าห่ร�บระบบด�บเพัล�งแยกี่ต�างห่ากี่อ�กี่ด�วิย

เข้�ยนเร�ยงเน&-อห่าด�งน�-

บทน0า อธิ�บาย ค้วิามิส0าค้�ญข้องระบบประปาห่มิ)�บ�าน ต�อด�วิยองค้2ประกี่อบข้องระบบในภาพัรวิมิ

จัากี่น�-น อธิ�บายกี่ารท0างานข้องระบบในแต�ละส�วิน

- ส)บจัากี่บ�อเข้�าระบบ

5

- ระบบผล�ตน0-าประปา (เอาห่�วิข้�อ 2.3 มิาใส�)

- 2.2 กี่ารระบบส่�งจ่�ายเพั$�อให�บร�กี่ารน& าประปา

น0-าประปาท��ผล�ตมิาแล�วิน�-นจัะต�องให่�บร�กี่ารถ%งบ�านเร&อนข้องผ)�ใช่�น0-าโดยส�งผ�านไปตามิเส�นท�อ ด�งน�-นกี่ารส)บจั�ายจั%งมิ�ค้วิามิจั0าเป7นด�วิย สามิารถด0าเน�นกี่ารได�สองร)ปแบบได�แกี่� กี่ารส�งจัากี่ห่อถ�งส)งในกี่รณ์�ท��สามิารถให่�บร�กี่ารได�ในพั&-นท��ใกี่ล�เค้�ยง และกี่ารใช่�เค้ร&�องอ�ดแรงด�นในกี่ารณ์�ในพั&-นท��ท��ไกี่ลออกี่ไปห่ร&อมิ�ค้วิามิระด�บค้วิามิส)ง (Head)

มิากี่จั0าเป7นต�องใช่�เค้ร&�องอ�ดแรงด�นน0-าประปาสามิารถบร�กี่ารได�อย�างท��วิถ%งโดยมิ�องค้2ประกี่อบเบ&-องต�นด�งต�อไปน�-

1) ระบบส)บข้%-นห่อส)ง

ในส�วินน�-สามิารถห่าข้�อมิ)ลอ�างอ�งได�ในบทท�� 2 น0-าด�บ และกี่ารจั�ดกี่ารเน&�องจัากี่ในข้�-นตอนน�-ต�องใช่�เค้ร&�องส)บน0-าโดยเค้ร&�องส)บน0-าในส�วินน�-มิ�กี่เป7นป1@ มิแบบห่อยโข้�งซ่%�งเห่มิาะสมิกี่�บกี่ารส)บน0-าจัากี่บ�อพั�กี่น0-าไปย�งห่อส)ง ในส�วินกี่ารเล&อกี่ข้องข้นาดข้องเค้ร&�องส)บในด�านกี่0าล�งมิ�าและประส�ทธิ�ภาพั สามิารให่�ค้0านวิณ์จัากี่ปร�มิาณ์ค้วิามิจั/ข้องห่อส)งและระยะเวิลาท��เค้ร&�องส)บส)บจันเต6มิปร�มิาตรในช่�วิงเวิลาอย�างมิากี่ไมิ�เกี่�น 1.5-3

ช่��วิโมิง

2) ระบบห่อถ�งเกี่6บน0-า

เป7นส�วินท��ใช่�เกี่6บน0-าเพั&�อกี่ารส�งจั�ายโดยอาศึ�ยแรงโน�มิถ�วิงเป6นแรงด�นในกี่ารข้�บน0-าผ�าเส�นท�อเพั&�อส�งจั�ายส)�พั&-นท��บร�กี่ารโดยพั�จัารณ์าจัากี่ห่อส)งท��มิ�ใช่�ในระบบประปาห่มิ)บ�านมิ�ด�งต�อไปน�-

(1) ห่อถ�งเห่ล6กี่ทรงกี่รมิข้อบเห่ล��ยมิ

เป7นร)ปแบบห่อถ�งเกี่6บน0-าข้องกี่รมิทร�พัยากี่รธิรณ์� (เด�มิ) ด�านบนเป7นร)ปทรงกี่ลมิข้อบเห่ล��ยมิ(Dodecagon) ห่าเห่ล��ยมิด�านเท�าจั0านวิน 11 ด�าน และรองร�บด�วิยร)ปทรงกี่ระบอกี่กี่ลวิง (Column) เช่&�อมิต�ดกี่�นบรรจั/น0-าภายในตลอดต�-งแต�ฐานถ%งร)ปทรงกี่ลมิปร�มิาตร 12 ล)กี่บาศึกี่2เมิตรเฉพัาะส�วินบนร)ปทรงกี่ลมิข้อบเห่ล��ยมิบรรจั/น0-าประมิาณ์ 8 ล)กี่บาศึกี่2เมิตร ค้วิามิส)งน�บจัากี่แผนเห่ล6กี่ฐานห่อถ�งถ%งฝ้าค้รอบด�านบนประมิาณ์ 12.6 เมิตร ภายในทาฟล�-นโค้�ทเพั&�อปป+องกี่�นกี่ารเกี่�ดสน�มิเห่ล6กี่และมิ�บรรไดเห่ล6กี่ตลอดค้วิามิส)งห่อถ�ง ท0าค้วิามิสะอาดห่ร&อซ่�อมิแซ่มิส�ห่ล�งจัากี่ใช่�งานนานเกี่�นกี่วิ�า 5 ปAเมิ&�อประกี่อบแผ�นเห่ล6กี่เป7นร)ปห่อถ�งแล�วิจัะมิ�สวินประกี่อบอ&�นๆ ด�งน�- เสา

6

ล�อฟ+า ทางค้นเข้�าด�านบนและด�านล�างพัร�อมิฝ้าป?ด ราวิกี่�นตกี่ช่/ดเต�มิอากี่าศึ ทางน0-าเข้�า ทางจั�ายน0-าออกี่ ท�อน0-าล�น ทางน0-าท�-ง ท�อส0าห่ร�บต�ดต�-งสวิ�ทช่2ค้วิบค้/มิระด�บน0-าในห่อถ�ง (Pressure Control) และเกี่จัวิ�ดค้วิามิด�น (Pressure Gauge) ส0าห่ร�บวิ�ดด)ระด�บน0-าในห่อถ�ง

(2) ห่อถ�งเห่ล6กี่ร)ปทรงแช่มิเปญ

เป6นระบบประปาห่มิ)บ�านตามิแบบกี่รมิทร�พัยากี่รธิรณ์� (เด�มิ) และกี่รมิเร�งร�ดพั�ฒนาช่นบท (เด�มิ) ด�านบนเป6นร)ปทรงแช่มิเปญรองร�บด�วิยร)ปทรงกี่ระบอกี่กี่ลวิงเช่&�อมิต�ดกี่�น บรรจั/น0-าภายในตลอดต�-งแต�ฐานปร�มิาณ์ 20 ล)กี่บาศึกี่2เมิตร

(3) ถ�งบรรจั/น0-าต�ดต�-งบนโค้รงเห่ล6กี่

เป6นร)ปแบบห่อถ�งเกี่6บน0-าตามิแบบกี่รมิโยธิาธิ�กี่าร (เด�มิ) ต�ดต�-งถ�งเกี่6บน0-าจั0านวิน 4 ถ�งโค้รงเห่ล6กี่ ค้วิามิจั/รวิมิ 8 ล)กี่บาศึกี่2เมิตรและ 10 ล)กี่บาศึกี่2เมิตร

(4) ถ�งค้อนกี่ร�ต

เป6นร)ปแบบถ�งเกี่6บน0-าข้องระบบประปาห่มิ)บ�านข้องกี่รมิโยธิาธิ�กี่ารเด�มิ และกี่รมิอนามิ�ย (เด�มิ) มิ�ข้นาดค้วิามิจั/ต� -งแต�10-30 ล)กี่บาศึกี่2เมิตร

ร�ปท��กี่.หอถั�งเหล(กี่แบบทรงกี่ลมู่ข้อบเหล��ยมู่ ร�ปท��ข้.หอถั�งเหล(กี่ร�ปทรงแชมู่เปญ

ข้นาด 12 ล�กี่บาศกี่.เมู่ตัร

7

ร�ปท��ค.ถั�งบรรจ่/น& าตั�ดตั� งบนโครงเหล(กี่ร�ปท��ง.ถั�งคอนกี่ร�ตัเส่ร�มู่เหล(กี่

ร�ปท�� ............ ระบบห่อถ�งเกี่6บน0-า

ใส่�ท��มู่าข้องภาพัด�วยนะคะ ควรเป2น format เด�ยวกี่�น ทางท��ด� เป2น AUTOCAD

ระบบประปาหมู่��บ�านแบบผิ�วด�นข้นาดใหญ�

ระบบประปาห่มิ)�บ�านแบบผ�วิด�นข้นาดให่ญ� เป7นระบบประปาท��น0าน0-าจัากี่แห่ล�งน0-าผ�วิด�นมิาผ�านข้�-นตอนกี่ารปร�บปร/งค้/ณ์ภาพัน0-า โดยกี่ารท0าให่�น0-าด�บตกี่ตะกี่อนด�วิยกี่ระบวินกี่ารทางเค้มิ�(เต�มิสารละลายสารส�มิ ป)นข้าวิ) ห่ล�งจัากี่ผ�านกี่ระบวินกี่ารตกี่ตะกี่อนน0-าจัะไห่ลเข้�าส)�ระบบกี่ารกี่รองและไห่ลเข้�าเกี่6บในถ�งน0-าใส ท0ากี่ารฆ่�าเช่&-อโรค้ด�วิยสารละลายค้ลอร�น โดยส)บจั�ายสารละลายค้ลอร�นไปย�งถ�งน0-าใส จัากี่น�-นท0ากี่ารส)บน0-าจัากี่ถ�งน0-าใสด�วิยเค้ร&�องส)บน0-าแบบห่อยโข้�งข้%-นห่อถ�งส)ง แล�วิจั%งจั�ายน0-าสะอาดจัากี่ห่อถ�งส)งลงส)�ท�อจั�ายน0-าประปา เพั&�อจั�ายน0-าให่�แกี่�ประช่าช่นในห่มิ)�บ�านได�มิ�น0-าใช่�ในกี่ารอ/ปโภค้บร�โภค้ โดยจั�ายน0-าตามิท�อส�งน0-าผ�านมิาตรวิ�ดน0-าด�งแสดงในร)ปท�� 2.5

เง$�อนไข้ในกี่ารพั�จ่ารณาค�ดเล$อกี่ระบบประปาหมู่��บ�านแบบผิ�วด�นข้นาดใหญ�

1. มิ�แห่ล�งน0-าผ�วิด�นท��มิ�ปร�มิาณ์น0-าพัอเพั�ยงต�อกี่ารผล�ตน0-าประปา

8

2. มิ�ระบบไฟฟ+าในห่มิ)�บ�าน (ถ�าไมิ�มิ�ไฟฟ+าอาจัจัะต�องใช่�พัล�งงานแสงอาท�ตย2ห่ร&อเค้ร&�องยนต2 ซ่%�งจัะท0าให่�งบประมิาณ์กี่ารกี่�อสร�างเพั��มิข้%-น)

3. มิ�บร�เวิณ์ท��ด�นท��จัะกี่�อสร�างระบบประปาห่มิ)�บ�าน ข้นาด 25.00x25.00

เมิตร เป7นท��สาธิารณ์ะห่ร&อท��บร�จัาค้

4. มิ�จั0านวินผ)�ใช่�น0-า 121 - 300 ห่ล�งค้าเร&อน

ร)ปแบบส��งกี่�อสร�างระบบประปาห่มิ)�บ�านแบบผ�วิด�นข้นาดให่ญ� โดยท��วิไปประกี่อบด�วิย

1. โรงส)บน0-าด�บและเค้ร&�องส)บน0-าด�บ

2. ระบบกี่รองน0-าผ�วิด�น ข้นาด 10 ล)กี่บาศึกี่2เมิตร/ช่��วิโมิง

3. ถ�งน0-าใสข้นาด 100 ล)กี่บาศึกี่2เมิตร

4. โรงส)บน0-าด�พัร�อมิเค้ร&�องส)บน0-าด�

5. ห่อถ�งส)ง ข้นาด 30 ล)กี่บาศึกี่2เมิตร

ระบบส่ร�างตัะกี่อน

น0-าด�บท��มิ�ค้วิามิข้/�นท��ถ)กี่ท0าลายเสถ�ยรภาพัรวิมิต�วิกี่�นเป7นตะกี่อน

น0-าใสท��ผ�านกี่ารตกี่ตะกี่อนไห่ลออกี่จัากี่ถ�งตกี่ตะกี่อนเข้�าส)�ถ�งกี่รอง

แหล�งน& า

9

ร�ปท�� 2-5 แผินภาพักี่ระบวนกี่ารผิล�ตัน& าประปาข้องระบบประปาหมู่��บ�านผิ�วด�น

2.3 กี่ารตัรวจ่ส่อบกี่ารแตักี่ร��วข้องท�อและอ/ปกี่รณ.ประปาท&าได�ด�งน�

1. ป?ดกี่Dอกี่น0-าท/กี่จั/ดในห่มิ)�บ�าน ส�งเกี่ตด)ห่น�าป1ดมิาตรวิ�ดน0-า ห่ากี่มิ�กี่ารเค้ล&�อนไห่วิข้องต�วิเลข้แสดงวิ�ามิ�กี่ารแตกี่ร��วิข้องท�อและอ/ปกี่รณ์2 เกี่�ดข้%-น

2. ตรวิจัด)กี่Dอกี่น0-า ห่ากี่พับวิ�า เมิ&�อป?ด สน�ทไมิ�มิ�กี่ารใช่�น0-าแต�ย�งมิ�น0-าร� �วิซ่%มิออกี่มิา ให่�ร�บท0ากี่ารซ่�อมิแซ่มิท�นท�

3. ใส�สารย�อมิผ�าลงในถ�งพั�กี่น0-าข้องโถช่�กี่โค้รกี่ แล�วิส�งเกี่ตด) ห่ากี่มิ�น0-าส�ย�อมิผ�าไห่ลลงโถช่�กี่โค้รกี่ แสดงวิ�ามิ�ป1ญห่ากี่ารร��วิไห่ลข้อง ต�วิป?ด-เป?ดน0-าช่�กี่โค้รกี่ ค้วิรร�บท0ากี่ารซ่�อมิแซ่มิท�นท�

4.) ห่ากี่พับวิ�ามิ�น0-าเปAยกี่นองอย)�ตลอดเวิลาท��พั&-นข้�างอาค้าร ห่ร&อมิ�น0-าผ/ดให่�เห่6น แสดงวิ�ามิ�กี่ารแตกี่ร��วิ ข้องท�อประปาในบร�เวิณ์น�-น

ระบบรวมู่ตัะกี่อน

ถั�งตักี่ตัะกี่อน

ถั�งกี่รองน& าผิ�วด�น

ถั�งน& าใส่

หอถั�งส่�ง

ส่มู่าช�กี่ผิ��ใช�น& า

น0-าด�บท��มิ�ค้วิามิข้/�นท��ถ)กี่ท0าลายเสถ�ยรภาพัรวิมิต�วิกี่�นเป7นตะกี่อนข้นาดให่ญ�ไห่ลเข้�า

น0-าใสท��ผ�านกี่ารตกี่ตะกี่อนไห่ลออกี่จัากี่ถ�งตกี่ตะกี่อนเข้�าส)�ถ�งกี่รอง

น0-าใสไห่ลออกี่จัากี่ถ�งกี่รองและมิ�กี่ารเต�มิค้ลอร�นลงในถ�งน0-าใสข้ณ์ะท��น0-าท��กี่รอง

ส)บน0-าจัากี่ถ�งน0-าใสข้%-นห่อถ�งส)งด�วิยเค้ร&�องส)บน0-าด�

จั�ายน0-าผ�านท�อเมินและมิาตรวิ�ดน0-าไปย�ง

10

ว�ธี�ตัรวจ่ส่อบหาท�อร��วใตั�ด�นเน&�องจัากี่ท�อประปาท��วิางอย)�ใต�ผ�วิด�นยากี่ต�อกี่ารตรวิจัสอบและพับเห่6น

ห่ากี่เกี่�ดกี่ารร��วิไห่ลข้%-น สามิารถส�งเกี่ตได�ด�งน�-1.น0-าจัะไห่ลอ�อนลงจัากี่เด�มิ2.พั&-นท��ท��มิ�ท�อแตกี่-ร��วิ จัะทร/ดต0�ากี่วิ�าท��อ&�น เน&�องจัากี่ด�นห่ร&อทรายใต�ด�น

เค้ล&�อนต�วิ3.บร�เวิณ์ด�งกี่ล�าวิอาจัมิ�น0-าเปAยกี่แฉะตลอดเวิลา มิ�ตะไค้ร�ข้%-น ห่ร&อมิ�ห่ญ�า

ข้%-นมิากี่กี่วิ�าท��อ&�น

2.4 เทคโนโลย�ส่ะอาด ( Cleaner Technology )

เทค้โนโลย�สะอาด ( Clean Technology )กี่ารจั�ดกี่ารส��งแวิดล�อมิในอด�ตท��ผ�านมิา มิ/�งเน�นกี่ารบ0าบ�ดมิลพั�ษท��ปลายทางห่ร&อปลายท�อ (End of pipe) เป7นส�วินให่ญ� เช่�น กี่ารบ0าบ�ดน0-าเส�ย มิลพั�ษทางอากี่าศึและกี่ากี่ข้องเส�ยต�างๆเป7นต�น ด�วิยห่วิ�งวิ�ากี่ารกี่0าจั�ดและค้วิบค้/มิปร�มิาณ์มิลพั�ษท��ปล�อยออกี่ส)�ส��งแวิดล�อมิน�-น จัะสามิารถย�บย�-งห่ร&อช่ะลอกี่กี่ารเส&�อมิถอยข้องสภาพัแวิดล�อมิจัากี่มิลพั�ษท��ปล�อยออกี่ได� อย�างไรกี่6ด� เป7นท��ทราบท��วิไปวิ�าส��งแวิดล�อมิในป1จัจั/บ�นกี่0าล�งเส&�อมิโทรมิลงท/กี่ข้ณ์ะซ่%�งย&นย�นถ%งค้วิามิไมิ�เพั�ยงพัอและด�อยประส�ทธิ�ภาพัข้องกี่ารจั�ดกี่ารมิลพั�ษด�วิยกี่ารบ0าบ�ด นอกี่จัากี่น�-กี่ารบ0าบ�ดมิลพั�ษส�วินให่ญ�มิ�ค้�าใช่�จั�ายส)งและเป7นภาระข้องผ)�ประกี่อบกี่ารโรงงานอย)�ตลอดเวิลา และในมิ/มิมิองข้องผ)�ประกี่อบกี่ารเองถ&อวิ�าเป7นกี่ารลงท/นท��ไมิ�กี่�อให่�เกี่�ดผลกี่0าไร ย��งไปกี่วิ�าน�-นข้องเส�ยห่ร&อมิลพั�ษท��บ0าบ�ดแล�วิส�วินให่ญ�เป7นเพั�ยงกี่ารเปล��ยนข้องเส�ยห่น%�งเป7นอ�กี่สถานะห่น%�งเท�าน�-น จั%งจั�ดได�วิ�าเป7นกี่ารแกี่�ป1ญห่าท��ปลายเห่ต/ ซ่%�งย�งไมิ�ใช่�วิ�ธิ�กี่ารจั�ดกี่ารส��งแวิดล�อมิท��มิ�ประส�ทธิ�ภาพัและค้/�มิค้�ากี่ารลงท/น

กี่ารลดมิลพั�ษท��แห่ล�งกี่0าเน�ด

เทค้โนโลย�สะอาด

กี่ารใช่�ซ่0-า และ/ห่ร&อ กี่ารน0ากี่ล�บมิาใช่�ให่มิ�

เปล��ยนแปลงผล�ตภ�ณ์ฑ์2- ออกี่แบบให่�มิ�ผลกี่ระทบต�อส��งแวิดล�อมิน�อยท��ส/ด- ออกี่แบบให่�ผล�ตภ�ณ์ฑ์2มิ�

อาย/ใช่�งานยาวินาน

เปล��ยนแปลงกี่ระบวินกี่ารผล�ต

กี่ารใช่�ซ่0-า- เพั&�อใช่�ในกี่ระบวินกี่ารผล�ตเด�มิ- น0าไปใช่�ในกี่ระบวินกี่ารผล�ตอ&�น

กี่ารน0ากี่ล�บมิาใช่�ให่มิ�- ผ�านกี่ระบวินกี่ารเพั&�อน0า ทร�พัยากี่รกี่ล�บมิาใช่�อ�กี่

- ผ�านกี่ระบวินกี่ารเพั&�อท0าให่�เป7น ผลพัลอยได�

เปล��ยนแปลงเทค้โนโลย�- เปล��ยนกี่ารออกี่แบบให่มิ�

- เพั��มิระบบอ�ตโนมิ�ต�เข้�าช่�วิย- ปร�บปร/งข้�อจั0ากี่�ดในกี่ารปฏิ�บ�ต�งาน

- ปร�บปร/งค้/ณ์ภาพัอ/ปกี่รณ์2- ใช่�เทค้โนโลย�ให่มิ�ๆ

11

ร�ปท�� 2-6 แส่ดงกี่ารจ่�ดล&าด�บกี่ารจ่�ดกี่ารข้องเส่�ย

1)ห่ล�กี่กี่ารเทค้โนโลย�สะอาด1.1) วิ�ธิ�กี่ารลดมิลพั�ษท��แห่ล�งกี่0าเน�ด (Source Reduction) สามิารถท0าได�

โดยกี่ารเปล��ยนแปลงผล�ตภ�ณ์ฑ์2 (Product Reformulation)และ กี่ารเปล��ยนแปลงกี่ระบวินกี่ารผล�ต (Process

Change) ซ่%�งกี่ารเปล��ยนแปลงกี่ระบวินกี่ารผล�ต ท0าได�โดย กี่ารเปล��ยนแปลงวิ�ตถ/ด�บ (Input Material Change) กี่ารเปล��ยนแปลงเทค้โนโลย� (Technology

Improvement) และกี่ารปร�บปร/งกี่ระบวินกี่ารด0าเน�นงาน (Operational Improvement)

1.2) กี่ารใช่�ซ่0-าห่ร&อน0ากี่ล�บมิาใช่�ให่มิ�ค้&อ กี่ารใช่�ซ่0-า (Reuse) และกี่ารน0ากี่ล�บมิาใช่�ให่มิ� (Recycle)

12

ร�ปท�� 2-7 แส่ดงแผินผิ�งข้องหล�กี่กี่ารเทคโนโลย�ส่ะอาด

2.5 Benchmarking

(เน&-อห่าในส�วินน�-สร/ปจัากี่ http://www.thaidisplay.com/content-24.html)

Benchmarking เป7นกี่ระบวินกี่ารปร�บปร/ง เปล��ยนแปลงข้ององค้2กี่ร เป7นเค้ร&�องมิ&อ/ กี่ลไกี่ในกี่ารพั�ฒนา และน0าไปส)�กี่ารจั�ดกี่ารบร�ห่ารองค้2กี่ร ห่ร&อ ห่น�วิยงานห่ร&อกี่ระบวินงาน เพั&�อวิ�ด-เปร�ยบเท�ยบสมิรรถนะข้องตนกี่�บผ)�เกี่�งกี่วิ�าห่ร&อเกี่�งท��ส/ด และเร�ยนร) �วิ�ธิ�กี่ารเพั&�อกี่�าวิส)�ค้วิามิเป7นท��ส/ด ห่ร&อเห่น&อกี่วิ�าในด�านน�-นๆ 

ความู่หมู่ายข้อง Benchmarking

กี่ารท0า Benchmarking เร��มิเกี่�ดท��ประเทศึสห่ร�ฐอเมิร�กี่า ต�-งแต�ปA 2523

โดยเป7นกี่ระบวินกี่ารบร�ห่ารธิ/รกี่�จั ท��มิ�กี่ลย/ทธิ2เฉพัาะต�วิ Benchmarking เป7นกี่ระบวินกี่ารท��ได�จัากี่กี่ารเร�ยนร) �จัากี่ผ)�อ&�น โดยกี่ารเปร�ยบเท�ยบกี่�บห่น�วิยงานอ&�นๆ ในส�วินต�างๆ ได� โดยเป7นกี่ระบวินกี่ารต�อเน&�อง ท��ใช่�ระยะเวิลาด0าเน�นกี่ารระยะยาวิ อย�างมิ�ระเบ�ยบแบบแผน โดยมิ�ต�วิวิ�ดค้วิามิกี่�าวิห่น�า ในแต�ละระยะเวิลาได� Benchmarking

process เป7นกี่ลวิ�ธิ�ท��เป7นประโยช่น2 ในกี่ารปร�บปร/งองค้2กี่รท/กี่ประเภท ท�-งในภาค้ร�ฐ

13

และภาค้เอกี่ช่น Benchmarking เป7นกี่ระบวินกี่ารปร�บปร/ง เปล��ยนแปลงข้ององค้2กี่ร ในอ�นท��จัะพั�จัารณ์าวิ�า มิ�สภาพัใดบ�างท��จัะสามิารถปร�บปร/งให่�ด�ข้%-นกี่วิ�าเด�มิ และท0ากี่ารวิ�เค้ราะห่2เปร�ยบเท�ยบกี่�บองค้2กี่รอ&�น แล�วิน0าค้วิามิร) �ท��ได�มิาจั�ดกี่ารวิางแผนกี่ารปร�บปร/งองค้2กี่รข้องเรา ให่�มิ�ประส�ทธิ�ภาพั และประส�ทธิ�ผลด�ข้%-น ห่ร&ออาจัมิองวิ�า เป7นกี่ระบวินกี่ารเปร�ยบเท�ยบองค้2กี่รกี่�บห่น�วิยงานอ&�น ในด�านต�างๆ โดยมิ�จั/ดมิ/�งห่มิายท��จัะปร�บปร/งให่�ใกี่ล�เค้�ยง เพั&�อเป7นผ)�น0าท��ค้นอ&�นจัะต�องใช่�เราเป7น Benchmark ต�อไป 

ท&าไมู่ตั�อง BENCHMARKING

- เพัราะห่ล�กี่กี่ารข้อง BENCHMARKING สน�บสน/นกี่ารไมิ�ย%ดต�ดกี่�บค้วิามิส0าเร6จัในอด�ต: ค้&อ "ไมิ�มิ�เห่ต/ผลใดท��จัะเช่&�อวิ�า ส��งท��เราท0าน�-นด�ท��ส/ด"

- เพัราะห่ล�กี่กี่ารข้อง BENCHMARKING ลดค้วิามิห่ย��งผยอง ให่�ถ�อมิต�วิ: โดยยอมิร�บวิ�า "เรามิ�บางด�านอ�อนด�อยกี่วิ�าผ)�อ&�น" ค้&อ ร) �จั/ดย&น จั/ดเด�นและจั/ดด�อยข้องตน- เพัราะวิ�ธิ�กี่ารข้อง BENCHMARKING ผล�กี่ด�นให่�เกี่�ดค้วิามิใส�ใจัต�อโลกี่ภายนอกี่:

เป?ดห่)เป?ดตาผ)�บร�ห่ารให่�ต�ดตามิ ตรวิจัสอบ เฝ้+าด) กี่ารเปล��ยนแปลงข้องภาวิะแวิดล�อมิท�-งในเช่�งท��เป7นโอกี่าสและภาวิะค้/กี่ค้ามิ รวิมิไปถ%งกี่ารเปล��ยนแปลงและพั�ฒนากี่ารข้องค้)�แข้�ง- เพัราะวิ�ธิ�กี่ารข้อง BENCHMARKING สร�างวิ�ฒนธิรรมิในกี่ารยอมิร�บและเร�ยนร) �ส��งให่มิ�ๆ อย)�เสมิอ: กี่ารเร�ยนร) �และกี่ารพั�ฒนามิ�ใช่�เทศึกี่าล แต�เป7นงานประจั0าท��ต�องท0าอย)�เสมิอ ซ่%�งกี่ารแลกี่เปล��ยนค้วิามิร) �ระห่วิ�างกี่�น กี่ารฝ้Hกี่อบรมิ กี่ารค้�นค้วิ�า กี่ารร�บค้0าแนะน0าจัากี่ผ)�เช่��ยวิช่าญล�วินเป7นกี่ารเร�ยนร) �ท� -งส�-น- เพัราะกี่ระบวินกี่าร BENCHMARKING ต�องวิ�ดและเปร�ยบเท�ยบ: กี่ารวิ�ดย�อมิต�องมิ�ค้วิามิช่�ดเจัน วิ�าจัะวิ�ดอะไร กี่ารเปร�ยบเท�ยบย�อมิต�องประเมิ�นได� น��นย�อมิห่มิายถ%ง กี่ารต�องอาศึ�ยข้�อเท6จัจัร�งและข้�อมิ)ล (Face & Data) โดยเฉพัาะอย�างย��งข้�อมิ)ลเช่�งปร�มิาณ์ในกี่ารท0างาน มิ�ใช่�ประสบกี่ารณ์2ห่ร&อค้วิามิร) �ส%กี่- เพัราะ BENCHMARKING ท0าให่�เกี่�ดกี่ารพั�ฒนาอย�างกี่�าวิกี่ระโดด: เพัราะเป+าห่มิาย (Target) กี่ารพั�ฒนามิ�ค้วิามิช่�ดเจันและท�าทาย (ผ)�ท��เกี่�งกี่วิ�า ห่ร&อ เกี่�งท��ส/ด) วิ�ธิ�กี่ารเด�นทาง (Mean) ส)�เป+าห่มิายเป7นไปได� (มิ�ผ)�เค้ยทดลองและเค้ยได�ผลมิาแล�วิ) ห่ร&อ

14

กี่ารเร�ยนร) �จัากี่ผ)�อ&�น และกี่ารเด�นตามิเฉพัาะทางท��ค้วิรเด�น ไมิ�ต�องเส�ยเวิลากี่�บค้วิามิผ�ดพัลาด ห่ร&อห่ลงทาง เช่�นน�-ไห่นเลยจัะไมิ�กี่�าวิกี่ระโดด

ข้� นตัอนในกี่ารจ่�ดท&า Benchmark

1. กี่ารกี่0าห่นดห่�วิข้�อท��จัะท0า Benchmark (Determine What to

Benchmark) กี่ารวิางแผน และพั�จัารณ์ากี่0าห่นดห่�วิข้�อท��จัะท0า Benchmark โดยเปร�ยบเท�ยบกี่ระบวินกี่าร ในองค้2กี่รภายใน กี่�บ Benchmark ท��ต�องกี่ารเปร�ยบเท�ยบ เช่�น ผล�ตภ�ณ์ฑ์2 กี่ารบร�กี่าร กี่ารด0าเน�นงาน กี่ารสน�บสน/นกี่ารด0าเน�นกี่าร และกี่ลวิ�ธิ� เป7นต�น 2. กี่ารสร�างท�มิงาน (Benchmarking Team) กี่ารจั�ดท�มิงานน�-น ค้วิรจัะต�องเล&อกี่มิาจัากี่ห่ลายๆ ส�วินในองค้2กี่ร โดยมิ�ค้วิามิเกี่��ยวิข้�องต�อเน&�องกี่�น ท��จัะเสร�มิให่�ข้�อมิ)ล และสามิารถแลกี่เปล��ยนข้�อมิ)ลกี่�นได� โดยมิาจัากี่ห่ลายองค้2ค้วิามิร) � รวิมิเข้�าเป7นท�มิเด�ยวิกี่�น มิ�กี่ารฝ้Hกี่อบรมิ และวิางแผนกี่ารท0า Benchmark ร�วิมิกี่�น 3. ระบ/ผ)�ร �วิมิท0า Benchmark (Identify Benchmarking Partners) โดยเร��มิจัากี่ค้�นห่าห่น�วิยงาน นอกี่องค้2กี่ารท��สามิารถเป7นต�วิอย�างท��ด� ห่ร&อประสบผลส0าเร6จัในด�านท��จัะท0า Benchmark ด�วิย (Competitive Benchmarker) และพัยายามิห่าเค้ร&อข้�าย กี่�บห่น�วิยงานอ&�นๆ ท��มิ�แรงจั)งใจัเด�ยวิกี่�น ห่ร&อกี่�บองค้2กี่รท��มิ�ประสบกี่ารณ์2 ในกี่ารจั�ดท0า Benchmark (Functional Benchmarker) ห่ร&อแมิ�แต�กี่ารจั0าท0า Benchmark ในห่น�วิยงานเด�ยวิกี่�นเอง (Internal Benchmarker) โดยเปร�ยบเท�ยบกี่ระบวินกี่าร ในองค้2ข้องเรา กี่�บ Benchmark อ�นน�-น 

4. กี่ารเกี่6บรวิบรวิมิ และวิ�เค้ราะห่2ข้�อมิ)ล (Collecting and Analysing

Benchmarking Information)

ท0ากี่ารเกี่6บข้�อมิ)ล และท0ากี่ารวิ�จั�ย มิ�ค้วิามิจั0าเป7นท��ต�องท0า กี่6ค้&อ จัะต�องวิ�เค้ราะห่2และจัดบ�นท%กี่กี่ระบวินกี่ารภายในข้องเราเอง ท��เราจัะเล&อกี่ท0า Benchmark กี่�บผ)�อ&�น ซ่%�งอาจัใช่�ข้�อมิ)ลจัากี่เอกี่สารรายงาน Internet วิารสารงานวิ�จั�ย กี่ารออกี่ภาค้สนามิ กี่ารปร%กี่ษาห่าร&อ ห่ร&ออ&�นๆ เพั&�อท0ากี่ารเปร�ยบเท�ยบ กี่ารเกี่6บข้�อมิ)ลข้ององค้2กี่รต�างๆ อาจัไมิ�อย)�ในร)ปเด�ยวิกี่�น ไมิ�สามิารถน0ามิาใช่�ได�ท�นท� อาจัต�องปร�บให่�มิ�ฐานอย�างเด�ยวิกี่�นกี่�อน จั%งเปร�ยบเท�ยบภาพัได�ถ)กี่ต�อง แล�วิจั%งวิ�เค้ราะห่2ห่าวิ�ธิ�กี่ารให่มิ� ท��จัะท0าให่�กี่ระบวินกี่ารให่มิ�ข้องเรา ด�กี่วิ�า Benchmark ท��ต� -งไวิ� 

15

5. กี่ารปฏิ�บ�ต�กี่าร (Taking Action) ท0ากี่ารลงมิ&อปร�บปร/งเปล��ยนแปลงตามิแผนให่มิ�ท��วิางไวิ� โดยท0ากี่ารน0าเสนอข้�อมิ)ลท��ค้�นพับ และห่าแนวิทางด0าเน�นกี่าร เพั&�อปร�บปร/งกี่ลวิ�ธิ�ด0าเน�นกี่าร เพั&�อบรรล/เป+าห่มิายท��วิางไวิ� และอาจัต�องมิ�กี่ารปร�บปร/งเปล��ยนแปลงแผน ให่�เข้�ากี่�บสถานกี่ารณ์2 และให่�เด�นทางเข้�าห่า Benchmark ให่มิ� ท��เรากี่0าห่นดไวิ� กี่ารต�ดตามิประเมิ�นผล อาจัต�องใช่�ต�วิวิ�ดท�-งทางตรง และทางอ�อมิ มิ�องค้2ค้วิามิร) �ในวิ�ธิ�กี่ารด0าเน�นกี่าร เข้�าส)�กี่ารเปล��ยนแปลงให่มิ� กี่ารท0า Benchmark น�- เป7นกี่ารปร�บปร/งเปล��ยนแปลงกี่ระบวินกี่าร อย�างต�อเน&�อง เพั&�อค้งอย)�ในระด�บท��กี่0าห่นดไวิ� 

หล�กี่กี่ารท&างานข้องเคร$�องส่�บน& า....เหมู่$อนเคยมู่�

2.6 กี่ารค�ดค�าไฟ

อ�ตัราปกี่ตั�

 

ค�าพัล�งงานไฟฟ8า

(บาท/ห่น�วิย)

ค�าบร�กี่าร(

บาท/เด&อน)

1.1.1 ใช�พัล�งงานไฟฟ8า ไมู่�เกี่�น 150 หน�วยตั�อเด$อน 8.19

5 ห่น�วิยแรกี่ (ห่น�วิยท�� 0 - 5) 0  

10 ห่น�วิยต�อไป (ห่น�วิยท�� 6 - 15) 1.3576  

16

10 ห่น�วิยต�อไป (ห่น�วิยท�� 16 - 25) 1.5445  

10 ห่น�วิยต�อไป (ห่น�วิยท�� 26 - 35) 1.7968  

65 ห่น�วิยต�อไป (ห่น�วิยท�� 36 - 100) 2.1800  

50 ห่น�วิยต�อไป (ห่น�วิยท�� 101 - 150)

2.2734  

250 ห่น�วิยต�อไป (ห่น�วิยท�� 151 - 400)

2.7781  

เกี่�น 400 ห่น�วิยข้%-นไป

(ห่น�วิยท�� 401

เป7นต�นไป)2.9780  

1.1.2 ใช�พัล�งงานไฟฟ8า เกี่�น 150 หน�วยตั�อเด$อน 40.90

150 ห่น�วิยแรกี่ (ห่น�วิยท�� 0 - 150) 1.8047  

250 ห่น�วิยต�อไป (ห่น�วิยท�� 151 - 400)

2.7781  

เกี่�น 400 ห่น�วิยข้%-นไป

(ห่น�วิยท�� 401

เป7นต�นไป)2.9780  

ตัารางท�� 2.1 อ�ตัราค�าไฟปกี่ตั�

กี่ารค&านวณค�าไฟฟ8า

เค้ร&�องใช่�ไฟฟ+าแต�ละช่น�ดจัะใช่�พัล�งงานไฟฟ+าต�างกี่�น ข้%-นอย)�กี่�บช่น�ดและข้นาดข้องเค้ร&�องใช่�ไฟฟ+า ซ่%�งทราบได�จัากี่ต�วิเลข้ท��กี่0ากี่�บไวิ�บนเค้ร&�องใช่�ไฟฟ+า ท��ระบ/ไวิ�ท�-งค้วิามิต�างศึ�กี่ย2 (V) และกี่0าล�งไฟฟ+า (W)

ต�วิอย�างเช่�น ห่ลอดไฟฟ+า ห่มิ�อห่/งข้�าวิไฟฟ+า เตาร�ดไฟฟ+า มิ�ต�วิเลข้กี่0ากี่�บไวิ�บนเค้ร&�องใช่�ไฟฟ+า เช่�น ห่ลอดไฟฟ+ามิ�ต�วิเลข้กี่0ากี่�บวิ�า 220 V 80 W

- ต�วิเลข้ 220 V ห่มิายถ%งห่ลอดไฟฟ+าน�-ใช่�กี่�บค้วิามิต�างศึ�กี่ย2 220

โวิลต2 ซ่%�งเราต�องใช่�ไฟให่�ตรงกี่�บค้�าค้วิามิต�างศึ�กี่ย2ท��กี่0าห่นด

17

- ต�วิเลข้ 80 W ท��กี่0ากี่�บมิาเป7นค้�าข้องพัล�งงานไฟฟ+าท��ห่ลอดไฟฟ+าใช่�ไปในเวิลา 1 วิ�นาท� ซ่%�งเร�ยกี่วิ�า กี่0าล�งไฟฟ+า

หมู่ายเหตั/ - ในกี่ารวิ�ดพัล�งงานไฟฟ+า เราจัะใช่�ห่น�วิยเป7นจั)ล ต�วิเลข้ 80 W

จั%งห่มิายค้วิามิวิ�า ห่ลอดไฟฟ+าน�-จัะใช่�พัล�งงานไฟฟ+า 80 จั)ล ในเวิลา 1 วิ�นาท�

* หมู่ายเหตั/ ส)ตรค้0านวิณ์ท��น0าเสนอ จัะไมิ�รวิมิกี่ารค้�ดค้�าไฟฟ+าตามิส)ตรกี่ารปร�บอ�ตรา–

ค้�าไฟฟ+าโดยอ�ตโนมิ�ต� (Ft) ข้องกี่ารไฟฟ+า ห่ากี่ต�องกี่ารข้�อมิ)ลเพั��มิเต�มิสามิารถเข้�าถ%งข้�อมิ)ลได�ท��เวิ6บไซ่ต2 กี่ารไฟฟ+านค้รห่ลวิง