ადამ სმითი

54
427 ადამ სმითი 1723-1790 შოტლანდიელი პოლიტიკური ეკონომისტის და ფი- ლოსოფოსის, ადამ სმითის დაბადების ზუსტი თარი- ღი უცნობია. მაგრამ ცნობილია, რომ იგი მონათლეს 1723 წლის 5 ივნისს. კლასიკურმა ბურჟუაზიულმა პოლიტიკურმა ეკო- ნომიამ განსაკუთრებულ განვითარებას მიაღწია ადამ სმითისა და მეორე ბრიტანელი მოაზროვნის – დე - ვიდ რიკარდოს შრომების საფუძველზე. XVIII საუკუნის დიდი ბრიტანეთი პოლიტიკური და ეკონომიკური გან- ვითარების უმაღლეს საფეხურზე იმყოფებოდა. ინტენსიურ აღმავლო- ბას განიცდიდა ვაჭრობა, მრეწველობა და სოფლის მეურნეობა. ამგვარ ფონზე ხელსაყრელი პირობები ჩამოყალიბდა ეკონომიკური აზროვ - ნების განვითარებისათვის, რომლის ნათელ მაგალითს წარმოადგენს ადამ სმითის მოღვაწეობა. ადამ სმითი ეპოქალურ ნაშრომს „კვლევა ერების სიმდიდრის ბუ- ნებისა და მიზეზების შესახებ“ ქმნიდა ცხრა წლის განმავლობაში. იმ დროისათვის ვერავინ წარმოიდგენდა, რომ 1776 წელს ლონდონელი საზოგადოების წინაშე წარდგენილი ნაშრომი თავის მნიშვნელობას XXI საუკუნეშიც კი არ დაკარგავდა და განსაკუთრებული ინტერესის საგა- ნი იქნებოდა. ადამიანის საქმიანობის ძირითად მოტივად სმითი მიიჩნევს ინდი- ვიდის ლტოლვას საკუთარი კეთილდღეობის ამაღლებისადმი. საკუთა- რი კეთილდღეობის განმტკიცებით, ადამიანი საბოლოო ჯამში ხელს უწყობს საერთო კეთილდღეობის გაუმჯობესებასაც. ამგვარი ლტოლვა განაპირობებს ყველა ქმედებას და აყალიბებს სამართლიან და რაცი -

description

.

Transcript of ადამ სმითი

  • 427

    1723-1790

    -, - . , 1723 5 .

    - - . XVIII - . - , . - , .

    - . , 1776 XXI - .

    - . - , . -

  • 428

    . .

    -: . . . - , . - - , - , .

    -, - , -. .

    . , : -, ( ) . , - .

    , Laissez-faire- , - . - , -. , .

    - - . , - . , - -

  • 429

    , -.

    , . XVIII , - - .

    68 , .

    * * *

  • 430

    I

    -- -. - , - - , . . , . , - , , . , , , . , - , , - , -, . -, , - . - , - ; , -. -, ,

  • 431

    , , - -. , - , , . , , , - , , , . -, , - , - -, , , - , . - , - , , , - . , - , , - , - .

    , , -, . , - , , - . , -, , , - . - , -, , , , - . , -

  • 432

    , , ; - - , - .

    , , , - . - , - , , , , -. - - , - . , , , , - , - , - , , - - . , -, , , -, . , - , , -, , , - ,

  • 433

    , , -, -, , .

    , - - . , -, , , , , . , , , - , -, , . , , - , - - , , . - . -, , - -. - , . , - , -, . , -, , . , - ,

  • 434

    - .

    - , - , - , - . - - , - , - , - , . , , , , - . , , , , - , - .

    , , - , - , , -, , - . , . - - , , , .

    , - , , -

  • 435

    , - , - . , , -, , , , - . , , . . , - , - , . - , . - - , - , - , , . , , - , . - - - , - , - , .

    , , - -, , - . -, , , , - , . ,

  • 436

    - , -, , , .

    , - -. , - ; - , . , , , - .

    II

    , -, , - . , - , . , - , - , -. - . - , ,

  • 437

    , , - . , - .

    , - , - , - - . , - , - - .

    , , - - , , , , , , - . , - , - , . , - , , . - . , , . - . , , . -, , -, , -. - . ,

  • 438

    , - , - , . , , , , - . -, , - -, , - . . - -, , , - . , .

    , , . - , -. , -, , -. , , - .

    . , - , , - ,

  • 439

    , . - . - -, - .

    , , . , , - . , , - -, - . -, , - , , - -, , , -. , , , - - . , - . , - -, , -, -. , , , , - ,

  • 440

    . , , , - , -.

    , - , . , . , - , - , - . , -. - , . , , - - . - , - . , , , , , , , , . - , , , , , , . , , , . -, , ,

  • 441

    . , - 400 500 , - , - , , , , -. , . - -, , .

    - , - , . - -- . -, , - . , - , . - , . , - . - , , , , . . , , . -, -, . , , - - .

  • 442

    , . , - . - , , , - . - - - .

    , - , - . , , , , , . , - , , . - , , - , . , - , , , - . - . , -, , : ( ) - , .

    , , , , . , , - , .

  • 443

    ; , - , . -, , . - , - , , - . , - . -, , , . -- , - , -, - , , , . , -, , . - , , - .

    - , - . - coloni patriarii. , , . - , , , , - . , - , - ; -

  • 444

    , .

    - , -. - . , , ; - , - , , , , . -, , - , . , - , , , , - , . , - , , , -. . , , XII III- . , , - , , - . - , - , , , , . , - , - , , ,

  • 445

    , -.

    - - , - , , , , . , , , - . - , . , , - , ; - , - . , , , - , , - , , , . ; -- (steelbow) . - , - , - , , .

    , -, , - . , - -

  • 446

    , , - . . , - ; - (Action of a common recovery). , -, , , , . , , - . , , , VII- - , , - . , , - , , , . . - - , . , - , . , - , 40 -, - ; , - - , . , -

  • 447

    , , , - , , - . - , , , .

    , - , - . - 1449 II- . , - , , . - , - . , , - , .

    , , , - , : , , - . 27 - , , - . , , -. , , , , . - - , -

  • 448

    , , .

    , - , - ; - - . , , . , , .

    , , -, . , , , , , , , - . , , - , - . , , - , - . .

    , , - , . , - , , , , . , - , . , taille- , , -

  • 449

    . , , - , - . , , , - . , taille . , - , -, , - ; , , . , , , . , - , . , - , , - , taille .

    , - . - , , . - , , - , . , -, , - , , . , - , -, , , -

  • 450

    , , , , , . , , , - . , - , - -, , . -, -, - . - , , , , - , . . , -, , . , , - . , , , . - () , -, .

    , , , : - . , , , - , ; -, , -

  • 451

    , , -. , , , -, . , - - --, - , .

    III

    , - , . . -, - - - - , . - , , , , , -, - . - , , - , -. , , - , -

  • 452

    . , - , - , - , - , .

    , , , , , - , - . -, , -, -, , , - . - , - . , , , , - , - , , - . , , , . - - . , , - , - -. , , - , ,

  • 453

    . Domesday-book- , - , , -, .

    , , , - . , - -, - . , - , , - . , ; , -; - , , ; - , .

    , , , , , , , , . . , , -. , - , , , - . -

  • 454

    , -; - , - .

    - : , - . , - , . , , - . -, , - .

    . , , , , , , - , . ., - , . - : , - , -, . - - .

    , , - , -, -

  • 455

    . , - . , , - , -. , -, , - , .

    , , , - - , , - - . - , , , , . - , , , , -. - . , -, . ; , , - . , . -

  • 456

    , - - . , , - , , - -, , . - , - , - , , . - , , , , , , - - .

    , - , , -. , , , - . - I- . , , -, -, -. . - .

  • 457

    . - - -. , - . - - - .

    , , - , - , - . , , , , , , -, , -- , - - , , . , , . , , - , XII XVI .

    , , - , - , . - , , , , -. , , -

  • 458

    , - . , - , , . - - .

    , - , . , - , , , -, , , - . , - , , , - - , . , , -, , . , - , , , - , - - . - - , - , . , -

  • 459

    , , , .

    , , - - , - , , - . - - , , -. , , , - , -. , , , - , , , . , - . -, , . , , - , - .

    , , . -, - . -, , , -

  • 460

    , - . , , -, , - . , , , , , .

    - - , -, - . - -. , - , - - .

    , , . - , , , - , , - . , , , .

    , , - ; , - , ,

  • 461

    , - . - . - , , , , -, . - , - - , .

    , , -, , .

    - , , , - -. , , , , XII . - , . 1310 - 900 , 31 -, , - . ; - 300 . , , , - ; - . -, , . , , - . . , , XVI -

  • 462

    . - IX- . - - . , , - . -. - . - , , - , , , , .

    - , , , , . - , - , , , - , , . -, - , , : - - . , , - , - , .

  • 463

    , , , - . - , . - , - , - . , -. , , - . , -, , - . - , - , , - , . - , -. , , 80 - , 80 , , . - , , - - . - , , , . -.

  • 464

    , , , . - , , , -, . - , - - . - .

    IV

    - , .

    , - , . , , - , . , -, . , , . , - - -, .

  • 465

    , - , - -. , , -, , - . - , , , - . , , -, , . , , . -, , , , . , - , ; , , , -. , , , - . , - , -, - , , - . , , , - , , - .

    : - - , -

  • 466

    - . , -, -. , , , - .

    , , , , - , - , . - , -, , , . - , , , -, , , - , . - -, , , . - , - . - , - , , , , - . , , - 30 000 ; , -, . -

  • 467

    . , -, , - . , , - , - , , - .

    -, . , , - , - , -. , , , - , . - - , . , -, -, , , , - , . , - . , - , - , - , , . -, . -

  • 468

    ; , .

    - - - , -. , , - . - -, - . -, , . -, , - , . - , , - , . - , , - .

    , . , , - - , , - , . - , ,

  • 469

    , - . , , - . , - , . -. - , - , . 30 , --, - (), -, , (Lord of Regality), - , , -, , - . , -, -; , , - . , . , 1745 - .

    , , , . , , - . - -

  • 470

    , , , , , , - , , - . , , , - , - , - . - -, . , - , . -, ; , .

    , - , - . , - - , . , - , , , - , - . , ,

  • 471

    , , . - , - , , - , , - . , -, , . , , - .

    , - , , . , - , , , , , - . - , . - , , , , - . - , , , , , , , - . , , - , . , , - . , , - , : -

  • 472

    , , - , - , . , , - , , , .

    , - - . , , -, , - , , ; - , , - - . , -. , , - .

    , , , - , . . - , , -, - - . - , , ; , - ,

  • 473

    . - , - , - . - , - , -. - ; .

    , - , . , - , , - - . , - , - .

    , , , - , , - - . -, , - , , , . - , , , - , .

    , ,

  • 474

    , , . , , , - , , - . , , - , , ; , - . , - , - , , - , , , - , . , , , , - . , - , - , - . , - , , , , , - , - .

    , , , - , - . - . , -, -

  • 475

    : -, . , -, - .

    , - , .

    , - , . -, , - - , . , , - . - - , 20 25 . - . - , , , , , - , -, , . , - , - , , , , , . - , - , .

  • 476

    - . , , - , . - , -, . - , , - , . , , , , - ; , , , , , . , , . - - , , . - , 50 60 . - , - . - , , - . - , - , , . , , , - . , -

  • 477

    . - , , .

    , , - - , - , , - , , - , . , -, - , , , - , , -- . - -. , , , , , - . - , - , - , . -, , , , -, , . , . , , - . ,

  • 478

    , - - : . , , - , , , - . , , - , -. , , - , -, , - , . , - - . , - , -, - , ? , . . , .

    , , , . - , VIII- . - , , - , , .

    , , . -

  • 479

    . - - - , -. - , , . -, , , - . VII- , , , . -, , - -, . -, , , , .

    , - , , - - . , , -. , - , , - , . , - , , , - .

  • 480

    , , XIII XIV -. , - , . , XV XVI , - , - . , , -, . , - , . -, , - , - . , - , , - - , - .