: . . (, 1517 2009 .) / . . .., ... : - , 2010. .18-41.

. . - 1514 . 1514 ., , - . : , , . . . . , . . . . . - . . , - . - . , , . 1514 . - XXI .

. , . - ; 1514 . , . , , , . , . , . , . , , , .

, . , , . - . . , . , , . , , - . , , , , .

XVI ., . , . , . , . , . . 1514-1515 . , . .

Acta Tomiciana, , , .. . 1525-1535 . , . . , , .

. 30000 3000 (cujus non amplius XXX milia equitum, peditum tria milia fuere). . : 35000, 30000, 25000, 16000. . , I 2000 , 12000, 3000, .. 17000 . . , XVI . 16000-35000 . .

. . 1514 . ( , , , ..). 1514 . 7- . . . , . . -, . . , . . .

, , . . . , 1514 ., .

, , 1514.

1. . . - (sldner) (, , ), , . . . , . (.. litterae servitii militaris), , , .

4000 (. , . ) 17000 (. -, . ) .

. , , .

. , , , . 1513 ., - 10000 2000 . 1514 ., , 7000 . septen millia hominum I (ad Convenium generalem Piotrkoviensem). ( , , ). 1514 . I . 7000 1514 . , , . . 1514 . (), . , , . , , . . -, , , . - .

, ?

XX . . , 1514 . 9 10 200 , 100 , 230 . , 20 1514 . Rotmagistri contra Moscos conscript. (. . 1). 10 1514 . 2263 2000 . 1.

Swirczewski equitesSpergalldt pedites

Janussius Swirczewski

Capitaneus LukoviensisIskrziczkiHumborgkJoannes BorathinskiAlter Borathinski

Chrczonowski

Vgiesdzki

Doluski

Secignewski

Cetrzicz

Daumbrowski230

200

200

200

200

200

200

200

200

200

100

100Starecz pedites200equosV

Boboleczki200equites III

Iskra

200 - IIII

Kulhani

200-III

Kanya

200-III

Suchodolski200 -III

Zebridowski200-III

Ziwott

200-III

Czistowski200-III

Pripieski200-III

, , ( ..) . , .

29 1514 ., . 10 1514 . , (. . 2 3). 2.

.30300

200400 400 .

200800

()200800

.200800

.200800

.200800

. ()200800

200800

200800

100400

100400

20308300

3

200400(?) . . 12 . 3

200400 (?)

200400 , [] ,

(Kulhani)200400

200400

200400

200400

200400 (?)

.200400

200400

:20004000(?) 33 132(?) .

, (), , . , . 10 29 1514 . . . 230-, 30- , 2,5 (10 4!). . , , , .

, , , 1514 . , .

, 20 1514 ., , . (1600 1000 ) (. . 4). 4

EquitesPedites

Gasper Maczyeyowski

Nicolaus Gnoyenski

Kozmirowski

Dambrowski

Vyelzynski

Gisiczki

Glambowski

Russyeczki200

300

200

200

200

200

200

100Krzikawski

Borunieczki

Bistrzegiewski Oczko

Rapata

Bernard200

200

200

200

200

, . , . , 1503 ., : 171 4 . 350 . (Daumbrowski 10 1514 ., Dambrowski 20 1514 ., 29 1514 . ): 10 1514 .; 29 1514 . , 200 .

2600 (in Brzeszcze) . (pro festo S. Petri et Pauli), . . 29 1514 . , , . . , I , , , , (. . . pro festo S. Joannis Baptiste), .

26 1514 . ( , ): 40 , 20, 15, 6, 1, 1, 6, , 3, 3, 5, 8. , ., (6663 ) , - 1514 . 7000 . (100 200 ). , . , , 1514 . . , . , . 6 1514 . (Stipendiariis in Brzeszcie). . , . . . , 1514 .

. , 17- .

2. .

, , , . (. -., . , . ), .

, , . , : , , , , , , . , , , . , 1514 . , ( 126 ).

, , 60 500 . (husarze), (strzelcy) (kopijnicy). , 2000 . , , . . 3. . 1500 . , 460 . 1503 . 788 263 .

. , . . . , . . 500 , 3 (1 12 ) ( 1 , ). , . , 500 .

4. . ( ), . , , . . 12000 (. ) 16000 (. , . ).

: 1) , 1514 ., 2) I , 3) , , 4) . . : , ; , ; , ; .

1502 ., - 1 , 10 (. . 20-30 ). 1511 . , , : ; , , .

24 1514 . . , , . , : , , , , . , , . .

7 . . ( , ). , . , .

, -, . ( ): ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), , ( ).

, , II , , , , , . : ( ), ( ). . , , , , . , ? , - 1514 . . , . , . () .

XVI . , . . - . , , 1512-1513 ., , , . 8 1512 . , 23 , 1173 . , , . 29 . , , 500 , 50, 50, 20 . .

, XVI ., () 1528 . .

- . . , 189 1528 . 243 , 106 165, 34 79 .. (3605 ) (2861 ) , (1747 ), ( 24 1839 ).

, , , 14000-16000 . . , , .

.

15 1514 ., . . , 50 511-526 ( 94 100 100-115 ) . 15 1514 . , ( , , ). 518 .

, 18 1514 . 1200 . , , .

. 1514 . , .

. XVI . , ( 1512-1513 ., 1534-1537 . 1563-1570 .). XVI . . , , . (., , , 1512 .). . , , . . , I (. ). ( ..) I, 18-26 1514 . , . , . , 1514 ., .

, , 14000-16000 . . . , .

, . . . , . 2000 16000 .

, 3 .

, , -. . , ( ) - 200 , . : . . , , . . .

. , . , , . 1514 . . , 20 . .

( ), 1514 ., , 30 1514 . 7000-8000 .

, 1514 . :

:

6663 ( 3000 )

500 .

2000 . :

8000 ( , ).

16000 . , I 4000 . . ( 26 1514 .) . . , 12000 .

, , , XVI . .

, . , . 1514 . : , 36 , , , , . , , , , , . : . . , . , . : . . . . . - ( . ) . . - , - - , . . , .

, , ( 8000-9000 ), , , , , 4000 . , , , . . . , . : , ( ..) , . .

. . . 4000 I . 6000 . , , . . 2000 . , . , , . , 1514 .

25000 35000 ? , . , (80), ( , , ) , , . , - - . I . , , .

, , - 30000-35000 2-2,5 . , , . , XVI . ( , ) , , 8 1514 . , 12000 . . . . . . .VII. ., 1819. . 6970.

. . . T. II. . III. ., 1838. . 9799.

. . . . V. . 2. ., 1959. . 246.

. . . . II. ., 1878. .105106; . . XVII. , 1914. . 186187; . . I. ., 1892. . 117; . . ., 2004. . 57; Zarys dziejw wojskowoci Polski do roku 1864. T. I: Do roku 1648. Warszawa, 1965. S. 331336.

. . I. , 1993. . 187188; . T. I. i, 1996. . 537538; i . . i, 2000. .288 . i i XVIXVII . i, 1994. . 55; . : . , 1992. .35-37 .

. 1514.: . , 2003. .

. . III I (1507 1522) // . . . II. , 1899. . 173289; . . . ., 1999. T. II. C. 351352.

, , 1514 ., , 2009 . . , : VI .? // Studia Slavica et Balcanica Petropolitana = . 2010. 1. ( ).

Decius I. L. De vetustatibus Polonorum liber I. De Jagellonum familia liber II. De Sigismundi regis temporibus liber III. Cracoviae, 1521.

Chronicorum Bernardi Vapovii partem posteriorem 14801535 // Scriptores Rerum Polonicarum. T. II. Cracoviae, 1874.

Bielski M. Kronika / Wyd. K. J. Turowski. T. II. Sanok, 1856. S. 977978.

Stryjkowski M. Kronika polska, litewska, mdzka i wszystkiej Rusi. T. II. Warszawa, 1846.

Stanislai Sarnicii. Annales sive de origine et rebus gestis Polonorum et Lituanorum. Krakw, 1587.

. .: . // : . . . M., 1992. . 4650; iurinskas M. Pergals prie Oros (1514) propaganda Europoje: altini apvalga, literatriniai ir kultriniai aspektai // Senoji lietuvos literatra. T. 21. Vilnius, 2006. P. 317344.

Anno domini millesimo quingentesimo quartodecimo // AT. T. III: (15141515). Krnik, 1853. P. 36. . . Acta Tomiciana.

Ibid. . 3.

. . ., 1988. . 70; Die Schlacht von dem Kunig von Poln und mit dem Moscowiter. S. l. [1514]; Decius I. L. De vetustatibus Polonorum... P. 90. Chronicorum Bernardi Vapovii P. 117123; . . 35. C. 105.

Opis bitwy pod Orsz wedug Stanisawa Sarnickiego // Wypisy rodlowe do Historii Polskiej Sztuki Wojennej. . IV. Warszawa, 1958. S. 140.

. . 389. . 1, . 1. . . 7. 653 ( , 1298 ). . : , . . 21. ., 1915. . 85146 (); . . . ., 1887.

- . . - 1569 . ., 1897. . 2327; . . - : . ., 1900; . . III I - (15071522) // . . . II. , 1899. . 173289; . . - 1569 . , 1902. .

: XVI . // . XVXVII . . VI. / . . . . ., 2002. 24. . 2533.

Grski K. O rozwoju sztuki wojennej w Polsce w XV w. // Biblioteka Warszawska. 1890. T. I. S. 414; Wojciechowski Z. Zygmunt Stary (15061548). Warszawa, 1946. S. 5051.

ygulski Z. Bitwa pod Orsz. Struktura obrazu // Rocznik Historii Sztuki. T. XII. Wrocaw Warszawa Krakw Gdask, 1981. S. 85132; ygulski Z. Bitwa pod Orsz struktura obrazu // wiata Stambuu. Warszawa, 1999. S. 265290; . . ii ii XVXVI . i, 2004. . 18; . ii ii XIV XVI . i, 2008. . 337.

. . . . 198.

. T. III. XLVII. P. 45. Legatio a Sigismundo, Rege, ad Convenium generalem Piotrkoviensem, ro dominica Letare institutum.

. . - . . 198. . I: AT. T. III. III. P. 1415. Sigismundus Rex Consiliariis Regni Polonie. Eodem exemplo singulis.

. . ... . 56, 2327.

Grski K. O rozwoju sztuki... S. 414; Lesmaitis G. Lietuvos didiosios kunigaiktyists samdomoji kariuomen XV a.pab.1570 m. Daktaro disertacija. Kaunas, 2005. S. 42.

AT. T. III. LXXIII. P. 6667. Sigismundus Rex Andree de Koszczelycz. 10 3 , 6 . 10 30 (AT. T. III. LXXIV. P. 67. Sigismundus Rex Janussio Swirczewski; AT. T. III. LXXV. P. 68. Sigismundus Rex Rotmagistris equitum et peditium.

. . 1: (13901539 .). ., 1900. . 155. .: . . 389. . 1, . 1. . . 7. . 12931294. : . 10 1514 . Humborgk (). .: AT. T. III. LXXIV. P. 67. Sigismundus Rex Janussio Swirczewski.

. : . . III. CCX. P. 150. Sigismundus, Rex Stanislao de Chodecz, Marschalco Regni.

Pietkiewicz K. Dwr litewski wielkiego ksicia Aleksandra Jagielloczyka (14921506) // Lietuvos valstyb XIIXVIII a. Vilnius, 1997. S. 103104.

AT. T. III. XXXI. P. 99100. Sigismundus Rex Andree de Koszczelycz.

AT. T. III. LXXXI. . 71. Petrus Tomiczki, Eps.Premislientis Christophoro de Schidlowyecz, Castel. Sandom.

. . 389. . 1, . 1. . . 7. . 1298; . . - . . 198.

, . 6800 : Lesmaitis G. Lietuvos didiosios kunigaiktyists... P. 71.

. . III. CLXXVI. P. 126. Sigismundus Rex Stipendiariis in Brzeszcie.

Bielski M. Kronika. S. 974.

Lesmaitis G. Lietuvos didiosios kunigaiktyists... P. 71; Drd P. Orsza 1514. Warszawa, 2000. S. 191.

Decius I. L. De vetustatibus Polonorum P. 90.

Stanislai Sarnicii Annales... P. 385; Bielski M. Kronika. S. 972. . : Korzon T. Dzieje wojen i wojskowoci w Polsce. T. I. Lww Warszawa Krakw, 1923. S. 258; Spieralski Z. Jan Tarnowski 14881561. Warszawa, 1977. S. 67.

Spieralski Z. Jan Tarnowski. S. 67. Tancinensium (I. Decius) Tencicius (S. Sarnicii).

, , 94 . . : : 6 . 6 . 3. 5. 3. 3 . 100 . 100 (. . VI. . 27).

, 1531 . . 66 , . 499 . . .: Spieralski Z. Kampania Obertyska 1531 roku. Warszawa, 1962. S. 131, 150.

Pietkiewicz K. Dwr litewski... S. 100104.

Anno domini millesimo quingentesimo quartodecimo. P. 4.

Alberto (.), Adalbert (.), Wojciech (.).

Pietkiewicz K. Dwr litewski... S. 97; Lesmaitis G. Lietuvos didiosios kunigaiktyists... S. 31.

. . I. ., 1897. . 507; . . 389. . 1, . 1. . . 7. . 396400.

. . II. ., 1848. . 114.

. . 115. . 24 .

. . 35. . 126; AT. T. III. CCXX. P. 157158. 26 .

. . 389. . 1, . 1. . . 7. . 537538. . : . . - ... . . 3940; . . III... . 225226, . 2.

, , (. . 389. . 1, . 1. . . 7. . 537538).

.

, ( ).

.

( ).

( ).

. 1569 . . I. ., 2005. . 527.

. . 1. ., 1899. . 152154; LM. Kn. 8: (14991514) / Pareng Algirdas Baliulis, Romualdas Firkoviius, Darius Antanaviius. Vilnius, 1995. P. 463464.

1528 . / . . , . , . . , 2003. . , 1532 . , 1528 . , . , 1528 . , . . ( . . ( 1528 .) // . 1987. 3. . 165166). , , . .

. . - . ., 1892. . 77.

: ...

1528 . 3947 . ( 4000 ) I 30 1514 .

1528 . 19800 . , 1529 . 24446 (Korzon T. Organizacja wojskowa Litwy w okresie Jagielloskim // Rocznik Towarzystwa przyjaci nauk w Wilnie. T. II. Wilno, 1908. S. 86). (2000025000 ) (Kolankowski L. Zygmunt August, wielki ksie Litwy do roku 1548. Lww, 1913. S. 109110).

, 1528 . 43 .

. . VI. . 2627; AT. T. III. CCX. P. 149. Sigismundus Rex Stanislao de Chodecz.

. . VI. . 31. , , . , ( 300 ) ( 15 () ). , , .

. . VI. . 2833.

. . 15341537. - . ., 2008. . 2930.

i . . 15581570 . , 2007. C. 118270.

, (. . II. . 114115).

, .

.: AT. T. III. CCICCIII. P. 145149. . : . . - . . 201.

Zivier E. Neuere Geschichte Polens. Bd. I. Gotha, 1915. S. 138; . (14611530) . , 1896. . 135. . : Stryjkowski M. Kronika... T. II. Warszawa, 1846. S. 385.

Kamiski A. J. Dwa wiadectwa rycerskich zasug mieszczanina ywieckiego Jana Baszty // Gronie. 1938. 8. S. 194196.

Nowak T. Uwagi o technice budowy mostw polowych w Polsce w XVXVII w. // Studia i Materiay do Historii Sztuki Wojennej. T. II. Warszawa, 1956. S. 360

Bielski M. Kronika. S. 977.

Ibidem. S. 412.

. . ... . 337.

AT. T. III. CCXLVI. P. 204. Epistola Pusonis, Legati Apostoloci, ad Joannem Coritium, de Victoria Regis ex Moscis.

Anno domini millesimo quingentesimo quartodecimo. P. 46.

// AT. T. III. CCXLVI. P. 204. Epistola Pusonis, Legati Apostoloci, ad Joannem Coritium, de Victoria Regis ex Moscis

Anno domini millesimo quingentesimo quartodecimo. P. 45.

Stryjkowski M. Kronika... S. 380

Zarys dziejw wojskowoci polskiej do roku 1864. T. I. Do roku 1648. Warszawa, 1965. S.3 32.

Drd P. Orsza 1514. S. 196197; Bitwa pod Orsz 08.09.1514 // Rzeczpospolita. 2006. 4/20. S. 13.

, 1530 ., : , , .

. .13, 1 . ., 1904. . 21; : , , ( . ., 1788. . VI. . 463).

Anno domini millesimo quingentesimo quartodecimo. P. 56; Epistola PusonisP. 204.

, 380 2000 , 16000 40000. 5000 20000.

, , , , Studia Slavica et Balcanica Petropolitana = . 1/2. 2009. (. , . . , . . , . . ) .