διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

52
Διατροφικές διαταραχές στα παιδιά και τους εφήβους Μπλέτσος Κωνσταντίνος – Νοσηλευτής PhD (c) Msc Bs Ψυχολόγος

description

Οι άρρωστοι με ψυχογενή ανορεξία αρνούνται συνήθως να γευματίσουν με τις οικογένειές τους ή σε δημόσιους χώρους. Χάνουν βάρος, μειώνοντας δραστικά την πρόσληψη τροφής, ή μειώνοντας δυσανάλογα τις πλούσιες τροφές σε υδατάνθρακες και λίπη. Ενδείξεις ότι οι ασθενείς σκέπτονται συνεχώς την τροφή, αποτελούν το πάθος τους για συλλογή συνταγών παρασκευή περίπλοκων γευμάτων για άλλους

Transcript of διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Page 1: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Διατροφικές διαταραχές στα παιδιά και τους εφήβους

Μπλέτσος Κωνσταντίνος – Νοσηλευτής PhD (c) Msc Bs

Ψυχολόγος

Page 2: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Διατροφικές διαταραχές

• Οι δύο κύριες νοσολογικές οντότητες που περιλαμβάνονται στη διαγνωστική

κατηγορία των διαταραχών λήψης « » τροφής είναι η ψυχογενής ανορεξία

« »και η ψυχογενής βουλιμία

Page 3: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Μερικοί ασθενείς έτρωγαν επιλεκτικά ή είχαν , δυσπεπτικά προβλήματα πριν ακόμη από την

10.ηλικία των• , Ως επί το πλείστον η πρακτική της

, αποκλίνουσας αυτής συμπεριφοράς που ως , στόχο έχει την απώλεια βάρους ακολουθείται.κρυφά

• . Η ψ α συνήθως έχει να κάνει με τον .έλεγχο

Page 4: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Σημεία και συμπτώματα• Οι άρρωστοι με ψυχογενή ανορεξία αρνούνται

συνήθως να γευματίσουν με τις οικογένειές τους .ή σε δημόσιους χώρους

• , Χάνουν βάρος μειώνοντας δραστικά την , πρόσληψη τροφής ή μειώνοντας δυσανάλογα

.τις πλούσιες τροφές σε υδατάνθρακες και λίπη• Ενδείξεις ότι οι ασθενείς σκέπτονται συνεχώς

, την τροφή αποτελούν το πάθος τους για συλλογή συνταγών παρασκευή περίπλοκων γευμάτων για άλλους

Page 5: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Μερικοί ασθενείς δεν μπορούν να αντεπεξέρχονται συνέχεια στην εκούσια

αυτοδέσμευση για περιορισμό της πρόσληψης . τροφής και έτσι έχουν επεισόδια υπερφαγίας

• Αυτά τα επεισόδια λαμβάνουν χώρα κατά . κανόνα κρυφά και συνήθως τη νύκτα Προκλητοί εμετοί ή υπεργυμναστική συχνά .ακολουθούν τα επεισόδια υπερφαγίας

Page 6: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Οι ασθενείς κάνουν κατάχρηση υπακτικών και διουρητικών ακόμη προκειμένου να χάσουν

.βάρος• , , Κάποιες τελετουργικές ασκήσεις η ποδηλασία

, το περπάτημα το τροχαδάκι και το τρέξιμο όλα σε υπερβολικό βαθμό αποτελούν συνήθεις

(Kaplan and δραστηριότητεςSadocks, 2000 . 1003).σ

Page 7: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Η περίεργη συμπεριφορά με τοφαγητό

• Κρύβουν παντού στο σπίτι φαγώσιμα και κουβαλάνε πολλές καραμέλες στις τσέπες και

. τις τσάντες τους• , Ενώ τρώνε προσπαθούν να βάλουν το φαγητό

στις πετσέτες τους ή να το κρύψουν στην ..τσέπη τους

• Τεμαχίζουν το κρέας τους μικρά κομμάτια και διαθέτουν πολύ χρόνο τακτοποιώντας τα- . κομμάτια του φαγητού τους στο πιάτο τους

• Εάν τους εκτεθεί αυτή η περίεργη, συμπεριφορά οι άρρωστοι συχνά απορρίπτουν

ότι είναι περίεργη ή αρνούνται κατηγορηματικά .να το συζητήσουν

Page 8: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Η τροφή ως φοβικό ερέθισμα• Σε όλους τους ασθενείς υπάρχει ένας έντονος

φόβος μήπως αποκτήσουν βάρος και γίνουν, παχύσαρκοι φόβος ο οποίος αναμφίβολα είναι συνυπεύθυνος για την έλλειψη ενδιαφέροντος

( , για θεραπεία και ακόμη στην αντίσταση σε). αυτήν

• Σε κλινικό πλαίσιο ο έλεγχος της τροφής .περνάει στο προσωπικό

• Μειώνεται το μέγεθος των μερίδων σε περισσότερες δόσεις ώστε να είναι λιγότερο

.απειλητικές

Page 9: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Συν νοσηρότητα• Ίδεοψυχαναγκαστική .συμπεριφορά• Κατάθλιψη και άγχος. • Οι ασθενείς έχουν την τάση να είναι πάκαμ τοι

και τελειοθηρικοί. • , Σωματικά συμπτώματα είναι συνηθισμένα

ιδιαίτερα π ε ιγαστρική δυσφορία. Είναι συχνές , οι ψυχαναγκαστικές κλοπές συνήθως

, καραμελών και υπακτικών αλλά σποραδικά ρούχων και άλλων αντικειμένων

Page 10: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

.ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΦΥΛΟΥ ΚΑΙ Ψ Α• Οι πάσχοντες από τη διαταραχή εμφανίζουν συχνά

. ελλιπή σεξουαλική προσαρμογή Πολλοί έφηβοι με ψυχογενή ανορεξία χαρακτηρίζονται από καθυστερημένη

π ,ψυχοκοινωνική σεξουαλική ανά τυξη ενώ στους ενηλίκους η έναρξη της νόσου συνοδεύεται συχνά από

.μείωση των ερωτικών τους ενδιαφερόντων• ( ) Έχει αναφερθεί και μία μικρή έως και σπάνια μερίδα

» ασθενών στα οποίων το προνοσηρό ιστορικό αναφέρεται μία π χωρίς αναστολές σεξουαλική συμ εριφορά ή

χρήση ουσιών ( ) ή και τα δύο και οι οποίοι δεν παρουσιάζουν μείωση του σεξουαλικού τους .ενδιαφέροντος μετά από την εκδήλωση της διαταραχής

Page 11: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Η ψυχογενής ανορεξία έχει υψηλά ποσοστά συν νοσηρότητας με μείζονες καταθλιπτικές

.διαταραχές Μείζων καταθλιπτική ή δυσθυμική διαταραχή έχει αναφερθεί σε ποσοστό μέχρι και

50% . των ασθενών με ψυχογενή ανορεξία Ο δείκτης αυτοκτονίας είναι υψηλότερος σε άτομα

με ψυχογενή ανορεξία τύπου υπερφαγίας/ ' καθαρτικό απ ότι σε αυτούς με τον

.περιοριστικό τύπο

Page 12: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Ψυχογενής Βουλιμία

• , Η ψυχογενής βουλιμία η οποία είναι συχνότερη' , απ την ψυχογενή ανορεξία χαρακτηρίζεται από

επαναλαμβανόμενα επεισόδια πρόσληψης μεγάλων ποσοτήτων τροφών τα οποία

' συνοδεύονται απ την αίσθηση έλλειψηςελέγχου.• Τα επεισόδια υπερφαγίας σταματούν με

— κοινωνική διατάραξη ή σωματική δυσφορία — όπως πχ κοιλιακό πόνο ή εμετούς

, ακολουθούμενα από αισθήματα ενοχής - .κατάθλιψη και αυτό αποστροφή

Page 13: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Το άτομο εμφανίζει επίσης επαναλαμβανόμενες , αντιρροπιστικές συμπεριφορές όπως κάθαρση

( , προκλητοί εμετοί επαναλαμβανόμενη χρήση ), υπακτικών ή διουρητικών νηστεία ή υπερβολική

— .άσκηση για να αποτρέψει την απόκτηση βάρους• ' , Αντίθετα απ τους ασθενείς με ψυχογενή ανορεξία

αυτοί με ψυχογενή βουλιμία μπορεί να διατηρούν φυσιολογικό σωματικό βάρος.

Page 14: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Τα άτομα με ψυχογενή βουλιμία αξιολογούν τον εαυτό τους με βάση το σχήμα και το βάρος του

.σώματός τους• Η ψυχογενής βουλιμία εμφανίζεται συχνότερα σε

. σχέση με την ψυχογενή ανορεξία Οι εκτιμήσεις για 1-3% την ψυχογενή βουλιμία κυμαίνονται στο των

. , νεαρών γυναικών Η ψυχογενής βουλιμία όπως και , η ψυχογενής ανορεξία είναι σημαντικά συχνότερη ' , στις γυναίκες απ ότι στους άνδρες αλλά η έναρξή της τοποθετείται μεταγενέστερα στην εφηβεία, σε , σχέση με την ψυχογενή ανορεξία ή στην πρώιμη .ενήλικη ζωή

• Αν και η ψυχογενής βουλιμία εμφανίζεται συνήθως , σε φυσιολογικού βάρους νέες γυναίκες μερικές

φορές υποκρύπτεται πιστορικό αχυσαρκίας.

Page 15: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Αιτιολογία

• πΒιολογικοί αράγοντες– Μερικοί ερευνητές κατέβαλαν προσπάθειες να

συνδέσουν τους κύκλους υπερφαγίας και κάθαρσης με . διάφορους νευροδιαβιβαστές Επειδή τα αντικαταθλιπτικά

είναι συχνά ωφέλιμα στους ασθενείς με ψυχογενή, βουλιμία έχουν ενοχοποιηθεί η σεροτονίνη και η

νοραδρεναλίνη. – Τα επίπεδα ενδορφινών στο πλάσμα αυξάνονται σε

μερικούς αρρώστους που έχουν ψυχογενή βουλιμία με, εμέτους οδηγώντας στην πιθανότητα ότι το αίσθημα , ' ευεξίας μετά από έμετο που βιώνουν ορισμένοι απ , αυτούς τους αρρώστους μπορεί να οφείλεται στα . αυξημένα επίπεδα ενδορφινών

Page 16: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• πΚοινωνικοί αράγοντες– , Οι ασθενείς με ψυχογενή βουλιμία όπως και αυτοί με

, ψυχογενή ανορεξία έχουν την τάση να επιτυγχάνουν και να αποκρίνονται στις κοινωνικές πιέσεις για

. λυγερόκορμα σώματα– , Όπως οι ασθενείς με ψυχογενή ανορεξία έτσι και

πολλοί με ψυχογενή βουλιμία έχουν κατάθλιψη και . αυξημένη συχνότητα οικογενούς κατάθλιψης

– , Ωστόσο οι οικογένειες αυτών των ασθενών είναι ' γενικά διαφορετικές απ τις οικογένειες αυτών με

. ψυχογενή ανορεξία Οι σχέσεις στις οικογένειες των αρρώστων με ψυχογενή βουλιμία είναι λιγότερο στενές

' και με μεγαλύτερες συγκρούσεις απ ότι στις . οικογένειες των αρρώστων με ψυχογενή ανορεξία Οι άρρωστοι με ψυχογενή βουλιμία περιγράφουν τις οικογένειες τους ως π π .αδιάφορες και α ορρι τικές

Page 17: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• πΨυχολογικοί αράγοντες– , Οι άρρωστοι με ψυχογενή βουλιμία όπως και

, αυτοί με ψυχογενή ανορεξία έχουν δυσκολίες . με τις απαιτήσεις της εφηβείας

– , Ωστόσο οι ασθενείς με ψυχογενή βουλιμία , είναι περισσότερο εξωστρεφείς θυμωμένοι και

' παρορμητικοί απ ότι οι άρρωστοι με . ψυχογενή ανορεξία Σύνοδες καταστάσεις της ψυχογενούς βουλιμίας είναι η π εξάρτηση α ό

αλκοόλ, η πκλε τομανία και η συναισθηματική ευμεταβλητότητα

( συμπεριλαμβανομένων και των αποπειρών). αυτοκτονίας

Page 18: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

, , Γενικά οι άρρωστοι με ψυχογενή βουλιμία σε σχέση με τους ασθενείς με ψυχογενή, ανορεξία βιώνουν την ανεξέλεγκτη πρόσληψη τροφής ως περισσότερο δυστονική στο Εγώ,

αναζητώντας έτσι πιο εύκολα βοήθεια Γίνεται .δηλαδή αποδεκτή με αρνητικά συναισθήματα

l Στους αρρώστους με ψυχογενή βουλιμία λείπει ο έλεγχος του Υπερεγώ και το σθένος του Εγώ που έχουν οι αντίστοιχοι άρρωστοι με

. ψυχογενή ανορεξία

Page 19: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

– Οι δυσκολίες ελέγχου των παρορμήσεων των αρρώστων με ψυχογενή βουλιμία

εκδηλώνονται συχνά με π εξάρτηση α ό ουσίες και με - αυτό καταστροφικές

σεξουαλικές σχέσεις, επιπλέον των επεισοδίων με πολυφαγία και χρήση καθαρτικών που αποτελούν τα κύρια

.χαρακτηριστικά της διαταραχής

Page 20: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Πολλοί άρρωστοι με ψυχογενή βουλιμία έχουν ιστορικά δυσκολιών αποχωρισμού από τα άτομα

, που τους φροντίζουν όπως φαίνεται και από την απουσία μεταβατικών αντικειμένων στην πρώιμη . παιδική ηλικία Πολλοί θεραπευτές έχουν

παρατηρήσει οι άρρωστοι με ψυχογενή βουλιμία χρησιμοποιούν το σώμα τους ως μεταβατικό

. ' αντικείμενο Η διαπάλη αποχωρισμού απ το μητρικό πρόσωπο εκδηλώνεται με αμφιθυμία . σχετικά με το φαγητό Η πρόσληψη τροφής μπορεί

να αναπαριστά την επιθυμία για συνταύτιση με το , άτομο που τους φροντίζει ενώ η αποβολή μπορεί

, , να εκφράζει ασυνείδητα την επιθυμία για.αποχωρισμό

Page 21: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Οικογένεια και διατροφικέςδιαταραχές• Υπάρχουν αρκετοί μύθοι γύρω από την σχέση

της οικογένειας με την ανάπτυξη των . διατροφικών διαταραχών Ένας από αυτούς

πρεσβεύει πως είναι η οικογένεια αυτή που .δημιουργεί την διατροφική διαταραχή

• Η οικογένεια δεν γεννάει την διατροφικήδιαταραχή στο βαθμό που οι διατροφικές

διαταραχές είναι πολυπαραγοντικές νόσοι στις οποίες πλήθος παραγόντων εμπλέκονται στην

( - , αιτιοποαθογενειά τους Βιολογικοί γενετικοί, , ).περιβαλλοντικοί ψυχολογικοί κοινωνικοί κλπ

Page 22: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Αυτό που έχει επιστημονικά αποδεχθεί είναι ότι οι οικογένειες αυτές παρουσιάζουν ορισμένα

κοινά οικογενειακά σχήματα π συμ εριφορών τα .οποία χαρακτηρίζονται ως δυσλειτουργικά

• Παρότι έχουν αναδειχθεί π ροφίλ γονέων των οποίων τα παιδιά πάσχουν από διατροφικές

διαταραχές δεν θα πρέπει να συνδέονται με τις διαταραχές per se, αλλά μονάχα μέσα από

τους ρόλους που ο καθένας πρεσβεύει μέσα .στο οικογενειακό σύστημα

Page 23: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Για παράδειγμα όταν μια μητέρα χαρακτηρίζεται ωςπαθητική, η παθητικότητα της αποκτά νόημα στο

βαθμό που το οικογενειακό σύστημα έχει αποδεχθεί την παθητικότητα της ως άρνηση να παίξει το ρόλο .της ως μητέρα

• Στα πλαίσια αυτά των πολύπλοκων μετασχηματισμών των οικογενειακών σχέσεων η

οικογένεια αποφασίζει να αποδώσει τον ρόλο της . μητέρας στην μεγαλύτερη κόρη Στην περίπτωση

αυτή έχουμε αντιστροφή των ρόλων μέσα στο , οικογενειακό σύστημα ένας μηχανισμός που αποδεδειγμένα συνεισφέρει στην διατήρηση του.συμπτώματος

Page 24: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Οι παρεμβάσεις μας πρέπει να αναδείξουν τα , δυσλειτουργικά οικογενειακά σχήματα τα οποία

όπως προείπαμε δεν γεννούν αλλά σίγουρα συντηρούν .το σύμπτωμα

• Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το να είσαι γονέας συνδέεται πολύ συχνά με αμφιθυμικά

συναισθήματα τα οποία είναι αποτέλεσμα των .υψηλών απαιτήσεων που απαιτεί ο ρόλος

Page 25: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Οι γονείς συχνά αμφιβάλουν για την ορθότητα της κρίσης και των παρεμβάσεων τους και έχουν την τάση να κατηγορούν τους εαυτούς . τους για τις αρρώστιες των παιδιών τους Αυτά

τα συναισθήματα συχνά συνδέονται με βαθιές πεποιθήσεις ανεπάρκειας και ενοχών εν μέρει

.και εξαιτίας του μοντέρνου τρόπου ζωής

Page 26: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Ο μοντέρνος τρόπος ζωής παρουσιάζει δυο χαρακτηριστικά που επηρεάζουν σημαντικά τις παραπάνω

:δυναμικές– π Στερεί ολύτιμο χρόνο - από τις σχέσεις γονέα παιδιών

και εν μέρει αντικαθιστά το κενό με υλικά.ανταλλάγματα

– Κυριαρχείται από την π ε ικράτηση των γονιδίων ως προσδιοριστικών παραγόντων της εκδήλωσης των

. ασθενειών Έτσι οι γονείς συχνά αναπαριστούν την ασθένεια των παιδιών τους ως δικό τους λάθος στο

βαθμό που η κληρονομική μεταβίβαση ελαττωματικών ( γονιδίων αποτελεί αιτιοκρατικό και όχι

) συνπροσδιοριστικό παράγοντα στην εμφάνιση της.νόσου

Page 27: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Αυτός λοιπών ο μηχανισμός της ενοχοποίησης των γονέων δημιουργεί περισσότερα προβλήματα στο βαθμό που

στερεί από τους γονείς το βασικό τους δικαίωμα και καθήκον, την ενεργή

εμπλοκή και ευθύνη για την πορεία της .ίασης των παιδιών τους

Page 28: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Η κλινική εμπειρία μας έχει δείξει πως οι γονείς προσέρχονται στη θεραπεία με

αμφιθυμικά συναισθήματα στα οποία κυριαρχούν , , , . ο φόβος η απελπισία η οργή η ντροπή

• Σκεφτείτε πως αισθάνεται μια μητέρα στην οποία ανακοινώνεται πως ο έλεγχος της

τροφής ( κεντρικό χαρακτηριστικό που - ) συγκροτεί την ταυτότητα της μάνας τροφού

’ φεύγει απ τα χέρια της για να περάσει στην .θεραπευτική ομάδα

Page 29: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Οι θεραπευτές των διατροφικών έχουν ως βασικό καθήκον την ψυχοεκπαίδευση των γονέων προς την κατεύθυνση της

π πα οενοχο οίησης και της π ενεργής εμ λοκής .της οικογένειας στην κατεύθυνση της ίασης

Page 30: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

μΕικόνα σώ ατος

• Η εικόνα σώματος είναι κάτι περισσότερο από . την νοητική απεικόνιση του σώματος μας

, , Σχετίζεται με την αντίληψη τις πεποιθήσεις τις, σκέψεις τις συμπεριφορές και τα συναισθήματα

.που αφορούν την εμφάνιση μας• , Δεν είναι στατική και μόνιμη αλλά αλλάζει και

, επηρεάζεται από την διάθεση τις εμπειρίες μας .και το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε

Page 31: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Η εικόνα που έχουμε για το σώμα μας δημιουργείται σταδιακά από τα π ρώτα κιόλας

χρόνια της ζωής μας και είναι αλληλένδετη με το ποικογενειακό μας εριβάλλον, αλλά και με τις κοινωνικές αντιλήψεις σχετικά με το ιδανικό

σώμα.• Με λίγα λόγια αρχίζουμε να βλέπουμε τον

εαυτό μας και το σώμα μας αρχικά π μέσα α ό τα μάτια των γονιών μας και στη συνέχεια μέσα από τους φίλους ή τους συνομήλικους

μας.

Page 32: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Συχνά η αρνητική εικόνα σώματος επηρεάζει , την αυτοπεποίθηση γεγονός που σημαίνει ότι , .το άτομο νιώθει ανεπαρκές ότι δεν αξίζει

• Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι με αρνητική εικόνα σώματος να έχουν πολύ έντονο

, άγχος στις διαπροσωπικές τους σχέσεις καθώς πιστεύουν ότι οι άλλοι θα τους απορρίψουν ή

θα τους γελοιοποιήσουν και συχνά αποφεύγουν την διαπροσωπική επαφή και τις κοινωνικές

εκδηλώσεις

Page 33: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Αρκετοί άνθρωποι με αρνητική εικόνα σώματος εμφανίζουν μειωμένη απόδοση στην εργασία

, τους και στην επαγγελματική τους εξέλιξη λόγω της χαμηλής τους αυτοεκτίμησης και συχνά

.αποφεύγουν τις ερωτικές επαφές και σχέσεις• Μία χρόνια αρνητική εικόνα σώματος οδηγεί

στην εμφάνιση π συμ τωμάτων κατάθλιψης, όπου τα συναισθήματα της απελπισίας και της

, ματαιότητας γίνονται πιο έντονα με συνέπεια να εντείνεται η αρνητική κριτική γύρω από το

. σώμα Αυτός είναι ο φαύλος κύκλος τηςπ .α όγνωσης

Page 34: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Η αρνητική εικόνα σώματος συνδέεται άμεσα άλλωστε με τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικής.διαταραχής

• Αξίζει λοιπόν να κοιτάξετε ξανά το σώμα σας και εκτός ίσως από τις κατηγορίες και την κριτική που

, του ασκείτε για τις ατέλειες του αναλογιστείτεπ π όσα καλά ράγματα το συγκεκριμένο σώμα σας

έχει βοηθήσει να καταφέρετε μέχρι τώρα και πόσο σας βοηθάει να ανταπεξέλθετε στην δύσκολη

. καθημερινότητα σας Ίσως τότε αρχίσετε να το αντιλαμβάνεστε περισσότερο σαν έναν πιστό σας

φίλο και λιγότερο σαν έναν εύκολο εχθρό( , 2011).Σταυρουλάκη

Page 35: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Συγκρότηση της εφηβικής ταυτότητας και διατροφικές διαταραχές

• Mead (1934), Σύμφωνα τον όπως (Maisonneuve, 2001), αναφέρει ο

το ανθρώπινο ον αναπτύσσεται χάρη στην ικανότητά του να υιοθετεί και να κατανοεί μια

: «μεγάλη ποικιλία στάσεων Γίνεται αντικείμενο για , τον εαυτό του και πρόσωπο μόνο όταν υιοθετεί τις τάσεις των άλλων απέναντι στον ίδιο του τον

' εαυτό σ ένα δεδομένο κοινωνικό περίγυρο».

Page 36: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Mead, Freud Παράλληλα με τον ο(1921), εξερευνώντας τη γένεση της

, προσωπικότητας καταδεικνύει ότι συγκροτείται . διαμέσου σειράς ταυτίσεων Ο όρος αυτός σημαίνει τη διαδικασία διά της οποίας το υποκείμενο αφομοιώνει μια όψη ή ένα , γνώρισμα του άλλου μεταβάλλοντας λίγο ώς

.πολύ τον εαυτό του σύμφωνα με το πρότυπο

Page 37: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Συνήθως είναι οι γονείς που αποτελούν τα , πρώτα τέτοια πρότυπα συνεισφέροντας στην

« ασυνείδητη διαμόρφωση ενός ιδανικού του». , εγώ Στη συνέχεια όμως ένας φίλος ένας

, δάσκαλος ένας πρωταγωνιστής ιστορίας ή μυθιστορήματος μπορούν να προκαλέσουν

. ταυτισιακές ανακατατάξειςMaisonneuve (2001, 82).σελ

Page 38: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Οι θεωρητικοί της ανθρώπινης ανάπτυξης χαρακτήρισαν τη σχηματοποίηση της

, , ταυτότητας ως το κύριο έργο της εφηβείας τουλάχιστον όσων αφορά τις σύγχρονες δυτικές

(Erikson, 1968).κοινωνίες

Page 39: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Οι ψυχολόγοι έχουν αναδείξει τη διαδικασία (exploration ) της εξερεύνησης ως το βασικό μηχανισμό διαμέσω του

οποίου οι έφηβοι μπορούν να πειραματιστούν σε διαφορετικές ταυτότητες και να

αξιολογήσουν τον τρόπο με τον οποίο γίνονται αντιληπτές από την κοινωνία

(Moshman, 2005 ; Schwartz, 2001), όπως αναφέρεται

James (2009).απο τον

Page 40: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Marcia (1980) , Ο από την άλλη αναφέρεται στην κρίση ταυτότητας, δεδομένου

, ότι αυτή η ηλικία είναι η ηλικία της επιλογής και της αναζήτησης των εναλλακτικών . Marcia, J. λύσεων για ένα άτομο

(1980).

Page 41: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Οι Διατροφικές διαταραχές που αναπτύσσονται κατά την εφηβεία επηρεάζουν την προσαρμογή και την

εκπλήρωση των αναπτυξιακών σταδίων που .απαιτούνται ωριμάσει ένα παιδί

• Η πκοινωνική α ομόνωση και οι οικογενειακές συγκρούσεις προκύπτουν σε μια εποχή που οι

οικογένειες και οι συνομήλικοί του θα πρέπει να παρέχουν ένα περιβάλλον για την υποστήριξη της . ανάπτυξης

• Ζητήματα που σχετίζονται με την ,αυτοεικόνα τηναυτοεκτίμηση, , ( την αυτονομία τον συμβολικό και

) , πραγματικό χωρισμό από την οικογένεια την , ικανότητα για οικειότητα τις συναισθηματικές ( . ., ) διαταραχές π χ κατάθλιψη και άγχος και την κατάχρηση ουσιών θα πρέπει να αντιμετωπιστούν

.με κατάλληλο τρόπο

Page 42: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Ο ρόλος των ΜΜΕ• , (2008), Η κοινωνία λέει η Μαρινάκη

βομβαρδίζεται καθημερινά από εικόνες μοντέλων .με όλο πιο αδύνατο και αψεγάδιαστο σώμα

• Οι νέοι καλούνται να εστιάσουν στην εξωτερική τους εμφάνιση και το σώμα τους και το

προτεινόμενο κοινωνικό μήνυμα είναι ότι οι γυναίκες πρέπει να σπαταλούν χρήμα και

, χρόνο και να υιοθετούν συμπεριφορές που θα .τις κάνουν περισσότερο ελκυστικές

Page 43: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Ο πρωταρχικός σκοπός των ΜΜΕ είναι η , διαφήμιση όχι μόνο προϊόντων αλλά και αξιών

, , εικόνων και ιδεών αγάπης σεξουαλικότητας . ρομαντισμού και επιτυχίας Τα ΜΜΕ μας

δείχνουν ποιοι είμαστε και ποιοι θα πρέπει να , γίνουμε σπαταλώντας πολύ χρόνο ενέργεια και .χρήματα για να το πετύχουμε

Page 44: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Μια επικερδής στρατηγική για την προώθηση τέτοιων προϊόντων είναι η δημιουργία ενός χάσματος ανάμεσα στον υποψήφιο πελάτη και

, το ιδανικό και στη συνέχεια η υπόσχεση της .λύσης με τη μορφή του προϊόντος

• Ενώ οι δημιουργοί των εικόνων και των μηνυμάτων των ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι , προσφέρουν ψυχαγωγία πολλά ευάλωτα άτομα αναμφίβολα αντιμετωπίζουν τις αρνητικές

συνέπειες μετά την έκθεση σε αυτά(Becker, 2000).

Page 45: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Το αδύνατο σώμα συνδέεται με την επιτυχία ενώ το να είναι κάποιος εύσωμος ή υπέρβαρος

, , χαρακτηρίζεται από τεμπελιά παθητικότητα έλλειψη ελέγχου και ανικανότητα να

. ακολουθήσει ένα τρόπο ζωής γεμάτο αίγλη Δίνεται λοιπόν αξία στην ομορφιά η οποία συνδέεται άμεσα με την προσωπική και

(Champion & επαγγελματική επιτυχίαFurnham, 1999).

Page 46: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• (body Η ασυμφωνίαdiscrepancy) μεταξύ πραγματικού και« » ιδανικού μπορεί να παίξει ένα ρόλο κλειδί

στην ανάπτυξη δυσαρέσκειας για το σώμα και , διαταραχών λήψης τροφής ιδιαίτερα στα έφηβα

.κορίτσια και τις νεαρές ενηλίκους

Page 47: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

.Εξελίξεις στην έρευνα των δ δ

• Πρόσφατα πορίσματα για την παθογένεια της ΝΑ δείχνουν ότι αυτή η διαταραχή εμφανίζεται συχνά σε άτομα με ορισμένα χαρακτηριστικά

της προσωπικότητας που ήδη υπάρχουν στην , παιδική ηλικία όπως , άγχος εμμονές και

τελειομανία, αλλά και συγκεκριμένα νευρογνωστικά ελλείμματα όπως διαταραχές της

(global συνολικής επεξεργασίαςprocessing) , μειωμένη νοητική

.ευελιξία και μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες

Page 48: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• ( Η μεγάλη αξία που έχει τουλάχιστον στις ) , δυτικές κουλτούρες το λεπτό σώμα μπορεί

να προκαλέσει υπερβολική δίαιτα για την αντιμετώπιση αισθημάτων αναξιότητας και

. χαμηλής αυτοεκτίμησης Τούτη η πρακτική όταν εφαρμόζεται από άτομα με γενετική προδιάθεση

.μπορεί να οδηγεί σε φαύλο κύκλο

Page 49: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• Ο λιμός και η απίσχνανση προκαλούν ένα χείμαρρο παθοφυσιολογικών αντιδράσεων που

, περιλαμβάνει μια ποικιλία νευροδιαβιβαστών , νευροενδοκρινικών ορμονών νευροπεπτιδίων

. και γαστρεντερικών μεταβολών

Page 50: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• , Αυτά τα επακόλουθα της απίσχνασης συμπεριλαμβανομένων των μακροχρόνιων

, ορμονικών ελλειμμάτων μπορεί να επηρεάσουν ιδιαίτερα την ανάπτυξη των εφηβικού, εγκεφάλου με πιθανή συνέπεια το σχηματισμό

«μιας βιολογικής ουλής» (biological scar) που διογκώνει τα προνοσηρά χαρακτηριστικά καθώς και το

δυσλειτουργικά γνωστικά στυλ ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό την ευαισθησία του ασθενούς .στις διαταραχές διάθεσης και το άγχος

Page 51: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στη διάγνωση των διατροφικών διαταραχών

• Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι κρίσιμος τόσο στην ενημέρωση των παιδιών και των γονέων « » όσο και στην διάγνωση των αρχόμενων

σημείων τα οποία σχηματικά θα μπορούσαν να:περιλαμβάνουν

• Περιστατικά κακοποιητικής συμπεριφοράς(bulling) των μαθητών προς άτομα( ) ιδίως θηλυκού γένους με κάποια

.παραπανίσια κιλά• Απότομη πτώση των σχολικών επιδόσεων

μαθητριών που υπήρξαν ιδιαίτερα ικανές και ανταγωνιστικές και χαρακτηριζόταν από υψηλά

.στάνταρτ απόδοσης και τελειοθηρία

Page 52: διατροφικεσ διαταραχεσ στα παιδια και τουσ εφηβουσ

• ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ