แนวทางปฏบต กรณ สตง.เรยกคน เงนโบนส -----------------------

สวสดครบ เพอนขาราชการสวนทองถนทกทาน รวมทงผสนใจในขาวสารแวดวงคนทองถน

จากประเดนปญหาการทสานกงานตรวจเงนแผนดน หรอ สตง. ใชบทโหดไลบเรยกเงนประโยชนตอบ

แทนอนเปนกรณพเศษ หรอ ทเรามกจะเรยกกนวา “โบนส” (ซงจรง ๆ มนไมใชโบนส) ในหลายจงหวด

ในภมภาค เทาทตรวจสอบ ม ภมภาคท ๑๕ จงหวดสงขลา ภมภาคท ๔ จงหวดสรนทร ภมภาคท ๑๐

จงหวดสโขทย และจงหวดตาก รวมทงจงหวดกาญจนบร (ยงไมไดเชคขาว แตมผแจงขอมลมาใหทราบ)

แตไมวา สตง.ภมภาคไหน หรอจงหวดใด ทมหนงสอไปยงผวาราชการจงหวด และใหผวาราชการ

จงหวดใชอานาจในฐานะผกากบดแล มหนงสอสงการไปยงองคกรปกรองสวนทองถนภายในจงหวด

เพอเรยกคนเงนประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษ หรอ โบนส นบตงแตไดเบกจายมา หรอราว

ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๔๘ รวมทงใหดาเนนการทางวนยกบขาราชการหรอพนกงานสวนทองถน ใน

องคกรปกครองสวนทองถนทเบกจายภายหลงมหนงสอชะลอใหเบกจายจากกรมสงเสรมการปกครอง

ทองถน กระทรวงมหาดไทย เมอปลายป พ.ศ. ๒๕๕๕ ดวย

(คลกดาวนโหลดหนงสอ จงหวดสงขลา / จงหวดสรนทร / จงหวดสโขทย / จงหวดตาก)

เนอหาสาระไมวาเปนหนงสอของสานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาคไหน มลกษณะคลายคลง

หรอคดลอกสานวนเดยวกน เสมอนมการสงการจากเบองตนใหดาเนนการในเรองดงกลาวเปนไปใน

ทศทางเดยวกน ซงผมเขาใจวา สตง.ทกภมภาคนาจะมหนงสอไปยงผวาราชการจงหวด ทกจงหวด

เรยบรอยแลว เพยงแตผวาราชการจงหวดสวนใหญไมไดปฏบตตามหนงสอของสานกงานตรวจเงน

แผนดน เนองจากผวาราชการจงหวดสวนใหญทราบดอยแลววา กระทรวงมหาดไทยอยระหวางการ

ประกาศใชระเบยบในเรองน โดยกาหนดใหมผลยอนหลงไปตงแตป พ.ศ. ๒๕๔๘ ซงเปนไปในลกษณะ

เชนเดยวกนกบระเบยบกระทรวงมหาดไทย ทกาหนดให เทศบาลสามารถสบทบเงนใหแกสมาคม

สนนบาตเทศบาลแหงประเทศไทยได โดยมผลยอนหลงไปหลายสบป (ดรางระเบยบฯ คลกทน)

เรองน หลายทานแนะนาวา อยเฉย ๆ ไมตองไปตอบโต สตง. รอระเบยบกระทรวงมหาดไทย

กอน หลายแหงหากผบรหารทองถนกบขาราชการสวนทองถน เปนอนหนงอนเดยวกนสามารถพดคย

กนได กคงไมมปญหาอนใด แตกมองคกรปกครองสวนทองถนหลายแหงไมเปนเชนนน ภาระหนกจง

ตองมาตกอยทตวของ หวหนาขาราชการประจา นนกคอ ปลดอบจ. / ปลดอบต. / ปลดเทศบาล ทจะ

ทาอยางไรดานหนงเพอมใหถกมองวา ประวงเวลา และอกดานหนงมใหกระทบกบขวญกาลงใจของ

บรรดาขาราชการ ลกจางประจา และพนกงานจางในองคกรของตน แมวา ผแทนปลดอปท.ในระดบ

แนวหนาของคนทองถนจะพยายามกระตนใหผใหญในกรมสงเสรมการปกครองทองถน และ

กระทรวงมหาดไทย ใหเรงรบดาเนนการในเรองดงกลาว นบแตตนเดอนมนาคม ๒๕๕๖ เปนตนมา ซงม

การจดทารางระเบยบกระทรวงมหาดไทยไวนานแลว แตสดทายกถกตกลบมาจากอดตรอง

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 1/9

ปลดกระทรวงมหาดไทย ซงปจจบนกมาดารงตาแหนงอธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน แต

กอนท นายแกนเพชร ชวงรงษ อดตอธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน จะยายไปดารงตาแหนง

รองปลดกระทรวงมหาดไทย กไดลงนามสงรางระเบยบทแกไขตามทอธบดกรมสงเสรมฯคนปจจบน

แนะนา ไปยงกระทรวงมหาดไทยเรยบรอยแลว ซงทราบวา อยระหวางการรอนาเสนอตอ

คณะกรรมการกลนกรองกฎหมายของกระทรวงมหาดไทย (ณ ปจจบนยงไมทราบวาไดมการนาเขาสท

ประชมแลวหรอไม) แตบงเอญวา นายแกนเพชรฯ มไดรบมอบหมายใหมาดแลกรมสงเสรมสงเสรมการ

ปกครองทองถน แตเปน นายจรนทร จกกะพาก อดตรองอธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน

ปจจบนดารงตาแหนงเปน รองปลดกระทรวงมหาดไทย จงทาใหไมไดไปสานตอเรองน ซงคงตอง

ตดตามกนตอไปวา กระทรวงมหาดไทยจะดาเนนการอยางไร ตอขวญและกาลงใจของขาราชการ/

พนกงานสวนทองถน ลกจางประจา และพนกงานจาง กวา ๕๐๐,๐๐๐ คน ผแทนปลดอปท.ทงหลาย

โดยเฉพาะใน กรรมการกลางขาราชการอบจ. (ก.จ.) / กรรมการกลางพนกงานเทศบาล (ก.ท.) และ

กรรมการกลางพนกงานสวนตาบล (ก.อบต.) คงตองรวมมอประสานกน กดดนใหกระทรวงมหาดไทย

ดาเนนการประกาศใชระเบยบนโดยเรวทสด กอนทเรองนจะลกลามกลายเปนความขดแยงระหวาง

คนทางานทองถน กบ คนทไดชอวา สงเสรมฯ เพราะตอไป องคกรปกครองสวนทองถนจะดาเนนการใน

เรองใด ๆ คงตองระมดระวงกบ “หนงสอสงการ” หรอ “หนงสอซกซอม” ของกระทรวงมหาดไทย ให

มากเพราะ ขนาดเรองน กระทบตอคนจานวนมหาศาล ผทเกยวของกลบไมเรงแกไขใหเกดความรวดเรว

ทนตอสถานการณ รวมทงไมมการปลอบขวญในหมขาราชการสวนทองถน นอกจากไมปลอบขวญแลว

ยงมหลายจงหวด หลายอาเภอทใชเรองนเยาะเยยถากถางคนทองถน ทงน ไมนบรวม เรองเงน

ทนการศกษาปรญญาตร-ปรญญาโท เงนประกนสงคม ฯลฯ ทองคกรปกครองสวนทองถนไดถอปฏบต

ตามหลกเกณฑ หนงสอสงการ หรอหนงสอซกซอม จากกระทรวงมหาดไทย และกรมสงเสรมการ

ปกครองทองถน ทคาดหมายวา กาลงจะมการแจงเวยนจาก สตง.ใหเรยกคนเงนดงกลาวในเรววนน

หากเปนเชนนน ความนาเชอถอของกรมสงเสรมการปกครองทองถน และกระทรวงมหาดไทย ในการ

สงการหรอขอความรวมมอให องคกรปกครองสวนทองถน เบกโนนเบกน อาจเกดขอกงขาวา สรปแลว

มนทาไดจรงหรอไม ซงกไมรวมถง หลายเรองหลายราวทองคกรปกครองสวนทองถนฮดสกบหนงสอสง

การ หรอหนงสอซกซอมของกระทรวงมหาดไทยและกรมสงเสรมฯ จนเอาชนะในชนศาลปกครองมานบ

ไมถวนตงแตอดตจนถงปจจบนมาแลว

ในมมขององคกรปกครองสวนทองถนเอง ณ เวลาน จงรสกเควงควาง ทจะหนหนาพง

กระทรวงมหาดไทยหรอกรมสงเสรมฯ กหาทพกไมเจอ ครนจะหนมาพดจาประสาคนทางานเพอ

ประเทศเหมอนกนกบสานกงานตรวจเงนแผนดน (สตง.) กไมพดจา ทาทเสมอนไดทขมาไล อะไรทานอง

นน เมอวานน ผมไดเสนอมมมองเรอง “สตง. กบ อปท. แคเหนตาง หรอศตรตลอดกาล” ผานเฟสบค

สวนตว ปรากฏวา ไดรบความสนใจจากคนทองถนจานวนมากทรวมแสดงความคดเหนและสวนหนงก

ถอโอกาสระบายอารมณไปดวย ซงผมเหนวา นนเปนมมมองและความรสกของคนทองถนทรสกอดอด

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 2/9

ใจตดตอกนมานาน ยงปจจบน ม สตง.ทมประสบการณนอยเขามาตรวจสอบ อปท. บางครงกพดด

บางคนกพดทาใหคนทองถนมองวา “กราง” และทสาคญทสดทคนทองถนมความรสกและขอสงสย

เหมอนกนกคอ “สตง.ปฏบตหนาทเกนขอบเขตของอานาจทกฎหมายไดกาหนดไวหรอไม” โดย เฉพาะ

การใชอานาจกาวลวงการใชดลยพนจของผบรหารทองถนในการอนมต / อนญาต ซงกฎหมายให

อานาจแกผบรหารทองถนสามารถใชดลยพนจในเรองนน ๆ ได ทาใหหลายคนถงกลบราพงราพนวา

“ควรให สตง.มาเปนผบรหารทองถน” เสยดกวา เพราะรสกวา องคกรปกครองสวนทองถนทาอะไรไป

กผดไปหมด ทงท เรองเหลานนสวนใหญลวนกระทาเพอแกไขปญหาความเดอดรอนของพนอง

ประชาชนแทบทงสน และอกเรองหนงท สตง.ชอบตรวจสอบและเรยกเงนคนกคอ สทธประโยชน

สวสดการ อนพงมพงไดของขาราชการสวนทองถน โดยเฉพาะคาใชจายในการเดนทางไปราชการ สตง.

หลายคนถงกบกาวลวงการใชดลยพนจของผบรหารทองถนในการอนมต/อนญาตใหบคลากรในสงกด

เดนทางไปราชการโดยพาหนะรถยนตสวนตว หรอรถโดยสารไมประจาทาง ทงทระเบยบไดกาหนดให

ผบรหารสามารถใชดลยพนจได เปนตน ทงน ผมไดสะทอนมมมองทรวบรวมมาจากปากและความรสก

ของเพอน ๆ ขาราชการสวนทองถนในหลายภมภาคหลายจงหวด มไดเกดจากความรสกสวนตว หรอ

การจงเกลยดจงชง สตง.ทสวนใหญลวนปฏบตหนาทดวยความสจรตเทยงธรรม ตามปณธานของการ

กอตง สตง. แต สตง.กตองยอมรบความจรงดวยวา ทกองคกรทกหนวยงาน มทงคนดและคนไมดปน

กนอยในสงคมน ไมเวนแมแต สตง.กตองมคนไมดอยจานวนหนง เชนเดยวกนกบอปท.ทอาจมคนไมด

ปะปนอยเชนเดยวกน ผมรสกดใจทมหลายคนทผมเขาใจวา ทางานใน สตง.เขามาแสดงความเหนและ

โตตอบรองขอความเปนธรรมใหกบ สตง.ผานเฟสบคในหวขอดงกลาว เพราะนนเทากบแสดงวา สตง.ก

เปน “คน” เหมอนกน มเลอด มเนอ มชวต เหมอนกน มใชพระอฐพระปน เมอมผวพากษวจารณกได

ออกมาปกปองสถาบนของตนเองเหมอน ๆ กบ องคกรอน ๆ ฉะนน ผมจงเหนวา สตง.ควรทจะปรบปรง

บทบาทมมมองของตนใหมากขน เปาหมายของ สตง.คออะไร “ความผดของทานคอผลงานของเรา”

ดงเชนหลายคนมอง หรอ “เพอผาสกของปวงชน คอ ผลงานของทาน” หากเปนอนหลง ผมคดวา อปท.

กบ สตง.กสามารถเปนมตรกนได เพอรวมกนหาจดรวมท อปท.ในฐานะผปฏบตงานบาบดทกขบารงสข

แกประชาชนในพนทใหมความผาสก สวน สตง.ในฐานะผตองตรวจสอบการกระทาผดหรอการใช

จายเงนเพอประโยชนสวนตนใหเกดความถกตอง ควรตองนงเจรจาพดคยกน เพราะประเทศน เปนของ

คนทกคนทอยบนผนแผนดนไทย มใชมองหนวยตรวจรบเปนมงสา หรอมองหนวยตรวจสอบเปนศตร ก

หวงวา หากผใหญใน สตง.ไดรบรรบทราบเรองน คงจะไดคดใหมทาใหมเพออนาคตของประเทศชาต

(สามารถดเฟสบคเรองนไดท www.facebook.com/phiphatw )

สาหรบเรองแนวทางการแกไขเรองเงนประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษ (โบนส) ในระยะ

ยาว คงตองรอระเบยบกระทรวงมหาดไทยประกาศใช แตในระยะสนสาหรบ อปท.ทไดรบหนงสอจาก

สานกงานทองถนจงหวดทผวาราชการจงหวดเปนผลงนาม โดยมหนงสอของสานกงานตรวจเงน

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 3/9

แผนดนหอยทายนน ผมไดขอใหทานปลดเทพนมตร แสนพรหม ปลดอบต.ทาตม อาเภอปาซาง จงหวด

ลาพน ไดสรปแนวทางปฏบตเมอทานไดรบหนงสอจากจงหวดใหคนเงนไวดงน

ขนตอนท ๑ ใหจดทาหนงสอชแจงไปยงสานกงานตรวจเงนแผนดน โดยใหเหตผลไวดงน

๑)การเบกจายเงนประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษ (เงนรางวลประจาป) ขององคกร

ปกครองสวนทองถน ไดอาศยอานาจตามประกาศ ก.(ก.จ.จ./ก.ท.จ./ก.อบต.จงหวด) เรอง กาหนด

เงอนไขและวธการกาหนดประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษสาหรบขาราชการหรอพนกงานสวน

ทองถนเปนกรณพเศษ ท ก.จ.,ก.ท.และ ก.อบต. มมตในการประชมครงท ๒/๒๕๔๙ เมอวนท ๒๔

กมภาพนธ ๒๕๔๙ ตามหนงสอสานกงาน ก.จ. ก.ท. และ ก.อบต. ดวนทสด ท มท ๐๘๐๙.๓/ว.๔๙ ลง

วนท ๑๐ เมษายน ๒๕๔๙

๒)การเบกจายเงนประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษ (เงนรางวลประจาป) ขององคกร

ปกครองสวนทองถนไดดาเนนการตามขนตอนทสานกงาน ก.จ.,ก.ท.และก.อบต. ไดใหแนวทางปฏบตไว

ตามหนงสอสานกงาน ก.จ.,ก.ท.และก.อบต.ดวนทสด ท มท. ๐๘๐๙.๓/ว.๒๕ ลงวนท ๙ มนาคม

๒๕๔๙

๓)การตงงบประมาณเพอเปนเงนประโยชนตอบแทนอน สาหรบขาราชการหรอพนกงานสวน

ทองถนเปนกรณพเศษ (เงนรางวลประจาป) ไดถอปฏบตตามหนงสอกระทรวงมหาดไทย เรองซกซอม

แนวทางการจดทางบประมาณรายจายประจาป (๒๕๕๐ – ๒๕๕๕) และระเบยบกระทรวงมหาดไทยวา

ดวย วธการงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๑ ขอ ๑๖ “การตงงบประมาณ

รายจายเพอเปนคาใชจายขององคกรปกครองสวนทองถนใหกระทาการตามทมกฎหมาย ระเบยบ

ขอบงคบ คาสง หรอหนงสอสงการกระทรวงมหาดไทยกาหนด”

๔)การเบกจายเงนประโยชนตอบแทนอนเปนกรณพเศษ (เงนรางวลประจาป) ขององคกร

ปกครองสวนทองถนไดถอปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และหนงสอสงการของ

กระทรวงมหาดไทยในฐานะหนวยงานกากบดแลโดยหลกสจรตใหไดมาซงสทธสวสดการ

๕)แมวาในภายหลงคณะกรรมการกฤษฎกา ไดวนจฉยวาการเบกจายเงนประโยชนตอบแทนอน

เปนกรณพเศษ (เงนรางวลประจาป) ขององคกรปกครองสวนทองถนกระทรวงมหาดไทยตองออก

ระเบยบกาหนดใหเปนรายจายขององคกรปกครองสวนทองถน จงสามารถเบกจายได ดงนน เหตแหง

การปฏบตไมชอบดวยกฎหมาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการ มไดเกดจากองคกรปกครองสวน

ทองถนหากจะเรยกคนเงนทเกดการละเมดตองเรยกจากคณะกรรมการมาตรฐานการบรหารงาน

บคคลสวนทองถนและคณะกรรมการกลางพนกงานสวนทองถนในฐานะผออกประกาศกาหนด

หลกเกณฑเงนประโยชนตอบแทนอน สาหรบขาราชการหรอพนกงานสวนทองถนเปนกรณพเศษ (เงน

รางวลประจาป)

ขนตอนท ๒ เมอองคกรปกครองสวนทองถนรายงานขอทกทวงไปยง สตง. แลว แตสตง.ยงคง

ยนยนความเดม ใหรายงานผวาราชการจงหวด เพอวนจฉย

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 4/9

ขนตอนท ๓ กรณผวาราชการจงหวดวนจฉยเหนพองกบ สตง. ใหนาความฟองตอศาลปกครอง

เพอตดสนตอไป

ขอแนะนาขางตน เปนเพยงความเหนหนงทผมมองวา พวกเราสามารถนาไปปรบใชได ตามท

เหนสมควร แตมไดหมายความวา จะถกตองหรอสามารถตอสแลวชนะ แตกเปนสวนหนงทจะทาใหเรา

รอดพนจากขอกลาวหาในเรองของการละเลยหรอละเวนได ซงหาก รฐมนตรวาการะทรวงมหาดไทยลง

นามในรางระเบยบกระทรวงมหาดไทยไดเรวภายในเดอน-สองเดอนน กเชอวาจะชวยยดเวลารอคอย

รางระเบยบนได มอกแนวทางหนงทผมไดพยายามคนหามาได ซงผมคดวาสามารถนาไปปรบใชด และ

ตรงกบใจของผมทอยากใหดาเนนการในลกษณะน นนกคอ ใหมหนงสอหารอไปยงผวาราชการจงหวด

ผานนายอาเภอ ซงผมไดอานสานวนแลว สามารถนาไปปรบใชไดทกอปท.และผจดทาคอนขางมความร

ดานกฎหมาย อธบายและบรรยายไดดมาก เปนหนงสอของเทศบาลตาบลทงเสลยม จงหวดสโขทย ซง

เปนหนงสอทเผยแพรในเวบไซตของเทศบาลเอง ผมจงขออนญาตนามาใหพวกเราไดนาไปปรบใชครบ

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 5/9

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 6/9

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 7/9

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 8/9

ในโอกาสนกขอขอบคณ งานนตการ สานกปลดเทศบาลตาบลทงเสลยม จงหวดสโขทย มา ณ

ทนดวยครบ สาหรบวนน ลาไปกอนครบ สวสดครบ

พพฒน วรสทธดารง

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน

๑๑ กรกฎาคม ๒๕๕๖

กลมเพอนขาราชการสวนทองถน : www.thailocalgov.com หนา 9/9