Лекц 5СИСТЕМИЙН ОНОЛ

Системийн онол, түүхэн хөгжилСистемийн онолыг УШУ-нд хэрэглэх

ньСистемийн төрлүүдСистемийн онол ба байгууллагын

хөгжил дэхь практик хэрэглээ 

СИСТЕМИЙН ОНОЛ

Эртний барилгууд – загвар, ложистик, зорхион байгуулалт, илэрхийлэл

СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

Дотоод шаталтын хөдөлгүүр – орц, дотоод үйл явц, энерги, удирдах боломж, тодорхой

СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

Сэтгэл зүй – тодорхой дүрэм байхгүй, замбраагүй, их өөрчлөмтгий, үл ойлгогдох

СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

1968 он, Людвиг вон Бэрталанфи, биологч, Ерөнхий Системийн Онол

Нэг шинжлэх ухааны тайлбарлаж чадахгүй үзэгдэл тогтоц олон шинжлэх ухааны нийлбэрээр тайлбарлах боломжтой гэсэн санааг гаргасан

Түүний гаргасан онолд тулгуурлан дараах системийн онолын чиглэлүүд хөгжсөн

КибернэтикКомплэкс адаптив систем (төвөгтэй дасан зохицох

систем)Биоматрикс систем

СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

“бүхэл нь хэсгүүдийн нийлбэрээс илүү утга агуулна

the whole is more than the sum of its parts

СИСТЕМИЙН ОНОЛ, ТҮҮХЭН ХӨГЖИЛ

“бүхэл нь хэсгүүдийн нийлбэрээс илүү утга агуулна”

the whole is more than the sum of its partsХОЛИЗМ

ХОЛИСТИК СУДАЛГААСистем олон бүрэлдэхүүн хэсгээс бүрдэнэ

Нэг бүрэлдэхүүн хэсэг системийг бүхэлд нь өөрчилнө

Систем ямагт тэнцвэрийг олох гэж оршино

СИСТЕМИЙН ОНОЛЫГ УШУ-НД ХЭРЭГЛЭХ НЬ

Байгууллага бол комплекс

адаптив систем мөн

орц Үйл явц гарц

Гадаад орчин

Суралцах чадвар

Дотоод орчин,

эсэргүүцэх -дэмжих Стратеги

зорилго

Гүйцэтгэл ба амжилт

Нээлттэй идэвхитэй системАль болох гадаад орчны нөлөөнд дасан зохицох

гэж оролддогГадаад ба дотоод орчны тэнцвэрХэт их шинэчлэл ба хэт бага шинэчлэлАль нэг хэсэгт өөрчлөлт хийх нь системийг бүхэлд

нь “цочролд” оруулнаХүнээ гэх үү зорилгоо гэх үүБайгууллагыг бүхэлд нь судлахын тулд хэсэгчилэн

судлах хэрэгтэй

БАЙГУУЛЛАГА

Нээлттэй системХаалттай системДотогшоо нээлттэй системГадагшаа нээлттэй системХяналттай системХяналтгүй системТэнцвэртэй ба тэнцвэргүй

СИСТЕМИЙН ТӨРЛҮҮД

Байгууллага бол нээлттэй бөгөөд дасан зохицох систем

Өөрийн гэсэн орчинг үүсгэдэг, түүндээ нөлөөлж бас нөлөөлөлд нь автдаг

Үр ашигтай оршин тогтнохын тулд гадаад орчноо мэдэрч түүнд тохирох өөрчлөлтүүд хийдэг

Бүх бүрэлдэхүүн хэсгүүд бие даасан бөгөөд хоорондоо хүчтэй хамааралтай

Энэ системийг таньж мэдэх нь хэцүү боловч судалсны үр дүнд шинж чанарыг тодорхойлож болно

СИСТЕМИЙН ОНОЛ БА БАЙГУУЛЛАГЫН ХӨГЖИЛ ДЭХЬ

ПРАКТИК ХЭРЭГЛЭЭ

ДҮГНЭЛТ

Олон чиглэлд баг бүлэг үүсгэх замаар өөрчлөтийг хэрхэн хүлээн авч буйг олон талаас нь мэдэж болно

Байгууллагын бүхэлд нь дүгнэх хэрэгтэйТохиолдол, үйл явдал буюу кейсүүдийг судлахДэд системүүдийг ялгаатай нөхцөл байдалд

суралцуулахДэд систем дотор харилцааг хөгжүүлДэд системүүдийн хооронд харилцааг хөгжүүлШаардлагтай үед гадны хүчин зүйлийг оролцуулАжилчдыг гадаад орчинтой танилцуулГадаад орчноо мэдрэх нөхцөлийг бүрдүүлэх,

зорилгодо хэтэрхий автахгүй байхБайгууллагыг өөрчлөхдөө шаардлагатай бүх мэдээлэл

цугларуулж чадахгүйг ойлго

СИСТЕМИЙН ОНОЛ БА БАЙГУУЛЛАГЫН ХӨГЖИЛ ДЭХЬ

ПРАКТИК ХЭРЭГЛЭЭ