ГАРЧИГбүтээгдэхүүнээр иргэдэд үйлчилж 55426.5 сая...

22

Transcript of ГАРЧИГбүтээгдэхүүнээр иргэдэд үйлчилж 55426.5 сая...

~ 1 ~

ГАРЧИГ

Аргачлалын тайлбар ..................................................................................................... 2-3

Товч танилцуулга ........................................................................................................ 4-8

Үндсэн үзүүлэлтүүд........................................................................................................ 9

I.1. Хөдөлмөр эрхлэлт ………………………………………………………... 10

I.2. Гэмт хэрэг ………………………………………………………………….. 11

II.1. Мөнгө зээл ……………………………………………………………....... 12

II.2. Төсөв санхүү ……………………………………………………………… 13-16

II.3. Үнэ ………………………………………………………………………….. 17-18

III.1. Аж үйлдвэр ……………………………………………………………….. 18-19

III.2. Тээвэр, холбоо …………………………………………………………… 19

III.3. Нийтийн хоол, зоогийн газар …………………………………………… 20

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 2 ~

АРГАЧЛАЛЫН ТАЙЛБАР

Хөдөлмөр: Бүртгэлтэй ажилгүй иргэдэд Монгол Улсын хуулиар зөвшөөрөгдсөн

хөдөлмөрлөх насны, хөдөлмөр эрхлэх чадвартай, цалин хөлстэй ажил болон

хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэггүй, тухайн үед ажиллахад бэлэн, цалин хөлстэй

ажил идэвхтэй хайж байгаа Хөдөлмөрийн хэлтэст бүртгүүлсэн хүмүүс орсон

болно.

Эрүүл мэнд, Гэмт хэрэг: Уг салбарын мэдээнүүдийг холбогдох газар, хэлтсүүд

нь нэгтгэн гаргаж ирүүлдэг.

1 хүртэлх насны 1000 хүүхдэд ногдох нялхсын эндэгдлийг 1 хүртэлх

насандаа эндсэн хүүхдийн тоог дээрх хугацаанд амьд төрсөн хүүхдийн тоонд

харьцуулж тодорхойлдог.

1-5 хүртэлх насны 1000 хүүхдэд ногдох нялхсын эндэгдлийг 1-5 хүртэлх

насандаа эндсэн хүүхдийн тоог дээрх хугацаанд амьд төрсөн хүүхдийн тоонд

харьцуулж тодорхойлдог.

Эрүүгийн хуульд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр заасан, нийгэмд аюултай

гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэг гэнэ. Гэмт хэргийн нийгмийн аюулын

шинж чанар, хэр хэмжээ, оногдуулж болох ялын хүнд, хөнгөнийг харгалзан гэмт

хэргийг хөнгөн, хүндэвтэр, хүнд, онц хүнд гэж ангилна.

Эрүүгийн хууль шинэчлэгдсэнтэй холбогдон гэмт хэргийн нэр төрөл

урьдынхаас нилээд өөрчлөгдсөн.

Хүний амь бие, эрүүл мэндийн эсрэг гэмт хэрэгт бусдыг амиа хорлоход

хүргэх, иргэдийн эрх чөлөө, эрүүл мэндийн эсрэг гэмт хэрэг болон хүнийг

санаатай алах, болгоомжгүйгээс алах хэргийг нэгтгэн оруулсан.

Хүүхэд гэр бүл, нийгмийн ёс суртахууны эсрэг гэмт хэрэгт хүчингийн хэргийг

оруулсан.

Өмчлөх эрхийн эсрэг гэмт хэрэгт бусдын эд хөрөнгийг хулгайлах, бусдын эд

хөрөнгийг булаах, бусдын эд хөрөнгийг дээрэмдэх, бусдын эд хөрөнгийг

залилан мэхэлж авах, бусдын эд хөрөнгийг завших, үрэгдүүлэх гэмт хэргийг

хамруулсан.

Байгаль хамгаалах журмын эсрэг гэмт хэрэгт гал түймрийн хэргийг

хамруулсан.

Нийгмийн аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэгт танхайн гэмт хэргийг оруулсан.

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 3 ~

18 ба түүнээс дээш насны 10000 хүнд ногдох бүртгэгдсэн гэмт хэргийн тоог

гаргахдаа нийт бүртгэгдсэн гэмт хэргийн тоог оны эхний 18 ба түүнээс дээш

насны хүн амд харьцуулан тооцно.

Хэрэглээний үнийн индекс / ХҮИ / гэдэг нь өрх орлогоороо өөрсдийн хэрэгцээнд

худалдан авсан, үйлчлүүлсэн хамгийн чухал эн тэргүүний нийтлэг хэрэгцээтэй

бараа, үйлчилгээний үнийн өөрчлөлтийг тэдгээрийн хэрэглээний зардалд эзлэх

хувиар жигнэсэн дундаж юм.

Үндэсний статистикийн хороо нь хэрэглээний үнийн улсын индексийг

Улаанбаатар хотын ХҮИ-ээр тооцож байсан аргачлалаа шинэчилж, 2008 оны 1

дүгээр сараас олон улсын нийтлэг аргазүйн дагуу хэрэглээний үнийн улсын

индексийг аймаг, нийслэлийн өрхийн 2010 оны хэрэглээний зардлаар жигнэсэн

дундаж үзүүлэлтээр тооцох аргачлалд шилжсэн.

Мөнгө, банк: Монгол банк арилжааны банкуудаас мэдээг авч нэгтгэн, банкуудын

үндсэн материалын хамт ирүүлдэг.

Төрийн санхүү: Төсвийн орлого, зарлагын мэдээг Олон Улсын Валютын Сангийн

стандарт ангиллаар 1995 оны 10-р сараас эхлэн жил бүр гаргаж байна. Аймгийн

төсвийн орлого нь аймаг, сумын төсвийн орлогоос бүрдэнэ. Аймгийн төсвийн

мэдээг Санхүү Төрийн сангийн Хэлтэс үндсэн нэгжүүдээс авч нэгтгэн ирүүлдэг.

Хөдөө аж ахуй: Мал төллөлт, төл бойжилт, мал хорогдлын мэдээг багийн Засаг

дарга нар хариуцан цуглуулж, сумын тамгын газарт нэгтгэн ирүүлдэг.

Аж үйлдвэр: Аж ахуйн нэгжүүдийг эдийн засгийн үйл ажиллагаагаар ангилахдаа

НYБ-ын эдийн засгийн үйл ажиллагааны Олон улсын стандарт ангиллыг мөрдөж

байна. Үндсэн нэгжүүд мэдээг ирүүлдэг.

Нийт бүтээгдэхүүний өсөлтийг тооцохдоо: гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүнийг

2005 оны зэрэгцүүлэх үнээр үнэлж тодорхойлсон болно.

Борлуулсан бүтээгдэхүүн нь аж ахуйн нэгж, байгууллагын тайлангийн

хугацаанд оны үнээр үнэлж, худалдсан буюу гадагш гүйцэтгэсэн ажил,

үйлчилгээний хэмжээ юм.

Гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл нь тухайн бүтээгдэхүүний

үйлдвэрлэлийн биет хэмжээг харуулна.

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 4 ~

Хэнтий аймгийн нийгэм, эдийн засгийн байдал

(2017 оны 05 дугаар сарын байдлаар)

I. ХҮН АМ, НИЙГМИЙН СТАТИСТИКИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ

I.1 Á¿ðòãýëòýé àæèëã¿é èðãýí

Аймгийн хөдөлмөр эрхлэлтийн албанд бүртгэлтэй, ажил идэвхитэй эрж

байгаа ажилгүйчүүд тайлант сард 955 байгаа нь өнгөрсөн оны мөн үетэй

харьцуулахад 123 хүнээр буюу 11.4 хувиар буурсан байна.

Зураг.1.1 Хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагад бүртгүүлсэн болон

ажилд зуучлагдан орсон иргэд эхний 5 сарын байдлаар

Нийт ажилгүйчүүдийн 30.4 хувь нь дээд, 9.8 хувь нь тусгай дунд, 10.3 хувь

нь мэргэжлийн анхан шатны, 38.6 хувь нь бүрэн дунд, 7.3 хувь нь бүрэн бус дунд,

2.8 хувь нь бага боловсролтой, 0.7 хувь нь боловсролгүй хүмүүс байна.

Нийт ажилгүйчүүдийн 57.3 хувь нь эмэгтэйчүүд, 52.6 хувь нь 15-35 хүртэлх

насны залуучууд байна. Нийт бүртгэлтэй ажилгүйчүүдийн 1.7 хувь нь хөгжлийн

бэрхшээлтэй иргэд байна.

I.2 Гэмт хэрэг

Цагдаагийн газрын мэдээгээр энэ онд бүртгэгдсэн гэмт хэргийн тоо 168

болж, өмнөх оны мөн үеэс 14.3 хувиар буурсан байна. Бүртгэгдсэн нийт

гэмт хэргийн 6.5 хувийг танхайн, 40.5 хувийг иргэдийн өмчийн хулгайн хэргүүд

эзэлж байна. Иргэдийн өмчийн хулгайн гэмт хэргийн 30.9 хувийг малын хулгай эзэлж

байна. Гэмт хэргийн илрүүлэлт 73.7 хувь байгаа нь өнгөрсөн оны мөн үетэй

харьцуулахад 25.3 функтээр өссөн байна. Гэмт хэргийн улмаас нас барсан хүн 8 ба

60 хүн гэмтсэн. Байгууллага, иргэдэд 266.8 сая төгрөгийн хохирол учирсан байна.

Гэмт хэргийн улмаас гарсан нийт хохирлын 50.2 хувь буюу 133.9 сая төгрөгийг нөхөн

төлүүлсэн байна. Нийт гарсан гэмт хэргийн 42.5 хувь нь хөнгөн хэрэг , 45.6 хувь нь

хүндэвтэр , 10.0 хувь нь хүнд гэмт хэрэг, 1.9 хувь нь онц хүнд гэмт хэрэг тус тус

эзэлж байна. Энэ сард 785 хүн эрүүлжүүлэгдсэн нь өнгөрсөн оны мөн үеэс 48.0 хувь

буюу 254 хүнээр өссөн байна.

0

8

117

0

4

0

4

47

0

0

Улсын үйлдвэрийн газарт

Төсөвт байгууллагад

Нөхөрлөл, компанид

Хоршоо

Бусад салбарт

2017 2016

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 5 ~

Зураг.2.1. Бүртгэгдсэн гэмт хэргийн тоо,

эхний 5-р сарын байдлаар

Зураг.2.2. Гэмт хэрэг төрлөөр, эхний

5-р сарын байдлаар

II. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ

II.1 Мөнгө, зээл:

Банкны системийн хэмжээгээр өөрийн кассаар 53702.3 сая төгрөгийн орлогын, 54896.3 сая төгрөгийн зарлагын гүйлгээ хийж, Монголбанк нь

арилжааны банкуудад 1599.4 сая төгрөг хүргүүлж, банкуудаас 758.3 сая төгрөгийг татан төвлөрүүлсэн байна. Банкууд нь хадгаламжийн 30 гаруй төрлийн бүтээгдэхүүнээр иргэдэд үйлчилж 55426.5 сая төгрөгийн хадгаламж хуримтлуулж ажилласан байна. Зээлийн өрийн үлдэгдэл 131593.5 сая төгрөгт хүрснээс чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэл 2206.7 сая төгрөгт хүрч нийт зээлийн үлдэгдлийн 1.7 хувийг эзэлж байна. ХААН, ХАС, КАПИТАЛ, ТӨРИЙН банкууд нь 50 гаруй нэр төрлийн зээлийн бүтээгдэхүүнийг иргэдэд жилийн 5-36 хувийн хүүтэйгээр олгож, иргэдийн хугацаатай хадгаламжинд жилийн 7.5-16.5 хувь, хугацаагүй хадгаламжинд жилийн 2.4 -7.4 хувийн хүү олгож байна. Жич: Банк санхүү зээлийн мэдээллийг Монгол банкны Хэнтий аймаг дахь салбар гаргав.

196

37 20 10

64

168

37 8 8

60

Нийт гэмт хэрэг

согтуугаар үйлдсэн

бүлэглэн үйлдсэн

нас барсан гэмтсэн

2016 2017

40.3

48.0

10.2

1.5

42.5 45.6

10

1.9

Хөнгөн хэрэг хүндэвтэр хүнд гэмт хэрэг

онц хүнд гэмт хэрэг

2016 2017

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 6 ~

II.2 Төсөв, санхүү: 2017 оны 05 дугаар сарын байдлаар төсвийн орлогод нийт 2626.6 сая

төгрөг төвлөрөхөөс 3483.1 сая төгрөг төвлөрүүлж, орлогын төлөвлөгөө

856.6 сая төгрөг буюу 32.6 хувиар биелэсэн байна.

Татварын бус орлогод төвлөрүүлэх ёстой 141.6 сая төгрөгийн орлогын

төлөвлөгөөг 288.6 хувиар давуулан биелүүлж, төсөвт татварын бус орлогоор 364.4

сая төгрөг төвлөрсөн байна.

Орон нутгийн төсвийн байгууллага нийт 22191.3 сая төгрөгийн зарлагатай

ажилласан нь төлөвлөснөөсөө 3019.3 сая төгрөгөөр бага зарцуулалттай ажилласан

байна.

Зураг.2.1. Орон нутгийн төсөв, жил бүрийн

5 дугаар сарын байдлаар /сая.төг/

II.3 Хэрэглээний үнийн индекс

Хэрэглээний үнийн индекс гэдэг нь хэрэглэгчдийн худалдаж авсан бараа,

үйлчилгээний нэр төрлөөр өөрчлөлтгүй тогтвортой байхад үнэ дунджаар

хэрхэн өөрчлөгдөж буйг хэмждэг үзүүлэлт юм.

Хэрэглээний үнийн индекс 2017 оны 5 дугаар сард өмнөх сараас 0.6 хувь,

өмнөх оны мөн үеийнхээс 2.1 хувиар өслөө.

Хүснэгт.3.1 Хэрэглээний үнийн индекс, 2017 оны 5 дугаар сар, бүлгийн дүнгээр

Бараа үйлчилгээний бүлэг 2017.V 2017.V 2017.V

2016.V 2016.XII 2017.IV

Ерөнхий индекс 102.1 102.4 100.6

Хүнсний бараа, согтууруулах бус ундаа 100.4 106.3 101.7

Согтууруулах ундаа, тамхи, мансууруулах бодис

98.9 98.5 98.4

Хувцас, бөс бараа, гутал 107.7 100.0 100.0

Орон сууц, ус, цахилгаан, хийн болон бусад түлш

100.2 101.2 100.0

18658.7 20489.8 21053.5

22627 22191.3 22968.1 23173.9

24816.7 25885.2

24733.4

2013 он 2014 он 2015 он 2016 он 2017 он

Төсвийн зарлага Төсвийн орлого

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 7 ~

Гэр ахуйн тавилга, гэр ахуйн бараа 99.8 99.9 100.3

Эм тариа, эмнэлэгийн үйлчилгээ 100.0 100.0 100.0

Тээвэр 103.5 105.1 100.9

Холбооны хэрэгсэл, шуудангийн үйлчилгээ 98.2 100.0 100.0

Амралт, чөлөөт цаг, соёлын бараа үйлчилгээ

100.5 100.0 100.0

Боловсролын үйлчилгээ 99.9 100.0 100.0

Зочид буудал, нийтийн хоол, дотуур байрны үйлчилгээ

107.1 102.5 100.0

Бусад бараа, үйлчилгээ 102.2 101.6 101.6

Ерөнхий индекс өмнөх сарынхаас 0.6 хувиар өсөхөд хүнсний бараа,

согтууруулах бус ундааны бүлэг 1.7 хувь, Гэр ахуйн тавилга, гэр ахуйн барааны бүлэг

0.3 хувь, Тээврийн бүлэг 0.9 хувь, Бусад бараа, үйлчилгээний бүлэг 1.6 хувиар тус тус

өссөн нь нөлөөлжээ.

Зураг.3.2. Хэрэглээний үнийн индекс (өмнөх оны 12 сар = 100)

III. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ

III.1 АЖ ҮЙЛДВЭР

Энэ онд өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад үйлдвэрлэлт 731.9 сая төгрөг

буюу 23.7 хувиар, борлуулалт 507.2 сая төгрөг буюу 17.0 хувиар тус тус өссөн

байна.

Аж үйлдвэрийн салбарт 40 гаруй аж ахуйн нэгж 100-аад иргэд үйл

ажиллагаа явуулж, түүнд 600-аад ажиллагсад ажиллаж байна. Аж үйлдвэрийн

салбарын дүнгээр 3819.3 сая төгрөгийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж 3490.2 сая

төгрөгийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд борлуулав.

112.9 113.4 114.1 114.5 113.5 112.1 113.5 115.9 116.3 115.9 115.8 116.9

110.8 110.9 111.8 111.9 108.9 108.2 108.4

106.8 103.9 105.0 102.5 100.2

99.9 100.0 101.7 102.6 102.6 103.0 102.5 101.5 101.0 100.9 101.2 101.5

100.4 101.4 101.7 102.1 102.4

Ⅰ Ⅱ Ⅲ Ⅳ Ⅴ Ⅵ Ⅶ Ⅷ Ⅸ Ⅹ Ⅺ Ⅻ 2014 2015 2016 2017

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 8 ~

Зураг.1.1. Аж үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлт, салбараар,

5 дугаар сарын байдлаар

Зураг.1.2. Аж үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн борлуулалт, салбараар,

5 дугаар сарын байдлаар

III.2 Тээвэр, холбоо:

2017 оны 5 дугаар сарын байдлаар хувийн тээврээр зорчигчид өмнөх оны мөн

үеийнхээс 1.4% хувь буурсан, авто тээврээр зорчигчид 1.3% хувиар өссөн

үзүүлэлттэй байна.

Зураг.III.1. Тээврээр зорчигчдын тоо,

жил бүрийн 5 сарын байдлаар

394.4

1793.7

869.8

29.5

545.6

2241.6

1005.6

26.5

Олборлолт Дулаан Боловсруулах Мод боловсруулах

2016 2017

394.4

1762.3

796.8

29.5

545.6

1963.2

956

25.4

Олборлолт Дулаан Боловсруулах Мод боловсруулах

2016 2017

7.5

7.6

7.7

7.5

7.6

7.5

2015. V 2016.V 2017.V

Авто тээвэр Хувийн тээвэр

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 9 ~

ҮНДСЭН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД, жил бүрийн эхний 5 сарын байдлаар

Хэмжих нэгж

2016.V

2017.V

Зөрүү

2017 V 2016 V

%

Нийгмийн статистикийн үзүүлэлтүүд

Бүртгэлтэй ажилгүй иргэд хүн 1078 955 -123 88.6

Бүртгэгдсэн гэмт хэрэг тоо 196 168 -28 85.7

Макро эдийн засгийн статистикийн үзүүлэлт

Хэрэглээний үнийн индексийн өөрчлөлт, оны эцэстэй харьцуулснаар, хувиар

хувь 100.0 100.6 0.6 100.6

Орон нутгийн төсвийн орлого** сая.төг 10785.5 9996.1 -789.4 92.7

Орон нутгийн төсвийн зарлага** сая.төг 22627.0 22191.3 -435.7 98.1

Аж үйлдвэрийн нийт бүтээгдэхүүн сая.төг 3087.4 3819.3 731.9 123.7

- Борлуулсан бүтээгдэхүүн сая.төг 2983.0 3490.2 507.2 117.0

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 10 ~

I.1 АЖИЛГҮЙ ИРГЭДИЙН ТОО, төрлөөр

2016.V 2017.V

Өсөлт, бууралт +,-

Үүнээс: эмэгтэй

Бүгд Үүнээс: эмэгтэй

Бүгд

Өмнөх сарын эцэст байсан ажилгүйчүүд

1048 601 1167 644 119

Тайлант сард нэмэгдсэн ажилгүйчүүд - бүгд

295 137 157 73 -138

Үүнээс: * орон тооны цомхотголоос 23 9 8 5 -15

* байгууллага татан буугдсанаас

8 3 4 2 -4

* өөр газраас шилжиж ирсэн 44 28 15 8 -29

* сургууль төгссөн 28 15 16 7 -12

* цэргээс халагдсан 4 0 1 0 -3

* Мэргэжлийн ур чадварын хувьд тэнцэхгүй болсон

31 4 33 14 2

* цалин багатайгаас 59 22 27 12 -32

* бусад 98 56 53 25 -45

Ажилгүйчүүдээс тайлант сард ажилд орсон

129 42 51 27 -78

Үүнээс: * УҮГ 0 0 0 0 0

* Төрийн төсөвт байгууллага 8 3 4 2 -4

* Нөхөрлөл, компани 117 36 47 25 -70

* Хоршоо 0 0 0 0 0

* Бусад 4 3 0 0 0

Тайлант сард ажилгүйчүүдийн бүртгэлээс хасагдсан

265 113 369 159 104

Тайлант сарын эцэст байгаа ажилгүйчүүд

1078 610 955 547 -123

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 11 ~

I.2 ГЭМТ ХЭРЭГ

I.2. БҮРТГЭГДСЭН ХЭРГИЙН ТОО, төрлөөр

Хэргийн төрөл

2016.V 2017.V Зөрүү +,-

Гэмт хэрэг,бүгд 196 168 -28

- Хүний амь нас хохирсон хэрэг 1 2 1

Үүнээс: санаатайгаар 1 1 0

- Хүчингийн хэрэг 3 3 0

- Дээрмийн хэрэг 0 0 0

- Булаалтын хэрэг 0 3 3

- Танхайн хэрэг 17 11 -6

- Залилангийн хэрэг 10 3 -7

-ТХАБЖ-ын эсрэг 12 9 -3

- Бусдын өмчийн ашиглалын хэрэг 2 2 0

- Иргэдийн өмчийн хулгай 87 68 -19

Үүнээс: малын хулгайн хэрэг 34 21 -13

-Гал түймэр 0 0 0

-Байгал хамгаалах журмын эсрэг 1 2 1

- Зам, тээврийн ослын хэрэг 0 0 0

- Албан тушаал 0 2 2

- Цагдаагийн эсрэг гэмт хэрэг 0 0 0

- ИЭЧЭМ-д халдсан 39 37 -2

- Бусад 24 26 2

Согтуугаар үйлдсэн хэрэг 37 37 0

Бүлэглэн үйлдсэн хэрэг 20 8 -12

Гэмт хэргийн улмаас: - нас барсан 10 8 -2

- гэмтсэн 64 60 -4

Нийт хохирол, сая төг 376.9 266.8 -110.1

Үүнээс: нөхөн төлүүлсэн /хувь/ 50.2% 50.2% 0

Гэмт хэргийн илрүүлэлт, хувиар 48.4% 73.7% 52.3

ЗХХ-иар - Эрүүлжүүлэгдсэн хүн 531 785 254

- Баривчлагдсан 99 286 187

Бүх хэрэгт эзлэх хувь

- Хөнгөн хэрэг 40.3 42.5 2.2

- Хүндэвтэр 48.0 45.6 -2.4

- Хүнд гэмт хэрэг 10.2 10.0 -0.2

- Онц хүнд гэмт хэрэг 1.5 1.9 0.4

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 12 ~

II.1. МӨНГӨ, ЗЭЭЛ

I.1 МӨНГӨ, ЗЭЭЛ, ХАДГАЛАМЖ, мян.төг

2016.V 2017.V

Ү ү н э э с :

Мо

нго

л

ба

нк ХААН

банк

Төр

ийн

б

анк

Ка

пита

л

ба

нк

ХАС банк

Кассын орлого /зузаатгалаар/

1977820.0

1,599,450.0

-

781,500.0

617,950.0

-

200,000.0

Кассын цэвэр орлого

45988533.3

53,702,301.3

1,100.0

17,494,633.5

29,357,891.6

260,428.5

6,588,247.7

Кассын зарлага /шилжүүлэг/

1015190.0

758,278.0

-

583,720.0

11,988.0

-

162,570.0

Кассын цэвэр зарлага

46464161.7

54,896,259.8

3,644.1

16,115,668.7

31,985,457.8

256,955.2

6,534,534.0

Зээлийн өрийн үлдэгдэл

119642988.4

131,593,528.2

-

81,353,418.3

33,339,123.0

866,757.8

16,034,229.1

Хугацаа хэтэрсэн зээлийн өрийн үлдэгдэл

2751685.8

1,832,746.0

-

1,556,164.9

55,516.7

65.1

220,999.3

Чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэл

1283416.8

2,206,737.3

-

917,198.6

304,516.6

117,643.8

867,378.3

Хадгаламжийн үлдэгдэл

46835856.1

55,426,499.8

-

30,387,575.3

16,173,367.1

458,878.3

8,406,679.1

Үүнээс: Хугацаатай

36716620.8

42,114,158.2

-

21,181,388.2

13,295,082.3

399,075.8

7,238,611.9

Хугацаагүй 10119235.3 13,312,341.6 - 9,206,187.1 2,878,284.8 59,802.5 1,168,067.2

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 13 ~

II.2. ТӨСӨВ, САНХҮҮ

II.1 ОРОН НУТГИЙН ТӨСВИЙН ОРЛОГО, мян.төг

2016.V 2017.V

төлөвлөгөө гүйцэтгэл хувь

Нийт орлого ба тусламжийн дүн

10785510.9

9140184.2

9996053.6

109.4

Урсгал орлого 454405.0 2626574.2 3483150.4 132.6

Татварын орлого 2977847.7 2443327.2 3068015.8 125.6

Орлогын албан татвар 1677252.6 1529353.4 1964103.6 128.4

Хүн амын орлогын албан татвар 2445766.0 2374753.4 2778297.3 117.0

Цалин хөлс болон түүнтэй адилтгах орлого 2229489.1 2228609.6 2504912.1 112.4

Хувь хүний орлогын албан татварын буцаан олголт

-768513.4 -845400.0 -814193.7 0.0

Хөрөнгө борлуулсаны орлого 9196.9 15034.1 19107.2 127.1

Үйл ажиллагааны орлого 203410.3 127855.2 251629.3 196.8

Урлагын тоглолт, спортын тэмцээний шагнал, наадмын бай шагнал

3669.7 3254.5 2648.6 81.4

Орлогыг тодорхойлох боломжгүй иргэний татвар

0 0.0 0 0.0

Өмчийн татвар 309212.5 288244.9 420200.7 145.8

Үл хөдлөх хөрөнгийн албан татвар 82975.1 80028.5 119072.2 148.8

Бууны албан татвар 11483.0 17446.4 18902.3 108.3

Авто тээврийн болон өөрөө явагч хэрэгслийн татвар

214754.5 190770.0 282226.2 0.0

Бусад татвар,төлбөр хураамж 991382.6 625728.9 683711.5 109.3

Бусад нийтлэг,төлбөр хураамж 147995.7 153317.5 161335.2 105.2

Улсын тэмдэгтийн хураамж 72319.4 65314.5 83645.8 128.1

Ашигт малтмалын нөөц ашигласаны төлбөр 9000.9 11954.0 8249.2 69.0

Хог хаягдал үйлчилгээний хураамж 66675.4 76049.0 69440.2 91.3

Газрын төлбөр 65670.1 78152.2 194716.6 249.2

Газрын төлбөр 53848.8 41622.2 83516.6 200.7

Дуудлага худалдаа сонгон шалгаруулалт 11821.4 36530.0 111200 0.0

Байгалийн нөөц ашигласны төлбөр 777716.8 394259.2 327659.7 83.1

Рашаан ус ашигласны төлбөр 697887.1 328645.0 263299.1 80.1

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 14 ~

Ойгоос хэрэглээний мод, түлээ ашигласаны төлбөр

75325.7 57634.2 63597.8 110.3

Агнуурын нөөц ашигласаны төлбөр 4504.0 7980.0 762.8 9.6

Татварын бус орлого 7807663.2 6696857 6928037.8 103.5

Нийтлэг татварын бус орлого 159471.4 141582.0 364431.1 257.4

Хүү, торгуулийн орлого 135803.4 108899.0 311194.0 285.8

Бусад нэр заагдаагүй орлого 23668.0 32683.0 53237.1 162.9

Хөрөнгийн орлого 37980.8 41665.0 50703.5 121.7

Хөрөнгө худалдсаны орлого 37980.8 41665.0 50703.5 121.7

Тусламжийн орлого 2614113.7 2271425.5 2271425.5 100.0

Аймаг нийслэлээс авсан санхүүгийн дэмжлэг

2532819.8 2271425.5 2271425.5 100.0

Улсын төсөв орон нутгийн төсөв хоорондын шилжүүлэг

4996097.3 4242184.5 4241477.8 100.0

Улсын төсвөөс авсан санхүүгийн дэмжлэг 4996097.3 4242184.5 4241477.8 100.0

Орон нутгийн зарлага 11346340.1 9140184.2 9369216.1 102.5

Төсвийн байгууллагуудад олгосон санхүүжилт

8732226.3 9140184.2 9369216.1 102.5

Аймаг нийслэлд олгосон тэгшитгэл 81293.9 0 0 0.0

Сум дүүрэгт олгосон татаас 2532819.8 0.0 0 0.0

Төрийн сангийн дансны эцсийн үлдэгдэл 667985.4 0 1304244.2 0.0

II.2 ОРОН НУТГИЙН ТӨСВИЙН ЗАРЛАГА, мян.төг

2016.V

2017.V

Төл

өвл

өгө

ө

гүйц

этг

эл

ийн

зөрүү

Төлөвлөгөө Гүйцэтгэл

I. НИЙТ ЗАРЛАГЫН ДҮН 22627004.4 25210632.6 22191294.3 3019338.3

1.1. Цалин хөлс болон нэмэгдэл урамшил 10948645.5 11194852.6 10805259.5 389593.1

Үндсэн цалин 8933857.9 8092331.7 8159399.1 -67067.4

Нэмэгдэл цалин 1089379.6 2017474.5 1743393.8 274080.7

Гэрээт ажлын цалин 497100.3 518795.5 485788.0 33007.5

Унаа хоолны хөнгөлөлт 17360.6 44041.0 42761.0 1280

Үр дүнгийн урамшуулал 410947.1 356766.1 327678.6 29087.5

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 15 ~

1.2 Ажил олгогчоос НД-д төлөх шимтгэл 1193985.2 1234099.7 1174239.0 59860.7

Байр ашиглалттай холбоотой тогтмол зардал 2210346.2 2500615.3 2336029.3 164586

Гэрэл цахилгаан 305348.1 283961.5 318247.0 -34285.5

Түлш халаалт 1820665.3 2075123.3 1906911.3 168212

Цэвэр, бохир ус 80412.9 123013.9 93899.4 29114.5

Байрны түрээс 3920.0 18516.6 16971.6 1545.0

Хангамж бараа материалын зардал 313552.3 387317.7 341869.4 45448.3

Бичиг хэрэг 34515.4 33855.1 35223.3 -1368.2

Тээвэр /шатахуун/ 208803.4 203405.3 199515.3 3890

Шуудан, холбоо 30724.9 69988.3 47125.8 22862.5

Ном хэвлэл авах 4592.5 9264.3 4038.1 5226.2

Бага үнэтэй, түргэн элэгдэх, ахуйн эд зүйлс 13077.4 38162.3 29482.4 8679.9

Хог хаягдал зайлуулах, хортон мэрэгчдийн устгал, ариутгал

21838.5 32642.4 26482.5 6159.9

Нормативт зардал 946280.8 1215593.0 1028861.5 186731.5

Нормын хувцас, зөөлөн эдлэл 40343.5 48775.5 27657.6 21117.9

Хоол 833339.8 1067454.7 910578.7 156876

Эм 72597.5 99362.8 90625.2 8737.6

Эд хогшил, урсгал засварын зардал 63588.0 205931.3 88657.9 117273.4

Багаж, техник, хэрэгсэл 11791.4 18300.7 4457.8 13842.9

Тавилга 6000 0.0 0.0 0

Хөдөлмөр хамгааллын хэрэгсэл 198.0 178.0 72.2 105.8

Урсгал засвар 45598.4 187452.6 84127.9 103324.7

Томилолт зочны зардал 63595.7 59219.8 50642.1 8577.7

Дотоод албан томилолт 63595.7 59219.8 50642.1 8577.7

Гадаад албан томилолт 0 0.0 0.0 0

Бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний төлбөр хураамж

375295.1 572573.1 352362.6 220210.5

Бусдаар гүйцэтгүүлсэн бусад нийтлэг ажил үйлчилгээний төлбөр хураамж

350482.70 497886.8 293123.6 204763.2

Àудит,баталгаажуулалт зэрэглэл тогтоох үйлчилгээний хөлс

13491.9 40428.7 34021.0 6407.7

Банк, санхүүгийн байгууллагын үйлчилгээний хураамж

2069.2 2062.5 1992.1 70.4

Даатгалын үйлчилгээ 4197.0 14042.6 9908.0 4134.6

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 16 ~

Тээврийн хэрэгслийн оношилгоо 506.0 1724.4 723.6 1000.8

Улсын Мэдээллийн маягт хэвлэх 338.5 6650.0 6804.6 -154.6

Газрын төлбөр 384.9 1053.8 454.0 599.8

Тээврийн хэрэгслийн татвар 3825.1 8724.3 5335.7 3388.6

Бараа үйлчилгээний бусад зардал 910090.3 838496.8 554177.6 284319.2

Бараа үйлчилгээний бусад зардал 855972.6 737948.2 479886.0 258062.2

Хичээл үйлдвэрлэлийн дадлага, сургуулилт 54117.6 100548.6 74291.6 26257

Урсгал шилжүүлэг 13716.0 0.0 0.0 0

Засгийн газрын дотоод шилжүүлэг 13716.0 0.0 0.0 0

Бусад урсгал шилжүүлэг 3383865.9 4875126.8 4490436.5 384690.3

Нийгмийн халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмж 2671738.6 2974136.2 2755733.3 218402.9

Тэтгэвэрт гарахад олгох нэг удаагийн мөнгөн тэтгэмж

402885.8 324994.9 200783.1 124211.8

Нэг удаагийн тэтгэмж, шагнал, урамшуулал 13460.4 20165.0 13735.2 6429.8

Төрөөс иргэдэд үзүүлэх бусад тэтгэмж, дэмжлэг 233760.9 290886.8 264437.9 26448.9

Хөдөө орон нутагт тогтвор суурьшилтай ажилласан албан хаагчдад төрөөс үзүүлэх дэмжлэг

30754.6 1251909.3 1243908.4 8000.9

Хөрөнгө оруулалт 2110809.9 1615501.3 784918.0 830583.3

Барилга байгууламж 0.0 0.0 0 0

Бусад хөрөнгө 2110809.9 1615501.3 784918.0 830583.3

Зардлыг санхүүжүүлэх эх үүсвэр 25885220.5 25210632.6 24733424.3 477208.3

Улсын төсвөөс санхүүжих 14225967.3 16696204.8 16577504.9 118699.9

Тусгай зориулалтын шилжүүлгээс санхүүжих 14225967.3 15934548.7 15935848.7 -1300.0

Орон нутгийн хөгжлийн нэгдсэн сангийн эх үүсвэрээс санхүүжих

0 761656.1 641656.2 119999.9

Орон нутгийн төсвөөс санхүүжих 10146528.3 7318536.0 7017810.1 300725.9

Орон нутгийн төсвөөс санхүүжих 7711576.7 7318536.0 7017810.1 300725.9

Орон нутгийн хөгжлийн сангаас санхүүжих 2434951.6 0 0.0 0

Төсөвт байгууллагын үйл ажиллагаанаас санхүүжих

1289461.7 1195891.8 1138109.3 57782.5

Үндсэн үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 196846.8 37572.0 42062.2 -4490.2

Туслах үйл ажиллагааны орлогоос санхүүжих 71012.1 23066.4 32959.9 -9893.5

Урьд оны үлдэгдлээс санхүүжих 1021602.7 829855.3 823650.6 6204.7

Мөнгөн хөрөнгийн эцсийн үлдэгдэл 3675909.9 0 2542129.9 0

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 17 ~

II.3. ҮНЭ

II.1 ХЭРЭГЛЭЭНИЙ БАРАА, ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ҮНИЙН ИНДЕКС

Барааны бүлгээр 2017 V 2017 V 2017 V

2016 V 2016 XII 2017 IV

ЕРӨНХИЙ ИНДЕКС 102.1 102.4 100.6 ХYНСНИЙ БАРАА, СОГТУУРУУЛАХ БУС УНДАА 100.4 106.3 101.7

01.1 ХYНСНИЙ БАРАА 100.2 106.5 101.9

01.1.1 ТАЛХ, ГУРИЛ, БУДАА 100.9 99.7 100.1

01.1.2 МАХ, МАХАН БYТЭЭГДЭХYYН 98.3 121.9 105.4

01.1.3 ЗАГАС, ДАЛАЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН 122.8 107.9 100.0

01.1.4 СYY, СYYН БYТЭЭГДЭХYYН, ӨНДӨГ 105.1 109.0 99.5

01.1.5 ТӨРӨЛ БYРИЙН ӨӨХ, ТОС 102.2 103.0 101.0

01.1.6 ЖИМС, ЖИМСГЭНЭ 103.5 102.1 102.7

01.1.7 ХYНСНИЙ НОГОО 84.3 100.6 100.9

01.1.8 СААХАР, ЖИМСНИЙ ЧАНАМАЛ, ЗӨГИЙН БАЛ, ЧИХЭР, ШОКОЛАД

120.8 107.5 103.5

01.1.9 ХYНСНИЙ БУСАД БYТЭЭГДЭХYYН 104.2 100.5 100.6

01.2 СОГТУУРУУЛАХ БУС УНДАА 103.9 102.7 99.3

СОГТУУРУУЛАХ УНДАА, ТАМХИ, МАНСУУРУУЛАХ БОДИС 98.9 98.5 98.4

02.1 СОГТУУРУУЛАХ УНДАА 101.7 101.8 99.8

02.2 ТАМХИ 97.3 96.5 97.5

ХУВЦАС, БӨС БАРАА, ГУТАЛ 107.7 100.0 100.0

03.1 ХУВЦАС, БӨС БАРАА 106.6 100.0 100.0

03.1.1 ХӨВӨН, БӨС БАРАА 100.4 100.0 100.0

03.1.2 БYХ ТӨРЛИЙН ХУВЦАС 107.2 100.0 100.0

03.1.3 ЖИЖИГ ЭДЛЭЛ, ХЭРЭГСЭЛ 100.0 100.0 100.0

03.2 ГУТАЛ 110.0 100.0 100.0

ОРОН СУУЦ, УС, ЦАХИЛГААН, ХИЙН БОЛОН БУСАД ТYЛШ 100.2 101.2 100.0

04.1 ОРОН СУУЦНЫ БОДИТ ТYРЭЭС 100.0 100.0 100.0

04.2 ОРОН СУУЦНЫ ТЕХНИКИЙН БОЛОН ЗАСВАРЫН YЙЛЧИЛГЭЭ 104.1 104.1 100.0

04.3 УСАН ХАНГАМЖ БОЛОН ОРОН СУУЦНЫ БУСАД YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

04.4 ЦАХИЛГААН, ХИЙН БОЛОН БУСАД ТYЛШ 98.1 100.0 100.0

ГЭР АХУЙН ТАВИЛГА, ГЭР АХУЙН БАРАА 99.8 99.9 100.3

05.1 ГЭР АХУЙН ТАВИЛГА, ХЭРЭГСЭЛ, ХИВС БОЛОН ШАЛНЫ БУСАД ДЭВСГЭР 96.5 98.4 100.0

05.2 ГЭР АХУЙН ОЁМОЛ, НЭХМЭЛ ЭДЛЭЛ 100.0 100.0 100.0

05.3 ГЭР АХУЙН ЦАХИЛГААН БАРАА 100.0 100.0 100.0

05.4 ГЭР АХУЙН ШИЛЭН ЭДЛЭЛ, САВ СУУЛГА 123.8 103.7 100.0

05.5 ГЭР АХУЙ, ЦЭЦЭРЛЭГИЙН ЗОРИУЛАЛТТАЙ ХӨДӨЛМӨРИЙН БАГАЖ ХЭРЭГСЭЛ 102.5 100.0 100.0

05.6 ГЭР АХУЙН ЦЭВЭРЛЭГЭЭНИЙ БОЛОН БУСАД ЖИЖИГ 101.9 102.1 101.3

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 18 ~

БАРАА, ГЭРИЙН YЙЛЧИЛГЭЭ

ЭМ, ТАРИА, ЭМНЭЛГИЙН YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

06.1 ЭМ, ТАРИА, ЭМНЭЛГИЙН ХЭРЭГСЭЛ 100.0 100.0 100.0

06.2 АМБУЛТОРЫН YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

06.3 ЭМНЭЛЭГТ ХЭВТЭЖ YЗYYЛСЭН YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

ТЭЭВЭР 103.5 105.1 100.9

07.1 ТЭЭВРИЙН ХЭРЭГСЛИЙН ХУДАЛДАН АВАЛТ 116.7 116.3 103.3 07.2 ХУВИЙН ТЭЭВРИЙН ХЭРЭГСЛИЙН ЗАСВАР, YЙЛЧИЛГЭЭ 99.4 101.7 100.0

07.3 ТЭЭВРИЙН YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

ХОЛБООНЫ ХЭРЭГСЭЛ, ШУУДАНГИЙН YЙЛЧИЛГЭЭ 98.2 100.0 100.0

АМРАЛТ, ЧӨЛӨӨТ ЦАГ, СОЁЛЫН БАРАА, YЙЛЧИЛГЭЭ 100.5 100.0 100.0

09.1 ДУУ, ДYРС, ГЭРЭЛ ЗУРАГ, МЭДЭЭЛЛИЙГ БОЛОВСРУУЛАХ ТОНОГ ТӨХӨӨРӨМЖ 101.1 100.0 100.0

09.2 ЧӨЛӨӨТ ЦАГ, СОЁЛЫН YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

09.3 НОМ, СОНИН, БИЧГИЙН ХЭРЭГСЭЛ 100.0 100.0 100.0

БОЛОВСРОЛЫН YЙЛЧИЛГЭЭ 99.9 100.0 100.0 ЗОЧИД БУУДАЛ, НИЙТИЙН ХООЛ, ДОТУУР БАЙРНЫ YЙЛЧИЛГЭЭ 107.1 102.5 100.0

11.1 НИЙТИЙН ХООЛНЫ YЙЛЧИЛГЭЭ 107.6 107.6 100.0

11.2 ЗОЧИД БУУДАЛ ДОТУУР БАЙРНЫ YЙЛЧИЛГЭЭ 106.9 100.0 100.0

БУСАД БАРАА, YЙЛЧИЛГЭЭ 102.2 101.6 101.6

12.1 ХУВЬ ХYНД ХАНДСАН YЙЛЧИЛГЭЭ 102.3 102.2 102.2

12.2 ХУВЬ ХYНИЙ ЭД ЗYЙЛ, ХЭРЭГЛЭЛ 102.7 100.0 100.0

12.3 САНХYYГИЙН YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

III.1 АЖ ҮЙЛДВЭР

I.1 АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН НИЙТ БҮТЭЭГДЭХҮҮН ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ, оны үнээр, жил бүрийн

5 дугаар сарын байдлаар, сая.төг

Д/д Салбар 2016.V 2017.V 2017 V %

2016 V

БҮГД 3087.4 3819.3 123.7

1 Уул уурхай олборлох үйлдвэр 394.4 545.6 138.3

2 Боловсруулах аж үйлдвэр 899.3 1032.1 119.0

4 Цахилгаан дулаан үйлдвэрлэл 1793.7 2241.6 124.9

I.2 АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН БОРЛУУЛСАН БҮТЭЭГДЭХҮҮН, оны үнээр, жил бүрийн

5 дугаар сарын байдлаар, сая.төг

Д/д Салбар 2016.V 2017.V 2017 V %

2016 V

БҮГД 2983.0 3490.2 117.0

1 Уул уурхай олборлох үйлдвэр 394.4 545.6 138.3

2 Боловсруулах аж үйлдвэр 826.3 981.4 118.8

4 Цахилгаан дулаан үйлдвэрлэл 1762.3 1963.2 111.4

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 19 ~

I.3 ГОЛ НЭР ТӨРЛИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ, төрлөөр

Хэмжих нэгж

2016.V

2017.V

2017 V %

2016 V

Нүүрс мян.тн 18.2 25.8 141.8

Гурил тн 64.7 6 9.3

Хивэг тн 18.2 2 11.0

Талх,бүгд тн 131.6 172.5 131.1

Нарийн боов,бүгд тн 43.6 38.3 87.8

Хэрчсэн гурил тн 30.5 28.5 93.4

Хиам тн 7.2 8.8 122.2

Дулаан м/Гкал 74 82 110.8

Ус борлуулалт мян.м3 125 145 116.0

Зүймэл мод ш 0 0 0.0

Гуалин м3 0 0 0.0

Зүсмэл м3 0 0 0.0

Гутал ш 127 161 126.8

Оёдол м/ш 0.7 1.2 171.4

Модон эдлэл ш 0 44 0

Бууз банш тн 0 0 0

Дарсан ногоо тн 3.0 0 0

Түлээ м3 1120 466 41.6

Гэрийн мод /Палк/ ш 0 5 0

III.2 ТЭЭВЭР, ХОЛБОО

II.1 ТЭЭВРИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД, жил бүрийн 5 сарын байдлаар

2015.V 2016.V 2017.V

Хувийн тээвэр 7.5 7.6 7.5

Aвто тээврийн газар 7.5 7.6 7.7

Нийгэм, эдийн засгийн байдлын танилцуулга

~ 20 ~

II.2 НИЙТИЙН АЖ АХУЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД, мян.төг

2017.V Ажиллагсдын

тоо Бүгд орлого Үүнээс:

хүн амаас

Судалгаа авсан байгууллага

Үсчин 4800 4800 7

Гэрэл зураг 6140 6140 4

Хог тээвэр 5357.9 5357.9 6

Халуун ус 10296.2 10296.2 8

Халуун усанд үйлчлүүлсэн хүн 4026 4026 0

Дүн 26594.1 26594.1 25