L/O/G/Owww.themegallery.com

Банкны тогтолцоо ба банкны Банкны тогтолцоо ба банкны үйл ажиллагааүйл ажиллагаа

Гуравдугаар бүлэг

Арилжааны банкнө үйл ажиллагаа

Банк бус санхүүгийн байгууллагын үйл ажиллагаа

Олон улсын банкны үйл ажиллагаа

Банкны тогтолцоо ба төв банкны үйл ажиллагаа

4

1

2

3

Contents

Лекц-4, 5, 6, 7Лекц-4, 5, 6, 7

Санхүүгийн зах зээл бий болсоноор банкны тогтолцоог бий болгоно. Банкны тогтлолцоо:

Банкны 2 янзын тогтолцо байдаг. Үүнд: Нэг шатлалт банкны тогтолцоо Хоёр шатлалт банкны тогтолцоо

Банкны тогтолцоо ба төв Банкны тогтолцоо ба төв банкны үйл ажиллагаабанкны үйл ажиллагаа

Нэг шатлалт банкны тогтолцооны үед:

Банкны үйл ажилгааны гол цөм нь төлөвлөгөөБанкны үйл ажилгааны гол цөм нь төлөвлөгөө

Монополь хэлбэрийн ганц банкМонополь хэлбэрийн ганц банк

Үнийн хатуу бодлого бүхий өрсөлдөөнгүйҮнийн хатуу бодлого бүхий өрсөлдөөнгүй

Монгол улсын хувьд:

•1991 1991 оноос өмнө банкны нэг шатлалд оноос өмнө банкны нэг шатлалд тогтолцоо оршин байсан.тогтолцоо оршин байсан.•1954 1954 онд Сайд нарын зөвлөлөөс Улсын онд Сайд нарын зөвлөлөөс Улсын банкны дүрэм батлагдсанбанкны дүрэм батлагдсан •Банкны үйл ажилгааны гол зүйл нь Банкны үйл ажилгааны гол зүйл нь төлөвлөгөө байсан. Үүнд:төлөвлөгөө байсан. Үүнд:

•Урт хугацааны зээлийн төлөвлөгөөУрт хугацааны зээлийн төлөвлөгөө•Богино хугацааны зээлийн Богино хугацааны зээлийн төлөвлөгөөтөлөвлөгөө•Кассын төлөвлөгөө орж байсан. Кассын төлөвлөгөө орж байсан.

1 шатлалт тогтолцооноос 2 шатлалт тогтолцоонд шилжсэн шалтгаан:

Гадаад орчиныорчины нөлөө

Дотоод орчны нөлөө

Социалист систем задарсан

Өмчийн олон

хэлбэр

Хууль

Өрсөлдөөн

Чөлөөт үнэ

2 шатлалт тогтолцооны үед:2 шатлалт тогтолцооны үед:

Төв банк

Арилжааны банк

Хууль зүйн хэмхэмжээ

Хувийнбанк

Өрсөлдөөн

Олон төрлийн үйлчилгээ

Чөлөөлт үнийн тогтолцоо

1991 1991 оноос банкны системд оноос банкны системд дараах өөрчлөлт орсон. Үүнд:дараах өөрчлөлт орсон. Үүнд:

2 шатлалт тогтолцооны 2 шатлалт тогтолцооны хэлбэр:хэлбэр:

Банкны бизнес нь харилцан итгэлцэл дээр явагддаг.

банкны бизнес нь бусад бизнесийг бодвол эдийн засагт их нөлөөтэй байдаг. Ийм зохицуулалт зайлшгүй шаардлагатай байна.

Хариалцагчид харьцангуй олонтой байдаг.

Банкны үйл ажилгааны үр дүн нь биет хэлбэрээр бодитой байдаггүй. /Үйлдвэрлэл шиг/Олон түмний хараа хяналтан

доор бүх үйл ажилгаа нь явагддаг.

1

4

2

5

3

Эрсдэл ихтэй байдаг.

6

Банк нь нэг төрлийн бизнесийн нэгж юм.Гэхдээ бусад бизнесээс харьцангуй эрсдэл өндөртэй байдаг

онцлогтой.

Зээлийн эрсдэлЗээлийн эрсдэл

Зээийн хүүгийнЗээийн хүүгийн эрсдэлэрсдэл

Валютын ханшны Валютын ханшны эрсдэлэрсдэл

Худалдан авах чадварынХудалдан авах чадварынэрсдэл эрсдэл

Төлбөрийн чадварын Төлбөрийн чадварын эрсдэлэрсдэл

Төлбөрийн системийнТөлбөрийн системийнэрсдэлэрсдэл

Улс төрийн эрсдэл

Банкны үйл ажиллагааны онцлогоос шалтгаалж олон төрлийн эрсдэл учирдаг. тухайлбал:

Төв банкны үйл ажиллагаа

Төв банкыг үйл ажиллагааны бие даасан байдлаар нь 2 хэлбэрт хувааж үздэг. Үүнд:

Засгийн газрын хараат Засгийн газрын хараат хэлбэртэй үйл ажиллагаа хэлбэртэй үйл ажиллагаа явуулдаг Төв банк явуулдаг Төв банк

Засгийн газрын хараат бус Засгийн газрын хараат бус хэлбэрээр бие даасан үйл хэлбэрээр бие даасан үйл ажиллагаа явуулдаг Төв ажиллагаа явуулдаг Төв банкбанк

[Image Info] www.wizdata.co.kr - Note to customers : This image has been licensed to be used within this PowerPoint template only. You may not extract the image for any other use.

Түүнээс 26 жилийн дараа 1694 онд Англи улсад Төв банк байгуулагдсан.

1800 онд Франц улс төв банкныхаа суурийг тавьсан.

19-р зуунд Европийн ихэнх орнууд төв банктай болсон ба 20-р зуунд дэлхийн 150 гаруй орон Төв банктай болсон.

анхны төв банк 1668 онд Швед улсад байгуулагдсан. анхны төв банк 1668 онд Швед улсад байгуулагдсан.

Дэлхий дээр:Дэлхий дээр:

1914 онд АНУ-д 1914 онд АНУ-д 1921 онд Орос улсад1921 онд Орос улсад1924 онд Монгол улсад1924 онд Монгол улсад1948 онд Хятад улсад1948 онд Хятад улсад1971 онд Сингапурт1971 онд Сингапурт1983 онд Люксенбургт Төв 1983 онд Люксенбургт Төв банкууд байгуулагджээ. банкууд байгуулагджээ.

Хамгийн сүүлд байгуулагдсан банк Хамгийн сүүлд байгуулагдсан банк бол Европын төв банк юм. Одоо бол Европын төв банк юм. Одоо дэлхий дээр 161 төв банк үйл дэлхий дээр 161 төв банк үйл ажиллагаагаа явуулж байна. ажиллагаагаа явуулж байна.

Төв банк нь дараах нийтлэг үүргийг Төв банк нь дараах нийтлэг үүргийг гүйцэтгэдэг. гүйцэтгэдэг.

Мөнгөний бодлого явуулахМөнгөний бодлого явуулах

Арилжааны банкуудын үйл Арилжааны банкуудын үйл ажилгаанд хяналт тавих. ажилгаанд хяналт тавих.

[Image Info] www.wizdata.co.kr - Note to customers : This image has been licensed to be used within this PowerPoint template only. You may not extract the image for any other use.

Монгол улсын төв банк Монгол улсын төв банк нь Монгол банк юм. нь Монгол банк юм.

1

2

Монгол банк нь засгийн газраас хараат бус хэлбэртэй, Монгол банк нь засгийн газраас хараат бус хэлбэртэй, төрийн мөнгөний бодлогыг хэрэгжүүлэх эрх бүхий төрийн мөнгөний бодлогыг хэрэгжүүлэх эрх бүхий байгуулага юм. байгуулага юм.

Үндэсний мөнгөн тэмдэгт байдлыг хангах

Монгол банкы үндсэн зорилт нь:

Монгол банк ньДээрхи зорилтыг биелүүлэхийн Дээрхи зорилтыг биелүүлэхийн тулд дараах үйл ажиллагааг тулд дараах үйл ажиллагааг эрхлэн явуулдаг. Үүнд: эрхлэн явуулдаг. Үүнд:

1. 2. Мөнгөний бодлого

боловсруулан хэрэгжүүлэх

4. Арилжааны банкны үйл ажилгаанд ажилгаанд

хяналт тавиххяналт тавих

5. Банк хоорондын

төлбөр тооцоог зохион

байгуулах

6.

Төв банк нь эдийн засаг дахь мөнгөний нийлүүлэлттийг зохицуулах замаар мөнгөний бодлого боловсруулах, хэрэгжүүлдэг.

Мөнгөний Мөнгөний бодлогонд бодлогонд

Мөнгөний Мөнгөний нийлүүлэлтнийлүүлэлт

Дараа Дараа жилд жилд

баримтлахбаримтлах

Монгол банк дараагийн жилд баримтлах төрийн Монгол банк дараагийн жилд баримтлах төрийн мөнгөний бодлогыг боловсруулж жмл бүрийн 10-р сарын 1-нд мөнгөний бодлогыг боловсруулж жмл бүрийн 10-р сарын 1-нд УИХ-д өргөн барьдаг. УИХ-д өргөн барьдаг.

Тухайн Тухайн жилийнжилийн

Монгол банк төрийн мөнгөний бодлогийг хэрэгжүүлэхдээ дараах хэрэгслийг ашигладаг. Үүнд:

1. Банкны заавал байлгах

нөөцийн хувь хэмжээг тогтоох.

2. Банкинд зээл олгох

3. Хүүгийн нэгдсэн бодлого явуулах

4. Нээлттэй зах зээлийн үйл ажилгаа

явуулах

Засгийн газрын санхүүгийн зуучлалын үүргийг Монгол банк гүйцэтгэхдээ дараах үйл ажиллагааг явуулдаг. Үүнд:

Улсын төсвийн нэгдсэн Улсын төсвийн нэгдсэн дансыг өөр дээрээ дансыг өөр дээрээ байршуулж холбогдох байршуулж холбогдох гүйлгээг хийдэг гүйлгээг хийдэг

Засгийн газарт зээл олгодог. Монгол банкнаас төсвийн улиралын чанартай орлого, зарлагын зөрүүг нөхөхөд зориулж тухайн санхүүгийн жил дуусахаас өмнө төлөгдөх түр хугацааны зээлийг Засгийн газарт олгодог.

Хууль тогтоомжинд нийцсэн зуучлалын бусад үйл ажиллагаа эрхлэдэг

Монгол банк нь дараах үйл ажиллагааг явуулахыг хориглодог

Description of the

contents

1. Буцалтгүй тусламж үзүүлэхийг хориглоно1. Буцалтгүй тусламж үзүүлэхийг хориглоно

2. Ашиг олох зорилгоор үл хөдлөх ба 2. Ашиг олох зорилгоор үл хөдлөх ба хөдлөх хөрөнгө худалдах ба худалдан хөдлөх хөрөнгө худалдах ба худалдан авах авах 3. Харилцагч болон гуравдагч этгээдийн 3. Харилцагч болон гуравдагч этгээдийн нууц гэж үзсэн мэдээллийг задлаж нууц гэж үзсэн мэдээллийг задлаж ашиглахыг хориглоно. ашиглахыг хориглоно.

4. Дангаараа буюу бусадтай хамтран санхүүгийн зах зээл дээр ноёрхох, өөр хоорондоо эсвэл гуравдагч этгээдэд шударга бусаар давуу байдал бий болгоход чиглэсэн үйл ажиллагаа явуулахыг хориглоно.

• Title in here

ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc.

• Title in here

L/O/G/Owww.themegallery.com

Thank You!