รัชกาลที่ 2

38
รัชกาลที ่ 2

Transcript of รัชกาลที่ 2

Page 1: รัชกาลที่ 2

รชกาลท 2

Page 2: รัชกาลที่ 2

พญาครฑในเทพนยาย เทวก าเนดเปนเทพองคหนงททรง มหทธานภาพยงแดยอมเปนเทพ พาหนะส าหรบพระนารายณ ปกตอยวมานฉมพล ดงนนจงทรงพระกรณาใหใชรป ครฑยดนาคเปนสญลกษณ ประจ าพระองค

รปครฑยดนาค

Page 3: รัชกาลที่ 2

สมยกรงธน (ตดตามพอไปรบทกครง)

รชกาลท 1 ขนครองราชย

สมเดจเจาฟากรมหลวงอศรสนทร

ออกผนวช @ วดพระศรรตนศาสดาราม ประทบ @ วดสมอราย (วดราชาธวาส)

Page 4: รัชกาลที่ 2

อาย 39 - - > รชกาลท 1 สถาปนายศใหเปน พระมหาอปราช

สมเดจกรมพระราชวงบวรสถานมงคล = องครชทายาท

พระมเหส = เจาฟาหญงบญรอด สมเดจพระศรสรเยนทราบรมราชชนน

โอรส 3 คน คอ 1. เจาฟาราชกมาร 2. เจาฟาชายมงกฎ 3. เจาฟาจฑามณ

ลกกบอครชายา พระองคเจาชายทบ

Page 5: รัชกาลที่ 2

พระราชกรณยกจ Royal Duties

Page 6: รัชกาลที่ 2

พระราชกรณยกจ ดานท านบ ารงประเทศ และปอมปราการ

Page 7: รัชกาลที่ 2

กอสรางเมองนครเขอนขนธ

พมารกรานไทยอยางตอเนอง

สรางเมองและปอมปราการตางๆ ขน เพอใหเปนเมองหนาดานคอยปอมปองกนขาศกทจะยกเขามาทางทะเล

@ สมทรปราการ + ปากลด

ใหครอบครวชาวมอญจากปทมธานมาอยอาศย

ปอมปศาจผสง

ปอมราห

ปอมศตรพนาศ

Page 8: รัชกาลที่ 2

กรมหมนเจษฎาบดนทร

ปอมผเสอสมทร

การสรางเมองหนาดานและปอมปราการตาง ๆ ขนมามากมาย เพอปองกนไมใหขาศกเขามาถงพระนครไดโดยงาย

ปอมประโคนชย

ปอมกายสทธ

ปอมนารายณปราบศก

กรมหมนศกดพลเสพย

ปอมเพชรหงส

Page 9: รัชกาลที่ 2

พระราชกรณยกจ ดานเศรษฐกจ

Page 10: รัชกาลที่ 2

การเดนสวน - อากรสมพตสร การเดนสวน : แตงตงเจาหนาทออกไปส ารวจสวนของราษฎร วาสวนใดมผลไม 7 ชนด (ใหประโยชนแกเจาของ) ตอไปน 1. ทเรยน 2. มะมวง 3. มงคด 4. มะปราง 5. ลางสาด 6. หมากพลคาง 7. ทองหลาง จะตองเสยคาอากรสงกวาผลไมชนดอน

ขนน กระทอน สมตางๆ มะไฟ

ฝรง สาเก สบปะรด เงาะ

เสยคาอากรรองลงมา เรยกวา พลากร

Page 11: รัชกาลที่ 2

การเดนสวน - อากรสมพตสร

การเดนสวน เปนการออกส ารวจตนไม ตามททางการไดก าหนดคาอากรไว

มการระบจ านวนของตนไมทจะเสย

อากรไวในแตละปอยางชดเจนเปนปๆ จนกวาจะเดนสวใหม

อากรสมพตรสร = อากรททางการเรยกเกบจากราษฎรใน

อตราทต าลงมาอกจากไมผลประเภทลมลก

เชน กลวย ออย

ในสวนมเทาไหร = จายเทานน

Page 12: รัชกาลที่ 2

การเดนนา

การแตงตงขาหลวง เพอออกไปท าการส ารวจทนา

ของราษฎร และออกหนงสอส าคญไวใหแกเจาของทนา

เพอไวใชเปนหลกฐานในการเกบคานา เรยกวา ภาษหางขาว

Page 13: รัชกาลที่ 2

เจาของนาตองน าขาวเปลอก ไปสง @ ยงฉางหลวง แบงออกเปน

ภาษหางขาว

- นาทท าไดทงน าทา / น าฝน

- นบจ านวนโค/กระบอทใชท านา - ไมวาจะท านา / ไมท า - - > เสยหางขาวตลอดไป

1. นาน าทา / นาโคค

2. นาฟางลอย

- อาศยแตน าฝนในการท านา - อยในทดอน + ถาทใดท าไมได/ ไมไดท า - - > ไมตองเสยหางขาว

Page 14: รัชกาลที่ 2

ผลประโยชนทางการคา

ตดตอคาขายกบตางประเทศ

ปรบปรง + เปลยนแปลง ลกษณะการเกบภาษอากรใหม >

(เพอความเหมาะสมกบลกษณะการคาของไทย)

Page 15: รัชกาลที่ 2

1. ภาษเบกรอง

คาอนญาตใหเรอเขามาคาขาย โดยเกบภาษมาก/ นอย ตามขนาดความกวางของปากเรอ

2. ภาษสนคาขาเขา-ออก

เกบรอย ชก 3 เกบเปนอยางๆ ไปตามชนดของสนคา เชน น าตาลทราย - - > หาบละ 50 สตางค

Page 16: รัชกาลที่ 2

3. ก าไรคลงสนคา

การตงคลงสนคาเปนของหลวง (มหมายประกาศบงคบ)

ตองขายใหพระคลงสนคา Only !!! (หามขายใหคนอนนะ)

ถาจะคาขายกบตางประเทศ ตองมารบสนคาจากพระคลงสนคา

สนคาทตองคาขายแตพระคลงสนคา

1. รงนก 2. ฝาง 3.ดบก 4. พรกไทย 5. งา

6. เนอไม 7. ผลเรว 8. ตะกว 9. รง

Page 17: รัชกาลที่ 2
Page 18: รัชกาลที่ 2

การคากบตางประเทศ

: สมพนธไมตรกบนานาประเทศ

: ตลาดการคาขยายมากกวารชกาลท 1

: สวนใหญคาขายกบ จน

Page 19: รัชกาลที่ 2

พระราชกรณยกจ การท านบ ารง พระศาสนา

Page 20: รัชกาลที่ 2

ซอมแซมใบลานฉบบทขาดหายไป

สรางพระไตรปฎกฉบบใหมขนมาอกหนงจบ

เรยกวา

(ปกใบลานทท าใหมเขยนลายรดน าพนแดง)

สรางฉบบ

ขนมาในการครงนทรงใหแปลพระปรตรทงหลาย

จากอกษรขอมมาเปนภาษาไทย

ฉบบรดน าแดง

สงคายนาสวดมนต

Page 21: รัชกาลที่ 2

สงเสรมเลาเรยนพระปรยตธรรม

เพอเพมพนความรและวทยฐานะ

ศกษาภาษาบาล

ปฏรปการสอน+สอบพระปรยตธรรมใหม

ก าหนดหลกสตรเปน บาเรยน / เปรยญ - - > ตร / โท / เอก

Page 22: รัชกาลที่ 2

บรณะหนงสอส าคญทางศาสนา

บรณะหนงสอมหาชาตค าหลวง ชวยกนแตงซอมแซม ตอนทหายไป

แตงหนงสอโอวาทานสาสน = ธรรมวนย / ขอปฏบตแกสมณเพศ

(หมพานต / ทานกณฑ / จลพน / มทร / สกบรรพ / ฉกษตรย)

Page 23: รัชกาลที่ 2

ฟนฟประเพณงานวนวสาขบชา ซงปฏบตมาตงแตพระเจาแผนดนครงกรงสโขทย

ออกพระราบญญตใหประชาชนท าวสาขา และหามฆาสตว 3 วน

Page 24: รัชกาลที่ 2

...จงทรงพระราชศรทธาจะยกรอวสาขบชามหายยญพธ อนขาดประเพณมานน ใหกลบคนเจยรฐตกาลปรากฏส าหรบแผนดนสบไป จะใหเปนอตตประโยชน และปรตถประโยชน...แตนสบไป เถง ณ วนเดอน ๖ ขน ๑๔ ค า ๑๕ ค า แรมค า ๑ เปนวนพธวสาขบชานกขตฤกษใหญ

ประชมพระราชปจฉา เลม 2 , ส านกวรรณกรรมและ ประวตศาสตร กรมศลปากร,2550,น. 263-267

พระราชปจฉาในรชกาลพระบาทสมเดจพทธเลศหลานภาลย : พธวสาขบชา

Page 25: รัชกาลที่ 2

...บานเมองเรานคนรนเกามความสามารถรกษาบานเมองไวใหอยอยางสงบสข พอทจะมศลปกรรมตางๆ อนเปนทเชดชภาษาไดอยางเปนระยะเวลาอนยาวนานไมขาดสาย...

พระราชด ารสสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร พระราชทานในทประชมคณะกรรมการมลนธพระบรมราชานสรณ พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ในพระบรมราชปถมภ

เมอวนท 9 ธนวาคม 2520

Page 26: รัชกาลที่ 2

ดานกฎหมาย พระราชกรณยกจ

พระราชก าหนดสกเลก

ชายฉกรรจ พลเมองชนสามญ / เขยนเลขกม

การสก คอ การเอาเหลกแหลม แทงตามเสนหมกทเขยนไวเปนตวอกษร บอกชอเมอง ชอมลนายทสงกด โดยสกทขอมอดานหนาหรอดานหลงมอ

Page 27: รัชกาลที่ 2

พระราชก าหนดหามมใหสบแลซอขายฝน

ในสมยรชกาลท 2 ไดทรงตราพระราชก าหนดโทษใหสงขนไปอก ...หามอยาใหผใดสบฝน กนฝน ซอฝนขายฝน และ เปนผสมซอสมขายเปนอนขาดทเดยว ถามฟงจบได และมผรองฟอง พจารณาเปนสจจะใหลงพระอาญา เฆยน 3 ยก ทเวนบก 3 วน ทเวนเรอ 3 วน รบราชบาทว บตรภรรยา และ ทรพยสงของใหสนเชง ใหสงตว ไปตะพนหญาชาง ผรเหนเปนใจมไดเอาความมาวากลาว จะใหลงพระอาญาเฆยน 60 ท...

สมเดจพระบรมวงศเธอ กรมพระยาด ารงราชานภาพ, พระราชพงศาวดารกรงรตนโกสนทรรชกาลท 2, น.36

Page 28: รัชกาลที่ 2
Page 29: รัชกาลที่ 2

พระราชก าหนดหามเลยงไก นก ปลากดไวชนแลกดเปนการพนน

ในสมยรชกาลท 2 ไดทรงตรากฎไว เพอไมใหเปนหนทางใหไพรฟาประชาชนในพระองคกอกรรมท าบาป ...หามอยาใหผใดเลนชนไกแลลยงนกสชมพ นกคม นกกระทาแลเลยงปลากดตอไปอก จบไดแลมผรองฟองพจารณา เปนสตย ใหลงพระราชอาญา เฆยนสามยกแลวใหเอากรงนก ขวดปลา คาแขวนคอ จ าคอ ประจานรอบตลาดสามวน... กฎหมายรชกาลท 2 , พระราชบญญตเรองหามเลยงไก นก ปลากดไวชนแลกดเปนการพนน จ.ศ.1173

Page 30: รัชกาลที่ 2

พระราชกรณยกจ ศลปวฒนธรรม

Page 31: รัชกาลที่ 2

พระราชนพนธในรชกาลท 2 แยกได 3 หมวดดงน

เปนความเจรญสงสดในทางภาษา และภาษาเปนเครองทแสดงถงวฒนธรรมทเตบโต

วรรณคดและศลปกรรม เปนเครองแสดงถงบานเมองเจรญตงมน

พระมหากษตรยนกอกษรศาสตรพระองคแรก

ยคทองของวรรณคด

Page 32: รัชกาลที่ 2

กลอนบทละครใน

ยอดของบทละครร า

Page 33: รัชกาลที่ 2

กลอนเสภา

Page 34: รัชกาลที่ 2

กาพย

Page 35: รัชกาลที่ 2

บทละครนอก

Page 36: รัชกาลที่ 2

๑. ชางเขยน ๒. ชางปน ๓. ชางแกะ ๔. ชางสลก ๕. ชางหลอ ๖. ชางกลง ๗. ชางหน ๘. ชางรก ๙. ชางบ ๑๐. ชางปน

Page 37: รัชกาลที่ 2

สลกรปสงหสตวนานา ดนเดนออกมาเหมอนจรง ทงเนอนกดงเปนเหนประหลาด พฤกษชาตเหมอนจะไหวไกวกง อนรปเสอสงหมกระทง เหมอนจะยางวางวงเวยนวน” (บทพระราชนพนธจากละครอเหนา)

Page 38: รัชกาลที่ 2

ธงไตรรงคในรชกาลท 6