Post on 27-Jul-2020
toerisme in cijfers g 2009Toerisme Vlaanderen
Foto’sPagina’s 4, 10, 23 en 32: Diatheek Toerisme Vlaanderen
Pagina 12: Westtoer, De HaanCoverfoto: Peter Schoemans, architect: Richard Rogers
Inlichtingen en verkoopTel.: 02-504.03.63Fax: 02-504.03.77
Email: vincent.nijs@toerismevlaanderen.beVerkoopprijs: € 15,00
Toerisme in cijfers onlineSurf naar www.toerismevlaanderen.be/cijfers
Verantwoordelijke uitgeverPeter De Wilde, Toerisme Vlaanderen
Grasmarkt 61, B-1000 BrusselWettelijk Depot: D/2010/5635/21
Planning & Onderzoeki.s
.m.
toerisme in cijfers g 2009
2
Voorwoord 4
Inleiding 7
Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen 9
1. Internationale context 10
2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden 12
2.1 De Duitse markt 12
2.2 De Britse markt 13
2.3 De Franse markt 16
2.4 De Nederlandse markt 19
3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen 23
3.1 Economische situatie in België 23
3.2 Het vakantiegedrag in Vlaanderen 23
3.3 De lange vakanties van de Vlamingen 24
3.4 De korte vakanties van de Vlamingen 27
Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 – beschrijvend overzicht 31
1. De voornaamste trends 32
2. De binnenlandse markt 34
3. De buitenlandse markt 36
4. De belangrijkste buitenlandse markten 38
5. De voornaamste cijfers naar motief 41
6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 44
7. De voornaamste trends naar logiesvorm 45
8. Het logiesaanbod 47
3
Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 – statistisch overzicht 49
Overnachtingen 2009 51
Evolutie overnachtingen 2005-2009 61
Evolutie overnachtingen per marktland 2005-2009 71
Aankomsten 2009 87
Evolutie aankomsten 2005-2009 97
Evolutie aankomsten per marktland 2005-2009 107
Logiesaanbod 2009 123
Evolutie verhuursector 2005-2009 127
Overnachtingen naar motief 2009 131
Overnachtingen per maand 2009 139
Wegwijs 149
Verklaringen van begrippen, werkmethoden en afkortingen 151
Lijst van tabellen 157
Lijst van grafieken en figuren 161
4
Voorwoord
Welkom in onze twaalfde uitgave van het statistisch jaarboek Toerisme in Cijfers. Toerisme Vlaanderen startte deze reeks ruim 10 jaar geleden met als doel het inzicht in en het begrip van de toeristische sector te verbeteren. Ondertussen is de publicatie uitgegroeid tot een vaste waarde die u een klare kijk biedt op de trends van vraag en aanbod in toeristisch Vlaanderen.
Voor het eerst in jaren was het wereldwijde toerisme in 2009 globaal gezien niet opgewassen tegen een externe bedreiging. Tevoren hebben specifieke en lokale gebeurtenissen zoals de Tsjernobyl ramp in 1986, de golfoorlog in 1991, de aanslagen op 11 september 2001, de SARS epidemie in 2003, de tsunami in 2004 het toerisme lokaal of regionaal verstoord. Nooit echter was de wereldwijde terugval zo algemeen en zo sterk als in 2009, onder impuls van de financieel economische crisis. Het aantal toeristen viel hierdoor wereldwijd terug met -4%. Europa als bestemming deelde het sterkst in
de klappen met -6% verlies. Ook Vlaanderen verloor in 2009 -5% buitenlandse toeristen. Voor de binnenlandse markt lijkt dan weer een substitutie-effect op te treden. Zij groeide met ruim 3%.
Het is belangrijk dat we deze en vele andere cijfers en onderzoeken onder de aandacht brengen en met u kunnen delen. Toerisme Vlaanderen wenst verder te bouwen aan een kennis- en innovatiecentrum dat instaat voor verzameling en ontsluiting van kennis, maar ook voor de versterking van de innovatiecapaciteit van de sector. Samen met u willen we werken aan een innovatief toeristisch Vlaanderen dat klaar is voor de nieuwe toerist.
Hou zeker onze website www.toerismevlaanderen.be/cijfers in het oog voor nog meer detailgegevens, de recentste cijfers omtrent inkomend en binnenlands toerisme en nuttige marktonderzoeken. Op deze
5
website vindt u tevens Toerisme in Cijfers XL. Deze online publicatie gaat in een uitgebreide reeks van ongeveer 750 tabellen dieper in op de aankomst- en overnachtingcijfers.
Sinds januari 2010 is het nieuwe en langverwachte logiesdecreet in voege getreden. Voor de uitbater schept het Vlaamse logiesdecreet eerlijke concurrentie met duidelijke spelregels voor iedereen in Vlaanderen. Voor de toerist brengt het logiesdecreet de nodige kwaliteitsgaranties. Via dit omschakelingsproces zullen onder andere de vele gastenkamers en huurvakantiewoningen in Vlaanderen een wettelijke plaats krijgen in de kwaliteitszorg van het toeristische logiesproduct. Dit traject is niet zonder gevolg voor de statistiekreeksen van morgen. Onze diensten zullen alles in het werk stellen om deze omschakeling zo vlot mogelijk te laten verlopen, en de beschikbaarheid van betrouwbare evolutiecijfers van het verblijfstoerisme in
Vlaanderen verzekeren.
Een woord van dank gaat uit naar de Algemene Directie Statistiek van de Federale Overheidsdienst Economie, waarvan we gegevens kregen die in deze publicatie voor u werden geanalyseerd. Mocht u opmerkingen of aanvullingen hebben, dan bent u welkom bij de dienst Planning & Onderzoek van Toerisme Vlaanderen, waarvan u de coördinaten vindt in de binnenkaft.
Peter De Wildeadministrateur-generaal
Toerisme Vlaanderen
7
In Toerisme in Cijfers 2009 zetten we voor het twaalfde jaar op rij de belangrijkste trends en bevindingen voor wat betreft het internationale toerisme en de toerismestromen van, naar en in onze regio op een rijtje. Deze trends zijn gevat in een beschrijvend en cijfermatig onderdeel. De publicatie opent met het beschrijvende luik dat op zijn beurt twee hoofdstukken bevat.
Het eerste hoofdstuk geeft een aantal trends weer op internationaal en Europees niveau. Daarnaast komen ook de recente evoluties in het vakantiegedrag aan bod van de voor onze regio belangrijkste marktgebieden.
De voornaamste internationale marktgebieden voor onze bestemming zijn de buurlanden: Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Het binnenland is, wat het volume betreft, de grootste markt voor onze toeristische industrie. Op basis van vakantieonderzoeken, uitgevoerd in de respectievelijke marktgebieden, worden de recente verschuivingen in het vakantiegedrag van de toeristen in kaart gebracht. Daarnaast knopen we opnieuw aan met enkele interessante economische indicatoren over deze markten.
Het tweede beschrijvende hoofdstuk geeft aan welke belangrijke trends waargenomen worden in het verblijfstoerisme. Aan de hand van de gegevens, verzameld door de FOD Economie – Algemene Directie Statistiek wordt een analyse gemaakt van het commerciële verblijfstoerisme naar herkomstland, bestemmingsregio in ons land, logiesvorm, verblijfsmotief en verblijfsperiode. We bespreken de evoluties van de laatste vijf jaren.
Het statistische luik bestaat uit een katern tabellen en een katern grafieken. De voorgestelde informatie heeft telkens betrekking op het commerciële verblijfstoerisme. De Algemene Directie Statistiek registreert in de verschillende soorten commerciële logiesverstrekkende bedrijven het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen door toeristen. Het betreft zowel overnachtingen van vakantiegangers als zakenlui.
Deze overnachtingen en aankomsten vormen het basisgegeven in de tabellenkatern. Beide gegevens worden voorgesteld voor het meest recente beschikbare jaar (i.c. 2009) of voor de periode 2005-2009. De jaartabellen geven een overzicht naar logiesvorm, de evolutietabellen geven totale overnachtingscijfers
(dan wel aankomstcijfers) weer. Qua bestemming zijn tabellen aangemaakt voor België, de drie gewesten, Vlaanderen (Vlaams + Brussels Gewest), de kust, de kunststeden en de Vlaamse regio’s. De kunststeden zijn Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Qua herkomstlanden werden naast EU-landen nog een aantal andere, voor onze regio belangrijke, herkomst-landen opgenomen.
De katern met de grafieken heeft betrekking op de overnachtingen van 2009. Voor de verschillende bestemmingsregio’s wordt per herkomstland zowel het motief van het verblijf nagegaan als de spreiding van het verblijf over het kalenderjaar.
Een belangrijk inhoudelijk verschil tussen het tweede beschrijvende hoofdstuk en het statistische luik is, dat in het beschrijvende hoofdstuk alle gegevens in verband met het verblijfstoerisme in ons land (in tekst en tabellen) inclusief commercieel huurlogies aan de kust zijn. Om praktische redenen zijn de verhuurcijfers in het statistische luik niet geïntegreerd op tabelniveau, doch als afzonderlijk deel opgenomen. Gezien het enkel om commercieel huurlogies gaat, is de directe verhuur niet opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer kunnen we aannemen dat het overnachtingsvolume in de directe verhuur aan de kust nog eens even groot is als in de commerciële verhuur.
Aan het einde van de publicatie worden een aantal begrippen en werkmethoden nader toegelicht. U vindt er eveneens een lijst met alle voorgestelde tabellen zowel uit het beschrijvende als het statistische luik. Aan de hand van deze lijsten kan u snel navigeren naar het onderdeel dat uw interesse wegdraagt.
Indien u geïnteresseerd bent in meer detailcijfers kan u steeds online terecht op www.toerismevlaanderen.be/cijfers, in Toerisme in Cijfers XL. U vindt er extra tabellen per verblijfsmotief, verblijfsperiode (qua indicatoren) en ook voor de individuele kunststeden, de provincies en alle Vlaamse toeristische regio’s.
Veel leesplezier
Inleiding
toerisme internationaal,in Europa en Vlaanderen
10
1. Internationale context
Evolutie van het internationale toerisme
Jaarlijks schetst de ‘World Tourism Organization’ (UNWTO) het aantal internationale aankomsten en de ontvangsten uit toerisme. Enkel buitenlandse aankomsten, zowel zakelijke als recreatieve, worden in deze cijfers meegerekend. Het millenniumjaar 2000 was een absoluut topjaar. Daarna volgden een aantal jaren van vertraagde groei. Sinds 2004 ging het toerisme wereldwijd weer sterk vooruit. Zelfs de invloed van de tsunami eind 2004, bleef voor het wereldwijde toerisme eerder beperkt.
Eind 2008 wordt gekenmerkt door de financiële crisis. Deze blijkt zijn effect niet te missen. 2008 sloot nog af met een beperkte groei. In het jaar 2009 is de crisis heel duidelijk tot uiting gekomen. Het aantal buitenlandse aankomsten wereldwijd valt terug van 919 miljoen tot 880 miljoen. In 2007 bedroeg de toename nog +6%, in 2008 +2% en in 2009 noteren we een daling van -4%. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt +3%. Een analyse van de cijfers van de crisis maken een aantal trends duidelijk. Er wordt meer gekozen voor nabije bestemmingen. Een tweede vakantie wordt sneller achterwege gelaten. De cijfers voor de eerste maanden van 2010 tonen wel een herstel tegenover 2009.
De belangrijkste bestemming wereldwijd is Frankrijk, gevolgd door Spanje en de Verenigde Staten. Europa ontvangt dan ook veruit de meeste toeristen; 52% van alle aankomsten wereldwijd, met Frankrijk als topbestemming. Het aantal internationale aankomsten in Europa is in 2009 gedaald met bijna -6%. Hiermee scoort Europa het minst goed van alle continenten. De regio Centraal- en Oost-Europa heeft het meest te lijden onder de crisis, ze verliest -10% aankomsten. Zuid-Europa kan het verlies beperken tot -4%. Voor Noord-
Europa en West-Europa bedraagt de achteruitgang respectievelijk -6% en -5%.
Azië en de Pacific komen op de tweede plaats. Met 182 miljoen aankomsten genereren deze landen 21% van de aankomsten wereldwijd. De daling blijft beperkt tot ruim -1%. Dit is heel wat minder dan de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995, die +6% bedraagt. Binnen deze regio zijn er wel sterke verschillen. China, de vierde bestemming in de wereld, kent een daling van -4% aankomsten. De regio Noord-oost-Azië ziet het aantal toeristen ook dalen met bijna -3%. Zuid-oost-Azië daarentegen lijkt veel minder last te hebben van de crisis. Het aantal aankomsten is er nog toegenomen met meer dan +1%, en dit ondanks de aanhoudende demonstraties en problemen in Thailand.
Het Amerikaanse continent zorgt voor 16% van alle internationale aankomsten wereldwijd. Bijna twee derde hiervan is voor Noord-Amerika. Zuid-Amerika en de Caraïben houden vrij goed stand en beperken elk het verlies tot rond de -2%. Noord-Amerika en Centraal-Amerika kennen elk een verlies van ongeveer -5% in 2009.
Het Midden-Oosten is tot 2009 jaar na jaar sterk gestegen. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt dan ook +11%. In 2008 leek deze regio geen last te hebben van de crisis. In 2009 zijn het aantal aankomsten echter gedaald met -5%, de - op Europa na - sterkste relatieve daling.
Afrika is het enige continent dat een vooruitgang kent in 2009. De stijging bedraagt +3%. Deze stijging is vergelijkbaar met die in 2008, maar zit wel onder de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995.
11
Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2009
(aantal x 1.000.000) 1990 1995 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09 GJG* 95-09
Afrika 15 20 45 44 46 5% +3% +6%
Noord-, Midden- en Zuid-Amerika 93 109 143 147 140 16% -5% +2%
Azië en Pacific 58 86 182 184 182 21% -1% +6%
Europa 281 322 487 488 460 52% -6% +3%
Midden-Oosten 10 14 47 56 53 6% -5% +10%
Wereld 456 550 904 919 880 100% -4% +3%
Bron: UNWTO
* GJG: Gemiddelde Jaarlijkse Groei, voor definitie zie achteraan in ‘Wegwijs’
In de tabel van de ontvangsten zijn de bedragen uitgedrukt in dollar en in actuele prijzen. In totaal bedragen de ontvangsten uit het internationaal toerisme in 2009 852 miljard dollar of 611 miljard euro. Het internationaal passagierstransport zit hier niet in. Dit genereert ook nog eens 161 miljard dollar. Het aandeel van de verschillende werelddelen is bij de ontvangsten vrij vergelijkbaar met dat bij de aankomsten. Europa haalt net niet de helft van het totaal binnen. Dit aandeel is iets kleiner dan bij de aankomsten wat er dus op wijst dat de toerist in Europa iets minder heeft gespendeerd dan gemiddeld wereldwijd. Het omgekeerde is waar voor de nummers twee en drie in de lijst, respectievelijk Azië en Pacific en de Amerika’s. De twee kleinere spelers, Afrika en het Midden-Oosten, ontvangen dan weer relatief minder gulle toeristen. De top drie van landen met de hoogste ontvangsten is in 2009 dezelfde als bij de aankomsten maar in een andere volgorde. De Verenigde Staten ontvangen de meeste inkomsten, gevolgd door Spanje en dan pas Frankrijk.
De ontvangsten, uitgedrukt in constante prijzen in dollar, zijn gedaald met bijna -10%. In lokale munten omgerekend bleef de daling beperkt tot -6%. Het verschil is het gevolg van de dollar die nog steeds zwak is. Met andere woorden, de invloed van de crisis die ingetreden is eind 2008, is in 2009 duidelijk voelbaar. De daling is iets groter dan de daling in de aankomsten wat er op wijst dat er niet alleen minder gereisd werd maar dat de toerist per reis ook nog eens minder uitgeeft in 2009.
De bespreking van de evolutie gaat verder in lokale munten en constante prijzen, in vergelijking met de trends in de
tabel zullen er dus verschillen zijn. Europa ziet de inkomsten uit het internationaal toerisme dalen met bijna -7% tegenover 2008. In 2008 bleef het verlies nog beperkt tot iets meer dan -1%. Binnen Europa is het enkel Noord-Europa dat zijn verlies nog enigszins kan beperken tot -3%. De andere subregio’s verliezen elk iets meer dan -7%. In Azië en de Pacific is de terugval beperkt tot -1%. In 2008 was er wel nog een groei van bijna +5% en in de twee jaren voordien lag het groeiritme telkens rond de +10%. Opvallend zijn de prestaties van de subregio’s. Zuid-oost-Azië verliest hier -7% aan inkomsten terwijl het aantal toeristen nog licht stijgt. Noord-oost-Azië en Oceanië zien, als enige subregio’s in de wereld, het aantal inkomsten stijgen. In Noord-oost-Azië blijft dit weliswaar beperkt tot +1%, maar in Oceanië is er een toename van +5%. De Amerika’s gaan van alle werelddelen het sterkst achteruit: -10%. De 2 jaren voordien bedroeg de toename nog telkens ongeveer +5%. Waar de groei van de vorige jaren te danken is aan Noord-Amerika is de sterkste terugval nu ook in Noord-Amerika waar te nemen (-12%). Ook de andere subregio’s zien hun inkomsten dalen. Zuid-Amerika blijft het meest gespaard waar de daling beperkt blijft tot iets meer dan -1%. In het Midden-Oosten zijn de inkomsten uit het internationaal toerisme eveneens gedaald, met -3%. Dit is wel duidelijk minder dan de terugval in aankomsten. De toeristen in het Midden-Oosten gaan hiermee in tegen de trend van lagere uitgaven. Afrika doet het bij de aankomsten nog goed maar bij de ontvangsten gaat het heel wat minder. Er is een daling van -6%. De toerist is dus wel nog naar Afrika gereisd maar heeft er heel wat minder uitgegeven. In Subsahara-Afrika is de daling sterker dan in Noord-Afrika.
Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2009
(in miljard US$) 1990 1995 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09 GJG 95-09
Afrika 5 8 29 30 29 3% -4% +9%
Noord-, Midden- en Zuid-Amerika 69 100 171 188 165 19% -12% +4%
Azië en Pacific 41 77 187 209 203 24% -3% +7%
Europa 143 213 435 474 413 49% -13% +5%
Midden-Oosten 4 9 35 42 42 5% +1% +12%
Wereld 263 407 857 942 852 100% -10% +5%
Bron: UNWTO
12
2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden
g Het vakantiegedrag van de Duitsers
De ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) geeft elk jaar in de ‘Reiseanalyse’ een beschrijving van het reisgedrag van de Duitse bevolking ouder dan 14 jaar. De Duitse korte vakanties (van één tot en met drie overnachtingen) en zakenreizen zijn niet opgenomen in dit onderzoek.
Driekwart van de bevolking ouder dan 14 jaar, of ongeveer 49 miljoen Duitsers, onderneemt in 2009 minstens één vakantie. De vakantieparticipatie ligt in 2009 iets lager dan in 2008, maar wel nog steeds hoger dan in 2007 en dit ondanks de crisis. Het aantal vakanties per Duitse vakantieganger, de frequentie, blijft stabiel in 2009. Het totale aantal Duitse vakanties (bijna 65 miljoen) ligt opnieuw hoger dan het jaar voordien. De winst is uitsluitend voor het binnenland. De buitenlandse vakanties zijn zelfs licht gedaald. Deze daling is eigenlijk niet zo verrassend. Sinds 2004 daalt het aantal buitenlandse vakanties, enkel 2008 vormt hierop een uitzondering.
.
BBP (miljoen euro) BBP per capita (euro)
België 339.162 31.796
Duitsland 2.409.100 29.378
Frankrijk 1.907.145 29.637
Nederland 571.979 34.695
Verenigd Koninkrijk 1.563.186 25.552
Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2005-2009 en BBP 2009
2.1 De Duitse markt
g Economische situatie in Duitsland
Met 82 miljoen inwoners heeft Duitsland het hoogste bevolkingsaantal onder onze buurlanden. Opvallend is dat de populatie kleiner wordt.
Het BBP daalt in 2009 met bijna -5%, de crisis was er dus heel goed te voelen. In vergelijking met de andere buurlanden doet Duitsland het samen met het Verenigd Koninkrijk het minst goed. Per capita is het BBP vergelijkbaar met dat van Frankrijk maar het ligt lager dan dat van België en Nederland. In 2009 is er bijna geen inflatie. Dat is vergelijkbaar met België en Frankrijk maar valt lager uit dan in het Verenigd Koninkrijk en Nederland.De werkloosheidsgraad in Duitsland is vergelijkbaar met die in het Verenigd Koninkrijk en België. De stijging blijft hier in 2009, ondanks de crisis, beperkt.
2005 2006 2007 2008 2009
Populatie (x 1.000) 82.501 82.438 82.315 82.218 82.002
Evolutie BBP1 +0,8% +3,2% +2,5% +1,3% -4,9%
Werkloosheidsgraad 10,7% 9,8% 8,4% 7,3% 7,5%
Inflatie +1,9% +1,8% +2,3% +2,8% +0,2%
Bron: Eurostat1 op basis van constante prijzen
13
Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2007-2009
(vakanties) 2007 2008 2009
Participatie 74,8% 76,2% 75,7%
Frequentie 1,3 1,3 1,3
Aantal vakanties (mln) 62,9 64,0 64,8
Aantal binnenlandse vakanties (mln) 19,8 20,0 21,1
Aantal buitenlandse vakanties (mln) 43,1 44,0 43,7
Bron: FUR
Van de Duitse vakantiegangers gaat ongeveer één op drie in eigen land op reis, een ander derde gaat richting Middellandse Zee en de andere bestemmingen moeten het doen met het overige derde. De favoriete buitenlandse vakantiebestemming van de Duitsers is Spanje: bijna een vijfde van de buitenlandse vakanties gaat in die richting. Spanje blijft net zoals in 2008 stabiel. In 2007 was er nog een grote terugval. Italië ziet het aantal Duitsers opnieuw toenemen en neemt meer afstand van de nummer drie, Oostenrijk. Doordat Oostenrijk zijn verlies kan beperken en Turkije een zwaar verlies moet incasseren van bijna -18% neemt Oostenrijk de derde plaats over van Turkije. Frankrijk en de Scandinavische landen doen het erg goed in 2009. België heeft een aandeel van 0,8%, wat neerkomt op naar schatting 300.000 Duitse reizen van 4 of meer nachten. België is meer een korte vakantiebestemming van de Duitsers. Bij de vakanties van 1 tot en met 3 nachten heeft België een marktaandeel van 3%, of 500.000 vakanties.
Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009
(aantal x 1.000.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Spanje 8,2 8,3 8,3 19,0% +0,5%
Italië 4,6 4,6 5,1 11,7% +11,1%
Oostenrijk 3,7 4,0 3,8 8,7% -3,6%
Turkije 3,8 4,5 3,7 8,4% -17,6%
Noordse landen* 2,2 2,0 2,3 5,2% +14,3%
Frankrijk 1,7 1,8 2,0 4,6% +12,1%
Griekenland 2,3 1,7 1,6 3,7% -6,2%
Andere 16,7 18,9 18,5 42,4% -2,2%
Totaal buitenland 43,1 44,0 43,7 100% -0,7%
Bron: FUR *Noorwegen, Finland, Zweden, Denemarken
Het vliegtuig wordt door meer dan de helft van de Duitsers gekozen als transportmiddel voor buitenlandse vakanties. In 2009 stagneert het aandeel van het vliegtuig, na twee jaar van achteruitgang. Het aandeel was nochtans al jaar na jaar toegenomen tot 2006. Het aandeel van de wagen blijft ongeveer stabiel in
vergelijking met 2008, terwijl de bus beperkt aandeel verliest en de trein licht wint.Voor 52% van de buitenlandse reizen maken de Duitsers in 2009 gebruik van reisbemiddeling. De keuze voor package tours en andere reizen geboekt bij een reisagent valt fors terug ten opzichte van 2008. Voor een binnenlandse reis wordt slechts in 19% van de gevallen beroep gedaan op reisbemiddeling. Gemiddeld besteden de Duitsers 971 euro op vakantie. Rekening houdend met de inflatie is dit iets minder dan in 2008 (976 euro), en nog iets minder dan in 2007 (979 euro). Anderzijds is ook de verblijfsduur in 2009 achteruit gegaan en daalde besteding per persoon en per nacht niet. De gemiddelde verblijfsduur van de Duitsers schommelde al een aantal jaren rond 12,5 nachten, in 2009 is die echter gezakt tot 12,2.
Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009
2007 2008 2009
Transportmiddel
Wagen/Mobilhome/Caravan 34,6% 34,5% 34,3%
Vliegtuig 52,7% 52,4% 52,4%
Bus 8,5% 8,6% 8,2%
Trein 1,7% 1,7% 2,0%
Andere 2,5% 2,8% 3,1%
Reisbemiddeling
Met reisbemiddeling 56% 59% 52%
Zonder reisbemiddeling 44% 41% 48%
Bestedingen (pp/per vakantie)
Per persoon in euro 950 974 971
Reisduur (gemiddeld)
Aantal nachten 12,5 12,5 12,2
Bron: FUR
2.2 De Britse markt
g Economische situatie in het Verenigd Koninkrijk
Het Verenigd Koninkrijk telt meer dan 61 miljoen inwo-ners. Het BBP stijgt tot 2007 erg goed. In 2008 bleef het nagenoeg stabiel waarna het in 2009 afneemt met bijna -5%. Samen met Duitsland kent het van onze buurlan-den de sterkste daling. Het BBP per capita bedraagt in 2009 iets meer dan 25.000 euro, de laagste waarde on-der onze buurlanden. De inflatie is zoals in alle buurlan-den gedaald maar blijft relatief hoog.De werkloosheid is in 2009 sterk toegenomen, tot voor 2009 was ze relatief laag. Nu is de werkloosheidsgraad eer-der gemiddeld in vergelijking met de andere buurlanden.
14
In 2009 is de buitenlandse reislust van de Britten overduidelijk getemperd. Bijna overal in de wereld is het aantal Britse bezoeken fors gedaald en de daling binnen Europa is ongeveer gelijk aan de globale daling wereldwijd. Europa eigent zich wel nog bijna 80% van alle buitenlandse bezoeken toe. Dat is een groter aandeel dan bij de overnachting door relatief kortere reizen binnen Europa en omdat de daguitstappen mee zijn opgenomen bij de bezoeken.
De twee topbestemmingen zijn heel duidelijk afgescheiden van de rest. Het gaat om Spanje en Frankrijk. Net zoals de meeste andere bestemmingen vallen ook zij sterk terug met respectievelijk -16% en -10%. Op de derde plaats komt Ierland ondanks een verlies van -10%. In 2008 waren de Verenigde Staten nog derde maar zij verliezen meer dan -20%. Binnen Europa verliezen alle bestemmingen, de meeste -10% of meer. Enkel Polen kan het verlies heel beperkt houden. De grootste verliezers zijn Portugal, Italië, België en Duitsland.
Buiten Europa krijgen we hoofdzakelijk een gelijkaardig beeld waarbij in de meeste bestemmingen het aantal Britse bezoeken meer dan -10% achteruitgaat. Heel opvallend is echter Egypte waar de Britse bezoeken zijn toegenomen met +12%. Noord-Amerika is hier de grote verliezer.
Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2005-2009 en BBP 2009
2005 2006 2007 2008 2009
Populatie (x 1.000) 60.060 60.426 60.817 61.176 n.b.
Evolutie BBP1 +2,2% +2,8% +2,7% +0,1% -4,9%
Werkloosheidsgraad 4,8% 5,4% 5,3% 5,6% 7,6%
Inflatie +2,1% +2,3% +2,3% +3,6% +2,2%
Bron: Eurostat1 op basis van constante prijzen
BBP (miljoen euro) BBP per capita (euro)
België 339.162 31.796
Duitsland 2.409.100 29.378
Frankrijk 1.907.145 29.637
Nederland 571.979 34.695
Verenigd Koninkrijk 1.563.186 25.552
Bron: Euromonitor
g Het vakantiegedrag van de Britten
De International Passenger Survey (IPS) onderzoekt jaarlijks het reisgedrag van, naar en in het Verenigd Koninkrijk. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend en zowel vakanties, zakenreizen als verblijven bij vrienden en fa-milie komen in aanmerking. In onderstaande tabellen zijn de dagtrips opgenomen in de cijfers met betrekking tot de bezoeken. De overnachtingscijfers sluiten de dag-trips logischerwijze uit.
Het aantal Britse buitenlandse bezoeken en overnachtin-gen zijn in 2009 sterk afgenomen. Het aantal bezoeken was in 2008 nog maar licht gedaald terwijl de overnach-tingen nog toegenomen waren. Opvallend is dat de bui-tenlandse daguitstappen minder sterk zijn afgenomen dan in 2008. Van de 1,8 miljoen daguitstappen gaan er 318.000 richting België, een aandeel van 17%.
Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2007-2009
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 Trend 08-09
Aantal bezoeken 69.450 69.011 58.614 -15,1%
Waarvan daguitstappen 2.632 2.161 1.864 -13,7%
Daguitstappen naar België 458 364 318 -12,6%
Aantal overnachtingen 689.643 703.281 614.492 -12,6%
Bron: IPS
15
Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2007-2009
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Spanje 13.869 13.819 11.582 19,8% -16,2%
Frankrijk 11.201 10.855 9.764 16,7% -10,1%
Ierse Republiek 4.205 3.921 3.549 6,1% -9,5%
Italië 3.569 3.372 2.610 4,5% -22,6%
Duitsland 2.686 2.703 2.127 3,6% -21,3%
Griekenland 2.511 2.096 1.881 3,2% -10,3%
Nederland 2.239 2.008 1.840 3,1% -8,4%
Portugal 2.177 2.531 1.809 3,1% -28,5%
Turkije 1.532 1.936 1.622 2,8% -16,2%
Polen 1.552 1.578 1.554 2,7% -1,5%
België 1.870 1.787 1.392 2,4% -22,1%
Overig Europa 7.777 7.818 6.214 10,6% -20,5%
Europa 55.188 54.424 45.944 78,4% -15,6%
Verenigde Staten 3.923 4.003 3.187 5,4% -20,4%
India 972 956 847 1,4% -11,4%
Egypte 510 664 749 1,3% +12,8%
Verenigde Arabische Emiraten
513 651 549 0,9% -15,7%
Canada 664 626 465 0,8% -25,7%
Australië 532 511 434 0,7% -15,1%
Overige wereld 7.148 7.176 6.439 11,0% -10,3%
Totaal 69.450 69.011 58.614 100% -15,1%
Bron: IPS
De volgende gegevens hebben betrekking op de Britse overnachtingen in het buitenland. Hierdoor sluiten we de daguitstappen logischerwijze uit. Het totaal aantal Britse overnachtingen is afgenomen. Het verlies is in Europa iets sterker dan het totaal. Het marktaandeel van Europa is bij de overnachtingen wel heel wat kleiner dan bij de bezoeken. De verblijfsduur van reizen buiten Europa is dan ook een stuk hoger. De topbestemmingen op vlak van overnachtingen zijn eveneens Spanje en Frankrijk. Het verschil in marktaandeel tussen beide is wel groter dan bij de bezoeken. Ook hier is het verlies van Spanje sterker dan van Frankrijk. Op de derde plaats komt de Verenigde Staten, afgescheiden van de rest. Ierland is duidelijk een bestemming voor korte vakanties waardoor ze een stuk lager staat bij de overnachtingen. Omdat het aantal overnachtingen in India constant blijft en Italië fors verliest, stijgt India naar de vierde plaats. Italië zakt twee plaatsen, want ook Griekenland springt er over, ondanks een verlies van -13%. De grootste verliezers zijn Zwitserland, Malta, Portugal en Italië. België verliest minder Britse overnachtingen dan bezoeken. Het verlies van België ligt hier zelfs nipt onder het Europese gemiddelde.
Bij de verre bestemmingen valt op dat de verdeling bij de overnachtingen heel anders is dan bij de bezoeken. Landen als India, Pakistan, Australië en Thailand doen het opvallend goed door een lange verblijfsduur. Landen als Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten zijn dan weer minder belangrijk bij de overnachtingen. De Britse overnachtingen in de meeste verre bestemmingen gaan, net zoals de bezoeken, sterk achteruit, met Egypte als opvallende uitzondering.
Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2007-2009
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Spanje 131.795 131.299 110.877 18,0% -15,6%
Frankrijk 71.012 71.137 66.329 10,8% -6,8%
Griekenland 26.674 23.246 20.314 3,3% -12,6%
Italië 26.174 25.507 19.926 3,2% -21,9%
Ierse Republiek 21.474 19.407 18.665 3,0% -3,8%
Turkije 16.214 22.541 18.276 3,0% -18,9%
Portugal 21.262 24.179 18.102 2,9% -25,1%
Polen 16.438 17.697 17.773 2,9% +0,4%
Duitsland 13.237 14.979 12.198 2,0% -18,6%
Cyprus 15.141 15.846 12.039 2,0% -24,0%
Nederland 9.025 8.469 8.605 1,4% +1,6%
Zwitserland 7.391 7.755 5.371 0,9% -30,7%
Oostenrijk 4.938 6.063 5.276 0,9% -13,0%
België 5.285 4.759 4.129 0,7% -13,2%
Malta 5.011 5.523 4.002 0,7% -27,5%
Overig Europa 32.425 33.761 30.435 5,0% -9,9%
Europa 423.496 432.168 372.317 60,6% -13,8%
Verenigde Staten 51.688 55.110 43.184 7,0% -21,6%
India 24.986 24.061 24.120 3,9% +0,2%
Pakistan 15.384 15.192 17.019 2,8% +12,0%
Australië 21.021 20.334 15.710 2,6% -22,7%
Canada 10.864 10.647 8.039 1,3% -24,5%
Thailand 9.456 9.908 7.712 1,3% -22,2%
Overige wereld 132.748 135.861 126.391 20,6% -7,0%
Totaal 689.643 703.281 614.492 100% -12,6%
Bron: IPS
De tunnelverbinding wint verder aan belang voor een bezoek aan België. Meer dan de helft komt nu al via deze weg. Het vliegtuig verliest opnieuw een beetje terrein. 16% van de Britse bezoekers vliegt nu naar België. De boot verliest nog iets meer aandeel. In 2007 was de boot nog even belangrijk als de Tunnel. Twee jaar later bedraagt het verschil 22 procentpunt.
16
(indicator) 2005 2006 2007 2008 2009
Populatie (x 1.000) 62.638 62.999. 63.392 63.753. 64.351
Evolutie BBP1 1,9% 2,2% 2,4% 0,2% -2,6%
Werkloosheidsgraad 9,3% 9,2% 8,4% 7,8% 9,5%
Inflatie 1,9% 1,9% 1,6% 3,2% 0,1%
Bron: Eurostat1 op basis van constante prijzen
BBP (miljoen euro) BBP per capita (euro)
België 339.162 31.796
Duitsland 2.409.100 29.378
Frankrijk 1.907.145 29.637
Nederland 571.979 34.695
Verenigd Koninkrijk 1.563.186 25.552
Bron: Euromonitor
Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2007-2009
2007 2008 2009
Vliegtuig 16,8% 19,3% 15,7%
Boot 41,1% 34,4% 30,9%
Tunnel 42,1% 46,3% 53,4%
Totaal 100% 100% 100%
Bron: IPS
Het belangrijkste doel voor een bezoek aan België is vakantie. Dit is het geval voor de helft van de bezoeken. Zaken vormen het motief voor bijna 30% van de bezoeken. De vakanties winnen terug licht aandeel na het verlies in 2008, terwijl de zaken terrein verliezen in 2009. Het bezoek aan familie of vrienden wint het sterkst aan aandeel.
Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2007-2009
2007 2008 2009
Vakantie 53,7% 50,1% 51,3%
Zaken 25,1% 29,8% 28,3%
Bezoek familie of vrienden 11,8% 9,7% 13,6%
Andere 9,3% 10,4% 6,8%
Totaal 100% 100% 100%
Bron: IPS
In totaal besteden de Britten in België in 2009 355 miljoen pond of 399 miljoen euro. Per bezoek komt dit neer op gemiddeld 255 pond of 286 euro. Wanneer rekening gehouden wordt met de inflatie, is het totaal bestede bedrag in België gedaald met 104 miljoen pond of 117 miljoen euro. Dit betekent 36 euro minder per bezoeker. In vergelijking met 2007 is dit zelfs 79 euro minder. De verdere verzwakking van het pond in 2009 laat zich heel duidelijk voelen, zowel op het vlak van het aantal bezoeken als op het vlak van de uitgaven.
Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2007-2009
(aantal x 1.000.000) 2007 2008 2009
In pond 441 449 355
In euro 644 564 399
Bron: IPS
2.3 De Franse markt
g Economische situatie in Frankrijk
Frankrijk is de kaap van de 64 miljoen inwoners voorbij. Dit is net iets meer dan het Verenigd Koninkrijk.Net zoals in de andere buurlanden gaat ook in Frankrijk het BBP in 2009 naar beneden. Frankrijk doet het wel het best van alle buurlanden. Het BBP per capita ligt nu iets onder de 30.000 euro. Frankrijk scoort hiermee minder goed dan Nederland en België, maar is vergelijkbaar met Duitsland. Na de opvallend hoge inflatie in 2008 blijft de geldontwaarding in 2009 nagenoeg stabiel.De werkloosheidsgraad was in Frankrijk sinds 2005 geleidelijk aan het dalen. In 2009 is ze echter opnieuw sterk toegenomen en zit ze zelfs boven het niveau van 2005.
Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2005-2009 en BBP 2009
17
g Het vakantiegedrag van de Fransen
In ‘Le Suivi de la Demande Touristique des Français‘ wordt jaarlijks door INSEE, DGCIS en TNS-Sofres het vakantiegedrag van de Fransen onderzocht en in kaart gebracht. Door middel van een maandelijkse enquête worden 20.000 inwoners van Frankrijk ouder dan 15 jaar ondervraagd. Een vakantie is gedefinieerd als elk recreatief verblijf van minimum één nacht, omwille van ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt één tot drie nachten, terwijl een lange vakantie minimum vier nachten beslaat.
Opgelet, wegens het niet tijdig ter beschikking zijn van de gegevens van 2009, is dit hoofdstuk beperkt tot de cijfers van 2008.
De vakantieparticipatie van de Fransen, of ‘het aandeel van de bevolking dat ten minste eenmaal per jaar een vakantie onderneemt’, bedraagt 80% in 2008. Het aandeel reizende Fransen is in vergelijking met 2007 gelijk gebleven; in vergelijking met 2006 is er een daling. De vakantiefrequentie gaat eveneens achteruit. In 2008 waren er in totaal 212,6 miljoen Franse vakanties. Dit betekent 13 miljoen vakanties minder dan een jaar voordien. Zowel het aantal binnenlandse als buitenlandse vakanties is gedaald; respectievelijk met -5% en -4%. In absolute aantallen is dit vooral merkbaar in het binnenland aangezien 9 op de 10 van de Franse vakanties doorgaan in eigen land.
Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008
(korte + lange vakanties) 2006 2007 2008
Participatie 81,2% 80,0% 79,9%
Frequentie 4,9 5,0 4,7
Aantal korte + lange vakanties (mln) 223,6 225,6 212,6
Aantal binnenlandse vakanties (mln) 202,0 204,1 191,9
Aantal buitenlandse vakanties (mln) 21,2 21,3 20,4
Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres
52% van alle vakanties hebben een verblijfsduur van maximum drie nachten. Hun aantal is in 2008 met -5,9% afgenomen tegenover het jaar voordien. Ook het aantal lange vakanties gaat met meer dan -5% achteruit. De trend naar meer korte vakanties is dus in Frankrijk doorbroken. Ook in 2007 was het aantal lange vakanties al sterker gestegen dan het aantal korte vakanties.
Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008
(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08
Korte vakanties 116,1 116,7 109,9 51,7% -5,9%
Lange vakanties 107,5 108,9 102,7 48,3% -5,6%
Totaal 223,6 225,6 212,6 100% -5,8%
Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres
Het aantal Franse overnachtingen bedraagt in 2008 meer dan 1,1 miljard. Dit zijn er 56 miljoen minder dan het jaar voordien. De daling van het aantal overnachtingen is minder sterk dan deze van het aantal vakanties. Dit duidt op een iets langere verblijfsduur. Het aantal overnachtingen tijdens korte vakanties is sterker gedaald dan die bij de lange vakanties. In 2007 was het aantal overnachtingen tijdens de lange vakanties nog gelijk gebleven, bij de korte vakanties was er toen ook al een afname.
Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen)
(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08
Korte vakanties 215,9 213,8 201,6 14,9% -5,7%
Lange vakanties 1.191,0 1.191,0 1.147,0 85,1% -3,7%
Totaal 1.406,9 1.404,8 1.348,6 100% -4,0%
Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres
Spanje en Italië zijn nog steeds de twee meest geliefde buitenlandse bestemmingen voor de Fransen. Na de sterke daling van Spanje in 2007, blijft het aantal Franse vakanties er nu min of meer stabiel. Italië verwelkomt 2,3 miljoen Fransen in 2008, waarmee het aantal daalt met -13%. Het Verenigd Koninkrijk en Ierland zien het aantal Franse vakantiegangers sterk toenemen in 2008 en komen daardoor op een stevige derde plaats. Het zwakke pond maakt het Verenigd Koninkrijk duidelijk populair bij de Fransen. Het aantal Franse vakanties in België en Luxemburg is in 2008 status quo gebleven. Hierdoor zakken ze naar de vierde plaats. In 2007 overnachtten er iets meer Fransen dan in het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Duitsland kent een forse stijging met +27% en zit zo België en Luxemburg op de hielen. Afrika is de belangrijkste verre bestemming, gevolgd door het Amerikaanse continent. Het aantal vakanties naar Afrika stijgt tegenover 2007, maar bedraagt nog steeds minder dan in 2006. Amerika ontvangt opnieuw ongeveer evenveel Franse toeristen als in 2006. De forse toename in 2007 kon dus niet aangehouden worden. Azië en Oceanië kennen een daling van bijna -10%.
18
Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008
(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08
Spanje 3,6 3,3 3,3 16,3% +2,1%
Italië 2,5 2,6 2,3 11,2% -13,3%
Verenigd Koninkrijk/Ierland 1,2 1,2 1,5 7,5% +32,3%
België/G.H. Luxemburg 1,2 1,2 1,2 6,0% +0,2%
Duitsland 0,9 0,8 1,1 5,2% +27,1%
Totaal Europa 14,2 14,5 13,8 67,3% -5,0%
Afrika 3,4 3,1 3,2 15,9% +6,4%
Amerika 1,4 1,7 1,4 6,9% -16,4%
Azië, Oceanië 1,4 1,5 1,3 6,5% -9,8%
D.O.M., T.O.M.-gebieden 0,8 0,7 0,7 3,3% +3,2%
Totaal buitenland 21,2 21,3 20,4 100% -4,3%
Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres
Wat betreft het aantal nachten is de top drie dezelfde: Spanje op kop, gevolgd door Italië en de Britse eilanden. De evolutie van de overnachtingen in deze landen is vergelijkbaar met die van het aantal vakanties, zij het iets positiever. België en Luxemburg komen op de vijfde plaats. Er zijn 3,9 miljoen overnachtingen genoteerd, een lichte daling ten opzichte van 2007 maar -14% minder dan in 2006. België en Luxemburg zijn bestemmingen waar de gemiddelde verblijfsduur relatief kort is. Het aandeel is dan ook duidelijk kleiner bij de overnachtingen dan bij de vakanties. In Duitsland verblijft de Franse toerist gemiddeld langer, waardoor het voor België en Luxemburg komt. Daarenboven laat Duitsland in 2008 een sterke stijging optekenen van het aantal Franse overnachtingen.
De verre bestemmingen hebben, zoals verwacht, een groter aandeel bij de overnachtingen dan bij de vakanties, meer dan 46%. Ook hier is het Afrikaanse continent koploper. In 2008 stijgt het aantal Franse overnachtingen met +5%. Op de tweede plaats komt Amerika. Het aantal overnachtingen is er sterk gedaald zelfs iets sterker dan het aantal Franse vakanties. Dit wijst erop dat de vakanties er iets korter geworden zijn.
Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen)
(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08
Spanje 33,6 28,1 30,1 14,8% +7,0%
Italië 18,4 20,8 19,8 9,7% -4,5%
Verenigd Koninkrijk/Ierland 7,9 6,4 9,0 4,4% +42,1%
Duitsland 5,3 4,9 6,0 2,9% +22,0%
België/G.H. Luxemburg 4,6 4,0 3,9 1,9% -3,5%
Totaal Europa 110,5 110,7 109,3 53,6% -1,2%
Afrika 37,6 35,5 37,4 18,3% +5,4%
Amerika 22,7 27,5 22,6 11,1% -17,8%
Azië, Oceanië 22,1 23,3 20,5 10,0% -12,2%
D.O.M., T.O.M.-gebieden 12,4 12,3 13,8 6,8% +11,9%
Totaal buitenland 205,3 209,3 203,9 100% -2,6%
Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres
Gezien het grote aantal binnenlandse vakanties maken de Fransen massaal gebruik van de wagen of mobilhome. Ten opzichte van 2007 zijn de aandelen van de transportmiddelen slechts zeer beperkt gewijzigd. De auto verliest een klein beetje van haar populariteit, de trein wint een beetje.
De duur van lange vakanties is in 2008 licht toegenomen. Die van de korte vakanties bleef stabiel. In 2007 waren beide nog gedaald.
Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008
(korte + lange vakanties) 2006 2007 2008
Transportmiddel
Wagen/Mobilhome/Caravan 78,3% 78,3% 77,9%
Trein 12,6% 12,6% 13,0%
Vliegtuig 6,2% 6,4% 6,3%
Bus 2,0% 1,9% 1,8%
Andere 0,9% 0,8% 1,0%
Reisduur
Korte vakanties (in nachten) 1,86 1,83 1,83
Lange vakanties (in nachten) 11,1 10,9 11,2
Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres
19
2.4 De Nederlandse markt
g Economische situatie in Nederland
Nederland telt bijna 16,5 miljoen inwoners. Het BBP is in 2009 gedaald met -3,9%. Per capita ligt het BBP heel wat hoger in Nederland dan in onze andere buurlanden. Met bijna 35.000 euro gaat het om 3.000 euro meer in vergelijking met de eerstvolgende, België. De inflatie is zoals in de andere buurlanden teruggevallen, al is de terugval in Nederland nog relatief beperkt gebleven.De werkloosheid is na jaren van beterschap opnieuw gestegen. Ze blijft met 3,4% wel heel laag.
Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2005-2009 en BBP 2009
2005 2006 2007 2008 2009
Populatie (x 1.000) 16.306 16.334 16.358 16.405 16.486
Evolutie BBP1 +2,0% +3,4% +3,9% +1,9% -3,9%
Werkloosheidsgraad 4,7% 3,9% 3,2% 2,8% 3,4%
Inflatie +1,5% +1,7% +1,6% +2,2% +1,0%
Bron: Eurostat1 op basis van constante prijzen
BBP (miljoen euro) BBP per capita (euro)
België 339.162 31.796
Duitsland 2.409.100 29.378
Frankrijk 1.907.145 29.637
Nederland 571.979 34.695
Verenigd Koninkrijk 1.563.186 25.552
g Vakantiegedrag van de Nederlanders
Sinds 1980 brengt het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (CVO) het vakantiegedrag van de Nederlanders nauwkeurig in kaart. Op een viertal meetmomenten per jaar wordt er bij 6.000 respondenten online gepeild naar het vakantiegedrag gedurende de drie voorliggende maanden. Alle relevante informatie over de verblijven buiten de eigen woning, voor ontspanning of plezier met minstens één overnachting, wordt verzameld. Elke Nederlander, ongeacht zijn leeftijd, komt in aanmerking voor het onderzoek. Een onderscheid wordt gemaakt naar korte vakanties tot en met drie overnachtingen en lange vakanties vanaf vier overnachtingen.
In 2009 blijft de vakantieparticipatie van de Nederlanders hangen rond 81%. In 2008 was de vakantieparticipatie de op één na hoogste ooit. In 2009 realiseren de Nederlanders de op twee na hoogste vakantieparticipatie. Rekening houdend met het feit dat 2009 een crisisjaar was, is dit opvallend. De frequentie was in 2008 al heel hoog en is in 2009 nog verder gestegen. Enkel in 2002 lag de frequentie nog net iets hoger. De Nederlanders nemen gedurende het jaar 2009 gemiddeld bijna drie vakanties. Samen brengt dat het totale aantal vakanties op meer dan 36 miljoen. Dat is de allerhoogste waarde sinds de start van het Continu Vakantie Onderzoek. De toename is enkel toe te schrijven aan de binnenlandse vakanties. Waar het aantal buitenlandse vakanties in 2008 nog sterk gestegen is, stagneren deze in 2009. Toch zijn er nog nipt meer buitenlandse dan binnenlandse vakanties.
Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2007-2009
(korte + lange vakanties) 2007 2008 2009
Participatie 80,7% 81,6% 81,3%
Frequentie 2,82 2,84 2,88
Aantal korte + lange vakanties (mln) 35,2 35,9 36,4
Aantal binnenlandse vakanties (mln) 17,6 17,4 18,0
Aantal buitenlandse vakanties (mln) 17,6 18,5 18,4
Bron: CVO
20
Bijna twee derde van de Nederlandse vakanties duurt minstens vier nachten, een derde is van kortere duur. De groei van het totaal aantal vakanties in 2009 is enkel en alleen te danken aan een fors hoger aantal korte vakanties. Zij gaan met meer dan +6% vooruit. Het aantal lange vakanties daarentegen daalt licht. In 2008 was dit net omgekeerd.
Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Korte vakanties 12.798 12.280 13.079 36% +6,5%
Lange vakanties 22.352 23.627 23.287 64% -1,4%
Totaal 35.150 35.907 36.367 100% +1,3%
Bron: CVO
Negen op tien Nederlandse vakantieovernachtingen vinden plaats tijdens een lange vakantie, een op tien tijdens een korte. De trend in het aantal vakanties wordt doorgetrokken bij het aantal overnachtingen.
Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Korte vakanties 28.261 27.222 28.956 10% +6,4%
Lange vakanties 242.137 252.945 247.439 90% -2,2%
Totaal 270.398 280.167 276.396 100% -1,3%
Bron: CVO
In 2009 tellen we ruim -3% minder buitenlandse lange vakanties vanuit Nederland. Sinds jaar en dag voert Frankrijk de top tien van de buitenlandse bestemmingen aan. Na de korte heropleving van de Nederlandse markt in Frankrijk in 2008, daalt het aantal Nederlandse lange vakanties er opnieuw verder. Duitsland en Spanje vervolledigen de top drie. Duitsland stijgt sterk en gaat voor het eerst boven de twee miljoen Nederlandse vakanties. Duitsland ziet het aantal Nederlandse lange vakanties de laatste 10 jaar bijna verdubbelen, terwijl Frankrijk en Spanje op hetzelfde niveau zitten als eind jaren ’90. Spanje neemt een sterke duik, en realiseert de sterkste relatieve en absolute daling van alle landen in de top tien. Groot-Brittannië ziet het aantal Nederlandse vakanties het meest toenemen, met meer dan +18%. Ook Oostenrijk en de VS kennen een stijging. De andere landen mogen in 2009 minder Nederlanders voor een lange vakantie ontvangen. Een sterke daling doet zich
voor in Griekenland, -14%. Ook naar België zakken de Nederlanders in 2009 minder af dan in 2008.
Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Frankrijk 2.094 2.373 2.290 15,7% -3,5%
Duitsland 1.738 1.878 2.060 14,1% +9,7%
Spanje 1.513 1.732 1.456 10,0% -15,9%
Oostenrijk 1.127 1.069 1.181 8,1% +10,5%
Italië 884 947 919 6,3% -3,0%
België 924 968 889 6,1% -8,2%
Turkije 640 759 670 4,6% -11,7%
Griekenland 731 729 625 4,3% -14,3%
Groot-Brittannië 357 365 433 3,0% +18,6%
Verenigde Staten 309 373 400 2,7% +7,2%
Andere 3.577 3.901 3.669 25,1% -6,0%
Totaal buitenland 13.894 15.094 14.592 100% -3,3%
Bron: CVO
Het aantal overnachtingen tijdens buitenlandse lange vakanties is eveneens gedaald. De top tien bestaat uit dezelfde landen als bij het aantal lange vakanties, zij het in een andere volgorde. Topland is ook hier Frankrijk, gevolgd door Spanje en Duitsland. Opvallend is dat Frankrijk meer Nederlandse overnachtingen telt in 2009 dan in 2008, dit in tegenstelling met de daling van het aantal lange vakanties. Griekenland, Turkije en Spanje zijn de grote verliezers. Groot-Brittannië is ook bij de overnachtingen de grote winnaar. Oostenrijk en Duitsland zijn de twee andere landen die het aantal Nederlandse overnachtingen tijdens een lange vakantie gevoelig zien toenemen. De daling van de overnachtingen in België is vergelijkbaar met de achteruitgang van het aantal vakanties.
21
Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Frankrijk 28.692 30.947 31.846 18,3% +2,9%
Spanje 17.622 20.341 17.582 10,1% -13,6%
Duitsland 14.753 15.870 16.942 9,7% +6,8%
Italië 11.814 12.665 12.413 7,1% -2,0%
Oostenrijk 11.100 11.226 12.233 7,0% +9,0%
Turkije 7.103 8.864 7.410 4,3% -16,4%
België 7.760 7.719 7.070 4,1% -8,4%
Griekenland 8.737 8.368 6.960 4,0% -16,8%
Verenigde Staten 4.754 6.029 6.146 3,5% +1,9%
Groot-Brittannië 2.847 3.441 4.034 2,3% +17,2%
Andere 51.000 55.071 51.228 29,5% -7,0%
Totaal buitenland 166.182 180.542 173.864 100% -3,7%
Bron: CVO
We zagen reeds dat het totale aantal korte vakanties toeneemt. De belangrijkste buitenlandse bestemmingen zien dan ook het aantal korte Nederlandse vakanties toenemen. Het topland, Duitsland, mag zelfs +30% meer Nederlandse korte vakanties optekenen. Groot-Brittannië mag +20% meer Nederlanders ontvangen, terwijl nummer 2, België, ook een stijging van +10% noteert. Bij de kleinere bestemmingen is het opvallend dat Ierland het aantal Nederlandse korte vakanties meer dan verdrievoudigd ziet in één jaar tijd, waardoor het aantal op 50.000 korte vakanties komt.
Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Duitsland 1.213 1.118 1.456 38,2% +30,3%
België 1.172 1.002 1.101 28,9% +9,9%
Frankrijk 551 532 534 14,0% +0,5%
Groot-Brittannië 322 226 272 7,1% +20,2%
Spanje 109 115 100 2,6% -13,2%
Andere 295 370 352 9,2% -4,8%
Totaal buitenland 3.662 3.363 3.816 100% +13,5%
Bron: CVO
Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)
(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09
Duitsland 2.685 2.511 3.275 37,4% +30,4%
België 2.617 2.207 2.345 26,8% +6,2%
Frankrijk 1.323 1.279 1.301 14,8% +1,8%
Groot-Brittannië 725 545 663 7,6% +21,7%
Spanje 280 309 277 3,2% -10,4%
Andere 769 954 902 10,3% -5,4%
Totaal buitenland 8.399 7.805 8.764 100% +12,3%
Bron: CVO
De wagen is en blijft het meest favoriete transportmiddel voor een Nederlandse vakantie. En het marktaandeel is opnieuw toegenomen ten nadele van alle andere vervoermiddelen. Dit is opvallend want het vliegtuig en de trein wonnen de laatste jaren beetje bij beetje aan belang ten koste van de wagen. Voor reizen naar België kiezen de Nederlanders in 2009 opnieuw meer voor de wagen ten koste van de trein. In 2008 had de trein nog een sterke sprong voorwaarts gemaakt die ze nu weer volledig kwijt zijn.
Gemiddeld besteedt de Nederlander in 2009 142 euro per persoon aan een korte vakantie. Voor een korte vakantie in België is dat ongeveer 150 euro. Een lange vakantie mag gemiddeld 569 euro kosten, een naar België 247 euro. Rekening houdend met de inflatie kan gesteld worden dat de bestedingen per persoon voor een korte vakantie ongeveer gelijk gebleven zijn in vergelijking met 2008. Specifiek in België geven de Nederlanders gevoelig minder uit dan het jaar voordien. In 2008 waren de Nederlandse bestedingen tijdens een korte trip in ons land wel uitzonderlijk hoog, in 2009 zijn ze vergelijkbaar met die in 2007. Voor een lange vakantie zijn de uitgaven gezakt met ongeveer 10 euro, ook in België.
22
Tabel 29:Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009
(korte + lange vakanties) Alle bestemmingen(binnen- en buitenland)
België
2007 2008 2009 2007 2008 2009
Transportmiddel
Wagen/Mobilhome/Caravan 73,0% 72,1% 74,2% 89,3% 84,1% 88,8%
Vliegtuig 16,4% 17,7% 16,4% 0,0% 0,0% 0,0%
Bus 3,6% 3,3% 3,1% 2,3% 3,1% 2,6%
Trein 4,4% 4,4% 4,0% 7,7% 12,5% 7,8%
Andere 2,6% 2,4% 2,3% 0,7% 0,3% 0,8%
Bestedingen (pp/per korte vakantie)
Per persoon in euro 135,94 140,06 141,97 142,92 174,42 149,37
Bestedingen (pp/per lange vakantie)
Per persoon in euro 540,00 572,95 568,55 238,65 256,20 247,38
Bron: CVO
De gemiddelde vakantie van de Nederlanders duurt iets meer dan een week. Een vakantie in België 5 nachten. Vooral de lange vakanties naar ons land werden korter.
Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009
(korte + lange vakanties) Alle bestemmingen(binnen- en buitenland)
België
Reisduur (gemiddelde in nachten) 2007 2008 2009 2007 2008 2009
Korte vakanties 2,21 2,22 2,21 2,23 2,20 2,13
Lange vakanties 10,8 10,7 10,6 8,4 8,0 8,0
Alle vakanties 7,7 7,8 7,6 5,0 5,0 4,7
Bron: CVO
23
3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen
3.1 Economische situatie in België
In België wonen meer dan 10,5 miljoen mensen. Hiermee telt België heel wat minder inwoners dan de buurlanden waarmee wordt vergeleken. Het BBP is in 2009 zoals in de andere buurlanden afgenomen. De daling is vergelijkbaar met die in Frankrijk. Het BBP per capita bedraagt bijna 32.000 euro. Enkel Nederland doet het beter dan België. In 2009 is er geen inflatie. Dit is vergelijkbaar met de situatie in Frankrijk en Duitsland.Na twee jaar van dalende werkloosheid, is ze in 2009 opnieuw gestegen tot bijna 8%. Alleen in Frankrijk is de werkloosheidsgraad hoger.
2005 2006 2007 2008 2009
Populatie (x 1.000) 10.446 10.512 10.584 10.667 n.b.
Evolutie BBP1 +1,7% +2,7% +2,9% +1,0% -2,8%
Werkloosheidsgraad 8,5% 8,3% 7,5% 7,0% 7,9%
Inflatie +2,5% +2,3% +1,8% +4,5% +0,0%
Bron: Eurostat1 op basis van constante prijzen
3.2 Het vakantiegedrag in Vlaanderen
Sinds 1982 voert WES Onderzoek & Advies, onder andere in opdracht van Toerisme Vlaanderen, een onderzoek uit naar het reisgedrag van de Belgen. Vanaf 1994 is het een tweejaarlijks onderzoek. Tijdens twee meetmomenten in het jaar worden telkens 6.000 personen bevraagd over hun (korte) vakanties. Een lange vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten, met recreatieve doeleinden. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met één tot drie overnachtingen, met recreatieve doeleinden. In tegenstelling tot de lange vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in tweede verblijven buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies.
Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2005-2009 en BBP 2009
BBP (miljoen euro) BBP per capita (euro)
België 339.162 31.796
Duitsland 2.409.100 29.378
Frankrijk 1.907.145 29.637
Nederland 571.979 34.695
Verenigd Koninkrijk 1.563.186 25.552
24
Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Belgen in 2008
(korte + lange vakanties) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Participatie 73,9 70,3 62,0 69,8
Frequentie 2,2 1,8 2,0 2,1
Aantal korte + lange vakanties (mln) 10,2 1,3 4,0 15,5
Aantal korte + lange zomervakanties (mln) 7,9 0,9 3,0 11,8
Aantal korte + lange wintervakanties (mln) 2,3 0,4 1,0 3,7
Aantal korte + lange binnenlandse vakanties (mln) 3,6 0,2 1,1 4,9
Aantal korte + lange buitenlandse vakanties (mln) 6,6 1,1 2,9 10,6
Bron: WES Onderzoek & Advies
3.3 De lange vakanties van de Vlamingen
g Lange vakantieparticipatie
De lange vakantieparticipatie geeft aan welk aandeel van de bevolking ten minste eenmaal per jaar voor vier nachten of meer op vakantie gaat. Twee derde van alle vakanties zijn lange vakanties. Het spreekt dan ook voor zich dat het beeld van de totale vakanties hier terugkomt, zij het met iets lagere aantallen. Ongeveer 60% van alle Belgen gaat minstens éénmaal per jaar weg voor een lange vakantie. De Belgische toerist doet dit gemiddeld 1,7 maal per jaar. De vakantieparticipatie in Wallonië ligt duidelijk lager. Opvallend is dat hier bijna geen verschil zit tussen de gewesten op het vlak van de vakantiefrequentie.
Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Belgen in 2008
(vakanties) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Vakantieparticipatie 63,6 61,8 54,5 60,6
Vakantiefrequentie 1,7 1,6 1,7 1,7
Aantal vakanties (mln) 6,8 1,0 3,0 10,8
Aantal zomervakanties (mln) 5,5 0,7 2,4 8,6
Aantal wintervakanties (mln) 1,3 0,3 0,6 2,2
Aantal binnenlandse vakanties (mln) 1,7 0,1 0,6 2,4
Aantal buitenlandse vakanties (mln) 5,1 0,9 2,4 8,4
Bron: WES Onderzoek & Advies
g Totale vakantieparticipatie
Onder de totale vakantieparticipatie wordt verstaan, ‘het aandeel van de bevolking dat ten minste eenmaal per jaar een vakantie en/of een korte vakantie onderneemt’. Ongeveer zeven op de tien Belgen onderneemt in 2008 een vakantie. De Belg die op reis gaat doet dit gemiddeld 2,1 maal per jaar. Dit brengt het totaal aantal vakanties op 15,5 miljoen. De Vlamingen scoren het hoogst voor zowel de participatie als de frequentie. Er gaan dus relatief meer Vlamingen op reis dan Walen en Brusselaars, en ze ondernemen jaarlijks meer vakanties. Met meer dan 10 miljoen vakanties zorgen zij dan ook voor twee derden van alle Belgische vakanties. Wallonië trekt de vakantieparticipatie duidelijk naar beneden terwijl Brussel hier gemiddeld op scoort. Op het vlak van frequentie is het dan weer Brussel dat duidelijk lager scoort.Voor de drie gewesten geldt dat zomervakanties heel wat populairder zijn dan wintervakanties. Voor alle Belgen geldt eveneens dat zij veel meer voor buitenlandse bestemmingen kiezen dan voor het binnenland. In Brussel is dit nog veel meer het geval dan in de andere gewesten.
25
g Lange vakantiebestemming
In het binnenland is de kust voor alle Belgen duidelijk de meest geliefde bestemming. Iets meer dan de helft van de lange binnenlandse vakanties vindt plaats aan zee. Dat geldt zowel voor de Vlamingen, Brusselaars, als Walen. Wallonië als bestemming komt in ieder gewest op de tweede plaats. De Vlaamse regio’s hebben nog een zeker belang in het Vlaamse Gewest. De Walen en de Brusselaars trekken hier nagenoeg niet naar toe. De kunststeden zijn nergens van belang voor een lange vakantie.
Frankrijk is de buitenlandse bestemming nummer één voor de Belgen met meer dan 2,7 miljoen vakanties. Spanje komt traditioneel op de tweede plaats bij de buitenlandse bestemmingen, Italië op drie. Deze top drie geldt voor elk van de gewesten. Voor de Vlamingen is Turkije het nummer vier, in Brussel is dit Marokko, op de voet gevolgd door Griekenland. De Walen kiezen net iets meer voor Tunesië dan voor Turkije. Voor Wallonië en voor Brussel kan gesteld worden dat andere bestemmingen dan die die net genoemd werden weinig van belang zijn. Zij kiezen heel duidelijk voor een beperkt aantal zonnige bestemmingen. In Vlaanderen ligt dit anders. De Vlamingen zijn gericht op veel meer bestemmingen. Dit zijn niet noodzakelijk zonnige bestemmingen. Oostenrijk, Duitsland en Nederland mogen heel wat Vlamingen ontvangen.
Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Belgen in 2008
(aantal X 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Vlaamse Kust 872 12,9% 55 5,8% 335 11,4% 1.262 11,7%
Wallonië 367 5,4% 42 4,0% 213 6,9% 622 5,8%
Vlaamse regio's 305 4,5% 2 0,2% 33 1,1% 340 3,1%
Kunststeden 20 0,3% 3 0,3% 24 0,8% 47 0,5%
Binnenland 1.564 23,1% 102 10,3% 605 20,2% 2.271 21,1%
Buitenland 5.212 76,9% 887 89,7% 2.394 79,8% 8.493 78,9%
Frankrijk 1.297 19,0% 316 31,9% 1.104 36,6% 2.717 25,2%
Spanje 778 11,5% 97 9,9% 233 7,8% 1.108 10,3%
Italië 455 6,7% 74 7,5% 262 8,7% 791 7,3%
Turkije 378 5,6% 25 2,5% 107 3,6% 510 4,7%
Oostenrijk 346 5,2% 9 0,9% 23 0,8% 378 3,5%
Duitsland 202 3,0% 5 0,5% 27 0,9% 234 2,2%
Nederland 210 3,2% 9 0,9% 17 0,6% 236 2,2%
Oost-Europa 164 2,4% 32 3,2% 72 2,4% 268 2,5%
Griekenland 243 3,6% 41 4,1% 45 1,5% 329 3,1%
Zwitserland 105 1,5% 28 2,8% 39 1,3% 172 1,6%
Marokko 103 1,5% 44 4,4% 66 2,2% 213 2,0%
Portugal 93 1,4% 20 2,1% 23 0,8% 136 1,3%
Tunesië 109 1,6% 31 3,1% 109 3,6% 249 2,3%
Britse Eilanden 73 1,1% 14 1,4% 38 1,3% 125 1,2%
Egypte 107 1,5% 16 1,6% 39 1,3% 162 1,5%
VS/Canada 111 1,6% 24 2,4% 49 1,6% 184 1,7%
Overig buitenland 438 6,5% 102 10,5% 141 4,8% 681 6,3%
Totaal 6.776 100% 989 100% 2.999 100% 10.764 100%
Bron: WES Onderzoek & Advies
26
g Marktaandeel van de logiesvormen
Het hotel is de belangrijkste logiesvorm voor de Belgen. Bijna 39% van de lange vakanties wordt doorgebracht op hotel. Ook een huurwoning is geliefd met één vierde van de lange vakanties. Op de derde plaats komt familie, vrienden of kennissen met bijna 14%. Andere logiesvormen halen minder dan 10%.Het zijn vooral de Vlamingen die een duidelijke voorkeur hebben voor een lange vakantie op hotel. Meer dan 40% van de Vlaamse vakanties gaat door in deze logiesvorm, iets minder dan een vierde kiest voor een huurwoning. Bij de Walen is het verschil in voorkeur minder duidelijk. De hotels doen 5 procentpunt beter dan de huurwoningen. Vrienden, familie of kennissen scoort hier hoog met 18%. In Brussel ligt de verdeling anders. De belangrijkste overnachtingsvorm is er blijven slapen bij vrienden, familie of kennissen (32%), op de voet gevolgd door de hotels (30%). De huurwoningen halen ook nog 22%. Van alle andere logiesvormen heeft bij de Brusselaars enkel de tweede woning nog een zeker belang.
Tabel 35: Verdeling van de Belgische lange vakanties naar logiesvorm in 2008
(aantal x 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Hotel 2.889 42,7% 296 30,0% 981 32,8% 4.166 38,7%
Huurwoning 1.590 23,4% 223 22,5% 835 27,8% 2.648 24,6%
Vakantiepark 331 4,9% 21 2,1% 57 1,9% 409 3,8%
Camping 539 8,1% 15 1,5% 221 7,5% 775 7,2%
Sociaal toerisme 340 5,0% 25 2,5% 141 4,7% 506 4,7%
Vrienden, familie of kennissen 597 8,6% 318 32,1% 549 18,0% 1.464 13,6%
Tweede woning 379 5,6% 74 7,5% 150 5,0% 603 5,6%
Overige 111 1,7% 17 1,8% 65 2,3% 193 1,8%
Totaal 6.776 100% 989 100% 2.999 100% 10.764 100%
Bron: WES Onderzoek & Advies
g Marktaandeel van de transportmiddelen
De wagen is nog steeds veruit het populairste transportmiddel om op vakantie te gaan. Van alle Belgen gaat 56% met de wagen. Dit komt ongeveer overeen met het percentage bij de Vlamingen. De Walen zitten hier een stuk boven, de Brusselaars onder. Een derde van de Belgen kiest voor het vliegtuig. Een gelijkaardig percentage geldt voor de Vlamingen. Het vliegtuig is in Brussel duidelijk populairder en in Wallonië minder populair. De andere transportmiddelen zijn veel minder belangrijk.
Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Belgen in 2008
(aantal x 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Wagen 3.765 55,5% 451 45,6% 1.801 60,0% 6.017 55,9%
Vliegtuig 2.229 33,0% 423 42,9% 846 28,3% 3.498 32,5%
Touringcar
Pendel 358 5,3% 29 2,9% 183 6,1% 570 5,3%
Etappevakantie 91 1,3% 9 0,8% 19 0,6% 119 1,1%
Trein 234 3,4% 73 7,3% 134 4,4% 441 4,1%
Overige 99 1,5% 4 0,4% 16 0,7% 119 1,1%
Totaal 6.776 100% 989 100% 2.999 100% 10.764 100%
Bron: WES Onderzoek & Advies
27
g Verblijfsduur
De gemiddelde verblijfsduur van de Belgische lange vakantie bedraagt 11,1 nachten. De Vlaamse vakanties duren iets minder lang, de Brusselse een stuk langer met 14 nachten.De meeste lange vakanties van de Belgen duren maximum 7 nachten. De Vlamingen kiezen het meest voor deze duur, de Brusselaars het minst, zij het dat ook daar deze duur het meest voorkomt. Op de tweede plaats komen vakanties van om en bij de twee weken. Het zijn vooral de Brusselaars en de Walen die hiervoor kiezen. De Vlamingen geven iets meer nog de voorkeur aan 8 tot 11 nachten. Verder is het nog opvallend dat 11,5% van de Brusselse vakanties 28 nachten of langer duurt.
Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Belgische lange vakanties in 2008
(verblijfsstructuur) Vlaams Gewest
Brussels Gewest
Waals Gewest
België
4-7 nachten 48,0% 36,1% 44,4% 45,9%
8-11 nachten 20,7% 15,2% 17,4% 19,3%
12-15 nachten 19,7% 25,7% 24,0% 21,5%
16-19 nachten 2,4% 2,9% 1,9% 2,3%
20-27 nachten 5,1% 8,6% 6,7% 5,9%
28 nachten en meer 4,1% 11,5% 5,6% 5,1%
Totaal 100% 100% 100% 100%
Gemiddelde verblijfsduur (in nachten) 10,5 14,0 11,3 11,1
Bron: WES Onderzoek & Advies
g Lange vakantiebestedingen
De bestedingen omvatten alle uitgaven van de vakantieganger in verband met logies, transport, maaltijden en drank, ontspanning, winkelen enz. Per vakantie geeft de Belg 604 euro per persoon uit. Per nacht per persoon komt dit neer op 54 euro. Per vakantie geeft de Brusselaar het meest uit, maar per nacht het minst. Dit kan verklaard worden door de langere verblijfsduur waardoor de transportkost gespreid wordt over meerdere nachten en door de keuze voor de logiesaccommodatie. Per nacht spendeert de Vlaming het meest.
Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Belgen in 2008
(gemiddelde bestedingen in euro)
Vlaams Gewest
Brussels Gewest
Waals Gewest
België
Per persoon en per vakantie 595 629 573 604
Per persoon en per nacht 58 46 52 54
Bron: WES Onderzoek & Advies
3.4 De korte vakanties van de Vlamingen
g Korte vakantieparticipatie
Onder de korte vakantieparticipatie wordt verstaan ‘het aandeel van de bevolking dat minstens eenmaal per jaar een korte vakantie onderneemt’. Korte vakanties tellen maximum drie overnachtingen. In tegenstelling tot de lange vakanties wordt in het onderzoek naar de korte vakanties alleen commercieel logies meegenomen.Van alle Belgen onderneemt 30% minstens één korte vakantie in 2008. In Vlaanderen ligt dit percentage op 36%. Brusselaars en Walen doen dit duidelijk veel minder. Van de 4,7 miljoen Belgische korte vakanties wordt bijna drie vierde ondernomen door de Vlamingen. Net zoals bij de lange vakanties vinden de korte vakanties hoofdzakelijk plaats in het zomerhalfjaar. Het evenwicht tussen binnen- en buitenlandse vakanties wordt wel beter bewaard dan bij de lange vakanties. Er zijn zelfs iets meer binnenlandse korte vakanties.
Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Belgen in 2008
(korte vakanties) Vlaams Gewest
Brussels Gewest
Waals Gewest
België
Korte vakantieparticipatie 36,4 21,4 21,5 30,3
Korte vakantiefrequentie 1,5 1,1 1,5 1,5
Aantal korte vakanties (mln) 3,4 0,3 1,0 4,7
Aantal korte zomervakanties (mln) 2,4 0,2 0,6 3,2
Aantal korte wintervakanties (mln) 1,0 0,1 0,4 1,5
Aantal binnenlandse korte vakanties (mln) 1,9 0,1 0,5 2,5
Aantal buitenlandse korte vakanties (mln) 1,5 0,2 0,5 2,2
Bron: WES Onderzoek & Advies
28
g Korte vakantiebestemming
Van de binnenlandse bestemmingen is Wallonië met een marktaandeel van bijna 19% op alle korte vakanties de populairste bestemming. Het verschil met de kust is heel miniem. De Vlaamse regio’s hebben een marktaandeel van bijna 11%. De kunststeden ontvangen maar iets meer dan 2% van alle korte vakanties, dan nog quasi uitsluitend uit Vlaanderen. Dit beeld komt uiteraard sterk overeen met dat voor Vlaanderen. Voor Wallonië en Brussel spelen enkel de kust en Wallonië een rol.
Ook bij de korte vakanties is Frankrijk het meest geliefd. Opvallend is dat Frankrijk voor de Vlamingen wel de belangrijkste buitenlandse bestemming is maar dat zij de drie belangrijkste binnenlandse bestemmingen moet laten voorgaan. Voor de andere gewesten is Frankrijk afgetekend de eerste keuze voor een korte vakantie. Nog meer dan voor de lange vakanties zijn in Wallonië en Brussel andere buitenlandse bestemmingen minder belangrijk. In Vlaanderen ligt dit anders. Nederland en Duitsland ontvangen elk ongeveer 10% van de korte Vlaamse vakanties. De andere bestemmingen hebben een veel kleiner aandeel.
Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Belgen in 2008
(aantal x 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Vlaamse Kust 626 18,2% 38 15,6% 206 19,8% 870 18,4%
Wallonië 650 18,9% 53 22,1% 184 17,6% 888 18,8%
Vlaamse regio’s 482 13,9% 2 0,9% 22 2,0% 506 10,7%
Kunststeden 95 2,7% 3 1,3% 6 0,6% 104 2,2%
Binnenland 1.853 53,7% 97 39,9% 418 40,0% 2.368 50,1%
Buitenland 1.588 46,3% 145 60,1% 626 60,0% 2.359 49,9%
Frankrijk 458 13,5% 81 33,7% 417 40,6% 956 20,2%
Nederland 415 11,9% 14 5,7% 34 3,2% 463 9,8%
Duitsland 332 9,5% 14 5,9% 46 4,3% 392 8,3%
Italië 47 1,4% 7 3,0% 45 4,3% 99 2,1%
Spanje 83 2,4% 10 4,0% 20 1,8% 113 2,4%
Britse Eilanden 101 3,0% 14 5,7% 17 1,6% 132 2,8%
GH-Luxemburg 41 1,2% 0 0,0% 21 2,0% 62 1,3%
Overig buitenland 111 3,4% 5 2,1% 26 2,2% 142 3,0%
Totaal 3.441 100% 242 100% 1.044 100% 4.727 100%
Bron: WES Onderzoek & Advies
29
g Marktaandeel van de logiesvormen
Nog meer dan voor een lange vakantie gaat de voorkeur van de Belg voor een korte vakantie uit naar een hotel. Meer dan de helft kiest hiervoor. Voor Brussel komt dit percentage zelfs op 67%. Ook bij de korte vakanties komt de huurwoning op de tweede plaats en zijn de andere logiesvormen veel minder belangrijk. Dit geldt voor de drie gewesten.
Tabel 41: Verdeling van de Belgische korte vakanties naar logiesvorm in 2008
(aantal x 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Hotel 1.715 49,9% 163 67,3% 571 54,8% 2.449 51,8%
Huurwoning 963 28,0% 59 24,5% 316 30,3% 1.338 28,3%
Vakantiepark 305 8,8% 0 0,0% 26 2,4% 331 7,0%
Camping 240 7,0% 7 2,7% 89 8,5% 336 7,1%
Sociaal toerisme 188 5,4% 11 4,5% 23 2,2% 222 4,7%
Overige 30 0,9% 2 0,9% 19 1,8% 51 1,1%
Totaal 3.441 100% 242 100% 1.044 100% 4.727 100%
Bron: WES Onderzoek & Advies
g Marktaandeel van de transportmiddelen
Voor een korte vakantie kiest de Belg in meer dan drie vierde van de gevallen voor de wagen om op zijn bestemming te geraken. De trein komt op de tweede plaats met een aandeel van ongeveer 10%. Het vliegtuig haalt iets meer dan 6%. De Vlaming kiest het vaakst voor de wagen, de Brusselaar doet dit het minst. Opvallend is dat voor de Brusselaars de trein heel belangrijk is. Eén op de vier Brusselse korte vakanties gebeurt per trein, voor de Vlaamse en Waalse ligt dit op 9%.
Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Belgen in 2008
(aantal x 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België
Wagen 2.687 78,1% 149 61,3% 775 74,2% 3.611 76,4%
Trein 309 9,0% 61 25,2% 93 8,9% 463 9,8%
Vliegtuig 200 5,7% 17 7,2% 90 8,5% 307 6,5%
Touringcar
Pendel 95 2,8% 15 6,3% 74 7,1% 184 3,9%
Etappevakantie 95 2,7% 0 0,0% 9 0,9% 104 2,2%
Overige 55 1,7% 0 0,0% 3 0,4% 58 1,2%
Totaal 3.441 100% 242 100% 1.044 100% 4.727 100%
Bron: WES Onderzoek & Advies
30
g Korte vakantiebestedingen
De gemiddelde bestedingen tijdens een korte vakantie omvatten alle uitgaven van de korte vakantieganger met betrekking tot transport, logies, eten, drinken, ontspanning, aankopen enz. In 2008 geeft de Belg per korte vakantie 182 euro uit, per nacht komt dit neer op 83 euro. De verschillen tussen de gewesten zijn klein.
Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Belgen in 2008
(gemiddelde bestedingen in euro)
Vlaams Gewest
Brussels Gewest
Waals Gewest
België
Per persoon en per korte vakantie 181 178 184 182
Per persoon en per nacht 82 87 84 83
Bron: WES Onderzoek & Advies
verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009
g beschrijvend overzicht
32
1. De voornaamste trends
In 2009 telt de Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek in België iets meer dan 34 miljoen overnachtingen*. Voor het tweede jaar op rij betekent dit een lichte daling. De overnachtingen worden geregistreerd in alle Belgische commerciële logiesinrichtingen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies**. Zowel vrijetijdstoeristen als zakentoeristen worden meegerekend in deze cijfers. Het Vlaamse Gewest neemt twee derde van alle overnachtingen voor haar rekening; het Brusselse en het Waalse Gewest respectievelijk 15% en 19%. Alle gewesten kennen een daling. Die is het sterkst in het Vlaamse Gewest. De gemiddelde jaarlijkse groei (GJG*) tussen 2005 en 2009 ligt in Brussel op bijna +3%, in de andere gewesten is er een lichte daling. Deze indicator geeft aan hoe de overnachtingen gemiddeld jaarlijks zijn geëvolueerd tussen 2005 en 2009 zonder rekening te houden met het volume in de tussenliggende jaren.
Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG* 2005-2009 Aandeel 2009
Vlaams Gewest 22.912.278 22.999.149 22.412.539 -2,6% -0,5% 66%
Brussels Gewest 4.650.013 5.271.014 5.197.256 -1,4% +2,8% 15%
Waals Gewest 6.694.119 6.678.366 6.570.930 -1,6% -0,5% 19%
België 34.256.410 34.948.529 34.180.725 -2,2% -0,1% 100%
België genereert in 2009 12,6 miljoen aankomsten. Dit betekent een daling na jaren van groei. Met deze daling wordt nu ook de trend van de overnachtingen gevolgd. In 2008 was de stijging van de aankomsten nog opvallend gezien de overnachtingen toen daalden. In het Vlaamse en Waalse Gewest dalen de aankomsten minder sterk dan de overnachtingen. Dit bevestigt de trend die al meerdere jaren wordt waargenomen naar kortere verblijven. In Brussel wordt tegen deze trend ingegaan. Het Vlaamse Gewest is met meer dan 7 miljoen aankomsten goed voor 57% van het totaal. Het Brusselse Gewest neemt 22% voor zijn rekening, het Waalse Gewest 21%. In alle gewesten gaat het aantal aankomsten achteruit. In Brussel het sterkst, -2,2%. In het Waalse Gewest is de afname beperkt tot -0,4%.
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
* Voor definities van ‘aankomsten’, ‘overnachtingen’ en GJG (Gemiddelde Jaarlijkse Groei), zie ‘WEGWIJS’, achteraan deze publicatie. ** Het gaat enkel om commercieel huurlogies aan de kust, de directe verhuur is dus niet mee opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer
kunnen we aannemen dat het overnachtingsvolume in de directe verhuur nog eens even groot is als in de commerciële verhuur.
33
Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Vlaams Gewest 6.709.383 7.327.625 7.220.504 -1,5% +1,9% 57%
Brussels Gewest 2.495.850 2.847.869 2.785.705 -2,2% +2,8% 22%
Waals Gewest 2.499.592 2.610.079 2.599.555 -0,4% +1,0% 21%
België 11.704.825 12.785.573 12.605.764 -1,4% +1,9% 100%
Gemiddeld gezien verblijven toeristen in het Vlaamse Gewest 3,1 nachten in commercieel logies. In Brussel is dat gemiddeld 1,9 en in Wallonië 2,5 nachten. De verblijfsduur is uiteraard erg afhankelijk van het type logiesvorm en het type bestemming, waarop we later terugkomen.
Om een idee te krijgen van de geografische spreiding van de overnachtingen in Vlaanderen toont de volgende figuur de verdeling per gemeente. Gemeenten met minder dan drie commerciële logiesaccommodaties worden wit ingekleurd omwille van vertrouwelijkheid.Het zwaartepunt van de overnachtingen is te situeren aan de kust, in Brussel, de steden Antwerpen en Brugge en de Limburgse Kempen. Daarnaast trekken onder andere ook de Antwerpse Kempen, andere delen in Limburg en de stad Gent, veel overnachtingen aan. Gemeenten in de laagste categorie zijn her en der verspreid in de Vlaamse regio’s.
Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2009
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)
0 25 50 75 km
vertrouwelijk
0 - 15.000
15.001 - 150.000
150.001 - 500.000
500.001 - 1.500.000
1.500.001 - 5.200.000
34
2. De binnenlandse markt
18 miljoen of 53% van alle overnachtingen in ons land zijn binnenlandse overnachtingen. Vooral in het Vlaamse Gewest en Wallonië is het aandeel van de binnenlandse markt op het totaal aantal overnachtingen groot. In het Vlaamse Gewest bedraagt die 60% en in Wallonië 55%. In Brussel daarentegen is het aandeel van de overnachtingen afkomstig uit eigen land opmerkelijk kleiner (17%). Brussel kent wel een sterke stijging in 2009, terwijl de andere gewesten ongeveer status quo blijven. De binnenlandse markt presteert in 2009 beter dan de buitenlandse. Mogelijks een substitutie-effect onder invloed van de algemene financieel economische crisis die vanaf eind 2008 de wereldwijde economie heeft beïnvloed.
Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Vlaams Gewest 13.649.352 13.503.130 13.548.754 +0,3% -0,2% 75%
Brussels Gewest 531.638 764.196 867.330 +13,5% +13,0% 5%
Waals Gewest 3.743.187 3.587.787 3.586.654 -0,0% -1,1% 20%
België 17.924.177 17.855.113 18.002.738 +0,8% +0,1% 100%
Twee derde van de binnenlandse aankomsten vindt plaats in het Vlaamse Gewest, Wallonië heeft een aandeel van 26% en Brussel 9%. Het aantal aankomsten stijgt in de drie gewesten duidelijk, in tegenstelling tot de overnachtingen.
Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Vlaams Gewest 3.198.668 3.689.539 3.767.851 +2,1% +4,2% 66%
Brussels Gewest 296.706 434.570 491.540 +13,1% +13,5% 9%
Waals Gewest 1.408.348 1.439.376 1.474.538 +2,4% +1,2% 26%
België 4.903.722 5.563.485 5.733.929 +3,1% +4,0% 100%
Het Vlaamse Gewest ontvangt niet alleen de meeste binnenlandse aankomsten en overnachtingen maar ook de gemiddelde verblijfsduur is er hoger dan in de andere gewesten. In het Vlaamse Gewest verblijft de gemiddelde Belgische toerist 3,6 nachten. In Brussel en Wallonië is dat gemiddeld 1,8 en 2,4 nachten. De verhuur via verhuurkantoren, die enkel aan de kust is opgenomen, vormt een belangrijke factor die dit verschil beïnvloedt.
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
35
Onderstaande figuur toont de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen per gemeente. De binnenlandse markt situeert zich vooral aan de kust, en in tweede orde in de Antwerpse en Limburgse Kempen en andere gemeenten in Limburg. Ook de kunststeden evenals enkele andere steden en gemeenten in de Vlaamse regio’s kunnen rekenen op aardig wat binnenlandse belangstelling.
Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)
0 25 50 75 km
vertrouwelijk
0 - 15.000
15.001 - 150.000
150.001 - 500.000
500.001 - 1.500.000
1.500.001 - 1.610.000
36
3. De buitenlandse markt
In 2009 tellen we in België iets meer dan 16 miljoen buitenlandse overnachtingen, of 47% van alle overnachtingen in ons land. Het gaat om de som van alle verblijfsnachten van buitenlandse toeristen en zakenlui in commercieel logies. In vergelijking met 2008 is het aantal buitenlandse overnachtingen gedaald met meer dan -5%, deels een gevolg van de financieel economische crisis die eind 2008 begon. De daling komt voor in alle gewesten. In het Vlaamse is die het sterkst en bedraagt bijna -7%. In het Vlaamse Gewest is door de achteruitgang in 2009 het aantal buitenlandse overnachtingen tegenover 2005 gemiddeld jaarlijks zelfs gedaald met -1,1%. De andere twee gewesten behouden wel een positieve gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2005. Door het overwicht van het Vlaamse Gewest binnen België is de globale gemiddelde jaarlijkse groei ook licht negatief.
Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Vlaams Gewest 9.262.926 9.496.019 8.863.785 -6,7% -1,1% 55%
Brussels Gewest 4.118.375 4.506.818 4.329.926 -3,9% +1,3% 27%
Waals Gewest 2.950.932 3.090.579 2.984.276 -3,4% +0,3% 18%
België 16.332.233 17.093.416 16.177.987 -5,4% -0,2% 100%
In vergelijking met 2008 is het aantal buitenlandse aankomsten in België in 2009 met bijna -5% achteruit gegaan. Alle gewesten zien het aantal buitenlandse aankomsten afnemen. In het Vlaamse en Brusselse Gewest ligt de daling rond -5%. In het Waalse Gewest blijft de daling iets meer beperkt, -4%. Het Vlaamse Gewest ontvangt de helft van de buitenlandse aankomsten in België. Brussel krijgt een derde van de buitenlandse aankomsten en Wallonië 16%. In Brussel komt 83% van alle aankomsten toe aan buitenlandse toeristen. Dit bevestigt het internationale karakter van de hoofdstad.
Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Vlaams Gewest 3.510.715 3.638.086 3.452.653 -5,1% -0,4% 50%
Brussels Gewest 2.199.144 2.413.299 2.294.165 -4,9% +1,1% 33%
Waals Gewest 1.091.244 1.170.703 1.125.017 -3,9% +0,8% 16%
België 6.801.103 7.222.088 6.871.835 -4,8% +0,3% 100%
In het Vlaamse en Waalse Gewest verblijven buitenlandse vakantiegangers en zakenlui gemiddeld 2,6 nachten. In Brussel, dat meer zakentoeristen en citytrippers aantrekt voor een kort verblijf, is de gemiddelde verblijfsduur 1,9 nachten.
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
37
De buitenlandse overnachtingen zijn, meer dan de binnenlandse, geconcentreerd in de kunststeden. Dat komt deels door het buitenlandse zakentoerisme, deels door de vele recreatieve citytrips. Brussel staat op kop, gevolgd door Antwerpen, Brugge en Gent. Daarnaast oefenen, vooral wat recreatief toerisme betreft, zowel de kust als enkele gemeenten in de Kempen een grote aantrekkingskracht uit op de buitenlanders, vooral uit de buurlanden.
Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009
0 25 50 75 km
vertrouwelijk
0 - 15.000
15.001 - 150.000
150.001 - 500.000
500.001 - 1.500.000
1.500.001 - 4.330.000
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)
38
4. De belangrijkste buitenlandse markten
Onze vier grote buurlanden vormen met voorsprong de belangrijkste buitenlandse markten in België. Spanje volgt op de vijfde plaats, in 2008 was dit nog de Verenigde Staten.
Driekwart van de buitenlandse overnachtingen in België wordt door de top vijf markten gegenereerd. Samen zorgt de top vijf tevens voor 35% van alle overnachtingen. De Spaanse, Franse en Duitse overnachtingen blijven in 2009 ongeveer op hetzelfde niveau als het jaar voordien. Topland Nederland daalt licht. De Britse markt tuimelt naar beneden met meer dan -18%. De dalende trend van de Verenigde Staten zet zich verder, dit jaar met -4,7%, waardoor hun marktpositie verder verzwakt. Tussen de gewesten zijn er duidelijke verschillen. In het Vlaamse Gewest zorgen de vijf belangrijkste buitenlandse markten voor 81% van de buitenlandse overnachtingen en voor 32% van alle overnachtingen. In Wallonië liggen beide percentages iets hoger, respectievelijk 86% en 39%. Brussel kan dan weer heel wat verschillende markten bekoren. De top vijf buitenlandse markten zorgt er voor 53% van de buitenlandse overnachtingen en 45% van alle overnachtingen in de hoofdstad.
Zowel in België, het Vlaamse als het Waalse Gewest, is de Nederlandse markt met voorsprong de belangrijkste. Ze zorgt voor 32% van alle buitenlandse overnachtingen. Dit aandeel ligt iets hoger in het Vlaamse Gewest (37%). Wallonië is nog afhankelijker van de Nederlandse markt, met een aandeel van 53% van alle buitenlandse overnachtingen. In Brussel komt Nederland pas op de vijfde plaats. De Nederlandse markt is een plaats gedaald tegenover 2008 ten bate van de Spaanse markt. De Nederlandse markt verliest in 2009 in alle gewesten overnachtingen.
De Franse markt behoudt de tweede plaats en versterkt haar positie nog licht. In 2007 was ze nog vierde. In Brussel is zij de belangrijkste markt. In Brussel neemt het aantal Franse overnachtingen sterk toe met +9,5%. Hiermee is ze er, voor het tweede jaar op rij, de sterkste stijger. In het Waalse Gewest is er
een beperkte stijging. Alleen in het Vlaamse Gewest is er een terugval van -5,4%.
Duitsland wordt derde. Dit dankt het niet aan zijn eigen sterke prestatie maar wel aan de zwakke prestatie van de Britse markt. Het volume Duitse overnachtingen blijft in 2009 ongeveer constant. In het Vlaamse Gewest komen de oosterburen nog steeds op de tweede plaats. In het Vlaamse Gewest presteert de Duitse markt het best van alle topmarkten met een beperkt verlies van -1%. Brussel ziet het aantal Duitse overnachtingen met een vergelijkbaar percentage dalen. In Wallonië presteert de Duitse markt het best van de top vijf, met een toename met +2,5%.
De Britse markt in België zakt in 2009 verder weg met een afname van bijna -20%. In 2008 was ze al van de tweede naar de derde plaats gegaan en nu zakt ze naar de vierde plaats. In het Vlaamse Gewest blijft de Britse markt op de derde plaats ondanks een daling met -20%. In Brussel was ze tot en met 2007 vele jaren de belangrijkste markt, nu is ze voor het tweede jaar op rij tweede. Het aantal Britse overnachtingen is in onze hoofdstad met meer dan -18% gedaald. Ook in het Waalse Gewest nemen de Britse overnachtingen af (-11%). Het aantal Britse overnachtingen ligt er wel heel wat lager dan in de andere gewesten. Het Verenigd Koninkrijk is er slechts de vierde markt met niet meer dan een tiende van het totaalvolume in België.
Spanje komt voor de eerste maal op de vijfde plaats, zij het ver achter Duitsland. Het aantal overnachtingen is in 2009 met nog geen +1% toegenomen. In het Vlaamse Gewest blijft de Amerikaanse markt nog op plaats vijf maar daalt wel met bijna -9%. De dalende trend doet zich al sinds 2005 voor. De Spaanse overnachtingen staan in het Vlaamse Gewest op de zesde plaats. Ze dalen met -4% en naderen op de Amerikaanse markt. In het Hoofdstedelijk Gewest stijgt de Spaanse markt verder met +5% en gaat ze de Nederlandse markt voorbij naar de vierde plaats. In Wallonië staat Italië op vijf ondanks een daling met -9%. Het gaat desondanks om een kleine markt die er zorgt voor 83.000 overnachtingen.
39
Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2005-2009
Land van herkomst 2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel buitenland 2009
België
Nederland 5.158.679 5.356.269 5.222.393 -2,5% +0,3% 32%
Frankrijk 2.113.470 2.225.813 2.232.179 +0,3% +1,4% 14%
Duitsland 2.252.295 2.165.200 2.150.919 -0,7% -1,1% 13%
Verenigd Koninkrijk 2.214.383 2.178.851 1.774.004 -18,6% -5,4% 11%
Spanje 468.716 589.538 593.458 +0,7% +6,1% 4%
Vlaams Gewest
Nederland 3.204.587 3.385.052 3.302.058 -2,5% +0,8% 37%
Duitsland 1.673.623 1.497.280 1.482.902 -1,0% -3,0% 17%
Verenigd Koninkrijk 1.384.610 1.377.047 1.099.471 -20,2% -5,6% 12%
Frankrijk 1.115.409 1.120.184 1.059.192 -5,4% -1,3% 12%
V.S. Amerika 276.506 246.893 225.383 -8,7% -5,0% 3%
Brussels Gewest
Frankrijk 566.420 637.456 698.294 +9,5% +5,4% 16%
Verenigd Koninkrijk 656.716 605.018 499.390 -17,5% -6,6% 12%
Duitsland 349.918 421.314 415.323 -1,4% +4,4% 10%
Spanje 286.048 346.549 363.357 +4,9% +6,2% 8%
Nederland 329.750 354.854 337.058 -5,0% +0,5% 8%
Waals Gewest
Nederland 1.624.342 1.616.363 1.583.277 -2,0% -0,6% 53%
Frankrijk 431.642 468.173 474.693 +1,4% +2,4% 16%
Duitsland 228.754 246.606 252.694 +2,5% +2,5% 8%
Verenigd Koninkrijk 173.057 196.786 175.143 -11,0% +0,3% 6%
Italië 99.383 91.524 83.228 -9,1% -4,3% 3%
De top vijf voor de aankomsten in België omvat dezelfde landen als die van de overnachtingen. Enkel Duitsland en het Verenigd Koninkrijk wisselen van plaats. Dus ook wat het aantal aankomsten betreft zijn de Nederlanders de belangrijkste klanten. Ze zorgen voor ruim een kwart van alle buitenlandse aankomsten. Dat is een lager aandeel dan bij de overnachtingen omwille van de gemiddeld langere verblijfsduur door Nederlandse gasten. De Nederlandse aankomsten zijn constant gebleven in België in 2009. In het Vlaamse Gewest was er wel een bescheiden groei van +1%.De Franse markt is de enige waarvan de aankomsten stijgen. Het gaat wel om een beperkte stijging met +1,5%. De groei is voornamelijk te danken aan Brussel waar de Franse overnachtingen toenemen met +8,5%. In het Vlaamse Gewest blijft de stijging beperkt tot +1%. In het Waalse is er een te verwaarlozen achteruitgang. Het Verenigd Koninkrijk is de derde markt in België. In 2008 was het verschil met Frankrijk nog zeer klein. In 2009 is dit verschil veel groter geworden. Het aantal Britse aankomsten daalt in 2009 fors met -17%. Dit geldt voor alle gewesten. Ondanks deze zwakke prestatie blijft de Britse markt in het Brusselse en Vlaamse Gewest de tweede belangrijkste buitenlandse markt.
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
40
Duitsland komt voor wat de aankomsten betreft op de vierde plaats en nadert sterk op het Verenigd Koninkrijk. Er is een verwaarloosbare afname waarneembaar. In alle gewesten komt de Duitse markt op de derde plaats. Op het vlak van de aankomsten komen de Spanjaarden in 2009 voor de tweede maal op de vijfde plaats in België, voor de Verenigde Staten. Na jaren van sterke groei is het aantal Spaanse aankomsten in 2009 wel met bijna -1% gedaald. De Amerikaanse markt is gedaald met bijna -5%. In Wallonië vervolledigt de Italiaanse markt, net zoals bij de overnachtingen, de top vijf van buitenlandse markten.
Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2005-2009
Land van herkomst 2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel buitenland 2009
België
Nederland 1.730.807 1.853.374 1.853.972 +0,0% +1,7% 27%
Frankrijk 1.024.778 1.091.653 1.107.846 +1,5% +2,0% 16%
Verenigd Koninkrijk 1.079.639 1.037.143 858.967 -17,2% -5,6% 12%
Duitsland 773.273 797.330 793.320 -0,5% +0,6% 12%
Spanje 244.195 298.156 295.910 -0,8% +4,9% 4%
Vlaams Gewest
Nederland 1.080.879 1.186.261 1.197.530 +0,9% +2,6% 35%
Verenigd Koninkrijk 632.105 606.015 499.406 -17,6% -5,7% 14%
Duitsland 487.962 461.297 458.981 -0,5% -1,5% 13%
Frankrijk 467.496 460.606 454.551 -1,3% -0,7% 13%
Spanje 79.862 106.389 105.217 -1,1% +7,1% 3%
Brussels Gewest
Frankrijk 331.697 384.418 416.916 +8,5% +5,9% 18%
Verenigd Koninkrijk 353.320 327.491 270.941 -17,3% -6,4% 12%
Duitsland 187.870 226.561 223.270 -1,5% +4,4% 10%
Nederland 198.447 217.916 210.303 -3,5% +1,5% 9%
Spanje 146.784 169.686 168.946 -0,4% +3,6% 7%
Waals Gewest
Nederland 451.480 449.197 446.139 -0,7% -0,3% 40%
Frankrijk 225.585 246.629 236.379 -4,2% +1,2% 21%
Duitsland 97.441 109.472 111.069 +1,5% +3,3% 10%
Verenigd Koninkrijk 94.214 103.637 88.620 -14,5% -1,5% 8%
Italië 39.102 44.444 39.047 -12,1% -0,0% 3%
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
41
5. De voornaamste cijfers naar motief
Bij het inwinnen van de aankomst- en overnachtingscijfers verzamelt de Algemene Directie Statistiek eveneens informatie over het reismotief van de toerist. Ze onderscheidt hierbij drie verschillende categorieën:
1 ontspanning en vakantie;2 conferenties, congressen en seminaries;3 andere beroepsdoeleinden.
Het eerste motief slaat op vakanties of verblijven van louter recreatieve aard. De conferenties, congressen, seminaries en andere beroepsdoeleinden staan samen voor het zakentoerisme in brede zin.
Onderstaande figuur toont de globale verdeling van de overnachtingen in België en de gewesten naar de verschillende verblijfsmotieven. Acht op de tien overnachtingen in België heeft recreatieve doeleinden. De meeste recreatieve verblijven vinden plaats in het Vlaamse Gewest en Wallonië. Brussel, met zijn sterk internationaal karakter, trekt meer zakelijke reizigers aan. 35% van de toeristen in Brussel is te situeren bij de conferenties, congressen en seminaries en 16% zijn overnachtingen van andere beroepsdoeleinden. We zien overigens een groei in het recreatieve aandeel en een daling in beide zakelijke segmenten ten opzichte van 2008, en dit in alle gewesten. Deze trend is grotendeels te wijten aan de gevolgen van de financieel economische crisis.
Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief (2009)
Ontspanning en vakantie
Conferentie, congres en seminarie
Andere beroepsdoeleinden
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
België Vlaamse Gewest Waalse GewestBrusselse Gewest
87%
16%
81%
10%6%
9% 7%
35%
6%
9%
85%
49%
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
(alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)
De binnenlandse en de Nederlandse markt zijn groten-deels op ontspanning en vakantie gericht. Bijna 90% van de binnenlandse en Nederlandse overnachtingen zijn van recreatieve aard. Bij de andere topmarkten daalt dit tot ongeveer 70%. Een vergelijkbaar beeld krijgen we voor de aankomsten, hoewel ontspanning en vakantie een iets kleiner aandeel heeft door de kortere duur van zakenreizen en de langere duur van echte vakanties.
42
Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 88,7% 6,1% 5,2% 100%
Nederland 88,8% 5,4% 5,8% 100%
Frankrijk 71,9% 12,9% 15,2% 100%
Duitsland 71,3% 12,7% 16,0% 100%
Verenigd Koninkrijk 70,4% 17,8% 11,9% 100%
Spanje 68,2% 17,5% 14,3% 100%
Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 91,8% 3,9% 4,3% 100%
Nederland 88,7% 4,5% 6,9% 100%
Duitsland 78,8% 7,6% 13,7% 100%
Verenigd Koninkrijk 78,8% 11,0% 10,1% 100%
Frankrijk 83,2% 6,3% 10,5% 100%
V.S. Amerika 54,3% 29,8% 15,9% 100%
Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 40,9% 41,3% 17,8% 100%
Frankrijk 59,6% 23,3% 17,1% 100%
Verenigd Koninkrijk 52,7% 34,6% 12,7% 100%
Duitsland 47,8% 33,1% 19,2% 100%
Spanje 64,3% 21,7% 14,1% 100%
Nederland 50,7% 34,6% 14,7% 100%
Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 88,6% 5,6% 5,7% 100%
Nederland 97,2% 1,1% 1,7% 100%
Frankrijk 64,7% 12,3% 23,0% 100%
Duitsland 66,3% 9,1% 24,6% 100%
Verenigd Koninkrijk 67,8% 11,8% 20,3% 100%
Italië 49,0% 17,4% 33,6% 100%
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
43
Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 80,7% 10,5% 8,8% 100%
Nederland 80,9% 9,6% 9,6% 100%
Frankrijk 68,5% 15,0% 16,5% 100%
Verenigd Koninkrijk 68,6% 19,4% 12,0% 100%
Duitsland 62,5% 18,5% 19,1% 100%
Spanje 67,7% 18,3% 14,0% 100%
Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 83,9% 8,0% 8,1% 100%
Nederland 81,3% 7,8% 10,9% 100%
Verenigd Koninkrijk 76,9% 12,4% 10,6% 100%
Duitsland 69,3% 12,4% 18,3% 100%
Frankrijk 77,2% 9,1% 13,7% 100%
V.S. Amerika 58,9% 28,7% 12,4% 100%
Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 43,4% 38,8% 17,8% 100%
Frankrijk 61,3% 22,4% 16,3% 100%
Verenigd Koninkrijk 52,3% 35,2% 12,5% 100%
Duitsland 46,5% 34,2% 19,2% 100%
Nederland 50,6% 34,6% 14,8% 100%
Spanje 62,6% 23,1% 14,3% 100%
Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2009 naar motief
Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie
Andere beroepsdoeleinden
Totaal
België 84,8% 7,7% 7,5% 100%
Nederland 94,0% 2,4% 3,6% 100%
Frankrijk 64,7% 13,4% 21,9% 100%
Duitsland 66,2% 11,8% 22,0% 100%
Verenigd Koninkrijk 71,3% 10,3% 18,4% 100%
Italië 53,6% 17,9% 28,5% 100%
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
44
6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s
In Vlaanderen zijn drie types bestemmingen te onderscheiden: de Vlaamse kust, de kunststeden (Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen) en de Vlaamse regio’s. De som van de overnachtingen of van de aankomsten in deze drie komt overeen met respectievelijk de overnachtingen of aankomsten in het Vlaamse plus het Brusselse Gewest. De kust neemt het grootste deel van de overnachtingen voor haar rekening (36%). De kunststeden zorgen voor 33% en de Vlaamse regio’s voor 31%. Het aantal overnachtingen daalt in 2009 in alle bestemmingen. Aan de kust is dit een trend die al jaren zichtbaar is. In de andere bestemmingen was er al jaren na elkaar een toename. De daling in de kunststeden is het sterkst. De kust en vooral de Vlaamse regio’s houden in 2009 dus relatief goed stand. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2005 is in de kunststeden het sterkst, terwijl dit voor de kust negatief is.
Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Kust 11.360.405 10.054.496 9.821.266 -2,3% -3,6% 36%
Kunststeden 8.188.744 9.506.509 9.207.902 -3,1% +3,0% 33%
Vlaamse regio’s 8.013.142 8.709.158 8.580.627 -1,5% +1,7% 31%
Vlaanderen 27.562.291 28.270.163 27.609.795 -2,3% +0,0% 100%
De kunststeden trekken de meeste toeristen aan. Van alle aankomsten in Vlaanderen vindt de helft plaats in de kunststeden. De Vlaamse regio’s komen hier op de tweede plaats met 31%. Verblijven in de kunststeden zijn korter dan aan de kust en in de Vlaamse regio’s. Net zoals bij de overnachtingen dalen de aankomsten in iedere bestemming, zij het overal minder sterk. Met andere woorden de trend naar kortere vakanties wordt verder gezet. Ook bij de aankomsten is de daling het sterkst in de kunststeden. De gemiddelde jaarlijkse groei van de aankomsten over een periode van vijf jaar is enkel voor de kust negatief.
Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Kust 2.009.502 1.926.868 1.900.751 -1,4% -1,4% 19%
Kunststeden 4.384.683 5.116.195 4.996.905 -2,3% +3,3% 50%
Vlaamse regio’s 2.811.048 3.132.431 3.108.553 -0,8% +2,5% 31%
Vlaanderen 9.205.233 10.175.494 10.006.209 -1,7% +2,1% 100%
Door de combinatie van citytrips en verblijven van zakenlui is de verblijfsduur het kortst in de kunststeden, gemiddeld 1,8 nachten. Aan de kust is de verblijfsduur het langst (5,2 nachten). De Vlaamse regio’s zitten daar tussenin met 2,8 nachten, wat ook de gemiddelde verblijfsduur is in heel Vlaanderen.
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
45
7. De voornaamste trends naar logiesvorm
De Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek registreert aankomsten en overnachtingen van toeristen in volgende logiesvormen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen (jeugd- en sociaal logies voor volwassenen) en huurlogies - enkel via verhuurkantoren aan de kust. Gezien het aan de kust enkel om commercieel huurlogies gaat, is de directe verhuur niet opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer kunnen we aannemen dat het volume in de directe verhuur nog eens even groot is als dat in de commerciële verhuur.
Personen die verblijven bij familie, vrienden of kennis-sen, mensen die in ons land in een tweede eigendom verblijven, overnachtingen in huurvakantiewoningen in het binnenland en overnachtingen in gastenkamers (tenzij met hotelvergunning), zijn bijgevolg niet opgenomen in deze cijfers. Een volledige omschrijving van de commerciële logiesvormen vindt u achteraan in
deze publicatie.
Hotels zijn zowel in het Vlaamse als Brusselse Gewest met de meest talrijk en genereren het grootste aantal overnachtingen. In het Vlaamse Gewest vindt 37% van de overnachtingen plaats in hotels. Op de tweede plaats komt het huurlogies. Het aantal overnachtingen daalt in de meeste logiesvormen. Vakantieparken en hotels kennen de sterkste daling. De logies voor doelgroepen kennen nagenoeg een status quo. Overnachtingen op campings gaan tegen deze trend in. Deze gaan met +12% vooruit.
In Brussel vertegenwoordigen hotels zowel 95% van het aanbod als van de vraag. De overige overnachtingen worden in Brussel gegenereerd in de categorie van de logies voor doelgroepen. In de hotels is er een daling van het aantal overnachtingen terwijl er in de logies voor doelgroepen een sterke stijging is.
Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Hotels 7.685.929 8.789.604 8.349.716 -5,0% +2,1% 37%
Campings 1.947.299 1.701.501 1.908.891 +12,2% -0,5% 9%
Vakantieparken 3.582.280 3.365.667 3.063.462 -9,0% -3,8% 14%
Logies voor doelgroepen 3.821.053 4.165.687 4.160.126 -0,1% +2,1% 19%
Huurlogies kust 5.875.717 4.976.690 4.930.344 -0,9% -4,3% 22%
Totaal 22.912.278 22.999.149 22.412.539 -2,6% -0,5% 100%
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
46
Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Hotels 4.404.279 5.007.163 4.912.840 -1,9% +2,8% 95%
Logies voor doelgroepen 245.734 263.851 284.416 +7,8% +3,7% 5%
Totaal 4.650.013 5.271.014 5.197.256 -1,4% +2,8% 100%
Het aandeel van de hotels in de aankomsten in het Vlaamse Gewest ligt heel wat hoger dan bij de overnachtingen. Dat is een gevolg van de lagere verblijfsduur in de hotelsector. De huurlogies aan zee, en in mindere mate de vakantieparken en campings, vertonen het omgekeerde beeld. Slechts 5% van de aankomsten vindt plaats in (commercieel) huurlogies (aan de kust), terwijl meer dan een op vijf overnachtingen ondernomen wordt in de immo-verhuur. Opmerkelijk is de grote sprong van de campings. Deze gaan +22% vooruit. Dit is nog sterker dan bij de overnachtingen. Ook de huurlogies en de logies voor doelgroepen kennen in 2009 een licht positieve evolutie.
Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Hotels 4.021.953 4.627.826 4.476.368 -3,3% +2,7% 62%
Campings 369.158 344.639 421.636 +22,3% +3,4% 6%
Vakantieparken 834.004 750.206 701.898 -6,4% -4,2% 10%
Logies voor doelgroepen 1.098.743 1.248.915 1.258.084 +0,7% +3,4% 17%
Huurlogies kust 385.525 356.039 362.518 +1,8% -1,5% 5%
Totaal 6.709.383 7.327.625 7.220.504 -1,5% +1,9% 100%
De verdeling van de aankomsten naar logiesvorm is in het Brusselse Gewest vergelijkbaar met de verdeling van de overnachtingen. Opvallend is wel dat de aankomsten in logies voor doelgroepen veel minder sterk zijn gestegen dan de overnachtingen. Dit gaat tegen de trend van kortere verblijfsduur in.
Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009
2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009
Hotels 2.330.792 2.684.089 2.619.455 -2,4% +3,0% 94%
Logies voor doelgroepen 165.058 163.780 166.250 +1,5% +0,2% 6%
Totaal 2.495.850 2.847.869 2.785.705 -2,2% +2,8% 100%
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
47
8. Het logiesaanbod
Bij de bespreking van de logiescapaciteit opteren we voor een weergave van de gemiddelde dagcapaciteit in de maand augustus.De cijfers zijn exclusief huurlogies en gastenkamers. Een aanzienlijk aantal gastenkamers is wel bij de hotels opgenomen omdat ze over een hotelvergunning beschikken. Gegevens over het exacte aantal inrichtingen in de verhuursector zijn niet gekend. Wel zijn er vraaggegevens bekend van de commerciële verhuur via verhuurkantoren aan de kust. In het totaal telt Vlaanderen 2.313 commerciële logiesinrichtingen. Ruim 90% van de aanbieders is gelegen in het Vlaamse Gewest, 8% in Brussel. In het Vlaamse Gewest zijn er 2.137 inrichtingen met samen 210.000 slaapplaatsen, in Brussel 176 inrichtingen met bijna 32.200 plaatsen. Opvallend is dat in het Vlaamse Gewest het aantal inrichtingen toeneemt ten opzichte van 2008 terwijl de capaciteit afneemt. Dit betekent meer maar kleinere inrichtingen. In de hoofdstad dalen zowel het aantal inrichtingen als de capaciteit. Het aantal inrichtingen is iets sterker gedaald dus de inrichtingen
zijn iets groter geworden.In het Vlaamse Gewest is zes op tien logiesinrichtingen een hotel, samen goed voor 32% van de logiescapaciteit. Campings en vakantieparken, die slechts 11% en 1% van het aantal logiesinstellingen uitmaken, staan wel voor 24% en 13% van de capaciteit. Dat komt omdat het gemiddeld aantal slaapplaatsen er hoog ligt: respectievelijk 210 en 1.794 plaatsen per inrichting. Ter vergelijking, een hotel in het Vlaamse Gewest heeft gemiddeld 53 slaapplaatsen. Brusselse hotels scoren met gemiddeld 185 bedden veel hoger. Hoewel Brussel slechts voor 12% staat van alle hotels in Vlaanderen, vormen deze hotels een derde van de totale Vlaamse hotelcapaciteit. Bijna drie op tien inrichtingen in het Vlaamse Gewest en 6% in Brussel behoort tot de categorie van de logies voor doelgroepen. Het betreft jeugdlogies (jeugdverblijfscentra, jongerenherbergen, …) en sociaal logies voor volwassenen. Hun gemiddelde capaciteit is 105 bedden en in totaal zijn er 65.471 slaapplaatsen beschikbaar.
.
Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2008-2009
Logiesvorm 2008 2009 2008-2009 Aandeel 2009
Aantal inrichtingen
Hotels 1.225 1.266 +3,3% 59%
Campings 248 245 -1,2% 11%
Vakantieparken 16 15 -6,3% 1%
Logies voor doelgroepen 620 611 -1,5% 29%
Totaal 2.109 2.137 +1,3% 100%
Capaciteit (in aantal slaapplaatsen)
Hotels 66.903 67.581 +1,0% 32%
Campings 54.284 51.376 -5,4% 24%
Vakantieparken 26.467 26.903 +1,6% 13%
Logies voor doelgroepen 63.524 64.165 +1,0% 31%
Totaal 211.179 210.026 -0,5% 100%
Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2008-2009
Logiesvorm 2008 2009 2008-2009 Aandeel 2009
Aantal inrichtingen
Hotels 172 165 -4,1% 94%
Logies voor doelgroepen 9 11 +22,2% 6%
Totaal 181 176 -2,8% 100%
Capaciteit (in aantal slaapplaatsen)
Hotels 31.060 30.592 -1,5% 96%
Logies voor doelgroepen 1.220 1.305 +7,0% 4%
Totaal 32.280 31.898 -1,2% 100%
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
48
Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2008-2009
Logiesvorm 2008 2009 2008-2009 Aandeel 2009
Aantal inrichtingen
Hotels 1.397 1.431 +2,4% 62%
Campings 249 245 -1,6% 11%
Vakantieparken 16 15 -6,3% 1%
Logies voor doelgroepen 628 622 -1,0% 27%
Totaal 2.290 2.313 +1,0% 100%
Capaciteit (in aantal slaapplaatsen)
Hotels 97.964 98.174 +0,2% 41%
Campings 54.444 51.376 -5,6% 21%
Vakantieparken 26.467 26.903 +1,6% 11%
Logies voor doelgroepen 64.584 65.471 +1,4% 27%
Totaal 243.459 241.924 -0,6% 100%
toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek
verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009
g statistisch overzicht
50
51
I BELGIË 52
II. VLAAMS GEWEST 53
III. BRUSSELS GEWEST 54
IV. WAALS GEWEST 55
V. VLAANDEREN 56
VI. KUST 57
VII. KUNSTSTEDEN 58
VIII. VLAAMSE REGIO’S 59
(tabellen exclusief verhuur)
Overnachtingen 2009
52
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 BELGIËNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 BELGIUM
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
5.604.2431.837.4961.219.1981.510.8361.558.282
132.01777.54892.078
113.12554.440
447.008528.21776.67965.13968.791
149.17052.56753.12671.88957.583
126.253102.863539.51279.175
144.028112.93370.90746.33751.62153.14639.369
801.608
1.151.0171.456.177
141.958128.62576.4008.2485.5779.4092.4132.1759.621
11.5531.546
15.8802.659
27.6512.2541.913
3881.7353.759
6551.645
96652
10324
39740
1.989228
9.675
1.950.6971.492.985
439.916327.14538.63630.696
5175.138
161166
2.4331.2044.351
39325
4.31251084
1.455579
4.018659755553330
1711.386
184980
4.465
5.093.407253.46678.101
124.94490.65813.621
3.8087.5615.9462.334
18.21748.574
2.9951.2436.089
16.3694.5794.4542.5971.1776.9803.302
26.98712.504
8.4414.9271.5561.1482.164
13.8226.900
54.391
13.799.3645.040.1241.879.1732.091.5501.763.976
184.58287.450
114.186121.645
59.115477.279589.548
85.57182.30177.864
197.50259.91059.57776.32961.074
141.010107.479568.899
92.700152.554117.993
72.65849.26854.00969.05546.497
870.139
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 10.332.941 1.925.715 2.362.506 829.855 15.451.017 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 15.937.184 3.076.732 4.313.203 5.923.262 29.250.381 OVERALL TOTAL
53 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 VLAAMS GEWESTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 FLEMISH REGION
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
3.400.9411.255.132
690.592541.452928.64583.14230.32229.24938.22115.025
139.015157.26822.21614.80627.17176.56320.71218.55627.42216.16544.35450.042
207.90729.01053.78537.88238.52920.09420.55430.15915.400
269.385
805.728751.927114.80478.50257.1946.2964.2875.3412.0141.8927.019
10.3001.334
15.8082.439
24.8571.9881.230
3051.2892.740
4411.287
764439918
21631
1.724211
6.763
1.420.255933.167370.621265.96932.53128.477
5051.118
529885
551335
0126
1.6342988428
4953.380
306617550
3064
7810
860
1.714
3.718.456179.56335.13932.64071.07310.505
1.8142.3911.8841.3105.891
19.9661.234
5072.155
10.8852.8323.1601.279
4941.8641.487
11.4804.5291.9381.472
566863763
7.7721.954
22.260
9.345.3803.119.7891.211.156
918.5631.089.443
128.42036.92838.09942.17118.325
152.010188.085
25.11931.12131.891
113.93925.83023.03029.03418.44352.33852.276
221.29134.35855.76639.48339.17721.95421.34839.74117.565
300.122
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 4.948.775 1.103.163 1.643.207 441.670 8.136.815 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 8.349.716 1.908.891 3.063.462 4.160.126 17.482.195 OVERALL TOTAL
54
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 BRUSSELS GEWESTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 BRUSSELS REGION
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
826.276325.994385.582646.831485.96731.10039.30551.20866.47036.855
231.997336.87340.69046.28233.39248.35326.97825.43237.15737.54764.68245.944
273.50141.88883.60351.54429.02119.63627.82820.07921.954
472.871
00000000000000000000000000000000
00000000000000000000000000000000
41.05411.06429.74151.46313.423
4981.7224.4523.687
85510.04426.484
1.374657
3.6844.7541.3071.072
981541
3.861950
14.8806.7466.2623.291
978185
1.2185.8354.830
26.523
867.330337.058415.323698.294499.390
31.59841.02755.66070.15737.710
242.041363.357
42.06446.93937.07653.10728.28526.50438.13838.08868.54346.894
288.38148.63489.86554.83529.99919.82129.04625.91426.784
499.394
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 4.086.564 0 0 243.362 4.329.926 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 4.912.840 0 0 284.416 5.197.256 OVERALL TOTAL
55 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 WAALS GEWESTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 WALLOON REGION
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
1.377.026256.370143.024322.553143.67017.7757.921
11.6218.4342.560
75.99634.07613.7734.0518.228
24.2544.8779.1387.3103.871
17.2176.877
58.1048.2776.640
23.5073.3576.6073.2392.9082.015
59.352
345.289704.25027.15450.12319.2061.9521.2904.068
399283
2.6021.253
21272
2202.794
26668383
4461.019
214358202
946
1819
26517
2.912
530.442559.81869.29561.1766.1052.219
124.020
10968
2.348653
4.01639
1992.678
2120
1.42784
638353138
0330
107605184120
2.751
1.333.89762.83913.22140.841
6.1622.618
272718375169
2.2822.124
38779
250730440222337142
1.255865627
1.229241164
12100183215116
5.608
3.586.6541.583.277
252.694474.693175.143
24.5649.495
20.4279.3173.080
83.22838.10618.388
4.2418.897
30.4565.795
10.0439.1574.543
20.1298.309
59.2279.7086.923
23.6753.4827.4933.6153.4002.148
70.623
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 1.297.602 822.552 719.299 144.823 2.984.276 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 2.674.628 1.167.841 1.249.741 1.478.720 6.570.930 OVERALL TOTAL
56
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest*Flanders = Flemish + Brussels Region
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 VLAANDEREN*NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 FLANDERS*
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
4.227.2171.581.1261.076.1741.188.2831.414.612
114.24269.62780.457
104.69151.880
371.012494.14162.90661.08860.563
124.91647.69043.98864.57953.712
109.03695.986
481.40870.898
137.38889.42667.55039.73048.38250.23837.354
742.256
805.728751.927114.80478.50257.1946.2964.2875.3412.0141.8927.019
10.3001.334
15.8082.439
24.8571.9881.230
3051.2892.740
4411.287
764439918
21631
1.724211
6.763
1.420.255933.167370.621265.96932.53128.477
5051.118
529885
551335
0126
1.6342988428
4953.380
306617550
3064
7810
860
1.714
3.759.510190.62764.88084.10384.49611.003
3.5366.8435.5712.165
15.93546.450
2.6081.1645.839
15.6394.1394.2322.2601.0355.7252.437
26.36011.275
8.2004.7631.5441.0481.981
13.6076.784
48.783
10.212.7103.456.8471.626.4791.616.8571.588.833
160.01877.95593.759
112.32856.035
394.051551.442
67.18378.06068.967
167.04654.11549.53467.17256.531
120.88199.170
509.67282.992
145.63194.31869.17641.77550.39465.65544.349
799.516
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 9.035.339 1.103.163 1.643.207 685.032 12.466.741 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 13.262.556 1.908.891 3.063.462 4.444.542 22.679.451 OVERALL TOTAL
57 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 KUSTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 COAST
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
1.328.453127.499128.09561.459
128.33061.058
5671.333
866289
4.9092.983
922269729
3.769901759474805
2.9332.0354.9172.1192.178
164338
1.429242345368
14.550
479.35270.75054.48042.2239.0075.767
94592149144
1.03282112638
175156138791274
5872136348820
170
640
908
462.655226.597135.01296.08211.11616.128
11411024220
66000
844300
1519031028316000
300
160
367
1.338.17911.296
9.0039.4615.6138.664
12785435
815248
417
324185
68725744
27535
1.348284275
1516
277119119
1.120
3.608.639436.142326.590209.225154.066
91.617787
2.1131.093
4906.7564.1181.052
3241.2284.1941.150
910543
1.0744.6982.3856.4112.4672.461
181354
1.753253516387
16.945
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 557.634 187.767 487.066 49.816 1.282.283 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 1.886.087 667.119 949.721 1.387.995 4.890.922 OVERALL TOTAL
58
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 KUNSTSTEDENNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 HISTORIC CITIES
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
1.600.8901.117.231
684.604926.090
1.029.44042.35058.31065.32489.56744.342
306.099460.50553.34756.57647.78578.72836.63034.87247.75446.86790.37883.233
412.36161.231
119.56668.48956.52734.63438.77142.26634.366
621.195
26.29647.51814.85312.20820.080
120780
1.486367178
3.0305.186
32673
659546696197124202
1.03696
525420353518
1024
96996
1.225
00000000000000000000000000000000
178.93246.86241.73466.02428.397
7693.0045.5185.2391.629
13.95044.535
2.0351.0624.8247.2892.9081.9741.405
7934.8941.896
23.99710.879
7.8254.6301.451
6921.707
13.3276.562
41.345
1.806.1181.211.611
741.1911.004.3221.077.917
43.23962.09472.32895.17346.149
323.079510.226
55.70857.71153.26886.56340.23437.04349.28347.86296.30885.225
436.88372.530
127.42673.15457.99635.42840.48256.56241.024
663.765
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 6.889.438 113.190 0 399.156 7.401.784 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 8.490.328 139.486 0 578.088 9.207.902 OVERALL TOTAL
59 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 VLAAMSE REGIO’SNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
1.297.874336.396263.475200.734256.84210.83410.75013.80014.2587.249
60.00430.6538.6374.243
12.04942.41910.1598.357
16.3516.040
15.72510.71864.1307.548
15.64420.77310.6853.6679.3697.6272.620
106.511
300.080633.65945.47124.07128.107
4093.4133.2631.4981.5702.9574.293
88215.6971.605
24.1551.154
954169
1.0131.117
132699296
0620
9727
691115
4.630
957.600706.570235.609169.88721.41512.349
3911.008
287685
485335
0126
1.5502558428
3442.477
204534390
3064
7510
700
1.347
2.242.399132.46914.143
8.61850.486
1.570520
1.247278501
1.1701.667
56985
6918.1651.1632.186
798198556506
1.015112100118
7779
263189203
6.318
4.797.9531.809.094
558.698403.310356.850
25.16215.07419.31816.062
9.39664.21637.09810.42320.02514.47176.28912.73111.58117.346
7.59519.87511.56066.378
7.99515.74420.98310.826
4.5949.6598.5772.938
118.806
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 1.588.267 802.206 1.156.141 236.060 3.782.674 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 2.886.141 1.102.286 2.113.741 2.478.459 8.580.627 OVERALL TOTAL
60
61
I. BELGIË 62
II. VLAAMS GEWEST 63
III. BRUSSELS GEWEST 64
IV. WAALS GEWEST 65
V. VLAANDEREN 66
VI. KUST 67
VII. KUNSTSTEDEN 68
VIII. VLAAMSE REGIO’S 69
(tabellen exclusief verhuur)
Evolutie overnachtingen 2005-2009
62
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
12.850.3674.945.1271.955.8511.949.3582.200.553
177.94688.679
120.837146.73570.247
441.620466.81483.38586.90661.068
138.23349.86451.44170.366
126.202103.783631.25593.482
213.696141.55253.05564.33665.771
932.164
13.332.0345.156.2921.925.2132.066.7962.190.431
185.67680.416
120.920146.09470.109
452.493488.02976.90499.07769.013
193.25854.14657.53971.466
128.914108.792630.338100.889206.399146.68760.04566.51862.322
1.025.201
13.578.0455.114.6791.949.3122.005.2442.214.744
180.60583.171
114.145139.91966.971
465.649545.038105.07994.51672.643
233.26958.60468.75666.420
131.919117.634652.577108.743205.174141.29979.76370.77668.312
1.116.350
13.611.1375.175.1641.901.5802.071.4722.162.522
185.55487.580
117.574137.57268.878
471.865586.49895.45273.08075.200
223.24659.10470.38566.079
140.973125.937599.192103.266192.322114.587109.05562.85861.378
1.222.329
13.799.3645.040.1241.879.1732.091.5501.763.976
184.58287.450
114.186121.64559.115
477.279589.54885.57182.30177.864
197.50259.91059.57761.074
141.010107.479568.89992.700
152.554117.99372.65849.26854.009
1.062.020
+1,4%-2,6%-1,2%+1,0%
-18,4%-0,5%-0,1%-2,9%
-11,6%-14,2%+1,1%+0,5%
-10,4%+12,6%
+3,5%-11,5%+1,4%
-15,4%-7,6%+0,0%
-14,7%-5,1%
-10,2%-20,7%+3,0%
-33,4%-21,6%-12,0%-13,1%
+1,8%+0,5%-1,0%+1,8%-5,4%+0,9%-0,3%-1,4%-4,6%-4,2%+2,0%+6,0%+0,6%-1,4%+6,3%+9,3%+4,7%+3,7%-3,5%+2,8%+0,9%-2,6%-0,2%-8,1%-4,4%+8,2%-6,5%-4,8%+3,3%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 15.530.326 16.039.977 16.271.311 16.360.702 15.451.017 -5,6% -0,1% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 28.380.693 29.372.011 29.849.356 29.971.839 29.250.381 -2,4% +0,8% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
63
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH REGION
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
8.575.5422.991.0351.377.179
951.2971.370.780
134.44325.59936.73653.46423.435
145.908146.37424.96831.29022.94168.83324.95117.26124.88544.47251.517
274.19241.97895.58843.21536.71443.77130.252
327.941
8.930.1063.144.0191.339.2391.020.2791.350.830
139.03324.44734.95156.52918.635
158.444162.54627.31245.72127.342
117.37425.76021.41224.64147.56056.828
268.49445.92694.01943.44240.98242.83825.153
371.503
9.150.8753.139.4441.313.729
929.5701.389.033
128.68629.27937.92556.43919.676
162.600177.20034.68242.68330.226
140.26929.78722.48721.91048.82958.500
267.45849.66790.70246.90244.85139.69633.969
428.464
9.259.1543.203.9471.233.660
965.8431.360.718
129.91734.31641.39655.96422.076
168.000196.78127.50220.20430.556
127.04826.45125.42520.72453.74055.662
244.59243.85378.87042.04860.99331.48426.531
435.004
9.345.3803.119.7891.211.156
918.5631.089.443
128.42036.92838.09942.17118.325
152.010188.08525.11931.12131.891
113.93925.83023.03018.44352.33852.276
221.29134.35855.76639.48339.17721.95421.348
386.462
+0,9%-2,6%-1,8%-4,9%
-19,9%-1,2%+7,6%-8,0%
-24,6%-17,0%
-9,5%-4,4%-8,7%
+54,0%+4,4%
-10,3%-2,3%-9,4%
-11,0%-2,6%-6,1%-9,5%
-21,7%-29,3%
-6,1%-35,8%-30,3%-19,5%-11,2%
+2,2%+1,1%-3,2%-0,9%-5,6%-1,1%+9,6%+0,9%-5,8%-6,0%+1,0%+6,5%+0,2%-0,1%+8,6%
+13,4%+0,9%+7,5%-7,2%+4,2%+0,4%-5,2%-4,9%
-12,6%-2,2%+1,6%
-15,8%-8,3%+4,2%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 8.461.019 8.775.259 8.814.663 8.763.305 8.136.815 -7,1% -1,0% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 17.036.561 17.705.365 17.965.538 18.022.459 17.482.195 -3,0% +0,6% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
64
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 BRUSSELS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 BRUSSELS REGION
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
531.638329.750349.918566.420656.71624.57056.25861.06780.19243.161
196.329286.04843.52350.74128.93246.02917.80827.47939.92263.93542.879
300.15141.097
106.36278.67613.14016.91232.911
517.449
630.365331.209365.805587.598650.99925.65349.06863.70376.32647.133
196.342292.92335.80849.83935.84246.80119.94127.25040.91864.93842.124
307.39044.687
100.31877.97215.75017.34234.151
558.281
722.629345.275408.663597.194632.69927.41646.40753.52772.65143.385
209.063327.03443.74748.07435.80450.90921.28929.58438.97864.40848.216
328.15647.607
102.30472.30629.78723.80930.875
597.468
764.196354.854421.314637.456605.01829.30545.69454.82171.78641.371
212.341346.54941.99948.50537.30754.28824.39628.91140.17368.35154.166
293.38149.229
103.07953.48844.43021.49930.639
692.468
867.330337.058415.323698.294499.39031.59841.02755.66070.15737.710
242.041363.35742.06446.93937.07653.10728.28526.50438.08868.54346.894
288.38148.63489.86554.83529.99919.82129.046
590.230
+13,5%-5,0%-1,4%+9,5%
-17,5%+7,8%
-10,2%+1,5%-2,3%-8,8%
+14,0%+4,9%+0,2%-3,2%-0,6%-2,2%
+15,9%-8,3%-5,2%+0,3%
-13,4%-1,7%-1,2%
-12,8%+2,5%
-32,5%-7,8%-5,2%
-14,8%
+13,0%+0,5%+4,4%+5,4%-6,6%+6,5%-7,6%-2,3%-3,3%-3,3%+5,4%+6,2%-0,8%-1,9%+6,4%+3,6%
+12,3%-0,9%-1,2%+1,8%+2,3%-1,0%+4,3%-4,1%-8,6%
+22,9%+4,0%-3,1%+3,3%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 4.118.375 4.206.111 4.376.635 4.506.818 4.329.926 -3,9% +1,3% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 4.650.013 4.836.476 5.099.264 5.271.014 5.197.256 -1,4% +2,8% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
65
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 WAALS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 WALLOON REGION
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
3.743.1871.624.342
228.754431.642173.05718.9336.822
23.03413.0793.651
99.38334.39214.8944.8759.195
23.3717.1056.7015.559
17.7959.387
56.91210.40711.74619.6613.2013.6532.608
86.773
3.771.5631.681.064
220.169458.919188.60220.9906.901
22.26613.2394.341
97.70732.56013.7843.5175.829
29.0838.4458.8775.907
16.4169.840
54.45410.27612.06225.2733.3136.3383.018
95.417
3.704.5411.629.960
226.920478.480193.01224.5037.485
22.69310.8293.910
93.98640.80426.6503.7596.613
42.0917.528
16.6855.532
18.68210.91856.96311.46912.16822.0915.1257.2713.468
90.418
3.587.7871.616.363
246.606468.173196.78626.3327.570
21.3579.8225.431
91.52443.16825.9514.3717.337
41.9108.257
16.0495.182
18.88216.10961.21910.18410.37319.0513.6329.8754.208
94.857
3.586.6541.583.277
252.694474.693175.14324.5649.495
20.4279.3173.080
83.22838.10618.3884.2418.897
30.4565.795
10.0434.543
20.1298.309
59.2279.7086.923
23.6753.4827.4933.615
85.328
-0,0%-2,0%+2,5%+1,4%
-11,0%-6,7%
+25,4%-4,4%-5,1%
-43,3%-9,1%
-11,7%-29,1%
-3,0%+21,3%-27,3%-29,8%-37,4%-12,3%+6,6%
-48,4%-3,3%-4,7%
-33,3%+24,3%
-4,1%-24,1%-14,1%-10,0%
-1,1%-0,6%+2,5%+2,4%+0,3%+6,7%+8,6%-3,0%-8,1%-4,2%-4,3%+2,6%+5,4%-3,4%-0,8%+6,8%-5,0%
+10,6%-4,9%+3,1%-3,0%+1,0%-1,7%
-12,4%+4,8%+2,1%
+19,7%+8,5%-0,4%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 2.950.932 3.058.607 3.080.013 3.090.579 2.984.276 -3,4% +0,3% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 6.694.119 6.830.170 6.784.554 6.678.366 6.570.930 -1,6% -0,5% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
66
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VLAANDEREN*TREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FLANDERS*
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
9.107.1803.320.7851.727.0971.517.7172.027.496
159.01381.85797.803
133.65666.596
342.237432.42268.49182.03151.873
114.86242.75944.74064.807
108.40794.396
574.34383.075
201.950121.89149.85460.68363.163
845.390
9.560.4713.475.2281.705.0441.607.8772.001.829
164.68673.51598.654
132.85565.768
354.786455.46963.12095.56063.184
164.17545.70148.66265.559
112.49898.952
575.88490.613
194.337121.41456.73260.18059.304
929.784
9.873.5043.484.7191.722.3921.526.7642.021.732
156.10275.68691.452
129.09063.061
371.663504.23478.42990.75766.030
191.17851.07652.07160.888
113.237106.716595.61497.274
193.006119.20874.63863.50564.844
1.025.932
10.023.3503.558.8011.654.9741.603.2991.965.736
159.22280.01096.217
127.75063.447
380.341543.33069.50168.70967.863
181.33650.84754.33660.897
122.091109.828537.97393.082
181.94995.536
105.42352.98357.170
1.127.472
10.212.7103.456.8471.626.4791.616.8571.588.833
160.01877.95593.759
112.32856.035
394.051551.44267.18378.06068.967
167.04654.11549.53456.531
120.88199.170
509.67282.992
145.63194.31869.17641.77550.394
976.692
+1,9%-2,9%-1,7%+0,8%
-19,2%+0,5%-2,6%-2,6%
-12,1%-11,7%+3,6%+1,5%-3,3%
+13,6%+1,6%-7,9%+6,4%-8,8%-7,2%-1,0%-9,7%-5,3%
-10,8%-20,0%
-1,3%-34,4%-21,2%-11,9%-13,4%
+2,9%+1,0%-1,5%+1,6%-5,9%+0,2%-1,2%-1,1%-4,3%-4,2%+3,6%+6,3%-0,5%-1,2%+7,4%+9,8%+6,1%+2,6%-3,4%+2,8%+1,2%-2,9%-0,0%-7,8%-6,2%+8,5%-8,9%-5,5%+3,7%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 12.579.394 12.981.370 13.191.298 13.270.123 12.466.741 -6,1% -0,2% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 21.686.574 22.541.841 23.064.802 23.293.473 22.679.451 -2,6% +1,1% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest* Flanders= Flemish + Brussels Region
67
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 COAST
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
3.836.335499.149410.048228.885325.64498.7401.1592.5211.308
6848.8684.1141.0351.0011.1352.1941.1131.4981.3434.6761.994
10.5595.9949.379
218288
6.030244
18.532
3.903.359519.682377.871241.713276.511102.424
9731.6171.417
4718.5917.819
888978
1.0404.3642.4202.0763.5754.4992.481
10.3865.0268.708
234328
6.239441
17.362
3.814.139513.753351.492221.127280.42293.8001.0151.5351.648
7158.1488.3201.932
8221.5033.077
763462
2.1925.1292.625
10.4405.0367.726
378269
4.849250
20.419
3.644.663476.680314.930234.084234.55091.8491.4611.6111.367
5286.3766.386
988622
1.6093.0142.290
528807
4.5342.7467.3304.0714.949
234394
4.326207
24.672
3.608.639436.142326.590209.225154.06691.617
7872.1131.093
4906.7564.1181.052
3241.2284.1941.150
9101.0744.6982.3856.4112.4672.461
181354
1.753253
18.391
-1,0%-8,5%+3,7%
-10,6%-34,3%
-0,3%-46,1%+31,2%-20,0%
-7,2%+6,0%
-35,5%+6,5%
-47,9%-23,7%+39,2%-49,8%+72,3%+33,1%
+3,6%-13,1%-12,5%-39,4%-50,3%-22,6%-10,2%-59,5%+22,2%-25,5%
-1,5%-3,3%-5,5%-2,2%
-17,1%-1,9%-9,2%-4,3%-4,4%-8,0%-6,6%+0,0%+0,4%
-24,6%+2,0%
+17,6%+0,8%
-11,7%-5,4%+0,1%+4,6%
-11,7%-19,9%-28,4%
-4,5%+5,3%
-26,6%+0,9%-0,2%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 1.648.353 1.610.134 1.549.847 1.433.143 1.282.283 -10,5% -6,1% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 5.484.688 5.513.493 5.363.986 5.077.806 4.890.922 -3,7% -2,8% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
68
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 KUNSTSTEDENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 HISTORIC CITIES
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
1.128.1381.075.413
657.042893.472
1.307.39233.33370.68177.905
110.91058.281
263.335380.17056.65758.89039.25072.11927.38936.62554.93685.63374.444
463.54165.526
171.67496.10840.73442.90646.205
700.035
1.324.6531.131.823
682.816920.325
1.322.19135.40361.59279.510
111.24757.833
269.212399.63251.85261.45948.64073.72528.97339.21852.07188.13476.739
471.52573.684
164.45097.52447.61243.18246.666
774.741
1.521.2361.147.081
742.750896.837
1.337.31237.91362.96671.204
104.55154.478
292.391455.53964.47763.40449.00884.24832.69842.91949.86189.60789.592
498.30180.782
164.92493.75461.97448.35549.407
841.541
1.681.7421.212.901
742.193940.808
1.325.49041.66666.38074.080
108.40450.721
296.236492.99658.56962.14652.946
107.30834.59143.24551.21496.65092.028
451.98277.515
155.86071.17083.79041.56146.981
945.336
1.806.1181.211.611
741.1911.004.3221.077.917
43.23962.09472.32895.17346.149
323.079510.22655.70857.71153.26886.56340.23437.04347.86296.30885.225
436.88372.530
127.42673.15457.99635.42840.482
810.634
+7,4%-0,1%-0,1%+6,8%
-18,7%+3,8%-6,5%-2,4%
-12,2%-9,0%+9,1%+3,5%-4,9%-7,1%+0,6%
-19,3%+16,3%-14,3%
-6,5%-0,4%-7,4%-3,3%-6,4%
-18,2%+2,8%
-30,8%-14,8%-13,8%-14,2%
+12,5%+3,0%+3,1%+3,0%-4,7%+6,7%-3,2%-1,8%-3,8%-5,7%+5,2%+7,6%-0,4%-0,5%+7,9%+4,7%
+10,1%+0,3%-3,4%+3,0%+3,4%-1,5%+2,6%-7,2%-6,6%+9,2%-4,7%-3,3%+3,7%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 7.060.606 7.311.779 7.607.874 7.824.767 7.401.784 -5,4% +1,2% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 8.188.744 8.636.432 9.129.110 9.506.509 9.207.902 -3,1% +3,0% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
69
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMSE REGIO’STREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
4.142.7071.746.223
660.007395.360394.45926.94010.01717.37721.4387.631
70.03448.13810.79922.14011.48840.54914.2576.6178.528
18.09817.958
100.24311.55520.89725.5658.832
11.74716.714
126.824
4.332.4591.823.723
644.357445.839403.12726.85910.95017.52720.1917.464
76.98348.01810.38033.12313.50486.08614.3087.3689.913
19.86519.73293.97311.90321.17923.6568.792
10.75912.197
137.681
4.538.1291.823.885
628.150408.800403.99824.38911.70518.71322.8917.868
71.12440.37512.02026.53115.519
103.85317.6158.6908.835
18.50114.49986.87311.45620.35625.07612.39510.30115.187
163.972
4.696.9451.869.220
597.851428.407405.69625.70712.16920.52617.97912.19877.72943.9489.9445.941
13.30871.01413.96610.5638.876
20.90715.05478.66111.49621.14024.13221.2397.0969.982
157.464
4.797.9531.809.094
558.698403.310356.85025.16215.07419.31816.0629.396
64.21637.09810.42320.02514.47176.28912.73111.5817.595
19.87511.56066.3787.995
15.74420.98310.8264.5949.659
147.667
+2,2%-3,2%-6,5%-5,9%
-12,0%-2,1%
+23,9%-5,9%
-10,7%-23,0%-17,4%-15,6%+4,8%
+237,1%+8,7%+7,4%-8,8%+9,6%
-14,4%-4,9%
-23,2%-15,6%-30,5%-25,5%-13,0%-49,0%-35,3%
-3,2%-6,2%
+3,7%+0,9%-4,1%+0,5%-2,5%-1,7%
+10,8%+2,7%-7,0%+5,3%-2,1%-6,3%-0,9%-2,5%+5,9%
+17,1%-2,8%
+15,0%-2,9%+2,4%
-10,4%-9,8%-8,8%-6,8%-4,8%+5,2%
-20,9%-12,8%+3,9%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 3.870.435 4.059.457 4.033.577 4.012.213 3.782.674 -5,7% -0,6% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 8.013.142 8.391.916 8.571.706 8.709.158 8.580.627 -1,5% +1,7% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
70
71
I BELGIË 72
II. NEDERLAND 73
III. DUITSLAND 74
IV. FRANKRIJK 75
V. VERENIGD KONINKRIJK 76
VI. DENEMARKEN 77
VII. ZWEDEN 78
VIII. ITALIË 79
IX. SPANJE 80
X. OOSTENRIJK 81
XI. RUSLAND 82
XII. VERENIGDE STATEN 83
XIII. JAPAN 84
XIV. CHINA 85
XV. INDIA 86
(tabellen exclusief verhuur)
Evolutie overnachtingen per marktland 2005-2009
72
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
8.575.542531.638
3.743.187
8.930.106630.365
3.771.563
9.150.875722.629
3.704.541
9.259.154764.196
3.587.787
9.345.380867.330
3.586.654
+0,9%+13,5%
-0,0%
+2,2%+13,0%
-1,1%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 12.850.367 13.332.034 13.578.045 13.611.137 13.799.364 +1,4% +1,8% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
3.836.3351.128.1384.142.707
3.903.3591.324.6534.332.459
3.814.1391.521.2364.538.129
3.644.6631.681.7424.696.945
3.608.6391.806.1184.797.953
-1,0%+7,4%+2,2%
-1,5%+12,5%
+3,7%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
3.097.455944.958
1.601.7043.463.063
3.431.396937.230
1.674.1383.517.707
3.913.912843.710
1.480.2883.635.594
4.082.415782.668
1.415.5523.742.715
4.227.217805.728
1.420.2553.759.510
+3,5%+2,9%+0,3%+0,4%
+8,1%-3,9%-3,0%+2,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 9.107.180 9.560.471 9.873.504 10.023.350 10.212.710 +1,9% +2,9% Flanders
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
73
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 NEDERLANDTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 NETHERLANDS
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
2.991.035329.750
1.624.342
3.144.019331.209
1.681.064
3.139.444345.275
1.629.960
3.203.947354.854
1.616.363
3.119.789337.058
1.583.277
-2,6%-5,0%-2,0%
+1,1%+0,5%-0,6%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 4.945.127 5.156.292 5.114.679 5.175.164 5.040.124 -2,6% +0,5% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
499.1491.075.4131.746.223
519.6821.131.8231.823.723
513.7531.147.0811.823.885
476.6801.212.9011.869.220
436.1421.211.6111.809.094
-8,5%-0,1%-3,2%
-3,3%+3,0%+0,9%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
1.406.302696.340
1.049.747168.396
1.485.351683.419
1.136.446170.012
1.520.392630.740
1.145.083188.504
1.606.468631.794
1.126.128194.411
1.581.126751.927933.167190.627
-1,6%+19,0%-17,1%
-1,9%
+3,0%+1,9%-2,9%+3,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 3.320.785 3.475.228 3.484.719 3.558.801 3.456.847 -2,9% +1,0% Flanders
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
74
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 DUITSLANDTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 GERMANY
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
1.377.179349.918228.754
1.339.239365.805220.169
1.313.729408.663226.920
1.233.660421.314246.606
1.211.156415.323252.694
-1,8%-1,4%+2,5%
-3,2%+4,4%+2,5%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 1.955.851 1.925.213 1.949.312 1.901.580 1.879.173 -1,2% -1,0% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
410.048657.042660.007
377.871682.816644.357
351.492742.750628.150
314.930742.193597.851
326.590741.191558.698
+3,7%-0,1%-6,5%
-5,5%+3,1%-4,1%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
1.026.724125.348519.47955.546
1.033.476131.057480.00660.505
1.090.808105.902462.00763.675
1.095.66092.423
399.23467.657
1.076.174114.804370.62164.880
-1,8%+24,2%
-7,2%-4,1%
+1,2%-2,2%-8,1%+4,0%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 1.727.097 1.705.044 1.722.392 1.654.974 1.626.479 -1,7% -1,5% Flanders
75
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 FRANKRIJKTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FRANCE
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
951.297566.420431.642
1.020.279587.598458.919
929.570597.194478.480
965.843637.456468.173
918.563698.294474.693
-4,9%+9,5%+1,4%
-0,9%+5,4%+2,4%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 1.949.358 2.066.796 2.005.244 2.071.472 2.091.550 +1,0% +1,8% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
228.885893.472395.360
241.713920.325445.839
221.127896.837408.800
234.084940.808428.407
209.2251.004.322
403.310
-10,6%+6,8%-5,9%
-2,2%+3,0%+0,5%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
1.099.42157.627
272.73287.937
1.145.09779.817
287.74895.215
1.073.88167.772
297.24887.863
1.138.60565.088
303.28596.321
1.188.28378.502
265.96984.103
+4,4%+20,6%-12,3%-12,7%
+2,0%+8,0%-0,6%-1,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 1.517.717 1.607.877 1.526.764 1.603.299 1.616.857 +0,8% +1,6% Flanders
76
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGD KONINKRIJKTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 UNITED KINGDOM
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
1.370.780656.716173.057
1.350.830650.999188.602
1.389.033632.699193.012
1.360.718605.018196.786
1.089.443499.390175.143
-19,9%-17,5%-11,0%
-5,6%-6,6%+0,3%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 2.200.553 2.190.431 2.214.744 2.162.522 1.763.976 -18,4% -5,4% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
325.6441.307.392
394.459
276.5111.322.191
403.127
280.4221.337.312
403.998
234.5501.325.490
405.696
154.0661.077.917
356.850
-34,3%-18,7%-12,0%
-17,1%-4,7%-2,5%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
1.850.77435.38979.77761.556
1.813.53053.39577.00457.900
1.820.23657.92776.62766.942
1.762.04157.26766.67879.750
1.414.61257.19432.53184.496
-19,7%-0,1%
-51,2%+6,0%
-6,5%+12,8%-20,1%+8,2%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 2.027.496 2.001.829 2.021.732 1.965.736 1.588.833 -19,2% -5,9% Flanders
77
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 DENEMARKENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 DENMARK
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
36.73661.06723.034
34.95163.70322.266
37.92553.52722.693
41.39654.82121.357
38.09955.66020.427
-8,0%+1,5%-4,4%
+0,9%-2,3%-3,0%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 120.837 120.920 114.145 117.574 114.186 -2,9% -1,4% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
2.52177.90517.377
1.61779.51017.527
1.53571.20418.713
1.61174.08020.526
2.11372.32819.318
+31,2%-2,4%-5,9%
-4,3%-1,8%+2,7%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
83.6185.4951.8046.886
86.5003.1071.9387.109
80.0374.5011.5835.331
83.7625.3001.4565.699
80.4575.3411.1186.843
-3,9%+0,8%
-23,2%+20,1%
-1,0%-0,7%
-11,3%-0,2%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 97.803 98.654 91.452 96.217 93.759 -2,6% -1,1% Flanders
78
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 ZWEDENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 SWEDEN
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
53.46480.19213.079
56.52976.32613.239
56.43972.65110.829
55.96471.7869.822
42.17170.1579.317
-24,6%-2,3%-5,1%
-5,8%-3,3%-8,1%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 146.735 146.094 139.919 137.572 121.645 -11,6% -4,6% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
1.308110.91021.438
1.417111.24720.191
1.648104.55122.891
1.367108.40417.979
1.09395.17316.062
-20,0%-12,2%-10,7%
-4,4%-3,8%-7,0%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
124.9581.524
1287.046
125.0531.814
715.917
122.6431.615
2724.560
120.2921.864
2565.338
104.6912.014
525.571
-13,0%+8,0%
-79,7%+4,4%
-4,3%+7,2%
-20,2%-5,7%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 133.656 132.855 129.090 127.750 112.328 -12,1% -4,3% Flanders
79
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 ITALIËTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 ITALY
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
145.908196.32999.383
158.444196.34297.707
162.600209.06393.986
168.000212.34191.524
152.010242.04183.228
-9,5%+14,0%
-9,1%
+1,0%+5,4%-4,3%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 441.620 452.493 465.649 471.865 477.279 +1,1% +2,0% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
8.868263.33570.034
8.591269.21276.983
8.148292.39171.124
6.376296.23677.729
6.756323.07964.216
+6,0%+9,1%
-17,4%
-6,6%+5,2%-2,1%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
322.8905.985
42112.941
336.0745.311
40512.996
353.5775.829
42711.830
356.7095.7444.645
13.243
371.0127.019
8515.935
+4,0%+22,2%-98,2%+20,3%
+3,5%+4,1%
-33,0%+5,3%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 342.237 354.786 371.663 380.341 394.051 +3,6% +3,6% Flanders
80
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 SPANJETREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 SPAIN
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
146.374286.04834.392
162.546292.92332.560
177.200327.03440.804
196.781346.54943.168
188.085363.35738.106
-4,4%+4,9%
-11,7%
+6,5%+6,2%+2,6%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 466.814 488.029 545.038 586.498 589.548 +0,5% +6,0% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
4.114380.17048.138
7.819399.63248.018
8.320455.53940.375
6.386492.99643.948
4.118510.22637.098
-35,5%+3,5%
-15,6%
+0,0%+7,6%-6,3%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
387.71210.416
50433.790
413.5568.9011.007
32.005
460.43911.694
82231.279
488.91611.2311.332
41.851
494.14110.300
55146.450
+1,1%-8,3%
-58,6%+11,0%
+6,3%-0,3%+2,3%+8,3%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 432.422 455.469 504.234 543.330 551.442 +1,5% +6,3% Flanders
81
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 OOSTENRIJKTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 AUSTRIA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
22.94128.9329.195
27.34235.8425.829
30.22635.8046.613
30.55637.3077.337
31.89137.0768.897
+4,4%-0,6%
+21,3%
+8,6%+6,4%-0,8%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 61.068 69.013 72.643 75.200 77.864 +3,5% +6,3% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
1.13539.25011.488
1.04048.64013.504
1.50349.00815.519
1.60952.94613.308
1.22853.26814.471
-23,7%+0,6%+8,7%
+2,0%+7,9%+5,9%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
47.761897388
2.827
57.596893785
3.910
60.1421.231
3694.288
61.7071.683
2854.188
60.5632.439
1265.839
-1,9%+44,9%-55,8%+39,4%
+6,1%+28,4%-24,5%+19,9%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 51.873 63.184 66.030 67.863 68.967 +1,6% +7,4% Flanders
82
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 RUSLANDTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 RUSSIA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
51.51742.8799.387
56.82842.1249.840
58.50048.21610.918
55.66254.16616.109
52.27646.8948.309
-6,1%-13,4%-48,4%
+0,4%+2,3%-3,0%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 103.783 108.792 117.634 125.937 107.479 -14,7% +0,9% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
1.99474.44417.958
2.48176.73919.732
2.62589.59214.499
2.74692.02815.054
2.38585.22511.560
-13,1%-7,4%
-23,2%
+4,6%+3,4%
-10,4%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
92.02926836
2.063
96.681329136
1.806
104.123140221
2.232
107.472222227
1.907
95.986441306
2.437
-10,7%+98,6%+34,8%+27,8%
+1,1%+13,3%+70,7%
+4,3%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 94.396 98.952 106.716 109.828 99.170 -9,7% +1,2% Flanders
83
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGDE STATENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 UNITED STATES
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
274.192300.15156.912
268.494307.39054.454
267.458328.15656.963
244.592293.38161.219
221.291288.38159.227
-9,5%-1,7%-3,3%
-5,2%-1,0%+1,0%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 631.255 630.338 652.577 599.192 568.899 -5,1% -2,6% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
10.559463.541100.243
10.386471.52593.973
10.440498.30186.873
7.330451.98278.661
6.411436.88366.378
-12,5%-3,3%
-15,6%
-11,7%-1,5%-9,8%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
544.9721.748
43527.188
551.3242.4021.446
20.712
574.2171.2741.168
18.955
514.5651.3531.793
20.262
481.4081.287
61726.360
-6,4%-4,9%
-65,6%+30,1%
-3,1%-7,4%+9,1%-0,8%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 574.343 575.884 595.614 537.973 509.672 -5,3% -2,9% Flanders
84
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 JAPANTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 JAPAN
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
95.588106.36211.746
94.019100.31812.062
90.702102.30412.168
78.870103.07910.373
55.76689.8656.923
-29,3%-12,8%-33,3%
-12,6%-4,1%
-12,4%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 213.696 206.399 205.174 192.322 152.554 -20,7% -8,1% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
9.379171.67420.897
8.708164.45021.179
7.726164.92420.356
4.949155.86021.140
2.461127.42615.744
-50,3%-18,2%-25,5%
-28,4%-7,2%-6,8%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
190.934884
10.924
182.6558564
11.533
182.69779
12710.103
173.78217952
7.936
137.388430
8.200
-20,9%-76,0%
-100,0%+3,3%
-7,9%-16,4%
-100,0%-6,9%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 201.950 194.337 193.006 181.949 145.631 -20,0% -7,8% Flanders
85
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 CHINATREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 CHINA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
43.21578.67619.661
43.44277.97225.273
46.90272.30622.091
42.04853.48819.051
39.48354.83523.675
-6,1%+2,5%
+24,3%
-2,2%-8,6%+4,8%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 141.552 146.687 141.299 114.587 117.993 +3,0% -4,4% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
21896.10825.565
23497.52423.656
37893.75425.076
23471.17024.132
18173.15420.983
-22,6%+2,8%
-13,0%
-4,5%-6,6%-4,8%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
118.723830
3.085
117.0207484
4.236
113.583459
05.166
91.5167236
3.912
89.4269930
4.763
-2,3%+37,5%-16,7%+21,8%
-6,8%+4,5%
-+11,5%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 121.891 121.414 119.208 95.536 94.318 -1,3% -6,2% Flanders
86
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 INDIATREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 INDIA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
36.71413.1403.201
40.98215.7503.313
44.85129.7875.125
60.99344.4303.632
39.17729.9993.482
-35,8%-32,5%
-4,1%
+1,6%+22,9%
+2,1%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 53.055 60.045 79.763 109.055 72.658 -33,4% +8,2% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
28840.7348.832
32847.6128.792
26961.97412.395
39483.79021.239
35457.99610.826
-10,2%-30,8%-49,0%
+5,3%+9,2%+5,2%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
48.542290
1.283
55.2341060
1.428
73.26377
1001.198
104.15780
1.258
67.5501864
1.544
-35,1%+125,0%
-+22,7%
+8,6%-11,2%
-+4,7%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 49.854 56.732 74.638 105.423 69.176 -34,4% +8,5% Flanders
87
I. BELGIË 88
II. VLAAMS GEWEST 89
III. BRUSSELS GEWEST 90
IV. WAALS GEWEST 91
V. VLAANDEREN 92
VI. KUST 93
VII. KUNSTSTEDEN 94
VIII. VLAAMSE REGIO’S 95
(tabellen exclusief verhuur)
Aankomsten 2009
88
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 BELGIËNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 BELGIUM
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
3.217.3531.089.443
607.692920.883783.89968.13938.47649.67862.36529.440
220.731259.40935.81028.61732.36970.42226.15123.07231.00529.32164.61250.414
245.51333.34074.46371.54434.70022.22222.90125.44619.668
378.146
278.482329.38438.36533.34727.4451.884
9973.7811.118
7105.4435.238
567603
1.0122.242
782365201631
1.897266710549427312
32620
1.20767
3.287
470.789313.62688.29776.9667.0776.323
768117232
479210286
577
490752289
10469092
17215156
2625821260
770
1.462.958107.03835.57065.18539.837
3.7652.0832.9302.2241.125
10.11730.877
1.565618
2.8155.8372.3281.5341.002
6923.5911.238
17.6747.9885.5273.593
981581
1.1239.9935.022
29.541
5.429.5821.839.491
769.9241.096.381
858.25880.11141.63257.20065.77931.307
236.770295.734
38.22829.84336.27378.99129.33624.99332.29730.74870.79052.010
264.06941.89280.04775.21635.71923.38724.06536.67224.757
411.744
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 5.449.891 462.571 497.208 403.994 6.813.664 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 8.667.244 741.053 967.997 1.866.952 12.243.246 OVERALL TOTAL
89 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 VLAAMS GEWESTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 FLEMISH REGION
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
1.895.028741.095317.477341.020442.86734.07413.39415.42620.3247.905
69.18086.6779.5906.441
12.07731.5979.4068.195
10.6578.183
22.80928.40595.06414.42630.70121.35415.9619.2688.221
13.8808.369
127.297
168.096160.17727.43020.58620.0381.362
7602.150
849530
3.7804.590
486583891
1.927638236162447
1.23519549141535699
17614
1.03055
2.194
341.084205.99875.81964.9756.2025.853
72217
8242797290
308263224
9654758
1481506
19127
0140
262
1.059.29675.77914.85916.50529.590
2.541887841533496
2.97613.677
591196889
2.8771.312
792329248841477
6.7083.0561.1011.068
321381416
5.7521.432
11.317
3.463.5041.183.049
435.585443.086498.697
43.83015.11318.63421.714
8.95575.963
105.04110.696
7.22013.88736.48311.419
9.24511.152
8.97425.43229.135
102.41117.91231.83722.49716.310
9.9528.651
20.6769.856
141.070
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 2.581.340 253.540 360.814 198.788 3.394.482 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 4.476.368 421.636 701.898 1.258.084 6.857.986 OVERALL TOTAL
90
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 BRUSSELS GEWESTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 BRUSSELS REGION
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
472.743203.193208.881385.001263.00621.35021.38626.45137.20020.078
115.635152.71321.45619.99417.04224.46414.18412.19416.83019.09132.22818.636
128.63015.89940.20930.11117.5889.869
12.99310.11810.437
219.845
00000000000000000000000000000000
00000000000000000000000000000000
18.7977.110
14.38931.915
7.935286
1.0851.7151.523
5376.125
16.233867386
1.8682.608
784655574362
2.002615
10.5774.5574.2862.491
659135686
4.1183.534
16.836
491.540210.303223.270416.916270.941
21.63622.47128.16638.72320.615
121.760168.946
22.32320.38018.91027.07214.96812.84917.40419.45334.23019.251
139.20720.45644.49532.60218.24710.00413.67914.23613.971
236.681
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 2.146.712 0 0 147.453 2.294.165 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 2.619.455 0 0 166.250 2.785.705 OVERALL TOTAL
91 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 WAALS GEWESTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 WALLOON REGION
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
849.582145.15581.334
194.86278.02612.7153.6967.8014.8411.457
35.91620.0194.7642.1823.250
14.3612.5612.6833.5182.0479.5753.373
21.8193.0153.553
20.0791.1513.0851.6871.448
86231.004
110.386169.20710.93512.7617.407
522237
1.631269180
1.6636488120
12131514412939
18466271
219134
743
1506
17712
1.093
129.705107.62812.47811.991
875470
4594648
452113257
547
408120
858
14334240
1507
13121120
508
384.86524.149
6.32216.765
2.312938111374168
921.016
967107
3658
352232
879982
748146389375140
341
6521
12356
1.388
1.474.538446.139111.069236.379
88.62014.645
4.04810.400
5.3421.737
39.04721.747
5.2092.2433.476
15.4362.9492.8993.7412.321
11.1283.624
22.4513.5243.715
20.1171.1623.4311.7351.760
93033.993
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 721.839 209.031 136.394 57.753 1.125.017 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 1.571.421 319.417 266.099 442.618 2.599.555 OVERALL TOTAL
92
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest*Flanders = Flemish + Brussels Region
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 VLAANDEREN*NUMBER OF ARRIVALS IN 2009 FLANDERS*
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
2.367.771944.288526.358726.021705.87355.42434.78041.87757.52427.983
184.815239.39031.04626.43529.11956.06123.59020.38927.48727.27455.03747.041
223.69430.32570.91051.46533.54919.13721.21423.99818.806
347.142
168.096160.17727.43020.58620.0381.362
7602.150
849530
3.7804.590
486583891
1.927638236162447
1.23519549141535699
17614
1.03055
2.194
341.084205.99875.81964.9756.2025.853
72217
8242797290
308263224
9654758
1481506
19127
0140
262
1.078.09382.88929.24848.42037.525
2.8271.9722.5562.0561.0339.101
29.9101.458
5822.7575.4852.0961.447
903610
2.8431.092
17.2857.6135.3873.559
980516
1.1029.8704.966
28.153
3.955.0441.393.352
658.855860.002769.638
65.46637.58446.80060.43729.570
197.723273.987
33.01927.60032.79763.55526.38722.09428.55628.42759.66248.386
241.61838.36876.33255.09934.55719.95622.33034.91223.827
377.751
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 4.728.052 253.540 360.814 346.241 5.688.647 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 7.095.823 421.636 701.898 1.424.334 9.643.691 OVERALL TOTAL
93 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 KUSTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 COAST
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
609.29559.11143.85733.45743.85319.781
290415514176
2.3641.487
377128222
1.589505343309411
1.1071.0531.961
791848
82191596117185220
6.027
87.35114.71611.6839.0162.7931.188
422429568
3643095312967589131061
218513230220
170
360
307
92.16245.82124.33824.9402.1722.976
1417460
13000
12900
2614717174000
10040
75
366.9084.6333.0634.1681.7662.034
7522210
374148
48
59165
582112219023
305146113
1514
109114713
397
1.155.716124.281
82.94171.58150.58425.979
353726635260
3.1021.957
434148377
1.841661377331519
1.5621.1442.315
971963
99205732128272233
6.806
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 222.367 41.620 100.622 17.908 382.517 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 831.662 128.971 192.784 384.816 1.538.233 OVERALL TOTAL
94
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 KUNSTSTEDENNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 HISTORIC CITIES
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
966.968686.197359.376561.893523.31928.74330.32334.62348.70223.830
154.643221.39126.35124.26123.05838.64018.60916.52721.62723.70245.10441.039
189.65725.18162.35637.51727.99916.50117.50720.54717.328
294.567
8.68116.1415.7174.7897.081
62266474190121
1.5522.272
16325
3062682759266
10743973
25020933299
744
54842
683
00000000000000000000000000000000
75.16127.76021.35841.37215.843
4551.7992.1451.927
8638.416
29.2521.291
5572.5134.0361.6441.090
771518
2.563997
16.5827.4035.2353.490
952384
1.0069.7294.879
25.787
1.050.810730.098386.451608.054546.243
29.26032.38837.24250.81924.814
164.611252.915
27.80524.84325.87742.94420.52817.70922.46424.32748.10642.109
206.48932.79367.62441.03628.96016.95918.51730.82422.249
321.037
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 3.661.118 42.360 0 242.617 3.946.095 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 4.628.086 51.041 0 317.778 4.996.905 OVERALL TOTAL
95 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 VLAAMSE REGIO’SNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE
Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen
Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere
791.508198.980123.125130.671138.701
6.9004.1676.8398.3083.977
27.80816.5124.3182.0465.839
15.8324.4763.5195.5513.1618.8264.949
32.0764.3537.706
13.8665.3592.0403.5903.2661.258
46.548
72.064129.32010.0306.781
10.164112452
1.434564341
1.8642.009
270546489
1.58427413186
27957871
209176
0380
8510
44613
1.204
248.922160.17751.48140.0354.0302.877
58200
4182784290
307054224
7040041
1311106
19117
0100
187
636.02450.496
4.8272.880
19.916338166359107160311510163
17185
1.284394336120
71190
72398
6439541423859474
1.969
1.748.518538.973189.463180.367172.811
10.2274.8438.8328.9834.496
30.01019.115
4.7802.6096.543
18.7705.1984.0085.7613.5819.9945.133
32.8144.6047.745
13.9645.3922.2653.6853.8161.345
49.908
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryRomaniaNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyAustralia
BrazilOthers
BUITENLAND 844.567 169.560 260.192 85.716 1.360.035 FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 1.636.075 241.624 509.114 721.740 3.108.553 OVERALL TOTAL
96
97
I. BELGIË 98
II. VLAAMS GEWEST 99
III. BRUSSELS GEWEST 100
IV. WAALS GEWEST 101
V. VLAANDEREN 102
VI. KUST 103
VII. KUNSTSTEDEN 104
VIII. VLAAMSE REGIO’S 105
(tabellen exclusief verhuur)
Evolutie aankomsten 2005-2009
98
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
4.577.7771.715.683
749.1401.013.5191.078.752
71.49143.61360.18678.57334.220
216.169244.09137.67631.40530.00261.42522.35324.75835.62264.96049.176
292.05043.810
111.985108.70220.62431.60024.124
445.814
4.806.1441.788.707
749.7101.075.6431.071.495
73.68241.23360.76279.51736.088
227.951252.98633.10934.45335.61071.66625.86425.84034.17068.60057.672
292.82447.709
110.076107.38022.58933.01529.697
506.782
5.067.7591.808.042
771.2041.032.8991.054.198
74.98942.37557.70873.90834.155
230.124277.63338.32433.16136.03678.95225.77028.13132.68766.19658.607
298.05348.517
109.90298.15034.39135.73528.109
536.763
5.264.7691.838.987
775.1721.079.6381.036.005
78.01244.14958.91472.72234.042
236.405298.01939.70532.37635.95990.91627.83427.25933.80869.47362.490
275.11846.616
100.71274.95954.83830.42126.776
583.440
5.429.5821.839.491
769.9241.096.381
858.25880.11141.63257.20065.77931.307
236.770295.73438.22829.84336.27378.99129.33624.99330.74870.79052.010
264.06941.89280.04775.21635.71923.38724.065
505.470
+3,1%+0,0%-0,7%+1,6%
-17,2%+2,7%-5,7%-2,9%-9,5%-8,0%+0,2%-0,8%-3,7%-7,8%+0,9%
-13,1%+5,4%-8,3%-9,1%+1,9%
-16,8%-4,0%
-10,1%-20,5%+0,3%
-34,9%-23,1%-10,1%-13,4%
+4,4%+1,8%+0,7%+2,0%-5,6%+2,9%-1,2%-1,3%-4,3%-2,2%+2,3%+4,9%+0,4%-1,3%+4,9%+6,5%+7,0%+0,2%-3,6%+2,2%+1,4%-2,5%-1,1%-8,1%-8,8%
+14,7%-7,2%-0,1%+3,2%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 6.741.523 6.994.830 7.044.719 7.164.765 6.813.664 -4,9% +0,3% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 11.319.300 11.800.974 12.112.478 12.429.534 12.243.246 -1,5% +2,0% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
99
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH REGION
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
2.872.7231.065.755
463.829456.237631.21842.98211.46718.04328.0639.433
76.28579.75811.1037.345
11.60124.2209.9348.185
12.78821.05328.497
135.34320.73252.07028.72614.03521.5608.738
152.135
3.048.7681.133.173
458.012482.996623.94043.39011.28418.34830.3818.763
81.46989.21511.6059.147
13.92432.95612.0609.887
11.69423.78035.667
131.17223.23251.69926.46815.42921.41711.536
185.718
3.228.5261.144.164
450.071422.501611.66541.86113.78019.32727.9689.354
78.29495.49711.0988.873
14.87135.75011.94510.07110.37723.49032.690
123.63223.17949.49127.73618.19218.41211.214
205.257
3.390.8231.171.874
439.139448.591604.87742.83115.15620.03428.3939.531
81.999106.25210.3127.503
14.37241.00711.41410.17410.64425.83832.283
109.69421.57842.48423.42221.15214.22710.051
205.931
3.463.5041.183.049
435.585443.086498.69743.83015.11318.63421.7148.955
75.963105.04110.6967.220
13.88736.48311.4199.2458.974
25.43229.135
102.41117.91231.83722.49716.3109.9528.651
182.754
+2,1%+1,0%-0,8%-1,2%
-17,6%+2,3%-0,3%-7,0%
-23,5%-6,0%-7,4%-1,1%+3,7%-3,8%-3,4%
-11,0%+0,0%-9,1%
-15,7%-1,6%-9,8%-6,6%
-17,0%-25,1%
-3,9%-22,9%-30,0%-13,9%-11,3%
+4,8%+2,6%-1,6%-0,7%-5,7%+0,5%+7,1%+0,8%-6,2%-1,3%-0,1%+7,1%-0,9%-0,4%+4,6%
+10,8%+3,5%+3,1%-8,5%+4,8%+0,6%-6,7%-3,6%
-11,6%-5,9%+3,8%
-17,6%-0,2%+4,7%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 3.451.135 3.608.362 3.550.760 3.580.763 3.394.482 -5,2% -0,4% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 6.323.858 6.657.130 6.779.286 6.971.586 6.857.986 -1,6% +2,0% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
100
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 BRUSSELS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 BRUSSELS REGION
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
296.706198.447187.870331.697353.32016.88128.54231.34243.27522.698
100.782146.78423.54221.98515.70524.4908.985
13.96419.87335.48817.486
135.73218.99954.43863.5805.7597.956
13.876255.648
339.413201.495196.228347.595345.31617.67226.27432.30641.68125.008
100.343146.28617.81723.40419.32625.09410.33813.46319.74736.04518.475
139.54320.31752.52060.1176.1688.326
16.361279.314
406.113211.960218.951354.931337.31018.57125.05227.56639.56722.760
107.749161.75422.61422.45318.58525.55010.89314.69819.78033.31321.162
150.99420.84453.65052.33514.86113.69715.251
290.835
434.570217.916226.561384.418327.49119.89025.19028.45438.78022.445
109.962169.68623.34122.34618.80827.77412.77813.80220.39834.30823.057
141.37721.10552.90236.52532.57111.50015.181
334.733
491.540210.303223.270416.916270.94121.63622.47128.16638.72320.615
121.760168.94622.32320.38018.91027.07214.96812.84919.45334.23019.251
139.20720.45644.49532.60218.24710.00413.679
282.292
+13,1%-3,5%-1,5%+8,5%
-17,3%+8,8%
-10,8%-1,0%-0,1%-8,2%
+10,7%-0,4%-4,4%-8,8%+0,5%-2,5%
+17,1%-6,9%-4,6%-0,2%
-16,5%-1,5%-3,1%
-15,9%-10,7%-44,0%-13,0%
-9,9%-15,7%
+13,5%+1,5%+4,4%+5,9%-6,4%+6,4%-5,8%-2,6%-2,7%-2,4%+4,8%+3,6%-1,3%-1,9%+4,8%+2,5%
+13,6%-2,1%-0,5%-0,9%+2,4%+0,6%+1,9%-4,9%
-15,4%+33,4%
+5,9%-0,4%+2,5%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 2.199.144 2.246.579 2.327.686 2.413.299 2.294.165 -4,9% +1,1% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 2.495.850 2.585.992 2.733.799 2.847.869 2.785.705 -2,2% +2,8% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
101
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 WAALS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 WALLOON REGION
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
1.408.348451.48097.441
225.58594.21411.6283.604
10.8017.2352.089
39.10217.5493.0312.0752.696
12.7153.4342.6092.9618.4193.193
20.9754.0795.477
16.396830
2.0841.510
38.032
1.417.963454.03995.470
245.052102.23912.6203.675
10.1087.4552.317
46.13917.4853.6871.9022.360
13.6163.4662.4902.7298.7753.530
22.1094.1605.857
20.795992
3.2721.800
41.750
1.433.120451.918102.182255.467105.22314.5573.543
10.8156.3732.041
44.08120.3824.6121.8352.580
17.6522.9323.3622.5309.3934.755
23.4274.4946.761
18.0791.3383.6261.644
40.671
1.439.376449.197109.472246.629103.63715.2913.803
10.4265.5492.066
44.44422.0816.0522.5272.779
22.1353.6423.2832.7669.3277.150
24.0473.9335.326
15.0121.1154.6941.544
42.776
1.474.538446.139111.069236.37988.62014.6454.048
10.4005.3421.737
39.04721.7475.2092.2433.476
15.4362.9492.8992.321
11.1283.624
22.4513.5243.715
20.1171.1623.4311.735
40.424
+2,4%-0,7%+1,5%-4,2%
-14,5%-4,2%+6,4%-0,2%-3,7%
-15,9%-12,1%
-1,5%-13,9%-11,2%+25,1%-30,3%-19,0%-11,7%-16,1%+19,3%-49,3%
-6,6%-10,4%-30,2%+34,0%
+4,2%-26,9%+12,4%
-5,5%
+1,2%-0,3%+3,3%+1,2%-1,5%+5,9%+2,9%-0,9%-7,3%-4,5%-0,0%+5,5%
+14,5%+2,0%+6,6%+5,0%-3,7%+2,7%-5,9%+7,2%+3,2%+1,7%-3,6%-9,2%+5,2%+8,8%
+13,3%+3,5%+1,5%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 1.091.244 1.139.889 1.166.273 1.170.703 1.125.017 -3,9% +0,8% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 2.499.592 2.557.852 2.599.393 2.610.079 2.599.555 -0,4% +1,0% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
102
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VLAANDEREN*TREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FLANDERS*
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
3.169.4291.264.202
651.699787.934984.53859.86340.00949.38571.33832.131
177.067226.54234.64529.33027.30648.71018.91922.14932.66156.54145.983
271.07539.731
106.50892.30619.79429.51622.614
407.783
3.388.1811.334.668
654.240830.591969.25661.06237.55850.65472.06233.771
181.812235.50129.42232.55133.25058.05022.39823.35031.44159.82554.142
270.71543.549
104.21986.58521.59729.74327.897
465.032
3.634.6391.356.124
669.022777.432948.97560.43238.83246.89367.53532.114
186.043257.25133.71231.32633.45661.30022.83824.76930.15756.80353.852
274.62644.023
103.14180.07133.05332.10926.465
496.092
3.825.3931.389.790
665.700833.009932.36862.72140.34648.48867.17331.976
191.961275.93833.65329.84933.18068.78124.19223.97631.04260.14655.340
251.07142.68395.38659.94753.72325.72725.232
540.664
3.955.0441.393.352
658.855860.002769.63865.46637.58446.80060.43729.570
197.723273.98733.01927.60032.79763.55526.38722.09428.42759.66248.386
241.61838.36876.33255.09934.55719.95622.330
465.046
+3,4%+0,3%-1,0%+3,2%
-17,5%+4,4%-6,8%-3,5%
-10,0%-7,5%+3,0%-0,7%-1,9%-7,5%-1,2%-7,6%+9,1%-7,8%-8,4%-0,8%
-12,6%-3,8%
-10,1%-20,0%
-8,1%-35,7%-22,4%-11,5%-14,0%
+5,7%+2,5%+0,3%+2,2%-6,0%+2,3%-1,6%-1,3%-4,1%-2,1%+2,8%+4,9%-1,2%-1,5%+4,7%+6,9%+8,7%-0,1%-3,4%+1,4%+1,3%-2,8%-0,9%-8,0%
-12,1%+14,9%
-9,3%-0,3%+3,3%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 5.650.279 5.854.941 5.878.446 5.994.062 5.688.647 -5,1% +0,2% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 8.819.708 9.243.122 9.513.085 9.819.455 9.643.691 -1,8% +2,3% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest* Flanders = Flemish + Brussels Region
103
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 COAST
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
1.152.784125.71899.36177.132
104.91427.327
428920814284
4.0782.214
442440414
1.437917
1.394590
1.4611.0044.3822.2013.985
111152
2.380172
6.521
1.188.206133.38391.00577.13490.26926.908
412734818227
4.0903.032
546425385
2.3581.9541.548
8111.4151.1983.9402.1313.311
109134
2.563120
7.197
1.187.087134.70084.65266.29189.08725.703
406669892334
3.9033.036
760324521857373228798
1.5831.0894.4302.1892.978
206154
2.086136
9.111
1.162.115127.19377.02871.03872.81425.117
472742662249
3.1912.335
550272365
1.5371.256
311457
1.6341.6483.2761.6682.143
142222
1.683106
10.603
1.155.716124.28182.94171.58150.58425.979
353726635260
3.1021.957
434148377
1.841661377519
1.5621.1442.315
97196399
205732128
7.642
-0,6%-2,3%+7,7%+0,8%
-30,5%+3,4%
-25,2%-2,2%-4,1%+4,4%-2,8%
-16,2%-21,1%-45,6%+3,3%
+19,8%-47,4%+21,2%+13,6%
-4,4%-30,6%-29,3%-41,8%-55,1%-30,3%
-7,7%-56,5%+20,8%-27,9%
+0,1%-0,3%-4,4%-1,8%
-16,7%-1,3%-4,7%-5,7%-6,0%-2,2%-6,6%-3,0%-0,5%
-23,8%-2,3%+6,4%-7,9%
-27,9%-3,2%+1,7%+3,3%
-14,7%-18,5%-29,9%
-2,8%+7,8%
-25,5%-7,1%+4,0%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 471.193 458.157 437.496 408.714 382.517 -6,4% -5,1% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 1.623.977 1.646.363 1.624.583 1.570.829 1.538.233 -2,1% -1,3% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
104
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 KUNSTSTEDENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 HISTORIC CITIES
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
639.948641.414339.933530.212667.05522.19235.10939.60158.71727.719
135.652198.98428.74825.63420.57433.17312.55317.71627.35946.44833.717
208.95631.26491.45471.52616.18919.32617.378
346.132
739.454676.593354.448553.660671.38223.85332.30940.53758.57529.700
139.209207.87323.71828.27225.06935.99514.55618.68825.11348.07639.132
213.81134.84490.42968.84217.95220.41520.228
392.707
856.521687.896383.578540.340667.31125.28532.95436.83555.67927.584
149.754233.36628.59627.78124.56840.18016.13620.88625.28346.30445.694
224.71035.99890.60862.37927.32825.09821.276
412.719
964.215725.497386.863574.708664.48027.55534.88738.04056.03527.028
152.371252.11729.07026.94525.64447.29617.54519.81925.95448.43746.318
210.93835.55684.38645.05447.19321.10221.258
459.884
1.050.810730.098386.451608.054546.24329.26032.38837.24250.81924.814
164.611252.91527.80524.84325.87742.94420.52817.70924.32748.10642.109
206.48932.79367.62441.03628.96016.95918.517
396.574
+9,0%+0,6%-0,1%+5,8%
-17,8%+6,2%-7,2%-2,1%-9,3%-8,2%+8,0%+0,3%-4,4%-7,8%+0,9%-9,2%
+17,0%-10,6%
-6,3%-0,7%-9,1%-2,1%-7,8%
-19,9%-8,9%
-38,6%-19,6%-12,9%-13,8%
+13,2%+3,3%+3,3%+3,5%-4,9%+7,2%-2,0%-1,5%-3,5%-2,7%+5,0%+6,2%-0,8%-0,8%+5,9%+6,7%
+13,1%-0,0%-2,9%+0,9%+5,7%-0,3%+1,2%-7,3%
-13,0%+15,6%
-3,2%+1,6%+3,5%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 3.744.735 3.905.986 4.016.126 4.151.980 3.946.095 -5,0% +1,3% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 4.384.683 4.645.440 4.872.647 5.116.195 4.996.905 -2,3% +3,3% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
105
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMSE REGIO’STREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
1.376.697497.070212.405180.590212.56910.3444.4728.864
11.8074.128
37.33725.3445.4553.2566.318
14.1005.4493.0394.7128.632
11.26257.7376.266
11.06920.6693.4537.8105.064
55.130
1.460.521524.692208.787199.797207.60510.3014.8379.383
12.6693.844
38.51324.5965.1583.8547.796
19.6975.8883.1145.517
10.33413.81252.9646.574
10.47917.6343.5116.7657.549
65.128
1.591.031533.528200.792170.801192.577
9.4445.4729.389
10.9644.196
32.38620.8494.3563.2218.367
20.2636.3293.6554.0768.9167.069
45.4865.8369.555
17.4865.5714.9255.053
74.262
1.699.063537.100201.809187.263195.07410.0494.9879.706
10.4764.699
36.39921.4864.0332.6327.171
19.9485.3913.8464.631
10.0757.374
36.8575.4598.857
14.7516.3082.9423.868
70.177
1.748.518538.973189.463180.367172.81110.2274.8438.8328.9834.496
30.01019.1154.7802.6096.543
18.7705.1984.0083.5819.9945.133
32.8144.6047.745
13.9645.3922.2653.685
60.830
+2,9%+0,3%-6,1%-3,7%
-11,4%+1,8%-2,9%-9,0%
-14,3%-4,3%
-17,6%-11,0%+18,5%
-0,9%-8,8%-5,9%-3,6%+4,2%
-22,7%-0,8%
-30,4%-11,0%-15,7%-12,6%
-5,3%-14,5%-23,0%
-4,7%-13,3%
+6,2%+2,0%-2,8%-0,0%-5,0%-0,3%+2,0%-0,1%-6,6%+2,2%-5,3%-6,8%-3,2%-5,4%+0,9%+7,4%-1,2%+7,2%-6,6%+3,7%
-17,8%-13,2%
-7,4%-8,5%-9,3%
+11,8%-26,6%
-7,6%+2,5%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 1.434.351 1.490.798 1.424.824 1.433.368 1.360.035 -5,1% -1,3% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 2.811.048 2.951.319 3.015.855 3.132.431 3.108.553 -0,8% +2,5% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth
106
107
I. BELGIË 108
II. NEDERLAND 109
III. DUITSLAND 110
IV. FRANKRIJK 111
V. VERENIGD KONINKRIJK 112
VI. DENEMARKEN 113
VII. ZWEDEN 114
VIII. ITALIË 115
IX. SPANJE 116
X. OOSTENRIJK 117
XI. RUSLAND 118
XII. VERENIGDE STATEN 119
XIII. JAPAN 120
XIV. CHINA 121
XV. INDIA 122
(tabellen exclusief verhuur)
Evolutie aankomsten per marktland 2005-2009
108
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
2.872.723296.706
1.408.348
3.048.768339.413
1.417.963
3.228.526406.113
1.433.120
3.390.823434.570
1.439.376
3.463.504491.540
1.474.538
+2,1%+13,1%
+2,4%
+4,8%+13,5%
+1,2%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 4.577.777 4.806.144 5.067.759 5.264.769 5.429.582 +3,1% +4,4% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
1.152.784639.948
1.376.697
1.188.206739.454
1.460.521
1.187.087856.521
1.591.031
1.162.115964.215
1.699.063
1.155.7161.050.8101.748.518
-0,6%+9,0%+2,9%
+0,1%+13,2%
+6,2%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
1.642.150170.360403.688953.231
1.832.902169.411415.698970.170
2.093.122154.641354.461
1.032.415
2.266.921150.973334.617
1.072.882
2.367.771168.096341.084
1.078.093
+4,4%+11,3%
+1,9%+0,5%
+9,6%-0,3%-4,1%+3,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 3.169.429 3.388.181 3.634.639 3.825.393 3.955.044 +3,4% +5,7% Flanders
109
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 NEDERLANDTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 NETHERLANDS
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
1.065.755198.447451.480
1.133.173201.495454.039
1.144.164211.960451.918
1.171.874217.916449.197
1.183.049210.303446.139
+1,0%-3,5%-0,7%
+2,6%+1,5%-0,3%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 1.715.683 1.788.707 1.808.042 1.838.987 1.839.491 +0,0% +1,8% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
125.718641.414497.070
133.383676.593524.692
134.700687.896533.528
127.193725.497537.100
124.281730.098538.973
-2,3%+0,6%+0,3%
-0,3%+3,3%+2,0%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
839.546119.144235.61369.899
892.072123.546249.75669.294
905.352120.772252.92977.071
949.909113.013244.39082.478
944.288160.177205.99882.889
-0,6%+41,7%-15,7%+0,5%
+3,0%+7,7%-3,3%+4,4%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 1.264.202 1.334.668 1.356.124 1.389.790 1.393.352 +0,3% +2,5% Flanders
110
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 DUITSLANDTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 GERMANY
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
463.829187.87097.441
458.012196.22895.470
450.071218.951102.182
439.139226.561109.472
435.585223.270111.069
-0,8%-1,5%+1,5%
-1,6%+4,4%+3,3%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 749.140 749.710 771.204 775.172 769.924 -0,7% +0,7% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
99.361339.933212.405
91.005354.448208.787
84.652383.578200.792
77.028386.863201.809
82.941386.451189.463
+7,7%-0,1%-6,1%
-4,4%+3,3%-2,8%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
495.70526.299
103.83625.859
507.63824.98295.25726.363
529.81422.98689.98426.238
538.01022.48878.21626.986
526.35827.43075.81929.248
-2,2%+22,0%
-3,1%+8,4%
+1,5%+1,1%-7,6%+3,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 651.699 654.240 669.022 665.700 658.855 -1,0% +0,3% Flanders
111
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 FRANKRIJKTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FRANCE
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
456.237331.697225.585
482.996347.595245.052
422.501354.931255.467
448.591384.418246.629
443.086416.916236.379
-1,2%+8,5%-4,2%
-0,7%+5,9%+1,2%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 1.013.519 1.075.643 1.032.899 1.079.638 1.096.381 +1,6% +2,0% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
77.132530.212180.590
77.134553.660199.797
66.291540.340170.801
71.038574.708187.263
71.581608.054180.367
+0,8%+5,8%-3,7%
-1,8%+3,5%-0,0%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
664.80916.43564.38342.307
700.93817.75167.91443.988
647.61516.29071.03842.489
696.49417.27171.61347.631
726.02120.58664.97548.420
+4,2%+19,2%
-9,3%+1,7%
+2,2%+5,8%+0,2%+3,4%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 787.934 830.591 777.432 833.009 860.002 +3,2% +2,2% Flanders
112
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGD KONINKRIJKTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 UNITED KINGDOM
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
631.218353.32094.214
623.940345.316102.239
611.665337.310105.223
604.877327.491103.637
498.697270.94188.620
-17,6%-17,3%-14,5%
-5,7%-6,4%-1,5%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 1.078.752 1.071.495 1.054.198 1.036.005 858.258 -17,2% -5,6% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
104.914667.055212.569
90.269671.382207.605
89.087667.311192.577
72.814664.480195.074
50.584546.243172.811
-30,5%-17,8%-11,4%
-16,7%-4,9%-5,0%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
930.12412.51714.84227.055
915.16616.17114.30023.619
888.06918.32313.88628.697
862.77919.63512.35737.597
705.87320.0386.202
37.525
-18,2%+2,1%
-49,8%-0,2%
-6,7%+12,5%-19,6%+8,5%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 984.538 969.256 948.975 932.368 769.638 -17,5% -6,0% Flanders
113
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 DENEMARKENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 DENMARK
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
18.04331.34210.801
18.34832.30610.108
19.32727.56610.815
20.03428.45410.426
18.63428.16610.400
-7,0%-1,0%-0,2%
+0,8%-2,6%-0,9%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 60.186 60.762 57.708 58.914 57.200 -2,9% -1,3% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
92039.6018.864
73440.5379.383
66936.8359.389
74238.0409.706
72637.2428.832
-2,2%-2,1%-9,0%
-5,7%-1,5%-0,1%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
43.6012.248
3563.180
45.6331.521
3673.133
42.1611.969
2562.507
43.7762.217
2432.252
41.8772.150
2172.556
-4,3%-3,0%
-10,7%+13,5%
-1,0%-1,1%
-11,6%-5,3%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 49.385 50.654 46.893 48.488 46.800 -3,5% -1,3% Flanders
114
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 ZWEDENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 SWEDEN
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
28.06343.2757.235
30.38141.6817.455
27.96839.5676.373
28.39338.7805.549
21.71438.7235.342
-23,5%-0,1%-3,7%
-6,2%-2,7%-7,3%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 78.573 79.517 73.908 72.722 65.779 -9,5% -4,3% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
81458.71711.807
81858.57512.669
89255.67910.964
66256.03510.476
63550.8198.983
-4,1%-9,3%
-14,3%
-6,0%-3,5%-6,6%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
66.79881524
3.701
68.90482816
2.314
64.33887253
2.272
64.16072452
2.237
57.524849
82.056
-10,3%+17,3%-84,6%
-8,1%
-3,7%+1,0%
-24,0%-13,7%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 71.338 72.062 67.535 67.173 60.437 -10,0% -4,1% Flanders
115
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 ITALIËTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 ITALY
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
76.285100.78239.102
81.469100.34346.139
78.294107.74944.081
81.999109.96244.444
75.963121.76039.047
-7,4%+10,7%-12,1%
-0,1%+4,8%-0,0%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 216.169 227.951 230.124 236.405 236.770 +0,2% +2,3% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
4.078135.65237.337
4.090139.20938.513
3.903149.75432.386
3.191152.37136.399
3.102164.61130.010
-2,8%+8,0%
-17,6%
-6,6%+5,0%-5,3%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
166.2173.325
807.445
171.5202.988
537.251
175.8963.180
986.869
180.9023.340
1547.565
184.8153.780
279.101
+2,2%+13,2%-82,5%+20,3%
+2,7%+3,3%
-23,8%+5,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 177.067 181.812 186.043 191.961 197.723 +3,0% +2,8% Flanders
116
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 SPANJETREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 SPAIN
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
79.758146.78417.549
89.215146.28617.485
95.497161.75420.382
106.252169.68622.081
105.041168.94621.747
-1,1%-0,4%-1,5%
+7,1%+3,6%+5,5%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 244.091 252.986 277.633 298.019 295.734 -0,8% +4,9% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
2.214198.98425.344
3.032207.87324.596
3.036233.36620.849
2.335252.11721.486
1.957252.91519.115
-16,2%+0,3%
-11,0%
-3,0%+6,2%-6,8%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
199.5054.399
10722.531
212.3043.471
15419.572
234.0914.684
9718.379
244.3484.543
12826.919
239.3904.590
9729.910
-2,0%+1,0%
-24,2%+11,1%
+4,7%+1,1%-2,4%+7,3%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 226.542 235.501 257.251 275.938 273.987 -0,7% +4,9% Flanders
117
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 OOSTENRIJKTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 AUSTRIA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
11.60115.7052.696
13.92419.3262.360
14.87118.5852.580
14.37218.8082.779
13.88718.9103.476
-3,4%+0,5%
+25,1%
+4,6%+4,8%+6,6%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 30.002 35.610 36.036 35.959 36.273 +0,9% +4,9% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
41420.5746.318
38525.0697.796
52124.5688.367
36525.6447.171
37725.8776.543
+3,3%+0,9%-8,8%
-2,3%+5,9%+0,9%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
25.376493100
1.337
30.756460100
1.934
30.65556450
2.187
30.47651341
2.150
29.11989130
2.757
-4,5%+73,7%-26,8%+28,2%
+3,5%+15,9%-26,0%+19,8%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 27.306 33.250 33.456 33.180 32.797 -1,2% +4,7% Flanders
118
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 RUSLANDTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 RUSSIA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
28.49717.4863.193
35.66718.4753.530
32.69021.1624.755
32.28323.0577.150
29.13519.2513.624
-9,8%-16,5%-49,3%
+0,6%+2,4%+3,2%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 49.176 57.672 58.607 62.490 52.010 -16,8% +1,4% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
1.00433.71711.262
1.19839.13213.812
1.08945.6947.069
1.64846.3187.374
1.14442.1095.133
-30,6%-9,1%
-30,4%
+3,3%+5,7%
-17,8%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
45.0608211
830
53.03215024
936
52.8118834
919
54.10814540
1.047
47.04119558
1.092
-13,1%+34,5%+45,0%
+4,3%
+1,1%+24,2%+51,5%
+7,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 45.983 54.142 53.852 55.340 48.386 -12,6% +1,3% Flanders
119
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGDE STATENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 UNITED STATES
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
135.343135.73220.975
131.172139.54322.109
123.632150.99423.427
109.694141.37724.047
102.411139.20722.451
-6,6%-1,5%-6,6%
-6,7%+0,6%+1,7%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 292.050 292.824 298.053 275.118 264.069 -4,0% -2,5% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
4.382208.95657.737
3.940213.81152.964
4.430224.71045.486
3.276210.93836.857
2.315206.48932.814
-29,3%-2,1%
-11,0%
-14,7%-0,3%
-13,2%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
249.341658110
20.966
254.489750272
15.204
259.642564224
14.196
234.800499312
15.460
223.694491148
17.285
-4,7%-1,6%
-52,6%+11,8%
-2,7%-7,1%+7,7%-4,7%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 271.075 270.715 274.626 251.071 241.618 -3,8% -2,8% Flanders
120
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 JAPANTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 JAPAN
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
52.07054.4385.477
51.69952.5205.857
49.49153.6506.761
42.48452.9025.326
31.83744.4953.715
-25,1%-15,9%-30,2%
-11,6%-4,9%-9,2%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 111.985 110.076 109.902 100.712 80.047 -20,5% -8,1% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
3.98591.45411.069
3.31190.42910.479
2.97890.6089.555
2.14384.3868.857
96367.6247.745
-55,1%-19,9%-12,6%
-29,9%-7,3%-8,5%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
99.436422
7.028
97.2155412
6.938
96.9395013
6.139
89.842978
5.439
70.910350
5.387
-21,1%-63,9%
-100,0%-1,0%
-8,1%-4,5%
-100,0%-6,4%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 106.508 104.219 103.141 95.386 76.332 -20,0% -8,0% Flanders
121
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 CHINATREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 CHINA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
28.72663.58016.396
26.46860.11720.795
27.73652.33518.079
23.42236.52515.012
22.49732.60220.117
-3,9%-10,7%+34,0%
-5,9%-15,4%+5,2%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 108.702 107.380 98.150 74.959 75.216 +0,3% -8,8% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
11171.52620.669
10968.84217.634
20662.37917.486
14245.05414.751
9941.03613.964
-30,3%-8,9%-5,3%
-2,8%-13,0%
-9,3%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
90.069650
2.172
83.4955112
3.027
76.893111
03.067
56.8125512
3.068
51.465696
3.559
-9,4%+25,5%-50,0%+16,0%
-13,1%+1,5%
-+13,1%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 92.306 86.585 80.071 59.947 55.099 -8,1% -12,1% Flanders
122
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 INDIATREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 INDIA
2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009
Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest
14.0355.759
830
15.4296.168
992
18.19214.8611.338
21.15232.5711.115
16.31018.2471.162
-22,9%-44,0%+4,2%
+3,8%+33,4%
+8,8%
Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region
België 20.624 22.589 34.391 54.838 35.719 -34,9% +14,7% Belgium
KustKunststedenVlaamse regio’s
15216.1893.453
13417.9523.511
15427.3285.571
22247.1936.308
20528.9605.392
-7,7%-38,6%-14,5%
+7,8%+15,6%+11,8%
CoastHistoric cities
Flemish countryside
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen
18.770270
997
20.7196
12860
32.225218
799
52.87280
843
33.5499
19980
-36,5%+12,5%
-+16,3%
+15,6%-24,0%
--0,4%
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Vlaanderen 19.794 21.597 33.053 53.723 34.557 -35,7% +14,9% Flanders
GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei
AAG= Annual Average Growth
123
I. BELGIË, VLAAMS GEWEST, BRUSSELS GEWEST, WAALS GEWEST 124
II. KUST, KUNSTSTEDEN, VLAAMSE REGIO’S, VLAANDEREN 125
Logiesaanbod 2009
124
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2009 BELGIË - GEWESTENNUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2009 BELGIUM - REGIONS
Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest BelgiëAANTAL Flemish Region Brussels Region Walloon Region Belgium NUMBERS
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepenHuurlogies
1.266245
15611
n.b./n.a.
16500
11n.b./n.a.
60526144
305n.b./n.a.
2.036506
59927
n.b./n.a.
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Accommodation for rent
2.137 176 1.215 3.528
CAPACITEIT CAPACITY
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepenHuurlogies
67.58151.37626.90364.165
n.b./n.a.
30.59200
1.305n.b./n.a.
26.11851.11217.86726.740
n.b./n.a.
124.292102.488
44.77092.211
n.b./n.a.
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Accommodation for rent
210.026 31.898 121.837 363.760
125
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2009 KUST - KUNSTSTEDEN - VLAAMSE REGIO’SNUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2009 COAST - HISTORIC CITIES - FLEMISH COUNTRYSIDE
Kust Kunststeden Vlaamse Regio’s VlaanderenAANTAL Coast Historic Cities Flemish Countryside Flanders NUMBERS
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepenHuurlogies
273921081
n.b./n.a.
40480
46n.b./n.a.
754145
5495
n.b./n.a.
1.431245
15622
n.b./n.a.
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Accommodation for rent
456 458 1.399 2.313
CAPACITEIT CAPACITY
HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepenHuurlogies
15.96819.73314.75213.430
n.b./n.a.
54.8062.078
04.991
n.b./n.a.
27.40029.56512.15147.049
n.b./n.a.
98.17451.37626.90365.471
n.b./n.a.
HotelsCamp sites
Holiday parksAccommodation for groups
Accommodation for rent
63.883 61.876 116.165 241.924
126
127
OVERNACHTINGEN
I. KUST 128
AANKOMSTEN
I. KUST 129
Noot: De cijfers van de huurvakantiewoningen worden enkel verzameld via verhuurkantoren aan de kust.
Evolutie verhuursector 2005-2009
128
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
* enkel verhuurkantoren, aan de kust* rental agencies only, at the coast
EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN IN HUURLOGIES* VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2005 TO 2009 COAST
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
5.073.810213.552296.444164.11213.83079.5982.0481.042
3640
3.6021.9022.447
48982888112126306
5.628525
2.3142.130
0200
480
9.839
4.914.681203.555289.695165.20013.46878.799
430828713
03.1412.144
87516
1.4371.118
90264551
5.8081.0662.5991.920
63000
5260
3.221
4.574.695209.555268.264170.65113.15667.812
4312.317
89848
2.7752.3123.966
4121.550
503500
1.3425.7571.0662.0832.965
175140
024832
4.819
4.243.976181.105263.620154.34116.32965.483
2271.956
42698
2.2083.040
758430713
13.498720
6789.3252.0132.3011.596
133354178172324
11.336
4.203.374182.269271.746140.62910.02866.803
200502250198
15.0403.9101.219
01.204
14.608498186268
6.2221.7434.0921.075
3159
24060
5383.352
-1,0%+0,6%+3,1%-8,9%
-38,6%+2,0%
-11,9%-74,3%-41,3%
+102,0%+581,2%
+28,6%+60,8%
-100,0%+68,9%
+8,2%+591,7%
--60,5%-33,3%-13,4%+77,8%-32,6%-76,7%-83,3%+34,8%-65,1%+66,0%-70,4%
-4,6%-3,9%-2,2%-3,8%-7,7%-4,3%
-44,1%-16,7%
-9,0%-
+42,9%+19,7%-16,0%
-100,0%+5,2%
+101,4%+45,2%+10,2%
-3,3%+2,5%
+35,0%+15,3%-15,7%
-+31,1%
-+5,7%
--23,6%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 801.907 778.094 763.327 732.714 726.970 -0,8% -2,4% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 5.875.717 5.692.775 5.338.022 4.976.690 4.930.344 -0,9% -4,3% OVERALL TOTAL
129
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics
EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN IN HUURLOGIES* VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2005 TO 2009 COAST
Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009
BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere
325.94515.12424.13311.259
8876.367
5022260
181104376
662676
3543527
1247108060
573
320.55115.08723.40411.750
8436.186
1419510
181112104
74476
1621
46327
144942400
250
162
311.41014.86521.77911.690
9255.546
3743506
143123774
9023100
1942817
1321361112084
197
298.71614.38722.15812.0151.1385.405
2656308
135137439
46298
60
2158753
141115
5221888
448
304.34714.48123.39611.465
7095.560
19501012
62217647
72455
81833
52747
1697512
104
16187
+1,9%+0,7%+5,6%-4,6%
-37,7%+2,9%
-26,9%-10,7%-66,7%+50,0%
+360,7%+28,5%
+9,3%-100,0%+56,5%+52,7%+33,3%
-+57,1%-10,2%-11,3%+19,9%-34,8%-80,0%-90,9%-44,4%-50,0%
+100,0%-58,3%
-1,7%-1,1%-0,8%+0,5%-5,4%-3,3%
-21,5%+22,8%-21,2%
-+36,2%+14,1%
+6,2%-100,0%
+2,2%+104,5%
+3,4%+31,6%
-1,5%+4,9%
+14,9%+8,0%+1,4%
--29,3%
--9,6%
--24,4%
BelgiumNetherlands
GermanyFrance
United KingdomLuxembourg
IrelandDenmarkSwedenFinland
ItalySpain
PortugalGreeceAustriaPoland
Czech RepublicHungaryNorway
SwitzerlandRussiaU.S.A.
CanadaJapanChinaIndiaIsrael
TurkeyOthers
BUITENLAND 59.580 58.764 56.375 57.323 58.171 +1,5% -0,6% FOREIGN COUNTRIES
ALGEMEEN TOTAAL 385.525 379.315 367.785 356.039 362.518 +1,8% -1,5% OVERALL TOTAL
GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth
* enkel verhuurkantoren, aan de kust* rental agencies only, at the coast
130
131
I. BELGIË 132
II. VLAAMS GEWEST 133
III. BRUSSELS GEWEST 134
IV. VLAANDEREN 135
V. KUST 136
VI. KUNSTSTEDEN 137
VII. VLAAMSE REGIO’S 138
Overnachtingen naar motief 2009
132
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
0% 20% 40% 60% 80% 100%
India
China
Japan
V.S. Amerika
Rusland
Oostenrijk
Spanje
Italië
Zweden
Denemarken
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
Duitsland
Nederland
België
ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden
OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 BELGIË
133
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
0% 20% 40% 60% 80% 100%
India
China
Japan
V.S. Amerika
Rusland
Oostenrijk
Spanje
Italië
Zweden
Denemarken
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
Duitsland
Nederland
België
ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden
OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 VLAAMS GEWEST
134
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 BRUSSELS GEWEST
0% 20% 40% 60% 80% 100%
India
China
Japan
V.S. Amerika
Rusland
Oostenrijk
Spanje
Italië
Zweden
Denemarken
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
Duitsland
Nederland
België
ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden
135
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 VLAANDEREN
0% 20% 40% 60% 80% 100%
India
China
Japan
V.S. Amerika
Rusland
Oostenrijk
Spanje
Italië
Zweden
Denemarken
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
Duitsland
Nederland
België
ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden
136
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 KUST
0% 20% 40% 60% 80% 100%
India
China
Japan
V.S. Amerika
Rusland
Oostenrijk
Spanje
Italië
Zweden
Denemarken
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
Duitsland
Nederland
België
ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden
137
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 KUNSTSTEDEN
0% 20% 40% 60% 80% 100%
India
China
Japan
V.S. Amerika
Rusland
Oostenrijk
Spanje
Italië
Zweden
Denemarken
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
Duitsland
Nederland
België
ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden
138
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 VLAAMSE REGIO’S
0% 20% 40% 60% 80% 100%
India
China
Japan
V.S. Amerika
Rusland
Oostenrijk
Spanje
Italië
Zweden
Denemarken
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
Duitsland
Nederland
België
ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden
139
I. VLAAMS GEWEST 140
II. BRUSSELS GEWEST 142
III. VLAANDEREN 144
IV. KUST 145
V. KUNSTSTEDEN 146
VI. VLAAMSE REGIO’S 147
Overnachtingen per maand 2009
140
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAAMS GEWEST
Algemeen totaalBuitenlandBelgië
0
500.000
1.000.000
1.500.000
2.000.000
2.500.000
3.000.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
141
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAAMS GEWEST
Duitsland
Nederland
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
0
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
600.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
Spanje
V.S. Amerika
Italië
Japan
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
40.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
India
Rusland
China
0
2.000
1.000
4.000
5000
6.000
7.000
8.000
3.000
9.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
Oostenrijk
Zweden
Denemarken
0
1.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
8.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
2.000
142
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 BRUSSELS GEWEST
Algemeen totaalBuitenlandBelgië
0
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
600.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov decJul Aug Sep Nov Dec
143
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 BRUSSELS GEWEST
Verenigd Koninkrijk
Nederland
Duitsland
Frankrijk
0
30.000
20.000
10.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
Spanje
V.S. Amerika
Italië
Japan
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
70.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
60.000
India
Rusland
China
0
2.000
1.000
3.000
6.000
7.000
4.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
5000
Oostenrijk
Zweden
Denemarken
0
4.000
6.000
5.000
7.000
9.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
2.000
3.000
1.000
8.000
144
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAANDEREN
Algemeen totaalBuitenlandBelgië
0
500.000
1.000.000
1.500.000
2.000.000
2.500.000
3.000.000
3.500.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
145
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 KUST
Algemeen totaalBuitenlandBelgië
0
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
600.000
700.000
800.000
900.000
1.000.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
146
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 KUNSTSTEDEN
Algemeen totaalBuitenlandBelgië
0
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
600.000
700.000
800.000
900.000
1.000.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
147
toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics
MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAAMSE REGIO’S
Algemeen totaalBuitenlandBelgië
0
200.000
400.000
600.000
800.000
1.000.000
1.200.000
1.400.000
1.600.000
jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec
wegwijs
151
De gebruikte begrippen
Aankomsten en overnachtingen
In België is de Federale Overheidsdienst Economie – Algemene Directie Statistiek gemachtigd om bij alle commerciële logiesinrichtingen maandelijks het aantal personen op te vragen dat in de inrichting tegen betaling verbleven heeft. Twee basisindicatoren worden op deze wijze ingewonnen: het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen. In de categorie huurlogies neemt de Algemene Directie Statistiek enkel die verblijven op die via een verhuurkantoor aan de kust worden aangeboden.
Naast de opdeling naar logiesvorm (hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies) geven de statistieken van de Algemene Directie Statistiek ook volume- (het aantal aankomsten en overnachtingen), trip- (verblijfsduur, motief van het verblijf, verblijfsperiode, verblijfplaats) en persoonskarakteristieken (land van herkomst van de verblijfstoerist) weer.
Het aantal aankomsten komt grosso modo overeen met het aantal verblijfstoeristen. Met dat verschil dat elke toerist als een ‘aankomst’ wordt geteld telkenmale hij of zij een nieuwe logiesaccommodatie benut. In die zin komt het aantal aankomsten niet exact overeen met het aantal vakanties of zakenreizen in ons land. Een voorbeeld: trekkers kunnen meerdere aankomsten genereren tijdens één vakantie, door te verblijven in verschillende logiesinrichtingen. Het volume aan overnachtingen is de optelsom van alle verblijfsnachten die met de geregistreerde aankomsten gepaard gaan.
g Gewesten
Naast de gegevens voor België worden ook tabellen weergegeven voor de drie Gewesten, namelijk het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. In dit document staan ‘Brussel’ en het ‘Brusselse Gewest’ gelijk aan het ‘Brusselse Hoofdstedelijke Gewest’. In de tabellen ‘Vlaanderen’ zijn de cijfers voor het Vlaamse en het Brusselse Gewest samengeteld.
Kust, Kunststeden, Vlaamse regio’s
g Vlaamse kust
De ‘Vlaamse kust’ omvat de gegevens van alle kustgemeenten inclusief de gegevens van Zeebrugge.
g Kunststeden
Tot de kunststeden behoren: Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Voor Brugge gelden enkel de gegevens voor de stad Brugge exclusief de deelgemeente Zeebrugge.
g Vlaamse regio’s
Alle gegevens uit Vlaanderen die niet ressorteren onder de kust of de kunststeden worden tot de Vlaamse regio’s gerekend.
152
Indeling naar logiesvorm
Vanaf 2004 rapporteert de Algemene Directie Statistiek de aankomst- en overnachtinggegevens in een gewijzigde logiesindeling. Deze sluit aan bij de decretale bepalingen die in de Gewesten en Gemeenschappen gelden rond logiesaccommodaties. Hierdoor zijn de categorieën ‘vakantiecentra’ en ‘vakantiedorpen’ weggevallen en is het segment van de ‘vakantieparken’ geïntroduceerd. In de volgende definities houden we bijgevolg rekening met de decretale regionale verschillen.
g Hotels
In Vlaanderen zijn hotelinrichtingen alle inrichtingen met ten minste vier kamers of met accommodatie voor ten minste tien personen. Er wordt een hotelservice aangeboden en er wordt voor minstens één nacht logies verstrekt. De regelgeving van de Vlaamse Gemeenschap bepaalt de indeling in categorieën en de mogelijke benamingen.
In Wallonië en Brussel (voor de Brusselse hotels die door de Franstalige overheid worden vergund) is een hotelinrichting elke logiesverstrekkende inrichting die voor een periode die niet korter mag zijn dan een nacht, logies verstrekt onder de benaming ‘hôtel’ (hotel), ‘hostellerie’ (gasthof), ‘motel’ (motel), ‘auberge’ (herberg), ‘pension’ (pension) of ‘relais’ (buitenherberg). Ze moet over minstens zes kamers beschikken die uitsluitend voor de klanten zijn bestemd. In steden met meer dan 200.000 inwoners en in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest bedraagt dit tien kamers. Het reglement voorziet in een indeling in categorieën.
In Duitstalig België verstaat men onder hotelinrichtingen de inrichtingen die onder de naam ‘Hotel’, ‘Hostellerie’, ‘Apparthotel’, ‘Motel’, ‘Gasthof’, ‘Pension’, ‘Relais’ (buitenherberg) worden uitgebaat en die voor ten minste één nacht logies aanbieden. De regering mag die opsomming aanvullen.
g Campings
De Vlaamse regelgeving verstaat onder ’terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven’ ieder terrein waarop ten minste drie mobiele en/of vaste verblijfsvormen staan die niet ontworpen zijn om permanent te verblijven maar om recreatief te verblijven. Op kampeerterreinen is ten minste 15% van de kampeerplaatsen voorbehouden voor toeristische kampeerplaatsen en bestaat ten hoogste 50% van de openluchtrecreatieve verblijven uit vaste constructies. Een kampeerverblijfpark is een terrein waar men gebruik kan maken van ten minste één toeristische kampeerplaats en waar voor het overige verbleven wordt in vaste constructies.
In Wallonië onderscheidt men kampeerterreinen en hoevecampings. Kampeerterreinen zijn terreinen waarop gewoonlijk of bij gelegenheid wordt gekampeerd en een caravan wordt geplaatst voor meer dan tien personen, of waarop meer dan drie verblijven staan. Het aantal doorgangsplaatsen bedraagt minstens 10% van het totale aantal plaatsen. Hoevekamperen is het kamperen georganiseerd door een landbouwer op een terrein dat deel uitmaakt van zijn bedrijf en dat ten hoogste plaats biedt voor zes kampeerverblijven en maximum dertig personen.
In Duitstalig België verstaat men onder kamperen het als woongelegenheid gebruiken, door andere personen dan kermisexploitanten of nomaden die als zodanig handelen, van de volgende mobiele verblijven die niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen: tenten; wegencaravans; caravans van residentieel type zonder woonlaag; motorhomes; elk ander soortgelijk verblijf. Onder ‘kampeerterrein’ verstaat men een terrein waarop gewoonlijk of bij gelegenheid meer dan tien personen tegelijk kamperen of waarop meer dan drie van de bovengenoemde verblijven staan. Een terrein moet ook als kampeerterrein beschouwd worden wanneer de houder van een kampeervergunning als bijkomende constructies onbeweegbare verblijven optrekt zoals chalets, bungalows, huisjes, paviljoenen of elk ander soortgelijk verblijf op voorwaarde dat ze niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen en eigendom van de houder van een kampeervergunning of van de eigenaar van het kampeerterrein zijn en blijven.
153
g Vakantieparken
In Vlaanderen is een vakantiepark een terrein voor openluchtrecreatieve verblijven waarop uitsluitend vaste constructies voorkomen.
In Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap is een vakantiedorp een geheel van ten minste 15 bijeenstaande vaste woningen, gebouwd door een enkele projectontwikkelaar en bestemd tot bevordering van de verblijfsrecreatie.
g Logies voor doelgroepen
Deze categorie kan zowel betrekking hebben op jeugdtoerisme als sociaal logies voor volwassenen. Jeugdlogies wordt omschreven als verblijfstoeristische accommodatie waarin overwegend door de jeugd gelogeerd wordt. Verschillende vormen van jeugdlogies zijn mogelijk: jeugdvakantiehuizen, jeugdkampen en jeugdherbergen.
Een sociaal logies voor volwassenen is een sociaaltoeristisch verblijf dat bijzondere aandacht heeft voor en drempelverlagende inspanningen levert ten aanzien van allen die gehinderd worden in een volwaardige deelname aan vakantie en dat een sociaaleconomisch aanvaardbare prijszettingspolitiek hanteert.
g Huurlogies
Een individuele huurvakantiewoning is een vaste constructie zoals een chalet, bungalow, huis, appartement of studio waar gelogeerd kan worden en waar men zelf kan koken. In de cijfers van de Algemene Directie Statistiek zijn in de categorie huurlogies enkel die verblijven opgenomen die via een verhuurkantoor worden aangeboden aan de kust.
154
Begrippen met betrekking tot het reisgedrag
In het eerste deel van dit rapport wordt het vakantiegedrag in eigen land en in enkele buurlanden beschreven. Hieronder volgen de definities die in de respectievelijke onderzoeken gebruikt worden.
g Duitse markt
In de ‘Reiseanalyse’ uitgevoerd door de ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) wordt als vakantie beschouwd ieder verblijf van minstens vijf dagen of vier nachten. Respondenten vanaf 14 jaar komen in aanmerking en zakenreizen worden uitgesloten.
g Britse markt
In de ‘International Passenger Survey’ (IPS) wordt jaarlijks het reisgedrag van en naar het Verenigd Koninkrijk onderzocht. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Ook korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend.
g Franse markt
Het onderzoek: ‘Le Suivi des Déplacements Touristiques des Français’ (SDT) uitgevoerd door Sofres heeft enkel betrekking op ‘les voyages personnels’, d.w.z. de vakanties van de Fransen met als motief ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf van minimum een nacht, omwille van bovengenoemde redenen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt een tot drie nachten, terwijl een lange vakantie vier nachten of meer beslaat. Tot en met 2004 werden enkel Fransen toegelaten in de steekproef, vanaf 2004 zijn alle inwoners in Frankrijk toegelaten. De verschillen hierdoor blijven echter beperkt.De vakanties in de zogenaamde D.O.M., T.O.M. - landen worden tot de buitenlandse vakanties gerekend. D.O.M., T.O.M. staat voor ‘Département d’outre-mer, Territoire d’outre-mer’, of ‘Overzeese Departementen en Overzeese Gebieden’. Volgende eilanden behoren tot deze groep:
In de Stille Oceaan: In de Indische Oceaan: In de Caraïben:
Nouvelle-Calédonie La Réunion La Martinique Polynésie Française Mayotte La Guadeloupe Wallis & Futuna Les Iles Eparses Clipperton
g Nederlandse markt
Ook het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (NBTC – NIPO Research), dat jaarlijks een weergave geeft van het vakantiegedrag van de Nederlandse bevolking, definieert een vakantie als ‘een verblijf buiten de eigen woning voor ontspanning of plezier met ten minste één overnachting’. Het gaat daarbij zowel om binnen- als buitenlandse vakanties. Ook het logeren bij familie, vrienden of kennissen in het buitenland valt onder het begrip vakantie. Een verblijf in de woning van familie, vrienden of kennissen in Nederland telt niet mee, tenzij de bewoners de hele tijd of de meeste dagen afwezig waren.Een korte vakantie telt maximaal drie en een lange vakantie vier of meer aaneengesloten overnachtingen. Sinds het jaar 2004 zijn buitenlandse verblijven bij familie, vrienden of kennissen ook opgenomen in het onderzoek.
155
g Vlaamse vakantiemarkt
Het reisgedrag van de Vlaming is gebaseerd op het tweejaarlijks onderzoek ‘Het reisgedrag van de Belgen’ van WES Onderzoek & Advies. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten om andere redenen dan beroepsdoeleinden, ziekte of overlijden van een familielid of verblijf in een hospitaal of kostschool. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met een tot drie overnachtingen, eveneens om andere dan eerder vermelde redenen. In tegenstelling tot de vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in een tweede woning buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies.De verschillende huurlogiesmogelijkheden die in het WES-onderzoek naar het vakantiegedrag van de Belgen worden gehanteerd, zijn:
appartement, villa, studio vakantiedorp huurkamer bij particulieren gîtes ruraux, hoevetoerisme
In het rapport wordt ook een onderscheid gemaakt tussen de zomer– en winterperiode. De zomerperiode loopt van 1 april tot 30 september. De winterperiode beslaat de maanden oktober tot en met maart.
156
Werkmethode en opmerkingen
Dit rapport behandelt enkel gegevens die betrekking hebben op het verblijfstoerisme. Het dagtoerisme wordt nergens in rekening gebracht (met uitzondering van sommige kengetallen over de Britse markt o.b.v. IPS). Ook de aankomsten zijn steeds aankomsten in logiesbedrijven.
Voor de landen van herkomst die in de tabellen zijn opgenomen, wordt er naast België en de EU-landen eveneens een aantal andere belangrijke marktgebieden weergegeven.
In het beschrijvende luik zijn alle tabellen en cijfers in de tekst inclusief gegevens over de verhuursector (enkel huurlogies via verhuurkantoren aan de kust). In het statistische luik zijn de verhuurcijfers niet geïntegreerd op tabelniveau maar als afzonderlijk deel opgenomen.
Evoluties van bestedingcijfers in tabellen zijn niet geïndexeerd tenzij anders vermeld. Tekstuele analyses van de bestedingen zijn wel aan constante prijzen.
Tekens en afkortingen
‘GJG 2005-2009’: de gemiddelde jaarlijkse groei over vier opeenvolgende intervallen, i.c. 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009 (average annual growth). De groei is enkel berekend op basis van het eerste en het laatste jaar (2005 en 2009)
‘Trend 2008-2009’: proportionele toe- of afname voor 2009 t.o.v. 2008.
‘n.b./n.a.’: gegevens niet beschikbaar (data not available).
‘-‘: het desbetreffende cijfer kan op logische grond niet berekend of weergegeven worden.
157
Lijst van de tabellen
Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen
Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2009 11Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2009 11Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2005-2009 en BBP 2009 12Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2007-2009 13Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 13Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 13Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2005-2009 en BBP 2009 14Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2007-2009 14Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2007-2009 15Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2007-2009 15Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2007-2009 16Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2007-2009 16Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2007-2009 16Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2005-2009 en BBP 2009 16Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008 17Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 17Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 17Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 18Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 18Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008 18Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2005-2009 en BBP 2009 19Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2007-2009 19Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 20Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 20Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 20Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 21Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 21Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 21Tabel 29: Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 22Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 22Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2005-2009 en BBP 2009 23Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 24Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 24Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Vlamingen 2008 25Tabel 35: Verdeling van de Vlaamse lange vakanties naar logiesvorm 2008 26Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Vlamingen 2008 26Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Vlaamse lange vakanties 2008 27Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Vlamingen 2008 27Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 27Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Vlamingen 2008 28Tabel 41: Verdeling van de Vlaamse korte vakanties naar logiesvorm 2008 29Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Vlamingen in 2008 29Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Vlamingen 2008 30
158
Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009: Beschrijvend overzicht
Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2005-2009 32Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2005-2009 33Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009 34Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 34Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009 36Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 36Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2005-2009 39Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2005-2009 40Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2009 naar motief 42Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief 42Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2009 naar motief 42Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2009 naar motief 42Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2009 naar motief 43Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief 43Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2009 naar motief 43Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2009 naar motief 43Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009 44Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009 44Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009 45Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009 46Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009 46Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009 46Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2005-2009 47Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2005-2009 47Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2005-2009 48
159
Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009: Statistisch overzicht
g Overnachtingen naar logies in 2009
België 52 Vlaams Gewest 53 Brussels Gewest 54 Waals Gewest 55 Vlaanderen 56 Kust 57 Kunststeden 58 Vlaamse regio’s 59
g Evolutie van het aantal overnachtingen van 2005 tot 2009
België 62 Vlaams Gewest 63 Brussels Gewest 64 Waals Gewest 65 Vlaanderen 66 Kust 67 Kunststeden 68 Vlaamse regio’s 69
g Evolutie van het aantal overnachtingen van 2005 tot 2009
België 72 Nederland 73 Duitsland 74 Frankrijk 75 Verenigd Koninkrijk 76 Denemarken 77 Zweden 78 Italië 79 Spanje 80 Oostenrijk 81 Rusland 82 Verenigde Staten 83 Japan 84 China 85 India 86
g Aankomsten naar logies in 2009
België 88 Vlaams Gewest 89 Brussels Gewest 90 Waals Gewest 91 Vlaanderen 92 Kust 93 Kunststeden 94 Vlaamse regio’s 95
160
g Evolutie van het aantal aankomsten van 2005 tot 2009
België 98 Vlaams Gewest 99 Brussels Gewest 100 Waals Gewest 101 Vlaanderen 102 Kust 103 Kunststeden 104 Vlaamse regio’s 105
g Evolutie van het aantal aankomsten van 2005 tot 2009
België 108 Nederland 109 Duitsland 110 Frankrijk 111 Verenigd Koninkrijk 112 Denemarken 113 Zweden 114 Italië 115 Spanje 116 Oostenrijk 117 Rusland 118 Verenigde Staten 119 Japan 120 China 121 India 122
g Aantal inrichtingen en capaciteit 2009
België, Vlaams Gewest, Brussels Gewest, Waals Gewest 124 Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s, Vlaanderen 125
g Evolutie van het aantal overnachtingen in huurlogies van 2005 tot 2009
Kust 128
g Evolutie van het aantal aankomsten in huurlogies van 2005 tot 2009
Kust 129
161
Lijst van grafieken en figuren
Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2009 33Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009 35Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009 37Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief 2009 41
Overnachtingen naar motief 2009
g Overnachtingen naar motief 2009
België 132 Vlaams Gewest 133 Brussels Gewest 134 Vlaanderen 135 Kust 136 Kunststeden 137 Vlaamse regio’s 138
Overnachtingen per maand 2009
g Vlaams Gewest - maandcijfers overnachtingen 2009
België, het buitenland en het algemeen totaal 140 Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk 141 V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan 141 China, Rusland en India 141 Zweden, Denemarken en Oostenrijk 141
g Brussels Gewest - maandcijfers overnachtingen 2009
België, het buitenland en het algemeen totaal 142 Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk 143 V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan 143 China, Rusland en India 143 Zweden, Denemarken en Oostenrijk 143
g Vlaanderen, kust - kunststeden - Vlaamse regio’s - maandcijfers overnachtingen 2009
Vlaanderen 144 Kust 145 Kunststeden 146 Vlaamse regio’s 147
Toerisme Vlaanderen Grasmarkt 611000 BrusselBelgië
Intern verzelfstandigd agentschapmet rechtspersoonlijkheid van de Vlaamse Gemeenschap