ÖSYM TARİH 2016

KURTULUŞ SAVAŞI (19 MAYIS 191924 TEMMUZ

1923)

KURTULUŞ SAVAŞIUlusal Bağımsızlık:

Ulusal Egemenlik Bir milletin, başka bir devlete Yönetme

yetkisinin millete Bağlı olmaması ait olması(Dış politik bir durum) (İç politik bir

durum)

Kurtuluş savaşında sömürgeciliğe(Emperyalizme) karşı ulusal bağımsızlık, saltanata(padişahlığa) karşı ulusal egemenlik mücadelesi verilmiştir.

Atatürk’ün amacı ulusal egemenliğe dayanan bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak olduğu halde, ortam hazır olmadığı için (Çünkü halkın çoğunluğu saltanattan yanadır) ulusal egemenlik mesajını üstü örtülü olarak vermiştir.

KURTULUŞ ÇARELERİ

Bölgesel kurtuluşu sağlamak

İngiliz mandasına girmek ABD mandasına girmek

M. KEMAL’İN SAMSUNA ÇIKIŞI

M. Kemal 15 Mayıs 1919’da İzmir’in

Yunanlılar tarafından işgalEdilmesinden sonra 16 Mayıs1919’da Bandırma VapuruylaSamsun’a doğru yola çıkmış ve

19 Mayıs 1919’da Samsun’agelmiştir. Görevi 9. OrduMüfettişliği’dir.

MUSTAFA KEMAL’İN 9. ORDU MÜFETTİŞİ OLARAK GÖREVLERİ;

Görev yerinde güvenliğin sağlanmasıGüvenlik sorunlarının çıkış nedenlerinin saptanmasıBölgedeki silah ve cephanenin tesliminin sağlanmasıMustafa Kemal’in 9. Ordu Müfettişi olarak Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz’deki bütün askeri ve sivil makamlara emretme yetkisi vardır. Bu yetkilerinden dolayı sadece padişaha karşı sorumludur. Mustafa Kemal bu görevi, Anadolu'ya geçmek ve milli mücadeleyi başlatmak için kabul etmiştir.( SAMSUN RAPORU 21 MAYIS 1919)

2010

1-HAVZA GENELGESİ

(28-29 MAYIS 1919)M. Kemal Havza’ya

gelince askeri ve sivil mülki amirlere gönderdiği bildirilerle,

1-HAVZA GENELGESİİşgallerin protesto edilmesini, Mitingler düzenlenmesini , Ülkemizin içinde bulunduğu durumun millete anlatılmasını, Halkın azınlıkların tahrikine kapılmamasını, sağduyulu olunmasını, İstanbul Hükümeti’ne ve büyük devletlerin temsilcilerine protesto telgraflarının çekilmesini istemiştir.UYARI: Mustafa Kemal ilk kez yetkilerini aştığı gerekçesiyle geri çağrılmıştır.

2-AMASYA GENELGESİ (22HAZİRAN 1919)

M. Kemal, Rauf Orbay, RefetBele, Ali Fuat Cebesoy, SamsunValisi Hamit Bey toplantıyaparak , aldıkları kararları

genelge olarak yayınlamışlardır. Kazım Karabekir ve MersinliCemal Paşa’da kararları onaylamıştır.

AMASYA GENELGESİ’NİN ÖNEMİ

İlk defa kurtuluş savaşının gerekçesi , yöntemi ve amacı belirtilmiştir.

İlk defa millet egemenliğine dayanan yönetimden bahsedilmiştir.

İlk defa İstanbul hükümetinin görevini yerine getiremediğinden bahsedilmiştir.

Milli Mücadelenin programı belli oldu.

AMASYA GENELGESİ’NİN ÖNEMİ

NOT:M. Kemal Amasya Genelgesi’nden sonra ikinci defa geri çağrıldı. Gitmeyince 3. Ordu Müfettişliğinden alındı. Bunun üzerine 8-9 Temmuz gecesi 1919’da padişaha yolladığı bir telgrafla resmi göreviyle birlikte askerlik görevinden de istifa ettiğini açıklamıştır.

a

2006

3-ERZURUM KONGRESİ

(23 TEMMUZ-7 AĞUSTOS 1919) Bölgedeki Ermeni ve Rum tehlikesine

karşı toplanmıştır. Doğu illerinden delegeler (Trabzon,

Erzurum,Bitlis,Sivas ve Van)katıldı. Bölgede gerçekleşen göç hareketleri ve

bölgenin bütünlüğü gibi sorunların görüşülmesi amaçlanmıştır.

Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti desteğiyle toplanmıştır. Kars Milli Şurası’da üye göndermiştir.

ERZURUM KONGRESİ’NİN ÖNEMİ

Doğu Anadolu’daki Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri birleştirildi.

Kongre kararlarını uygulamak amacıyla ilk defa Mustafa Kemal başkanlığında Temsil Heyeti oluşturuldu.

Toplanış amacıyla bölgesel aldığı kararlar yönüyle ulusal bir kongredir.

Dış politika ile ilgili kararlar alması meclis gibi çalıştığını gösterir.

BALIKESİR VE ALAŞEHİR KONGRELERİ

Her iki kongrede de mevcut yönetimden kopup ayrı bir devlet kurma amacı yoktur.

Padişaha bağlılıklarını bildirmişlerdir.

Bölgesel nitelikte kongrelerdir.

Balıkesir ve Alaşehir Kongrelerinin toplanması Kurtuluş Savaşı’nın Batı Cephesi’nin oluşmasını sağlamıştır.

DİİİİİKKKKKAAAAATTTT

Türk halkının işgallere tepkisi Kars, Ardahan, Oltu, Trabzon, İzmir, Muğla, Nazilli, Uşak, Pozantı, Edirne, Afyon ve Lüleburgaz Kongreleriyle de devam etmiştir.

Mustafa Kemal Pozantı ve Afyon Kongrelerine de katılmıştır.

5-SİVAS KONGRESİ ( 4-11 EYLÜL 1919)

TOPLANMA AMAÇLARI1. Amasya Genelgesi kararlarını uygulamaya geçirmek

2. Ülkedeki direnişi tek bir elde toplamak

3. Temsil Heyeti’nin yetkilerini tüm yurdu kapsayacak şekilde genişletmek

4. Ulusal örgütlenmeyi sağlamak

5-SİVAS KONGRESİ

KONGREYİ ENGELLEME ÇABALARI1. Kongre yasadışı ilan edildi ve katılanların tutuklanacağı belirtildi.

2. Elazığ valisi Ali Galip kongreyi basmakla görevlendirildi. Ankara valisi Muhittin Paşa kongreyi engelleyecekti.

3. Kongre toplanırsa şehrin Fransızlar tarafından işgal edileceği duyuruldu.

5-SİVAS KONGRESİ

KONGREDE TARTIŞILAN KONULAR1. Mustafa Kemal’in meclis başkanlığı

2. Amerikan mandası

SİVAS KONGRESİ’NİN ÖNEMİ

Erzurum Kongresi kararları kabul edildi. Ülke genelindeki milli cemiyetler “ Anadolu ve Rumeli

Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adıyla birleştirildi. İrade-i Milliye adıyla bir gazete çıkarıldı. ( Hakimiyet-i Milliye) Temsil heyeti 15 kişiye çıkarılmış ve yetkileri tüm yurdu

kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Her yönüyle ulusal bir kongredir. Ali Fuat Cebesoy Batı Anadolu Kuvay-i Milliye

Komutanlığına atanmıştır. ÖNEMİ: Temsil Heyeti ilk kez yürütme yetkisini kullanmıştır.

NOT: İstanbul ile her türlü iletişim kesilince baskılara dayanamayan Damat Ferit Paşa hükümeti istifa ederek yerine Ali Rıza Paşa hükümeti kurulmuştur . (MEMLEKETSİZ HÜKÜMET)

2012

a

2007

a

2006

6. AMASYA GÖRÜŞMELERİ (20-22EKİM 1919)

Osmanlı Hükümetinden Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Mustafa Kemal arasında görüşmeler olmuştur. Rauf ve Bekir Sami Beyler de görüşmelerde bulunmuştur.

Anadolu ile ilişkilerin devam etmesi amacıyla yapıldı.

6. AMASYA GÖRÜŞMELERİ

UYARI: Görüşmelerde alınan kararlardan sadece Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılmasıyla ilgili madde Osmanlı hükümeti tarafından uygulamaya konmuştur.

ÖNEMİ: İstanbul Hükümeti , Temsil Heyetiyle görüşmek üzere bir temsilcisini Amasya’ya göndermekle Temsil Heyetini resmen tanımıştır.

a

2007

7. TEMSİL HEYETİNİN ANKARA'YA GELİŞİ (27 ARALIK 1919)

AMACI: İstanbul’da toplanacak olan Mebusan Meclisi’nin çalışmalarını yakından takip edebilmektir.

ANKARA’NIN MERKEZ SEÇİLMESİNİN SEBEPLERİ

Güvenli olmasıHaberleşme ve ulaşım

imkânlarına sahip olmasıCephelere yakınlığıİşgal edilen yerlere uzak oluşu

Halkının mili mücadele yanlısı olması Ankara’da Ali Fuat Paşa komutasında Milli Mücadele’yi destekleyen 20. kolordu olması

Temsil Heyeti’nin Ankara’ya Gelmesi(27 Aralık 1919)

Ankara’da “Hakimiyet-i Milliye” gazetesi çıkarılmaya

başlandı.(10 Ocak 1920)

Uyarı: TBMM’nin açılmasından önce “Anadolu Ajansı”

kurulmuştur.(6 Nisan 1920)

.

a

2008

8. SON OSMANLI MEBUSAN MECLİSİ 12

OCAK 1920Mustafa Kemal güvenlik açısından Osmanlı Mebusan Meclisine katılmadı.(M. Kemal 7 Kasım 1919’da Erzurum’dan milletvekili seçilmişti.) Katılan milletvekillerinden;

Kendisinin meclis başkanı seçilmesini

Meclis de Müdafaa –i Hukuk grubunun oluşturulmasını

Sivas Kongresi kararlarının kabul edilmesini istedi.

8. SON OSMANLI MEBUSAN MECLİSİ

Son Osmanlı Mebusan Meclisi 12 Ocak 1920’de İstanbul’da toplandı.

Mustafa Kemal'in istekleri gerçekleşmedi. Fakat onun düşüncelerini temsil eden Felah-ı Vatan adıyla bir grup kurulmuştur.

Bu grup hazırladığı Misak-ı Milli’yi son Osmanlı Mebusan Meclisine kabul ettirmiştir. (28 OCAK 1920)

MİSAK-I MİLLİ’NİN ÖNEMİ Ulusal egemenlik ilkesine yer

verilmemiştir. İlk defa vatanın kurtuluşu yolunda resmi

kararlar alınmıştır. Tam bağımsızlığın amaçlandığı açıkça

ifade edilmiştir. Erzurum ve Sivas Kongresi kararları

meclis tarafından kabul edilmiş oldu. Milli Mücadelenin siyasi programıdır.

9. İSTANBUL’UN RESMEN İŞGALİ

(16. MART. 1920)Misak-ı Milli’nin ilanına tepki olarak İtilaflar İstanbul’u resmen işgal ettiler.

18 Mart’ta meclisi dağıtarak vekilleri sürgüne gönderdiler.

Not: Damat Ferit tekrar sadrazamlığa getirildi.Padişah Vahdettin Mebusan Meclisini kapattı.(11 nisan 1920)

Not: Mustafa Kemal İstanbul’un işgal edildiğini Telgrafçı Manastırlı Hamdi Efendi’den öğrenmiştir.

İSTANBUL’UN İŞGALİNİN ÖNEMİ

Ulusal direniş daha kararlı bir hale gelmiştir. Mustafa Kemal kurtuluşun tek çaresi olarak

ortaya çıkmıştır. TBMM’nin açılışı hızlandı. İstanbul ile muhabere derhal kesilmiştir. İstanbul’da yaşanan tutuklamalara karşı

Anadolu’da görevli İtilaf subaylarının tevkif edilmesi sağlanmıştır.

Geyve-Ulukışla demiryolları tahrip edildi. Anadolu’daki mevcut müesseselerin para

ve kıymetli eşyaları İstanbul’a göndermesi yasaklandı.

a

2006

2011

10. TBMM’NİN AÇILMASI (23 NİSAN 1920)

M. Kemal 19 Mart 1920’de bir genelge yayınlayarak Ankara’da olağanüstü yetkilere sahip bir meclisin açılması gerektiğini belirtmiştir.

Bunun için hemen seçimlerin yapılmasını, her sancaktan 5 kişinin seçilmesini ve bu seçilenlerin 15 gün içinde Ankara’ya gelmelerini istedi. Ayrıca İtilaf Devletleri tarafından dağıtılan Osmanlı Mebuslar Meclisi üyelerinin de kaçabilirlerse gelmelerini istedi. M. Kemal Ankara’dan milletvekilli seçilmiştir.

Nihayet bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra 23 Nisan 1920’de T.B.M.M açıldı.

Uyarı: TBMM’nin açılmasıyla yeni Türk Devleti kurulmuştur.

10. TBMM’NİN AÇILMASI (23 NİSAN 1920)

Kurulma SebepleriMilli iradeyi gerçekleştirmek

Milli birlik ve beraberliği sağlayıp vatanın kurtuluşunu gerçekleştirmek

NOT: Meclisin açılmasıyla Temsil Heyeti’nin işlevi sona erdi.

1. TBMM’NİN ÖZELLİKLERİ

Kurtuluş Savaşı’nı kazanmıştır. Temel amacı Misak-ı Milli’yigerçekleştirmektir. Kuvvetler Birliği ilkesini

benimsemiştir. Meclis Hükümeti Sistemini

uygulamıştır. Anayasa yapan bir meclistir.

Bu slaytların hazırlanmasında aşağıda adı verilen kaynaklardan faydalanılmıştır.www.eba.gov.trwww.mebvitamin.comwww.osym.gov.tr Osman Saraç tarih sunularıTarih 9. sınıf, Tarih 10. sınıf, Tarih 11. sınıf ve T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitapları, MEB YAYINLARI