KRUISPUNT

HULPVERLENING-VRIJWILLIGERSWERKLerende samenwerking tussen welzijnsschakels en ocmw’s

op vlak van gezinsondersteuning

10 december 2015

8ste Jaarcongres EXPOO

Brussel

Opbouw 1. Welzijnsschakels

2. Kruispunt Hulpverlening-

Vrijwilligerswerk

3. Case van Vorselaar

4. Huizen van het Kind

Welzijnsschakels?

Elke schakel telt!

Achterban

• 152 groepen in 132 (deel)gemeentes in

landelijk Vlaanderen

AchterbanVrijwillige inzet

• 4037 lokale vrijwilligers

• 16 organisatie vrijwilligers

• 11 bestuurs vrijwilligers

7600 huishoudens verenigen zich

Grote en diverse achterban

Organisatie

• Kleine professionele bovenbouw: 7,2 VTE

• 5 regionale ondersteuningspunten

(Mechelen, Gent, Hasselt, Roeselare en

Berchem)

• 1 landelijk ondersteuningspunt (Brussel)

• Lid van het Netwerk tegen Armoede als

landelijke vereniging waar armen het

woord nemen

• Structurele (campagne)partner van

Welzijnszorg

• Financiering: administraties Welzijn en

Samenleving (vwahwn) en Cultuur (scvw)

Praktijken van lokale groepen

Ontmoetingsmoment, (ouder)gespreksgroep,

huisbezoek

17 oktober, themadialoog, inleefweek

Feest, toneel, samenleesgroep, crea, uitstap,

tuinieren, vakantie

Taalgroep, omgaan met papieren, tandem

luidsprekers

Tweedehandswinkel, voedselhulp, huisraad,

toeleiding tot dienstverlening

Ontmoeting

Vorming

Belangen

behartiging

Nuldelijns

hulpverlening

Vrije tijd

Activiteiten

Missie

• Ultieme doelstelling

Een samenleving waarin ieder

mens toegang heeft tot de

sociale grondrechten en

waaraan hij gelijkwaardig vorm

kan geven en deelnemen

Missie

• Groeipaden

1. Grondrechten: voldoende en

toegankelijk aanbod aan

diensten en goederen op de

verschillende

levensdomeinen

2. Actief burgerschap:

erkenning voor ieders inzet in

de samenleving

3. Eigenwaarde: individuele

kracht om kansen op te

nemen

Synergieën i.k.v.

Huizen van het Kind

HvhK

• Enkele cijfers

Wzs + HvhK 65 43%

Wzs 87 57%

Aanwezigheid wzs en HvhK binnen de

gemeente (n=152)

getekend vermeld nt vermeld

Provincie

Antwerpen 4 11 5

Oost-Vlaanderen 6 5 7

West-Vlaanderen 3 1 10

Limburg 1 2 5

Vlaams-Brabant 0 2 3

totaal 14 21 30

% 22% 32% 46%

54%

Betrokkenheid wzs bij HvhK

(n=65)

HvhK

• Verkennend gesprek met Kind en

Gezin met oog op samenwerking

tussen wzs groepen en HvhK

• Armoedetoets bijdrage preventieve

gezinsondersteuning (Netwerk

tegen Armoede)

• Bijdrage wzs groepen

• Sociale en informele netwerken

(ontmoeting, vrije tijd, groepswerk)

• Versterking van kwetsbare gezinnen

i.k.v. kinderarmoede (schakelfunctie)

Kruispunt

Hulpverlening-

Vrijwilligerswerk

Aanleiding

• Netwerk Huisbezoekers (2012)

• Project i.k.v. lokale bestrijding

kinderarmoede

• Outreachend werken t.a.v. kwetsbare

gezinnen in 6 lokale groepen

• Vrijwilligerspraktijk van huisbezoeken

versterken i.s.m. lokale besturen en

EXPOO (vormingsluik)

• Moeizame samenwerking tussen

vrijwilligers-hulpverleners

• Onderzoek ocmw’s en OO (2013)

• Decreet Preventieve Gezinsondersteuning

(2013) > Huizen van het Kind

Vraagstuk

• Hoe kunnen vrijwilligers vanuit

een autonome positie

samenwerken met professionele

hulpverleners in de strijd tegen

armoede en uitsluiting?

• Wat zijn de kernkwaliteiten van

vrijwilligers en professionelen in

de strijd tegen armoede en

sociale uitsluiting? Hoe vullen zij

elkaar aan?

Doelstelling

• De wzs en het ocmw bereiken door een samenwerking die uitgaat van ieders kernkwaliteiten meer kwetsbare gezinnen op een intensievere manier

• Project i.k.v. lokale bestrijding kinderarmoede

• Afbakening

• Samenwerking: focus op wzs-ocmw, maar ruimer netwerk

• Gezinnen: ruimer dan jonge gezinnen (0-3 jaar)

• Gezinsondersteuning: breed (zie functies van EXPOO)

Aanpak

• Lokale procesbegeleiding

• Brecht, Vorselaar, Wijnegem, Temse,

Wichelen, Diksmuide en Ingelmunster

• Bestaande samenwerking met ocmw

• Bovenlokaal

• Stuurgroep: Kind en Gezin, Gezinsbond,

VVSG, VSVW, (NTA)

• Beoogde resultaten

• Duurzame lokale

samenwerkingspraktijken

• Gezamenlijke (visie)vorming over de

meerwaarde van autonoom Vw > charter

• Bovenlokale zichtbaarheid en verbreding

van goede praktijken

Samenwerkingspraktijken

Het verhaal van

Vorselaar

Verwachtingen

• Verhouding wzs-ocmw

• Opgestart vanuit ocmw

• Evolutie naar autonome werking met

betrokkenheid ocmw

• Apart overleg met ocmw en wzs

• Gezamenlijke sessie om

verwachtingen in kaart te brengen

• Beide: meer (jonge) gezinnen in

armoede bereiken

• Wzs: werken aan de omkadering

(vrijwilligers, locatie,

werkingsmiddelen…)

• ocmw: wzs neemt signaalfunctie op t.a.v.

het lokale beleid

Lerende

samenwerking

• Lerende samenwerking kiezen

• Noden van gezinnen bevragen

• Prioriteit: bereiken van kwetsbare

gezinnen

• Ontmoetingsmomenten voor ouders en

kinderen in de schoolvakanties als

opstap tot meer dialooggericht werken

• Praktijkervaringen

• Extra inspanningen om de vrije ontmoeting

aantrekkelijk te maken voor jonge gezinnen

(leeshoekje, clown, aanbod kinderkleding…)

• Meer kinderen en tieners bereikt

• Nog geen groepsgesprek

Visievorming

• Kader

• i.s.m. Bind-kracht (trainer en coach)

• 4 dagdelen

• Vrijwilligers wzs, maatschappelijke

werkers en ocmw-secretaris,

vrijwilligerscoördinator ISOM, regionaal

verantwoordelijke WZS

Visievorming

• Opbouw

• Dagdeel 1

• Waarderende kennismaking

• Uitdagingen in de strijd tegen armoede

• Dagdeel 2

• Krachtgerichte visie op armoedebestrijding

• Waarden

• Functies van de basisschakelmethodiek

Visievorming

• Opbouw

• Dagdeel 3

• Werken aan een relatiedefinitie

• Dagdeel 4

• Werken aan een charter

Elementen van visievorming

Charter Strategische doelstellingen

I. Mensen bereiken en ondersteunen

1. Het ocmw en de wzs bereiken meer en

nieuwe mensen die in de gemeente

armoede en sociale uitsluiting ervaren

• Verbindingsteam maatschappelijk werker

2. Het ocmw en de wzs verwijzen mensen

gericht aan elkaar door

Charter Strategische doelstellingen

II. Signalen opvangen en gebruiken

om het beleid te verbeteren

3. De wzs geeft signalen van armoede en

uitsluiting door aan het ocmw

• Wzs geeft signalen door aan

verbindingsteam

• Wzs gebruikt instrument om signalen

meer systematisch op te vangen tijdens

vergaderingen (bekommernisselijst)

4. Mensen in armoede krijgen in de

gemeente een (beleids)stem via de

beleidsgroep mens en samenleving

Charter Strategische doelstellingen

III. Erkenning en waardering voor

elkaars inzet

5. Het ocmw en de wzs leren elkaar beter

kennen en overleggen regelmatig

• Informele kennismaking tijdens

broodjeslunch

• Rondleiding op het ocmw

• 3-maandelijkse overleg

• Jaarlijkse hernieuwing van het charter

6. Het ocmw erkent en ondersteunt het

vrijwillige engagement van de wzs

• Financieel-logistiek ondersteuningsplan

Tot slot

• Meer info over WZS

• www.welzijnsschakels.be

• diederik.janssens@welzijnsschakels.be (coördinator)

• Contact i.v.m. Kruispunt Hulpverlening-Vrijwilligerswerk:

• jozefien.godemont@welzijnsschakels.be

Bedankt voor jullie aandacht!