KÜLTÜR-SANAT AGOS 16 Kâğıtlara tutunan Kotranıslılar · Taksiyarhis Kilisesi müzeolacak...

Post on 10-Jul-2020

3 views 0 download

Transcript of KÜLTÜR-SANAT AGOS 16 Kâğıtlara tutunan Kotranıslılar · Taksiyarhis Kilisesi müzeolacak...

İBB Şehir Tiyatroları’nda bu hafta Har-biye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde ‘Teh-likeli İlişkiler’ ve ‘Otobüs’, KadıköyHaldun Taner Sahnesi’nde ‘İntiharınGenel Provası’ ve ‘Dullar’, Fatih Reşat

Nuri Sahnesi’nde ise ‘Aşk Halleri’ ve‘Çığ’ adlı oyunlar sahnelenecek.0212 455 39 00

‘Dünyayı Kurtarmamaya Karar Verdim’adlı sergi 20 Mayıs’a kadar SALT Beyoğ-lu’nda görülebilir. 0 212 334 22 00

Krek, ‘Bayrak’ adlı oyununu 26 Mart Pa-zartesi 20.30’da kendi sahnesinde sah-neleyecek. 0212 311 7824

Bajar, 23 Mart Cuma 22.30’da Haymat-los’ta sahne alacak. 0212 243 55 35

Tiyatro TEM, 23 Mart Cuma20.30’da, Kumbaracı50’de ‘HakikiGala’yı sahneleyecek. 0212 24350 51

İstanbul Modern Sinema, Çin HalkCumhuriyeti Büyükelçiliği işbirli-ğiyle ve 2012 Türkiye’de Çin Kül-tür Yılı kapsamında, Ejderha Yılı’nı22-29 Mart tarihleri arasında Çinsinemasından yedi filmi bir arayagetiren bir programla kutluyor.www.istanbulmodern.org0212 334 7300

çizelgesisanat haftan›n ‘Hakiki Gala’

ZEYNEP EKİM ELBAŞI

zeynepekim@agos.com.tr

Tütün Deposu, 18 Mart Pazargünü, hem ‘Ateş ve Düğün’

adlı bir video sergisinin açılışına,hem de Türkiye’de zorunlu göçve bu göçün ardından yaşananla-rın ele alındığı bir forum ve pa-nele ev sahipliği yaptı.

Anadolu Kültür’ün desteğiyle,Koza Görsel Kültür ve SanatDerneği ve DEPO tarafındandüzenlenen ‘Ateş ve Düğün’, Ar-tıkişler ve Karahaber Video Ko-lektifi’nin son on yıl içindeürettiği videolardan oluşan birsergi. Videolar, 1994 yılındaHakkâri’nin Kotranıs köyünündevlet tarafından boşaltılması so-nucu göç etmek zorunda kalanve 1990’ların sonunda Anka-ra’nın gecekondu semtlerindenTürközü’ne yerleşen Kürt köylü-lerin, şehrin merkezindeki atıkkâğıtları toplayarak geçinmeyeçalışırken, bir yandan da kimlik-lerini korumak için verdiklerimücadeleyi gözler önüne seriyor.Videolardan bazılarını, bizzatKotranıslılar çekmiş; çöpten bul-dukları kamerayla, kendi yaşam-larını ve tanıklıklarını kayıt altınaalmışlar.

Serginin açılışıyla aynı gün dü-zenlenen forumda, Ankara’dan

gelen Kotranıslı kâğıt toplayıcılarıda vardı. Zorunlu göçe tabi tutu-lup köylerinden ayrılmak zo-runda kalınca daha önceAnkara’ya yerleşmiş olan bir akra-balarının izini sürerek Türközü’negitmiş ve oraya yerleşmişler. Ozaman beri geçimlerini kâğıt top-layarak sürdüren Kotranıslılarınyaşadıkları sıkıntılar yüzlerindenokunuyor. Köyleri boşaltılmadanönce evleri, toprakları, hayvanları

olduğunu, Ankara’da mecburi-yetten kâğıt toplamaya başladık-larını söylüyorlar.

Kolektif birçalışmanın ürünü

Kendilerini ‘video aktivisti’olarak tanımlayan Oktay İnceve Alper Şen, Kotranıslı kâğıttoplayıcılarının hikâyesini 2001yılında, tesadüfen öğrenmişler.Bu tesadüfü ve çalışmaya nasıl

başladıklarını şu sözlerle özetli-yor Alper Şen: “Ankara’nınmerkezinde çok kolay rastlana-bilecek bir şey değildir zorunlugöç. Bir belgeselin ön hazırlıkçalışması için Kızılay’ın sokak-larında gezinirken karşılaştığı-mız bir kâğıt toplayıcısıylasohbet etmeye başladık ve bu işiyapanların hepsinin Hakkâriliolduğunu öğrendik. Ardından,bir görsel takibe başladık.” İlk

zamanlar Kotranıslılar tedirginolup “Kim için çekiyorsunuz,niye çekiyorsunuz?” gibi soru-larla tepki göstermişler. Fakatzaman içinde, birbirilerini tanı-dıkça aralarında dostane birilişki başlamış.

Bu arada, Alper Şen veOktay İnce’den oluşan iki kişi-lik kadro zaman içinde büyü-müş ve beraber çalışan, geniş birtopluluk haline gelmiş. AlperŞen, yaptıkları çalışmanın birey-sel değil, kolektif bir nitelik ta-şıdığını özellikle vurguluyor.

“Amaç, olanıgöstermekti”

Yıllar boyu, kâğıt toplayıcıla-rının başlarına gelmeyen kalma-mış. 2004’te, Belediye, Kotra-nıslıların topladıkları kâğıtlarıistifledikleri ardiyeleri yıkmış;yan tarafta yer alan Çorumlu va-tandaşların ardiyelerine ise do-kunmamış, hatta onları hem‘kaçak çöp avcısı’ hem de ‘gö-nüllü çevre işçisi’ ilan etmiş.2008’de, yine Belediye, Kotra-nıslılara fiziksel şiddet uygula-mış. “Biz bu dışlanmaların,ezilmelerin ve tüm bunlara rağ-

men bu işe tutunmak zorundakalan işçilerin halini takip ettik”diyor Alper Şen.

Ekip, bu çalışma boyunca,Kotranıslıların yeni evi olan veismiyle bir ironi oluşturanTürközü’nde kalmaya gayretetmiş. “Aslında her şey oradagerçekleşiyordu. Türközü geniş,yeşillik bir alandır, ailelerintümü orada yaşar. Orada heryaz onlarca düğün olur. Bu dü-ğünler, görünürlüğün bir sim-gesi haline gelmiştir. BizTürközü’ndeki hissiyatı anlat-mak ve oradan yola çıkarak, bir‘yerinden edilme’ örneğini vesonuçlarını göstermek istedik”diyen Alper Şen, yaptıkları çe-kimleri “bilinçsizleşmiş görsel”olarak tarif ediyor, çünkü buçekimlerin çoğu, belirli biramaç doğrultusunda yapılma-mış.

Alper Şen, “Sergide yer alanvideoların temel derdi, olanı gös-termek” diyor. Çeşitli kolektifle-rin, Alper Şen ve Oktay İnce’ninve kâğıt toplayıcılarının on yılboyunca yaptığı çekimler, belge-sel filmden ziyade, yaşananlaragörünürlük kazandırmaya dönükbir görsel kayıtlar bütünü oluştu-ruyor. Sergi 21 Nisan’a kadarDEPO’da görülebilecek.

Taksiyarhis Kilisesi müze olacakAyvalık Cunda Adası’nda1873 yılında inşa edilen veuzun yıllardır kaderine terkedilmiş durumda olan Tak-siyarhis Kilisesi müze halinegetirilecek. Kilise, RahmiKoç Müzecilik ve KültürVakfı tarafından müze ola-rak düzenlenmek amacıyla49 yıllığına kiralandı. Üç yıliçinde tamamlanması plan-lanan restorasyon çalışması9 milyon liraya mal olacak.Kilisenin içerisinde bulunançan II. Dünya Savaşı yılla-rında yerinden çıkarılarak,iletişim amaçlı olarak kulla-nıldı. Dünyanın en büyükçanı olduğu bilinen bu çan,şu anda Berlin BergamaMüzesi’nde sergileniyor.

Asuri Kültür Merkezi’ninverdiği Asuri Kültür Ödü-

lü’ne, bu yıl, KCK davası kapsa-mında tutuklu bulunan yayıncıve yazar Ragıp Zarakolu layıkgörüldü. Asuri Kültür Merke-zi’nin başkanı George Bar-yawno, Zarakolu’nun Türkiyeve Avrupa’da azınlık ve insanhaklarını savunmak için yaptığıçalışmalarla tanınan bir aydınolduğunu, Türkiye’deki insanhakları ihlallerini ve 1915 yı-lında Ermeni ve Süryanilere yö-nelik soykırımı konu alan panelve tartışmalara katıldığını söy-ledi. Barweyno, “Zarakolu, ta-nıdığımız bir dostumuz. Birkaçyıl önce Stockholm’e geldiğindemerkezimizi ziyaret etmiş ve

soykırımın tartışıldığı bir panelekatılmıştı. Her zaman ezilenle-rin ve azınlıkların yanında yeraldı. Bizim yapabileceğimiz enküçük şey ona bu ödülü ver-mekti” dedi.

Asuri Kültür Merkezi yaptığıaçıklamada, önümüzdeki ayZarakolu’nu cezaevinde ziyaretedecek olan İsveçli milletvekil-lerinin, kendisine Süryanice, İn-gilizce ve Türkçe yazılı birplaket ve 5 bin Kron tutarın-daki ödülü sunacağı ifadeedildi. Asur Kültür Ödülü,geçen yıl, Süryani dili ve kültü-rünün gelişmesine yaptığı kat-kılar nedeniyle Sur BelediyeBaşkanı Abdullah Demirbaş’averilmişti.

Kotranıslı yaşlı bir amca,Alper Şen’e, Kotranıs’ın eski-den bir Nasturi köyü oldu-ğunu, şu sözlerle anlatmış:“Benim atalarım başka birmezrada yaşıyormuş. 90 yılönce devlet onlara silah ver-miş, ‘Gidin Kotranıs’ı basın,köy sizin olsun’ demiş. Onlarda almışlar Kotranıs’ı. Etmebulma dünyası... Bizim yıllarönce Nasturilere yaptığımızı,bugün başkaları bize yaptı.”

FOTOĞRAF • ERHAN ARIK

Alper Şen, “Videolarımızın temel derdi, olanı göstermek” diyor.

Kâğıtlara tutunan Kotranıslılar AGOS 16 23 MART 2012KÜLTÜR-SANAT

Dans etmek isteyenlereBoğaziçi Gösteri SanatlarıTopluluğu (BGST), danseğitimi almak isteyenlere birkez daha kapılarını açıyor.Aktif olarak BGST’de dansetmeyi sürdüren eğitmenler,dansa yeni başlayanlar ve bualanda ilerleme kaydetmekisteyenler için kurs düzenli-yor. Katılımcıların gelenek-sel danslarla genel birtanışıklık kazanması, kendivücudunu nasıl değerlendi-rebileceğini öğrenmesi vedansta yaratıcılığını geliştir-mesini hedefleyen eğitimkapsamında, BGST dansçı-larının dans alanında şim-diye dek yürüttüğütartışmaların ve elde ettiğisonuçların sunumları da yeralacak. Ayrıntılı bilgi için:0535 883 77 69.

Zarakolu’na Asuri Kültür Ödülü