KÜLTÜR-SANAT AGOS 16 Kâğıtlara tutunan Kotranıslılar · Taksiyarhis Kilisesi müzeolacak...
1
İBB Şehir Tiyatroları’nda bu hafta Har- biye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde ‘Teh- likeli İlişkiler’ ve ‘Otobüs’, Kadıköy Haldun Taner Sahnesi’nde ‘İntiharın Genel Provası’ ve ‘Dullar’, Fatih Reşat Nuri Sahnesi’nde ise ‘Aşk Halleri’ ve ‘Çığ’ adlı oyunlar sahnelenecek. 0212 455 39 00 ‘Dünyayı Kurtarmamaya Karar Verdim’ adlı sergi 20 Mayıs’a kadar SALT Beyoğ- lu’nda görülebilir. 0 212 334 22 00 Krek, ‘Bayrak’ adlı oyununu 26 Mart Pa- zartesi 20.30’da kendi sahnesinde sah- neleyecek. 0212 311 7824 Bajar, 23 Mart Cuma 22.30’da Haymat- los’ta sahne alacak. 0212 243 55 35 Tiyatro TEM, 23 Mart Cuma 20.30’da, Kumbaracı50’de ‘Hakiki Gala’yı sahneleyecek. 0212 243 50 51 İstanbul Modern Sinema, Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği işbirli- ğiyle ve 2012 Türkiye’de Çin Kül- tür Yılı kapsamında, Ejderha Yılı’nı 22-29 Mart tarihleri arasında Çin sinemasından yedi filmi bir araya getiren bir programla kutluyor. www.istanbulmodern.org 0212 334 7300 çizelgesi sanat haftan›n ‘Hakiki Gala’ ZEYNEP EKİM ELBAŞI [email protected] T ütün Deposu, 18 Mart Pazar günü, hem ‘Ateş ve Düğün’ adlı bir video sergisinin açılışına, hem de Türkiye’de zorunlu göç ve bu göçün ardından yaşananla- rın ele alındığı bir forum ve pa- nele ev sahipliği yaptı. Anadolu Kültür’ün desteğiyle, Koza Görsel Kültür ve Sanat Derneği ve DEPO tarafından düzenlenen ‘Ateş ve Düğün’, Ar- tıkişler ve Karahaber Video Ko- lektifi’nin son on yıl içinde ürettiği videolardan oluşan bir sergi. Videolar, 1994 yılında Hakkâri’nin Kotranıs köyünün devlet tarafından boşaltılması so- nucu göç etmek zorunda kalan ve 1990’ların sonunda Anka- ra’nın gecekondu semtlerinden Türközü’ne yerleşen Kürt köylü- lerin, şehrin merkezindeki atık kâğıtları toplayarak geçinmeye çalışırken, bir yandan da kimlik- lerini korumak için verdikleri mücadeleyi gözler önüne seriyor. Videolardan bazılarını, bizzat Kotranıslılar çekmiş; çöpten bul- dukları kamerayla, kendi yaşam- larını ve tanıklıklarını kayıt altına almışlar. Serginin açılışıyla aynı gün dü- zenlenen forumda, Ankara’dan gelen Kotranıslı kâğıt toplayıcıları da vardı. Zorunlu göçe tabi tutu- lup köylerinden ayrılmak zo- runda kalınca daha önce Ankara’ya yerleşmiş olan bir akra- balarının izini sürerek Türközü’ne gitmiş ve oraya yerleşmişler. O zaman beri geçimlerini kâğıt top- layarak sürdüren Kotranıslıların yaşadıkları sıkıntılar yüzlerinden okunuyor. Köyleri boşaltılmadan önce evleri, toprakları, hayvanları olduğunu, Ankara’da mecburi- yetten kâğıt toplamaya başladık- larını söylüyorlar. Kolektif bir çalışmanın ürünü Kendilerini ‘video aktivisti’ olarak tanımlayan Oktay İnce ve Alper Şen, Kotranıslı kâğıt toplayıcılarının hikâyesini 2001 yılında, tesadüfen öğrenmişler. Bu tesadüfü ve çalışmaya nasıl başladıklarını şu sözlerle özetli- yor Alper Şen: “Ankara’nın merkezinde çok kolay rastlana- bilecek bir şey değildir zorunlu göç. Bir belgeselin ön hazırlık çalışması için Kızılay’ın sokak- larında gezinirken karşılaştığı- mız bir kâğıt toplayıcısıyla sohbet etmeye başladık ve bu işi yapanların hepsinin Hakkârili olduğunu öğrendik. Ardından, bir görsel takibe başladık.” İlk zamanlar Kotranıslılar tedirgin olup “Kim için çekiyorsunuz, niye çekiyorsunuz?” gibi soru- larla tepki göstermişler. Fakat zaman içinde, birbirilerini tanı- dıkça aralarında dostane bir ilişki başlamış. Bu arada, Alper Şen ve Oktay İnce’den oluşan iki kişi- lik kadro zaman içinde büyü- müş ve beraber çalışan, geniş bir topluluk haline gelmiş. Alper Şen, yaptıkları çalışmanın birey- sel değil, kolektif bir nitelik ta- şıdığını özellikle vurguluyor. “Amaç, olanı göstermekti” Yıllar boyu, kâğıt toplayıcıla- rının başlarına gelmeyen kalma- mış. 2004’te, Belediye, Kotra- nıslıların topladıkları kâğıtları istifledikleri ardiyeleri yıkmış; yan tarafta yer alan Çorumlu va- tandaşların ardiyelerine ise do- kunmamış, hatta onları hem ‘kaçak çöp avcısı’ hem de ‘gö- nüllü çevre işçisi’ ilan etmiş. 2008’de, yine Belediye, Kotra- nıslılara fiziksel şiddet uygula- mış. “Biz bu dışlanmaların, ezilmelerin ve tüm bunlara rağ- men bu işe tutunmak zorunda kalan işçilerin halini takip ettik” diyor Alper Şen. Ekip, bu çalışma boyunca, Kotranıslıların yeni evi olan ve ismiyle bir ironi oluşturan Türközü’nde kalmaya gayret etmiş. “Aslında her şey orada gerçekleşiyordu. Türközü geniş, yeşillik bir alandır, ailelerin tümü orada yaşar. Orada her yaz onlarca düğün olur. Bu dü- ğünler, görünürlüğün bir sim- gesi haline gelmiştir. Biz Türközü’ndeki hissiyatı anlat- mak ve oradan yola çıkarak, bir ‘yerinden edilme’ örneğini ve sonuçlarını göstermek istedik” diyen Alper Şen, yaptıkları çe- kimleri “bilinçsizleşmiş görsel” olarak tarif ediyor, çünkü bu çekimlerin çoğu, belirli bir amaç doğrultusunda yapılma- mış. Alper Şen, “Sergide yer alan videoların temel derdi, olanı gös- termek” diyor. Çeşitli kolektifle- rin, Alper Şen ve Oktay İnce’nin ve kâğıt toplayıcılarının on yıl boyunca yaptığı çekimler, belge- sel filmden ziyade, yaşananlara görünürlük kazandırmaya dönük bir görsel kayıtlar bütünü oluştu- ruyor. Sergi 21 Nisan’a kadar DEPO’da görülebilecek. Taksiyarhis Kilisesi müze olacak Ayvalık Cunda Adası’nda 1873 yılında inşa edilen ve uzun yıllardır kaderine terk edilmiş durumda olan Tak- siyarhis Kilisesi müze haline getirilecek. Kilise, Rahmi Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı tarafından müze ola- rak düzenlenmek amacıyla 49 yıllığına kiralandı. Üç yıl içinde tamamlanması plan- lanan restorasyon çalışması 9 milyon liraya mal olacak. Kilisenin içerisinde bulunan çan II. Dünya Savaşı yılla- rında yerinden çıkarılarak, iletişim amaçlı olarak kulla- nıldı. Dünyanın en büyük çanı olduğu bilinen bu çan, şu anda Berlin Bergama Müzesi’nde sergileniyor. A suri Kültür Merkezi’nin verdiği Asuri Kültür Ödü- lü’ne, bu yıl, KCK davası kapsa- mında tutuklu bulunan yayıncı ve yazar Ragıp Zarakolu layık görüldü. Asuri Kültür Merke- zi’nin başkanı George Bar- yawno, Zarakolu’nun Türkiye ve Avrupa’da azınlık ve insan haklarını savunmak için yaptığı çalışmalarla tanınan bir aydın olduğunu, Türkiye’deki insan hakları ihlallerini ve 1915 yı- lında Ermeni ve Süryanilere yö- nelik soykırımı konu alan panel ve tartışmalara katıldığını söy- ledi. Barweyno, “Zarakolu, ta- nıdığımız bir dostumuz. Birkaç yıl önce Stockholm’e geldiğinde merkezimizi ziyaret etmiş ve soykırımın tartışıldığı bir panele katılmıştı. Her zaman ezilenle- rin ve azınlıkların yanında yer aldı. Bizim yapabileceğimiz en küçük şey ona bu ödülü ver- mekti” dedi. Asuri Kültür Merkezi yaptığı açıklamada, önümüzdeki ay Zarakolu’nu cezaevinde ziyaret edecek olan İsveçli milletvekil- lerinin, kendisine Süryanice, İn- gilizce ve Türkçe yazılı bir plaket ve 5 bin Kron tutarın- daki ödülü sunacağı ifade edildi. Asur Kültür Ödülü, geçen yıl, Süryani dili ve kültü- rünün gelişmesine yaptığı kat- kılar nedeniyle Sur Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş’a verilmişti. Kotranıslı yaşlı bir amca, Alper Şen’e, Kotranıs’ın eski- den bir Nasturi köyü oldu- ğunu, şu sözlerle anlatmış: “Benim atalarım başka bir mezrada yaşıyormuş. 90 yıl önce devlet onlara silah ver- miş, ‘Gidin Kotranıs’ı basın, köy sizin olsun’ demiş. Onlar da almışlar Kotranıs’ı. Etme bulma dünyası... Bizim yıllar önce Nasturilere yaptığımızı, bugün başkaları bize yaptı.” FOTOĞRAF • ERHAN ARIK Alper Şen, “Videolarımızın temel derdi, olanı göstermek” diyor. Kâğıtlara tutunan Kotranıslılar AGOS 16 23 MART 2012 KÜLTÜR-SANAT Dans etmek isteyenlere Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST), dans eğitimi almak isteyenlere bir kez daha kapılarını açıyor. Aktif olarak BGST’de dans etmeyi sürdüren eğitmenler, dansa yeni başlayanlar ve bu alanda ilerleme kaydetmek isteyenler için kurs düzenli- yor. Katılımcıların gelenek- sel danslarla genel bir tanışıklık kazanması, kendi vücudunu nasıl değerlendi- rebileceğini öğrenmesi ve dansta yaratıcılığını geliştir- mesini hedefleyen eğitim kapsamında, BGST dansçı- larının dans alanında şim- diye dek yürüttüğü tartışmaların ve elde ettiği sonuçların sunumları da yer alacak. Ayrıntılı bilgi için: 0535 883 77 69. Zarakolu’na Asuri Kültür Ödülü
Transcript of KÜLTÜR-SANAT AGOS 16 Kâğıtlara tutunan Kotranıslılar · Taksiyarhis Kilisesi müzeolacak...
İBB Şehir Tiyatroları’nda bu hafta Har-biye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde ‘Teh-likeli İlişkiler’ ve ‘Otobüs’, KadıköyHaldun Taner Sahnesi’nde ‘İntiharınGenel Provası’ ve ‘Dullar’, Fatih Reşat
Nuri Sahnesi’nde ise ‘Aşk Halleri’ ve‘Çığ’ adlı oyunlar sahnelenecek.0212 455 39 00
‘Dünyayı Kurtarmamaya Karar Verdim’adlı sergi 20 Mayıs’a kadar SALT Beyoğ-lu’nda görülebilir. 0 212 334 22 00
Krek, ‘Bayrak’ adlı oyununu 26 Mart Pa-zartesi 20.30’da kendi sahnesinde sah-neleyecek. 0212 311 7824
Bajar, 23 Mart Cuma 22.30’da Haymat-los’ta sahne alacak. 0212 243 55 35
Tiyatro TEM, 23 Mart Cuma20.30’da, Kumbaracı50’de ‘HakikiGala’yı sahneleyecek. 0212 24350 51
İstanbul Modern Sinema, Çin HalkCumhuriyeti Büyükelçiliği işbirli-ğiyle ve 2012 Türkiye’de Çin Kül-tür Yılı kapsamında, Ejderha Yılı’nı22-29 Mart tarihleri arasında Çinsinemasından yedi filmi bir arayagetiren bir programla kutluyor.www.istanbulmodern.org0212 334 7300
çizelgesisanat haftan›n ‘Hakiki Gala’
ZEYNEP EKİM ELBAŞI
Tütün Deposu, 18 Mart Pazargünü, hem ‘Ateş ve Düğün’
adlı bir video sergisinin açılışına,hem de Türkiye’de zorunlu göçve bu göçün ardından yaşananla-rın ele alındığı bir forum ve pa-nele ev sahipliği yaptı.
Anadolu Kültür’ün desteğiyle,Koza Görsel Kültür ve SanatDerneği ve DEPO tarafındandüzenlenen ‘Ateş ve Düğün’, Ar-tıkişler ve Karahaber Video Ko-lektifi’nin son on yıl içindeürettiği videolardan oluşan birsergi. Videolar, 1994 yılındaHakkâri’nin Kotranıs köyünündevlet tarafından boşaltılması so-nucu göç etmek zorunda kalanve 1990’ların sonunda Anka-ra’nın gecekondu semtlerindenTürközü’ne yerleşen Kürt köylü-lerin, şehrin merkezindeki atıkkâğıtları toplayarak geçinmeyeçalışırken, bir yandan da kimlik-lerini korumak için verdiklerimücadeleyi gözler önüne seriyor.Videolardan bazılarını, bizzatKotranıslılar çekmiş; çöpten bul-dukları kamerayla, kendi yaşam-larını ve tanıklıklarını kayıt altınaalmışlar.
Serginin açılışıyla aynı gün dü-zenlenen forumda, Ankara’dan
gelen Kotranıslı kâğıt toplayıcılarıda vardı. Zorunlu göçe tabi tutu-lup köylerinden ayrılmak zo-runda kalınca daha önceAnkara’ya yerleşmiş olan bir akra-balarının izini sürerek Türközü’negitmiş ve oraya yerleşmişler. Ozaman beri geçimlerini kâğıt top-layarak sürdüren Kotranıslılarınyaşadıkları sıkıntılar yüzlerindenokunuyor. Köyleri boşaltılmadanönce evleri, toprakları, hayvanları
olduğunu, Ankara’da mecburi-yetten kâğıt toplamaya başladık-larını söylüyorlar.
Kolektif birçalışmanın ürünü
Kendilerini ‘video aktivisti’olarak tanımlayan Oktay İnceve Alper Şen, Kotranıslı kâğıttoplayıcılarının hikâyesini 2001yılında, tesadüfen öğrenmişler.Bu tesadüfü ve çalışmaya nasıl
başladıklarını şu sözlerle özetli-yor Alper Şen: “Ankara’nınmerkezinde çok kolay rastlana-bilecek bir şey değildir zorunlugöç. Bir belgeselin ön hazırlıkçalışması için Kızılay’ın sokak-larında gezinirken karşılaştığı-mız bir kâğıt toplayıcısıylasohbet etmeye başladık ve bu işiyapanların hepsinin Hakkâriliolduğunu öğrendik. Ardından,bir görsel takibe başladık.” İlk
zamanlar Kotranıslılar tedirginolup “Kim için çekiyorsunuz,niye çekiyorsunuz?” gibi soru-larla tepki göstermişler. Fakatzaman içinde, birbirilerini tanı-dıkça aralarında dostane birilişki başlamış.
Bu arada, Alper Şen veOktay İnce’den oluşan iki kişi-lik kadro zaman içinde büyü-müş ve beraber çalışan, geniş birtopluluk haline gelmiş. AlperŞen, yaptıkları çalışmanın birey-sel değil, kolektif bir nitelik ta-şıdığını özellikle vurguluyor.
“Amaç, olanıgöstermekti”
Yıllar boyu, kâğıt toplayıcıla-rının başlarına gelmeyen kalma-mış. 2004’te, Belediye, Kotra-nıslıların topladıkları kâğıtlarıistifledikleri ardiyeleri yıkmış;yan tarafta yer alan Çorumlu va-tandaşların ardiyelerine ise do-kunmamış, hatta onları hem‘kaçak çöp avcısı’ hem de ‘gö-nüllü çevre işçisi’ ilan etmiş.2008’de, yine Belediye, Kotra-nıslılara fiziksel şiddet uygula-mış. “Biz bu dışlanmaların,ezilmelerin ve tüm bunlara rağ-
men bu işe tutunmak zorundakalan işçilerin halini takip ettik”diyor Alper Şen.
Ekip, bu çalışma boyunca,Kotranıslıların yeni evi olan veismiyle bir ironi oluşturanTürközü’nde kalmaya gayretetmiş. “Aslında her şey oradagerçekleşiyordu. Türközü geniş,yeşillik bir alandır, ailelerintümü orada yaşar. Orada heryaz onlarca düğün olur. Bu dü-ğünler, görünürlüğün bir sim-gesi haline gelmiştir. BizTürközü’ndeki hissiyatı anlat-mak ve oradan yola çıkarak, bir‘yerinden edilme’ örneğini vesonuçlarını göstermek istedik”diyen Alper Şen, yaptıkları çe-kimleri “bilinçsizleşmiş görsel”olarak tarif ediyor, çünkü buçekimlerin çoğu, belirli biramaç doğrultusunda yapılma-mış.
Alper Şen, “Sergide yer alanvideoların temel derdi, olanı gös-termek” diyor. Çeşitli kolektifle-rin, Alper Şen ve Oktay İnce’ninve kâğıt toplayıcılarının on yılboyunca yaptığı çekimler, belge-sel filmden ziyade, yaşananlaragörünürlük kazandırmaya dönükbir görsel kayıtlar bütünü oluştu-ruyor. Sergi 21 Nisan’a kadarDEPO’da görülebilecek.
Taksiyarhis Kilisesi müze olacakAyvalık Cunda Adası’nda1873 yılında inşa edilen veuzun yıllardır kaderine terkedilmiş durumda olan Tak-siyarhis Kilisesi müze halinegetirilecek. Kilise, RahmiKoç Müzecilik ve KültürVakfı tarafından müze ola-rak düzenlenmek amacıyla49 yıllığına kiralandı. Üç yıliçinde tamamlanması plan-lanan restorasyon çalışması9 milyon liraya mal olacak.Kilisenin içerisinde bulunançan II. Dünya Savaşı yılla-rında yerinden çıkarılarak,iletişim amaçlı olarak kulla-nıldı. Dünyanın en büyükçanı olduğu bilinen bu çan,şu anda Berlin BergamaMüzesi’nde sergileniyor.
Asuri Kültür Merkezi’ninverdiği Asuri Kültür Ödü-
lü’ne, bu yıl, KCK davası kapsa-mında tutuklu bulunan yayıncıve yazar Ragıp Zarakolu layıkgörüldü. Asuri Kültür Merke-zi’nin başkanı George Bar-yawno, Zarakolu’nun Türkiyeve Avrupa’da azınlık ve insanhaklarını savunmak için yaptığıçalışmalarla tanınan bir aydınolduğunu, Türkiye’deki insanhakları ihlallerini ve 1915 yı-lında Ermeni ve Süryanilere yö-nelik soykırımı konu alan panelve tartışmalara katıldığını söy-ledi. Barweyno, “Zarakolu, ta-nıdığımız bir dostumuz. Birkaçyıl önce Stockholm’e geldiğindemerkezimizi ziyaret etmiş ve
soykırımın tartışıldığı bir panelekatılmıştı. Her zaman ezilenle-rin ve azınlıkların yanında yeraldı. Bizim yapabileceğimiz enküçük şey ona bu ödülü ver-mekti” dedi.
Asuri Kültür Merkezi yaptığıaçıklamada, önümüzdeki ayZarakolu’nu cezaevinde ziyaretedecek olan İsveçli milletvekil-lerinin, kendisine Süryanice, İn-gilizce ve Türkçe yazılı birplaket ve 5 bin Kron tutarın-daki ödülü sunacağı ifadeedildi. Asur Kültür Ödülü,geçen yıl, Süryani dili ve kültü-rünün gelişmesine yaptığı kat-kılar nedeniyle Sur BelediyeBaşkanı Abdullah Demirbaş’averilmişti.
Kotranıslı yaşlı bir amca,Alper Şen’e, Kotranıs’ın eski-den bir Nasturi köyü oldu-ğunu, şu sözlerle anlatmış:“Benim atalarım başka birmezrada yaşıyormuş. 90 yılönce devlet onlara silah ver-miş, ‘Gidin Kotranıs’ı basın,köy sizin olsun’ demiş. Onlarda almışlar Kotranıs’ı. Etmebulma dünyası... Bizim yıllarönce Nasturilere yaptığımızı,bugün başkaları bize yaptı.”
FOTOĞRAF • ERHAN ARIK
Alper Şen, “Videolarımızın temel derdi, olanı göstermek” diyor.
Kâğıtlara tutunan Kotranıslılar AGOS 16 23 MART 2012KÜLTÜR-SANAT
Dans etmek isteyenlereBoğaziçi Gösteri SanatlarıTopluluğu (BGST), danseğitimi almak isteyenlere birkez daha kapılarını açıyor.Aktif olarak BGST’de dansetmeyi sürdüren eğitmenler,dansa yeni başlayanlar ve bualanda ilerleme kaydetmekisteyenler için kurs düzenli-yor. Katılımcıların gelenek-sel danslarla genel birtanışıklık kazanması, kendivücudunu nasıl değerlendi-rebileceğini öğrenmesi vedansta yaratıcılığını geliştir-mesini hedefleyen eğitimkapsamında, BGST dansçı-larının dans alanında şim-diye dek yürüttüğütartışmaların ve elde ettiğisonuçların sunumları da yeralacak. Ayrıntılı bilgi için:0535 883 77 69.
Zarakolu’na Asuri Kültür Ödülü
