Eleştirel Refleks (Kritik Yansıma)

Karakteristikleri

• Seçmek• Bakış açısını değiştirmek• Deneyime dönmek• Kendi rolünü analiz etmek• Kaynaklardan faydalanmak• Anlayışında derinleşmek• Değişikliklerin faydalarını not etmek

Bakış açısını değiştirmek

• Detayları analiz etmek: Olaya yeniden dönüş yapıldığında zamanında önemsenmeyen potansiyel sebepler ve etkiler ortaya çıkabilir.

( motivasyonlar ve anksiyete) Olay yeni manalar kazanabilir.

• Büyük resmi göz önüne almak: Deneyimlerimizi makaleler, araştırmalar, profesyonel bilgiler karşısında test etmek. Geniş açıdan bakarak olayı etkileyebilen sosyal, politik, ideolojik gibi içeriklerin etkilerini düşünmek.

Deneyime Dönmek

• Olayda kendi rolümüzü daha iyi belirleyebilmek için belirli zamanlarda olaya dönüş yapmak faydalıdır.

• Kaydedin: Olay sırasındaki gözlemlerinizi ve tepkinizi not edin. Sebepleri, sonuçları, duygusal etkiler,

• bizim, başkaları ve gelecek için etkilerini düşünmek.

Kendi rolünüzü analiz etmek

• Ne yaptınız? NEDEN? • Ne yapmadınız?

SONUÇLAR, ETKİLER

• Sebepleri neydi?

DURUMA YARDIMCI OLAN - GİZLEYEN

Korkular (gizli)MotivasyonlarYer değiştirmiş duygularZanlar

• Zaman içinde davranışlarınızda bu yolda oluşan değişiklikler

Kritik yansımanın faydaları• Kendinizi yönetmek• Kritik gözlem• Duygusal olgunluk• Kendimizin ve başkalarının tecrübelerini aktif

olarak kullanmak• Zamanımızı organize etmek • Farklı düşünme çeşitlerine sahip olma• NE YAPTIĞINIZI, NEDEN YAPTIĞINIZI, SONUÇLARI

ANLAMADA GELİŞME• Umulmadık ve yeni durumları idare etme

yeteneğini geliştirir.

Bir yaklaşıma, duruma karar verirken

• 1- Niyetinin, amacının farkında olmak

Bazı şeyler neden yolunda gitti?Neden özel bir durum gelişti?Olmasını beklediğiniz veya istediğiniz şeyler neden

çalışmıyor görünüyor?Senin duruma olan katkın, neden olmasını arzu ettiğin

kadar etkili olmadı?Özel durumlarda neden her zamanki gibi düşünüyor

veya davranıyorum?

• 2- Odaklanmayı seç Özel bir olay Olayla ilgili bir özellik, çeşit Tekrar eden konu Bağlantılar zinciri Endişelendiğin, ilgi duyduğun bir konu Zaman

• 3- Yansıma ModeliBizim olayımıza uygun herhangi hazır model

araştırarak seçilebilir.

Kendi modelimizi oluşturabiliriz.

Seçtiğimiz modelin oluşturacağımız yeni model için faydası olabilir.

• Olayla ilgili o an alakalı gibi görünen bilgi ve detaylar zaman geçtikçe önemini yitirebilir.

• Farklı zamanlarda farklı şeyler önemli olabilir.

• 4- MetodOlayın yansımasını kaydedinKiminle değerlendireceğinizi seçinSıklık ve düzeni belirleyin, gelişmeleri not edinİlk adımlar (düşünce yaz, teoriler, arkadaşlarla konuş

yaz, her seferinde aynı tip sorular)Materyale çalışmak (Derin anlamaya ulaşmak için

neden, nasıl ve ne zaman sorularının cevabını bulmak)Son noktada sonuca varırken düşüncelerinizin sırasının

nasıl olması gerektiğine karar vermek

• Metodolojimin hangi yönlerini geliştirmeye ihtiyacım var?

• Bu nasıl olacak?

• 5- Başkaları ile paylaşmak

Başkaları ile paylaş. Bir özetini çıkarabilirsin. Bir uzman tarafından okunduğu zaman

anahtar noktaları belirttiğinden emin ol.

Olayla ilgili

Durumu nekadar iyi idare edip etmediğinizi?Yansıma süreci boyunca anlama ve bakış açınızda ne

tür değişiklikler oluştuğunu?Kazanmış olduğunuz yeni kavrama boyutunun benzer

konulara gelecekte yaklaşımınızla ilgili nasıl bir fark oluşturacağını?

KENDİNİZE SORUN

YAPILACAK

• 1- Deneyimimiz hakkında geriye dönüp düşünmek (NE OLDU?) TARİF ET.

• 2- Onları daha derin seviyede anlamak.

• 3- Bu anlamayı gelecekte bazı şeyler için daha farklı bir biçimde kullanmak.

Çok boyutlu model şeklinde yaklaşmak

• Sizin duygularınızın ve motivasyonunuzun hareketinizi nasıl etkilediğini,

• Kişilerin duyguları, hissettiklerini,• Diğer kişilerin bakış açılarını,• Olayla ilgili sosyal, politik veya diğer boyutları,• Araştırma bulgularını,• O anda yapılacak doğru hareketin ne olduğunu

bilmek gerekir.

Kritik yansıma için çekirdek model

1- Değerlendir2- Yeniden oluştur3- Analiz et4- Saflaştır5- Uygula

Değerlendir

Bu bana işin üstesinden gelmem için yeterli bir materyal sunuyor mu? Yoksa basit bir seçenek mi?

Benim için buna benzer bir durumla tekrar karşılaşmam mümkün mü? Değilse, şimdi buna odaklanmaktan kazancım ne olacak?

Yeniden Oluştur

Davranışlarımı gerçekleştirirken neyi amaçlıyordum? Ne söyledim, ne yapmadım veya söylemedim?

X olduğunda nasıl hissettim, nasıl cevap verdim?

Bu durum umduğum gibi mi çözüldü?

Analiz et

Gelişen olayda hangi hareketler veya ihmaller en önemli yer tutuyordu?

Umulmadık veya yoğun duyguların sonuçları ne oldu?

Ne olduğuna dair açıklamaya yardımcı olmak için ne tür yorumlar veya teoriler kullanılabilir?

Bu durumun o anda görülenden daha derin kökleri var mıdır?

Saflaştır

• Gelecekte tekrar kullanabileceğim yolunda giden hangi şeyler var?

• Tetikleyici noktalar hangileriydi? Bunları farklı bir şekilde nasıl yönetebilirim?

• Konulara yaklaşım yöntemim veya düşüncem arzu edilmiş sonuç üzerinde nekadar yardımcıdır veya bu sonucu gizliyordur?

Uygula

Bu olaydan elde ettiğim kavramayı ne çeşit durumlarda uygulayacam?

Ne tür bir desteğe ihtiyacım var?

Heyette daha başka kime ihtiyaç vardır? Faydalar hakkında onları nasıl ikna edecem?

Prosedür yetersiz olduğunda

• Ne zaman prosedürün dışına çıkmak gerekir

• Prosedürün henüz olmadığı durumlarda ne yapmak gerekir

• Olaylara uygun cevap oluşturabilmek için bir durumu nasıl okumalıdır

Güzel kararlar verirken• Normal prosedürün neden teşkil etmiş olduğunu

anla.• Normal prosedüre yol açan zanları anla.• Güncel içeriğe uygulanıp uygulanamıyacağını tespit

et.• Proderün uyarlanıp uyarlanamayacağına veya iptal

edilip edilemiyeceğine karar ver.• Normal prosedürün hangi yönlerinin yeniden

gözden geçirilmesi gerektiğini değerlendir.• Güncel durumu karşılayacak ihtiyaçların neler

olduğuna karar ver.

Rutin olmayan durumlarda yansıma

Bu çeşit bir durumda olayın genel gidişatı nasıldır?Bu rutin prosedürün mantıklı tarafları nelerdir?(İşleri bu şekilde yapmanın sebepleri nelerdir?)Bu durumun farkı nedir? (normal prosedürü uygulamak zor

veya uygun değil)Prosedürün hangi tarafları değiştirilmemek zorundadır? Bunlar

neden temeldirler?Hangi tarafları uyarlanmalı veya çıkartılmalıdır? Bu vakada

neden böyle düşünmektesin?Rutine bağlandın mı, yoksa uyarladın mı? Neden böyle yaptın?İyi çalıştı mı? Ani etkileri ne oldu? Sonuçları ne oldu?Bu durum tekrar ettiğinde gene aynısını yaparmıydın?

• İçerik hazırlanırken Keşşaf G.S.İ Kulübü Kritik ve Analitik Düşünme (KAD) Komisyonu tarafından Critical Thinking Skills (Stella Cottrell) kitabından faydalanılmıştır.