CERRAHİDE KULLANILANSÜTÜRLER VE ÖZELLİKLERİ

CERRAHİDE KULLANILANSÜTÜRLER VE ÖZELLİKLERİ

SÜTÜR ; SÜTÜR ; Cerrahi işlem sırasında bozulan doku

bütünlüğünün sağlanması ve meydana gelenkanamaların kontrolü amacıyla kullanılanmateryaldir.

Uygun sütür seçimi yaranın biyolojikyapısı ve anatomik lokalizasyonuna göredeğişiklik gösterir.

İDEAL SÜTÜRÜN SAHİP OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER ;

İDEAL SÜTÜRÜN SAHİP OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER ;

Mükemmel gerilimKolay kullanım Sıfır doku reaksiyonuUcuz fiyat Doku ödemine ve kontraksiyonuna

uyumlu olmaEnfeksiyona zemin hazırlamama

BU ÖZELLİKLERİN HEPSİNİ BİRLİKTESAĞLAYAN BİR SÜTÜR MATERYALİ YOKTUR.

SÜTÜR SEÇERKEN GERİLİM GÜCÜ,DÜĞÜM GÜCÜ, KAPİLARİTE, ELASTİKİYET

VE DOKU REAKSİYONU GÖZ ÖNÜNEALINMALIDIR

A - GERİLİM GÜCÜ ;A - GERİLİM GÜCÜ ;

Gerilim gücü amerikan tıbbi standartlaKurumu ( The United States Pharma Copeia - USP ) tarafından standardize edilmiş venumaralandırılmıştır.

Numara arttıkça çap ve gerilim gücü azalır.Yani 4/0 nylon 6/0 nylon sütürden daha İyigerilim gücüne sahiptir.

Eşit gerilim gücüne sahip değişik sütürmateryalleri maddelerin yapısına bağlı olarakdeğişik çaplarda da bulunabilir. Yani 4/0 nylon 4/0 vicryl ile aynı güce ama daha küçük çapasahiptir.

B - DÜĞÜM GÜCÜ ;Düğümün açılması için gereken kuvvettir.

C - KAPİLARİTE ;

Sütürün fiziksel konfigürasyonu (yapısı) ile ilgilidir. Sütürler monoflament veya multiflament (örgülü) yapıdadır.

Monoflament Sütürler ;

Daha az reaksiyon verirler. Düğüm emniyetleri daha azdır , dokuda daha rahat kayarlar ama dokuları kesbilirler.

Multiflament (örgülü) sütürler ;

Flamentler arasındaki mikrooluklar bakterilerin sütür boyunca ilerlemesini kolaylaştırır.

Bu özelliği nedeniyle nfeksiyon riski fazladır. Burgulu yapıları sayesinde Daha emniyetli düğüm sağlar.

D – ELASTİKİYET ;

Sütürün gerildikten sonra eski form veboyuna dönebilme özelliğidir. Bu özelliğisayesinde sütür doku ödemi sırasındagerginleşir ödem çözülünce de eski halinedöner.

E - DOKU REAKSİYONU ;Sütürün dokudaki enflamasyonudur.

Bütün sütürler yabancı madde oldukları için az veya çok reaksiyon oluştururlar.

Multiflament sütürler monoflament olanlara göre doğal yapılı olanlar sentetiklere göre daha yüksek reaksiyonlara sebep olmaktadır.

Yara dokusu içinde normalden fazla sütür materyalinin bulunması da reaksiyon riskini arttırmaktadır.

ABSORBABL SÜTÜRLERİmplante edildikleri dokudan absorbe olur

ve kaybolurlar.Yapısına göre absorbsiyon hızları değişir.

DOĞAL ABSORBABL SÜTÜRLER

a) KATGÜT ; Doğal katgüt ; Kronik katgüt ;

a) KATGÜT ;

Dermatocerrahide fazla tercih edilen sütür tipi değildir. Doku gerginliğinin minimal olduğu yerlerde , subkutan kanayan damarların anastomozunda , perine , skrotum yaralanmalarının kapatılmasında kullanılır.

Yabancı cisim özelliği ve doku reaksiyonu çok fazladır. Diğer sütürlerden farklı olarak paketinde alkol içerisinde ıslak olarak bulunur. Kurursa kopma ve kırılmalar görülür.

Doğal katgüt ; 10-14 günde absorbeolur koyun bağırsağının submukozasından, sığır

bağırsağının serozasından elde edilir.

Gerginliğin az olduğu yüz yaralanmalarındadaha fazla tercih edilir.

Kronik katgüt ; 50-70 günde absorbeolur normal katgütün asit tuzları ile molekülerbağlarının güçlendirilmesi ile elde edilir. Buişlem absorbsiyonu geciktirirken dokureaksiyonunu da azaltır.

Açık olarak sekonder iyileşmeye bırakılanyaralardaki yüzeyel damarların ligasyonundakullanılır.

SENTETİK ABSORBABL SÜTÜRLAR ;

a) Poliglikolik asit ( dexan ) ;b) Poliglaktik asit ( vicryl ) ;c) Polidiaksanon ( pds ) ;d) Poliglikonat (maxon ) ; e) Poliglekapron (monocryl ) ;

a) POLİGLİKOLİK ASİT (DEXAN) ; İlk sentetik absorbabl sütürdür.50 -70 günde

absorbe olur. Katgüte göre daha az doku reaksiyonuna sebep olur ve gerilim gücü daha fazladır. Multiflament olması nedeniyle enfeksiyon riski fazladır. Bu yüzden enfekte yaralarda kullanımı uygun değildir.

Kas , fasia , kapsül , tendon , subkutan cilt kapamalarında kullanılır.

b) POLİGLAGTİK ASİT (VİCRYRL) ;

60 - 90 günde absorbe olur. Multiflament bir sütür tipidir. Dexana göre daha az doku reaksiyonuna neden olur.

Gerginlik gücü oldukça yüksektir.

c) POLİDİAKSANON (PDS) ;

90 - 180 günde absorbe olur. Monoflamentbir sutürdür . Bu nedenle daha az dokureaksiyonuna neden olur. Gerginlik gücü fazladır

Enfekte yaralarda ve kartilaj dokunundikilmesinde tercih edilir sert ve Tutulması zor olduğu için kullanımı zordur ve pahalıdır.

D) POLİGLİKONAT (MAXON) ;

180 - 210 günde absorbe olur. Monoflament bir sutürdür. Düğüm güvenliği ve gerginlik gücü yüksektir.

Tüm yumuşak doku yaralanmalarının kapatılması , özefagus ve intestinal anastomozlar ve bronş kapatılmalarında kullanılır.

E) POLİGLEKAPROM (MONOKRİL) ;

En yeni sentetik absorbabl sütürdür. (1993)tüm absorbe olabilen sütürler arasında enyüksek gerilim gücüne sahiptir. Monoflamentolduğu için doku reaksiyonu minimaldir.Monoflament olmasına karşın kullanımıkolaydır ve düğüm güvenliği yüksektir.

NONABSORBABL SÜTÜRLER

Absorbabl sütürlere göre gerilim güçleri daha fazladır ve daha uzun süre gerilim güçlerini korurlar.

Doğal ve sentetik olmak üzere iki tipi vardır.

DOĞAL NONABSORBABL SÜTÜRLER ;

a) İpek ;b) Pamuk ;c) Çelik tel ;

a) İpek (silk) ; İpek böceği kozasından

elde edilen doğal proteinden oluşmaktadır.Doğal fiber protein olması nedeniyle belirgindoku enflamasyonuna sebeb olmaktadır.Multiflament olan ipeğin kullanımı dikiş vedüğüm açısından mükemmeldir amamultiflament olduğu için enfeksiyon riskifazladır.

Elastisitesi zayıftır dokuda ödem oluşursa

sütürlar dokuyu kesebilir bu nedenle anal veyagenital mukoza , dudaklar , konjektivita ,intertriginöz alanlarda veya doku reaksiyon içinameliyet sırasında geçici dikişlerdekullanılmaktadır.

b) Pamuk ; Pamuk bitkisinden elde edilir.

c) Çelik Tel ; Çelik madeninden eldeedilir. Monoflament veya multiflamentolabilir en yüksek gerilim gücüne sahip olansütür materyalidir. Dokuda zaman içerisindegerilimini kaybetmesi söz konusu biledeğildir. Doku reaksiyonu oluşturma riski azdır.

Dermatolojik cerrahide kullanılmasıuygun değildir. Deride yırtılmalara nedenolabilir. Respiratuar sistem veya ligamen ,tendon ve kemik operasyonlarında kullanılır.

SENTETİK NONABSORBABL SÜTÜRLER ;

a) Poliproplen (prolen – surgilene) ;b) Nylon (ethilon – dermalon) ;c) Polyester (dacron – ethibond) ;d) Polibutester (novafil) ;

a) POLİPROPİLEN (PROLEN SÜRGİLENE) ;

Sentetik plastik monoflament bir sütür materyalidir.İyi bir gerilim kuvvetine sahiptir ve dokuda uzun süre kalabilir. Düzgün yüzeyleri sayesinde dokudan kolayca çekilebilir. Minimal doku reaksiyonu vardır.

Kolay alınabildiğinden kontinüintradermal sütürlerde ve iki altı sene sonra bile vasküler greftler de gerginliğini kaybetmediği için vasküler anastomozlarda tercih edilir.

b) NYLON (ETHİLON DERMALON) ;

Monoflament ve multiflament tipleri vardır. Yüksek gerilim kuvveti mükemmel elastikiyet ile minimal doku reaksiyonuna sebeb olur.

Cilt cerrahisinde en çok kullanılan sütürlerden birisidir. Perkütan dikişlerde, subkutan dikişlerde ve geniş damar ligasyonlarında idealdir.

c) POLYESTER (DACRON ETHİBAND) ;

Multiflament bir sutürdür. Multiflamentolmasına karşın yara veya enflamasyonoluşturma riski diğer multiflamentlerden belirgin oranda daha azdır.

Yüksek gerilim gücüne sahibtir. Dokuda kuvvetini kaybetmeden süresiz kalabilir. Sadece metal sütürler daha yüksek gerilim gücüne sahiptir.

Oral genital mukoza yaralanmalarında ve fasial kapamada çok kullanılır.

d) POLİBUTESTER (NOVAFİL) ;

Yeni özel bir tip polyester sütürdur , monoflamenttir. Minimal doku reaksiyonu oluşturur ve dokuda gerilim kuvvetini uzun süre sürdürür. Düğüm güvenliği yüksek ve kullanımı kolaydır.

Minimal doku reaksiyonuna sebeb olur.

KAYNAKLAR ; Tip.erciyes.edu.trwww.dermatose.orgwww.ctf.edu.trEksemedi.comDentolsepet.comİmg.eczaplaza.comDogsan.com.trCesmedikal.com