92

Aralin 5: Halaman at Hayop, May Karapatan

93

Pakinggan Natin

Hayop at halaman

may karapatan din

Tulad din ng tao

sila’y may

buhay rin.

Kaya’t nararapat

sila’y alagaan,

Upang magpatuloy

ang daloy

ng buhay.

94

Alamin Natin

Ano ang epekto ng mga gawaing ito sa ating kapaligiran?

95

Pag-usapan Natin

Suriin ang mga larawan. Alin ang mas mainam na

paraan ng pangingisda?

Paggamit ng lambat Paggamit ng dinamita

96

Paano ba dapat itapon ang mga basura?

97

Ano ang dapat gawin sa mga buhay-ilang na nangauubos

na sa ating kagubatan?

98

Alin sa mga larawan ang makatutulong sa ating kapaligiran?

Pagtatanim ng puno sa bundok Pagtotroso

99

Basahin Natin

Ang kaingin ay pagsusunog ng

mga puno at damo sa lupang

pagtataniman.

ka i ngin pag su su nog

k a i n g i n p a g s u s u n o gkaingin pagsusunog

Nawawalan ng tirahan ang mga

hayop sa bundok.

ti ra han bun dok

t i r a h a n b u n d o k

tirahan bundok

100

Ang maliliit na isda ay namamatay

kapag gumagamit ng dinamita sa

pangingisda.

ma li li it di na mi ta

m a l i l i i t d i n a mi t a

maliliit dinamita

Pagbukurin ang mga basura.

pag bu ku rin ba su ra

p a g b u k u r i n b a s u r a

pagbukurin basura

101

Gumawa ng Material Recovery Facilities

(MRF) sa bawat barangay.

gu ma wa ba ran gay

g u m a w a b a r a n g a y

gumawa barangay

Magresiklo ng mga patapong bagay.

mag re sik lo pa ta pon ba gay

m a g r e s i k l o p a t a p o n b a g a y

magresiklo patapon bagay

102

Tandaan Natin

Mga gawain ng tao na nakaaapekto sa mga

halaman at hayop:

§ pagkakaingin o ang pagsunog ng mga

tanim/punongkahoy

§ paggamit ng dinamita sa pangingisda

§ paghuli/pangangaso ng mga buhay-ilang

na paubos na

§ pagtatapon ng basura

103

Mga dapat gawin ng mga tao:

§ magtanim ng puno/halaman.

§ pagbubukod-bukod at pagreresiklo ng

mga basura.

§ ipagbigay-alam sa Department of

Environment and Natural Resources kung

may nakitang endangered species.

§ gumamit ng lambat sa panghuhuli ng

isda.

104

Subukin Natin

Isulat sa sagutang papel ang K sa kahon kung kanais-

nais ang gawain at DK kung ito’y di kanais-nais.

105

Sulatin Natin

Bakatin sa sagutang papel.

106

107

108

109

Gayahin sa sagutang papel.

kaingin

pagsunog

tirahan

bundok

110

basura

pagbukurin

dinamita

maliit

111

gumawa

barangay

magresiklo

112

Kwentahin Natin

Pagdaragdag.

+ =

+ =

113

+ =

+ =

114

+ =

+ =

115

Subukin Natin

Isulat nang maayos at wasto sa sagutang papel ang

mga salita.

1. kaingin

2. basura

3. tirahan

116

4. barangay

5. magresiklo

117

Alam mo na ba?

A. Isulat sa sagutang papel ang K kung kanais-nais ang

gawain at DK kung di kanais-nais.

1. 2.

3. 4.

118

B. Isulat sa sagutang papel ang bilang ng mga

nakalarawan.

1. + =

+ =

2. + =

+ =

119

3. + =

+ =

4. + =

+ =

120

5. + =

+ =

6. + =

+ =

121

C. Pagdaragdag. Isulat sa patlang ang tamang sagot.

1. 1 2. 4 3. 6

+ 2 + 1 + 3

___ ___ ___

4. 3 5. 6 6. 2

+ 2 + 4 + 5

___ ___ ___