ระเบยบนายทะเบยนสหกรณวาดวยการบญชสหกรณ

โดย นางสจตรา พนธมะบ ารง ส านกมาตรฐานการบญชและการสอบบญช

พระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542

มาตรา 16 ขอ (2) ใหนายทะเบยนสหกรณมอ านาจหนาท ก าหนดระบบบญชและมาตรฐานการสอบบญชตลอดจนสมดและแบบรายงานตางๆ ทสหกรณตองยนตอนายทะเบยนสหกรณ รวมทงแบบพมพอนๆทตองใช

การตรวจสอบบญช ใหผสอบบญชปฏบตตาม

มาตรฐานการสอบบญชและระเบยบนายทะเบยนสหกรณ

พระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542

มาตรา 69

3

ระเบยบนายทะเบยนสหกรณ วาดวยการสอบบญชสหกรณ พ.ศ. 2542

หมวดท 2 การปฏบตงาน ขอ 10 ผสอบบญชสหกรณตองปฏบตงานสอบบญชตามมาตรฐานการสอบบญช และระเบยบนายทะเบยนสหกรณ โดยใหครอบคลมดาน

การเงนการบญช การปฏบตการ การบรหารงานของสหกรณ ขอ 11 ผสอบบญชสหกรณตองตรวจสอบการปฏบตงานสหกรณใหเปนไปตามกฎหมาย ขอบงคบ ระเบยบ ค าสง ค าแนะน าของนายทะเบยนสหกรณ และของหนวยงานทเกยวของ

ระเบยบนายทะเบยนสหกรณ

เกยวกบ การบญชของสหกรณ

พระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542

มาตรา 65 และ 66

5

พ.ร.บ.สหกรณ พ.ศ. 2542

ใหสหกรณจดใหมการท าบญชตามแบบ และรายการทนายทะเบยนสหกรณก าหนด

- เกบรกษาบญช & เอกสารไวทสหกรณ

ภายในระยะเวลาท นทส. ก าหนด

- บนทกรายการเงนสดในวนทเกดรายการ &

รายการทไมเกยวกบเงนสดภายใน 3 วน

- มเอกสารประกอบการลงบญชทสมบรณครบถวน

มาตรา 65

• ใหสหกรณจดงบดลอยางนอยทกรอบสบสองเดอนอนจดวาเปนรอบปทางบญช

• งบดลตองแสดงรายการสนทรพย หนสน และทนของสหกรณกบบญชงบก าไรขาดทนตามแบบท นทส. ก าหนด

• งบดลนนตองท าใหเสรจและใหผสอบบญชตรวจสอบแลวน าเสนอเพออนมตในทประชมใหญของสหกรณภายใน 150 วนนบแตวนสนปทางบญช

7

ขอสงเกต การด าเนนงานของสหกรณ ตองเปนไปตามมาตรา 46 (5) การรบฝากเงนจากสมาชกหรอสหกรณอน หรอฌาปนกจสงเคราะหไดตามระเบยบของสหกรณทไดรบความเหนชอบจาก นทส. (6) ใหก ใหสนเชอ ........... แกสมาชก (8) ใหสหกรณอนก ยมเงนไดตามระเบยบของสหกรณทไดรบความเหนชอบจาก นทส.

สมาชก ใหรวมถง สมาชกสมทบ

สมาชกสมทบ คณสมบตสมาชกสมทบ บคคลธรรมดาและบรรลนตภาวะ ถาไมมคณสมบตทก าหนด นทส. มค าสงท 789/2552 ใหปฏบต ดงน - ตองพนจากการเปนสมาชกสมทบ - กอนพนจากสมาชกสมทบ ผใดมนตสมพนธอยางไรอยกบสหกรณ เมอพนจากสมาชกสมทบหากฝายหนงฝายใดไมบอกเลกนตสมพนธนน สหกรณอาจใหนตสมพนธนนยงคงด าเนนอยตอไปจนกวาสนสดเงอนไข หรอเงอนเวลาทตกลงกน

- กอผลผกพนขนใหมไมได

สทธของสมาชกสมทบ (ระเบยบ นทส. วาดวยการรบจดทะเบยนขอบงคบสหกรณเกยวกบการก าหนดสทธสมทบ พ.ศ. 2545)

สหกรณตองก าหนดสทธทสมาชกสมทบพงจะไดรบจากสหกรณไวในขอบงคบอยางละเอยดและชดเจน

ดานการด าเนนงานสหกรณออมทรพย จะพฒนาทดนของสหกรณเพอจดท าโครงการสวสดการเพอทอยอาศยใหกบสมาชกสหกรณท าไดหรอไม

การพจารณา มาตรา 46 สหกรณมอ านาจกระท าการเพอใหเปนไปตามวตถประสงค มาตรา 33 (1) เปนกจการรวมกนตามประเภทของสหกรณทจดทะเบยน

เงนรบฝาก ตามกฎหมายสหกรณ สหกรณสามารถรบฝากเงนจากสมาชกและสหกรณอน ไมสามารถรบฝากจากบคคลภายนอกและนตบคคล ทงนสมาชกหมายรวมถงสมาชกสมทบดวย แตจะตองก าหนดสทธสมาชกสมทบในขอบงคบใหฝากเงนกบสหกรณ (คณสมบตของสมาชก)

สหกรณก าหนดระเบยบสหกรณ วาดวย เงนกองทนสวสดการ เ พอความมนคงหรอระ เบยบเ กยวกบเงนกองทนทใชชออยางอน แตมลกษณะการไดมาของเงนกองทนจากการจดสรรก าไรสทธประจ าป หรอการตงงบประมาณรายจายและน าเงนกองทนนน าเขาฝากไวสหกรณประเภทออมทรพย และสหกรณจะคดดอกเบยเงนรบฝากออมทรพยใหเงนกองทนดงกลาวไดหรอไม

การออกใบเสรจรบเงนของสหกรณ สหกรณพฒนาระบบโปรแกรมคอมพวเตอร โดยน าขอมลรายละเอยดในใบเสรจรบเงนของเดอนทผานมา และรายการแจงเรยกเกบเงนของเดอนถดไปลงในเวบไซตของสหกรณ ซงสมาชกสามารถลงทะเบยน บ น ท ก ร ห ส ผ า น เ พ อ เ ข า ไ ป ด ข อ ม ล แ ล ะพ ม พใบเสรจรบเงนจากระบบสหกรณได ดงนนสหกรณจะไมสงตนฉบบใบเสรจรบเงนใหกบสมาชก เนองจากสมาชกสามารถพมพใบเสรจรบเงนในระบบได ดวยเหตผลวามสมาชกจ านวนมากและประหยดคาใชจาย สหกรณท าไดหรอไม

การออกใบเสรจรบเงนของสหกรณ ค าตอบ

ท าได เมอไดด าเนนการ ดงน ◦คณะกรรมการด าเนนการ ก าหนดวาระประชมใหญเพอพจารณา เรองการท าธรกรรมทางอเลคทรอนกสของสหกรณ พรอมแจงเหตผลความจ าเปน และวธปฏบตเปนหนงสอใหสมาชกทราบกอนการประชมใหญ ◦ เมอทประชมใหญสหกรณอนมต ใหสหกรณแกไขระเบยบเกยวกบการรบ จาย และเกบรกษาเงน รวมทงระเบยบอนๆทเกยวของใชเปนแนวทางปฏบตงานของสหกรณ

การออกใบเสรจรบเงนของสหกรณ

◦การท าธรกรรมทางอเลคทรอนกสของสหกรณ ควรปฏบตให เปนไปตามพระราชบญญตวา ดวยธรกรรมทางอเลคทรอนกส พ.ศ. 2544 และพระราชบญญตวาดวยท าธรกรรมทางอเลคทรอนกส (ฉบบท 2) ซงผประกอบการเอกชนและภาครฐปฏบตโดยทวไป

การออกใบเสรจรบเงนของสหกรณ

◦ ก าหนดระบบการควบคมภายใน การท าธรกรรมทางอเลคทรอนกส ควรปฏบตใหเปนไปตามระเบยบนายทะเบยนสหกรณ วาดวยมาตรฐานขนต าในการควบคมภายในและการรกษาความปลอดภยส าหรบสหกรณและกลมเกษตรกรทใชโปรแกรมระบบบญชคอมพวเตอรประมวลผลขอมล พ.ศ. 2553 ◦ จดใหมเอกสารหลกฐานการรบเงนทสามารถใชแทนส าเนาใบเสรจรบเงน เพอใชประกอบการบนทกบญชใหถกตอง ครบถวน สมบรณ และเปนไปตามระเบยบนายทะเบยนสหกรณวาดวยการบญชของสหกรณ พ.ศ. 2542

สหกรณบนทกบญชผดพลาดจากปกอน

การตรวจพบขอผดพลาดทางบญชปกอนจะปฏบตอยางไร หลกการ วธปฏบตทางบญชตองเปนไปตาม พ.ร.บ. สหกรณ 2542 ในปใดทสหกรณมก าไรสทธจะจดสรรก าไรสทธประจ าปจนหมดตามมาตรา 60 ดงนน เมอตรวจพบขอผดพลาดทางบญชปกอน จงไมสามารถแกไขยอนหลงได การแกไขขอผดพลาดทางบญชปกอนใหแกไขในงบการเงนปปจจบน

สหกรณบนทกบญชผดพลาดจากปกอน

สหกรณบนทกการจายคาเบยเลยงและคาพาหนะของคณะกรรมการและเจาหนาทของสหกรณทไดเขารวมโครงการทศนศกษาส าหรบสมาชกผ เกษยณจากทนสาธารณประโยชนในปกอน ระเบยบสหกรณทนสาธารณประโยชน ไมไดก าหนดเรองนไว จงไมเปนไปตามวตถประสงคการใชจายทน ไมสามารถจายได

สหกรณบนทกบญชผดพลาดจากปกอน

สหกรณตองปรบปรงบญช ดงน เดบต ขอผดพลาดจากบญชปกอน เครดต ทนสาธารณประโยชน เปดเผยหมายเหตประกอบงบการเงน

เงนปนผล/เงนเฉลยคน เงนรบฝาก เงนรอจายคนคางนาน

เงนปนผล/เงนเฉลยคนคางนานหลายป ไมมรายละเอยดวาเปนของสมาชกรายใด ใหน าเสนอคณะกรรมการเพอขออนมตโอนเงนเขาเปนทนส ารอง จากนนใหน าเสนอทประชมใหญเพออนมตกอนเขาเปนทนส ารอง และหากจ านวนเงนเปนสาระส าคญตองเปดเผยไวในหมายเหตประกอบงบการเงน

เงนปนผล/เงนเฉลยคนคางนานหลายป มรายละเอยดวาเปนของสมาชกรายใด และสมาชกมความประสงคทจะมอบใหสหกรณ ใหสมาชกท าหนงสอบรจาคใหแกสหกรณเปนรายคน การบนทกบญชเปนไปตามระเบยบ นทส.วาดวย สนทรพยทไดรบบรจาคฯ

เงนปนผล/เงนเฉลยคน เงนรบฝาก เงนรอจายคนคางนาน

เงนปนผล/เงนเฉลยคนคางนานหลายป มรายละเอยดวาเปนของสมาชกรายใด แตสมาชกไมมาตดตอขอรบเงน ท าใหตองตงคางจายไวเปนระยะเวลา 5 ป หากไมประสงคจะตงบญชคางจาย ใหแจงสมาชกในทประชมใหญ พรอมปดประกาศใหทราบทวกน ณ ทท าการสหกรณ โดยก าหนดระยะเวลาการรบคนเงน หากพนก าหนดระยะเวลาสหกรณจะโอนเขาเปนทนส ารอง และเปดเผยหมายเหตประกอบงบการเงน

เงนปนผล/เงนเฉลยคน เงนรบฝาก เงนรอจายคนคางนาน

เงนรบฝากคางนาน เ งนรบฝากของสมาชกทฝากไวกบสหกรณระยะเวลานาน ถงแมวาสมาชกจะลาออกแลว ยงมสทธเรยกรองเงนรบฝากคนจากสหกรณ ดงนนสหกรณจะเสนอทประชมใหญเพอพจารณาอนมตโอนเงนรบฝากเขาทนส ารองไมได ถงแมวาจะบนทกเปนเงนรอจายคนกตาม

เงนปนผล/เงนเฉลยคน เงนรบฝาก เงนรอจายคนคางนาน

เงนรอจายคนคางนาน เ ง น รอจ า ยค น อนๆนอก เห นอจาก เ งน รบฝาก เ งนปนผล/เงนเฉลยคนคางนาน ใหแยกสาเหต การเกดรายการเงนรอจายคน พจารณาสทธเรยกรองของสมาชก แยกประเภทเงนรอจายคน อายความตามกฎหมายแพง

เงนปนผล/เงนเฉลยคน เงนรบฝาก เงนรอจายคนคางนาน

เงนรอจายคนคางนาน เงนรอจายคนทยงไมหมดอายความตามกฎหมายใหคงไวในบญชจนจะหมดอายความ เนองจากสมาชกยงมสทธเรยกรอง เงนรอจายคนหมดอายความตามกฎหมาย และตดตอสมาชกไมได ใหแจงสมาชกตอทประชมใหญ พรอมปดประกาศ ณ ทท าการสหกรณ โดยก าหนดระยะเวลา หากพนก าหนดใหโอนเขาบญชทนส ารอง และใหเปดเผยหมายเหตประกอบงบการเงน

เงนปนผล/เงนเฉลยคน เงนรบฝาก เงนรอจายคนคางนาน

เงนฝากสหกรณอน

สหกรณน าเงนฝากไวกบสหกรณอน เมอสหกรณตองการขอถอนเงน สหกรณผรบฝากไมสามารถจายคนเงนไดทงจ านวนหรอทยอยถอนเงนคนเปนงวดๆ ณ วนสนปจะตองพจารณาการบนทกคาเผอเงนฝากสหกรณอนสงสยจะสญหรอไม

การพจารณา - สหกรณไมสามารถถอนเงนหรอถอนเงนไดแตทยอยถอนเงน แสดงถงความเสยงทสหกรณไมอาจรบเงนคน

- พจารณาฐานะการเงนของสหกรณผ รบฝากขาดสภาพคลองทางการเงน

- หากคาดวาจะไมไดรบเงนคน จะตองบนทกคาเผอเงนฝากสหกรณอนสงสยจะสญ เตมจ านวนตามหลกความระมดระวง

เงนฝากสหกรณอน

การบนทกบญช เดบต เงนฝากสหกรณอนสงสยจะสญ (แสดงเปนคาใชจาย)

เครดต คาเผอเงนฝากสหกรณอนสงสยจะสญ (แสดงปรบมลคา ท/ส) สหกรณอาจไมตงคาเผอเงนฝากสหกรณอน หากสหกรณมหลกฐานทนาเชอถอวาไมมความเสยงและเชอมนวาจะไดรบเงนฝากคนแนนอน

เงนฝากสหกรณอน

ลกหน

การตงคาเผอหนสงสยจะสญลกหน การพจารณา o ประเภทลกหน

1. ลกหนเงนกของสหกรณประเภทออมทรพยและเครดตยเนยนทเรยกเกบเงนงวดช าระหนจากสมาชกโดยการหก ณ ทจาย

- ตงคาเผอหนสงสยจะสญตามระเบยบ นทส. วาดวยการจดชนคณภาพลกหนฯ พ.ศ.2544 (NPL)

2. ลกหนนอกจากขอ 1

- ตงคาเผอหนสงสยจะสญตามค าแนะน า นทส. เรองวธปฏบตทางบญชเกยวกบลกหน พ.ศ. 2547

การตงคาเผอหนสงสยจะสญลกหน

ลกหนมหลกประกน ใหหกหลกประกนตามหลกเกณฑทก าหนดและใหตงคาเผอฯ สวนทเหลอตามระเบยบฯ ลกหนใชบคคลค าประกน หากบคคลค าประกนไมอาจเรยกใหช าระหรอเรยกคนไดทงจ านวนใหตงคาเผอเตมจ านวน การตงคาเผอหนสงสยจะสญลกหน ◦ ถาสหกรณตงไวนอย ใหตงเพมตามระเบยบฯ ◦ ถาตงไวเกนกวาระเบยบฯ ก าหนด สหกรณไมตองปรบปรงบญชลด คาเผอฯ ใหคงคาเผอฯไวเชนนน สหกรณจะปรบปรงลดยอดคาเผอฯเกนความตองการ เมอลกหนของสหกรณสามารถช าระหนไดตามปกต

การตงคาเผอหนสงสยจะสญ ลกหนระหวางด าเนนคด และลกหนตามค าพพากษา

การตงคาเผอหนสงสยจะสญลกหนระหวางด าเนนคด/ลกหนตามค าพพากษา เนองจากลกหนดงกลาวไดรวมตนเงน ดอกเบย และคาปรบไวดวยแลว ใหแยกพจารณา ◦ ตนเงน พจารณาสภาพของลกหนและหลกทรพยทค าประกนหน รายนนๆ การพจารณาหากสหกรณไมสามารถช าระหนจากลกหน ไดและหากน าหลกทรพยทใชค าประกนไปจ าหนายเพอน าเงนมาชดใชหน จะมผลเสยหายทเกดจากเงนทไดรบจากการจ าหนายหลกทรพยนอยกวาจ านวนเงนทเปนหน สหกรณตองตงคาเผอหน สงสยจะสญเทากบจ านวนเงนทขาดนน หากจ าหนายหลกทรพยไดมากกวา สหกรณไมตองตงคาเผอฯ

การตงคาเผอหนสงสยจะสญ ลกหนระหวางด าเนนคด และลกหนตามค าพพากษา

ทงน ราคาหลกทรพยตองเปนราคาประเมนของส านกงานทดนหรอราคาประเมนของผประเมนราคาอสระทมใบอนญาตประเมนราคาทรพยสนนน ◦ ดอกเบย / คาปรบคางรบ ใหตงคาเ ผอเตมจ านวน เนองจากไดรบรรายไดไปแลว

จายเงนปนผลลวงหนา

สหกรณไดจายคาตอบแทนในการถอหนใหแกสมาชกโดยถอเปนคาใชจายของสหกรณ โดยทประชมใหญหรอคณะกรรมการด าเนนการสหกรณไดลงมตอนมตใหจายคาตอบแทน สามารถปฏบตไดหรอไม กรณสหกรณมก าไรสทธประจ าปไมเพยงพอทจายเงนปนผลใหแกสมาชก สหกรณสามารถจายเงนปนผลเพมจากทนรกษาระดบอตราเงนปนผลไดหากขอบงคบของสหกรณก าหนดไว

จายเงนปนผลลวงหนา

เงนปนผลเปนเงนทจายเพอวตถประสงคเปนคาตอบแทนการใชเงนทนของผ ถอหน โดยตองแบงสวนจากเงนก าไรสทธประจ าป และการจายเงนปนผลตามห นของสหกรณจะตองปฏบตใหเปนไปตามมาตรา 60 (1) ทบญญตใหท าไดแตเฉพาะการจดสรรก าไรสทธประจ าปไมเกนอตราทก าหนดในกฎกระทรวง และตองเปนไปตามมตของทประชมใหญ หากทประชมใหญหรอคณะกรรมการมมตตงคาใชจายเปนคาตอบแทนแกสมาชกผ ถอหน แมจะไมเรยกวาเงนปนผล ยอมถอวาไดวาเปนการจายเพอวตถประสงคปนผลตามห นใหแกสมาชก และขอบงคบของสหกรณไมไดใหอ านาจในการเงนเปนคาใชจายตอบแทนการถอหนของสมาชก ดงนนการจายเงนปนผลไมชอบดวยกฎหมาย

ทดน อาคารและอปกรณ

การบนทกบญช ระเบยบ นทส. วาดวยการบญชของสหกรณ พ.ศ.2542 ค าแนะน า นทส. เรองวธปฏบตทางบญชเกยวกบ ทดน อาคารและอปกรณ พ.ศ. 2547

ทประชมใหญอนมตงบประมาณรายจายประจ าป 46 ลานบาท แยกเปนงบทรพยสน 330,000 บาท นอกนนเปนงบคาใชจาย โดยคาใชจายใหถวจายตางหมวดได ยกเวนหมวดครภณฑและทรพยสน แตเนองจากเครองคอมพวเตอรเปนรนเกาใชงานมานานและมขอจ ากดในการใชงานอยเสมอ มความจ าเปนตองมการ ซอมา เป ล ยนแทน แ ต มไดต ง งบประมาณประจ า ป คณะกรรมการพจารณาแลวงบประมาณทตงไวเพยงพอ ถาทานเปนผสอบบญชทานคดวาสหกรณสามารถปฏบตไดหรอไม ถาท าไดท าอยางไร

ทดน อาคารและอปกรณ

การพจารณา ◦ สหกรณตองก าหนดแผนการซอและไดรบการอนมตจากทประชมใหญ จงจะสามารถซอได ◦ ถาไมรบการอนมตจากทประชมใหญ คณะกรรมการอาจตองรบผดชอบถาทประชมใหญไมเหนชอบดวย

ทดน อาคารและอปกรณ

การพจารณา ◦ ถาจ านวนเงนมาก คณะกรรมการเหนวามความจ าเปนตองจดซอ มเชนนนอาจกอใหเกดความเสยหายแกสหกรณ และการซอคอมพวเตอรตองใชเงนจ านวนมาก ควรเรยกประชมใหญวสามญเพอขออนมตการจดซอคอมพวเตอร • ถาจ านวนเงนนอย การซอมความจ าเปน เมอซอแลวใหเสนอทประชมใหญครงตอไปถงความจ าเปนในการซอคอมพวเตอร พรอมทงเหตผลความจ าเปน ถาทประชมใหญเหนเปนประโยชนตอสหกรณและสมาชก กสามารถใหสตยาบนรบรองการจายเงนได

ทดน อาคารและอปกรณ

การจายเงนเกนกวาทนสะสมทมอย

สหกรณจายเงนกองทนเพอสวสดการสมาชกเกนกวาจ านวนตามบญชทมอยไดหรอไม ◦ สหกรณจะตองบนทกสวนทเกนทนเปนคาใชจายประจ าปของสหกรณ และตองเสนอทประชมใหญเพอทราบ

การจายคาใชจาย หากจ านวนคาใชจายไมไดถกก าหนดไวในแผนงานและประมาณการรายจายประจ าป หรอมจ านวนเงนทเกนกวาวงเงนงบประมาณทตงไว สหกรณตองขออนมตจากทประชมใหญ

การจายคาใชจายประชมใหญ

สหกรณไดประมาณคาใชจายประชมใหญโดยบนทกบญชเปนคาใชจายประชมใหญคางจายในวนสนปทางบญช และจะเบกจายไปเมอมการประชมใหญซงเปนบญชปถดไป การบนทกบญชดงกลาวถกตองหรอไมอยางไร

การจายคาใชจายประชมใหญ การบนทกบญชคาใชจายประชมใหญคางจาย ณ วนสนปไมถกตอง ◦ การบนทกคาใชจายคางจายได ตองเปนคาใชจายทเกดขนในรอบระยะเวลาบญช และสามารถวดมลคาเปนตวเงนไดอยางนาเชอถอ โดยสหกรณตองไดรบประโยชนจากคาใชจายนนแลวแตยงไมไดจายเงน

◦ มาตรา 54 ก าหนดใหคณะกรรมการด าเนนการเรยกประชมใหญภายใน 150 วนนบแตวนสนปทางบญช ◦ สหกรณจะตองบนทกบญชคาใชจายในปทมการจดใหมประชมใหญ

ประกนชวต /ประกนวนาศภย

สหกรณก าหนดระเบยบเกยวกบสวสดการเพอความมนคง ซงก าหนดวาสหกรณจะจายเงนสวสดการใหเมอสมาชกถงแกกรรมหรอเพราะเหตอนตามทก าหนด โดยสมาชกจะตองจายเงนสมทบโดยใชชอวาบรจาค สหกรณเครดตยเนยน เกบเงนสวสดการ สก.5 จากสมาชก หากสมาชกเสยชวตจะโอนเงนใหทายาทของผ เสยชวต

การพจารณา หนงสอกรมการประกนภย ท พณ 0503/4330 ลว. 30 ธ.ค. 44 กรมการประกนภยไดใหหลกเกณฑเกยวกบการด าเนนงานทเขาลกษณะการประกนชวต และตองมใบอนญาตประกอบธรกจประกนชวต เมอครบทกองคประกอบ ดงน

1. มคสญญาสองฝาย คอ ผ เอาประกนภยกบผ รบประกนภย 2. ผ รบประกนภย ตกลงจะชดใชเงนจ านวนหนงใหในเหตอยางหนงอยางใดในอนาคตทระบไวในสญญาอนมลกษณะเปนการเสยงภย 3. ผ เอาประกนภย ตกลงจะสงเบยประกนภย

ประกนชวต /ประกนวนาศภย

หากผทท าหนาทเปนผ รบประกนชวตเปนผ ไมไดรบใบอนญาตประกอบธรกจประกนชวต หากสหกรณด าเนนการเปนผ รบประกนชวตกจะมความผดตามกฎหมาย “ตองระวางโทษจ าคกตงแต 2 – 5 ป หรอปรบตงแตสองแสนบาทถงหาแสนบาท หรอทงจ าทงปรบและปรบอกไมเกนวนละสองหมนบาท ตลอดเวลาทยงฝาฝนอย”

ประกนชวต /ประกนวนาศภย

หนงสอกรมสงเสรมสหกรณท กษ 1115/3313 ลว 29 ม.ค. 55 สหกรณก าหนดระเบยบวาดวยสวสดการเพอความมนคง ซงก าหนดวาสหกรณจะจายเงนสวสดการใหเมอสมาชกถงแกกรรมหรอเพราะเหตอนตามทก าหนด โดยสมาชกจะตองจายเงนสมทบโดยใชชอวาเงนบรจาค ซงไมวาเงนสมทบดงกลาวจะเรยกวาเบยประกนหรอไม กตาม ยอมเขาลกษณะของการประกนชวตหรอประกนวนาศภย อนเปนความผดตามกฎหมาย สหกรณตองยตการด าเนนการดงกลาว

สรป ผดกฎหมาย ไมสามารถปฏบตได

ประกนชวต /ประกนวนาศภย

ค าแนะน ากรมตรวจบญชสหกรณ เรอง การรายงานขอบกพรองหรอขอสงเกตทตรวจพบ

จากการตรวจสอบบญชหรอการก ากบสหกรณ

4

8

ค า แนะน าก รมตรวจบญชสหกรณ เรอง การรายงานขอบกพรองหรอขอสงเกตทตรวจพบจากการตรวจสอบบญชหรอการก ากบสหกรณ

ระเบยบ นทส. วาดวยการใชอ านาจสงการใหสหกรณแกไขขอบกพรองทางการเงนการบญช พ.ศ. 2559

ยกเลกค าสง นทส. ท 701/2556 ลว. 16 ม.ย. 2556

ผสอบบญชสหกรณ

ผมหนาทก ากบสหกรณ

ค าสงนายทะเบยนสหกรณ ท 14/2558 ลงวนท 30 ธนวาคม 2558 เรอง มอบอ านาจใหพนกงานเจาหนาทปฏบตการแทนนายทะเบยนสหกรณ

ถอปฏบตตามหนงสอ ท กษ 0404/ว 89 และ ว 90

พนกงานเจาหนาท

4

9

สาระส าคญของค าแนะน า

ขอ 1 ค านยาม/ศพทเฉพาะ (ผสอบบญช/ขอสงเกต/ขอบกพรอง/พนทก ากบสหกรณ)

ขอ 2 ประเภทของขอบกพรองหรอขอสงเกต (ดานการเงนการบญช/ดานอนๆ)

ขอ 3 วธการรายงานขอบกพรองหรอขอสงเกต (ดวยวาจา/เปนลายลกษณอกษร)

ขอ 4 ขนตอนการรายงาน (ผสอบบญชสหกรณ/หวหนา สตส./ผอ.สตท.1-10/ผอ.สมช.)

ขอ 5 ก าหนดระยะเวลาในการแกไขขอบกพรองดานการเงนการบญชสหกรณ

ขอ 6 การตดตามและรายงานผลการแกไข (หนงสอสงการของ นทส.)

ผสอบบญชภาคเอกชน

ขอ 7 การบนทกขอมลในระบบสารสนเทศเพอการจดการขอบกพรอง (CAD DEFECT)

ขอ 8 การรายงานขอบกพรองหรอขอสงเกต (แบบฟอรมการรายงานแตละขนตอน)

ผสอบบญชภาคเอกชน

พจารณาและสงการใหคณะกรรมการด าเนนการปฏบตการตามมาตรา 22 แหง พรบ. สหกรณ พ.ศ. 2542

แผนภาพการรายงานขอบกพรองหรอขอสงเกตจากการตรวจสอบบญช/เขาก ากบสหกรณ

แจงดวยวาจา

สหกรณ

แจงเปนลายลกษณอกษร

ตรวจสอบบญชพบ ขอบกพรอง/ขอสงเกต

ผสอบบญชสหกรณ/ผมหนาทก ากบสหกรณ

ขอบกพรอง ขอสงเกต

สรปผลการตรวจสอบ/ การก ากบ

และเสนอความเหน

พจารณาและเสนอขอบกพรองทตองสงการ

ขอบกพรอง/ขอสงเกต

พนกงานเจาหนาท

นายทะเบยนสหกรณ

ส าเนาหนงสอสงการ

ตดตามการแกไขขอบกพรองและรายงานผลการแกไขให หน. สตส .พนกงานเจาหนาทและนทส.ทราบ

ส าเนาหนงสอไมสงการ

(ผอ. สตท.1 – 10 /ผอ. สมช.)

ส าเนาหนงสอสงการนายทะเบยนสหกรณ

ใหความเหนชอบ

สกจ.

หวหนา สตส./ผอ.สมช.

กรมสงเสรมสหกรณ

ส าเนาสง สหกรณจงหวด

ผสอบบญช ภาครฐ &ภาคเอกชน

51

แนวทางการปฏบตของผสอบบญชภาคเอกชน

ขนตอน การปฏบต

เขาตรวจสอบบญช แลวตรวจพบความบกพรองใหแจงดวยวาจา หรอแจงเปนลายลกษณอกษรขนอยกบ ขอตรวจพบแตละกรณ

วเคราะหขอเทจจรงทตรวจพบวาเปนขอบกพรองหรอขอสงเกต แลวจดท าหนงสอแจงผลการตรวจพบใหคณะกรรมการด าเนนการสหกรณทราบและด าเนนการแกไข

จดท าหนงสอเสนอหวหนาส านกงานหรอ ผอ.สมช. เพอรายงานขอเทจจรงทตรวจพบการปฏบต ไมถกตองตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และผลกระทบ หรอความเสยหายทอาจเกดขน พรอมทงแนบเอกสารประกอบ (ถาม) และส าเนาหนงสอแจงประธานกรรมการสหกรณ และเสนอความเหนวา

ขอบกพรองเรองใดทอาจท าใหเกดความเสยหายหรอเสอมเสยผลประโยชนตอสหกรณและสมาชกอยางมสาระส าคญใหเสนอพนกงานเจาหนาทพจารณาเพอรายงานใหนายทะเบยนสหกรณพจารณา

ด าเนนการตามอ านาจหนาท

เมอไดรบหนงสอสงการของนายทะเบยนสหกรณ จาก ผอ.สตท. 1-10 หรอ ผอ.สมช. ใหใชในการตดตามหรอตรวจสอบและรายงานผลการแกไขขอบกพรอง

จดท าหนงสอรายงานผลการตดตามการแกไขขอบกพรอง เสนอ ผอ.สตท. 1-10 ผานหวหนาส านกงานตรวจบญชสหกรณ หรอ ผอ.สมช. เพอรายงานใหนายทะเบยนสหกรณทราบ

52

หนวยงานก ากบดแล

Text

Text

การรายงานผลการตรวจสอบบญช

ใชเปนขอมลในการก าหนดแนวทาง/วางมาตรการในการปองกน/ปองปรามเพอแกไขปญหาทอาจเกดขนได

ทนสถานการณ

กรมตรวจบญชสหกรณ

กรมสงเสรมสหกรณ

ผสอบบญช เมอตรวจพบขอบกพรองหรอ

ขอสงเกต ใหรายงานผลการตรวจสอบ และขอบกพรอง/ขอสงเกตทตรวจพบและแนวทางแกไขไวในรายงานระหวางป/ประจ าป โดยมองคประกอบทตองรายงาน ดงน • สา เหตท ท า ให เ ก ดข อบกพร อ ง /

ขอสงเกต • ผลเสยหายทเกดขน หรอความเสยงท

อาจเกดขน • ขอเสนอแนะหรอแนวทางในการแกไข