หลกสตรและหนงสอเรยนภาษาไทย

นางสาวนจสดา อภนนทาภรณหวหนาสถาบนภาษาไทย

สำานกวชาการและมาตรฐานการศกษาสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

รากฐานสำาคญในการสรางความเจรญกาวหนาใหแกสงคมประเทศชาต คอ การศกษา เนองจากการศกษาเปนกระบวนการชวยพฒนาคนใหพฒนาตนเอง ประเทศทมประชาชนมการศกษาสงยอมสงผลถงการพฒนาประเทศดวย จากอดตทผานมานบตงแตโบราณกาล จะเหนไดวาประเทศไทยเราใหความสำาคญเรองการศกษาของประชาชนมาอยางตอเนองยาวนาน จากวงสวดและจากวดสโรงเรยน จนถงปจจบนใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ เปนหลกในการจดการศกษาแกเดกและเยาวชนไทยทกคน

ความเปนมาของหลกสตรและหนงสอเรยนภาษาไทยตงแตอดตถงปจจบน นบตงแตกรงสโขทยเปนราชธาน (พ.ศ.๑๗๘๑ – ๑๙๒๑) เปนตนมา จะสมพนธเชอมโยงกนระหวางการจดทำาหนงสอเรยนเพอใชในการเรยนการสอนกบการสรางหลกสตรเพอเปนแบบแผนในการจดการศกษา เนอหาสาระทจะกลาวตอไปนจะกลาวถงความเปนมาของหนงสอเรยนภาษาไทยในยคตาง ๆ ทสมพนธกบหลกสตรการศกษา ดงน

สมยสโขทย พอขนรามคำาแหงมหาราชไดทรงประดษฐอกษรไทยขนและพระองคได

ทรงสอนศลปวทยาแกชาวเมองแตไมมหลกฐานอยางชดเจนวามแบบเรยนไทย ตามหลกฐานทมอยกคอ ศลาจารกตางๆ ซงเปนขอความหลกฐานทางประวตศาสตรและวรรณคดมากกวาจะเปนแบบเรยนภาษาไทย แบบแผนการศกษาเปนแบบโบราณ คอ รฐและวดและเปนศนยกลาง วชาทเรยนคอ ภาษาบาล ภาษาไทย และวชาสามญชนตน สำานกเรยนม ๒ แหง คอ วด เปนสถานทเรยนของบรรดาบตรหลานขนนางและราษฎรทวไป มพระผเชยวชาญภาษาบาลเปนผสอน ใครรพระธรรมวนยแตกฉานกนบวาเปนปราชญ และสำานกราชบณฑตเปนสถานทเรยนเฉพาะเจานายและบตรหลาน

ขาราชการเทานน ปรากฏในพระราชพงศาวดารวา พระเจาลไทแหงกรงสโขทย เคยศกษาเลาเรยนในสำานกราชบณฑตนจนมความรวชาหนงสอแตกฉานและไดรบยกยองวาทรงเปนปราชญ

สมยกรงศรอยธยา การศกษาทวไปอยทวด พระภกษเปนคร สถานศกษาคอกฏของพระ

อาจารย ดงหลกฐานปรากฏในหนงสอราชอาณาจกรสยาม ของเมอรซเออร เดอลาลแบร ราชทตในคณะทตฝรงเศส ครงท ๒ ของพระเจาหลยสท ๑๔ ซงเขามาเจรญพระราชไมตรในแผนดนสมเดจพระนารายณมหาราช ความวา พระสอนหนงสอใหแกเยาวชน ดงทขาพเจาไดเลาแลว และทาน“อธบายคำาสงสอนแกราษฎรตามทเขยนไวในหนงสอบาล ”

ในสมยสมเดจพระนารายณมหาราช การศกษาเจรญมาก สอนทงภาษาบาล ภาษาไทย ภาษาสนสกฤต ฝรงเศส เขมร พมา มอญ และจน ทรงรบสงใหพระโหราธบด ซงเปนนกปราชญทางภาษาและโบราณคด แตงแบบเรยนภาษาไทย คอ จนดามณ เพอเปนตำาราสอนภาษาไทยขน เนองจากสมยนนมบาทหลวงฝรงเศสเขามาสอนศาสนาและตงโรงเรยนสอนหนงสอแกเดกไทย จงทรงวตกวาถาฝายไทยไมจดการบำารงการศกษา

๒

ใหเจรญรงเรองแลว กจะเปนการเสยเปรยบฝรงเศส คนไทยจะหนไปเขารตและนยมแบบฝรง หนงสอจนดามณ น เปนแบบเรยนภาษาไทยเลมแรก ตงแตหดอานเขยนจนถงหดแตงโคลง ฉนท กาพย กลอน และใชเปนแบบเรยนสบตอมาเปนเวลานาน

สมยรตนโกสนทรตอนตน การศกษายงคงเปนลกษณะเดยวกบสมยกรงศรอยธยา มวดเปน

สถานทใหความรแกประชาชน การเรยนการสอนสดแลวแตพระอาจารยและภมปญญาของศษย หนงสอทใชเรยนปรากฏจากหนงสอโบราณศกษาวาม ๕ เลม คอ ประถม ก กา สบนทกมาร ประถมมาลา ประถม จนดามณ เลม ๑ และประถม จนดามณ เลม ๒

หนงสอดงกลาว ตองเรยนเปนชน ๆ เร มตนดวย ประถม ก กา กอน แลวจงอานสบนทกมาร และเรยนประถมมาลา ตอจากนนเรยนประถมจนดามณ เลม ๑ ประถมจนดามณ เลม ๒ นอกจากน ยงมหนงสออานประกอบอกหลายเลม เชน เสอโค จนทโครพ อนรท สมทรโฆษ เพชรมงกฎ สงขทอง กาก พระยาฉททนต สวสดรกษา เปนตน

หนงสอประถมจนดามณ เลม ๑ แตงโดยพระโหราธบด ในสมยสมเดจพระนารายณมหาราช สวนหนงสอประถมจนดามณ เลม ๒ แตงโดยพระบรมวงศเธอกรมหลวงวงษาธราชสนท ในสมยรชกาลท ๓แหงกรงรตนโกสนทร (พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว) ซงเลยนแบบจากจนดามณ เลม ๑ โดยปรบแกไขใหกะทดรด เหมาะแกสมยและมคำาอธบายงายขน ในหนงสอประวตการศกษา เรยกวา ประถมจนดามณ เลม ๑ และประถมจนดามณ เลม ๒

จากหนงสอประวตกระทรวงศกษาธการกลาววา แบบเรยนภาษาไทยเลมแรก คอ หนงสอจนดามณผแตงโดยพระโหราธบด เลมตอมา คอ ประถม ก กา ไมปรากฏนามผแตง พระวรเวทยพสฐกลาววา แบบเรยนประถม ก กา เปนหนงสอแบบเรยนในสมยรชกาลท ๑ ถง ๕ เลาเรยนกนกอนมแบบเรยนมลบทบรรพกจ เปนแบบเรยนวาดวย กฎเกณฑการอานและเขยน แตงเปนคำากลอนและกาพย เรมตงแตแม ก กา ไปจนถงแมเกย และแบบเรยนเลมท ๓ คอ ประถมมาลา ผแตงคอ พระเทพโมล (นามเดม ผง หรอ พง) แหงวดราชบรณะ เขาใจวาแตงในสมยรชกาลท ๓ แตงเปนกลอนทไพเราะมาก

สมยรตนโกสนทร ตงแตปลายรชกาลท ๔ ถงสมยรชกาลท ๕ การศกษาเร มมการเปลยนแปลง เมอป ๒๔๑๔ พระบาทสมเดจพระ

จลจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตงโรงเรยนหลวงขนในพระบรมมหาราชวง นบเปนโรงเรยนแหงแรก โปรดใหพระยาศรสนทรโวหาร(นอย อาจารยางกร) หรอหลวงสารประเสรฐในขณะนนเปนอาจารยใหญ ดวยทรงมพระราชดำารวา การรหนงสอนเปนคณสำาคญขอใหญ เปนเหตให“ไดรวชาและขนบธรรมเนยมตาง ๆ” การเรยนการสอนเร มเปลยนไป มฆราวาสเปนคร วชาทสอน คอ ภาษาไทย ภาษาตางประเทศ และวชาอน ๆ ทไมเคยมสอนในโรงเรยนแผนโบราณ ซงเมอตงโรงเรยนหลวงเรยบรอยแลวจงประกาศยกเลกหนงสอเรยนทกลาวมาแลว และ

๓

ใหใชแบบเรยนหลวงของพระยาศรสนทรโวหาร (นอย อาจารยางกร) ม ๖ เลม ไดแก มลบทบรรพกจ วาหนตนกร อกษรประโยค สงโยคพธาน ไวพจนพจารณ และพศาลการนต ซงมความสำาคญตอการศกษาของชาตมากเพราะเปนแบบเรยนหลวงชดแรกทใชหดอานเบองตนของนกเรยน กอนหนานนไมมแบบเรยนหลวงททางราชการจดพมพขนเปนมาตรฐาน เชนทกระทรวงศกษาธการจดทำาในปจจบน

กรมศกษาธการ (พ.ศ. ๒๔๓๐)พ.ศ. ๒๔๓๐ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว มพระราชดำารวา โรงเรยนหลวงจดตงขน

แพรหลาย การเลาเรยนเจรญขนมากถงเวลาอนสมควรแยกการจดโรงเรยนทงปวงออกจากกรมทหารมหาดเลก มาจดตงเปนกรมศกษาธการขนเมอ พ.ศ. ๒๔๓๐ และโปรดใหสมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาดำารงราชานภาพ ในขณะทดำารงพระยศเปนกรมหมนดำารงราชานภาพ ทรงบญชากรมการศกษาธการ และโปรดใหโอนโรงเรยนทมอยในสมยนนมาขนอยกบกรมศกษาธการทงหมด

พ.ศ. ๒๔๓๑ มการเปลยนหนงสอแบบเรยนใหม ยกเลกแบบเรยนหลวง ๖ เร อง ของพระยาศรสนทรโวหาร(นอย อาจารยางกร) มาใชแบบเรยนเรว ซงกรมศกษาธการแตงขนใหม เนองจากชดแบบเรยนหลวงสอนแตกระบวนการอกขรวธ ตองเรยนถง ๓ ป จงจะจบทง ๖ เร อง นกเรยนจะไมมเวลาเรยนวชาอน ๆ ประกอบกบขณะนน สมเดจกรมพระยาดำารงราชานภาพ ไดแตงแบบเรยนเรวขน เพราะทราบวา เดกนกเรยนตามหวเมองเรยนหนงสอถง ๓ ป แตไมคอยมความร เนองจากเรยนไมตอเนองเพราะตองออกไปชวยพอแมทำานา เมอหมดฤดทำานาจงจะกลบมาเรยนทำาใหลมเรองทเรยนไปแลว ตองกลบไปทบทวนใหม แบบเรยนเรวจะใชเวลาเรยนใหจบเลมภายใน ๖ เดอน เมอเรยนจบเลมหนง ๆ แลวกเปนเวลาทออกไปทำานา เมอกลบมาเรยนใหมกขนเลมใหมตอไปไมตองทบทวนของเกา โดยมการนำาไปทดลองสอนนกเรยนในชนบท ปรากฏวาไดผลตามความมงหมาย จงไดนำา

แบบเรยนเรวชดนขนทลเกลาฯ ถวายและไดรบพระบรมราชานญาตใหใชในโรงเรยนหลวงแทนแบบเรยนหลวง ๖ เลม แบบเรยนเรวน ทำาใหนกเรยนอานออกเขยนไดภายในหนงปครงเปนอยางชา และไดเรยนวชาอน ๆ พรอมกนไปดวย นกเรยนจะเรยนจบภายใน ๓ ป

กระทรวงธรรมการ (พ.ศ. ๒๔๓๕ – ๒๔๕๓)ตงแตสมยรชกาลท ๕ เปนตนมา การศกษามการเปลยนแปลงเปนอยาง

มาก มการตงโรงเรยนเพมขน กรมศกษาธการ ไดขยายชนเรยนมากขน จนถงเมอวนท ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๓๕ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕ ไดประกาศตงกรมธรรมการขนเปนกระทรวงธรรมการ มการประกาศตงโรงเรยนมลศกษาขนในวดทวไปทงในกรงและหวเมอง กำาหนดชนเรยนเปน ๒ ชน คอ โรงเรยนมลศกษาสามญชนตำา และโรงเรยนมลศกษาชนสง

ป พ.ศ. ๒๔๓๘ มหลกสตรประโยคตาง ๆ ประกาศเปนลายลกษณอกษร การศกษาสามญแบงออกเปน ๓ ชน เรยกวา ประโยค ๑ ม ๓ ชน มงเรยนวชาภาษาไทย และเลขเบองตน ประโยค ๒ ม ๓ ชน มงใหสามารถนำามาใชในการทำางานไดจรง เชน ยอความ เรยงความ และทานหนงสอผด และประโยค ๓ ม ๔ ชน เพมวชาใหม ๆ มากขน โดยกำาหนดใหเรยนวรรณคดไทยจากหนงสอกวนพนธ เกา ๆ

๔

ป พ.ศ. ๒๔๔๑ ลำาดบชนการศกษาสามญ แบงชนเปน การเลาเรยนเบองแรก (มลศกษา) การเลาเรยนเบองตน (ประถมศกษา) การเลาเรยนเบองกลาง (มธยมศกษา) และการเลาเรยนเบองสง (อดมศกษา)

ป พ.ศ. ๒๔๔๕ เปลยนแปลงชนการศกษาสามญเปน ๔ ประโยค คอ ประโยคมลศกษา ประโยคประถมศกษา ประโยคมธยมศกษา ประโยคละ ๓ ชน สวนประโยคมธยมสง มเพยง ๒ ชน

วชาความรตาง ๆ เพมขนตามลำาดบ ทำาใหมแบบเรยนเพมมากขน มการปรบปรงแกไขหลกสตรและแบบเรยนหลายครง เพอใหเหมาะกบการจดชนเรยนและใหนกเรยนมโอกาสเรยนวชาอน ๆ ดวย ไมไดเรยนภาษาไทยอยางเดยว แตตองเรยนเลข หนาทพลเมอง ศลธรรม วทยาศาสตร

ประวตศาสตร และอน ๆ การนำาวชาใหม ๆ เหลานมาสอนจะสอนอานเปนหนงสอในวชาภาษาไทย ตอมาภายหลงจงแยกวชาตาง ๆ เปนเอกเทศ แตละวชามหนงสอเรยนของตนเอง สวนวชาภาษาไทยยงคงมความสำาคญมากกวาวชาอน แบบเรยนทใชเปนหลกคอ แบบเรยนเรว เลม ๑ , ๒ และ ๓ ใชตามลำาดบประโยคและชน ใชทงการอาน เขยนลายมอ เขยนตามคำาบอก และเรยนรเร องไวยากรณ ควบคกนไป แบบเรยนทเพมเขามาคอ หนงสอวชานารเร องตวของเราเอง พงศาวดารยอ (ตอนกรงเกา) รามเกยรต อเหนา นราศนรนทร แตตดมาเปนตอน ๆ เชน สงขทองตอนเลอกค หาเนอหาปลา อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง รามเกยรต ตอนศกกมภกรรณและตอนทาวมาลวราชวาความ สามกก ตอนโจโฉแตกทพเรอ เปนตน ตอมาหนงสอชดน เรยกวา กวนพนธ

นอกจากน ยงมแบบเรยนทเปนหนงสอวรรณคดอกหลายเลม เชน นราศนรนทร นทราชาครต ตะเลงพาย เงาะปา โคลงโลกนต มหาเวสสนดรชาดก ตามใจทาน พระรวง นราศลอนดอน สามคคเภทคำาฉนท อลราชคำาฉนท เวนสวาณช เปนตน หนงสอแบบเรยนตาง ๆ มการเปลยนแปลงแกไขตลอดเวลา เพอใหเหมาะแกกาลสมย และแนวการศกษาหนงสอแบบเรยนจงมาหลายชด เชน แบบเรยนเรว มลปกรณ สยามไวยากรณ และหนงสอแบบสอนอานตาง ๆ

หลงเปลยนแปลงการปกครองถงปจจบนหลงเปลยนแปลงการปกครอง ( พ.ศ. ๒๔๗๕ – ๒๕๐๓ ) วงการ

ศกษาและพระพทธศาสนากเปลยนแปลงไปดวย คณะรฐบาลในยคนนตระหนกดวา ถาการปกครองระบอบประชาธปไตยเปนไปดวยด จำาตองอาศยการปลกฝงการศกษาแกคนในชาตเปนสำาคญ ดงขอความทปรากฏในกจการทไดเปลยนแปลงขนระหวาง พ.ศ. ๒๔๗๕ – ๒๔๗๙ ของกระทรวงศกษาธการ หนา ๒

“ในหลกการศกษา รฐบาลนมความปรารถนาอยางยงทจะใหการศกษาแกพลเมองทวไปอยางเตมท ใหไดรบการอบรมในระบอบการปกครองตามแบบรฐธรรมนญใหไดรบการศกษาทางธรรมชาต ทางการงานและทางการสมาคม ฝกฝนใหรอบร มปญญาความคด รจกคนควาหาเหตผลโดยตนเอง มจรรยาประกอบดวยกำาลงกายและกำาลงใจเปนอนด กบทงไมใหละทงเสยซงจรยศกษาแหงชาต ขนบธรรมเนยมประเพณทดของไทย มง

ประสงคใหผทไดรบการศกษาแลวสามารถประกอบอาชพ มอนามยและศลธรรมอนดงาม...”

๕

รฐบาลไดแตงตงคณะกรรมการรางประกาศแผนการศกษาของชาต และประกาศตงสภาการศกษาเปนทปรกษา ใหคณะกรรมการเสนอแผนการศกษาชาตตอรฐบาล ประกาศใชเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๔๗๕ ผลทตามมาหลงจากประกาศแผนการศกษาชาตน คอ แบบเรยนไดววฒนาการเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะอยางยงดานภาษาไทย ในป ๒๔๗๖ เจาพระยาธรรมศกดมนตร ไดมอบลขสทธหนงสอเรยนภาษาไทย แบบเรยนใหม ใหกระทรวงธรรมการ ซงแบงเปน ๒ ภาค อธบายวธสอน และแตละบทยงมวธสอนกำากบ มงฝกปฏบตใหไดผลจรง คอ แบบเรยนใหม ภาค ๑ และแบบเรยนใหมภาค ๒

นอกจากน ยงมแบบหดอานหนงสอไทย แบบเรยนเรวใหม ของหลวงดรณกจวฑรและนายฉนท ขำาวไล แบงออกเปน ๓ ตอน คอ แบบเรยนเรวใหม เลม ๑ ตอนตน ตอนกลาง และตอนปลาย

การเปลยนแปลงในวงการศกษาทสำาคญอกครง คอ การประกาศใชแผนการศกษาชาตใหม เมอวนท ๑๗ มนาคม ๒๔๗๙ เพอปรบปรงการศกษาใหเหมาะสมกบยคลสมย เพราะแผนการศกษาป ๒๔๗๕ มระยะเวลาศกษาสามญยาวเกนไป นกเรยนตองใชเวลาเรยนถง ๑๒ ป และตองเขาเรยนสายวสามญอก แผนการศกษาทมการเปลยนแปลงคอ ชนประถมศกษา เรยน ๔ ป ชนมธยมศกษา เรยน ๖ ป แบงเปน ชนมธยมศกษาตอนตน ๓ ป และชนมธยมศกษาปลาย ๓ ป เมอเรยนจบชนมธยมศกษาตอนปลายแลว ผเรยนอาจเรยนตอชนเตรยมอดมได หรอเมอจบชนประถม มธยมตน และมธยมปลาย ถาไมสามารถเรยนสามญตอนใดตอนหนง หรอเรยนจบมธยมศกษาแลวไมเรยนชนอดมศกษาในมหาวทยาลย อาจเลอกเรยนวชาชพในสายอาชวะศกษากได

มแบบสอนอานของกระทรวงธรรมการ อ กหลายเล ม ท มการเปลยนแปลงวธการพมพใหทนสมยมากขน มภาพประกอบ และตวหนงสอชดเจน เชน แบบเรยนชดบนไดกาวหนา ของนายก กรตวทโยฬาร แบงเปนหลายตอน เชน ไปโรงเรยน เทยวรถไฟ แบบสอนอานชด สดา คาว ของนายอภย จนทวมล ฯลฯ

หลงจากการเปลยนแปลงการปกครอง มการประกาศใชแผนการศกษาแหงชาตในพ.ศ. ๒๔๙๔ และ ๒๕๐๓ ตามลำาดบ วชาทเรยนและแบบเรยน กำาหนดใหสอดคลองตามนโยบายและสภาวการณในขณะนน เชน แบบเรยนวชาสขศกษา พลานามย วชาวาดเขยน วชาการเรอนและหตถศกษา แบบเรยนเกยวกบกายบรหาร กฬา ลกเสอ อนกาชาด เปนตน นอกจากแบบเรยนจะเปลยนแปลงไปตามการศกษาแหงชาตอยตลอดเวลาแลว ยงนำาวชาการทางการศกษามาเปนหลกจดทำาแบบเรยนดวย

ป ๒๕๒๐ มการประกาศใชแผนการศกษาแหงชาต พทธศกราช ๒๕๒๐ และตอมาประกาศใชหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช ๒๕๒๑ หลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช ๒๕๒๑ หลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช ๒๕๒๔ หลงจากนนไดประกาศหลกสตรฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๓๓ แบบเรยนตาง ๆ จงจดทำาขนใหสอดรบกบแผนการศกษาแหงชาต หลกการ จดหมาย และโครงสรางของหลกสตร ซงตอเนองกบหลกการพฒนาการศกษา ตลอดจนสอดคลองกบสภาพความเปลยนแปลง ความตองการดานเศรษฐกจ สงคม และความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยจดทำาในรปของหนงสอเรยน หนงสอแบบฝกหด หนงสอเสรมประสบการณ หนงสออานนอกเวลา หนงสออานเพมเตม หนงสอสงเสรมการอาน หนงสออางอง/อเทศ ทกสาขาวชาและทกระดบชน เพอใหการจดการเรยนการสอน

๖

ดำาเนนไปอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงวชาภาษาไทย กระทรวงศกษาธการ กำาหนดใหเปนวชาบงคบ เพราะมงใหคนไทยสนใจศกษาภาษาและวฒนธรรม เพอความเปนเอกลกษณของชาต ดงนน กระทรวง

ศกษาธการ โดยกรมวชาการ ในขณะนน จงสงวนการจดทำาหนงสอเรยนภาษาไทย สวนวชาอน ๆ นอกจากกรมวชาการจะเปนผจดทำาหนงสอเรยนเองแลว ยงพจารณาตรวจหนงสอเรยนทเอกชนเปนผจดทำาขนและขออนญาตกระทรวงศกษาธการเพอใหใชหนงสอในโรงเรยนดวย

หนงสอเรยนภาษาไทย ตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช ๒๕๒๑ หลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช ๒๕๒๑ และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช ๒๕๒๔ มการแตงตงคณะกรรมการเปนผจดทำา เรยบเรยงเนอหาใหอานดวยความสนกสนานเพลดเพลน เหมาะกบกาลสมยและความเจรญกาวหนาทางวทยาการ พรอมทงสอดแทรกความรทางภาษาตามทหลกสตรกำาหนดไวอยางครบถวน มงใหนกเรยนไดประสบการณทประสานสมพนธกน ทงการอานในใจ อานออกเสยง การฟง การพด และการเขยนแบบตาง ๆ ใหนกเรยนไดอานหนงสอทมรปแบบตาง ๆ กน เหนแบบอยางการใชภาษาทด สามารถสรางสรรคใหเกดความสามารถในการฟง พด และเขยน รวมทงรวมทำางานกบผอนขยายความนกคด ประสบการณ และจนตนาการอยางกวางขวาง นอกจากน ยงไดจดทำาแบบฝกไวทายบทเรยนแตละบท เพอใหผเรยนฝกทกษะทางภาษาใหบรรลผลตามจดประสงคของหลกสตรดวย มดงน

ระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษาตอนตน1. หนงสอเรยนภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๑ เลม ๑ และ ๒2. หนงสอเรยนภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๒ เลม ๑ และ ๒3. หนงสอเรยนภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๓ เลม ๑ และ ๒4. หนงสอเรยนภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๔ เลม ๑ และ ๒5. หนงสอเรยนภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๕ เลม ๑ และ ๒6. หนงสอเรยนภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๖ เลม ๑ และ ๒7. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดทกษสมพนธ เลม ๑ ชนมธยมศกษาปท

๑ 8. หนงสอเรยนภาษาไทย หลกภาษาไทย เลม ๑ ชนมธยมศกษาปท ๑ 9. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดทกษสมพนธ เลม ๒ ชนมธยมศกษาปท

๒

10. หนงสอเรยนภาษาไทย หลกภาษาไทย เลม ๒ ชนมธยมศกษาปท ๒

11. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดทกษสมพนธ เลม ๓ ชนมธยมศกษาปท ๓

๑๒.หนงสอเรยนภาษาไทย หลกภาษาไทย เลม ๓ ชนมธยมศกษาปท ๓

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย กำาหนดใหใชตามหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช ๒๕๒๔

มดงน๑. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดทกษะพฒนา เลม ๑ ท ๔๐๑ ท ๔๐๒ ชน

มธยมศกษาปท ๔๒. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดวรรณวจกษณ เลม ๑ ท ๔๐๑ ท ๔๐๒ ชน

มธยมศกษาปท ๔๓. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดทกษะพฒนา เลม ๒ ท ๕๐๓ ท ๕๐๔ ชน

มธยมศกษาปท ๕๗

๔. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดวรรณวจกษณ เลม ๒ ท ๕๐๓ ท ๕๐๔ ชนมธยมศกษาปท ๕

๕. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดภาษาพจารณ เล ม ๑ ท ๖๐๕ ช นมธยมศกษาปท ๖

๔. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดภาษาพจารณ เล ม ๒ ท ๖๐๖ ช นมธยมศกษาปท ๖

หนงสอเรยนภาษาไทย ตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช ๒๕๒๑(ฉบบปรบปร ง พ.ศ. ๒๕๓๓) หลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช ๒๕๒๑(ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๓๓) และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช ๒๕๒๔ (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๓๓) เปนหนงสอทจดทำาขนโดยปรบปรงพฒนาจากหนงสอเรยนตามหลกสตรเดมบาง เพอมงเนนใหผเรยนเรยนภาษาอยางมความหมาย เกดทกษะกระบวนการและความรสกนกคดตาง ๆ มความคลองแคลวแมนยำาในทกษะการฟง พด อาน

เขยน สงเสรมทกษะและความสามารถทางภาษา ทงการพด การฟง การอาน และการเขยน และสามารถสอสารไดอยางมประสทธภาพ

ในการจดทำาหนงสอเรยนเพอใชประกอบการเรยนการสอนตามหลกสตรน มการกำาหนดคำาพนฐานในแตละระดบและขยายวงคำาใหกวางขวางขน เพอใหผเรยนมความสามารถการเรยนกลมประสบการณตาง ๆ ดวย การเรยนการสอนในแตละระดบจะมความสอดคลองตอเนองกน จนถงชนประถมศกษาปท ๖ จดเนนคอ ผเรยนจะตองฝกการเขยนและการอาน ตลอดจนการทำาความเขาใจกฎเกณฑหลกภาษาและการใชภาษา เพอปรบหลกเกณฑทางภาษามาใชในการเขยนและการอานใหดยงขน ในดานการเขยนจะตองฝกเขยนรปแบบตาง ๆ เพอการตดตอสอสารและเพอใชในชวตประจำาวน ในดานการอานจะตองฝกการอานเรว การอานในใจ การอานสำารวจ การอานวเคราะห สงเคราะห และฝกอานดวยตนเอง ทงอานออกเสยงบทรอยกรอง อานในใจ บทอานเสรมบทเรยน และบทอานนอกเวลา นอกจากน หนงสอเรยนชดนยงคำานงถงการเปลยนแปลงของสงคม จงกำาหนดเร องใหสอดคลองกบสภาพชวตความเปนอยในสงคมทก ำาล งเปลยนแปลง ทงไดสอดแทรกคณธรรมทจำาเปนแกการเสรมสรางความเปนมนษยและการอยรวมกนในสงคม เพอใหบคคลและสงคมอยรวมกนไดอยางสรางสรรคและมความสข นอกจากน ยงไดสอดแทรกเร องการอนรกษศลปวฒนธรรมทดงามของชาตดวย

หนงสอเรยนภาษาไทย ตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช ๒๕๒๑(ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๓๓) มดงน

1. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท ๑ เลม ๑ และ๒

2. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท ๒ เลม ๑ และ๒

3. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท ๓ เลม ๑ และ๒

4. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท ๔ เลม ๑ และ๒

5. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท ๕ เลม ๑ และ๒

6. หนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท ๖ เลม ๑ และ๒

หน งสอ เรยนภาษาไทย ตามหล กสตรมธยมศ กษาตอนต น พทธศกราช ๒๕๒๑(ฉบบปรบปรง พ.ศ.

๒๕๓๓) มดงน

๘

1. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๑๐๑ ท ๑๐๒ ชดทกษะสมพนธ ช นมธยมศกษาปท ๑

2. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๑๐๑ ท ๑๐๒ หลกภาษาไทย ช นมธยมศกษาปท ๑

3. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๒๐๓ ท ๒๐๔ ชดทกษะสมพนธ ช นมธยมศกษาปท ๒

4. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๒๐๓ ท ๒๐๔ หลกภาษาไทย ช นมธยมศกษาปท ๒

5. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๓๐๕ ท ๓๐๖ ชดทกษะสมพนธ ช นมธยมศกษาปท ๓

6. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๓๐๕ ท ๓๐๖ หล กภาษาไทย ช นมธยมศกษาปท ๓

หน งสอเรยนภาษาไทย ตามหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช ๒๕๒๔(ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๓๓) มดงน

๑. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๔๐๑ ชดวรรณสารวจกษณ เลม ๑ ชนมธยมศกษาปท ๔๒. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๔๐๒ ชดวรรณสารวจกษณ เลม ๒ ชนมธยมศกษาปท ๔๓. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๕๐๓ ชดวรรณสารวจกษณ เลม ๓ ชนมธยมศกษาปท ๕๔. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๕๐๔ ชดวรรณสารวจกษณ เลม ๔ ชนมธยมศกษาปท ๕

๕. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๖๐๕ ชดวรรณลกษณวจารณ เลม ๑ ชนมธยมศกษาปท ๖๖. หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๔๐๒ ชดวรรณลกษณวจารณ เลม ๒ ชนมธยมศกษาปท ๖

หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ เปนหลกสตรแกนกลางของประเทศ ซงกระทรวงศกษาธการ ประกาศใช

เมอป ๒๕๔๔ มจดประสงคเพอพฒนาคณภาพผเรยนใหเปนคนด มปญญา มคณภาพชวต มขดความสามารถในการแขงขนโดยเฉพาะอยางยงการเพมศกยภาพของผเรยน สามารถดำารงชวตอยางมความสขพนฐานของความเปนไทยและความเปนสากล รวมทงประกอบอาชพหรอศกษาตอตามความถนดและความสามารถของแตละบคคล หลกสตรน ใชในการจดการศกษาทงในระบบ นอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย และจดการศกษาทกกลม โดยมมาตรฐานการเรยนรตามกลมสาระการเรยนร ๘ กลม คอ ๑) ภาษาไทย ๒) คณตศาสตร ๓) วทยาศาสตร ๔) สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ๕) สขศกษาและพลศกษา ๖) ศลปะ ๗) การงานอาชพและเทคโนโลย และ ๘) ภาษาตางประเทศ ผเรยนผสอนสามารถจดทำาและพฒนาสอการเรยนร หรอนำาสอทอยรอบตวในระบบสารสนเทศมาใช สอจงมความหลากหลาย รวมทงกระตนใหผเรยนรจกแสวงหาความร เกดการเรยนรอยางกวางขวาง หลกสตรนจะเปนกรอบทศทางจดทำาหลกสตรสถานศกษา ซงตองนำาสาระและมาตรฐานการเรยนรทกำาหนดในหลกสตรไปจดทำาหลกสตรสถานศกษาในสวนทเกยวกบสภาพปญหาในชมชนและสงคม ภมปญญาทองถน และคณลกษณะอนพงประสงคใหผเรยนเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม ประเทศชาตและพลโลก การศกษาตามหลกสตรน จงมงสงเสรมใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง เรยนรอยางตอเนองตลอดชวต รวมทงมความยดหยน สนองความตองการของผเรยน ชมชน สงคม และประเทศชาต โดยแบงผเรยนเปนชวงชน ไดแก ชวงชนท ๑ ชนประถมศกษาปท ๑ – ๓ ชวงชนท ๒ ชนประถมศกษาปท ๔ – ๖ ชวงชนท ๓ ชนมธยมศกษาปท ๑ – ๓ และชวงชนท ๔ ชนมธยมศกษาปท ๔ – ๖ และการใช

๙

หลกสตรน ในป ๒๕๔๕ กำาหนดใหใชในโรงเรยนนำารองและโรงเรยนเครอขาย และป ๒๕๔๖ ใชครอบคลมโรงเรยนทวไป

การจดทำาหนงสอสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรดงกลาว มการปรบปรงจากหนงสอเรยนตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช ๒๕๒๑ (ฉบบปรบปรง ๒๕๓๓ ) หลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช ๒๕๒๑ (ฉบบปรบปรง ๒๕๓๓ ) และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช ๒๕๒๔ (ฉบบปรบปรง ๒๕๓๓ ) ทงหลกและการใชภาษาไทย สวนวรรณคด ปรบเนอหาวรรณคดทนำามาใหเรยนตามประกาศกระทรวงศกษาธการ ลงวนท ๑๘ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๔๕ เรอง วรรณคดสำาหรบจดการเรยนการสอนภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ โดยสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตร มจดมงหมายเพอเปนการฝกฝนใหเกดความชำานาญในการใชภาษาเพอการสอสาร การเรยนรอยางมประสทธภาพ และเพอนำาไปใชในชวตจรง ดงน

๑. การอาน การอานออกเสยงคำา ประโยค อานบทรอยแกว คำาประพนธชนดตาง ๆ อานในใจเพอสรางความเขาใจ และคดวเคราะห สงเคราะหความรจากสงทอาน เพอนำาไปปรบใชในชวตประจำาวน

๒. การเขยน การเขยนสะกดคำาตามอกขรวธ เขยนสอสารรปแบบตาง ๆ เขยนเรยงความ ยอความ เขยนรายงานจากการศกษาคนควา เขยนตามจนตนาการ เขยนวเคราะห วจารณ และเขยนเชงสรางสรรค

๓. การฟง การด และการพด การฟงการดอยางมวจารณญาณ พดแสดงความคดเหนความรสก พดลำาดบเร องราวตาง ๆ อยางเปนเหตเปนผล พดในโอกาสตาง ๆ ทงเปนทางการและไมเปนทางการ และพดเพอโนมนาวใจ

๔. หลกการใชภาษาไทย ศกษาธรรมชาตและกฎเกณฑของภาษาไทย ใชภาษาถกตองเหมาะสมกบโอกาสและบคคล แตงบทประพนธประเภทตาง ๆ และอทธพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทย

๕. วรรณคดและวรรณกรรม วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรมเพอศกษาขอมล แนวความคด คณคาของงานประพนธ และเพ อความเพลดเพลน เรยนรและทำาความเขาใจบทเห บทรองเลนของเดก เพลงพนบานทเปนภมปญญาทมคณคาของไทยซงถายทอดความรสกนกคด คานยม

ขนบธรรมเนยมประเพณ เรองราวของสงคมในอดต และความงดงามของภาษา เพอความซาบซงและภมใจในบรรพบรษทไดสงสมสบทอดมาจนถงปจจบน

หนงสอสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบประถมศกษา ชวงชนท ๑ และ๒

มดงน1. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดพนฐานภาษา ชนประถม

ศกษาปท ๑ เลม ๑ และ ๒2. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต วรรณคด

ลำานำา ชนประถมศกษาปท ๒ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

3. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๒

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย4. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต วรรณคด

ลำานำา ชนประถมศกษาปท ๓ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

๑๐

5. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๓

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย6. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต วรรณคด

ลำานำา ชนประถมศกษาปท ๔ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

7. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๔

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย8. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต วรรณคด

ลำานำา ชนประถมศกษาปท ๕ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

9. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๕

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย10. หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน ชดภาษาเพ อชวต

วรรณคดลำานำา ชนประถมศกษาปท ๖ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

11. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๖

กลมสาระการเรยนรภาษาไทยการจดทำาหนงสอสาระการเรยนรพนฐานแตละระดบชน จะมแบบ

ฝกทกษะคกบหนงสอเรยนดวยและไดจดทำาหนงสอสำาหรบนกเรยนทสนใจหรอมความสามารถภาษาไทยเปนพเศษ ค อ หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน ชดภาษาเพ อชวต วรรณกรรมปฏสมพนธ ชวงชนท ๒ พรอมทงแบบฝกทกษะอกดวย

หนงสอสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระภาษาไทย ระดบมธยมศกษาชวงชนท ๓ และ ๔ ใชตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ ในป ๒๕๔๖ มดงน

๑. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน สารรตถะทกษสมพนธ ชนมธยมศกษาปท ๑ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

๒. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน สารตถะทกษสมพนธ ชนมธยมศกษาปท ๒ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

๓. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพ นฐาน สารตถะทกษสมพนธ ชนมธยมศกษาปท ๓ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

4. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพ นฐาน ชดวรรณสารศกษา ช นมธยมศกษาปท ๔ เลม ๑ และ ๒

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย5. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพ นฐาน ชดวรรณสารศกษา ช น

มธยมศกษาปท ๕ เลม ๓ และ ๔

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย6. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพ นฐาน ชดวรรณสารศกษา ช น

มธยมศกษาปท ๖ เลม ๕ และ ๖กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

๑๑

ตอมา ป ๒๕๕๐ มการปรบปรงหนงสอเรยนชวงชนท ๓ และ ๔ ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ ดงน

1. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๑

2. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช นมธยมศกษาปท ๑

3. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๒

4. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช นมธยมศกษาปท ๒

5. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ววธภาษา ชนมธยมศกษาปท ๓

6. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช นมธยมศกษาปท ๓

7. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ภาษาเพอพฒนาการเรยนร ชนมธยมศกษาปท ๔

8. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช นมธยมศกษาปท ๔

9. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ภาษาเพอพฒนาการสอสาร ชนมธยมศกษาปท ๕

10. หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคดวจกษ ช นมธยมศกษาปท ๕

11. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ภาษาเพอพฒนาการคด ชนมธยมศกษาปท ๖

๑๒. หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคดวจกษ ช นมธยมศกษาปท ๖

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ มจดมงหมาย และ

มาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายและกรอบทศทางพฒนาคณภาพผเรยน พรอมก บปรบกระบวนการพฒนาหลกสตรใหมความสอดคลองก บเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ทมงเนนการกระจายอำานาจทางการศกษาใหทองถนและสถานศกษามบทบาทและมสวนรวมพฒนาหลกสตร ให สอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน จากการวจยและตดตามประเมนผลการใชหลกสตรในชวงระยะ ๖ ปทผานมา พบวา หลกสตร ดงกลาวมขอดหลายประการ เชน สงเสรมการกระจายอำานาจทางการศกษา ทำาใหท องถ นและสถานศกษามสวนรวมและมบทบาทพฒนาหล กสตรให สอดคลองกบความตองการของทองถน มแนวคดและหลกการสงเสรมพฒนาผเรยนแบบองครวมอยางชดเจน

อยางไรกตาม ผลการศกษาดงกลาวยงสะทอนใหเหนถงปญหาและความไมชดเจนของหลกสตรหลายประการ ทงในสวนของเอกสารหลกสตร กระบวนการนำาหลกสตรสการปฏบต และผลผลตทเกดจากการใชหลกสตร ไดแก ความสบสนของผปฏบตในระดบสถานศกษาในการพฒนาหลกสตรสถานศกษา สถานศกษาสวนใหญกำาหนดสาระและผลการเรยนรทคาดหวงไวมาก ทำาใหเกดปญหาหลกสตรแนน การวดและประเมนผลไมสะทอนมาตรฐาน สงผลตอการจดทำาเอกสารหลกฐานทางการศกษาและการเทยบโอนผลการเรยน รวมทงคณภาพผเรยนในดานความร ทกษะ ความสามารถและคณลกษณะทพงประสงค ยงไมเปนทนาพอใจ

นอกจากนน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๐ ( พ.ศ. ๒๕๕๐ ๒๕๕๔– ) ชใหเหนถงความจำาเปนในการปรบเปลยนจดเนนการพฒนาคณภาพคนไทย ใหมคณธรรมและมความรอบรอยางเทาทน

๑๒

มความพรอมทงดานรางกาย สตปญญา อารมณ และศลธรรม สามารถกาวทนการเปลยนแปลงเพอนำาไปสสงคมฐานความรไดอยางมนคง แนวการพฒนาคนดงกลาวมงเตรยมเดกและเยาวชนใหมพนฐานจตใจทดงาม มจตสาธารณะ พรอมทงมสมรรถนะ ทกษะและความรพ นฐานทจ ำาเปนในการดำารงชวต สงผลตอการพฒนาประเทศแบบยงยน ซ งแนวทางดงกลาวสอดคลองกบนโยบายของกระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลกยคศตวรรษท ๒๑ มงสงเสรมผเรยนใหมคณธรรม รกความเปนไทย มทกษะการคดวเคราะห สรางสรรค มท กษะดานเทคโนโลย สามารถทำางานรวมกบผอน และสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางสนต จากผลการศกษาวจยและตดตามการใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ ทผานมา ประกอบกบขอมลแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๐ เกยวกบแนวทางพฒนาคนในสงคมไทย และจดเนนของกระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนสศตวรรษท ๒๑ จงมการทบทวนหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ นำาไปสการประกาศใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ซงชดเจนทงเปาหมายของหลกสตรในการพฒนาคณภาพผเรยน ทกษะกระบวนการนำาหลกสตรไปสการปฏบตในระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา โดยกำาหนดวสยทศน จดหมาย สมรรถนะสำาคญของผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค มาตรฐานการเรยนรและตวชวดทชดเจน ใชเปนทศทางจดทำาหลกสตรการเรยนการสอนในแตละระดบ นอกจากนน มการกำาหนดโครงสรางเวลาเรยนขนตำาของแตละกลมสาระการเรยนรในแตละชนปไวในหลกสตรแกนกลาง และเปดโอกาสใหสถานศกษาเพมเตมเวลาเรยนไดตามความพรอมและจดเนน อกทงปรบกระบวนการวดและประเมนผลผเรยน เกณฑการจบการศกษาแตละระดบ และเอกสารแสดงหลกฐานทางการศกษาใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร และมความชดเจนตอการนำาไปปฏบต หลกสตรน จดทำาขนสำาหรบทองถนและสถานศกษาใชเปนกรอบและทศทางจดทำาหลกสตรสถานศกษา และจดการเรยนการสอนเพอพฒนาเดกและเยาวชนไทยทกคนในระดบการศกษาขนพนฐานใหมคณภาพดานความร และทกษะทจ ำาเปนสำาหรบการดำารงชวตในสงคมทมการเปลยนแปลงและแสวงหาความรเพอพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดชวต

หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย มการปรบปรงจากหนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ ดงน

ระดบประถมศกษา1. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท

ชนประถมศกษาปท ๑กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

๒. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน ช ดภาษาเพ อชวต วรรณคดลำานำา ชนประถมศกษาปท ๑

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย3. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพา

ท ชนประถมศกษาปท ๒ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

4. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต วรรณคดลำานำา ชนประถมศกษาปท ๒

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

๑๓

5. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๓

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย6. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต วรรณคด

ลำานำา ชนประถมศกษาปท ๓ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

7. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๔

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย8. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต วรรณคด

ลำานำา ชนประถมศกษาปท ๔ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

9. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๕

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย10. หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน ชดภาษาเพ อชวต

วรรณคดลำานำา ชนประถมศกษาปท ๕กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

11. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ชดภาษาเพอชวต ภาษาพาท ชนประถมศกษาปท ๖

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย๑๒. หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน ช ดภาษาเพ อชวต วรรณคดลำานำา ชนประถมศกษาปท ๖

กลมสาระการเรยนรภาษาไทยระดบมธยมศกษา 1. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ววธภาษา ชนมธยมศกษาปท

๑2. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช น

มธยมศกษาปท ๑3. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ววธภาษา ชนมธยมศกษาปท

๒4. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช น

มธยมศกษาปท ๒5. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน ววธภาษา ชนมธยมศกษาปท

๓6. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช น

มธยมศกษาปท ๓7. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน หลกภาษาและการใชภาษาเพอการ

สอสาร ชนมธยมศกษาปท ๔8. หน งสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคด วจ กษ ช น

มธยมศกษาปท ๔9. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน หลกภาษาและการใชภาษาเพอการ

สอสาร ชนมธยมศกษาปท ๕

10. หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคดวจกษ ช นมธยมศกษาปท ๕

11. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน หลกภาษาและการใชภาษาเพอการสอสาร ชนมธยมศกษาปท ๖

12. หนงสอเรยนสาระการเรยนร พ นฐาน วรรณคดวจกษ ช นมธยมศกษาปท ๖

๑๔

จากอดตถงปจจบน แมหลกสตรจะแตกตางกนในดานแนวคดหรอหลกการตามสภาพความเปลยนแปลงของสงคมและโลกปจจบนทมความเจรญกาวหนา สงทเปนจดมงหมายเชนเดยวกนคอ ความตองการพฒนาเดกและเยาวชนไทยในดานความรความสามารถ ความคดและจตใจ ใหเทาทนกบความเปลยนแปลงของสงคมโลก สามารถดำารงตนในสงคมไดอยางปกตสข หนงสอเรยนจงเปนสอการเรยนรทชวยใหการจดการศกษาบรรลตามจดมงหมายของหลกสตร และมการเปลยนแปลงไปตามการเปลยนแปลงของหลกสตรดวย

หนงสอเรยนภาษาไทยทควรรจก หนงสอเรยนภาษาไทยมการเปลยนแปลงไปตามหลกสตรและความเปลยนแปลงของสงคม เพอความเหมาะสมกบกาลสมย ในทนจะขอกลาวถงหนงสอเรยนภาษาไทยทควรรจกพอสงเขป ดงน

จนดามณเปนแบบเรยนเลมแรก แตงโดยพระโหราธบด ในสมยสมเดจพระ

นารายณมหาราช คำาวา จนดามณหมายถง แกวสารพดนก ผแตงใชชอนเพอใหมความหมายวา ผใดไดเรยนหนงสอนแลวจะแตกฉานทางภาษาไทย เหมอนมแกวสารพดนก

หนงสอจนดามณ เปนหนงสอแบบเรยนเพอสอนอานและเขยน การสอนมงเพอการเขยนคำาศพทตาง ๆ ใหถกตอง พรอมทงการผนเสยง เมออานเขยนไดถกตองแลวจงแตงคำาประพนธ และรหสตาง ๆ ซงเปน

ศาสตรชนสงในสมยนน เชน รหส ไดแก อกษรเลขไทยนบ ๓ เปนตน ผทจะถอดขอความจะตองรรหสตาง ๆ เชน ตวอกษรทมรหสเปนตวเลขหรอการชกตวอกษรจากคำาประพนธเพอนำามาประสมใหเปนขอความตดตอกนและอานไดความ

จนดามณมหลายฉบบ แบงออกเปนประเภทใหญ ๆ คอ จนดามณฉบบความแปลก คอ ฉบบทมขอความสวนมากแปลกไปจากจนดามณฉบบอน ๆ จนดามณฉบบความพอง คอ ฉบบทมขอความพองกนเปนสวนมาก มทแตกตางกนเพยงเลกนอย จนดามณฉบบพระนพนธ กรมหลวงวงศาธราชสนท และจนดามณฉบบหมอบรดเลย เหตทมหลายฉบบ อ า จ เ ป นเพราะเปนหนงสอแบบเรยนทสำาคญมาก มการคดลอกกนตอ ๆ มา ผคดลอกไดเขยนคำาอธบายเพมเตมบางหรอนำาขอความจากหนงสออนมาแทรกบาง สนนษฐานวาทใชเปนแบบเรยนนน คงเปนจนดามณฉบบความพอง เพราะมจำานวนมากฉบบกวาจนดามณฉบบอน ๆ

ประถม ก กาหนงสอประถม ก กา ไมไดาระบชอผแตง และไมทราบสมยทแตง พระ

วรเวทยพสฐ สนนษฐานวา นาจะใชเปนแบบเรยนมาตงแตสมยอยธยาตอนปลายในแผนดนพระเจาอยหวบรมโกศ และใชเปนแบบเรยนในสมยรชกาลท ๑ ถง รชกาลท ๕ กอนทจะมแบบเรยนมลบทบรรพกจ หนงสอประถม ก กา มอยหลายฉบบดวยกน เมอกรมศกษาธการพมพแบบเรยนไดนำาเอาหนงสอประถม ก กา ฉบบทเจาหมนศรสรรกษ (หมอมราชวงศจตร สทศน ภายหลงเปนพระยาศรวรวงศ) รวบรวมไวมาพมพเปนแบบเรยนหนงสอไทยสำาหรบชนมลศกษา

๑๕

      สาระสำาคญ มสาระสำาคญแบงเปน ๒ ตอน คอ ๑. แจกตวสะกดแมตาง ๆ เรมจาก แม ก กา แจกอกษร ก ถง ฮ

ประสมกน สระ ๑๕ เสยง แทรกาพยยาน แลวแจกตวสะกดแมตาง ๆ

๒. อธบายกฎเกณฑของอกขรวธ ไดแก การแบงพยญชนะตามไตรยางค การแบงตามการออกเสยง การผนวรรณยกตอกษรนำา การใช ฤ ฤา ภ ภา สบนทกมาร      สบนทกมารหรอสบนคำากาพย ไมปรากฏชอผแตงและสมยทแตง สนนษฐานวานาจะแตงในสมยอยธยาตอนปลาย เนองจากลกษณะการแตงเปนกาพยสำาหรบสวด ซงเรยกวา กลอนสวดหรอกลอนวดกได กลอนชนดนนยมแตงกนมาตงแตครงกรงศรอยธยาตอนปลายจนถงรชกาลท ๔ แหงกรงรตนโกสนทร สบนทกมารมหลายชอ เชน สบนคำากาพย สบนคำาเกา สบนกลอนสวดหรอกลอนสวดสบน เปนตน นยมทองสวดกนมากและมการคดลอกกนเปนหลายสำานวน หลายฉบบ ทำาใหมรายละเอยดแตกตางกนออกไป แตใจความสำาคญของเรองยงคงเหมอนกนอย  จดประสงคในการแตง คอ การมงชกจงใจใหเหนความสำาคญของการบวชเพอจะไดสบทอดศาสนา ผบวชจะไดมโอกาสศกษาศาสนาใหเขาใจและเรยนรหนงสอไปดวย จงเรยกวา การบวชเรยน“ ” ซงนบเปนกจทพงกระทำาของชาวไทย จนกลายเปนประเพณทพอแมจะพาลกชายไปฝากเรยนกบพระสงฆทตนเคารพนบถอ เมอโตขนอายครบบวชกใหบวชแลวจงแตงงานม ครอบครวตอไป      สาระสำาคญ เนอเรองนทานแทรกคตสอนใจใหเหนถงอานสงสของการบวชในพทธศาสนา ประถมมาลา       เปนหนงสอแบบเรยนทสำาคญเลมหนงซงแตงขนในสมยกรงรตนโกสนทรตอนตน ผแตงคอ พระเทพโมล (พงหรอผง) แหงวดราชบรณะ ผเปนกวคนสำาคญและมสวนรวมแตงบทประพนธทเพอใหจารก ณ วดพระเชตพนวมลมงคลาราม        ลกษณะการแตง การแตงเปนกาพย หรอเรยกวา กลอนสวด มทงกาพยยาน กาพยฉบง และกาพยสรางคณางค เนอหาเกยวกบอกขรวธ โดยใชคำาประพนธใหมใจความครบถวนส มบรณ มโคลง

อธบายสมบรณ การแตงมงอธบายหลกเกณฑอยางสน ๆ งาย ๆ ไดกะทดรดและชดเจน สาระสำาคญ เนอหาเรยบเรยงไวอยางสน ๆ ใหสอดคลองกบหนงสอจนดามณฉบบพระโหราธบด เนอหาแบงเปน ๒ ตอน คอ ๑. กฎเกณฑทางอกขรวธ อธบายกฎเกณฑตาง ๆ และสอดแทรกคำาสอนไวอธบายหลกการเขยนอานคำาไทย ไตรยางค การใชเครองหมายและหลกไวยากรณภาษาบาล ๒. หลกการแตงคำาประพนธ อธบายโคลงสสภาพ มตวอยางโคลงกระทและโคลงกลบท

๑๖

แบบเรยนหลวงพระยาศรสนทรโวหาร (นอย อาจารยางกร) เปนผแตง ม ๖ เลม

ไดแก มลบทบรรพกจ วาหนตนกร อกษรประโยค สงโยคพธาน ไวพจนพจารณ และพศาลการนต

มลบทบรรพกจ เปนหนงสอใชสอนนกเรยนทเร มเรยน โดยจดลำาดบตงแตงายไปยาก

วาหนตนกร เปนแบบเรยนผนอกษรนำา คอ การผนอกษรสงนำาอกษรตำา และอกษรกลางนำาอกษรตำา โดยจดตามลำาดบตวอกษร

อกษรประโยค เปนแบบเรยนการผนอกษรควบกลำา คอ การผนอกษรสองตวทอยสระเดยวกน อกษรทเปนตวประโยค คอ ร ล ว ซงนำามาควบกบอกษรบางตวแลวแจกแมตาง ๆ พรอมดวยการผนเสยงวรรณยกต การทตองแยกออกมาเปนอกตอนหนง เพราะมวธผนตางกบวาหนตนกร

สงโยคพธาน เปนหนงสอวาดวยเรองตวสะกดในแมตาง ๆ โดยเฉพาะคำาทมาจากภาษาบาล เพราะมตวสะกดตางกบคำาไทย แม กน มอกษร ญ ณ น ร ล ฬ เปนตวสะกด

ไวพจนพจารณ คอ คำาทเขยนตางกนแตอานออกเสยงเหมอนกนตวเดยวกนแตสะกดตางกน อานออกเสยงอยางเดยวกน ตางแตเสยงสนเสยงยาว

พศาลการนต คอ ตวทอยขางทายและไมออกเสยง ไมเปนตวสะกด คำาทมตวการนตเปนคำาทมาจากภาษาบาล หรอภาษาอน ๆ ในการเขยนมเครองหมาย ไวเปนทสงเกต

แบบเรยนหลวงชดนมความสำาคญในประวตการศกษาของชาตมาก เพราะเปนแบบเรยนหลวงชดแรกทใชเปนแบบหดอานเบองตนของนกเรยนและเปนแบบเรยนททางราชการเปนผจดพมพขนเปนมาตรฐาน ผทเรยนจบแบบเรยนหลวงทง ๖ เลม จะมการสอบไลและไดประกาศนยบตรดวย

แบบเรยนเรวสมเดจกรมพระยาดำารงราชานภาพ ทรงนพนธขนในสมยทยงเปนกรม

หมนดำารงราชานภาพ ในสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว หนงสอชดนใชแทนแบบเรยนหลวง ชดของพระยาศรสนทรโวหาร(นอย อาจารยางกร) เนองจากแบบเรยนหลวงมงสอนแตกระบวนการอกขรวธ กวาจะเรยนจบตองใชเวลาถง ๓ ป นอยคนนกทจะเรยนจบ สวนมากจะออกจากโรงเรยนไปกอน จงตองคดแบบเรยนขนใหม

แบบเรยนเรวน สอนใหนกเรยนอานออกเขยนไดและแตงหนงสอได เมอครจะใชหนงสอนสอน จะตองเปลยนแปลงวธสอนคอ ไมใชวธใหเดกทองจำาทงหมด ใหทองจำาเฉพาะตอนทจำาเปนเทานน นอกจากนนยงมงหมายใหนกเรยนรจกเครองหมายตาง ๆ ดวยตนเอง เมอเดกพออานออกเขยนไดแลว กสอนไวยากรณ ทงนเพอใหเดกมความสามารถเขยนเปนเร องราวได แบบเรยนเรวม ๓ เลม คอ

แบบเรยนเรว เลม ๑ เปนหนงสอสอนอาน เร มตงแตตวพยญชนะ การประสมสระ การอานคำางาย ๆ ตงแตคำา ๆ เดยว คำาหลายคำา จนถงการอานประโยค

แบบเรยนเรว เลม ๒ เปนหนงสอสอนอาน เขยน และการใชคำา ม ตวอยางคำาทใชไมมวน ไมมลายคำาทใชตว ฆ ญ ณ ธ คำาการนต และคำาพอง

๑๗

แบบเรยนเรวเลม ๓ แบงออกเปฯ ๓ ภาค คอ ภาคท ๑ วาดวยชนดตาง ๆ ของคำา แบงคำาออกเปน ๗

ชนด คอ คำาชอ คำากรยา คำาคณ คำาวเศษณ คำาตอ คำาออกเสยง และคำาแทนชอ ประโยคคอ การนำาคำาหลาย ๆ คำามารวมกนแลวไดความ แบงออกเปน ๒ สวนบาง ๓ สวนบาง

ภาคท ๒ วาดวยวธแตงประโยค คำาแตงจะแตงไดทงสวนชอผทำา สวนกรยาและสวนชอผถกทำา นอกจากจะนำาคำามาแตงแลวได ยงผกเปนประโยคความรวมกได

ภาคท ๓ เปนภาคเกบใจความ วธเกบ คอ ลดคำาทนำามาแตงออกเสยใหเหลอแตความสำาคญ

แบบสอนอาน ของกรมศกษาธการเปนแบบสอนอานเบองตน และเปนแบบเรยนทใชคกบแบบเรยนทวา

ดวยกฎเกณฑของภาษา นกเรยนจะตองรกฎเกณฑของภาษามาบางแลว หนงสอชดนแตงเปนเร องสน ๆ เมอนกเรยนอานแลวกใหเลาเร องทงหมด เร องทเลอกทเหมาะแกปญญานกเรยน เปนเร องสตว ตนไม และสงของตาง ๆ ทใกลตวนกเรยน หนงสอชดนมทงหมด ๔ เลม แตละเลมมเร องตาง ๆ กน

เลม ๑ เปนเร องราวความรมใชนทาน ไดแก เร องของสตวและสงของ เชน นกกระจอก นกเคาแมว หน แมว ชาง วธทำาหมอขาว เหลก ตนไม นำา เปนตน

เลมท ๒ เปนเรองขาวและเรองอน ๆ เชน กระดาษ นาฬกา การตอเรอ ปลกบาน หาปลา สอนหนงสอ คาขาย เปนตน

เลมท ๓ เปนเร องเดก ๒ คน จบนก มนทานตาง ๆ สวนใหญเปนเรองตนไม และแทรกคตธรรมตาง ๆ ดวย

เลมท ๔ เปนเรองสอนใหเดกรขนบธรรมเนยมและสภาพสงคมในขณะนน ใหรบผดชอบตอสงคม รกขนบธรรมเนยมประเพณ รจกรกษาประเพณอนดงาม มอย ๕ เร อง คอ เวลา อฐและเงน เครอญาต ผปกครอง และประเพณ

หนงสอสอนอานน เปนหนงสอใหความรพนฐานในการดำารงชวตและความรในวชาสงคม ความรรอบตว สงเสรมใหเดกรจกความรบผดชอบตอสงคม นบวาเปนหนงสอทมประโยชนมากนอกเหนอจากการฝกทกษะการใชภาษา

แบบเรยนใหมเจาพระยาธรรมศกดมนตร แตงแบบเรยนขนใหม โดยแกไขจากแบบ

เรยนเรว เพอใหนกเรยนสามารถอานออกเขยนไดเรวกวาแบบเรยนเรว เนองจากการใชแบบเรยนเรว ถาครผสอนฝกหดมาดแลวจะทำาใหเดกอานหนงสอออกไดเรวกวาสมยโบราณ แตถาผไมรวธสอน เมอนำาแบบเรยนเรวไปใชจะทำาใหผเรยนจบเลมแลวอานหนงสอไมออกจนเปนทวจารณกนวาแบบเรยนเรวสมลบทบรรพกจไมได เจาพระยาธรรมศกดมนตรจงแตงแบบเรยนใหมขน โดยใชทดลองสอนทโรงเรยนกอน ตอมามอบใหรฐบาลและใชเปนแบบเรยนของโรงเรยนทวไป

๑๘

แบบเรยนใหมนเรยนลดกวาแบบเรยนเรว คอ ไมแยกมาตราเปน ๙ มาตรา แตแยกเพยง ๓ มาตรา คอ แม ก กา มาตราตวสะกด และมาตราตวสะกดคำาตาย นอกจากการแบงมาตราแลว การแบงพยญชนะกตางกน คอ แบงตามรปของตวอกษรทงายสำาหรบเดกเปนเกณฑ เชน แบง บ ป ไวดวยกน และจดไวเปนอนดบแรก เพราะทงสองรปนเปนเสนตรง จำางาย และเขยนงาย สวนสระทนำามาประสบกบพยญชนะกนำาสระรปงาย ๆ มากอน คอ -า -ำา และ เ – า ตวอยางคำาทใชในหนงสอนกเลอกคำาทใชในภาษาเทานน

แบบเรยนชดบนไดกาวหนานายก กรตวทโยสาร เปนผแตง แบบเรยนนมวธแตงทำานองเดยว

กบแบบสอนอานมาตรฐาน คอ ไมสอนใหสะกดทละคำา แตสอนใหเดกอานเปนคำา ๆ และนำาคำาผกเปนประโยค เร มตงแตคำางาย ๆ และเร มตงแตประโยคสน ๆ จนถงประโยคยาว ๆ เนอเรองเปนความรรอบตวทเดกควรจะสนใจ เชน การไปโรงเรยน การเทยวทางรถไฟ ไดเหนธรรมชาตและภมประเทศของไทย

มานะมาน หนงสอเรยนภาษาไทยตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช ๒๕๒๑

กระทรวงศกษาธการ ไดแตงตงคณะกรรมการจดทำาหนงสอเรยนชนประถมศกษา โดยมนางรชน ศรไพรวรรณ เปนประธานคณะกรรมการ เนองจากป ๒๕๒๐ มการประกาศใชแผนการศกษาแหงชาต ซงมผลใชบงคบตงแตปการศกษา ๒๕๒๑ กระทรวงศกษาธการจงปรบปรงหลกสตรทงระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ปรบขยายชนเรยนใหสอดคลองกบระบบการศกษาตามแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ.๒๕๒๐ โดยเฉพาะการศกษาระดบประถมศกษาทกำาหนดใหจดการศกษาเปนตอนเดยวตลอด ใชเวลาเรยน ๖ ป (จากเดมทแบงเปนสองตอน คอประถมตอนตน และประถมตอนปลาย ใชเวลาเรยน ๗ ป) การเปลยนแปลงครงน จะครบทกชนในปการศกษา ๒๕๒๖ ดงนน หนงสอเรยนของทกชนจงตองเปลยนไปทกป โดยเรมจากชนประถมปท ๑ ในปการศกษา ๒๕๒๑ และเมอถงป ๒๕๒๖ กจะมหนงสอเรยนตามหลกสตรใหมครบทกชน กระทรวงศกษาธการ ไดกำาหนดลกษณะหนงสอเรยนชนประถมศกษา ดงน ๑. ตองสนองจดประสงค ความคดรวบยอด และตรงตามเนอหาทหลกสตรกำาหนดไวในเรองความร และทกษะการอานทกประการ ๒. เลอกใช คำา ขอความ ประโยค ทสมพนธและสอดคลองกบการใชภาษาในชวตของนกเรยน ๓. มเรองราว ตวละคร และการดำาเนนเรองเหมอนชวตจรงของผเรยน เพอใหเรองสนกสนาน นาอาน และเพมประสบการณทางภาษา จากบทบาทของตวละครและเหตการณตางๆ ทงสอดแทรกบคลกภาพ ลกษณะนสย และคณธรรมทตองปลกฝงใหแกนกเรยนไวดวย ๔. มภาพประกอบทนาสนใจ และมสสนดงดดความสนใจ และสรางความคดของนกเรยน ๕. ทายเลมแตละบท มแบบฝกฝนความรทนกเรยนไดเรยนในบทนนๆ เพอใหเขาใจและสามารถนำาไปใชได ๖. ใชประมวลคำาพนฐานในชนประถมศกษาปท ๑ – ๔ จำานวน ๔,๐๐๐ คำา โดยกำาหนดประมวลคำาสำาหรบแตละชนไว คอ ชน ป.๑ จำานวน ๔๕๐ คำา ป.๒ จำานวน ๘๐๐ คำา ป. ๓ จำานวน ๑,๒๐๐

๑๙

คำา ป.๔ จำานวน ๑,๕๕๐ คำา สำาหรบ ชน ป.๕ – ๖ ไมกำาหนดประมวลคำา ประมวลคำาพนฐาน ๔,๐๐๐ คำา ดงกลาว มทมาจากเอกสารและรายงานการวจยทงจากสถาบนภายในประเทศ

ปจจบนน กระทรวงศกษาธการ เปดโอกาสใหส ำานกพมพเอกชนสามารถจดทำาหนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระการเรยนรตาง ๆ ไดอยางกวางขวางตามนโยบายสอเสร โดยเอกชนสามารถเสนอหนงสอเพอใหกระทรวงศกษาธการตรวจและอนญาตใหใชในสถานศกษาได สถานศกษาเอง เมอจะเลอกใชหนงสอในการจดการเรยนการสอน โดยทวไปกนยมเลอกหนงสอทกระทรวงอนญาตใหใชในสถานศกษา ดวย

……………………..

อางอง

วชาการ,กรม, ๒๕๒๐ ความเปนมาของแบบเรยนไทย. หางหนสวนจำากด จงเจรญการพมพ.วชาการและมาตรฐานการศกษา,สำานก,๒๕๕๒. ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพ นฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. โรงพมพชมนมสหกรณ การเกษตรแหงประเทศไทย จำากด.วชาการและมาตรฐานการศกษา,สำานก, ๒๕๔๔.หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จำากด.ศกษาธการ,กระทรวง, ๒๕๔๕. วชาการวจกษณ สำานกพมพองคการคาของครสภา.

แสดงความคดเหน เกยวกบ ครงท ๑

ทานจำาไดหรอไมวาหนงสอเรยนในดวงใจ

.....................................................................................................................

.............................................................

.....................................................................................................................

.............................................................

.....................................................................................................................

.............................................................

.....................................................................................................................

ทานจำาไดหรอไมวาเพราะอะไรจงทำาใหทาน

.......................................................................................................................

.......................................................

.......................................................................................................................

.......................................................

.......................................................................................................................

.......................................................

.......................................................................................................................

.......................................................ถ า ท า น เป น ค ร ท า น จะ แก ป ญ ห านกเรยนอานออกเขยนได

ชอ......................... .....นามสกล................................รหส...................................................................

แสดงความคดเหน เกยวกบ ครงท ๒

เปรยบเทยบระหวางการเรยนการสอนภาษาไทย

ตามวธการโบราณ กบปจจบน แบบโบราณ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ปจจบน........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

พฒนาการเรยนการสอนของไทยทานคดวายคใดพฒนามากทสด เพราะอะไร

..........................................................................

....

..........................................................................

....

..........................................................................

....

..........................................................................

....

..........................................................................

....

.....................................................................................................................

.........................................................

.....................................................................................................................

.........................................................

.....................................................................................................................

ชอ......................... .....นามสกล................................รหส...................................................................คณะ.......................................................

ครงท ๓แสดงความคดเหน เกยวกบ

ค ว า ม ส ำา ค ญ ข อ งหนงสอเรยนแ ล ะ ล ก ษ ณ ะ ข อ ง

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

ถาทานเปนนกเรยน ทานอยากไดหนงสอเรยนอยางไร

..............................................................................................................

......................................................

..............................................................................................................

......................................................

..............................................................................................................

......................................................

..............................................................................................................

......................................................

..............................................................................................................

......................................................

ชอ......................... .....นามสกล................................รหส...................................................................คณะ.......................................................