• ชาวบานต�าบลบานเหลา

• เครอขายแมญงพะเยา

• เครอขายแมญงลมน�าอง

• สถาบนชมชนลมน�าโขง

• อทยานแหงชาตแมปม

อาหารพนบานจากพชในปาแมปม เปนวฒนธรรมทองถนทแสดงถง ความสมพนธระหวางคนกบธรรมชาต ทเรยนร สงสม และสบทอด กนมาหลายชวอายคน แสดงถงภมปญญาในการใชประโยชนและ การจดการปาอยางชาญฉลาด แสดงถงความรก ผกพน และเคารพตอธรรมชาต ซงควรจะไดมการรวบรวมและสบทอดตอไปยงคนรนตอๆ ไป ดวยเหนความส�าคญดงกลาว ชาวบานต�าบลบานเหลา เครอขายแมญงพะเยา เครอขายแมญงลมน�าอง สถาบนชมชน ลมน�าโขง และอทยานแหงชาตแมปม จงไดรวมกนท�าวจยจาวบานขน

9

ISBN 978-616-92672-3-2

786169 267232

• ชาวบานต�าบลบานเหลา

• เครอขายแมญงพะเยา

• เครอขายแมญงลมน�าอง

• สถาบนชมชนลมน�าโขง

• อทยานแหงชาตแมปม

สนบสนนโดย

พชอาหารจาก

ปาแมปม

พชอาหารจากปาแมป ม

ISBN: 978-616-92672-3-2

ผลตโดย ชาวบานต�าบลบานเหลาเครอขายแมญงพะเยาเครอขายแมญงลมน�าอง

สถาบนชมชนลมน�าโขงและอทยานแหงชาตแมปม

จดพมพโดย สถาบนชมชนลมน�าโขง(MekongCommunityInstitute,MCI)

49/4หม4ต�าบลสเทพอ�าเภอเมองจงหวดเชยงใหม50200

www.mekongci.org

พมพครงแรก สงหาคม2561

จ�านวนพมพ 1,000เลม

ราคา 50บาท

สนบสนนโดย CriticalEcosystemPartnershipFund(CEPF)

สหภาพนานาชาตเพอการอนรกษธรรมชาตและทรพยากรธรรมชาต(IUCN)

ออกแบบ/พมพท หจก.วนดาการพมพ14/2หม5ต�าบลสนผเสออ�าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม50300โทรศพท/โทรสาร053110503-4

พชอาหารจากปาแมปม

สารบญ

05

07

17

47

39

48

เกรนน�ำพชอำหำรจำกปำแมปม

ปำและตนน�ำแมปมกบกำรจดกำรโดยกำรมสวนรวมของชมชนทองถน

•ปำตนน�ำ 07

•ขนน�ำแมปม 13

•วฒนธรรมและควำมเชอ เกยวกบกำรจดกำรปำและตนน�ำ 14

พชอำหำรจำกปำตนน�ำแมปม

เอกสำรอำงอง

เมนอำหำรจำกพชปำแมปม

ภำคผนวก

• รำยชอนกวจย 48

• รำยชอผชวยนกวจย 48

พชอาหารจากปาแมปม6

เกรนน�าพชอาหารจากปาแมปม

อาหารพนบานจากพชในปาแมปมเปนวฒนธรรมทองถนทแสดงถง

ความสมพนธระหวางคนกบธรรมชาต ทเรยนร สงสม และสบทอดกนมา

หลายชวอายคน แสดงถงภมปญญาในการใชประโยชนและการจดการปา

อยางชาญฉลาดแสดงถงความรกผกพนและเคารพตอธรรมชาตซงควรจะ

ไดมการรวบรวมและสบทอดตอไปยงคนรนตอๆ ไป ดวยเหนความส�าคญ

ดงกลาว ชาวบานต�าบลบานเหลา เครอขายแมญงพะเยา เครอขายแมญง

ลมน�าอง สถาบนชมชนลมน�าโขง และอทยานแหงชาตแมปม จงไดรวมกน

ท�าวจยจาวบานขน

การท�าวจยด�าเนนขนโดยมชาวบานจากต�าบลบานเหลา อ�าเภอแมใจ

จงหวดพะเยาและเครอขายแมญงพะเยาเปนนกวจยเจาหนาทสถาบนชมชน

ลมน�าโขงเปนผชวยนกวจยท�าหนาทในการบนทก เรยบเรยง และสรปขอมล

ซงท�าการวจยโดยการระดมความคดเหนและเดนส�ารวจในปาพรอมกบการศกษา

ขอมลเพมเตมจากแหลงตางๆ

พชอาหารจากปาแมปม 7

ขอมลทไดพบวาชาวต�าบลบานเหลาใชประโยชนจากพชในปาแมปมทงสวนท

เปนปาอทยานแหงชาตและปาชมชนในการน�ามาเปนอาหารและเปนผลไมกนเลน

มากถง131ชนดพรอมกบมความรทเกยวของเกยวกบพชแตละชนดโดยละเอยด

ทงแหลงทพบฤดทพบสรรพคณทางยาวธปรงอาหารและเคลดลบในการกนรวม

ไปถงความรอนๆทเกยวของเชนความเชอการจดการปาชมชนการจดการน�าซง

สงเหลานแสดงใหเหนวาชาวต�าบลบานเหลามความสมพนธกบปาแมปมมายาวนาน

มความรกและหวงแหนตอปาพรอมกบมความรในการทจะรกษาปาไวไดอยางยงยน

การน�าเสนอขอมลในหนงสอเลมนเนนการน�าเสนอภมปญญาทองถนของชาว

ต�าบลบานเหลาเชนชอทองถนการใชประโยชนของชาวบานทนทงนดวยขอจ�ากด

ของพนทหนงสอจงท�าใหไมสามารถน�าเสนอขอมลจากการวจยไดทงหมด ทานท

สนใจขอมลทงหมดสามารถดาวนโหลดอานจากรายงานการวจยในเวบไซตของ

สถาบนชมชนลมน�าโขงทwww.mekongci.org

พชอาหารจากปาแมปม8

1. ปาตนน�า ชาวบานแบงปาในพนทต�าบลบานเหลาตามการจดการออกเปน 4 ประเภท

ไดแก 1) ปาอทยานแหงชาตแมปม 2) ปาสงวนแหงชาต 3) ปากนชนแคม

(รม)หวย-แคมฮอง(คลอง)และ4)ปาชมชน

1) ปาอทยานแหงชาตแมปม

อทยานแหงชาตแมปมมพนทประมาณ222,500ไรประกอบดวย2สวนคอ

1)ปาดอยปยอยในเขตอ�าเภอพานและอ�าเภอเมองจงหวดเชยงราย2)ปาแมปม

อยในอ�าเภอพานและอ�าเภอปาแดดจงหวดเชยงรายและอ�าเภอแมใจจงหวดพะเยา

มปาเบญจพรรณและปาเตงรงเปนจดเดนทสรางสสนในหนาแลง

หลงจากทปาไดถกบกรกไปมากท�าใหพนทปาและความอดมสมบรณลดลง

แมจะมการประกาศเปนปาสงวนแหงชาตกยงมบคคลบางกลมเขาไปบกรกดวยเหน

ความส�าคญและหวงแหนผนปา ชาวบานและผน�าจงไดยนเรองตอทางการใหมการ

ประกาศปาเปนอทยานแหงชาตตงแตป2525ซงชวงแรกของการประกาศเขตเปน

อทยานฯมชาวบานบางกลมคดคานเพราะคดวาจะเขาไปหากนไมไดแตหลงจากได

พดคยกนทกคนกเขาใจและรวมกนรกษาและใชประโยชนอยางยงยนเรอยมา

กบการจดการโดยการมสวนรวมของชมชนทองถนปาและตนน�าแมปม

พชอาหารจากปาแมปม 9

ปจจบนการบรหารจดการอทยานฯเปนไปอยางมสวนรวมของชาวบานมการ

ประสานงานและท�างานรวมกนตลอด มการจดตงคณะกรรมการทปรกษาใน

การจดการปาอทยานแหงชาตซงประกอบดวยตวแทนประชาชนและภาคสวนตางๆ

ในพนท

ประโยชนจากปาอทยานฯตอชมชนทองถนทส�าคญคอการเปนแหลงอาหาร

และแหลงน�า รวมทงคณคาทางวฒนธรรมและความเชอเพราะเปนทสถตของ

สงศกดสทธทชาวบานนบถอ ปาแมปมมความอดมสมบรณและหลากหลายทงพช

และสตวมอาหารใหชาวบานไดหาอยหากนหลากหลายหมนเวยนตามฤดกาลตลอดป

ไมวาจะเปนพชผก เหดหนอไม ไขมดแดงปปลาตามแหลงน�าฯลฯและทส�าคญ

ยงเปนตนก�าเนดขนน�าอนเปนตนน�าส�าคญสายหนงของกวานพะเยาท�าหนาทหลอเลยง

ผคนและระบบนเวศตลอดเสนทางจากปาแมปมลงสกวานและไหลตอเปนแมน�าอง

กอนทจะลงสแมน�าโขงทอ�าเภอเชยงของจงหวดเชยงราย

พชอาหารจากปาแมปม10

2) ปาสงวนแหงชาต ปจจบนถกจดใหเปนพนทปาเสอมโทรมชาวบานสามารถ

เขาไปใชประโยชนในการหาอาหาร

3) ปากนชนแคม(รม)หวยและแคมฮอง(รอง/คลอง) เปนการอนรกษปาไม

ทพบในบางหมบานคอหมบานดงบญนาคซงจะหามไมใหตดไมบรเวณรมหวยและ

ฮอง(รอง/คลองน�า)ในระยะ10เมตรจากรมฝง

พชอาหารจากปาแมปม 11

แผนทปำเยำวชน

4) ปาชมชน

ในต�าบลบานเหลามปาชมชน4แหงโดยอยในเขตหมบานดงบญนาค3แหง

คอ ปาเยาวชน ปาแมบาน และปาผสงอาย ซงการตงชอปาชมชนของหมบานน

เปนกศโลบายเพอใหเกดการมสวนรวมของกลมคนตางๆ ในชมชน และอยในเขต

หมบานดงอนตาเหนอ1แหงคอปาเวยงหาวซงชาวบานทง14หมบานในต�าบล

บานเหลาเขาไปหากนไดตลอดทงปดานการบรหารจดการจะท�าโดยชมชนทองถน

ทไดตงคณะกรรมการขนมาดแลทงนยงมการขนทะเบยนเปนปาชมชนกบกรมปาไม

ดวยเพอใหเกดการรบรองสทธทางกฎหมายมการวางกฎระเบยบในการใชประโยชน

รกษาและปรบไหมผกระท�าผด

ก)ปาเยาวชน มขนาด 88 ไร ตงขนเมอป 2527 เนองจากเมอกอนมคน

จะมาซอพนทปาไปแตกลมวยรนในหมบานกงวลถงผลทจะตามมาจงมาปรกษากบ

ผน�าชมชนวา“ปามการบกรกเอาไปท�าเปนทท�ากนสวนบคคลมากขน ถาเปนอยางน

วนขางหนาเราจะไปเลยงควาย หาอยหากนกนทไหน”จากนนจงไดมการหารอกน

ของชาวบานและคนทมาขอซอท ซงตกลงใหคนเงนมดจ�าใหกบคนทมาซอทและ

ตงชอเปน“ปาเยาวชน”เพอใหเยาวชนไดรสกเปนเจาของไดหวงแหนใชประโยชน

และเรยนรจากปา

พชอาหารจากปาแมปม12

ข)ปาแมบาน มขนาด 129 ไร ตงขนเมอป 2535-2536 แตเดมเปนดอย

ดนลกรงทถกขดเอามาสรางบาน ท�าถนน และมนายทนบกรก ชาวบานเหนวา

ถาปลอยไวเชนนทงปาทงดนจะไมเหลอจงตกลงกนวาจะตงเปนปาชมชนขนอกแหง

โดยยกใหเปนปาของกลมแมบานใหแมบานออกชอยนขอพนทและชวยกนรกษาปา

เพราะเหนวาแมญงมความส�าคญตอปาและท�าอะไรท�าจรงอยางทพอนอยเตงกลาววา

“แมญงถาวายะหยงแลวมนยะ(ท�า)แต(จรง)กวาปอจายเฮาหนา อแตท�าแต”

แผนทปำผสงอำย

แผนทปำแมบำน

พชอาหารจากปาแมปม 13

แผนทปำชมชนเวยงหำว

ค)ปาผสงอาย มขนาด 33 ไร ตงขนเมอป 2547 ตงใหเปนปาผสงอาย

เพราะอยในโบราณสถานจอมกอ ซงเปนสถานทศกดสทธทชาวบานเคารพนบถอ

เปนทประดษฐานของพระเจาหนทพยทถกอญเชญมาประดษฐานทนในป2512ตอมา

ชาวบานไดอญเชญไปประดษฐานทวดของหมบานเพราะกลวคนมาขโมยไป และม

ประเพณสกการะพระเจาหนทพยทวดดงบญนาคในเดอน6ออก8ค�าของทกป

ง) ปาเวยงหาวมขนาด82ไรเปนรปวงกลมมคน�าลอมรอบตามเขตคเมองโบราณ

ตงขนประมาณป2530โดยการน�าของพอหลวงหลนปนใจประธานคณะกรรมการ

และชาวบาน ทไดชวยกนพฒนาและรกษาปาในเขตเมองโบราณนใหเปนปาชมชน

ในการดแลปาชาวบานดงอนตาเหนอจะดแลเองโดยตงกรรมการหมบานขนมา10คน

ประกอบดวยพอหลวงผชวยผใหญบาน3คนส.ท.3คนและลกบานอก4คน

ซงชาวบานกดแลรกษาปาไดเปนอยางด ทผานมาไมมไฟปาเขาเลยเพราะมการท�า

แนวกนไฟไวโดยรอบทกป

พชอาหารจากปาแมปม14

2. ขนน�าแมปม น�าแมปมมตนก�าเนดมาจากฮหน (รหน) เลกๆ ขนาดเทาลกนมตซงมน�าผด

ตลอดทงปทดอยดวนซงเปนดอยทอยบนสดของปาจากฮหนน�ากจะไหลเรอยลงมา

วงจาง(วงชาง)และผาลาดตลอดเสนทางจะมล�าหวยสาขาหลายสายไหลมาสมทบ

เปนน�าแมปมท�าหนาทหลอเลยงผนปาเชนหวยกงหวยขาวหลามหวยมวงหวยยาง

หวยเกยงหวยงวหวยหลวงหวยเคยนเปนตนกอนทจะไหลลงสอางเกบน�าแมปม

และไหลตอไปบรรจบกบแมน�าองทไหลมาจากหนองเลงทรายทต�าบลบานใหม

จากนนกลงสกวานพะเยาและไหลตอไปลงแมน�าโขงทบานปากองใตอ�าเภอเชยงของ

จงหวดเชยงราย

กอนจะมาเปนอางเกบน�าแมปมเดมมการสราง“ฝายพอก”และ“เหมองพอก”

ขนเพอท�าไรท�านาตอมาชาวบานต�าบลบานเหลาอยากจะไดอางเกบน�าจงไดปรกษา

หารอกบผน�าโดยท�าการส�ารวจและท�าอางเลกขนมากอนในป2519จากนนกสงเรอง

ไปยงส�านกนายกเพอขอพระราชทานเปนโครงการในพระราชด�ารเรมท�าอางตนป2525

และท�าเสรจไดใชน�าป2531-2532

3. วฒนธรรมและความเชอเกยวกบการจดการปาและตนน�า มต�านานและความเชออยหลายเรองทเกยวของกบความสมพนธระหวางชาวบาน

กบปาและน�าแมปมซงมผลตอการจดการใชประโยชนและรกษาผนปาและขนน�า

แหงนซงผเฒาผแกของชมชนอยางพอนอยเตงไดกลาวไววา“ปาบานเฮาเปนปาตนน�า

และมสงศกดสทธเยอะ” “หากปาสนแลวตนน�าจะอยอยางไร เพราะปาของเราเปน

ปาตนน�าแทๆ มสงศกดสทธหลายอยาง ตองอนรกษไว”

ก) ต�านานเจาพอดอยดวน

ตามต�านานเชอวาดอยดวนเปนทสงสถตของเจาพอดอยดวยและเปนทตงของ

เมองลบแลดวยซงมเรองเลาเกยวกบเรองนอยหลายเรองเชนเมอครงครบาศรวชย

ไดมาสรางวหารวดศรโคมค�า จงหวดพะเยา ในชวงทจดพธฉลองวหารทานครบาฯ

ไดบอกวา“ใหสงเกตนกบญจากดอยดวนเขาจะมารวมงานโดยจะใสชดสฟามารวม

ท�าบญ”หรอเรองเลาวาพอขนง�าเมองเคยไปศกษาวชากบฤๅษทดอยดวนแหงนดวย

นอกจากนยงเชอวาเจาพอดอยดวนกบเจาพอฝายหนมความเกยวของกนโดยเจาพอ

ฝายหนเปนลกขนอยขางลางสวนเจาพอดอยดวนอยหวรกษาตนน�าดวยความเคารพ

ในความศกดสทธ เมอครงตงบานดงบญนาคในป2474ชาวบานไดอญเชญเจาพอ

ดอยดวยมาเปนเจาอารกษบาน

พชอาหารจากปาแมปม16

ข) น�าศกดสทธจากฮหนและผขนน�าแมปม

ชาวบานเชอวาน�าแมปมทก�าเนดมาจากดอยดวนเปนน�าศกดสทธ และขนน�า

แมปมกเปนขนน�าศกดสทธเพราะมสงศกดสทธอาศยอยเปนพนทบรสทธปราศจาก

คนและสงสกปรกตางๆเมอครงอดตชาวบานและผน�าเคยน�าเอาน�าแมปมจากบรเวณ

ผาลาดไปถวายในหลวง

เมอหลายปกอนเกดวกฤตล�าน�าปมแหง ชาวบานและผน�าจงไดเดนปาขนไป

ส�ารวจบนดอย และพบวาน�าแหงหมดและตนไมหกโคน จงไดท�าพธขอขมาและ

เลยงขนน�าแมปมดวยไก21คจากนนมากไมเคยมเหตการณดงกลาวอกชาวบาน

จงเชอเรองผขนน�าแมปมยงขน

ค) ต�านานเวยงหาว

เดมไมมใครรวาเมองโบราณนชออะไรแตพอเลศนวลวงศอนและพอปญญา

จ�าปาวงษบอกวาไดยนผเฒาผแกเลาตอๆกนมาวามการขดคลอมรอบกนเมองดงกลาว

อยางเรงรบหรออยาง“หาว”ซงเปนทมาของชอเมองเพราะกลวชาง“ปก�างาเงยว”

ทมอทธฤทธยงแทงไมเขาและดรายผานไปทางไหนฆาคนตายทงเมอง

พอนอยเตงบานดงบญนาคยงเลาตอถงต�านานนวา ชางตวนมาจากเชยงตง

เจาเมองนานไดสงหมอเมองซงเปนผมวชามาปราบชางตวน“จางปก�างาเขยวโดนยง

ทดอกค�าใต มนกทรนทรายกระเสอกกระสนมาอยทหวยแหงหนง ชาวบานจงเรยก

หวยนนวา หวยฮองจาง สดทายจางตวนนกมาตายทหนองลม นายเมองไดตดงา

ขางหนงไปถวายเจาเมองนาน ตอนนงาจางขางหนงอยทนาน แตอกขางไมรไปไหน”

ง) ต�านานเจาพอผาหน

เจาพอผาหนตงอยบรเวณใตอางเกบน�าแมปมลงมาซงแตกอนจะมตนตะเคยน

ใหญอยและชาวบานไดน�าหนไปกนเปนฝายขนพรอมกบเซนไหวซงพธเลยงเจาพอ

ผาหนและสบชะตาล�าน�าปมไดท�าขนจรงจงครงแรกในป 2544 และท�าสบทอด

กนมาทกปจนถงปจจบน ในเดอน 9 ออก 9 ค�า โดยเชญชาวบานทกต�าบลทใช

น�าแมปมและพระสงฆทกวดมารวมจดพธ โดยมกจกรรมหลกคอ 1) การสบชะตา

ขนน�าล�าหวย2)ฟงธรรมปลาชอน3)ตานกวยสลากแดเทวดา25ตนทรกษาทง

ผนน�าผนดน4)เลยงเจาพอฝายหนโดยการถวายหม1ตว

พชอาหารจากปาแมปม 17

พชอาหารจากปาแมปม18

จากการเกบขอมลเบองตนพบชนดพนธพชทเปน

อาหารและผลไมกนเลนในปาทงหมด131ชนดซงแบง

ตามวฒนธรรมการกนของคนทองถนในแถบนออกเปน

2ประเภทคอ1)พชอาหารจ�านวน114ชนดซงใช

สวนตางๆของพชทงใบดอกกานล�าตน รากหรอ

ผล มาเปนสวนประกอบของอาหารหรอเครองเคยง

ในจ�านวนนเปนเหด 40 ชนด ซงพชในประเภทน

บางชนดกนไดทงเปนอาหารและผลไมกนเลน เชน

ขนนมะเมาและ2)พชทเปนผลไมกนเลนรวมแลว

17 ชนด ทงนชอหลกทใชเรยกในรายงานฉบบนใช

ชอทองถนเพอแสดงถงวฒนธรรมและภมปญญาทองถน

ซงขอมลหลกไดจากการวจยรวมกนของคนทองถน

ขอมลบางสวนเชนชอวทยาศาสตรน�ามาจากแหลง

ขอมลตางๆตามทระบไวในเอกสารอางองทายเลม

พชอาหารจากปาตนน�าแมปม

พชอาหารจากปาแมปม 19

1.กลวยปา

2.กอย(กลอย)

3.ขาปา

4.บะหนน(ขนน)

5.ขงแมงดา

6.ค�ามอก(ชะมวง)

7.งวปา

8.จอยนาง(ยานาง)

9.จะคานขาว

10.ดอกกานเตาะแตะ

11.ดอกอาว(ดอกกระเจยว)

12.เตา(ไหม)

13.ปงเปง

14.ผกกอแก(พอคาตเมย)

15.ผกกมน�า

16.ผกกดน�า

17.ผกกดกอง(กดหงอง)

18.ผกขมด

19.ผกแคบ(ต�าลง)

20.ผกจ�า(พลงกาสา)

21.ผกดเหยยน

22.ผกตด(มะกล�าตน)

23.ผกบวกวก(ตาลปตรฤๅษ)

24.ผกปยา

25.ผกเผด(ผกคราดหวแหวน)

26.ผกสาบ(ผกอนน)

27.ผกแสว

28.ผกกะทกรกปา

29.ผกกาบป

30.ผกหนอก(ใบบวบก)

31.ผกหมเกลยง(ผกหมเลก)

32.ผกหมปาว(ผกหมหนาม)

33.ผกเฮยก(ผกเฮอก)

34.ผกขาว(ฟกขาว)

35.ผกสลด

36.พรกขนก

37.มะกอกปา

38.มะแควง(มะเขอพวง)

39.มะแขวน

40.มะเดอเกลยงปา

41.มะนอยจา(มะนอยกระตอบ)

42.มะฮอย(มะระขนก)

43.มะปน(มะตม)

44.มะเมาตน(เมาตาควาย)

45.มะเมาสาย

46.มะลดไม

47.มะแหลบ

48.มะแตก(กระทงลาย)

49.สมปอย

50.สะเลยม(สะเดา)

ประเภทพชอาหาร

พชอาหารจากปาแมปม20

51.หญาดอกป(หญามเซอ)

52.หญาตดหมา(ตดหมตดหมา)

53.หญาหนอนตาย(ขอบชะนาง)

54.หางหวาย

55.เครอเขางอง

56.ดอกแกหางคาง(แคหางคาง)

57.ดงวด�า

58.ตนเกยง

59.ผกไขเหา

60.ผกเพยพาน

61.ผกมนปลา(ผกกนเกรา)

62.ผกหนาม

63.มะขวง

64.มะแควงคา

65.มะแฮะดน

66.ไมสมเหด

67.ไมมะกอ(แอบ)

68.เสลดพงพอน

69.หนอไมบง

70.หนอไมไร

71.หนอไมซาง

72.หนอไมตง

73.หนอไมหก

74.หนอไผสสก

75.เหดแดงนอย

76.เหดแดงใหญ

77.เหดถอบ

78.เหดโคนนอย

79.เหดโคนปลวก

80.เหดโคนโคนขาว

81.เหดโคนแดง

82.เหดโคนด�า

83.เหดโคนขไก

84.เหดโคนควยลอก

85.เหดโคนพาน

86.เหดไข/เหดโจโหล

87.เหดโมงโกง

88.เหดหน

89.เหดถาน

90.เหดขมน

91.เหดซาหาง

92.เหดไคร

93.เหดจน

94.เหดกะโดง

95.เหดลม

96.เหดขอน

97.เหดหนามอย

98.เหดด�า

99.เหดขะหล�าหมา

100.เหดน�ามม

พชอาหารจากปาแมปม 21

101.เหดน�าเผง

102.เหดหา

103.เหดปอดมา

104.เหดไร

105.เหดซาง

106.เหดไขนก

107.เหดไขเหลอง

108.เหดแกน

109.เหดเยยวหม

110.เหดหนามนหนามอย

111.เหดน�าแปง

112.เหดตนจม

113.เหดตนปอก

114.เหดหาด

1.มะเกน(มะเกวนตะขบปา)

2.มะมน(กระบก)

3.มะกอ

4.มะขามปอม

5.มะคอแลน

6.มะคาโมง

7.มะเคาะ(มะโจกตะครอ)

8.มะแฟน

9.มะไฟ

10.มะมวงปา

11.มะหลอด

12.มะหาขนก

13.มะหาควาย(ลกหวาใหญ)

14.มะมา

15.มะกมมะเกม

16.มะหลด

17.มะนะ(สมอ)

จากการท�าวจยรวมกนของชาวบานต�าบลบานเหลา เครอขายแมญงพะเยา

สถาบนชมชนลมน�าโขงและอทยานแหงชาตแมปมท�าใหไดขอมลเกยวกบพชอาหาร

และผลไมกนเลนจากปาอยมาก แตเนองจากหนงสอเลมนมพนทจ�ากดจงน�าเสนอ

ขอมลเกยวของเพยงบางสวน ซงมลฉบบเตมสามารถดาวนโหลดอานเพมเตมไดท

เวบไซตwww.mekongci.orgขอมลเกยวกบพชปาแมปมตามความรและภมปญญา

ทองถนของบานเหลาทยกมาน�าเสนอมดงน

ประเภทผลไมกนเลน

พชอาหารจากปาแมปม22

ชออนๆ กลวยเถอน

กลวยลง

กลวยหมน

ชอวทยาศาสตร Musa

acuminata

Colla

ฤดการทพบ ทกฤดออกดอกตดผลตลอดป

ประโยชนทางอาหาร หยวกน�ามาแกงใสไกใสเนอสวนปลกลวยจะนมชาวบาน

นยมน�ามาย�าและกนเปนเครองเคยงโดยเฉพาะกนกบปลาจอม

ประโยชนอนๆ เปนสมนไพร แกทองเสย ลดน�าตาลในเลอด และบ�ารง

น�านมแม

กลวยปา01

พชอาหารจากปาแมปม 23

ดอกกานเตาะแตะ02

ชออนๆ อหงออหงองเตยง(สราษฎร)

บรเวณทพบ ปาเบญจพรรณ

ฤดทพบ พบชวงเดอนเมษายน-พฤษภาคม(ชวงตนฝน)

ประโยชนทางอาหาร กานจะลอกเปลอกออกน�าไปท�าอาหารไดคลายบอนชาวบาน

จะนยมน�าไปแกง เชนแกงแค เมนแกงหนอใสดอกกาน เมนแกงดอกกานผกหละ

(ชะอม)แกงเหดขอนขาวใสดอกกานเปนตนไมนยมน�าดอกกานไปตมหรอลวกจม

น�าพรกเพราะจะมเมอกเหนยวและคน

ประโยชนอนๆ เปนยาระบายออนๆเจรญอาหาร

พชอาหารจากปาแมปม24

ดอกอาว03

ชออนๆ อาวขาว (เชยงใหม พะเยา) กระเจยวขาว (นครราชสมา)

วานมานอย(สโขทย)ดอกดนเปนตน

ชอวทยาศาสตร CurcumaparvifloraWall.

บรเวณทพบ ปาเตงรงและปาเบญจพรรณ

ฤดกาลทพบ ชวงเดอนพฤษภาคม-มถนายน

ประโยชนทางอาหาร ดอกออนนงกบน�าพรกต�ามะมวงใสแกงแค

ประโยชนอนๆ ดอกเปนสมนไพร ชวยขบลมและเปนยาระบาย รสเผด

เลกนอยมกลนหอมชวยเจรญอาหารหวใชดองเหลาชวยใหกระชมกระชวย

พชอาหารจากปาแมปม 25

ผกกอแก04

ชออนๆ พอคาตเมยผกกบแก(ภาคเหนอ)

ชอวทยาศาสตร Selaginellaargentea

บรเวณทพบ ปาเบญจพรรณและในปาทมความชนสงมอณหภมทเยน

แตปจจบนเรมหายากในปาแถบน

ฤดกาลทพบ พบในชวงเดอนมนาคม-เมษายน

ประโยชนทางอาหาร ชาวบานนยมน�ามาแกงนง โดยใชสวนของยอดออน เชน

น�ามาแกงใสปลาแหง เหดหลวะ (เหดหหน) ผกชะอม ลกษณะเดนของผกนคอ

ความกรอบ ถงจะตมนานแคไหนกจะคงความกรอบไว คลายกบตมหรอนงไมสก

วธการสงเกตวาสกหรอยงคอถาน�าแกงไมมรสเฝอนแสดงวาผกสกแลว แตถาแกง

นานเกนไปน�าแกงจะเสยรสชาต

พชอาหารจากปาแมปม26

ผกกมน�า05

ชออนๆ กมน�า(ภาคกลาง)ผกกมกามผกกาม(ภาคอสาน)

ชอวทยาศาสตร CratevareligiosaG.Forst.

บรเวณทพบ พบตามรมน�าหรอทชนแฉะในปาเบญจพรรณปาดบแลง

และปาผลดใบ

ฤดกาลทพบ ตลอดทงปใบหลนชวงเดอนเมษายน-พฤษภาคมออกดอก

ชวงเดอนกมภาพนธ-มถนายน

ประโยชนทางอาหาร ยอดออนนยมน�ามาปรงเปนอาหารหรอกนเปนผกเครองเคยง

โดยจะดองน�าเกลอตากแดดทงไวประมาณ2-3วนแลวคอยน�าไปปรงเปนอาหาร

เชน ย�า หรอกนกบลาบ (จะออกรสขมหนอยๆ) บางพนทอาจน�าไปแกงหรอผด

หรอจะใชดอกและใบออนตมหรอลวกเปนผกจมน�าพรก

ประโยชนอนๆ เปนสมนไพร

พชอาหารจากปาแมปม 27

ผกขมด06

ชออนๆ ชมเสด(ตราด)ไครเสด(เพชรบรณ)ไครปาปน(พษณโลก)

ชอวทยาศาสตร Glochidionzeylanicumvar.tomentosum(Dalzell)

Trimen

บรเวณทพบ พบบรเวณใกลแหลงน�าล�าหวย

ฤดกาลทพบ พบตลอดทงป

ประโยชนทางอาหาร จะนยมกนยอดออนน�ามาเปนเครองเคยงกนกบต�ามดแดง

กบลาบนยมกนสดไมกนสก

ประโยชนอนๆ เปนยาระบายออนๆเพราะมรสเปรยว

พชอาหารจากปาแมปม28

ผกดเหยยน07

ชออนๆ ดเอยนดแปลวาขม(ภาคเหนอ)บปลาไหลไสเอยนบเอยน

(ภาคอสาน)

ชอวทยาศาสตร Hydroleazeylanica(L.)Vahl

บรเวณทพบ พบในปาทวไป ปาชมชน ภเขา เขตพนทอนรกษ รวมทง

ในนาและล�าหวย

ฤดกาลทพบ ชวงเดอนตลาคม-พฤศจกายน

ประโยชนทางอาหาร กนเปนผกสดเครองเคยงกบลาบต�าสมโอปลาจอมรสออก

ขมและหวานปลาย

ประโยชนอนๆ แกรอนใน

พชอาหารจากปาแมปม 29

ผกบวกวก (ตาลปตรฤๅษ)08

ชอทองถนอนๆ ผกกานจอง บวกวก ผกน�ารว (ภาคเหนอ) ตาลปตรฤๅษ

ผกพาย(ภาคกลาง)ผกกานจองผกคนจอง(ภาคอสาน)

ชอวทยาศาสตร Limnocharisflava(L.)Buch

บรเวณทพบ ตามแหลงน�าหนองแองสระ(คลายๆผกตบชวา)ในปา

ชมชนภเขาเขตพนทอนรกษ

ฤดทพบ ออกตลอดป

ประโยชนทางอาหาร ยอดออนและดอกออนน�ามาปรงเปนอาหารเชนแกงใสปลา

แกงสม ผดน�ามน ผดใสหม (โดยจะทบพรก กระเทยม ผดใสหม เตมเครองปรง

ตามชอบ แลวใสผกบวกวกลงไป) นอกจากนนยงน�ามาเปนเครองเคยงกนสดหรอ

ลวกจมน�าพรก ซงชาวบานทนนยมลวกแบบไมสกมาก กนกบต�าเตา (สาหราย)

ซงเขากนมาก

ประโยชนอนๆ ชวยลดอาการปวดเมอย

พชอาหารจากปาแมปม30

ผกปยา09

ชออนๆ ผกปยา(ภาคเหนอ)ชาเลอดผกกาดยา(ภาคกลาง)

ผกขะยาหรอผกคายา(อสาน)

บรเวณทพบ พบตามปาเตงรงปาผสมผลดใบและบรเวณชายปาชอบขน

ในทดอนน�าไมทวมขง

ฤดกาลทพบ ตลอดทงป(ออกดอกชวงเดอนตลาคม)

ประโยชนทางอาหาร ผกปยามรสชาตและกลนเฉพาะตวมรสเปรยวๆนดๆกลน

ฉนในตวหนอยๆ ชาวบานนยมกนยอดออน น�ามากนเปนเครองเคยงกบแกงหนอ

น�าพรกน�าป กบน�าพรกปลา นยมกนสด เวลาเคยวจะขนจมก และดอกสามารถ

น�ามาย�าได

ประโยชนอนๆ แกทองอดชวยใหเจรญอาหาร

พชอาหารจากปาแมปม 31

ผกเผด10

ชออนๆ ผกคราดผกคราดหวแหวนหญาตมหผกตมห

ชอวทยาศาสตร Acmellaoleracea(L.)R.K.Jansen

บรเวณทพบ พบไดทวไปในทลมชนแฉะปาละเมาะในปาชมชนภเขา

เขตพนทอนรกษ

ฤดกาลทพบ พบตลอดทงป

ประโยชนทางอาหาร ลกษณะเฉพาะตวของผกเผดคอมรสเผดเฝอนรอนแรงและ

กลนหอมดบคาวไดด ยอดออนและดอกออนน�ามาประกอบอาหาร เชน แกงแค

ซงเปนสวนประกอบหลกทขาดไมได แกงใสเหดลม แกงออม ซงในการท�าแกง

ชาวบานไมนยมน�ามาแกงเฉพาะผกเผดแตน�าผกอนมาแกงรวมดวย เมนอนๆ เชน

ใสหอนงใสย�าทกอยางและเปนเครองเคยงลวกกบน�าพรก

ประโยชนอนๆ แกปวดฟนบ�ารงน�านม

พชอาหารจากปาแมปม32

ผกแสว11

ชออนๆ ผกแสว(เหนอ)เถาวลยด�า(สระบร)

บรเวณทพบ ปาชมชนภเขาเขตพนทอนรกษ

ฤดกาลทพบ ชวงเดอนสงหาคม-ตลาคม

ประโยชนทางอาหาร นยมน�ายอดออนมาแกงใสเหดขอนแกงใสผกหละ(ชะอม)

แกงออม(ออกขมเลกนอย)เปนเครองเคยงสดกนกบต�ามะมวงเปนตน

ประโยชนอนๆ ชวยใหเจรญอาหาร

พชอาหารจากปาแมปม 33

ผกเฮยก12

ชออนๆ ผกฮ ผกเฮอด ผกเฮอก (ภาคเหนอ) ผกเลอด ผกเลยบ

(ภาคกลาง,ใต)

บรเวณทพบ ปาชมชนภเขาเขตพนทอนรกษ

ฤดกาลทพบ เดอนมถนายน-กรกฎาคม

ประโยชนทางอาหาร ชาวบานนยมกนยอดออนซงรสชาตจะมรสฝาดและเปรยว

กอนจะน�ามาท�าอาหารจะน�ามาตมหรอนงเพอลดความฝาดและเปรยวกอน หรอ

ถาแกงยอดสดจะนยมท�าแกงเมองใสหมท�าแกงสมกระดกหมย�า

ประโยชนอนๆ บ�ารงน�านม

พชอาหารจากปาแมปม34

มะเมาตน13

ชอทองถนอนๆ เมาขนเมาตาควาย

บรเวณทพบ พบไดทวไปทางเหนอจะม2พนธคอเมาตน(เมาตาควาย)

และเมาสาย

ฤดกาลทพบ เดอนมถนายน-กรกฎาคม

ประโยชนทางอาหาร ใบออนมรสเปรยวนยมน�ามาใสแกง เชน แกงเหดถอบ

แกงสมฯลฯลกทงดบและสกกนไดน�ามากนเลนและน�ามาต�า

ประโยชนอนๆ เปนยาระบายออนๆเนองจากมรสเปรยว

พชอาหารจากปาแมปม 35

มะแหลบ14

ชอวทยาศาสตร PeucedanumdhanaA.Ham.

บรเวณทพบ ในปาบนดอย

ฤดกาลทพบ ทกฤด

ประโยชนทางอาหาร เปนเครองเทศใสลาบน�าพรกแกงปลาย�าจนกบแตส�าหรบ

ลาบหมหรอลาบเนอนนไมคอยเปนทนยมเทาไรนก

ประโยชนอนๆ แกหวดแกทองอด

พชอาหารจากปาแมปม36

หญาตดหมา15

ชออนๆ หญาตดหมา(ภาคเหนอ)พงโหม(ภาคกลาง)ยานพาโหม

(ภาคใต)

ชอวทยาศาสตร PaederialinearisHook.f.

บรเวณทพบ พบไดทวไป

ฤดกาลทพบ ตลอดทงป

ประโยชนทางอาหาร ยอดออนน�ามาใสแกงออมแกงโฮะและเปนเครองเคยงกน

กบลาบได

ประโยชนอนๆ แกทองอดทองเฟอ

พชอาหารจากปาแมปม 37

มะคอแลน16

ชออนๆ บก/หมก/หมากแงวมะแงะหมกแวว(ภาคอสาน)

คอลงกะเบนสงเครยดขอน(ภาคใต)

ชอวทยาศาสตร NepheliumhypoleucumKurz

บรเวณทพบ ในปาทวไป

ฤดกาลทพบ เดอนเมษายน-พฤษภาคม

ประโยชนทางอาหาร ผลสกมรสเปรยวอมหวานเปนผลไมปาผลกนเลน

ประโยชนอนๆ เปนยาระบายบ�ารงผว

พชอาหารจากปาแมปม38

มะเคาะ17

ชอทองถนอนๆ มะเคาะเคาะจก

มะจกมะโจก(ภาคเหนอ)

ตะครอไข(ภาคกลาง)

บก/หมากคอตะคอ

(ภาคอสาน)

ชอวทยาศาสตร Schleicheraoleosa(Lour.)Merr.

บรเวณทพบ ในปาทวไป

ฤดกาลทพบ ออกผลในชวงเดอนมนาคม-กรกฎาคม

ประโยชนทางอาหาร ผลน�ามากนเลน ผลสกหรอเนอหมเมลดใสสเหลองและ

ฉ�าน�ามรสเปรยวนยมน�ามาจมเกลอล�าตนนยมน�ามาขดใสลาบไกใสน�าป

ประโยชนอนๆ ยาระบายวตามนซ

พชอาหารจากปาแมปม 39

มะหาขนก18

ชออนๆ สฮอกนอย หวดลาว (ภาคเหนอ) หวดขา หวดคา สหวด

มะหวดปา (ภาคอสาน)ก�าซ�ามะหวด (ภาคกลาง)ก�าจ�า

น�าซ�ามะจ�าหมากจ�า(ภาคใต)มะซาหวด(ไทลอ)

ชอวทยาศาสตร Lepisanthesrubiginosa(Roxb.)Leenh.

บรเวณทพบ ในปาทวไป

ฤดกาลทพบ ออกปละครงในชวงเดอนเมษายน-พฤษภาคม

ประโยชนทางอาหาร เปนผลไมสกท�าไวนน�าผลไมผลไมดอง

ประโยชนอนๆ ผวพรรณดสายตาดระบายเจรญอาหารวตามนซ

พชอาหารจากปาแมปม40

เมนอาหารจากปาตนน�าแมปม อาหารพนบ านจากปาเป นวฒนธรรมและ

ภมปญญาทองถนทแสดงถงความสมพนธระหวางคน

กบธรรมชาตทเรยนรสงสมและสบทอดกนมาหลาย

ชวอายคน นอกจากแสดงถงภมปญญาในการใช

ประโยชนและการจดการปาอยางชาญฉลาดแลวยง

แสดงถงความรก ผกพน และเคารพตอธรรมชาต ซง

เปนสงทควรจะไดมการสบทอดตอไปยงคนรนตอๆไป

และอาหารจากปาของชมชนในต�าบลบานเหลาทพงพา

ปาแมปมมาชานานนกเชนกน

เมนจากปาพชในแมปมสวนมากจะเปนแกงเมอง

ตางๆเพราะใชผกเปนสวนประกอบหลกเชนแกงแค

แกงสมแกงผกตางๆรวมไปถงกนเปนผกแกลมน�าพรก

และลาบและเมนจ�าพวกย�าเชนสาผกย�าผกย�าหนอไม

สวนเมนจากเหดเกอบทงหมดนยมน�าไปท�าอาหาร

ทวๆไปประเภทแกงนงผดตมบางชนดนยมน�าไป

ท�าย�าหรอหมก เชน เหดหน ทคนทนจะน�าไปย�า

อยางเดยว หรอไมกเปนเครองเคยงกบย�าหรอลาบ

สวนเหดทน�าไปหมกกเชนเหดไครเหดแกน

พชอาหารจากปาแมปม 41

เครองแกง พรกแหง(คว) กระเทยม ขา

ตะไคร เกลอ กะป

ปลาราสบ มะแขวน หอมแดง

สวนประกอบ ผกเผด

เหด(หหน/ลม/นางฟา)

ดอกแค(ขาว/แดง)

มะเขอ(ขาว)

ดอกงวแหง

ชะอม ถวแปบ ต�าลง

มะเขอพวง ใบชะพล หอมแย

พรกสด จะคาน(หนเปนแวน)

แกงแคไกเมอง01

พชอาหารจากปาแมปม 43

เคลดลบการปรง 1.การควหรอผดเครองแกงนนควรใชไฟกลาง ถาใชไฟแรงจะท�าให

เครองแกงไหมและกลนไมหอม

2.ไกทน�าลงไปควตองควจนเครองแกงซมเขาไปในเนอไกเพอลดกลน

คาวและเพมความหอม

3.ลกษณะเฉพาะของแกงแคคอความเผดรอนทเกดจากสวนประกอบ

ตางๆ เชน มะแขวน จะคาน และผกเผด ถาใครชอบความเผดรอนมากก

สามารถเพมสวนประกอบเหลานได

4.ไกทน�ามาแกงแคควรเปนไกบานเพราะเนอจะแนนและมนจะนอย

วธการท�า 1.เตรยมไกโดยสบเปนชนพอค�า

2.เดดและหนผกทกชนดลางน�าใหสะอาดแลวพกไว

3.โขลกเครองแกงโดยใสทกอยางรวมกนแลวโขลกใหละเอยด

4.ตงหมอเตมน�ามนลงหมอแลวน�าเครองแกงลงไปผดใหหอมโดยใชไฟกลาง

5.เมอเครองแกงหอมน�าไกไปผดใหสก

6.เตมน�าเปลาลงหมอพอทวมไกแลวตมจนไกเปอยไดท

7.ใสผกลงไปโดยน�าผกทสกยากลงกอนแลวตามดวยผกทสกงายคนใหเขากน

(ถาน�านอยสามารถเตมน�าเพมได) เมอผกสกชมรสและเพมเตมดวยเกลอ น�าปลา

ผงชรสตามชอบเมอเรยบรอยปดไฟยกลงพรอมรบประทาน

01 แกงแคไกเมอง

พชอาหารจากปาแมปม44

เครองแกง พรกแหงคว กระเทยม ขา

ตะไคร เกลอ กะป

หอมแดง มะแขวน ปลารา

สวนประกอบ ปลาแหง

หวายปา

เหดลม

แกงปลาแหงใสหางหวายและเหดลม02

พชอาหารจากปาแมปม 45

วธการท�า 1.เตรยมหวายโดยปอกสวนทแกทงไปเอาเฉพาะสวนทออนหนเปนทอนแลว

ฝานบางๆแลวลางดวยน�าเกลอพกไว

2.หนปลาแหงเปนชนพอประมาณ

3.โขลกเครองแกง

4.ตงหมอใสน�าพอประมาณเมอน�าเดอดใสเครองแกงลงไปคนจนเครองแกง

แตกตว

5.ใสปลาแหงลงหมอ พอปลาสกชมรส อาจจะปรงเพมดวยเกลอ น�าปลา

ผงชรสตามชอบ

6.ใสหวายทเตรยมไวลงไป รอจนหมอเดอด พอหวายสกตกใสถวยเตรยม

รบประทาน

02 แกงปลาแหงใสหางหวายและเหดลม

พชอาหารจากปาแมปม46

เครองแกง พรกสด กระเทยม หอมแดง

ขมนสด ตะไคร กะป

ปลาราสบ(เลกนอย)

แกงสมปลาใสตนและสมปอย03

พชอาหารจากปาแมปม 47

สวนประกอบ ปลาสด ตน ยอดผกสมปอย

ใบแมงลก มะขามเปยก น�ามะกรด

วธการท�า 1.เตรยมปลาขอดเกลดเอาไสออกลางพงปลาใหสะอาดและสบเปนชนๆ

2.แกะตนลอกเปลอกดานนอกออกทบพอบบแลวหนเปนชนพอดค�า

3.โขลกเครองแกงรวมกนใหละเอยด

4.ตงหมอใสน�าพอประมาณพอหมอเดอดน�าเครองแกงลงไปละลายน�า

5.หมอเดอดใสตนลงไปคนใหเขากนรอหมอเดอดอกครงแลวใสปลา

6.ใสยอดผกสมปอย รอสกพกชมรส ปรงรสเพมดวยน�าปลา ผงชรส และ

น�ามะกรด

7.ปดทายดวยใบแมงลกปดไฟพรอมรบประทาน

เคลดลบการปรง 1.ตนเมอลอกเปลอกออกแลวควรทบพอบบกอนน�าไปแกง จะได

เขาเครองออนและสกงาย

2.ปลาทน�ามาแกงควรเปนปลาสด และกอนน�าปลาลงหมอตองรอ

ใหน�าเดอดกอนทกครงเพอลดความคาวของปลา

3.ยอดสมปอยมความเปรยวในตวอยแลว มะขามเปยกและมะนาว

ไมตองใสกได

03 แกงสมปลาใสตนและสมปอย

พชอาหารจากปาแมปม48

เอกสารอางอง

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด�ารฯ.[ระบบออนไลน].

แหลงทมา:http://www.rspg.or.th

สถาบนวจยและพฒนาทสง.[ระบบออนไลน].แหลงทมา:https://hrdi.or.th

ส�านกงานพฒนาเศรษฐกจจากฐานชวภาพ.[ระบบออนไลน].

แหลงทมา:http://www.bedo.or.th

ส�านกอทยานแหงชาต. “อทยานแหงชาตแมปม.” [ระบบออนไลน]. แหลงทมา:

http://park.dnp.go.th/visitor/nationparkshow.php?PTA_CODE=9113

MedThai.[ระบบออนไลน].แหลงทมา:https://medthai.com/

พชอาหารจากปาแมปม 49

ภาคผนวก

1. นายหนอยเตจะบญ

2. นายเสารแกวแสนเขยว

3. นางจนจราหอมนาน

4. นายพงษศลปบญมาเครอ

5. นางสรกาญจนกตตกรวรชาต

6. นายมงคลจนะวรรณ

7. นางอ�าพรพาไต

8. นางมาลยทะนนใจ

9. นายปดคมสวรรณ

10.นายสมศกดกาอนทร

11.นายบญมค�าอาย

12.นางกญญาลอไชย

13.นางสเรยมลกษณบญทาเครอ

14.นายสวางใจเยน

15.นายศภชพสรวงศใจ

16.นางนงคราญหลาแกว

17.นางอมรรตนมงวงค

18.นางชอนจนะวรรณ

19.นางสนนทวงศศรชย

• รายชอนกวจย20.นางวรนธรยงกจไพศาล

21.นางสาวกรรณการกาอนตา

22.นางสาวโสภาวรรณวนทะวธ

23.นางผกาพนธถาใน

24.นางจนทรทพยแสนเขยว

25.ด.ญ.พชญสนศรแกว

26.นางรงรสณณล�าปาง

27.นางวนทตยชอบจตต

28.นางสภาภรณจนทรมา

29.นางชลพรยอดฟา

30.นางสภคสรวรรณปลก

31.นางวชราภรณอนตะวงศ

32.นางศรประภามสข

33.นางปราณเฉลมทรพย

34.นางชนใจใจเยน

35.นางเจรญศรไชยขตธ

36.นางสาวนภาพรรณวงคปด

37.นายเตงใจใจ

38.นายหลนปนใจ

1. นายธระพงศโพธมน

2. นางสาวอรตารชธาน

3. นางสาวอนงคนาถทองเกด

• รายชอผชวยนกวจย4. นางสาวปรชญาพรโพธแกว

5. นางสาวศรลกษณค�าจนทร

6. นางสาวยภาวรรณแสงกาศ

พชอาหารจากปาแมปม50

• ชาวบานต�าบลบานเหลา

• เครอขายแมญงพะเยา

• เครอขายแมญงลมน�าอง

• สถาบนชมชนลมน�าโขง

• อทยานแหงชาตแมปม

อาหารพนบานจากพชในปาแมปม เปนวฒนธรรมทองถนทแสดงถง ความสมพนธระหวางคนกบธรรมชาต ทเรยนร สงสม และสบทอด กนมาหลายชวอายคน แสดงถงภมปญญาในการใชประโยชนและ การจดการปาอยางชาญฉลาด แสดงถงความรก ผกพน และเคารพตอธรรมชาต ซงควรจะไดมการรวบรวมและสบทอดตอไปยงคนรนตอๆ ไป ดวยเหนความส�าคญดงกลาว ชาวบานต�าบลบานเหลา เครอขายแมญงพะเยา เครอขายแมญงลมน�าอง สถาบนชมชน ลมน�าโขง และอทยานแหงชาตแมปม จงไดรวมกนท�าวจยจาวบานขน

9

ISBN 978-616-92672-3-2

786169 267232

• ชาวบานต�าบลบานเหลา

• เครอขายแมญงพะเยา

• เครอขายแมญงลมน�าอง

• สถาบนชมชนลมน�าโขง

• อทยานแหงชาตแมปม

สนบสนนโดย

พชอาหารจาก

ปาแมปม