ზედსართავი სახელი

Post on 15-Apr-2017

173 views 10 download

Transcript of ზედსართავი სახელი

, ზედსართავი სახელი ეწოდება სიტყვას რომელიც – .არსებითი სახელის რამე ნიშან თვისებას ასახელებს

• მაღალი მთა• ტკბილი გალობა• სოფლელი კაცი• უსახლკარო ძაღლი

ზედსართავი სახელის კითხვები• ? როგორი ლამაზი ( ) ყვავილი• ? რომელი მეცხრე ( )ცა• ? რანაირი წვიმიანი ( )დღე• ? სადაური ქუთაისელი ( )ბიჭი• ? როდინდელი შარშანდელი ( )თოვლი• .....

?

• მაგრამ

?რანაირი

ფეხიანი( )ჭიქა

ზედსართავი

?რანაირი

ამნაირი( )ცხოვრება

ნაცვალსახელი

:ზედსართავი სახელი ორგვარია

დიდი ქუდიანი პატარა უფანჯრო წითელი აქაური

მწვანე გუშინდელი ერთიანი

ვითარებითი, პირველადი ძირეული მიმართებითი

წარმოქმნილი

ხარისხის ფორმები ვითარებითი ზედსართავი

ძირეული ლურჯი უფროობითი ულურჯესი

ოდნაობითი მოლურჯო

ზოგიერთი მიმართებითიც :აწარმოებს ხარისხის ფორმებს

ჭკვიანიუჭკვიანესი

ბედნიერიუბედნიერესი

( )ერთგული რთული სახელიუერთგულესი

– , – ელ ილ ( )იკარგება

გრძელ ი უგრძეს ი მოგრძოტკბილ ი უტკბეს ი მოტკბოსქელი უსქეს ი მოსქო

* * *

• კარგი• უკეთეს ი• საუკეთესო

• ცუდი• უარესი

ზედსართავისა და არსებითის ერთად ბრუნებათანხმოვანფუძიანი ხმოვანფუძიანი

. სახ ცივი ქარი ღრმა აზრ-ი. მოთხ ცივმა ქარმა –ღრმა აზრ მა

. მიც ცივს ქარს –ღრმა აზრ ს. ნათ ცივ ი ს ქარ ის –ღრმა აზრ ის. მოქ ცივ ი თ ქარ ით –ღრმა აზრ ით. ვით ცივად ქარ ად –ღრმა აზრ ად. წოდ ცივო ქარ ო –ღრმა აზრ ო

მრავლობითი. – – – – – – –სახ ცივ ი ქარ ებ ი ცივ ნ ი ქარ ნ ი

. – – – –( ) –მოთხ ცივ მა ქარ ებ მა ცივ თა ქარ თა. მიც ცივ– – – – ( ) –ქარ ებ ს ცივ თა ქარ თა. ნათ ცივ– ი – – – ( ) –ქარ ებ ის ცივ თა ქარ თა. მოქ ცივ–ი – – –––––ქარ ებ ით. ვით ცივ– – – –––––ქარ ებ ად. – – – – – –წოდ ცივ ო ქარ ებ ო ცივ ნ ო ქარ

–ნ ო

-მსაზღვრელ საზღვრული ( ) , მსაზღვრელი განსაზღვრება სიტყვაა

რომელიც ახლავს არსებითი სახელით( ) ან მასთან გათანაბრებული სიტყვით

გადმოცემულ წევრს , და ახასიათებს განსაზღვრავს მას რამე ნიშნით.

მსაზღვრელი საზღვრული მწვანე მინდორი

ღრმა აზრი

-მსაზღვრელ საზღვრული• ქუდიანი კაცი უიღბლო გიგო

• რკინის კოვზი თეთრი ცა

• მამის ანდერძი მზიანი დილა

-მსაზღვრელ საზღვრული• თუ მსაზღვრელად გვაქვს კუთვნილებითი

(ნაცვალსახელები , , , ჩემი შენი ჩვენი თქვენი, მათი), მაშინ მსაზღვრელი მიცემით ბრუნვაში აუცილებლად

: დაირთავს ბრუნვის ნიშანს მსაზღვრელი საზღვრული• - -ჩემ ი წიგნ ი• - -ჩემ მა წიგნ მა• -ჩემ ს - წიგნ ს ( და არა - ჩემ წიგნს)• - -ჩემ ი წიგნ ის• - -ჩემ ი წიგნ ით• ჩემ-ს -წიგნ ად• - -ჩემ ო წიგნ ო

:მსაზღვრელიორგვარია შეთანხმებული მართული

ცრემლიანი თვალი მზის სხივიცრემლიანმა თვალმა მზის სხივმაცრემლიან თვალს მზის სხივსცრემლიანი თვალის მზის სხივის...

შეთანხმებული, რომელიც საზღვრულთან ერთად იცვლის ბრუნვის ნიშნებს

პირაპირი ან შებრუნებული წყობისას

- -მაღალ ი სახლ ი სახლი მაღალი- -მაღალ მა სახლ მა - -სახლ მა მაღალ

მა - ... მაღალ სახლს ს - - ...სახლ ს მაღალ ს

!!!ესეც შეთამხმებულია• - ღრმა აზრი აზრ ი ღრმა• - - ღრმა აზრ მა აზრ მა

-ღრმა მ• - - ღრმა აზრ ს აზრ ს -ღრმას

• - - ღრმა აზრ ის აზრ ის -ღრმის

• - - -ღრმა აზრ ით აზრ ით ღრმით

• - - ღრმა აზრ ად აზრ ად -ღრმად

• - - ღრმა აზრ ო აზრ ო -ღრმაო

,მართული განსაზღვრება , :რომელიც საზღვრულის ბრუნვის მიუხედავად მუდმივად ნათესაობით ბრუნვაში რჩება

• -ხ ის -კოვზ ი- ხ ის -კოვზ მა- ხ ის -კოვზს ს- ხ ის -კოვზ ის- ხ ის -კოვზ ით- ხ ის -კოვზ ად- ხ ის -კოვზ ო

( ) ( , თუ სიტყვას მართული ნათესაობითი ბრუნვის მსაზღვრელი მოსდევს კოვზი ხისა სახლი, , ...), ( ) :სათნოებისა ანდერძი მამისა კედელი აგურისა მაშინ სავრცობი ა აუცილებელია

ლექსი ბარათაშვილის , ა ბავშვი მეზობლის , ა

დილა მშვიდობის ა ( და არა დილა)მშვიდობის

: ამგვარ წყობას ორი ბრუნვა არ ეწარმოება :ნათესაობითი და მოქმედებითი

• - -სახლ ი ხ ისა• - -სახლ მა ხ ისა-მ• - სახლ ს ხ-ისა-ს• -• -• - სახლ ად ხისა• - სახლ ო ხისავ

, ჩვენ უკვე ვიცით როგორდაირთავს ბრუნვის ნიშნებს წოდებისა . და პროფესიის აღმნიშვნელი მსაზღვრელები შეადარეთ ორი

.სვეტი /ბატონი ქალბატონი

პროფესორ ი შანიძე ბატონი შანიძეპროფესორმა შანიძემ ბატონმა შანიძემ

პროფესორ- შანიძეს ბატონ- შანიძესპროფესორ- შანიძის ბატონი შანიძისპროფესორ- შანიძით ბატონ იშანიძით

პროფესორ- შანიძედ ბატონ- შანიძედ

პროფესორო შანიძე ბატონო შანიძე

სარჩევი1. ?რა არის ზედსართავი2. : ზედსართავი სახელი ორგვარია პირველადი და

;წარმოებული3. , , ხარისხის ფორმები თავისებურებანი

;გამონაკლისები4. ზედსართავისა და არსებითის ერთად ბრუნება

( ), ბოლოხმოვნიანი და ბოლოთანხმოვნიანი.მრავლობითი

5. - ?რა არის მსაზღვრელ საზღვრული6. , , , , ჩემი შენი ჩვენი თქვენი მათი .მსაზღვრელად7. ბ /ატონი ქალბატონი .მსაზღვრელად

? , ყველა ტკივილი იძინებს ბოლოს , მაგრამ მე მაინც მინდოდა მეთქვა

, რომ დღემდე შენით ვცხოვრობდი მხოლოდ . შენ იყავ სუნთქვაც და გულის ფეთქვაც

გადიან წლები და ფიქრითდაღლილს , გადაუხდელი მრჩება ვალები

, და მეკარგება მშობლების სახლი . აუტანელი და საყვარელი

… , მაგრამ ჯერ უნდა მოვიდეს თოვლი , და გადმოფინოს თეთრი აფრები და შენი ნაზი სხეულის თრთოლვით

. ათრთოლდეს თოვლი და ყველაფერი , მე ვაღებ სარკმელსდა ჭადრებს ვითვლი

, ჭადრებს გაქცევა შეეძლოთთითქოს , და კვლავ მზადა ვარ უარეს დღისთვის

.თუმცა უკეთეს დღეებზე ვფიქრობ

გაასწორეთ შეცდომები1. .ეს წიგნები ბატონ გიორგის გადაეცით2. .ეს წიგნები ბატონ გიორგის ბიბლიოთეკიდანაა3. , .ვეღარ გავიგე მამაომ რა თქვა ბოლოს4. .შენი ძმაო ჩემ მეზობელს ელაპარაკებოდა5. , .ჩემს გამო ნუ შეწუხდები არ შემცივდება6. .ჩემს ფანჯარას დილაობით ბეღურები სტუმრობენ ხოლმე7. .ჩემს მშობელ ქუჩას თავს ვევლებოდი8. .ექიმი ჯაფარიძის მითითებით ავადმყოფი სტაციონარში გადაიყვანეს9. , .ჩვენც შეგვიყვარდა ეს ბაღნარი სიმშვიდის სინათლის და სილამაზის10. , !დილა მშვიდობის ჩემო პატარებო11. .მალე ჩვენი მამაო და მეგობარო შემოგვიერთდნენ12. , ?მამაო როგორ უნდა მოვიქცე ასეთ შემთხვევაში13. , .გეპატიჟებით ჩემ კაბინეტში იქ ვილაპარაკოთ14. .მათ შვილებს მუხის წვერზე აეშენებინათ ბუდე15. .მათ წინაშე მე თავდახრილი ვიდექი16. .არასოდეს მიფიქრია თქვენ მომავალზე17. .ეს საყვედურები თქვენ გამო მივიღეთ18. .ეს ამბავი მამაოს გადაეცი19. .ხალხი სწორედ თქვენ ეზოში შეიკრიბა20. .ეს ხეობა ცივ ქარების მხარეა21. .ეს ჭადარი ცივ ქარებს გადაუხრია ხეობისკენ

.გმადლობთ