Post on 04-Jan-2016
description
АРНАЙЫ ТОПОГРАФИЯ
Сутемгенов Ж.Б.Сутемгенов Ж.Б.
9-2ЗЧС-09 тобы
Тақырыбы: Жазық тікбұрышты координаталарды
анықтау және картаға еңгізу
21.04.2011
1 сурет. Жер шарының беті алты градустық аймақтарға бөлінуі
Координаталық аймақтар мен олардың нөмірленуінің сызбасы: а – Жер Пішіні бойынша; ә – координаталық осьтердегі жазылған түрінде
Жазық тікбұрышты координаталар жазықтықтағы координаталар осіне қатысты нүктенің орның анықтайтын
сызықтық шаманы білдіреді
0
Х
У
I ширек
III ширек
II ширек
I Vширек
+У+Х
-У-Х
+У-Х
-У+Х
I ширек
III ширек
II ширек
IV ширек
90°
270°
360°
180°
Координаталық тордын ширектерге бөлінуі
Аймақтың координаталық жүйесі
Алты градустық аймақтағы тікбұрышты координаталар
жүйесінің осі
Әрбір қатар өзара перпендикуляр тік және көлденең (Х,У) сызықтарға бөлінуін
тікбұрышты координаталық тор деп айтады
0
Х
У
4311
4 қатар 189 км батысқа
қарай
Х-Х қатар саныХХХ арақашықтық
6065
6065 км солтүстікке
қарай
А
0
Х
У
А(нүк) нүктенің түзу тікбұрышты координатасын
анықтау(Бірінші «I» ширекте)
Х= Х0+(±ΔХ)У= У0+(±ΔУ)
Х0= 6066 кмУ0=4311 км
Х0
У0
ΔУ
ΔХ
{ Ln
m
L= 2 см =500 мn= 2 мм = 50 мm= 0,2 мм=5 м
Карта масштабына сәйкес өлшембірліктерді анықтау(1:25000)
L= 2 см =500 мn= 2 мм = 50 мm= 0,2 мм=5 м
Карта масштабына сәйкес өлшембірліктерді анықтау(1:25000)
Х(А)
У(А)
0 321(У) 4
10(Х)
8(Х) 3(у)
8(Х)
Х(А)= 0L+8n+10m= 0+400+50=450 мУ(А)= 1L+3n+8m=500+150+40=690 м
А(кес)= l+n+m
А
0
Х
У{
{450 м
690 м
А(нүк) нүктенің түзу тікбұрышты координатасы
(Бірінші «I» ширекте)
Х= Х0+(±ΔХ)У= У0+(±ΔУ)
Х0= 6066 кмУ0=4311 км
ΔХ= 450 м = 0,450 кмΔУ= 690 м = 0,690 км
ХАI= 6066+0,450=6066,450 кмУАI = 4311+0,690=4311,690 км
А
Х
У0
{{540 м
304 м
А(нүк) нүктенің түзу тікбұрышты координатасы
(Бірінші «III» ширекте)
Х= Х0+(±ΔХ)У= У0+(±ΔУ)
Х0= 6067 кмУ0=4312 км
ΔХ= 540 м = 0,540 кмΔУ= 305 м = 0,304 км
ХАIII= 6067+(-0,540)=6066,460 кмУАIII = 4312+(-0,305)=4311,696 км
А(нүк) нүктенің түзу тікбұрышты координатасы
(Бірінші «I» ширекте)
Х= Х0+(±ΔХ)У= У0+(±ΔУ)
Х0= 6066 кмУ0=4311 км
ΔХ= 450 м = 0,450 кмΔУ= 690 м = 0,690 км
ХАI= 6066+0,450=6066,450 кмУАI = 4311+0,690=4311,690 км
А(нүк) нүктенің түзу тікбұрышты координатасын
ТексеруХ(нүк)= (ХI+ХII)÷2У(нүк)= (УI+УII)÷2
А(нүк) нүктенің түзу тікбұрышты координатасы
(Бірінші «III» ширекте)
Х= Х0+(±ΔХ)У= У0+(±ΔУ)
Х0= 6067 кмУ0=4312 км
ΔХ= 540 м = 0,540 кмΔУ= 305 м = 0,305 км
ХАIII= 6067+(-0,540)=6066,460 кмУАIII = 4312+(-0,305)=4311,696 км
Х(А)= (6066,450+6066,460)÷2= 6066,455 км У(А)= (4311,690+4311,696)÷2= 4311,693 км
Жауабы: Х(А)=6066,455 км У(А)= 4311,693 км
0
Х
У
В(нүк) нүктесің түзу тікбұрышты координатасы
арқылы картаға еңгізу
Берілген координата:ХВ= 6067,320 кмУВ= 4312,550 км
1. Координата басың анықтаймызХ0= 6067 кмУ0=4312 км
В
0
Х
У{{320 м
550 м
В(нүк) нүктесің түзу тікбұрышты координатасы
арқылы картаға еңгізу
Берілген координата:ХВ= 6067,320 кмУВ= 4312,550 км
2. ΔХ және ΔУ шамаларынанықтап, картаға еңгіземіз
ΔХ= 0,320 км = 320 мΔУ= 0,550 км = 550 м