Koop bloemen!

Anne Westerduin

Koop bloemen!

Hoe je voordeel haalt uit tegenslag

Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

www.uitgeverijboekencentrum.nl

Deze uitgave kwam tot stand in samenwerking met SestraVrouw, een platform voorchristenvrouwen in Nederland.www.sestravrouw.nl

Ontwerp omslag: Studio VrolijkAuteursfoto omslag: EljeeOntwerp binnenwerk: Gerard de Groot

ISBN 978 90 239 2046 5NUR 707

Koop bloemen! verscheen eerder onder de titel Ongeluk.

De bijbeltekst in deze uitgave is ontleend aan De Nieuwe Bijbelvertaling, © NederlandsBijbelgenootschap 2004/2007.

© 2011 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

Alle rechten voorbehouden

Bij de titel van het boek

Het gaat vanzelf… de neiging om je in tijden van tegenspoed vooral terichten op wat moeilijk is en je zwaar valt. De mensen om je heen doendaar met de beste bedoelingen aan mee. Ze zouden niet graag willendat jij denkt dat jouw toestand hun niet interesseert! Voor je ’t weet hebje het steeds over je moeilijkheden of draai je in gedachten rondjes omje misschien wel uitzichtloze situatie. Dat is logisch en het hoort erbij. Toch is het ook goed om bewust aandacht te geven aan wat je ontvangtaan liefde, goedheid en geluk. Wanneer er tegenslag op je pad komt (inmijn geval door een ongeluk, in jouw situatie misschien andere proble-men) is het een uitdaging om toch ook geluksmomenten te ervaren. Maar… eerlijk is eerlijk, dat vraagt wel iets van je! Wanneer je je niet wiltlaten ontstemmen door wat je overkomen is, dan moet je er zelf overnadenken wat die negatieve spiraal doorbreken kan. Wat zijn de din-gen die jou blij maken? Wat doet jou goed? Dat is voor geen mens het-zelfde. Ik ben dol op verse bloemen, maar het was nooit in mijn hoofdopgekomen ze gewoon voor mezelf te kopen als ik een oppepper kongebruiken. Maar waarom eigenlijk niet? Zo wil ik jou in dit boek ook inspireren om erover na te denken opwelke manier jij je eigen omstandigheden positief kunt beïnvloeden.Het geloof in de Here Jezus, die van Zichzelf zegt ‘Ik ben erbij’ kandaarin een cruciale rol spelen. Je bent al een belangrijke stap verder alsje op z’n minst kunt zeggen dat de scheidslijn tussen geluk en ongelukminder scherp ligt dan je voorheen gedacht had…

Anne Westerduin

5

Dit boekje geef ik jou omdat…

Inhoud

Proloog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Als je stilgezet wordt… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

1 Waar is God? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16God is groter dan wij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

2 Het is zo… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21De regie uit handen geven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

3 Je bent en blijft dezelfde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Je komt jezelf nu tegen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

4 Geef je over aan het onbekende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29De controle over je leven loslaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

5 Ik zie het niet meer zitten! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Zelfs in een moeilijke periode zijn er ups en downs . . . . . . . . . 35

6 P-zone op je levenspad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Je leven tussen haakjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

7 Liever wel bezoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Je helpt elkaar het meest door je open te stellen . . . . . . . . . . . . 43

8 God geneest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46God geneest op zijn tijd en manier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

9 Post onvoorzien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50De bijverschijnselen van tegenslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

10 Zielig op de schaal van 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Van vergelijken naar afkijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

11 Ik mis je! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59Wat verwacht je eigenlijk van de mensen om je heen? . . . . . . 60

12 Midden in de nacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63In de nacht lijkt alles erger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

13 Luisteren naar je eigen hartslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Alleen zijn brengt je dichter bij jezelf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

14 Geef jezelf bloemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72Maak een verlanglijstje! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

15 Ik voel me rot, maar ik weet niet waarom! . . . . . . . . . . 76Altijd gelukkig zijn kan niet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

16 Meeleven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80Meeleven valt niet altijd mee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

17 Baas over je eigen agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84Aan de zijlijn van het leven staan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

18 Wees op jouw manier erbij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Wat kan ik voor jou doen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

19 Eropuit! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Tegenslag raakt je allebei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

20 Gaat het weer een beetje? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100Aangepast gedrag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101Een jaar verder… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Wat kun je zelf doen als je het niet meer ziet zitten? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109(Tips bij hoofdstuk 5, 12 en 15)

Hoe leer je geduld te oefenen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110(Tips bij hoofdstuk 6)

Hoe zorg je voor wat meer humor in je leven? . . . 111(Tips bij hoofdstuk 9)

Hoe leer je om veerkrachtig(er) met tegenslag om te gaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112(Tips bij hoofdstuk 10)

Verlanglijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114(Tips bij hoofdstuk 14)

Telefoonstress . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116(Tips bij hoofdstuk 17)

Wat kun je nu voor een ander betekenen? . . . . . . . . 118(Tips bij hoofdstuk 18)

Hoe help je je partner/goede vriendin concreetin tijden van tegenslag? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120(Tips bij hoofdstuk 19)

ProloogTerugblik

Snelweg A28, dinsdag, 16.25 uur

De airco werkt niet goed. Ik heb het warm, maar het raam open-doen levert zo veel lawaai op dat ik het dan nog liever heet heb.Het is druk, je kunt wel merken dat we allemaal een aantal dagenvrij hebben gehad. De vrachtwagens schuiven achter elkaar overde weg zoals ik de pakken sap in de supermarkt in een bood-schappenkrat zet. Nou ja, ik heb geen haast. De lasagneschotelstaat in de koelkast te wachten omdoor mijn oudste dochter in deoven geschoven te worden. Alsik er zelf maar om half zes ben.

Terwijl ik invoeg krijgt mijn auto een tik tegen delinkerkant. Hij begint te schuiven over het wegdek. Links naast mezie ik auto’s, rechts de ijzeren vangrail. Hoe blijf ik in vredesnaamop de weg? Ik voel dat mijn handen gaan tintelen en mijn hoofdbegint ook raar te doen: net alsof ik steeds denk dat ik droom entoch ook weer niet. Waar kan ik heen? Ik knijp in het stuur. Domdat ik nooit een ANWB-cursus heb gevolgd. De rem en het gaspe-daal doen niet wat ik wil. Zo simpel gaat een mens dus dood,daar hoef je niets voor te willen of te kunnen, dat gaat gewoonvanzelf. Met mijn ogen stijf dicht geknepen wacht ik op watkomen gaat…

De airbags slaan als witte wolken in mijn gezicht. Ik hoor eenenorme dreun, gevolgd door een stilte. Ergens achter mij rijdenauto’s door alsof er niets is gebeurd. Leef ik nog? Als ik mijn ogenopendoe zie ik op een paar centimeter van mij af een boom. De

11

Ik knijp in het stuur. Dom dat ik nooit een

ANWB-cursus heb gevolgd

auto gromt na, alsof hij niet verkroppen kan dat de boom nietwijkt. Voor hij alsnog een poging gaat wagen, moet ik weg hier enwel zo snel mogelijk. Het portier wil met moeite open. Als ik hiermaar uit ben, dan is het voorbij.

Dacht ik.

Vriendschap die uit het hart stroomt kan niet bevriezen door tegenspoed,

zoals het water dat uit een bron stroomt niet dicht kan vriezen in de winter

12

Inleiding

Memoires

Hoe vaak zal ik mijn ongeluk opnieuw beleefd hebben? In het begin leek het wel alsof ik me elke keer de details voor de geestmoest halen om het op een rijtje te krijgen. Het kon zomaar gebeurendat ik mijn tanden wilde poetsen en vele minuten later met de tanden-borstel in mijn hand bedacht: o ja, ik zou gaan poetsen. Onder demeest gewone handelingen door drong het ongeluk zich weer aan meop. Maar een logische oorzaak en gevolg (waarom overkwam mij dit?)vond ik niet. Niet dat ik het vreemd vond dat ook mij zoiets kon tref-fen. Dat leek me eerder logisch: waarom ik niet?!Maar de vraag of het ook een bijzondere betekenis had of ‘doodgewoontoeval’ bleef me wel bezighouden. Een zwaar auto-ongeluk zorgde vooreen ommezwaai in mijn bestaan. Normaal heb ik een druk programmawaarbij ik alles tot in de puntjes organiseer. Wie kookt er, wie van onsis er thuis voor de kinderen? En dat viel ineens weg. Ik kon niets meer,alleen maar afwachten. Het leek op zo’n krater die je op de maan ziet,maar nu was hij geslagen in mijn eigen levensgrond. Een groot donkergat waar ik niet omheen kon. Ik had die middag een dun zomerjurkjeaan en in mijn agenda stonden na de bewuste datum geen lege blad-zijden. Geen moment hield ik er dus rekening mee dat het wel eensmijn laatste dag zou kunnen zijn! Een paar weken later bekijk ik defoto’s van een familiefeestje met andere ogen. Ze zijn de dag voor hetongeval genomen. Natuurlijk weet ik beter, maar toch tuur ik naar defoto’s of ik aan mezelf iets kan zien van een voorgevoel. Kijk ik ernsti-ger, voelde ik me al iets anders dan anders? Maar niets wijst in die rich-ting.

13

Voor jouAls je stilgezet wordt…

Traumatische gebeurtenissen horen bij het leven. Je krijgt onverwachtseen telefoontje dat iemand is overleden die je niet missen kunt, je hoortdat je kanker hebt, je man of vrouw geeft aan niet meer met je verderte willen. In een klap voelt het alsof je leven van de dagelijkse railsafrijdt...Overeenkomst tussen al dit soort zaken is dat je je er niet of nauwelijksop voor kunt bereiden. Het zijn kraters waar je in tuimelt, die zich‘ineens’ voordoen in je bestaan. Of je wilt of niet: je moet er iets mee,terwijl je er eigenlijk het liefst voor weg wilt rennen.In het dagelijks leven hebben we allemaal te maken met kruispuntenen kraters. Kruispunten zie ik als de momenten waarop je leven in posi-tieve zin een wending neemt: je krijgt die baan, je trouwt, je krijgt eenkind. Je leven krijgt een andere, nieuwe invulling. Hoewel je je maarbeperkt kunt voorbereiden op wat het nu écht voorstelt om getrouwdte zijn, heb je waarschijnlijk wel de tijd gehad om aan het idee te wen-nen en je er een voorstelling van te maken. Je hebt een huis ingerichten gesproken over de verdeling werk en huishouden. Als het goed is,heb je er samen over nagedacht hoe je het gezamenlijke dagelijks levenvorm wilt gaan geven.Dat is met kraters minder het geval. Niemand koopt een boekje Hoe tehandelen in geval van... Over akelige gebeurtenissen denken we lieverniet na. ‘Als het zover is, is het nog vroeg genoeg,’ zeggen we dan. Tochmoet je ook na een krater verder: na een paar dagen kom je erachterdat je boodschappen moet halen omdat er niets meer in huis is of ont-dek je dat je wel je dekbed over je hoofd kunt trekken, maar dat jedaarmee de tijd niet terug kunt draaienen je je ook niet beter voelt.

Wie iets ergs overkomt, krijgtvaak te horen: We zullen voorje bidden! Dat is fijn om te horen.

14

Al dan niet met Gods hulp ben je zelf aan zet

in deze omstandigheden

Maar ondertussen weet je in tijden van tegenspoed ook al snel dat erbijna elke dag een groter of kleiner obstakel is waar je hoe dan ooktegenaan loopt, waar je concreet wat mee moet. Jij voelt je handicap, jijmist je man als je in de winkelstraat andere stellen ziet lopen, jij voelthet in je portemonnee dat je je baan kwijt bent. Ondanks de goedbe-doelde opmerkingen van mensen realiseer je je al snel: al dan niet metGods hulp ben je zelf aan zet in deze omstandigheden. Zie dit boek als een verzameling van ervaringen. Het kan je soms alleenal opluchten wanneer je merkt dat ook andere mensen deze ellende oftegenslag hebben gekend. Nee, door die wetenschap gaat je verdrietniet over. Maar door de tegenslag in een breder perspectief te zien gaje dingen soms wel een beetje begrijpen. O, daarom reageer ik zo! Of:ik ben in elk geval niet de enige! Het is een diepe behoefte van iedermens om op z’n minst de eigen reacties te begrijpen, maar ook begre-pen te worden. Het zou mooi zijn wanneer je door middel van dit boek-je als het ware kunt ‘afkijken’: hoe heeft zij dat beleefd of hoe is zijermee omgegaan? Daarom is dit boekje niet bedoeld om in één keer grondig te lezen. Datkan natuurlijk wel, maar het komt beter tot z’n recht wanneer je het erelke keer even bij pakt als je ergens tegenaan loopt. Het leven gaat jenu eenmaal de ene dag gemakkelijker af dan de andere. Naast hetlezen van mijn ervaringen, wat je prima in één keer kunt doen, kun jeje alvast oriënteren op de thema’s. Ik hoop stiekem dat je op het bewus-te moment dat een thema zich in jouw leven voordoet, bedenkt: wachteens, stond daar niet iets over geschreven in Ongeluk? Als ik je daar-mee dan een stukje verder heb kunnen helpen in je (verwerkings)pro-ces, is de opzet van dit boekje geslaagd.

De inhoudsopgave geeft je een indruk welke ervaring jou vandaag hetmeest zou kunnen zeggen.

15