Tổng quan về c¸c ph­¬ng ph¸p đ¸nh

gi¸ kinh tÕ y tÕ

HHàà nnộộii-- 20072007

KHOA Y TẾ CÔNG CỘNGBỘ MÔN KINH TẾ Y TẾ

MôcMôc titiªªuu

Sau bµi gi¶ng, häc viªn cã kh¶ n¨ng:

Tr×nh bµy kh¸i niÖm ®¸nh gi¸ kinh tÕ y tÕ. Tr×nh bµy kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ kh¶ n¨ng ¸p dông

cña 4 ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ kinh tÕ y tÕ TÝnh to¸n vµ ®­a ra quyÕt ®Þnh cho bµi tËp ®¸nh gi¸

kinh tÕ y tÕ

§§¸̧nhnh gigi¸̧ llµµ gg××??

Evaluation= Assessment of somethingEvaluation= Assessment of something

NhËn ®Þnh sù vËt, hiÖn t­îng lµ tèt hay xÊu, ®¹t hay ch­a ®¹t

§¸nh gi¸ g× ëlíp häc cña chóng ta ???

- Đầu vào (Inputs): TiÒn, Gi¶ng viªn, Häcviªn, ThiÕt bÞ, Tµi liÖu, Kh¸c

- Hoạt động (Progress): Cã ®¶m b¶oCT? §ñ sè buæi §ñ néi dung?

- Đầu ra (Outputs): ? ng­êi ®­îc ®µot¹o ? bµi tr×nh bµy? bµi kiÓm tra

- Kết quả (Outcomes): ? ng­êi®­îc ®µo t¹o cã kiÕn thøc tèt, ?¸p dông ®­îc vµo thùc tÕ

- Ảnh hưởng (Impacts):Gãp phÇn c¶i thiÖn søc

khoÎ ng­êi d©n

Hoạt động

Đầu vào

Đầu ra

Đầu ra cóchất lượng

Đầu ra kémchất lượng

Kết quả

Ảnh hưởng

§§¸̧nhnh gigi¸̧ KinhKinh tÕtÕ YY tÕtÕ??

§¸nh gi¸ vÒ chi phÝ vµ kÕt qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p ®iÒutrÞ, dù ¸n, ch­¬ng tr×nh y tÕ.

ChÝ phÝ (costs)

Chi phí (Cost)ChiChi phphíí (gi(giáá ththàành)nh) llàà totoàànn bbộộ ngunguồồnn llựựcc ccầầnn thithiếếtt đđểể ttạạoorara vvàà/ho/hoặặcc cungcung ccấấpp mmộộtt ddịịchch vvụụ nnààoo đđóó

Giá (Price)GiGiáá ccủủaa ddịịchch vvụụ llàà ssốố titiềềnn mmàà ngưngườờii muamua,, hohoặặcc ngưngườờiibbệệnhnh,, phphảảii trtrảả khikhi hhọọ ssửử ddụụngng ddịịchch vvụụ..

Giá trị (Value)GiGiáá trtrịị llàà khkhááii niniệệmm đđáánhnh gigiáá chchủủ quanquan ccủủaa ngưngườờii muamua,,hayhay ngưngườờii ssửử ddụụngng ddịịchch vvụụ yy ttếế–– hhọọ đđáánhnh gigiáá ddịịchch vvụụ hhọọmuamua đđáángng gigiáá đđếếnn đâuđâu vvàà llààmm chocho hhọọ hhààii lònglòng đđếếnn mmứứccnnààoo ((ttíínhnh ccầầnn thithiếếtt vvàà khkhảả năngnăng chichi trtrảả))

§§¸̧nhnh gigi¸̧ KinhKinh tÕtÕ YY tÕtÕ??

§¸nh gi¸ vÒ chi phÝ vµ kÕt qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p ®iÒutrÞ, dù ¸n, ch­¬ng tr×nh y tÕ.

KÕt qu¶ (Consequences)

Effectiveness?

Efficiency?

Efficacy?

KÕtKÕt ququ¶¶ trongtrong ®¸®¸nhnh gigi¸̧ trongtrong yy tÕtÕ??

T¨ngc­êng søckhoÎng­êi d©n

Sè s¶nphÈm ®¹tyªu cÇuchÊt l­îng

Sè s¶nphÈm®­îc t¹ora

TiÕn ®é dù¸n,ch­¬ngtr×nh

Ng©ns¸ch, conng­êi,trang thiÕtbÞ

¶nhh­ëng

KÕt qu¶§Çu raQu¸ tr×nhthùc hiÖn

§Çu vµo

KÕtKÕt ququ¶¶

VaiVai trtrßß ccññaa ®¸®¸nhnh gigi¸̧ KTYTKTYT

Chi phÝ 1 KÕt qu¶ 1

Ph­¬ng ¸n y tÕ 1

Chi phÝ 2 KÕt qu¶ 2

Ph­¬ng ¸n y tÕ 2

§¸nh gi¸

Kinh tÕ

Y tÕ

QuyÕt®Þnh

Cã thÓ so s¸nh víi ph­¬ng ¸n lµ kh«ng lµm g×!

HiHiệệuu ququảả1.1. HiHiệệuu ququảả hơnhơn2.2. HiHiệệuu ququảả tươngtương đươngđương3.3. KKéémm hihiệệuu ququảả hơnhơn4.4. ChưaChưa ccóó kkếếtt luluậậnn

ChiChi phphííA.A. ChiChi phphíí ththấấpp hơnhơnB.B. ChiChi phphíí tươngtương đươngđươngC.C. ChiChi phphíí caocao hơnhơnD.D. ChưaChưa ccóó kkếếtt luluậậnn

BBµµii ttËËpp 1:1: ChChóóngng tata cãcã ¸̧pp dôngdông phph­¬­¬ngng phph¸̧pp mmííii ®Ó®Ó®®iÒuiÒu trÞtrÞ bbÖÖnhnh AA khkh««ngng nÕunÕu nhnh­­ soso vvííii phph­¬­¬ngng phph¸̧ppcòcò chchóóngng tata cãcã cc¸̧cc thth««ngng tintin sausau::

HiHiệệuu ququảả1.1. HiHiệệuu ququảả hơnhơn2.2. HiHiệệuu ququảả tươngtương đươngđương3.3. KKéémm hihiệệuu ququảả hơnhơn4.4. ChưaChưa ccóó kkếếtt luluậậnn

ChiChi phphííA.A. ChiChi phphíí ththấấpp hơnhơnB.B. ChiChi phphíí tươngtương đươngđươngC.C. ChiChi phphíí caocao hơnhơnD.D. ChưaChưa ccóó kkếếtt luluậậnn

B × × ?

C × × ?

1 2 3 4

A ?

D ? ? ? ?

HiHiệệuu ququảả((gigiảảmm điđi))

ChiChi phphíí

((tăngtăng lênlên))

= áp dụng PP mớiX = không áp dụng PP mớiX= 2 pp như nhau? = Chưa đủ bằng chứng để kết luậnk

= Cần có sự cân nhắc thêm

§§¸̧nhnh gigi¸̧ kinhkinh tÕtÕ yy tÕtÕ

M« t¶ chi phÝ

vµ kÕt qu¶

M« t¶ kÕt qu¶M« t¶ chi phÝ

Cã xem xÐt ®Õn c¶ chi phÝ vµ kÕt qu¶ kh«ng?

CãKh«ng

§¸nh gi¸ KTYT®Çy ®ñ-CMA-CEA-CBA-CUA

§¸nh gi¸ vÒ kÕt qu¶cña ph­¬ng ¸n y tÕ

Ph©n tÝchchi phÝ

Cã

ChØ quan t©m ®ÕnkÕt qu¶

ChØ quan t©m ®Õnchi phÝ

Kh«ng

Cã sos¸nh2 haynhiÒuph­¬ng¸n y tÕkh«ng?

§§¸̧nhnh gigi¸̧ KinhKinh tÕtÕ YY tÕtÕ

Ph©n tÝch chi phÝ tèi thiÓu:CMA- Cost Minimization Analysis

Ph©n tÝch chi phÝ hiÖu qu¶CEA- Cost Effectiveness Analysis

Ph©n tÝch chi phÝ lîi ÝchCBA- Cost Benefit Analysis

Ph©n tÝch chi phÝ tho¶ dôngCUA- Cost Utility Analysis

VÝVÝ dôdô:: ddùù ¸̧nn titiªªmm chchññngng mmëë rrééngng

1000 trÎ ®­îc

tiªm ®ñ mòi

30 triÖuTiªm ®Þnh kú

1000 trÎ ®­îc

tiªm ®ñ mòi

24 triÖuTiªm chiÕn dÞch

KÕt qu¶Chi phÝ

CMA

VÝVÝ dôdô:: ddùù ¸̧nn titiªªmm chchññngng mmëë rrééngng

1000 trÎ ®­îc

tiªm ®ñ mòi

30 triÖuTiªm ®Þnh kú

900 trÎ ®­îc

tiªm ®ñ mòi

24 triÖuTiªm chiÕn dÞch

KÕt qu¶Chi phÝ

CEA CER: Cost Effectivenness Ratio

VÝVÝ dôdô

141 triÖu60 triÖuDinh d­ìng

85 triÖu22 triÖuHIV/AIDS

KÕt qu¶Chi phÝ

CBA BCR: Benefit Cost Ratio

NPV: Net Present Value

VÝVÝ dôdô:: CaoCao HA /100HA /100 ngng­­êi/nêi/n¨̈mm

70 QALY15 triÖuPh­¬ng ph¸p B

60 QALY10 triÖuPh­¬ng ph¸p A

50 QALY0Kh«ng ®iÒu trÞ

KÕt qu¶Chi phÝ

QALY : sè n¨m sèng ®­îc ®iÒu chØnh theo chÊt l­îng cuéc sèng

VÝVÝ dôdô:: §§TT caocao HA /100HA /100 ngng­­êi/nêi/n¨̈mm

CUA Chi phÝ /QALY t¨ng thªm

70 QALY15 triÖuPh­¬ng ph¸p B

60 QALY10 triÖuPh­¬ng ph¸p A

50 QALY0Kh«ng ®iÒu trÞ

KÕt qu¶Chi phÝ

CC¸̧cc cÊpcÊp ®é®é ®¸®¸nhnh gigi¸̧ KTYTKTYT

HiHiÖÖuu suÊtsuÊt kküü thuthuËËtt

HiHiÖÖuu suÊtsuÊt phph©©nn bbææ

GiGi¶¶ii phph¸̧pp AAhayhay BB cãcã hihiÖÖuuququ¶¶ hh¬¬nn khikhigigi¶¶ii quyÕtquyÕt vÊnvÊn®®ÒÒ XX ??

GiGi¶¶ii phph¸̧pp AAgigi¶¶ii quyÕtquyÕt vÊnvÊn®®ÒÒ XX hayhay BBgigi¶¶ii quyÕtquyÕt vÊnvÊn®®ÒÒ YY

ChChäänn thuthuèècc AdalatAdalat hayhay NifedipineNifedipine ®Ó®Ó ®®iÒuiÒu trÞtrÞcaocao huyÕthuyÕt ¸̧pp

HuyHuyÖÖnn AA cãcã nhiÒunhiÒu bbÖÖnhnh ARI vARI vµµ bbÖÖnhnh SuySuy dinhdinhdd­ì­ìngng,, ssèè tiÒntiÒn chchØØ ®ñ®ñ ththùùcc hihiÖÖnn mméétt ddùù ¸̧nn nnªªnn

phph¶¶ii chchäänn 11

CMA, CEA, CBA, CUACMA, CEA, CBA, CUA

CER§¬n vÞ tùnhiªn

TiÒnCEA

CP/QALY t¨ng thªm,CP/DALY gi¶m ®i

QALY, DALYTiÒnCUA

BCR

NPV

TiÒnTiÒnCBA

Nh­ nhauTiÒnCMA

ChChØØ ssèèKÕtKÕt ququ¶¶Chi phÝChi phÝP.phP.ph¸̧pp

CMA, CEA, CBA, CUACMA, CEA, CBA, CUA

SS 2 hoÆc nhiÒu CT cãcïng m.tiªu

HiÖu suÊt KT

§V tù nhiªnTiÒnCEA

Ch.l­îng c.sèng

HiÖu suÊt KT, PB

QALY,DALYTiÒnCUA

CT cã lîi?

C¸c lÜnh vùc

HiÖu suÊt ph©n bæ

TiÒnTiÒnCBA

Cïng kÕt qu¶

HiÖu suÊt KT

Kh«ng quant©m

TiÒnCMA

¸̧pp dôngdôngKÕtKÕt ququ¶¶Chi phÝChi phÝP.phP.ph¸̧pp

BBµµii ttËËpp::

CC¸̧cc BSBS ®®ÇÇuu tt­­ vvµµoo muamua mm¸̧yy sisiªªuu ©©mm chocho phphßßngngkhkh¸̧mm-->> ®®ÕnÕn nn¨̈mm nnµµoo hhää bb¾¾tt ®®ÇÇuu cãcã ll··ii nÕunÕu nhnh­­::

-- ChiChi phÝphÝ muamua mm¸̧yy vvµµoo ®®ÇÇuu nn¨̈mm llµµ 300300 tritriÖÖuu ®®åångng-- ChiChi phÝphÝ vvËËnn hhµµnhnh mm¸̧yy mmççii nn¨̈mm llµµ 2020 tritriÖÖuu ®®åångng ((cucuèèiinn¨̈mm))-- LLîîii ÝÝchch dodo mm¸̧yy sisiªªuu ©©mm nnµµyy ®®emem ll¹¹ii mmççii nn¨̈mm llµµ 100100 tritriÖÖuu((cucuèèii nn¨̈mm))

TTûû llÖÖ chiÕtchiÕt khÊukhÊu hhµµngng nn¨̈mm llµµ 7%7%

Công thức

FnPv= -----------

(1 + r)a

Pv là giá trị tại thời điểm hiện tại

Fn là giá trị tại thời điểm n (thường là năm n)

r là tỉ lệ chiết khấu (lãi suất hàng năm)

a là khoảng cách thời gian từ thời điểm hiện tạiđến thời điểm n (thường là số năm)