7/21/2019 Tylko Toru nr 23
1/24
Nastpny numer wrzenia
BEZPATNA GAZETA TORUSKA| NR 23 |5 WRZENIA 2014 |ISSN 40083456 ZAPOWIED SR.2
Czy Twarde Pierniki bdnow si na oglnopolskiejarenie koszykarskiej?
3
Radzimy, jak jedzi eko-logicznie i jednoczenienie by zawalidrog
12
Rozmawiamy z AndrzejemDrozdowskim o stanie to-ruskiej owiaty
7
Wikszo lokalnych politykw otwarcie przyznaje,e Micha Zaleski ju wygra wybory 4-5
Dziki Zachd w Toruniu? To moliwe. W ramach warsztatwFilmogranie dzieci wcieliy si w role znane z westernw.Dumne miny, piropusze i ogie byy prawdziwe.Tylko w kaburach rewolwery zastpiy banany 8
Nieletnikowboje i Indianie
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
2/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.lightstopka redakcyjna
Redakcja Tylko ToruZotoria, ul. marca [email protected] naczelnyRadosaw [email protected]
Sekretarze redakcjiomasz Wicawski (GSM )Kinga Baranowska (redaktor wydania)
Dzia reportau i publicystykiMarcin okarz
Dzia informacyjnyukasz Piecyk, Aleksandra Radzikowsk
Micha Ciechowski
Kulturaukasz Piecyk
ZdjciaAdam Zakrzewski,
ukasz Piecyk, Maciej Pagaa
REKLAMAAleksandra Grzegorzewska
(GSM ), Agnieszka Korze
niewska (GSM ),
Magorzata Kramarz (GSM
Karol Przybylski (GSM ),[email protected]
SkadStudio ylko oru
DrukExpress Media Sp. z o.o.
ISSN -Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.
***Na podstawie art. ust. pkt b ustawy z dnia lutgo r. o prawie autorskim i prawach pokrewnycAgencja Public Relations Goldendor zastrzega, e dasze rozpowszechnianie materiaw opublikowanyw ylko oru jest zabronione bez zgody wydawcy
Buffo przywoziMetroOd momentu premiery musicalwystawiono ju ponad tysice razy.Czy popularno spektaklu jest zasuona?We wrzeniu mona przekona si osobicie
Uliczni grajkowie, piewacy i tance-rze graj na podziemnych peronachmetra spektakl dla pasaerw. Jegotwrc i animatorem jest Jan, dla ktregotunele s domem, a underground sposobemna ycie. Budzi to sensacj, a modzi artyci
otrzymuj prac w komercyjnym teatrze.ak w skrcie mona opisa musical
Metro. Bdzie mona go zobaczy ju wrzenia w nowej hali sportowo-widowisko-wej przy ul. Bema. Na to niezwyke wydarze-nie do orunia zapraszaj twrcy spektaklu- Janusz Jzeowicz, Janusz Stokosa, a takeNatasza Urbaska.
Musical opowiada o marzeniach mo-dych artystw ulicznych, dla ktrych kadawypiewana nuta i kady wytaczony takt jestich spenieniem.
Aktorzy eatru Buffo pasj oraz entu-
zjazm przekazuj widzom poprzez piew i ta-niec. Wszystko to sprawia, e granica midzyteatrem a rzeczywistoci staje si pynna,akcja spektaklu zdaje si wykracza dalekopoza teatralne oyer, a czas staje si wycznieunkcj wyobrani.
Dzieo to pozwolio zaistnie na polskiejscenie wielu sawnym dzi artystom, m.in.Edycie Grniak, Katarzynie Groniec i Rober-towi Janowskiemu.
W oruniu musical Metro rozpoczniesi o godzinie i potrwa z przerw mi-nut.
Bilety w cenie od do zotych do-stpne s w Internecie oraz sieci salonw EM-PiK, sklepach Media Markt oraz w oruniu wbiurze podry ARRIVA na Dworcu PKS iw sklepie Pamitki przy Flisaku w RatuszuStaromiejskim.
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
3/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. to czytaj
OMASZWICAWSKI
Wadze klubu s ostrone w pro-gnozach. Sztab trenerski i za-wodnicy nie maj wyznaczonejpozycji, ktr musz zaj. Kady zesphce awansowa do najlepszej semki. W
play-offach wszystko bowiem moe si zda-zy.
Za przygotowanie koszykarzy do gryodpowiada znany z polskich parkietw tre-ner Milija Bogicevi. Polski Cukier Siden
nazwa zespou z poprzedniego sezonu)atrudni go kilka miesicy temu. Wtedy te
dyrektorem sportowym zostaa legenda to-uskiego basketu - Ryszard Szczechowiak.
W czwartek poznalimy nazw, pod ktrawodnicy z naszego miasta rywalizowa
bd w auron Basket Lidze. Pado na war-de Pierniki.
- Wymogi ormalne zwizane ze startemespou w najwyszej klasie rozgrywkowej
dziel si na dwa etapy - mwi Piotr Bara-ki, wiceprezes klubu. - Pierwszy dotyczy
uzyskania licencji na gr, ktr otrzymali-
my jaki czas temu. Drugi wie si ze zgo-szeniem zawodnikw, sztabu trenerskiego,spikera i innych elementw zwizanych z or-ganizacj meczw. ermin upywa okoo 10wrzenia, ale jestemy spokojni, bo wszystkomamy w tej kwestii dograne.
Nowe rozdanie
Serbski szkoleniowiec otrzyma komortpracy, bo personalia zawodnikw, ktrychudao si zakontraktowa, zna od duszego
czasu. Marzenia byy nieco inne, ale summasummarum udao si stworzy zesp opar-ty na solidnych graczach. Od czerwca wie-my o tym, e druyna zagra w ekstraklasie.W budow silnego zespou zaangaowaasi firma Consus, lider brany zwizanej zochron klimatu.
- Wydatki zwizane z gr zespou w au-ron Basket Lidze s dwukrotnie wysze nina jej zapleczu - wskazuje Piotr Baraski. -Nie chodzi tylko o sam budet sportowy, aletake o koszty dojazdu, opaty za wynajem
znacznie wikszego obiektu i rne kwestieorganizacyjne. Zawodnicy te musz, cooczywiste, zarabia wicej.
Kto zagra w toruskim zespole od pa-dziernika. Rozgrywajcym i kreatorem gryma by Amerykanin Jamar Diggs, a podkoszem brylowa powinien kanadyjskirodkowy Sean Denison. Jednym z ostatnichpotwierdzonych nabytkw by skrzydowyAleksander Perka, ktry gra ju w sezonie2013/2014 w toruskim Sidenie. Wczeniejudao si zakontraktowa m.in. ukaszaWilczka, Kacpra Radwaskiego, Adama Li-sewskiego, Mateusza Jarmakowicza, Ame-rykanina LaMarshalla Corbetta, MichaaJankowskiego czy Serba Zarko Comagicia.
- Bdziemy w tym sezonie gra podhasem "Poczuj smak koszykwki" - mwiMateusz omanek z dziau marketingu
wardych Piernikw. - W kolejnych tygo-dniach bdziemy przedstawiali coraz wicejinormacji zwizanych z gr naszej druynyw ekstraklasie.
Najpierw jako, potem wynik
Ju teraz wiemy jednak, e najwaniejszydla zespou jest klimat, ktry powsta woktej dyscypliny w naszym miecie.
- Bardzo si ciesz, e bdziemy rywa-lizowali w nowoczesnej hali przy ul. Bema- mwi Piotr Baraski. - Obiekt ten bdzie
suy nam, koszykarkom i druynie siatkar-skiej. Bdzie wic odpowiednio wykorzy-stany. Wadze sprzyjaj rozwojowi sportuw naszym miecie. Powinnimy tylko od-wdziczy si dobr gr.
Na rynku transerowym rywalizacja zpotentatami w rodzimej lidze nie jest atwa.
- Gdy gralimy w niszej klasie rozgryw-kowej, to nasz klub by "w czubie" w takimzestawieniu - mieje si wiceprezes. - erazprzychodzi nam jednak startowa w rolibeniaminka. Musimy okrzepn i nabra ja-koci, eby wyznacza sobie konkretne celesportowe.
Sztab szkoleniowy i zawodnicy s jednakdobrej myli. Obecnie rozgrywaj meczekontrolne. W pierwszym zawodnicy z oru-nia wyranie pokonali Stal Ostrw Wielko-polski 73:53.
- Najwaniejsze w okresie przygoto-wawczym jest zgranie zespou - mwi szko-leniowiec toruskiej druyny po meczu.- Staramy si wypracowa wiele schematww naszej grze. Obrona musi by nasz silnstron.
Motywacji od samego pocztku zawod-nikom nie powinno zabrakn. Jako pierwsido orunia przyjad zawodnicy utytuo-wanego zespou z naszego regionu AnwiluWocawek. Do hali przy ul. Bema zaprasza-my kibicw ju 3 padziernika.
Twarde Piernikinow si?Znamy ju skad i nazw zespou, ktry reprezentowa bdzie Toruw koszykarskiej ekstraklasie. Nowa hala czeka na inauguracj sezonu.Pierwszy rywal jest wymarzony, bo zza miedzy - Anwil Wocawek
W hali przy ul. Bema ostatnio graa reprezentacja Polski. Od
padziernikazagoci tam ekstraklasa koszykarzy.
Fot. UKASZ
PIECYK
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
4/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.to czytaj
OMASZWICAWSKI
Gieda nazwisk ruszya. Pojawiy sina niej bardzo znane postacie - JanWyrowiski czy Piotr Cabecki.Platorma Obywatelska nie ma jednak za-
miaru angaowa wszystkich si w walk,
ktra z gry obarczona jest wielkim ryzy-
kiem klski. PiS ma zwizane rce, bo rz-
dzi w koalicji z Czasem Gospodarzy, a SLD
nie za bardzo ma kogo wystawi. Na kan-
dydata obywatelskiego take si nie zanosi.
Kampania wyborcza jawi si jako nie-sychanie nudna. Prezydent orunia Mi-
cha Zaleski jest niezwykle silny, bo nie
wida w zasadzie adnej alternatywy. Czy
bdzie to tylko spektakl mioci w stosun-
ku do szea magistratu? Nie istnieje w tak
duym miecie nikt, kto stanowiby realn
konkurencj w demokratycznych wybo-
rach?
- Prezydent kontroluje wikszo czyn-
nikw decydujcych o zwycistwie wybor-
czym - mwi Jarosaw Wojtas, rzecznik
prasowy wojego Ruchu w wojewdztwiekujawsko-pomorskim. - Jego pracowni-cy kieruj urzdem miasta, a koalicja podprzewodnictwem jego osobistego przyja-
ciela wspiera go w radzie. Ma swoj telewi-zj i przeoenie na inne media.
Przedstawiciele partii Janusza Palikota
zastanawiaj si nad kandydatur osobybezpartyjnej, ktra mogaby poczy wielerodowisk. Spord swoich liderw ugru-
powanie wystawioby dr Huberta Stysa, alez powodu obowizkw zawodowych nieprzewiduje on startu. Jego szanse byyby
jednak minimalne. Zaplecze prezydenta,o ktrym mwi, wystpuje praktycznie wkadym miecie. W innych walka o wadz
bdzie jednak znacznie bardziej zacita.Nie oznacza to wcale, e nie ma krytykw
polityki Zaleskiego.
Oddolnej siy brak
- Przez jaki czas wydawao mi si, ejest w oruniu grupa ludzi, ktrzy zechc
wsplnie wczy si w budow spoecze-stwa obywatelskiego, gotowa wzi sprawyw swoje rce - mwi Maciej Karczewski,
prezes Fundacji Stare Miasto, toruskiprzedsibiorca, niedoszy kandydat nawodarza miasta. - Chciaem skupi ich,
nie wok partii czy ideologii, ale innego
pomysu na miasto. Miao by od lewa doprawa. Ze smutkiem stwierdzam jednak, e
najczciej koczy si jedynie na deklara-
cjach, bo do dziaania i sigania do wasnej
kieszeni nie ma ju tylu chtnych.
Przedsibiorca i spoecznik ze smut-
kiem dodaje, e nie moe by jednoczenie
liderem, twarz, organizatorem, sztabow-
cem i sponsorem takiego ruchu. Bez zespo-
u i szerokiej koalicji nie ma szans na zwy-
cistwo. Odpowiednie zaplecze kadrowe i
finansowe posiadaj due partie polityczne,
ale one maj zwizane rce z innych powo-
dw. PiS zdecydowa si na wystawienie w
wyborach wiceprezydenta miasta Zbignie-
wa Rasielewskiego. Politycy partii w zaku-
lisowych rozmowach potwierdzaj jednak,
e nikt powanie nie wierzy w moliwo
zwycistwa. Rywalizacja odbywa si o miej-sca w radzie i moliwo wejcia w koalicj
z Czasem Gospodarzy po wyborach. Cht-
nych do tego jest bowiem coraz wicej.
Skandal obyczajowy
jedyn szans innych
- ylko powana rysa na yciu osobi-
stym urzdujcego prezydenta mogaby
zmieni ukad si - wskazuje dr Wojciech
Peszyski, adiunkt
Micha IV KadencjaZaleski.Wyniki wyborw poznamy za ponad dwa miesice. W Toruniu wszystko jest ju jasne teraz.Ta wojna jest ju przegrana - wskazuj eksperci
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
5/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. to czytaj
na Wydziale Politologii i Studiw Mi-dzynarodowych UMK. - Zwycizca jest
ju znany. Powiedziay o tym same partiepolityczne. Skoro najwiksza sia opozy-
cyjna w miecie i rzdzca w Polsce par-tia ma zamiar nie wystawia kandydata(Platorma Obywatelska - przyp. red),
to jest to jasny sygna. Walka toczy sibdzie jedynie o stanowiska wiceprezy-
dentw. Dla PO waniejsze s wybory dosejmikw wojewdztw, bo przez UrzdyMarszakowskie przepyway bd rod-
ki z Unii Europejskiej. Dlatego te PiotrCabecki znw bdzie chcia zajmowa
stanowisko marszaka wojewdztwa.Dugo w PO zastanawiano si nad wy-
stawieniem omasz Lenza, ale wydaje si,
e zwyciy pragmatyzm. Jan Wyrowiski
- posta, o ktrej wikszo komitetw idziaaczy obywatelskich wypowiada sipozytywnie - dementuje doniesienia omoliwoci swojego startu w listopado-
wych wyborach.- Pytaj mnie o to ludzie na ulicy
do czsto - mwi Jan Wyrowiski, wi-cemarszaek Senatu, legenda "Solidarno-
ci", polityk PO - Nie zamierzam jednakkandydowa w tych wyborach. Po czciz powodw osobistych, a take dlatego,
e wybranie mnie wizaoby si dodatko-
wym kosztem dla skarbu pastwa, bo ko-nieczne byyby uzupeniajce wybory do
izby wyszej polskiego parlamentu. Nieznam ostatecznej decyzji mojej ormacjipolitycznej, ale decydujce o tym osoby
rwnie musz wykaza si pragmaty-zmem. Jaki ko jest, kady widzi.
Polityczny lis naprzeciwko kury
Sojusz Lewicy Demokratycznej rw-nie nie zamierza utrudni ycia obecne-
mu prezydentowi.- Wsppracowalimy w Radzie Mia-
sta orunia przez ostatnie lata - mwi
politycy lewicowej partii. - Czemu terazmielibymy udawa, e tak nie byo? W tej
koalicji realizowanych jest wiele naszych
postulatw programowych.Realnych szans na zmian tego uk adu
si nie wida. Analitycy wskazuj jednakna jeszcze ciekawszy scenariusz.
- Wcale nie jest niemoliwe, eby CzasGospodarzy rzdzi po wyborach samo-
dzielnie - mwi Wojciech Peszyski. - Dokoalicji zmierza bd zarwno PO, jak iPiS. Moe okaza si, e pewny zwyci-
stwa prezydent poprowadzi do ogromne-go sukcesu cay komitet.
Przy takim rozwoju wydarze jedno-
wadztwo w oruniu byoby pene. MaciejKarczewski do tranie definiuje eno-
men Michaa Zaleskiego.
- Gwne powody takiego stanu rze-
czy s trzy - mwi spoecznik i optome-
tra. - Bierno lokalnej klasy politycznej,
a praktycznie zupenym brak opozycji
wrd duych partii, s widoczne goym
okiem. Do tego dochodz wsparcie Ko-
cioa i niebyway pracoholizm wodarza
miasta, ktre stworzyy jego wielko.
Drugim istotnym elementem s europej-
skie pienidze. Ich zrczne wydawania
pozwala budowa wizerunek "prezyden-
ta-budowniczego". Po trzecie, Micha Za-
leski jest niezwykle aktywy i stale obecny
w mediach. Ma naturaln atwo prze-
mawiania, budzcy respekt wygld i do-brze argumentuje swoje racje. o akade-
micki przykad "zwierzcia politycznego".
Pytanie brzmi tylko, czy brak realnej
konkurencji politycznej nie powoduje, e
jako rzdzenia spada? Wizje rozwoju
wykuwaj si bowiem w starciu sprzecz-
nych racji, a tych w oruniu nie sycha,
albo s le artykuowane.
Fot. Adam Zakrzewski
Niewielu chce stan nawet do walki z urzdujcym prezydentem.
Zwierz politycznez Torunia
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
6/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.to czytaj
Organizatorzy estynu kadszczeglny nacisk na prezen-towanie oerty dotyczcej pro-mowania rozwoju przedsibiorczoci na
obszarach wiejskich w oparciu o lokalne
zasoby kulturowe i przyrodnicze. Lokalne
Grupy Dziaania zaoeruj zwiedzajcym
ywnociowe produkty lokalne i regional-
ne, przedstawi oert agroturystyczn,
rkodzieo ludowe i rzemioso. Przygo-
towane przez LGD prezentacje osigni
bd ocenione w konkursie na najbardziej
atrakcyjne stoisko.
W ramach wita Ziemniaka orod-ki hodowlane zaprezentuj swoj oert
odmianow. Odmiany ziemniaka bd
oceniane zarwno przez ekspertw, jak
i przez zwiedzajcych. Bdzie mona
porwna ich smak z parowanymi ziem-
niakami odmian nagrodzonych w po-
przednich latach. Nie zabraknie te orygi-
nalnych potraw zgoszonych do konkursu
Ziemniak w tradycji kuchni Pomorza i
Kujaw. Jak zwykle, bdzie mona zakupi
na zim ziemniaki najlepszych odmian.
W godzinach 10-15 zapraszamy na
kiermasz ywnoci ekologicznej, potraw
regionalnych, miodw, rkodziea i sztu-
ki uytkowej, materiau szkkarskiego iwielu innych produktw.
Bdzie te mona zapozna si z o
t instytucji zajmujcych si rozwoj
przedsibiorczoci na wsi oraz skorzys
z konsultacji w zakresie unijnych prog
mw pomocowych.
Nowoci w tym roku bdzie pik
owocowo-warzywny, przygotowany pr
Kujawsko-Pomorsk Izb Rolnicz.
Imprezie towarzyszy bd wyst
zespou ludowego, konkursy i zaba
dla publicznoci, wystawa drobnego
wentarza atrakcji wic nie zabrakn
Serdecznie zapraszamy (wstp i parkbezpatne).
Barwy Lata, DaryJesieni w Przysieku
Kujawsko-Pomorski Orodek Doradztwa Rolniczegooraz Wojewdztwo Kujawsko-Pomorskie zapraszaj w sobot
wrzenia do Przysieka koo Torunia na coroczny festynBarwy Lata, Dary Jesieni, poczony ze witem Ziemniaka
ALEKSANDRARADZIKOWSKA
Cicia w toruskiej owiacie s w tymroku mniejsze ni prognozowano,ale i tak dotkliwe. W maju 53 pe-dagogw dostao wypowiedzenia. Dla 32z nich oznaczao to, e nie powrc ju doswoich uczniw. Fala zwolnie mogaby bywiksza, ale cz znalaza sposb na unik-nicie utraty pracy albo czasowe jej odsuni-cie. Ratunkiem okazuj si roczne urlopy dlaporatowania zdrowia.
Owiata jest konstytucyjnym zadaniempastwa realizowanym przez samorzdterytorialny. o jednak nie MinisterstwoEdukacji Narodowej zwalnia nauczycieli,a samorzdy. Czy al corocznych redukcjietatw mona tumaczy jedynie niem de-mograficznym?
Pomysy s, decyzji nie ma
- Nie tylko demografia jest przyczyntego, e w oruniu i w kraju, a tylu pedago-gw traci prac - mwi Urszula Polak, prezestoruskiego oddziau Zwizku Nauczyciel-stwa Polskiego. - o nam zaley na tym, ebyw owiacie pracowali ludzie kompetentnii majcy stabilizacj. W latach 1998-2002udao si wywalczy, by klasy byy dwu-dziestoosobowe. Oznaczao to wicej miejsczatrudnienia dla nauczycieli, ale take eek-
tywn prac w serze nie tylko edukacyjnej,ale i wychowawczo-opiekuczej.
Rzd nie moe zrzuca problemu bez-robocia nauczycieli na barki samorzdw isamych pracownikw szk. Dlatego ZNP
zwraca si do MEN o uruchomienie specjal-nego programu dla nauczycieli zagroonychutrat pracy. Postuluje zwikszenie naka-dw na owiat, gdy potrzebna jest dogb-na reorma systemu, ktra usprawni jegounkcjonowanie. Zwizek chce zwikszeniawsparcia finansowego dla samorzdw narozwj i utrzymania placwek owiatowych,objcia subwencj owiatow publicznychprzedszkoli oraz upowszechnienia wycho-wania przedszkolnego tak, aby do 2016 rokudo przedszkola chodzio 80% trzylatkw, ado 2019 r. 90% trzylatkw.
- Subwencja owiatowa powinna bywysza - mwi Andrzej Drozdowski, dy-rektor Zespou Szk nr X w oruniu. - Na-ley podwyszy standardy polskich szkprzez ustanowienie obowizku prowadzenia
szkolnej stowki, wietlic i rozsdnie ustalimaksymaln liczb uczniw w klasie.
Przeludnione grupy maj wpyw na po-ziom edukacji. Nawet, jeli nauczyciel starasi przekaza swoim uczniom jak najwicej,
to nie zdoa dotrze w ten sam sposb dotrzydziestu uczniw, co do dwudziestu. Wfinansowaniu tego zadania znaczcy udziamaj rodki pochodzce z budetu pastwa,ale nie s one jedyne, bo wadze lokalneponosz dodatkowe wydatki ze swoich do-chodw wasnych. Dlatego rzd powinienwspomc samorzdy w tym zakresie. Czstood majtnoci gminy zaley, czy wszyscybd mieli rwne warunki rozwoju.
- Jest szansa na popraw tej sytuacji, alewci brakuje decyzji - mwi Urszula Polak.- Oprcz subwencji owiatowej mogyby toby wiksze dotacje celowe, ale decyzje onich podejmuje rzd. Pomogyby nam tak-e wiksze odpisy z CI i PI, trafiajce dojednostek terytorialnych, z ktrych mogli-bymy korzysta.
Czas na zmiany?
Ministerstwo zapewnia, e robi wszyst-ko, aby wykorzysta potencja zwalnianych
nauczycieli - std stanowisko asystenta na-uczyciela. Rzadko mwi si jednak o tychnalecych do grupy objtej tzw. bezrobo-ciem ukrytym. o nauczyciele, ktrzy niepracuj na cay etat. Czsto wymiar pracyzmniejszono im do kilku godzin w tygo-dniu. Wypowiedzenia wrczane s najcz-ciej na podstawie art. 20 Karty Nauczyciela,dlatego w rodowisku od dawna mwi si, elepiej pracowa nawet na p etatu, ni wy-ldowa na bruku. Jak dugo trwa bdzie tasytuacja, tego nie wie chyba nikt.
- MEN powinno uwzgldnia nie tylkorodki finansowe przeznaczane na ucznia,ale zwraca uwag na wydatki oglne zwi-zane z wychowaniem dzieci i modziey- dodaje Urszula Polak. - Nie mona pod-piera si tylko wykresami i procentami w
sondaach. By moe jest to zwizane z tym,e w tych strukturach zasiadaj teoretycy,nie praktycy? Nie mog to by przypa dkowowybrane osoby. Problem, ktry dotyka rw-nie torusk owiat, dotyczy te poziomuksztacenia modych pedagogw. Potrzebawieego spojrzenia na edukacj, a poczt-kujcy nauczyciele maj niewielk szans napraktyk zawodow. o wszystko w pored-ni sposb ma wpyw na stan zatrudnienia ipoziom nauczania.
Prognozy a rzeczywisto
Z zaplanowanych 119 oddziaw dla klaspierwszych szk podstawowych ruszyo wewrzeniu tego roku 109. Wedug pierwot-nych planw dotyczcych gimnazjw z 65otwarto 64, 52 klasy licealne z zakadanych53, 31 z 32 oddziaw technikw i 6 w szko-
ach zawodowych, cho liczb t szacowanona 11.
- Prognozy zawsze zakada si opty-mistycznie - wedug rnych wskanikw- mwi Janusz Pleskot, dyrektor Wydziau
Edukacji Urzdu Miasta orunia. - Nierazu oznacza to katastro. Jeli chodzprzyczyn zwolnie nauczycieli, decydujznaczenie ma demografia. Problem dotypedagogw wszystkich specjalnoci i jest tendencj przypisan jedynie toruskowiacie. Pracownicy szk powinni wcpodnosi swoje kwalifikacje i my ich w twspieramy. o nie bdzie gwarancj znazienia miejsca pracy, ale znaczco podnieich szanse. Sytuacja ta dotyczy przecie te innych zawodw.
Co naley zrobi, by poprawi poziedukacji i sprawi, by wszyscy uczniowmieli rwne szanse?
- Wiele zaley od zdolnoci ucznia - daje Janusz Pleskot. - Dobrym pomysjest te standaryzacja, do ktrej nigdy
dojdzie. Zakadamy, e na okrelon liczuczniw przypada dana liczba etatw. Swencja owiatowa wynosi 80% wszystkwydatkw, za reszt odpowiada samorzCho w przypadku gminy oru jest ocoraz wysza, to i tak nie pokrywa zapotrbowania. Przez ostatnie lata przeznaczana ten cel 60-70 mln zotych w skali roknie dotyczy to inwestycji.
Prezes ZNP podkrela, e bez przemlanych i dugoalowych dziaa oblicnych na wykorzystanie aktywnych pokowykwalifikowanych nauczycieli, bez zapenienia staego finansowania, ale z towarszeniem kontroli celowoci wykorzystanyrodkw finansowych, Polska zmarnolbrzymi potencja tysicy nauczycieli. Bwielotorowego programu dyskusja o educji ograniczy si do populistycznych da
Co w tej s ytuacji maj zrobi nauczycle? Podnosi kwalifikacje, zmieni zawczy czeka na cud? Jego, pki co, nie wid
Cudu i miejsc pracy nie bdzieNadeszy cikie czasy dla nauczycieli. Zamiast powica ca energina edukacji wychowanie dzieci, wci musz zastanawia si, czy za chwilbd mieli gdzie pracowa. Nikt nie chce dla nich le, ale i tak lduj na bruku
Fot.ADAM
ZAKRZEWSKI
W roku szkolnym 2014/2015 w SP nr 5 uczy si bdzie 779 uczniw.
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
7/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. wywiad
W tym roku 53 toruskich nauczycieli do-
tao wypowiedzenia, ponad setka przesza
na roczny urlop dla poratowania zdrowia.
Problemem jest rwnie tzw. ukryte bezro-
bocie. Ni demograficzny mona uzna za
edyne tego wytumaczenie?
On ma duy wpyw na to, jak wyglda
tan zatrudnienia pedagogw. Liczba uro-
dze si zwiksza, jednak na rekwencj w
zkoach bdzie to miao przeoenie dopie-
o za 7-8 lat. S te kierunki, ktre w danym
oku nie ciesz si popularnoci. Problemu
zukabym gdzie indziej. Dopiero niedawno
Minister Edukacji Narodowej zauwaya, e
mianie powinien ulec system ksztacenia
ponadgimnazjalnego. Szkoy zawodowe zo-
tay zepchnite do drugiej kategorii. Czsto
mwi si, e to nawet wstyd by uczniem
zawodwki, a wanie w nich ukryty jestogromny potencja. Szkoy oglnoksztacce
o tylko baza, ktra nie pozwala przyszym
achowcom na zdobycie penych kwalifikacji
awodowych. Zaczyna brakowa technikw
w wielu branach.
Kto jest temu winien? Jak zdiagnozowa i
ozwiza problem, ktry nie tylko toru-
k, ale i oglnopolsk owiat zajmuje od
dawna?
Jest kilka pomysw na to, co naley zro-
bi, by unikn kolejnych masowych zwol-
nie. Mam to szczcie, e nie dotyczy tomojej szkoy, ale ten problem dobrze znam.
Subwencja powinna by wysza i nie obci-
a tak budetw gmin. Urzd Miasta o-
runia na owiat przeznacza znaczn cz
swoich rodkw i my, jako dyrektorzy mamy
pewno, e na aden remont nie zabraknie
pienidzy. Czujemy wsparcie.
o nie Ministerstwo Edukacji Narodowej
zwalnia nauczycieli tylko samorzdy. Pro-
blem tkwi w ich finansowaniu przez rzd?
o nie wszystko. By zachowa miejsca
pracy dla nauczycieli, powinno si rozsd-niej ustala liczb uczniw w klasach. Na
wszystkie dziaania potrzebne s jednak pie-
nidze. Gdyby samorzdy miay ich wicej, z
pewnoci atwiej byoby im unkcjonowa.
Wszyscy przecie chc, eby byo jak najle-
piej.
W wielu szkoach klasy s przeludnione i
zwalnia si wykwalifikowan kadr pedago-
gw. o musi mie wpyw na poziom edu-
kacji. Zaciera si styl indywidualnego podej-
cia do ucznia?
Jeli chcemy tego unikn, naley zwik-
szy liczb zaj pozalekcyjnych. Koa zain-
teresowa powinny gromadzi pasjonatw
danej dziedziny. Mniejsza liczba osb w
klasie oznacza wicej grup i jednoczenie -
wicej miejsc pracy. Nie ma szablonu, ktry
stanowi o tym, jak wyglda to w kadej szko-
le. Jest to jednak tendencja, a z ni mona
walczy. Szkoy powinny by dobrze wypo-
saone, a pracownicy zmotywowani i doce-
nieni. Zarobki nauczycieli nie s niskie, ale
od wielu lat nie ma te podwyek.
Mowa o osobach zatrudnionych na peen
etat. Co z tymi, ktrym przypada w udziale
1/4 etatu lub stracili posady? W ten sposb
marnuje si potny kapita intelektualny.
Nie mona do tego dopuci. Dla wy-kwalifikowanych pedagogw powinny
znale si miejsca pracy nie tylko w szko-
ach. Wprowadzono stanowisko asystenta
nauczyciela, mona powoa jednostki do-
radcze w rnych gminnych strukturach,
w ktrych mogliby oni zasiada. oruska
owiata w odniesieniu do wojewdztwa ku-
jawsko-pomorskiego prezentuje si okazale,
ale to nie znaczy, e te problemy jej nie doty-
cz. Gdy przygotowywany jest plan rozwoju
miasta, w jego perspektywie powinny zosta
zawarte take takie postulaty.
Z przeprowadzonego w ubiegym roku przez
Fundacj Rozwoju Demokracji Lokalnej ba-
dania na temat wykorzystania potencjau
nauczycieli traccych prac wynika, e wielu
z nich nie podejmuje adnych dziaa w celu
znalezienia zatrudnienia.
roch mnie to dziwi. rzeba by ela-
stycznym i przygotowanym na zmiany. Du
szans dla nich jest przekwalifikowanie si,
zdobycie nowych uprawnie. Naley szuka
szerokich perspektyw. W ostatnich latach
wiele zmienio si dziki unijnym dotacjom,
ktre s rwnie dla nas szans na rozwj
owiaty i jej str uktur.
Co z oglnym poziomem edukacji, na ktry
maj wpyw wszystkie te czynniki. Moe on
take potrzebuje gbokiej reormy?
Myl, e naszemu szkolnictwu przyda-
oby si to, aby do edukacji podej w spo-
sb nieco bardziej praktyczny. eoria to nie
wszystko. en sektor, jak wszystkie inne, bo-
ryka si z pewnymi problemami. Zadaniem
nie tylko pastwa i samorzdu, ale take
wadz szk jest ich neutralizowanie.
Fot. Adam Zakrzewski
Nie marnujmykapitau intelektualnegoO stanie toruskiej owiaty, diagnozie problemw zwizanych z utratmiejsc pracy przez pedagogw i alternatywach dla bezrobotnych nauczycieliz Andrzejem Drozdowskim, dyrektorem Zespou Szk nr w Toruniu, rozmawia Aleksandra Radzikowska
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
8/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.to czytaj
Wubiegym roku podczas wartatw, organizowanych prtoruskie StowarzyszeSztuka Ci Szuka, powsta czarno-b
krymina zatytuowany Garbate wsy.
goroczna edycja wydarzenia przebiega p
znakiem westernu. Dzieci poznay w
sposb popularny gatunek filmowy, c
dzie spdziy take na planie w MiastecSilverado City w ninie.
a cz dla uczestnikw warsztat
bya najwiksz atrakcj. W otoczeniu
turalnej scenerii powstay takie zdjcia, j
morderstwo w kopalni, pojedynek na str
y i banany przed saloonem, przygotow
nie pochwku Indianki przez trumniarz
wpata pienidzy do cwanego bankiera.
Zdjcia nakrcilimy w konwen
macaroni western, w wersji dietetyczn
poniewa w kaburach zamiast rewolwer
kowboje trzymali banany, eby nie b
zbyt krwawo mwi Katarzyna Jankow
Kombi, pomysodawczyni projektu. -
leao nam na tym, eby abua nie bya z
skomplikowana. Liczya si dla nas spo
taniczno dzieci, ktre przed kamer b
bardzo otwarte. Kade ujcie byo dla nnie tylko prac, ale take zabaw.
Modzi aktorzy tak zaangaowali si
produkcj filmu, e sami wymylali poszc
glne ujcia. ak powstaa np. scena cign
cia wanny przez kowbojw, trudno byo
opanowa ich choreograficzne pomysy
czasie krcenia sceny taca wok ognis
Podczas warsztatw panuje cakowita dem
kracja. Najlepszym tego dowodem jest to
dzieci losoway role. Kady z nich mia sz
s na zagranie kilku postaci. Byo to wy
kowym wyzwaniem dla tych, ktrzy zag
podwjne charaktery, czyli zych kowboj
i dobrych Indian.
Najgorsza jest niecierpliwo, kt
towarzyszy nam podczas oczekiwania
zdjcia z naszym udziaem mwi mo
aktorzy. - Na planie wielokrotnie musielisi przebiera, gubiy si nam kapelusze,
szyjniki i tomahawki, a banany nierzad
zostaway zjedzone przed nagraniem sc
Byo jednak antastycznie, najwiksz ra
sprawiy nam kostiumy, doklejane wsy i p
malowane oczy. Najlepsz scen wedug
jest ta, w ktrej Maggie Sue oblewa szer
whisky, czyli wod.
Pierwsze zmontowane ragmenty fil
pokazane zostan we wrzeniu, a dzieci
na plan wrc w padzierniku podczas
stiwalu ofiest, ktry jest wsporgan
torem wydarzenia. Projekt po raz pierw
wspiera Dom Kultury na Bydgoskim Prz
mieciu w oruniu. Premiera planowana
na listopad i odbdzie si w Kinie Centr
w Centrum Sztuki Wspczesnej.
Iwona Muszytowska-RzeszoAleksandra Radzikow
Western w wersji
prawie dietetycznejMaggie Sue, skorumpowany szeryf, kowboje i Indianie. To gwni bohaterowie filmu,ktry dzieci nakrciy w ramach tegorocznych warsztatw Filmogranie!. Modzi aktorzy nie tylkowystpili przed kamer, ale poznali te od kulis prac operatorw, scenarzystw i kostiumografw
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
9/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. to czytaj
MICHACIECHOWSKI
Nufi i Volta, lemury Katta i hucu - te zwierz-ta maj ju swoich honorowych opiekunw.Inne wci na nich czekaj. Marzylicie kiedyo tym, aby mie wasn sow nien? Nic prostszego!Ogrd Zoobotaniczny w oruniu zachca wszystkichmieszkacw, firmy, instytucje pr ywatne oraz publicznedo roztoczenia opieki nad mieszkacami toruskiegoogrodu.
- Honorowa adopcja jest orm wsparcia dziaalnocinaszej placwki w ormie wpat ustalonych kwot na wy-brane przez sponsora zwierz - tumaczy Beata Gsiska,
dyrektorka Ogrodu Zoobotanicznego w oruniu. - Jestona oglnie przyjta przez ogrody na caym wiecie me-od pozyskiwania dodatkowych rodkw, ktre prze-naczy mona na popraw ycia zwierzt w placwce.
Dziki unduszom mona ulepszy aranacj wybiegw,przeprowadzi remonty czy przetransportowa zwierz-a z odlegych ogrodw w caej Europie.
Dziki takiej wsppracy swoich opiekunw zna-azy ju, m.in. kangury Bennetta ich patronem zosta
Klub Sportowy oru UNIBAX S.A, karakale i rysie -aadoptowane przez Krajow Spk Cukrow S.A oraz
miniaturowe kozy, ktrych opiekunem zostao przed-zkole Bajkowy Dworek w oruniu.
- Adopcji moe dokona kady - dodaje dyrektorka.
- W tej kwestii jestemy bardzo elastyczni. Zdarzao si,
e nasz go chcia podarowa na miesic dzikie zwie-
rz komu w urodzinowym prezencie. Opaci wwczas
kwot obowizujc za miesic i w zamian dosta certy-
fikat zawiadczajcy, i w danym okresie jest opiekunem
wybranego zwierzcia.
Na adopcj w Ogrodzie Zoobotanicznym w oru-niu wci czekaj surykatki, sowy niene, strusie Emu,
mundaki chiskie, mapy oraz arui gwny element
logo i symbol ogrodu . By zosta honorowym opieku-
nem, wystarczy skontaktowa si z biurem i ustali
szczegy umowy. Pniej ju mona cieszy si swoim
nowym podopiecznym.
- Staramy si szeroko inormowa o naszych spon-
sorach i darczycach - podsumowuje Beata Gsiska. -
Przy wybiegach zwierzt znajduj si tabliczki z nazw
sponsora. Podobne inormacje umieszczone s rwnie
na naszej stronie internetowej oraz na materiaach pro-mocyjnych. Firmy mog zrobi sobie sesj zdjciow ze
swoimi podopiecznymi.
ak moliwo wykorzystali ulowcy Unibaxu, ro-
bic sobie zdjcia z kangurami. Dziaania te mog by
wykorzystane w ksztatowaniu pozytywnego wizerunku
firmy, dbajcej o zagroone gatunki.Honorowa adopcja moe by idealnym rozwiza-
niem dla osb, ktre chc by wacicielem nietypowe-
go i oryginalnego zwierzaka. Nie tylko my potrzebujemy
przyjaci - dzikie zwierzta rwnie. Dlaczego wic tego
nie poczy, a przy okazji pomc?
Fot. Adam Zakrzewski
Zaadoptuj dzikiezwierzPsa czy kota moe mie kady. A lemura lub sow?Nietypowe adopcje staj si ostatnio mod w wielu europejskich ogrodach zoologicznych
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
10/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.ttni yciem
Wpitek 5 wrzenia od godzi16:00 rozpocznie si prawdwe, toruskie szalestwo. UlSzewska, znana bardziej jako Kebabowzamieni si w tureck dzielnic.
Z tej okazji szewscy przedsibioprzygotowali specjalne rabaty oraz nagdy dla wszystkich goci. Wzorem arabskkupcw zaoeruj usugi wprost na ulinych stoiskach.
W programie imprezy przewidzianiezliczone atrakcje, m.in. pokazy owarsztaty taca brzucha i turniej gier plszowych organizowany przez sklep Gr
er. Bdzie mona sprbowa swoich chociaby w dalekowschodniej odmiabilarda, czyli Carrom., a salon mody Skienka zaprosi na pokaz swojej kolekcji.
radycyjnych, tureckich przysmakbdzie mona skosztowa dziki uprzmoci restauracji Kebab u urka, za kKaeajka poczstuje przybyych goci reck szisz.
Modzie oraz starsi ochotnicy bmogli zrobi sobie orientalny tatua z heny, wzi udzia w konkursach z nagrodaoraz w wielu innych atrakcjach.
Zabawa naSzewskiej
Na jeden wiecztorunianie przeniossi na Daleki Wschgdzie poznaj praw-
dziwe sutaskiesmaki
I Bieg w Parku na Bydgoskim Przedmieciu
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
11/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. interwnecja
UKASZPIECYK
Kolumny samochodw zapar-kowanych w nieprawidowychmiejscach to plaga naszego mia-ta. S jednak miejsce, gdzie znaki monaobie darowa, bo suby policji i stray
miejskiej nie maj podstaw do interwen-cji. ak jest m. in. na Osiedlu Mokre.
Do naszej redakcji trafio zdjcie odCzytelnika. Na otografii wida sznur
amochodw zaparkowanych na zakaziepostoju i zatrzymywania si na drodzedojazdowej do blokw Przy Kaszowniku.
- Jakim cudem jest to moliwe? - pytapan Mirosaw z Osiedla Mokre. - o sy-uacja nagminna, a jeszcze nigdy nie
widziaem, eby ktokolwiek dosta zao mandat. Pomijajc utrudniony prze-azd tdy dwch samochodw, to jesto bardzo niebezpieczne. Sam byemwiadkiem, gdy karetka pogotowia ratun-
kowego spotkaa si na tej drodze z w yje-dajcym samochodem, uniemoliwiajcym samym szybsze dotarcie ratownikw
pod wskazany blok. W t akich momentachiczy si przecie kada sekunda.
Kady sobie rzepk skrobie
Aby zainterweniowa w tej sprawiena policji czy str ay miejskiej, zgosilimyi do administracji osiedla z prob o
okrelenie statusu drogi. Okazuje si, ezarwno jezdnia jak i chodnik nale doModzieowej Spdzielni Mieszkanio-wej. Znaki postawia jednak spdziel-nia... Metalchem. I tutaj powstaje pro-blem, bo kierowcy w tym przypadku szupenie bezkarni.
- Wnioskuj, e miejsce, o ktrymmowa nie znajduje si na drodze pu-blicznej, w strefie ruchu bd w strefiezamieszkania mwi Wioletta Dbrow-ka, rzecznik prasowy Komendy Miejskiej
Policji w oruniu. W wyej wymienio-
nych przypadkach policja moe interwe-
niowa. W tym miejscu jednak kierujcy
ma obowizek stosowa si do znakw,
jeli konieczne jest to dla uniknicia za-
groenia bezpieczestwa innych osb.
W innych przypadkach (np. jeli chodzi
o parkowanie) ustawodawca nie przewi-
dzia stosowania sankcji wobec kierow-
cw nie stosujcych si do znakw na
takich drogach.
Spraw na pewno rozwizaby znak
inormujcy o strefie zamieszkania. Wte-
dy kierowcy byliby zobowizani do par-
kowania tylko w wyznaczonych do tego
miejscach.
- Jestemy otwarci na sygnay naszych
mieszkacw przyznaje Jerzy kie-
wicz, prezes zarzdu MSM. - Wtedy b-
dziemy mogli mwi o pojawieniu si
strey zamieszkania.
Gdy taki znak pojawiby si na wje-
dzie do osiedla, kierowcy musieliby uwa-
a, gdy grzywna (wedug taryfikatora)
za nieprawidowe parkowanie wynosi 100
z i 1 punkt karny.
Starwka centrum mandatowym
Nie lepiej jest w innych czciach
miasta. Statystyki dla toruskich kierow-
cw s nieubagane. W 2013 roku stra
miejska podja ponad 9000 interwencji
w zwizku z nieprzestrzeganiem Prawa o
Ruchu Drogowym. Blisko poowa z nich
zostaa podjta tam, gdzie najczciej szu-
kamy wolnego miejsca dla naszego samo-
chodu, czyli na terenie starwki. W strefie
patnego parkowania mamy ponad 1300
miejsc dla naszych samochodw. 140 znich jest zarezerwowana dla osb niepe-nosprawnych.
- Na uwag zasuguje akt, i 57%wszystkich interwencji zwizanych z ru-chem drogowym byo podjtych z inicja-tywy mieszkacw orunia komentujeJarosaw Paralusz, rzecznik prasowy to-ruskich municypalnych.
Miejsc bdzie wicej
Urzd Miasta w tegorocznym bude-cie zarezerwowa na budow parkingw,zatok autobusowych, chodnikw i tablicinormacyjnych dwa miliony zotych. Ko-lejne tyle wyda w przyszym roku.
- Miejsca do parkowania to istotnyelement inrastruktury drogowej, szcze-glnie w obliczu cigle rosncej liczbypojazdw na naszych drogach przy-znaje Agnieszka Kobus-Psko, rzecznikprasowy Miejskiego Zarzdu Drg. - Wtym roku niezalenie od prowadzonychinwestycji, remontw powstanie ponad400 dodatkowych miejsc do parkowania.
Mowa tutaj o parkingach m. in. przyulicach Olimpijskiej, Oklnej, Ugory,Szczliwej i Szczeciskiej. Cz z nich
jest w trakcie realizacji, a pozostae po-wstan do koca tego roku. W strategiirozwoju orunia do 2020 znajdziemy tak-e zapis o zwikszeniu liczby parkingw.W dokumencie zabrako jednak szczeg-w przybliajcych plany miasta.
Znaki drogowe domietnikaNasz Czytelnik jest zaniepokojony chaosem na parkingachpod swoim blokiem. Suby jednak rozkadaj rce, bo nie mog interweniowa
Fot. UKASZPIECYKMimo e przy danej ulicy s ustawione znaki, realnie nie maj adnego znaczenia.
ZADZWO
Masz problem?Czekasz na
interwencj?ZADZWO
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
12/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.mska kocwka
MARCINOKARZ
yjemy w czasach, w ktrych liczy sikada sekunda i zotwka. Co jelijedno i drugie moe i w parze, awystarczy tylko sta si wiadomym kie-
rowc? O pomoc w tej kwestii poprosiem
Adama Knietowskiego, dowiadczonego
instruktora z oruskiej Akademii Jazdy.
Plan by prosty. Za kierownic Mitsubishi
Outlandera miaem oduczy si nawykw
szkodliwych dla ruchu drogowego, mojego
portela, a nawet caej planety. Obnieniespalania na setk o 3 litry traktuj jako
osobisty sukces i zacht dla wszystkich kie-
rowcw, by dum zastpili pokor. o nic
nie kosztuje. Wrcz przeciwnie! Mona na
tym zarobi...
Dzie nauki zaczynamy od przejadki
po miecie. Natenie ruchu jest stosunko-
wo wysokie, pogoda deszczowa. Jad jak
zwykle - w moim mniemaniu bezpiecznie,
na pewno dynamicznie, nie przejmujc si
wykresem spalania. Przewidywaem, e za
kilka chwil poczuj na gowie kube zimnej
wody. Dobrnlimy do mety. Dystans - 10
km. rednie spalanie - 9.6 l/100 km w trybie
eco, ktry ma wpyw na prac klimatyzacji,
silnika i napdu. Jedynym pocieszeniem by
akt stosunkowo wysokiej wagi auta - 1555
kg plus ciar trzech mczyzn - oraz dodua pojemno napdzajcego Outlandera
silnika - 2.2 litra, cho diesla. Nadszed czas
pierwszej zamiany miejsc z instruktorem
oraz zerwanie tamy powstrzymujcej uwagi
na temat moich bdw.
- Jeli mamy na celu ekonomiczne korzy-
stanie z pojazdu, musimy przede wszystkim
dba o jego stan techniczny - zaczyna Adam
Knietowski, instruktor oruskiej Akade-
mii Jazdy z wieloletnim dowiadczeniem.
- Naley zaj prawidow pozycj za kie-
rownic, wyczu auto, wsucha si w prac
silnika. Ruszamy zaraz po jego uruchomie-
niu. Wpasowujemy si w moment obrotowy
jednostki, ktry wyczujemy, wciskajc peda
gazu na okoo 3/4 pooenia - szybko zauwa-
ymy i poczujemy dynamiczne zachowanie.
o oczywicie bardzo subiektywne odczucia,
ale atwo bdzie nam oceni, jakie warunki
pracy lubi silnik. W miar szybko osiga-
my docelow prdko. Ju z daleka obser-
wujemy sytuacj na drodze, majc czas na
podjcie decyzji wobec choby zapalajcegosi czerwonego wiata. Hamujemy biega-
mi, ktre redukujemy wraz ze zwalnianiem.
Staramy si, jak najrzadziej korzysta z pe-
dau hamulca, ale jednoczenie pamitamy,
e wiato hamowania to bardzo istotny
element ostrzegajcy innych uczestnikw
ruchu. o tzw. hamowanie degresywne, kt-
re jest intensywniejsze na pocztku, nie na
kocu drogi hamowania.
Drog przecina nam ruch z naprzeciw-
ka. Dostrzeglimy go ju wczeniej z oddali,
wic klocki hamulcowe zostawilimy w spo-
koju. Ledwie je musnlimy. Eco-driving to
rwnie oszczdne korzystanie z czci eks-
ploatacyjnych.
- Po zatrzymaniu si i wybraniu pozy-
cji neutralnej skrzyni wczy si system
SAR/SOP, ktry zdecydowanie sprzyja
ekonomicznej jedzie - wtrca Adam Knie-
towski. - Widzimy przed sob kilka samo-
chodw. Nie zbliamy si do nich. Jedzimy
wedug zasady czterech sekund odstpu.
o pozwoli nam na wczeniejsze wdraa-nie dziaa, by moe zdjcie nogi z gazu,
redukcj biegu, hamowanie silnikiem. Nie
jestemy w stanie przeskoczy innych jad-
cych. Kierowcy za nami mog si niekiedy
irytowa, ale s w bdzie. ak czy inaczej
bd musieli hamowa, a po co robi to
gwatownie? Wielk zalet zatrzymywania
si w wikszej odlegoci od tylnego zderza-
ka poprzedzajcego nas auta jest to, e gdy
przychodzi ju do ruszania, mamy miejsce,
by si rozpdzi. W razie nadjechania karet-
ki mamy moliwo usunicia si z drogi.
Patrzmy te w lusterka boczne i wsteczne
niemal tak czsto jak przed siebie. Dziki
temu mamy kontrol nad tym, co dzieje si
za nami. Moemy dostosowa intensyw-
no hamowania i zminimalizowa ryzyko
wjechania innego auta w nasz ty. rzeba
umiejtnie zarzdza przestrzeni drogow.
o klucz do bezpiecznej jazdy i niskiego po-
ziomu spalania.
Znw z daleka widzimy sytuacj, przed
ktr warto zdj nog z gazu duo wcze-niej - roboty drogowe. Auta przed nami
hamuj w ostatniej chwili, by zaraz potem
wyczekiwa na moment ponownego rusze-
nia. My wytracamy prdko zawczasu. W
eekcie otrzymujemy od losu drog woln.
Nasi poprzednicy rozpdzali si niepotrzeb-
nie, marnujc w ten sposb kolejne krople
cennego paliwa. ak samo zrobilibymy, do-
strzegajc, e dany samochd planuje skrt,
ale nie zawsze jest to moliwe...
- Delikwent przed nami skrca bez kie-
runkowskazu, ale mi to nie przeszkadza,
bo na jego miejsce dojad dopiero za kilka
sekund, gdybym by tu za nim, denerwo-
wabym si, a sam zosta zmuszony do gw
townego hamowania czy karkoomn
manewrw - przekonuje Adam Knietow
surowy, lecz skuteczny nauczyciel eco-d
vingu, ktry przeszkoli setki zadowolon
kursantw. - Najwaniejsze jest bezpiecz
stwo i dynamika, a caa reszta zasad jaz
energooszczdnej tylko pomoe nam w s
tecznym dotarciu do celu.
W kocu osigamy met po ponown
dystansie 10 km. Na wywietlaczu Outl
dera midzy zegarami widzimy grafik
dyki, ktrej cztery z piciu listkw zrob
si zielone. o nagroda za eco-jazd. Licz
wskaza spalanie o 1.6 litra mniejsze ni
moim wykonaniu. Byoby znacznie lep
gdyby nie tak due natenie ruchu. Do
cji po raz drugi, ju mdrzejszy, wkracz
ja. Wybralimy luniejsz tras, dz
czemu zuyem rednio 6.6 litra na setk
Wynik znakomity, bo o 1/3 niszy ni p
byle jakiej jedzie, w dodatku korzystniej
ni Mitsubishi podaje w swoich broszura
Utrzymywany przez kilka lat, pozwoliby
zakup jeszcze jednego Outlandera, a w ru
poszed przecie dopiero pierwszy pozi
wtajemniczenia w zakresie technik eco-d
vingu.
Sama strategia oszczdnej jazdy nie
pewni nam penego zadowolenia. Ka
samochd ma na wyposaeniu inny siln
skrzyni biegw. Od ich umiejtnej obs
zaley poziom spalania. Przeoenia nal
zmienia aktywnie, ale te bez przesad
intensywnoci. Jazda tym stylem z ca pe
noci nie ma nic wsplnego ze lamaz
nym tempem. Wrcz przeciwnie - jest s
sunkowo dynamiczna, ale tylko wtedy, ki
to korzystne. Rezultat spalania moemy d
datkowo poprawi, stosujc odpowied
ogumienie - tzw. opony o obnionym opo
toczenia, ale to wtek na kolejny tekst. e
zaznacz jedynie, e w tych standardowy
powinno si regularnie sprawdza cinien
Co do samej techniki ekonomicznej jaz
trzeba j pozna na wasnej skrze. Czyn
ci pozornie atwe okazuj si wyzwaniem
obliczu nawykw nabytych przez lata. M
Polacy mamy sporo zalegoci.
Eco-driving? Nie dla idiotw!Syszae o eco-jedzie, ale wolisz zyskiwa na czasie, ni oszczdza na paliwie?Ekonomiczny styl prowadzenia samochodu nie ma nic wsplnego z byciem zawalidrog
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
13/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. reklama
Jesie to wyjtkowy okres dla ogrodni-kw, nie tylko za spraw zbiorw, aletake pilnych prac i zabiegw, ktre za-
owocuj na wiosn.o najlepszy moment na zakadanie
rawnikw, sadzenie drzew, iglakw, krze-ww, cebulek, bylin i innych rolin, ktrepozwol cieszy oko piknym wygldem juza kilka miesicy.
Wychodzc naprzeciw dziakowcom iwaci cielom ogrodw, spka argi o-uskie organizuje po raz kolejny Jesienny
Kiermasz Ogrodniczy, ktry odbdzie si wdniach 6-7 wrzenia w godzinach od 10.00do 17.00.
W cieniu ozdobnych krzeww
Dla wszystkich amatorw zieleni jest
o wyjtkowa okazja do zakupu sadzonek idrzewek w promocyjnych cenach. - Znaj-dziecie tu pastwo wiele odmian i rodzajwdrzew i krzeww ozdobnych liciastych jak
iglastych. Wszystko bdzie mona kupina miejscu. Suy bdziemy poradami -powiedziaa Justyna argaska z PiknegoOgrodu z Wichowa. Odwiedzajcy kiermaszmog zaczerpn achowych rad, dowie-dzie si, jak przygotowa swj ogrd dozimy i co zrobi, by zakupione roliny kwityw nim zdrowo i okazale.
Dwumetrowe lilie
W kiermaszowej oercie nie zabraknieniczego, co potrzebne jest dziakowcom
mionikom ogrodw. W oercie znajdi m. in. cebulki, byliny i bulwy kwiatowe,oliny wieloletnie, kaktusy, wrzosy, krze-
wy r. Przywo na kiermasz ponad 300odmian cebul kwiatowych. Zaprezentujm. in. liliowce amerykaskie. Bd takeilie drzewiaste, ktre rosn do wysokoci
dwch metrw i kwitn do dwch miesicy.Charakteryzuj si du trwaoci, a jakokwiatw decyduje o ich duym powodzeniuw ostatnim czasie. o hit na rynku od pi-ciu lat. Pochodz z naszej produkcji, a wicmona bdzie je naby z pierwszej rki tumaczy Arkadiusz Olkowski z Gospodar-stwa Ogrodniczego z Pocka.
o jest miodzio!
Na chtnych czeka bd winorola,trawy, chryzantemy, odmiany rolin, takiejak: jagody goi, borwka amerykaska czymini kiwi. Nie zabraknie take kompozycjiz suchych kwiatw, a nawet miodw czyprzetworw. W oruniu bd wystawiarne miody: lipowe, rzepakowe, akacjowe,gryczane, z propolisem, wielokwiatowe,
wieczki z wosku pszczelego, pyki kwiato-we. Szczeglnie polecam, by yk stoowmiodu rozpuci w p szklanki ciepej wo-dzie o temperaturze nie przekraczajcej 36stopni i postawi na 12 godzin w temperatu-rze pokojowej, eby wystpi rozpad sacha-rozy na cukry proste. Wwczas naley go piw celach zdrowotnych, zwaszcza przy prze-zibieniach, maymi yczkami wyjaniaAndrzej Ku z Wasnej Pasieki z Naka.
Rady ogrodnika
Na co zwraca uwag przy zakupie jesie-ni drzewek liciastych i krzeww?
Przed tym dylematem stajemy, gdy poja-wiaj si przed nami niezliczone iloci mate-riau sadowniczego. Mimo wielu pokus, przywyborze zwracajmy uwag na to, by wybie-rane przez nas roliny byy mao wraliwe nachoroby, atwe do cicia, rodzce owoce nietylko do bezporedniego spoycia, ale rw-nie na soki, kompoty czy powida.
Na niewielkich dziakach sprawdz si
drzewka mae jabonie na podkadkachkarowych i pkarowych: M 9, P 16, P 60,
M 26, P 14. Sadzimy je gsto w rozstawie
3 x 2 m, a odmiany rosnce silniej 3-4m. Kupujemy drzewka I wyboru szybko
przyjmuj si, dobrze rosn w pierwszych
latach, owocuj wczenie.Kupowane roliny powinny by zdrowe,
nie uszkodzone, jdrne. Wygodnie, gdy ich
system korzeniowy owinity jest oliowym
workiem i otoczony torem. Po zakupie,rozpakowujemy roliny na dziace i albo od
razu sadzimy we wczeniej przygotowany
doek, albo doujemy roliny.
Co kupimy na kiermaszu?
-drzewka i krzewy ozdobne-cebulki kwiatw i rolin
- bulwy kwiatowe
- roliny wieloletnie- byliny
- wrzosy
- trawy- krzewy r
- winorola
- sadzonki jagd, borwek, kiwi, zi- kwiaty doniczkowe
- chryzantemy
- kaktusy- kompozycje z suchych kwiatw
- figury ogrodowe
- miody- czosnek
- drewniane place zabaw i wiele innych
Jesienny Kiermasz OgrodniczyCentrum Targowe Park
Szosa Bydgoska 3
6-7 wrzeniaod 10.00 do 17.00
szczegy pod nr tel. 602 629 431
Jesieidzie przez ParkNa Jesiennym Kiermaszu Ogrodniczym swoj ofert przedstawiogrodnicy, szkkarze, floryci, pszczelarze, producenci sprztu i architekci krajobrazu
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
14/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.reklama
Magia wdziku jest w kadymz nas, trzeba tylko w subtelnysposb j odczarowa. Jakojedno z niewielu miejsc w regionie, salon
"wit" oeruje elastyczny zakres usug. Naspecjalnie yczenie klient moe zamwi
nie tylko produkty do pielgnacji wosw,ale rwnie twarzy i ciaa.
Zmiany dotycz nie tylko listy oe-rowanych usug
i zabiegw. Od wrzenia osobami,
ktre odwiedz sa-
lon, zajmie si innyskad proesjona-
listw. Chcesz po-czu si wyjtkowo
i mie pewno, edostaniesz wanie
to, czego oczeku-jesz? o miejsce dla
Ciebie.- Mona po-
wiedzie, e gabinet otwieramy na nowo- mwi Kinga Baranowska, menader sa-
lonu. - Do zabiegw nasi specjalici bd
uywa kosmetykw renomowanych
firm, m.in. Artego, Joanna, Pro Salon czy
Cosmetic Zone. W oercie mamy te kar-
t staego klienta. Dziki niej nasz go co
dziesity zabieg uzyska gr atis. Planujemy
take wprowadzenie specjalnych pakie-
tw sezonowych.
Salon bdzie otwarty od poniedziaku
do pitku w godzinach :
- :. W sobot usugi
wiadczone bd od godzi-
ny : do :. Gabinet
w szczeglny sposb zadbatake o seniorw powyej
. roku ycia. W ponie-
dziaki kady z nich otrzy-
ma rabatu na wszystkie
zabiegi. W gwnej oercie
gabinetu znajduje si, m.in.
strzyenie, arbowanie arte-
go, trwaa headlines, mani-
cure hybrydowy, sonooreza i mikroder-
mabrazja.
- Nowoci jest take specjalna usuga,
dziki ktrej przypomnimy naszym klien-
tom przy pomocy wiadomoci SMS lub
e-mail o dacie i godzinie wizyty - mwi
Kinga Baranowska. - ej platormy b-
dziemy uywac rwnie do inormowania
ich o nowociach i promocjach. Zakres
usug bdzie dostosowywany do oczeki-
wa klientw i ich propozycji. Jestemy
otwarci na nowe pomysy i niecodzienne
rozwizania.
Szczeglny nacisk zostanie pooony
na komunikacj pomidzy klientami a
pracownikami salonu.
- Zachcamy do wysyania nam swo-
ich uwag za pomoc mediw spoe
nociowych. - mwi Kinga Baranows
- Na stronie www.facebook.com/salo
rodyswit bdziemy pisa o nowociac
ycia salonu i kolejnych pakietach p
mocyjnych. Zaley nam na tym, by k
dy nasz go czu si wyjtkowo. Dob
gabinet dba nie tylko o wygld swoje
klienta, ale take jego samopoczucie.
Jak dotrze na ulic marca w Z
torii? Jadc z orunia w kierunku Lubi
przez Zotori, naley dotrze do c
trum. Za aptek trzeba skrci w pra
i przejecha metrw. Niezmotory
wanym polecamy skorzystanie z linii
tobusowej nr , rozpoczynajcej kurs
Placu w. Katarzyny w oruniu. Przeja
drug stre wymaga dokupienia dod
kowego biletu.
Wymagaj dla siebie czego wicej. P
zwl zadba o to proesjonalistom z sa
nu "wit".
Pozwl nam zrobidla siebie wicej
To samo miejsce, ale nowa jako. Ju od wrzenia salon fryzjersko-kosmetycznywit proponuje swoim klientom usugi dopasowane do ich indywidualnych potrzeb
Dobry gabinet
dba nie tylko owygld swojegoklienta, ale takejego samopoczucie
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
15/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. damska gbia
Kult wysportowanego ciaa i modana dbanie o siebie weszy na staedo ycia codziennego. Poranny jog-ging, wizyty w salonie kosmetycznym czypopoudniowa joga to element dnia corazwikszej liczby kobiet i mczyzn. Dzi juwiemy, e dbanie o zgrabn sylwetk nie jestprzejawem narcyzmu, lecz troski o estetycz-ny wygld i zdrowie.
Boom na pikn i szczup figur poci-gn za sob wysyp miejsc, w ktrych monapod okiem proesjonalistw rozpocz swjwasny marsz ku doskonaoci. o nie tylkogabinety kosmetyczne i salony SPA, ale rw-nie kluby fitness, nieustannie wzbogacajcewoje oerty o nowinki, pomagajce osi-
gn klientom wymarzony cel. Czy wartowiczy w grupie?
Motywacja i bezpieczestwo
- Oczywicie, e tak - mwi Kamila Fe-dorowska, manager Evitalia Fit, pierwszego
klubu fitness w lewobrzenej czci orunia.- Wtedy mona zmotywowa ciao do ci-szej pracy. Osoby lubice rywalizacj bdwiczy solidniej, bo wycig z innymi dodaim si, a osoby lubice towarzystwo majokazj spdzi mio czas, dbajc przy tym oswj wygld i samopoczucie.
Gdy wiczenia wykonujemy w samot-noci, trudniej nam oceni ich eekty, cz-sto brakuje nam te motywacji. Warto miezatem obok siebie kogo, kto wesprze nasw walce o lepsz sylwetk i zrozumie idetego wysiku. Wychodzc na fitness, mamyokazj nawiza nowe znajomoci. Nic nieczy ludzi tak, jak podobne cele i wsplnezainteresowania.
- Wanym aspektem jest rwnie to, eobecno instruktora podnosi poziom bez-pieczestwa - mwi Kamila Fedorowska.- Do niego moemy kierowa swoje pyta-nia i z nim dzieli si wtpliwociami. lewykonywane wiczenia fizyczne nie tylkonie przynios spodziewanego rezultatu, ale
mog doprowadzi do powanej kontuzji.Dobry instruktor powinien poprawia
nasze ruchy, jeeli bdnie je wykonujemybd zaproponowa inne, jeeli wykonaniejednego z nich jest niemoliwe np. ze wzgl-du na zdrowie. Musi te motywowa nas dopracy. rening to pokonywanie ograniczewasnego ciaa i umysu. Jeli na czym na-prawd nam zaley, przy proesjonalnymwsparciu i opiece z pewnoci uda nam sito osign.
Lepsza koncentracja
Niewiele osb wie, e fitness wpywakorzystnie nie tylko na ciao. Zajcia tanecz-ne czy aerobowe doskonal nasz pami ipozwalaj zwiksza koncentracj. Co napierwszych zajciach wydaje si nam nie dopowtrzenia, po kilku tygodniach z nowocizmienia si w r utyn. Procentuje to zarwnopodczas wicze jak i w pracy czy w domu.rening, zamiast przykrego obowizku, staje
si wyczekiwanym momentem dnia, ktry- mimo wysiku fizycznego - przynosi namwiele radoci i dodaje codziennoci kolory-tu. Jestemy bardziej zrelaksowani, pewniswoich umiejtnoci i co najwaniejsze -wci zbliamy si do osignicia wymarzo-nego celu.
- o wane dla osb, ktre szybko sinudz i cigle szukaj nowoci - podkrelaKamila Fedorowicz. - Rnorodno orga-nizowanych zaj jeszcze nigdy nie bya takdua jak teraz. Kady znajdzie grup odpo-wiedni dla siebie.
Zanim jednak wybierzemy si na zaj-cia majce intrygujc nazw, sprawdmy,na czym one polegaj i jak naley si nanie ubra. Wiele klubw fitness organizujepokazy, dni otwarte bd udostpnia czzaj do obejrzenia postronnym. o dobraokazja, by dowiedzie si czego wicej i wy-bra odpowiednie dla siebie.
Pikno jest w kadym z nas, trzeba tyl-ko w odpowiedni sposb je wyeksponowa.
Nawet jeli mamy nadwag, o kondycji ju
dawno zapomnielimy a wizja spoconego
ciaa napawa nas lkiem - nie bjmy si za-
walczy o nas samych. Wygld ma bezpo-
redni wpyw na nasze samopoczucie nie-
zalenie od wieku i wykonywanego zawodu.
- Serdecznie zapraszam do klubu fitness
Evitalia Fit dla pa. Mamy bardzo szerok
oert zaj dla kobiet i dzieci - dodaje Ka-
mila Fedorowicz. - Jest to miejsce z cudown
atmoser, a zarazem w peni proesjonalne,
stworzone przez kobiety dla kobiet. Mieci
si ono w oruniu przy ul. Podgrskiej 12A
(rg ul. dzkiej).
Nie trzeba wiele, by umiech goci na
naszych twarzach kadego dnia, cho po-
cztki czsto bywaj trudne. Wystarczy ro-
zejrze si po okolicy i zapisa si na zaj-
cia. W Evitalia Fit mona sprawdzi si 6 i 7
wrzenia - wtedy odbd si drzwi otwarte.
Rozkad zaj na stroniewww.evitalia.pl
Razem raniej i bezpieczniejJak zmotywowa swj organizm do cikiej pracy? Dlaczego kluby fitness cieszsi tak popularnoci? wiczenie w grupie ma wiele plusw i powoduje szybsze osiganie wymarzonych celw
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
16/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.edukacja
Atutem projektu jest rzeczywistabezpatna nauka - bez jakich-kolwiek ukrytych opat i innychkosztw zwizanych z decyzj o podjciu
ksztacenia. Kady uczestnik kursu zosta-
nie achowo i skutecznie przygotowany
do wykonywania wybranego zawodu oraz
pastwowego egzaminu, ktry potwierdzi
uzyskanie kwalifikacji. Ponadto ma zapew-
nione podrczniki, materiay dydaktyczne
oraz posiki, a osoby w trudnej sytuacji ma-
terialnej mog ubiega si o zwrot kosztw
dojazdu na zajcia.
Dziki takim projektom wiele osb nie
tylko speni swoje marzenia, ale rwnie ze
spokojem bdzie mogo spojrze w przy-
szo. Wzrost znaczenia szkolnictwa za-wodowego to jeden z priorytetowych celw
strategii na poziomie unijnym i regionalnym
na lata 2014-2020. Ich realizacji ma sprzy-
ja wspieranie inicjatyw i dofinansowanie
projektw wpywajcych na zwikszenie
udziau osb dorosych w rnych ormach
ksztacenia ustawicznego. Dotyczy to przede
wszystkim pracownikw podanych przez
pracodawcw, odpowiadajcych wymogom
europejskiej i lokalnej gospodarki oraz do-
pasowanych do tendencji demograficznych.
Ostatni z wymienionych czynnikw
cile wie si z procesem starzenia spoe-
czestwa, wydueniem okresu aktywnoci
zawodowej, spoecznej oraz wiksz wiado-
moci na temat profilaktyki ochrony zdro-
wia. Konsekwencj tego jest wzrost popytu
na usugi opiekucze i zdrowotne.
- Wpywa on na rozwj sektorw gospo-
darki ukierunkowanej na zwikszenie jako-
ci i dostpnoci wiadcze medycznych,
uzdrowiskowych i zorientowanych na osoby
starsze - mwi Barbara Dbkowska z PE
FAMA. - Rozwj wymienionych bran b-
dzie moliwy wycznie przy udziale wyso-
ko wykwalifikowanej i odpowiednio licznej
grupie specjalistw. Jestemy tego wiadomi,
dlatego przy wsparciu rodkw unijnych
chcemy zadba o wanie takie osoby.
PE FAMA to dwudziestoletnia tradycja
w ksztaceniu kadr na potrzeby regional-
nej gospodarki. Dziki unijnym rodkom
z Europejskiego Funduszu Spoecznego
kompleksowe wsparcie zwizane z uczest-
nictwem w szkolnych ormach ksztacenia
ustawicznego otrzyma 120 dorosych osb
zamieszkaych lub pracujcych na tereniewojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Na-
uk mona podj na kierunkach: asystent-
ka stomatologiczna, opiekun medyczny,
technik masaysta i technik usug kosme-
tycznych.
- Posiadamy uprawnienia do ksztace-
nia w zawodach medycznych potwierdzone
przez Ministerstwo Zdrowia i proesjonalnie
wyposaone pracownie speniajce wymogi
stawiane przez przepisy regulujce kszta-
cenie zawodowe - dodaje Barbara Dbko
ska. - o odpowiednia baza do tego, by
proesjonalny sposb ksztaci specjalist
Najwaniejsze jest jednak, e mamy
dowiadczon i kompetentn kadr. N
suchacze odbywaj praktyki zawodow
potencjalnych pracodawcw, a 70% abs
wentw pracuje w zawodach wyuczonyc
naszych szkoach policealnych.
Projekt jest okazj do tego, by sta
pracownikiem atrakcyjnym na rynku, kt
doskonale zna nie tylko teori, ale i pr
tyk. o szansa na start w lepsze ycie i
trzeba za ni paci.
***
Szczegowe inormacje dotyczce
zasad naboru i uczestnictwa w projekc
s dostpne na stronie http://es.ama.ed
pl/, w biurze projektu w oruniu (tel. 53
306 902) oraz w oddziaach PE FAMA
Grudzidzu (tel. 535 306 911) i Inowroc
wiu (tel. 535 306 901).
FAMA ksztaci specjalistwPomorskie Towarzystwo Edukacyjne FAMA otrzymao unijnedofinansowanie na cztery kierunki szk policealnych. Dziki niemu osbdostanie wsparcie zwizane z uczestnictwem w formach ksztacenia ustawicznego
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
17/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. edukacja
ALEKSANDRARADZIKOWSKA
Talent do matematyki definiujesi w szczeglny sposb - ina-czej w stosunku do kadej oso-by. Potwierdzaj to toruscy acy, ktrzy
wywalczyli nagrody w najbardziej presti-owych zawodach dla modych matema-
ykw na wiecie.
Do bugarskiego Bagojewgradu zje-
hao w tym roku 324 uczestnikw 73uczelni z obu Ameryk, Azji i Europy.
Midzynarodowe Zawody Matematyczne
organizowane przez Uniwersytet Lon-
dyski oraz Amerykaski Uniwersytet wBugarii obyy si po raz 21. i byy polemwalki dla najlepszych. W tej edycji mate-
matycznych zmaga oprcz studentw
Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w o-
uniu, Polsk reprezentoway take re-
prezentacje Uniwersytetu Jagielloskiego,Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w
Poznaniu i Uniwersytetu Warszawskiego.
Zawody nie s nawet kuni t alentw, bo
amo zakwalifikowanie si na nie stano-wi ogromne wyrnienie. am szuka si
geniuszy.
Bez precedensu
- Schematy podczas takich potyczek
mog si przyda, ale nie musz - mwi drRobert Skiba, opiekun torunian. - Wana
est kreatywno. Zawodnicy musz podpresj czasu rozwizywa zadania, z kt-
rymi spotykaj si po raz pierwszy w y-
ciu. Niektrzy zaskakuj nas pomysami,
znajdujc rozwizania lepsze ni te, na
ktre wpado jury. O poziomie uczest-
nikw niech wiadczy akt, e nawet ich
opiekunowie maj problemy z rozwika-
niem niektrych zagadek.
oruscy studenci do wyjazdu przy-
gotowywali si cay rok - cztery razy w ty-
godniu na godzinnych zajciach. Z dzie-
sicioosobowej grupy dr Robert Skiba
wybra najlepszych, ktrzy tylko potwier-
dzili swoj klas. Daniel Strzelecki zdo-
by nagrod pierwszego stopnia, Janusz
Schmude - drugiego, a Bartosz Bieganow-
ski trzeciego. Z wyrnieniem powrcia
do Polski Aurelia Bartnicka. Na t le innych
polskich reprezentacji wypadli solidnie.
Gwny etap konkursu trwa dwa dni.
Uczestnicy codziennie, przez pi go-
dzin, mierzyli si z picioma zadaniami
o rnym stopniu skomplikowania. Zo-
stay uoone tak, by kade kolejne byo
trudniejsze od poprzedniego. Zdarza si,
e z ostatni zagadk nie potrafi sobie
poradzi nikt. Studenci mieli te czas na
odpoczynek. Jeden dzie przeznaczyli na
wspln wycieczk.
- Wydaje si, i czsto s to problemy
nie do rozwizania - mwi dr Robert Ski-
ba. - ylko przebysk geniuszu pozwala je
rozwiza. Chocia to najlepsi studenci
matematyki na wiecie, wci musz si
uczy. Matematyka jest dziedzin, ktrej
chyba nigdy nie da si zgbi do koca.Powicamy czas temu, eby jak najlepiej
przygotowa si do rozwizywania zada
i poruszamy kwestie, nie objte progra-
mem nauczania. Studenci swoje umiejt-
noci rozwijaj te indywidualnie.
Grant gwarantuje przyszo
alenty i potencja grupy zosta do-
ceniony nie tylko poza granicami kraju.
Osoby te nale do Koa Naukowego Ma-
tematykw, ktre niedawno otrzymao
55 tys. zotych grantu z ministerialnego
programu Generacja Przyszoci. W ten
sposb dotuje si najzdolniejsze umysy
cise w Polsce.
- Pienidze wykorzystamy na dalszyrozwj - mwi Aurelia Bartnicka, uczest-
niczka zawodw. - Kupimy podrczni-
ki, zaplanujemy czas tak, by mc wzi
udzia w konerencjach i kolejnych rywa-
lizacjach.
Po wakacjach studenci rozpoczn
przygotowania do zmaga w Petersburgu
- torunianie bd pierwsz polsk grup,
ktra wemie w nich udzia. Czonkowie
koa matematycznego planuj te wyjazd
na zawody do czeskiej Ostrawy. rodki z
przyznanego grantu przeznacz rwnie
na przyszoroczny wyjazd do Bugarii.
Wanie dziki takiemu wsparciu
modzi mionicy krlowej nauk maj
szans na rozwj. Pienidze czsto oka-
zuj si barier nie do przeskoczenia.Geniusz musi ustpi miejsca zwykym
problemom. Czworgu studentom UMK
w oruniu na szczcie ju to nie grozi.
Geniusztkwi w szczegleKrlowa nauk ma przed nimi coraz mniej tajemnic. Czworo studentwUniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu odnioso midzynarodowy sukces
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
18/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.edukacja
Wroku akademickim nasze mia-
sto pka w szwach od goci
przybyych, by zdoby wysze
wyksztacenie. Czasem to czcze sowa, kie-
dy indziej sama prawda. Zaley od czowie-
ka, jednak kademu trzeba zapewni dach
nad gow. ym zajmuje si Dzia Domw
Studenckich i Hoteli Asystenckich UMK.
Do dyspozycji ma 11 akademikw, z cze-
go jeden otwiera drzwi na czas wakacji.
Wszystkie rzdz si pewnymi prawami, a
ich lokatorzy do najatwiejszych nie nale.
Kwaterunek dobieg koca wraz z 31 sierp-
nia. eraz pracownicy DS-w maj ju tylko
nadziej, e wrzesie wystarczy, by modzie
wyszalaa si do reszty...
W rodzinie Moniki, studentki pierw-
szego roku prawa z Gniezna, zarobek na
jednego czonka wynosi 1500 z. o jeden z
czynnikw decydujcych o zgodzie na przy-jcie. Drugim j est odlego miejsca zamel-
dowania kandydata od orunia. Dziewczyna
ma nadziej, e komisja domw studenckich
przychyli si do jej wniosku o przyznanie
pokoju w akademiku. Zaley jej na kwate-
runku w DS nr 2, pooonym nieopodal sta-
rego miasta. W ssiedztwie znajduj si jesz-
cze cztery kolejne - z numerami 1,3,5 i 6. Z
pominiciem czwrki, bo w zamierzchych
ju czasach strawi j poar.
Wszystkie dzieli od centrum piciomi-
nutowy spacer przez park, niedaleko zabyt-
kw miasta, takich jak: Dom Kopernika,
ratusz, katedra w. Janw czy Krzywa Wiea.
Niewtpliw zalet jest dogodny dojazd ko-
munikacj miejsk na wydziay UMK przy
ul. Gagarina oraz blisko kina, planeta-
rium, bankw, sklepw, restauracji i barw.
Akademiki te oeruj 1,2,3- osobowe pokoje.
Na pitrach dostpna jest kuchnia, wietli-
ca z V, pralnia i suszarnia z elazkiem. Do
dyspozycji goci UMK oddaje bilard, siow-
ni, pikarzyki oraz st do tenisa stoowego.
Wszystko brzmi wspaniale, ale Monika sy-
szaa, e w akademikach nie da si uczy...
- Domy studenckie yj wasnym ryt-
mem, mamy jednak wiadomo, e wielu
lokatorw moe potrzebowa ciszy, aby od-
powiednio skupi si na nauce, dlatego w
kadym budynku istnieje wydzielona wie-
tlica specjalnie przeznaczona do tych celw
- zapewnia Iwona uchniewska z Dziau
Domw Studenckich i Hoteli Asystenckich
UMK.
Zdaniem absolwentw od przypadku za-
ley to, czy mieszkanie w akademiku rzeczy-
wicie nie koliduje z odpowiednim przyswa-
janiem wiedzy. Ssiedztwo bywa rne - raz
pracowite, raz imprezowe.
- Czsto jest tak, e tylko na jednym
pitrze dobior si ludzie lubicy korzysta
z ycia - relacjonuje Miosz, absolwent stu-
diw licencjackich na kierunku matematyka
i ekonomia. - Reszta wiedzie spokojne ycie.
Inaczej wyglda to tylko w akademikach nr
5 i 6, ktre pooone s ciana w cian z klu-
bem Kotownia. Dla jednych to zaleta, dlainnych wada, ale jak kto naprawd chce, to
sobie poradzi.
Numer szsty w okresie wakacji suy
jako baza noclegowa dla osb prywatnych
lub firm. Wyremontowany w zeszym roku
uchodzi za najwieszy z akademikw, acz-
kolwiek Iwona uchniewska zapewnia, e
domy te co sezon przechodz zmiany na
lepsze. Poza wymienionymi akademikami
UMK zarzdza jeszcze budynkami na Biela-
nach. Mowa o numerach 7-12.
- Wanie te ciesz si zawsze najwik
popularnoci wrd wieo upieczon
studentw z racji bliskoci wikszoci w
dziaw - mwi Iwona uchniewska. -
miejsca s ju mocno przebrane. Na dni
kandydaci dowiedz si, czy komisja pr
znaa im ktry z pokoi w tych domach s
denckich.
Owe akademiki pooone przy ul. Ga
rina oeruj pokoje 1,2,3 - osobowe. W k
dym mona podczy si do Internetu. J
te teleon oraz odbiornik programu ra
studenckiego Radio Sera. Analogicznie
DS-w nr 1-6 lokatorzy maj do dyspozy
sal do indywidualnej nauki, wietlic z
oraz pralni z suszarni.
Miesiczne ceny pokoi we wszystk
akademikach wahaj si od 240-500 z
zalenoci od standardu pomieszczenia.atrakcyjniejsze przeznaczone s dla stud
tw korzystajcych z programu Erasmus
- rudno sobie wyobrazi, eby
gocili przyjezdnych z dalekich krajw
pokoju np. bez lodwki - podkrela Iwo
uchniewska. - Przecie nie przywioz je
sob, tak samo telewizora.
Przez wszystkie domy studenckie pr
wija si rocznie ok. 2900 studentw. Ju
miesic moemy si spodziewa napy
kolejnej ich ali.
Dach nad gow po studenckuToru jest miastem akademickim, ktre co roku przyjmuje tysice studentw z rozmaitychzaktkw Polski, a nawet wiata. Schronienie daj im domy studenckie. Na jakich zasadach? Co oferuj?
Fot. UKASZPIECYK
Rocznie przez domy studenckie UMK przewija si ok. 29 00 studentw.
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
19/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. edukacja
Wedug opinii Ministerstwa Na-uki (MNiSZW) w perspektywienajbliszych 15 lat inormatycy
bd najbardziej poszukiwan grup wrdawodw technicznych. Odpowiedzi nadiagnozowane potrzeby rynku pracy jestaplanowany do realizacji w ramach konkur-u Programu Operacyjnego Kapita Ludzki
projekt pt." Rozwj kwalifikacji w zawodzieechnik inormatyk wrd 50 osb doro-ych z woj. kujawsko-pomorskiego".
Projekt bdzie realizowany przez szkoypolicealne Centrum Edukacji Dorosych.Ksztacenie bdzie realizowane w trzechmiastach: oru, ul. Szosa Chemiska 70;Chemno, ul. Dominikaska 35 i Brodnica,ul. Lidzbarska 14. Rekrutacja do projekturwa do 10 wrzenia, jednak liczy si kolej-
no zgosze. Suchacze w ramach projektuuzyskaj moliwo zdobycia kwalifikacjiE.12 "Monta i eksploatacja komputerwosobistych oraz urzdze peryeryjnych".
W ramach projektu suchacze maj za-pewnion bezpatn nauk, egzaminy seme-tralne i kocowe, poczstunek, podrczni-
ki. Suchacze bd mogli doskonali swojeumiejtnoci z wykorzystaniem platormy-learningowej oraz nowoczesnych narzdzinormatycznych do biznes planowania oraz
nauki jzyka angielskiego z brany inorma-ycznej. W ramach projektu zaplanowane swnie praktyki zawodowe u najlepszych
pracodawcw z regionu. Zajcia bd siodbyway w ormie zaocznej, w weekendyrednio co 2 tygodnie.
Na rynku pracy brakuje osb z wykszta-ceniem technicznym, szczeglnie w obszarzeI. W dobie globalnej komputeryzacji pra-codawcy s wiadomi koniecznoci zatrud-niania achowcw z dziedziny I zarwno wPolsce jak i za granic.
Niewtpliwym atutem szk CentrumEdukacji Dorosych s wietnie wyposao-ne pracownie komputerowe, kadego rokumodernizowane oraz doposaane w specja-listyczny sprzt i oprogramowanie. Dope-nieniem bazy dydaktycznej s mobilne pra-cownie oparte na notebookach. Realizowanyprojekt da szans CED, w ramach ktregoprowadzona jest rwnie szkoa dla modzie-y (oruskie echnikum Inormatyczne) napotwierdzenie wysokiej jakoci ksztaceniaprowadzonego od 1997 roku a w ramachmodzieowej szkoy inormatycznej od 4 lat.
Urzd Marszakowski doceni rwnieakt, i policealne szkoy CED s orodkamiegzaminacyjnymi dla przyszych technikw
inormatykw, a nauczyciele przedmiotwzawodowych ciesz si ogromnym uznaniemw rodowisku owiatowym i naukowym. Ichdowiadczenie i stay kontakt z podmiotamigospodarczymi powoduj, e zajcia s nietylko atrakcyjne dydaktycznie, ale rwnieodpowiadaj wymaganiom rynku pracy.
Szczegy na temat rekrutacji do projek-tu mona uzyska pod numerem teleonu:
56 659 66 86 lub w siedzibie szkoy przyulicy Szosa Chemiska 70 w oruniu oraz
w Chemnie i Brodnicy.
Marszaekwybra CEDCentrum Edukacji Dorosych jako jeden z Projektodawcw bdzie ksztacize rodkw unijnych osoby dorose z obszaru naszego wojewdztwa w ramach szk policealnych
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
20/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.edukacja
Podczas castingu istnieje szansadoczenia do grup stworzo-nych w poprzednim roku, jak
i debiutantw. Podzielone s one nawskie zakresy wiekowe, by praca nazajciach dawaa eekty. Na wszystkichpoziomach szkoa taca przygotowujeormacje w stylach jazz oraz hip-hop.W zeszym roku powstay ormacje,obecnie szkoa chce jeszcze bardziejwzmocni swoj reprezentacj. Nienaley si obawia. Casting to nie prze-suchanie, jak w popularnych telewizyj-nych programach, lecz lekcja z przy-szym trenerem. Umiech z pewnocipomoe kademu miakowi zmierzysi z tym zadaniem.
Przez cay sezon modzi tancerzeprzygotowuj choreografi turniejo-w. wicz na regularnych zajciach,w erie zimowe podczas stacjonarnegozgrupowania i na obozie wakacyjnym.Wszystkie grupy utworzone w zeszymroku wziy ju udzia w kilku zawo-dach. Z powodzeniem stany w rywa-lizacji z duo bardziej dowiadczonymiekipami. W sezonie debiutowali w or-macjach i indywidualnych kategoriach,m.in. na turniejach w Bydgoszczy, Mal-borku, odzi, Olsztynie, Inowrocawiui Biaych Botach. W tym sezonie prze-widzianych zostao jeszcze wicej star-tw. Okazuje si, e nie trzeba spdziwielu lat na parkiecie, by mie okazj
na konkursowy debiut. Wystarczychcie!
Dla kogo?
- Do grup turniejowych chcuczszcza najbardziej ambitni tan-cerze, ktrzy pragn rozwija swojeumiejtnoci i czuj pasj do taca -mwi Jakub Stanowski ze szkoy taca
Jagielski Dance Project. - Wane, ebyzajcia byy przyjemnym obowizkiem,bo kady czonek jest odpowiedzialnynie tylko za siebie, ale za prac i wystp
caej grupy. Dla modych mionikw
taca nie jest to problem, bo na zaj-
ciach, a tym bardziej na turniejach za-
wsze daj z siebie wszystko.
W castingu na kadym poziomie
mog wzi udzia osoby z dowiad-
czeniem w danym stylu. Chtni, ktrzy
potrafi mniej, mog dosta si do grup
debiutanckich. Do sekcji dziecicych
szkoa zaprasza rwnie trenujcych
sporty, np. akrobatyk, gimnastyk,
sztuki walki czy ywiarstwo. Swoich si
sprbowa mog rwnie adepci taca
towarzyskiego. Nie ma koniecznoci
przygotowania wasnych choreogra-
fii, prezentowanych solo przed jury.
Uczestnicy wezm udzia w pokazowej
lekcji taca z trenerami grup.
Po odebraniu numeru startowe
kada osoba na castingu bdzie miazrobione pamitkowe zdjcie niczym
telewizyjnym show. W kocu razemtrenerem uczestnicy wejd do sali necznej, a tam odbdzie si lekcja.
krtkiej rozgrzewce dostosowanej intensywnoci zaj instruktor przyg
tuje krtk choreografi. Modzi tancrze, nawet ci bez duego dowiadcznia, z pewnoci poradz sobie z ty
zadaniem.Ocenie poddane zostanie poczu
rytmu, pami ruchowa i predyspoz
cje fizyczne. Nikt nie oczekuje od mdych ludzi tego, eby byli idealni. I
zadaniem jest czerpanie radoci z wcze i rzetelny trening. Eekty z pewnci przyjd z czasem. Jak przygotow
si do castingu?- Dobrego tancerza charakteryzu
przebojowo, ale jednoczenie poko- mwi Jakub Stanowski. - Nie wymgamy specjalnego przygotowania. N
waniejsze bdzie pokonanie tremypodczas lekcji koncentracja.
Oerta szkoy
Uczestnictwo w grupach turniewych obejmuje proesjonalny treninminimum godzin zaj w miesi
czyli dwa treningi tygodniowo. Prz
pokazami i konkursami zaplanowadodatkowe prby.
Do debiutantw doczy mokady, kto posiada poczucie rytm
ma dobr koordynacj ruchow, wrunki fizyczne umoliwiajce treniwyczynowy i przede wszystkim - ch
czerpa rado z taca! Szkoa zapraskadego, kto lubi rywalizacj i nie b
si wystpi przed publicznoci.- Celem treningw jest prze
wszystkim rozwj dzieciakw - dod
Jakub Stanowski. - Casting jest przznaczony dla wytrwaych, chccy
osiga sukcesy podobnie jak czonkwie naszego klubu. Oni maj na kon
medale rwnie w prestiowych zawdach.Od wrzenia przygotowywane b
zupenie nowe choreografie. Zosta
one zaprezentowane przez wszystormacje na Przegldzie anecznym
gielski Dance Project oraz na zawodai innych pokazach.
W niedziel wrzenia - dzie
castingu - odbdzie si Dzie otwartw Jagielski Dance Project. Dzieci ju
trzeciego roku ycia, modzie i dorobd mogli wybra zajcia dla siebWszystkie inormacje na temat casti
gu i Dnia otwartego mona znalena stronie internetowej ww w.danceppl. reningi w szkole odbywaj si
poniedziaku do soboty, wic udzianich moe wzi kady.
Pasjonaci taca,czcie si! wrzenia odbdzie si kolejny casting do grup turniejowychszkoy taca Jagielski Dance Project. W tym roku swoich si sprbowa mogdzieci ju od roku ycia. Wysyanie zgosze trwa
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
21/24
Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r. edukacja
MARCINOKARZ
Mia dosy cigego przesiadywaniaw pracy, ona - bardzo rzadkichspotka caej rodziny przy stole.Eliza i Wojciech opaciscy podjli decy-j, ktra u innych umiera jeszcze na etapie
pomysu. On zrezygnowa z dobrze patnejposady dyrektora renomowanego hotelu orazwykadania na WSB i UMK, ona za wziaoczny urlop w swoim miejscu pracy. Sprze-
dali samochd, wynajli dom w Brzozwce15 czerwca 2014 roku wyruszyli na podbj
wszystkich kontynentw. Nadszed jednak 1wrzenia - dzie rozpoczcia roku szkolnego,
crka i syn podrnikw s tysice kilo-metrw od swoich szk. Czyby czekao ichdziesi miesicy laby?
Pierwszy dzie obecnego miesica przy-nis widok odwitnie ubranych modychudzi. Kady wie, co to oznacza. Gdyby
nie decyzja maestwa opaciskich, ich2-letni syn Wojtek poszedby do 1 klasy
gimnazjum, a 10-letnia ucja do 4 klasy pod-tawwki. echnicznie rzecz biorc, ich tok
nauczania trwa, ale z racji podry dookoawiata, rol nauczycieli przejli rodzice.
- Polskie prawo zezwala na indywidualnytok nauczania prowadzony przez prawnychopiekunw dziecka - inormuje Mariusz Wit-kowski, dyrektor Szk Salezjaskich DonBosko w oruniu, do ktrej uczszcza jedenz czonkw podrniczej rodziny. - ZarwnoWojtek jak i ucja nie przerywaj edukacji.Obraa ona tylko inny charakter. Moim zda-niem znacznie ciekawszy ni jest to prowa-dzone w tradycyjnych warunkach. e dziecipoznaj geografi nie z atlasu, ale podczasrealnej podry. Bd czuy, widziay, smako-way ycia w kadym zaktku wiata. Nie malepszej metody nauki jzyka ni rozmowa zmieszkacami innych krajw. Po wszystkim
czeka ich oczywicie odpowiedni egzamin,ale wierz, e wrc do orunia z olbrzymimbagaem dowiadcze, ktry pozwoli im nabezproblemowe jego zaliczenie.
W takim wypadku nieodrobienie pracydomowej zyskuje zupenie inne znaczenie.Zamiast mundurka jest plecak wypchany nie-zbdnym ekwipunkiem i nie ma spnie nazajcia ani stopni w dzienniku. ycie oceni, apotem nagrodzi albo sparzy.
Wojciech i Eliza opaciscy zobowizalisi, e ich pociechy, poza dowiadczaniemwalorw podry, spdz niemay czas z no-sem w podrcznikach... Jak na razie nie dzie-lili si na swoim blogu inormacjami o tym,
jednak ich decyzja zyskaa poparcie odpo-wiednich instytucji.
- W podr wybieramy si pod patrona-tem Rzecznika Praw Dziecka. rudno o lep-sze alibi mieje si mama Eliza.
W planach na czas podry zaoonoodwiedziny szk w kadym kraju, w ktr ympostawi swoj stop. Dotd udao si to wGwatemali, Belize, Salwadorze, Hondurasie,Nikaragui i Kostaryce.
- Bdziemy zadawali pytania uczniom zcaego wiata, co sdz o swoim miejscu edu-kacji, czego im brakuje, o czym marz - m-wi przed podr Wojtek junior.
Wizyta polskiej rodziny w pierwszejszkole spotkaa si z wielkim entuzjazmem.Jej mury po brzegi wypeniy si dziemi c ie-kawymi przybyszw o odmiennej karnacji.Dziki uzbrojeniu w multimedialne pre-zentacje, stworzone w jzykach mieszkacw
odwiedzanego kraju, modzi prelegenci moglipodzieli si z publicznoci wiadomociamina temat Polski.
- Gdy zapytalimy okoo 150 dzieci nasali, kto lecia samolotem, w gr powdro-way tylko trzy rce - Wojciech opaciskidzieli si wraeniami z pobytu w szkole wGwatemali. - o pokazuje bied tych miejsc.Dziki spotkaniu z nami dowiedziay si, e
jest w Europie taki kraj jak Polska, posmako-way toruskich piernikw i ogldny bajko Reksiu oraz Bolku i Lolku.
Du rekwencj zawdziczali wczeniej-szej zapowiedzi swych odwiedzin, jednak jej
brak nie przysporzy dotd wikszych trud-noci w kolejnych miejscach.
- W Nikaragui nie mielimy umwio-nej wizyty - zaznacza Wojciech opaciski,ktremu od czasu pierwszego dnia podrybroda urosa do paru centymetrw dugoci.- O 8 rano poszlimy do szkoy, zapytalimypani dyrektor, czy jest zainteresowana na-sz prezentacj. Bya. Dwie godziny pniejrozmawialimy z dziemi. Wojtek bardzoadnie poprowadzi spotkanie w jzyku hisz-paskim. Potrafi zapyta dzieci, czy znaj Le-wandowskiego, widziay nieg albo czy by wich kraju papie Jan Pawe II. W ten sposbama bariery.
Dla opaciskich ta podr jest metodna przeamanie barier krpujcych codzien-nie wielu z nas. Boimy si zmian, ryzyka,cho moe si opaci i zadecydowa o no-wym, lepszym yciu. Rodzina z Polski zo-
bowizaa si do bezwzgldnego powrotu wprzypadku bezporedniego zagroenia yciaczy zdrowia ktrego z jej czonkw. Bdc wHondurasie - najniebezpieczniejszym krajuwiata - otrzymali prywatn eskort od dy-rektora tamtejszej szkoy, zachwyconego ichwystpieniem. Na gest zdoby si, mimo idali mu do wykonania zadanie dla Hondura-nina niemal niemoliwe.
- W zamian za poczstunek owocami zsol na pikantno poprosilimy go o powt-rzenie sowa: konstantynopolitaczykowia-neczkwna. Podda si w poowie.
Edukacja na globaln skalDokonali nagej zmiany w scenariuszu ycia. Rzucili wszystko, co trzymaoich w Toruniu, by odby rodzinn podr dookoa wiata. Plan zakada, e potrwa rok.
ucja i Wojtek nigdy nie mieli wakacji duszych ni rok szkolny...
7/21/2019 Tylko Toru nr 23
22/24
kultura Tylko Toru www.tylkotorun.pl Pitek wrzenia r.
Od Nowa
FISH
kiedy: 12 padziernika, 20:00cena: od 100 z
Dwr Artusa HRP Pamela
Spotkanie z podrnikami
kiedy: 17 wrzeniacena: za darmo/2 z
Derek William Dick, czyli poprostu Fish, przyjedzie w pa-dzierniku do orunia. Karier
zrobi jednak jako rockman. Znanyjest przede wszystkim z zespou Ma-rillion, w ktrym piewa w latach80. Razem nagrali cztery znakomitepyty studyjne, a dziki przebojowiKayleigh z pyty Misplaced Chil-dhood osignli te duy sukces ko-mercyjny. Fish odszed z Marillionw 1987 r. i rozpocz karier solow.Nagra wiele pyt, wsppracowa z takuznanymi artystami jak: Phil Collins,ony Banks i Peter Hammill. Bdzie to
pierwszy koncert FISHA w oruniu!Bilety dostpne na icketpro.
Po wakacyjnych wojaach, w mniejlub bardziej oddalone zaktkiwiata, warto powspomina, bdjeli nie byo ku temu okazji pooglda i
posucha o wyprawach innych. A bdzie
o czym! Podczas spotkania z cyklu wiat
i okolice zwiedzimy najmniejszy konty-
nent na wiecie wzdu i wszerz. Bdzie
to podr poprzez pi stanw Australii
razem z Karolin Sypniewsk (pilot wy-
cieczek zagranicznych, bydgoszczanka,
organizatorka Bydgoskiego Festiwalu
Podrnicy) i Pawem Wid (specjalista
od Australii, prowadzi firm wysyajc
studentw i nie tyko, do Australii, Kana-dy, Nowej Zelandii, USA czy Europy.
Cinema City
One Direction: Where we are
kiedy: 11 i 12 padziernikacena: od 18 z
Najpopularniejszy zesp nawiecie, globalna pop gwiazda- zesp One Direction, zapra-sza do kin na wiatowa premier filmu
ONE DIRECION: WHERE WE ARE.
Docz do chopakw z One Direction
i zobacz niezwyky koncert grupy na-
grany na synnym stadionie San Siro w
Mediolanie.
Oszaamiajcy koncert, najwiksze hity
grupy, ale rwnie nigdy wczeniej nie
publikowane wywiady i zapiski zza ku-
lis, wywiady i sekrety trasy Where WeAre 2014
ZAPOWIEDZI
Wakacje w HRP Pamela
kiedy: wrzesiecena: zalene od wydarzenia
Do koca wrzenia HRP Pamela ponownie zapeni muzyka. Przedstawiamy kalendarz do koca tego miesica:
- 8 wrzenia (poniedziaek)
WARSZAY GIAROWE prowa
dzone przez: pARyzant (Krzyszto
oczko) oraz Andrzej Wodzisk
Start o godz. 17-tej - WSP WOLN
- 8 wrzenia (poniedziaek)
MGM ( PL) oraz EASY RIDER ( PL
Start o godz. 19-tej - WSP WOLN
- 22 wrzenia (poniedziaek)
BIKINIARZ (Zbyszek Cobecki solo
oraz HE RUS ( UK) bilety 25 z35 z
Lizard King
Organek
kiedy: 9 padziernikacena: 20/25 z
Wpadzierniku przy ulicy Ko-pernika toruskiej publicz-noci zaprezentuje si Orga-nek, solowy projekt omasza Organka,
wokalisty i gitarzysty SOFY. Zesp
tworzy take Adam Staszewski (basista)oraz Robert Markiewicz (perkusista).
W maju nakadem wydawnictwa My-
stic Production ukaza si album Gupi,ktry zosta ciepo przyjty prze kry-
tykw muzycznych. Promuj go singleTa nasza modo, Kate Moss, Nie lubi.
Zesp zaskrabi sobie take sympati
publicznoci, gdy zosta nagrodzony
w konkursie oruskie Gwiazdy w ka-tegoriach Pyta Roku i Nadzieja Roku. oprac. inormacje prasowe,
wiata nie naprawi- Kiedy przejzyczyem si na antenie i spytaem Piotra Bukartyka o to, czy nie ma problemworgazmem. Chodzio o jego piosenk, a zabrzmiao jak pytanie z brukowca. Przypadkowo rozmieszyem suchaczco tylko utwierdza mnie w przekonaniu, e nie jestem satyrykiem, a jedynie rozmieszaczem przyznaje w rozmow
z ukaszem Piecykiem Artur Andrus
Fot. ARCHIWUMARYSY
Artur Andrus prowadzi w Programie III Polskiego Radia audycjAkademia Rozrywki
W tym roku mino 20 lat od momentu, gdy
na stae zagoci pan w ekipie rjki. Przez te
dwie dekady rozgonia przechodzia rne
perturbacje. Mia pan w tym czasie moment
kryzysu?
Faktycznie, troch czasu spdziem na
Myliwieckiej, jako wsppracownik byem
tam wczeniej, wic to nawet ponad 20 lat,
ale nigdy nie przeszoby mi przez myl, eby
opuci rozgoni. Ale by taki czas, kiedy
mylaem, e to rjka chce si mnie po-
zby.
Za czasw, gdy program rzeci dryowa w
stron politycznego zaangaowania?
Bya taka sytuacja, e zepchnito mnie
na nocne godziny, ograniczajc kabaretowe
audycje do minimum. Mimo wszystko niebolao mnie to, bo zawsze robi to, co si
da. Wyznaj zasad, e nowy sze to nowe
zasady i do wprowadzania takich ma prawo.
Chocia budzio to jakie obawy, kiedy z ust
szea si syszao, e ramwk trzeba dopa-
sowa do kalendarza politycznego. Wola-
bym kulturalnego, literackiego, kabareto-
wego czy muzycznego. Polityczny na kocu.
Na szczcie tym najbardziej szalonym po-
mysom rjka si opara.
Czemu rozgonia zawdzicza swoj stabil-
no?
Rnorodnoci. Na przykad prba skie-
rowania programu w stron radia bardzo
rozpolitykowanego musiaa si skoc