TBERKLOZ AKCER DII
Do. Dr. Nee DEMRTRK Kocatepe niversitesi Tp Fakltesi
nfeksiyon Hastalklar ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Afyonkarahisar.
Etken mo: Mycobacterium tuberculosis
Tberkloz olgularnn %97-%99undan sorumludur.
Mycobacteriacae ailesi iinde yer alr.
Yava rer.
Asite direnli boyanma zellii gsterir. Hcre duvarnda bol miktarda lipid ierir.
En nemli ve sk grlen klinik tablo akcier tberklozu.
Ac d tutulum son yllarda art
gsteriyor
Pozitif ARB preparat
T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,
Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf
Kimlerde ac d tutulum daha sk?
Daha ok yallarda, ocuklarda ve immun dknlerde grlr.
> 60 ya olanlarda daha sk
HIV ile birlikte grlme skl artmtr.
Ac tutulumu ile birlikte olan olgular ac tb olarak kabul edilmelidir.
T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,
Trkiyede Verem Sava 2013 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2013_raporu.pdf
T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,
Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf
Akcier dnda nereler tutulur?
Lenf bezi tbc
Plevra tberklozu
Miliyer tbc
Kemik-eklem tbc
Kardiyovaskler sistem tbc
Genitoriner sistem tbc
Gastrointestinal sistem tbc
Dier: Larinks, tonsil, yumuak damak, dil, orta kulak, meme, torakal ya da abdominal aorta vs.
T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,
Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf
T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,
Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf
Ac d tutulumlarda patogenez
ntra luminal yaylm; infekte solunum sekresyonlar ile solunum sistemi ve GISin infeksiyonu.
Direkt yaylm; Subplevral odan plevraya almas gibi bir odaktan dierine komuluk yolu ile yaylma
Lenfohematojen yaylm, primer infeksiyonda daha sk.
Ac d tutulumlarda klinik bulgular
Tberklozun genel bulgular hastalarn sadece 1/3nde vardr. HIV pozitiflerde ise daha sk rastlanr.
Ate ykseklii
Halsizlik
tahszlk ve kilo kayb
Gece terlemesi
ppd pozitiflii %25-%75
TB LENFADENT VE SKROFULODERMA
Lenf nodlar hematojen ya da direkt yaylm ile tutulur.
En ok tek tarafl n ya da arka servikal zincir, supraklavikler lenf bezleri tutulur.
Mediastinal ve mezenterik lenf bezleri de tutulabilir.
lk bulgu lenf nodlarnda bymedir; sert, arsz ve mobil LAP olur.
Bir sre sonra komu dokulara ve deriye yapk, hareketsiz, dzensiz kitlelere dnr.
Tedavi gecikirse zamanla fluktuasyon verir, kendiliinden alarak drene olabilir. Deriye penetrasyon ve sprasyon skrofuloderma
olarak adlandrlan kronik deri tbuna neden olur.
ntratorasik, mediastinal lenf nodu tutulumunda semptomlar bronlara bas ile ortaya kar.
Gs ars
Yutma gl
Lenfatik drenajn bozulmas ile ilotoraks
Frenik ve laringeal sinirlerde tutulum
Mediastinal fibrozis ile v cava superior sendromu oluabilir.
Ayrc tanda LAP yapabilecek dier infeksiyz etkenler ve maligniteler deerlendirilmelidir.
Tanda genellikle ince ine aspirasyon biyopsisi ya da lenf nodunun total eksizyonu gerekir.
Mikrobiyolojik ve patolojik inceleme
ARB %50 olaslkla pozitif
Kltrde reme olasl %70-80
ppd genellikle pozitif
Tedavi ac tb ile ayndr.
4l anti-tbc tedavi, 2 ay
zoniazid
Rifampisin
Etambutol
Pirazinamid / Morfozinamid
Takiben 2li tedavi
zoniazid
Rifampisin
Gerekirse cerrahi uygulanr.
Bazen tedaviden sonra lenf nodlarnda yeniden byme, sprasyon ve ar olabilir.
Tedavi yetersizliine balanmamal
Kalan tb antijenlerine allerjik yanttan kaynaklanabilir.
Kendiliinden gerileyebilir.
Ksa sreli KS tedaviye dramatik yant verir.
PLEVRA TBERKLOZU
Erikin hastalarda eksdatif plrezinin en nemli nedenidir.
Genellikle acde bulunan subplevral yerlemi kazez bir odan plevral bolua almas ile ortaya kar.
Gen erikin ve adolesanlarda genellikle primer infeksiyondan 3-6 ay sonra ortaya kar.
leri yalarda ve altta yatan hastal olanlarda reaktivasyon tb olarak grlebilir.
%90 olguda tek tarafldr. Sklkla da sada yerleir.
Milier tbc ile birlikte ise ift tarafl olabilir.
Periton ve perikard tbc ile birlikte olursa; tbc poliseroziti
Ac parankiminde infiltrasyon
olmadan da grlebilir.
Sklkla balang yava nadiren akut olabilir.
Sk grlen semptomlar;
Plretik gs ars, nefes darl
Ate, halsizlik, kilo kayb, gece terlemesi
Yan ars, ksrk
Fizik muayenede; Frotman, matite, solunum seslerinde azalma
PA Ac grafide
tek tarafl
homojen
dansite art
grlr.
Tberklin cilt testi %75 olguda pozitif sonu verir.
Tan iin plevral sv rneinin incelenmesi gerekir.
Eksda zelliinde olmal.
500-2500hcre/mm3, lenfosit hakimiyeti, >3gr/dl protein,
Tedavi ac tb ile ayndr.
4l anti-tbc tedavi, 2 ay
Takiben 2li tedavi
Tedavi sresi toplam 6-9 ay olmal.
Tedaviye steroid eklenmesi semptomlarn
gerileme sresini azaltp sv rezolusyonunu
hzlandrabilir, ancak uzun dnemde yarar
olmadndan nerilmemektedir.
MLER TBERKLOZ
Basilin hematojen yolla tm vcuda yaylmasdr.
Primer infeksiyonda hematojen yolla yaylm sonucunda ya da inaktif bir odan reaktivasyonu ile ortaya kar.
Tedaviye ramen yksek mortalitesi olan ciddi bir tberkloz formudur.
farkl klinik tabloda ortaya kar:
Akut milier tb
Gnmzde daha ok yal ve altta yatan bir hastal
olanlar ile immunsupresif hastalarda grlmektedir.
Kriptik ve ge yaylml milier tb
Kronik bir organ tb odandan intermittan bakteremi ile gelien, daha ok zeminde hematolojik malignitesi olan yal hastalarda grlen bir formdur.
Non-reaktif milier tb
ok miktarda basilin kana gemesi ile gelien en nadir formdur.
Akut milier tbda ate, itahszlk, gszlk ve kilo kayb gibi zgl olmayan bulgularla birlikte tutulan organa zgl semptomlar (ba ars, karn ars, plevral ar) olur.
FMde zgl bulgu yok ancak cilt lezyonlar,LAP, skrotal kitle, gz dibinde tberkller olabilir.
Laboratuarda anemi ve hiponatremi (zellikle menenjit varsa) zgldr.
PA Ac grafide milier infiltratlar vardr.
Tan iin kan kltr, balgam incelemesi ve doku biyopsilerinin patolojik ve mikrobiyolojik incelenmesi gereklidir.
Akut formunda tm organlarla birlikte acde de yaygn granlomlarn olumasna neden olur.
Kriptik milier tbda kronik odak genellikle gizlidir.
Bbrek, GS, kemik ya da visseral lenf nodlar olabilir.
Hastalar genellikle NBA klinii verirler. Bazen ate de olmayabilir.
Semptomlar ok silik olduundan tans da ok zordur.
Sadece %15 olguda antemortem tan konulabilir.
Non-reaktif milier tb yaygn apseler, ntrofil ve basil ieren ancak granulom ve epiteloid hcrelerin grlmedii nekrozlarla karakterli formdur.
Sepsis benzeri klinik tablo yapar.
Apseler en ok dalak ve karacierde, sklkla kemik iliinde ve daha az olarak da bbrek ve acde grlr.
Meninkslerde ise hi apse grlmez.
Hematolojik malignitelerle birliktelii sktr.
Milier tb formlarnn tedavisi ac tb ile ayndr.
Tedaviye ramen mortalite %25-30.
Kt prognoz kriterleri
Meninks tutulumu
Altta yatan ciddi hastalk
leri ya
Semptomlarn hzl gelimesi.
Tan ve tedavide gecikme.
KEMK EKLEM TB
Sklkla hematojen yaylmla oluur.
Tutulum blgeleri Vertebralar; en sk
Omurga tbc = Tbc spondilit = Pott hastal
Torakal vertebralar en sk
Periferik osteoartikler tutulum
Sklkla tek eklem; zellikle kala ve diz eklemi gibi ar yk tayan eklemler
Osteomiyelit Kosta, kafatas, parmak, pelvis kemikleri ve uzun
kemiklerde daha sk.
Spondilitler sklkla tutulan vertebra
evresindeki yumuak dokuda souk
apse ile birlikle seyreder. Bazen apseler
cilde fistlize olabilir.
tahszlk, halsizlik, abuk yorulma, kilo kayb
Srtta ar, hareket kstll
FMde lokal hassasiyet ve kifoz
Servikal ve lomber blge tutulumunda fizyolojik lordozda dzleme
Araknoidit, vasklit
Basya bal iskemik deiimler ile paraparezi, parapleji, spastisite, DTRde artma, deiik derecelerde motor bozukluk, mesane fonksiyon bozukluklar
Eklem tutulumunda artrit klinii
Kronik, yava ilerleyen monoartrit tablosu
Genellikle sistemik bulgu yok
Osteomiyelitte ar
Tan koymak zor!
Apse, sinoviyal sv ve biyopsi, kemik biyopsi rneklerinin patolojik ve mikrobiyolojik olarak incelenmesi %50 kltr pozitiflii
%20 ARB ile basil gsterilebilir
Biyopsi rneklerinde granlomlar
Radyoloji BT ve MRda zgl grnt
Tberklin cilt testi genellikle p
Top Related