Magazine van het Leger des HeilsJaargang 128 nr. 3
Vader,vergeefhet hun
“
”
redactieEindredacteurMenno de Boer
Redactie | [email protected] SietsemaWillemijn de JongNathan SudmeierSuzanne JanseMarko Mellema
VormgevingNathan Sudmeier
TrafficArnoud van Roosmalen
CoverNathan Sudmeier
reageren & abonnementenLEGER DES HEILST.A.V. REDACTIEPOSTBUS 3006, 1300 EH, ALMERERedactie | [email protected] | www.legerdesheils.nl
drukSenefelder Misset BVMercuriusstraat 357006 RK Doetinchem
strijdkreetMAGAZINE VAN HET LEGER DES HEILSStichter | William BoothInternationaal leider | Generaal André CoxLeider Nederland | Commissioner Hans van Vlietwww.legerdesheils.nl | [email protected]
© Leger des Heils 2015Het Leger des Heils is een internationale beweging en behoort tot de universele christelijke kerk. Zijn boodschap is gebaseerd op de Bijbel. Zijn dienstverlening wordt gestimuleerd door de liefde tot God. Zijn opdracht is het Evangelie van Jezus Christus te prediken en in Zijn naam menselijke nood te lenigen zonder enige vorm van discriminatie.
nr. 34
Ex-crimineel Jan Corsius bekeerde zich
8Stop met die dingen
10René Ruitenberg: ‘alles moest om mij draaien’
14De trigger zit in je hoofd,
niet in je maag
16Verslaafd? Dan stop je toch
gewoon?
18Waarom jij Jezus nodig
hebt?
20Van de straat: wat is niet
goed voor je, maar lastig om mee te stoppen?
22Stoppen met...
“Vader, vergeef het hun”Waarom is het zo moeilijk om te stoppen met dingen die niet goed voor ons zijn?
Simpele dingen zoals roken, overeten, te laat naar bed... Maar denk ook aan overspel, gokken, liegen, stelen, frauderen, verslaving, moord...
Het is aan de orde van de dag. Je zou kunnen zeggen dat het in ons karakter zit. ‘Nee,’ zeggen, is moeilijk. We zijn hardleers en we zijn niet opgewassen tegen
verleidingen.
In de geschiedenis van de mensheid is er maar eentje geweest die nooit ergens spijt van hoefde te hebben. Iemand zonder slechte gewoontes, als het ware. Die persoon was Jezus. Het is een lang verhaal (pagina 20), maar uiteindelijk bleek zijn dood
aan het kruis onze redding. Hij gaf Zichzelf voor ons. “Vader, vergeef het hun” vroeg Hij aan God met ons in gedachten. Wat een onvoorstelbare liefde. Jezus brengt ons terug bij God. Alleen samen met Hem kunnen wij afrekenen met de dingen die ons
iedere dag weer verleiden.
strijdkreet | 3
Hij zette zijn vriendin achter het raam, verdiende
miljoenen met hasjhandel en zware criminaliteit en slikte, spoot en snoof alles wat voorhanden was. Tot Jan Corsius (57) de Bijbel opensloeg. De ‘grote jongen’ werd klein, leerde huilen en vergaf zichzelf.
Daar stond hij dan, naast de auto. Bijna Den Haag uit, lekke band. Prompt stopte er een motoragent. “Zal ik even helpen? Hier, een krikkie, hou vast. Hup, band eraf. Zo. Thuiskomertje erop, hup. Moertjes aandraaien. Een, twee, drie, vier. Rijden maar. Fijne dag nog!”
Jan: “Dat was raar voor mij hoor, zo’n ervaring. Heel raar. Jarenlang zat de politie je op de hielen en moet je maken dat
je wegkomt zodra je iets in die kleuren zag. Nu stond er eentje naast me, hielp me en wenste me nog het beste toe ook. Ik ben op de stoep gaan zitten en heb eerst even God bedankt.”
Trillende vorkGeef Jan Corsius een zetje en hij houdt niet meer op met praten. In plat Haags, met brede armgebaren en een schaterende lach, brengt hij beelden tot leven die doen denken aan een spannend jongensboek. Maar zo romantisch was zijn leven niet. Hij groeide op in Transvaal, de
‘slechte wijk’ van Den Haag in de jaren ’60. Zijn vader alcoholist, zijn naaste familie prostituee of pooier in de Doubletstraat om
de hoek. Geld was er altijd. Hij poetste de Mercedes van z’n neef voor 25 gulden. “Een vermogen voor een jochie van 12. Maar voor mij de normaalste zaak van de wereld.”
Ook geweld was gewoon. “Tijdens het eten werd m’n vader nog wel eens kwaad. Meer dan eens had ik een vork trillend naast mijn bord in de houten tafel staan.” Rode lampjes hoorden bij de straatverlichting. Hij ging mee naar de peeskamertjes en bleef op de gang wachten tot het klaar was.
TEKST GALIËNE GERRITSEN BEELD MILAN VERMEULEN
‘Mild zijn, dat is levenskunst. Ik moet
het bijna elke dag opnieuw leren’
Ex-crimineel en souteneur Jan Corsius bekeerde zich
4 | strijdkreet
Maar daar bleef het niet bij. Hij handelde in van alles, pleegde
overvallen, zette kraken. Alles wat
hij pakken kon.
strijdkreet | 5
Maar tegelijkertijd was hij een kind zoals de anderen, dat op kerstbomenjacht ging om met oudjaar te helpen het grootste vuur te maken. Of hij door had wat er aan de hand was? Hij denkt van niet. “Ik verstopte me voor die indrukken, ik zag het niet.”
VerraadOp z’n zestiende trad hij in de voetsporen van z’n neven. Hij ging als slager werken in Duitsland, maakte muziek in kroegjes en versierde meisjes. Z’n derde vriendin, Petra, was de eerste die hij verkocht. Aan vrienden. “Ik had een kijkgaatje in de deur gemaakt om de boel een beetje in de gaten te kunnen houden.” Met Petra
kwam ook de hasj op tafel. Later kwamen daar heroïne bij, LSD, cocaïne, opium. Hij introduceerde de Hasjtaxi in Nederland: klanten konden van een soort menukaart kiezen uit twaalf soorten hasj en wiet, waarna hij de bestelling leverde. Een lucratieve business waarmee hij goed geld verdiende. Maar daar bleef het niet bij. Hij handelde in van alles, pleegde overvallen, zette kraken. Alles wat hij pakken kon, ging mee. Steeds meer, met steeds zwaardere criminelen. “Als ik een tip kreeg
dat er ergens kilo’s hasj lagen of een hoop geld, pakte ik m’n wapen en ging erop af. Ik was voor niemand bang.”
Een junk verlegt voortdurend zijn grenzen, hij maalde nergens meer om. “Uiteindelijk heb ik zelfs mijn eigen moeder verraden.” Na een overval verkocht Jan een deel van de buitgemaakte briljanten aan zijn moeder. Toen de politie hem te pakken kreeg voor een ander akkefietje, ‘hielp’ hij hen de overvalkwestie op te lossen, in ruil voor z’n vrijlating. “Ik ben laag gegaan.”
Op een donderdag werd hij wakker in de laadruimte van een vrachtauto. Hij kon zich alleen nog herinneren dat hij
drie dagen daarvoor een shot heroïne en cocaïne tegelijk had genomen. “Daar bedacht ik: wat is mijn leven nutteloos, wat stelt het voor?”
AftroevenEd Dijkhuizen, een oude vriend met losse handjes en een carrière in de criminaliteit, hing aan de gewichten in de sportschool terwijl hij vertelde hoe hij gelovig was geworden. Jan: “Hij hield er maar niet over op, telkens kwam hij weer met bijbelteksten op de proppen. Ik werd er gek van. Ik zeg: ‘Ed, als je nu je kop nie hou over die Jezus, doe ik je wat’.”
Thuis bedacht Jan een ander plan: hij zou
die bijbel ook eens gaan lezen, kijken of hij zijn vriend kon aftroeven met kennis over de teksten. Dat pakte anders uit. “Ik moest blijven lezen, dag en nacht door. Ik vond het zo mooi wat er stond, zo aansprekend en verzachtend.” De Bijbel liet hem niet meer los, en zelfs van Eddie’s verhalen kon hij geen genoeg krijgen. Er brak iets. “Een crimineel duwt emoties weg, agressie overwoekert elk gevoel. Geduld, vergevingsgezindheid, voor mij bestond dat niet.” Door de bijbelverhalen
en de gesprekken met Eddie leerde hij iets voelen bij de liefde van God, bij het onderscheid tussen goed en kwaad. Hij zag in dat erkenning van fouten het begin van vergeving inluidt. “Ik zag mezelf door Gods ogen, wat ik deed, wat ik anderen had aangedaan, wat anderen mij hadden geflikt. En ik kon alleen maar janken.”
Kapitein JanTranen zijn een goed medicijn, zegt Jan nu. Ze maken hem milder. En vergevingsgezind. “Mild zijn, dat is levenskunst. Ik moet het bijna elke keer opnieuw leren.” Hij moet ook zichzelf vergeven, anders komt hij niet los van de wroeging, denkt hij. Want natuurlijk voelt
6 | strijdkreet
hij die. Spijt? “Zonder deze ervaring zou ik nu niet doen wat ik doe bij het Leger des Heils. Dus nee, dat niet. Maar ik hoef het leven van toen niet meer terug.” Soms krijgt hij nog ‘een zaakje’ aangeboden, hij heeft nog steeds contact met oude vrienden. Ze noemen hem Kapitein Jan, samen kijken ze voetbal. “Maar ik laat me niet meer verleiden tot hun zaken. Ik wil niet meewerken aan verslavingen, ik weet hoe erg dat is.” Kort na zijn bekering liet hij zich dopen. Hij kickte af van de drugs en brak met zijn oude leven. Hij meldde zich bij het Leger des Heils met de woorden: ‘Hier
ben ik, gebruik me maar’. Sindsdien schenkt hij soep en koffie aan verslaafden in de dagopvang. Zo liep hij vorig jaar Aadje tegen het lijf, bassist en ex-dakloze. Ze speelden wat samen, Aadje gitaar, Jan piano, en kwamen op het idee een studio in te richten waar daklozen met elkaar muziek kunnen maken. Zo ontstond het project Plug & Play, een plaats waar iedereen die een instrument speelt, kan musiceren. Muziek ontspant, weet Jan. Het geeft mensen een gevoel van zelfrespect. En het brengt je op andere gedachten. “Doordat ik zelf een junk was, weet ik wat ze doormaken. In gesprekken daarover wil ik hen graag helpen. Ondertussen maken we muziek. Uit mezelf begin ik nooit over mijn bekering. Maar als we wat spelen en zingen, beginnen zij vaak over God. Dat vind ik mooi.”
HuilenOp zondag bezoekt Jan nog wel eens een Haagse Volle Evangelie-gemeente waar hij geregeld het podium beklimt om publiekelijk aan God zijn schuld te belijden. Op z’n Jans: ‘Goeiemorgen Vader. Hoe gaat het? Ik wil u vertellen dat…’ Jan: “Zo ben ik, op een andere manier gaat het niet. Er zijn mensen die daar vragen over stellen of me naderhand aanstoten: ‘Moet dat nou?’ Maar laatst zei een van de heilssoldaten die ik bij het Leger sprak: ‘Als er iemand in
de zaal zit die God niet kent, is het met jouw getuigenis alsof God naast diegene op de bank gaat zitten. Dichterbij kun je niet komen.’ Moest ik om huilen natuurlijk, ik vond het een mooi compliment.”
Henoch, dat is zijn bijbelvoorbeeld. Een voorvader van Noach, diepgelovig en trouw. Volgens de overleveringen iemand die door zijn nauwe omgang met God niet stierf, maar op een dag werd opgenomen in de wolken. “Henoch wandelde met God. Zo zou ik het ook wel willen”, zegt Jan. Hij denkt even na, vervolgt dan: “Misschien ben ik Henoch al wel. Ik durfde het eerst niet te zeggen, maar als mensen me naar m’n geloof vragen, zeg ik: ‘Ik wandel gewoon met God’. En schaterend: “Ik ben alleen nog niet opgenomen.”
strijdkreet | 7
Ok jullie twee,
dat ene mag je niet doen.
Voor de rest, veel plezier!
OK
Psst... Julliezouden dat enemoeten doen
OK
Wat is er
gebeurd?Jongens!
GENesis
We hebbendat ene
gedaan...
De rest van het oude testament
Jullie zijn mijn volk,
en jullie moeten stoppen
met het doen van
die dingenWe zullendie dingenniet doen
We hebbendie dingengedaan...
Jongens!
Het nieuwe testament
Ik ben de zoon van God en ondanks dat jullie
die dingen hebben gedaan houden
de vader en ik nog steeds van jullie,
maar stop met die dingenOk, bedankt
We hebben het nog nooit gezien, maar hij doet die dingen vast als niemand
kijkt...
stop met die dingen!
8 | strijdkreet
Ik heb die dingennooit gedaan...
We brengen je naar de rechter voor het doen van
die dingen
Heb jij die dingengedaan? nee
Hij heeft die dingen
niet gedaan...
Maakt niet uitdood hem gewoon!
OK
Jongens!!
1 e brief van Paulus
Wij hebben diedingen gedaan...
Jezus houdt nog steeds van jullie en omdat jullie van hem houden moeten
jullie stoppen met die dingenOK
Jongens!!WIJ HEBBEN DIEDINGEN GEDAAN...
2 e brief van Paulus OPENBARINGEN
ALS JEZUS TERUGKOMT ZULLEN ER GEEN
MENSEN MEER ZIJN DIE DE DINGEN
DOEN. ONDERTUSSEN:
Einde
STOP MET HET DOENVAN DIE DINGEN!!!
ALB
ER
T D
E J
ON
G
strijdkreet | 9
10 | strijdkreet
TEKST JURJEN SIETSEMA BEELD WENDY BOS
Ex-marathonschaatser René Ruitenberg leefde een leven
van succes, geld en vrouwen. Totdat zijn schoonzus
overleed. Een gebeurtenis die een radicale ommekeer in
zijn leven teweeg bracht.
Een jonge geest in een gezond lichaam. Zo zou
je René Ruitenberg (44) kunnen omschrijven.
Hij straalt energie uit, beweegt soepel, heeft
een heldere, guitige, blik in zijn ogen en is
communicatief. De antwoorden op de vragen
komen gemakkelijk. Geen wonder, hij heeft zijn
verhaal in de loop van de jaren al talloze malen
verteld. In kranten, op radio en televisie en in
de honderden spreekbeurten die hij overal in
Nederland (en soms in het buitenland) houdt.
“Tachtig per jaar. Niet alleen op zondag, ook
door de week.”
Kerk gaat voor voetbal
Aan energie ontbreekt het hem niet en heeft
het hem nooit ontbroken. Van jongs af aan niet.
Sport was (en is) zijn ding. Toen hij elf jaar was,
kreeg hij zelfs de kans om bij voetbalclub Go
Ahead Eagles in Deventer ‘in de kost’ te gaan.
Op een voetbalinternaat, zoals clubs als Ajax
die later ook zouden kennen. Hij was een echt
voetbaltalent. Helaas stak zijn vader een stokje
voor een professionele voetbalcarrière. “Voor
Go Ahead moest je soms ook op zondag spelen.
Dat was voor ons gezin de rustdag. Kerkdiensten
overslaan om te sporten was geen optie.”
Een nieuwe liefde
Hij ontdekte een nieuwe liefde. Het
marathonschaatsen. Iets waar hij ook al in
uitblonk. Net als in volleybal, tafeltennis en tal
van andere sporten. “Ik beleef enorm veel plezier
aan alles wat met sporten te maken heeft, maar
werkte er ook hard voor. Ik had een keiharde
trainingsdiscipline. Zo zelfs dat anderen het
soms niet leuk meer vonden.”
Successen
De successen volgden al snel. In 1992 werd hij
Nederlands kampioen marathonschaatsen op
kunstijs en vijf jaar daarna won hij de KNSB Cup.
Later schreef hij het Nederlands Kampioenschap
op Natuurijs (op de Oostenrijkse Weissensee)
op zijn naam, won de USA Marathon (in Noord-
Holland) en de Veluwemeertocht. Hij beëindigde
zijn topsportcarrière in 2012.
Alie
Tien jaar eerder kwam zijn schoonzus Alie om
het leven bij een auto-ongeluk. Een gebeurtenis
die niet alleen het leven van zijn oudste broer
Alles moest om mij draaien
Ex-marathonschaatser René Ruitenberg:
strijdkreet | 11
Henri op de kop zette, maar ook dat van hem.
Het zorgde voor een ongekende ommekeer.
“Alie was een eenvoudige, lieve en heel
christelijke vrouw. Op verjaardagen moesten we
altijd wel een beetje om haar lachen. Als wij het
over sport, geld of de nieuwe caravan hadden,
begon zij soms zomaar over Jezus. Toen zij
overleed bij dat ongeluk, besefte ik ineens dat,
als zo’n lieve, gelovige vrouw als zij zomaar van
de ene op de andere dag er niet meer kon zijn,
dat voor mij ook zou kunnen gelden. Haar dood
heeft mij volledig stilgezet.”
Verliefd op de aandacht
Zijn leven tot op dat moment was een leven
van sport, succes, geld en vrouwen. En hij hield
van dat leven. “Kranten die over je schrijven,
interviews op radio en televisie, sponsors die
klaarstaan met grote bedragen. Het kon niet
op. Ik was verliefd op de aandacht. Ook van
vrouwen. Als ik ergens binnenkwam waren
er meteen ogen die mij zochten en ik zocht
zelf ook oogcontact. Het was puur de kick, de
spanning, het spelletje.”
Leegte
Het maakte hem egocentrisch, zegt hij. “Ik was
een winnaar. Alles draaide om mij en moest ook
om mij draaien. Er was weinig ruimte voor de
ander. Ook als het om geld ging.” René leefde
in een roes. De dingen die hij deed en zijn
egoïsme pasten bij die roes. Hij was zich niet
bewust van wat het succes met zijn karakter had
gedaan. “Ik heb af en toe een moment gehad
waarop ik dacht: ik ben verkeerd bezig. Het werd
gaandeweg zelfs steeds erger.” Nu weet hij dat
het allemaal te maken heeft met de zucht naar
erkenning. “Je wilt geliefd zijn. Ik ben de op
één na jongste uit een gezin met acht kinderen.
Mijn ouders hebben ons naar eer en geweten
opgevoed, maar er ontbreekt wel iets.
Als kind wil je gezien worden. Individuele liefde
en aandacht van je ouders. In een groot gezin
gaat dat niet altijd. Dan ontstaat er een leegte
die je wilt vullen.”
Geen controle meer
Demonisch. Zo noemt René de energie die hij in
zijn succesvolle sportperiode om zich heen had.
“Ik had bij wijze van spreken op mijn voorhoofd
staan ‘pak mij’. Het had mij volledig in zijn macht
en om daar uit te komen is niet gemakkelijk. Mijn
leven, de sport, het succes en de vrouwen. Het
werd mijn identiteit. Maar het bevredigde nooit,
want de volgende dag voelde ik weer die leegte.
Het was één grote leugen. Vanuit die leegte, die
leugen ontstond er ook angst. Als mijn vrouw
van mijn avontuurtjes met andere vrouwen
zou horen, dan was ik haar misschien wel kwijt
geweest. Anderen die er van wisten, zeiden:
‘waarom stop je er dan niet mee?’ Dat kon ik
niet. Ik had er geen controle meer over. Het had
mij in zijn macht.”
Verandering
De grote verandering, de confrontatie zoals
René het noemt, kwam na het overlijden van zijn
schoonzus. “Toen had ik de touwtjes voor mijn
gevoel niet meer in handen. Ik stond letterlijk
met lege handen. Op de dag dat zij overleed,
kwam ik het dorp waar het gebeurd was
binnenrijden op mijn fiets. Ik liet mijn fiets vallen
en ik knikte door de knieën. Ik besefte dat leven
ongrijpbaar en kwetsbaar is.”
Stoppen met het ‘oude’ leven
Hij begon in de Bijbel te lezen. “Ik werd
hongerig en ging ook andere boeken over de
Bijbel lezen en bidden. Ik wist hoe dat moest,
omdat ik in een gelovig gezin was opgegroeid.
Wat mij in de Bijbel en de boeken triggerde
was Gods bovennatuurlijke liefde en genade.
Toen ik dat meer ging zien en voelen, begon ik
langzamerhand mijn leven anders in te richten.
Het zaadje was gezaaid, maar tegelijkertijd was
er nog steeds die innerlijke onrust. Gaandeweg
ontstond het verlangen om te stoppen met het
‘oude’ leven.”
De Bijbel als spiegel
Een jaar na het overlijden van Alie nam René
deel aan een cursus, ‘Op zoek naar het levende
12 | strijdkreet
water’. “Ik dacht: daar moet ik naar toe. Ik wist
niet wat ik me er bij voor moest stellen. Er zat
vierhonderd man en het voelde als een geestelijk
warm bad. Ik dacht: hier gaat het gebeuren…
En het gebeurde. Toen de cursusleider (Herman
Boon, red.) sprak over hoe de Bijbel jouw leven,
jouw karakter spiegelt. Het leek alsof hij het, in
alles wat hij zei, over mij had. Ik zat te stuiteren
op mijn stoel. Hij zei: ‘ga eens op zoek naar wie
je echt bent’. Niet naar hoe de wereld naar je
kijkt, maar naar wie je werkelijk diep van binnen
bent. Wie is de ware René Ruitenberg? En laat
op die identiteit het licht van Jezus schijnen.
Laat het toe. Wat zie je dan?”
Confrontatie
“Dat heb ik een week gedaan en dat was heel
confronterend. Ik zag door het licht dat op mij
scheen, wie ik was. Een bedrieger, een leugenaar
en een egoïst. Ik heb die week emmers vol
gejankt. Er bleef niets meer van mij over. Ik had
één verlangen: het nieuwe leven ontvangen.”
Een Godswonder
De confrontatie en de ommekeer zetten door.
René veranderde radicaal. ”Dankzij Jezus”, zegt
hij. “De karaktertrekken die ik had, verdwenen.
Zonder dat ik daar iets voor hoefde te doen.”
Hij biechtte zijn avontuurtjes op, z’n vrouw
vergaf hem en hij ging op zoek naar een
andere invulling van zijn leven. Een vervulling.
Hij vond die in het vertellen over wat hem was
overkomen. De succesvolle topsporter die zijn
egocentrisme en arrogantie verruilde voor een
nieuwe persoonlijkheid. Eén die gegrepen was
door Gods liefde en die wil delen met iedereen
die het horen wil. “De kranten stonden er vol
van en nu nog, meer dan tien jaar later, willen
mensen dit verhaal horen. Het is letterlijk een
Godswonder.”
“Toen had ik de touwtjes voor mijn gevoel niet meer in handen. Ik stond letterlijk met lege
handen.”
strijdkreet | 13
De weg naar de praktijk van Caroline Martinot in
hartje Utrecht kent genoeg winkels met chocolaatjes,
supermarkten en een enkele snackbar. Maar als je
eenmaal bij de voedselconsulente binnen bent, is
er voor mensen met overgewicht een brede, zachte
stoel om in te zitten, en geen spoor van verleiding.
Caroline ziet het als uitdaging om mensen met
serieus overgewicht te helpen bij het afvallen. Of –
zoals ze het zelf noemt: controle te krijgen over hun
eetgedrag. “Dat is meer psychologisch dan je denkt;
bij mijn vak is inzicht het halve werk.”
Stel, je ben twintig kilo te zwaar en je wilt daar
vanaf. Dan kom je bij Caroline. Wat gebeurt er
dan? “De mensen die bij mij komen voor hulp,
hebben geen morbide obesitas. Want dan ben
je echt een medisch geval. Maar de meeste
cliënten zijn wel veel te zwaar. En het zijn er niet
TEKST WILLEMIJN DE JONG BEELD CAROLINE MARTINOT
“De trigger zit in je hoofd, niet in je maag”
14 | strijdkreet
weinig, want de helft van de Nederlanders is
te zwaar. Ze zitten niet lekker in hun vel, lopen
het risico diabetes of andere klachten te krijgen
en vooral: ze kunnen zelf niet afvallen. Weetje,
de meeste mensen hebben al honderd diëten
geprobeerd. Maar het lukt hen niet alleen. Een
consulent werkt dan als een coach. Ik ben geen
diëtiste die je een schema geeft met wat je wel
en niet mag eten. Want een dieet is een straf –
je moet jezelf iets ontzeggen.
Een andere lifestyle, bijvoorbeeld houden van
goede voeding, dat is een keuze. Eén van de
langere termijn, maar wel een die je vol kunt
houden. Ik ga met mijn cliënt op zoek naar
de trigger voor het overmatige, ongezonde
eetgedrag. Die zit in je hoofd, niet in je maag.”
Je kunt eten niet uitbannen
Hoe werkt dat dan? Hoe word je twintig kilo te
zwaar? “Die kilo’s heb je natuurlijk niet in één
dag. Overgewicht krijg je als je stelselmatig
te veel eet. Vaak is eten een manier om een
naar gevoel weg te werken. Net als andere
verslavingen wil je iets verdoven. En dan verwen
je jezelf met voedsel. Daarbij zijn suikers en
koolhydraten verslavende stofjes; ze zorgen
voor de aanmaak van dopamine in je hoofd. Het
lastige van een eetverslaving is dat je het eten
niet uit je leven kunt bannen. Je hebt voedsel
nodig en je ontkomt er niet aan om ermee
geconfronteerd te worden. We hebben zoveel
voedsel voorhanden; we moeten sterker dan ooit
zijn om al die snelle bevrediging met onze ratio
te negeren.”
Stapje voor stapje
Volgens Caroline is het lastige van overgewicht
dat het stapje voor stapje erger wordt. Als je
een zak chips eet, ben je niet de volgende dag al
een stuk dikker. “De straf komt pas later. Net als
bij nicotine: pas als je longkanker krijgt, merk je
het ernstige effect van al die jaren roken. Maar
andersom is het ook zo: als je je eetpatroon
aanpast, ga je langzaamaan afvallen. De
beloning op je gezonde eetgedrag merk je dus
ook pas later. En veel mensen willen op de korte
termijn effect zien. Dan gaat hun relatie uit en
zeggen ze ‘ach ja, ik ben nu eenmaal een emo-
eter’. Het is ook best moeilijk om zelf zo’n spiraal
te doorbreken.”
Confronteren met verkeerd gedrag
“Naast dat ik inzicht verschaf in het probleem
en de achterliggende oorzaak, stel ik ook
een eetdagboek met mensen op. Toch heeft
iedereen een keer een terugval. Dat hoort erbij.
Zoals elk nieuw gedrag dat je moet aanleren,
ga je een keer in de fout. Dat is niet erg, als je
daarna maar doorgaat bij waar je was gebleven.
Ik ben iemand die meeleeft, maar ook een stok
achter de deur. Zo heb ik een cliënte waarvan
de hele familie veel te zwaar is. Zij is de enige
die nog geen diabetes heeft. Je zou denken dat
het nét niet hebben van diabetes een goede
motivatie is om af te vallen. Maar dat is dan toch
niet genoeg. Omdat haar familie het ongezellig
vindt als ze niet lekker meesnoept. Dan moet ik
ook confronteren: als je gezellig frikadellen wilt
eten met je familie, eet je straks ook gezellig
mee uit hun medicijnbakje.”
Gezondheid prioriteit geven
Als je gezond leven beter wilt leren volhouden,
moet je er volgens Caroline allereerst een
prioriteit van maken. En het heeft ook met
concrete kennis te maken: “Van een Snickers
gaat je bloedsuikerspiegel als een speer
omhoog, waarna deze heel snel weer keldert.
Op die manier moet je blijven snacken en daar
raakt je lichaam van in de war. De kunst is om
regelmatig kleine, voedzame dingen te eten
waardoor je bloedsuikerspiegel stabiel blijft. En
luister goed naar dat lichaam: als je te veel eet,
werkt je verzadigingsseintje niet meer, omdat
het te veel in de war is gebracht. Je lichaam is
kostbaar. Als je ervan houdt en er goed voor wilt
zorgen, moet je ook goed luisteren. Een goed
gesprek met een psycholoog is dan misschien
wel effectiever dan honderd diëten.”
strijdkreet | 15
TEKST JURJEN SIETSEMA BEELD WENDY BOS
Hoe moeilijk is dat eigenlijk?
Stoppen met een verslaving?
Is dat een kwestie van ‘gewoon
doen’ voor een verslaafde?
“Nee,” zegt Vanessa Koetsveld
resoluut. Ze is psycholoog en
werkt bij verslavingskliniek
‘De Wending’ van het Leger
des Heils in Apeldoorn. Elke
dag ziet ze cliënten die zwaar
verslaafd zijn of zijn geweest.
Aan alcohol, drugs, gokken
of seks. Dat levert soms
opmerkelijke situaties op.
“Ik kan hier bijvoorbeeld niet mijn
bril poetsen met zo’n papieren
brilpoetsdoekje. Daar zit alcohol
op en als een alcoholverslaafde dat
ruikt, roept dat een verlangen naar
drank op. Hetzelfde geldt voor
handzeep met alcohol. Die moet je
hier ook niet ophangen, omdat er
alcoholverslaafden zijn die binnen
de kortste keren met hun neus
onder de dispenser hangen.”
Geen zin - geen grenzenVerslaafden roepen bij veel mensen
een mengeling van medelijden en
irritatie op. Het je inleven in de
wereld van een verslaafde, blijkt
vaak ingewikkeld voor mensen die
wel met één of twee glaasjes, één
joint, zo af en toe een staatslot en
de maatschappelijk geaccepteerde
hoeveelheid seks per week toe
kunnen. Natuurlijk is het beter
zonder, maar het gros van de
mensen lukt het om gewoon maat
houden. Wat gebeurt er eigenlijk
in het lichaam en de geest van een
verslaafde, waardoor het zo moeilijk
is om te stoppen? Vanessa: “Veel
mensen die verslaafd zijn, hebben
een ander probleem, zoals een
psychiatrisch probleem, waardoor
ze verslaafd zijn geraakt. Ze zijn
bijvoorbeeld ernstig verwaarloosd in
hun jeugd. Hun ouders hebben geen
grenzen getrokken. Daardoor zijn
ze impulsief geworden en gericht
op behoeftebevrediging op de korte
termijn. Ze hebben niet geleerd om
iets op langere termijn te plannen.
Een kind zegt bijvoorbeeld dat het
vandaag ‘geen zin’ heeft om zijn
huiswerk te maken, maar er is geen
ouder die dan zegt dat het wel moet
gebeuren, omdat het verstandig
is. Als zo’n kind volwassen wordt,
zal het nog steeds hetzelfde doen.
Dan is het niet het huiswerk, maar
bijvoorbeeld een ruzie met de
partner. Dan zegt zo iemand: ‘ik
weet dat ik het op de langere termijn
moet oplossen, maar daar heb ik nu
geen zin in.’ En eigenlijk kan ik dat
niet zo goed verdragen en daarom
ga ik maar drinken.”
Ander gedrag aanleren... moeilijkVolgens Vanessa is het ‘niet op lange
termijn kunnen denken’ één van de
verklaringen waarom mensen steeds
terugvallen in hetzelfde gedrag. Bij
de cliënten die Vanessa dagelijks
treft, heeft korte-termijn-denken
letterlijk hun leven verwoest. “Ze
besteedden lange tijd al hun geld
aan hun verslaving, betaalden
hun rekeningen niet, werden uit
hun huis gezet en belandden op
straat. De cliënten die hier worden
behandeld, zijn bovendien mensen
die al jarenlang behandeld zijn. Vaak
zonder succes.” Bij ‘De Wending’
wordt geprobeerd om mensen ander
gedrag aan te leren en dat is volgens
Vanessa heel moeilijk. “Het zijn geen
Verslaafd...‘Nou, dan stop je
toch gewoon?’
16 | strijdkreet
mensen die een half jaar geleden
begonnen zijn met dit gedrag, maar
soms al veertig jaar verslaafd zijn.
En dan word je hier gevraagd om
het anders te doen. In de kliniek zelf
is het nog wel te doen om te stoppen
met je verslaving. Hier mag je niet
‘gebruiken’ en is het veilig. Maar
‘buiten’ is het een ander verhaal. Je
kunt bijvoorbeeld iemand leren geen
alcohol meer te gebruiken, maar
daarmee los je het probleem niet
op. Iemand moet leren anders om
te gaan met emoties. De verslaving
is alleen maar een reactie op wat er
gebeurt. Het verdooft de vervelende
gevoelens die iemand over zichzelf
of over zijn situatie heeft. Juist daar
moet je mee om leren gaan.”
‘Gelukshormoon’ vraagt om meerMaar dat is niet het enige. “Als
mensen lang gebruiken, gebeurt
er ook iets in de hersenen. Er
slijpen een soort paadjes in de
hersenen die het signaal geven ‘iets
moeilijks = gebruiken’. Telkens
opnieuw. Bij verslaving worden
bepaalde beloningssystemen in de
hersenen actief, waarbij veel van
het ‘gelukshormoon’ dopamine
vrijkomt. Het levert meteen een
positief gevoel bij de verslaafde
op. Als je vervolgens stopt met
dat waaraan je verslaafd bent, dan
blijft je lichaam er toch telkens
om vragen. Als je heel lang iets
gebruikt, gaat er bovendien iets
stuk in je hersenen, zoals het
remmingssysteem. Mensen die dit
niet hebben, denken: ‘één of twee
biertjes is genoeg’. Bij iemand die
verslaafd is, zijn veertig glazen
soms nog niet genoeg. Ze kunnen
gewoonweg niet stoppen.”
Terug op de rails, mooi om mee te makenDe cliënten die op ‘De Wending’
worden behandeld, behoren tot de
zwaarste doelgroep. Toch lukt het
regelmatig om mensen weer zover
te krijgen dat ze hun leven terug
op de rails krijgen. “Natuurlijk zien
we ook terugval. Mensen die hier
een tweede of derde keer komen.
En veel van de mensen die we hier
behandelen, blijven hulp nodig
hebben. Bij het wonen, bij hun
dagelijkse bezigheden. Verslaving is
verwoestend, net als de problemen
die aan de basis van de verslaving
liggen. Eén van de mooiste dingen
in dit werk, is zien dat iemand na
verloop van tijd toch weer min of
meer normaal kan functioneren.”
strijdkreet | 17
Zo begon het
Je hebt een nieuwe auto gekocht, of een heerlijke taart
gemaakt naar een nieuw recept, of je dochter had een negen voor
haar spreekbeurt. Je bent zó blij en trots, dat je dat gevoel met iedereen wilt delen. Soms tot vervelens toe. Eigenlijk wil je dat anderen net zo genieten als jij. Dat ze een ritje met je gaan maken, een stukje taart proeven, of net zo trots op je dochter zijn als jij. Sterker nog: je blijdschap wordt alleen maar groter als je deze kunt delen.
Zo voelde God zich ook, lang geleden. God is goed, volmaakt. Hij geniet en is volledig tevreden. En omdat Hij zo vol is van goedheid en liefde, wil (en kan) Hij die delen. Met ons! Hij legde zijn hele ziel en zaligheid in de schepping. Jij bent door God gewild! Een mooie uitspraak: “Het hoogste doel van de mens is God verheerlijken door eeuwig van Hem te genieten”.
Zo ging het mis Het leven was bijna te mooi was om waar te zijn. Er was maar weinig dat we als mens niet
mochten doen. Eén daarvan was eten van de boom van kennis van goed en kwaad. De duivel kon het niet uitstaan dat Adam en Eva zo gelukkig waren
met God. In de vorm van een slang verleidde hij Eva precies dát te doen, wat door God was verboden. Dat was het einde van het paradijs.
Door de jaren heen is dat nog steeds het doel van de duivel: mensen wegtrekken van een vol en eeuwig leven mét God, naar een totaal leeg bestaan zónder God, dat uiteindelijk de dood
tot gevolg heeft. Nog steeds wil de duivel ons laten twijfelen aan de goedheid, gulheid en liefde van God. Veel mensen denken dat je als christen helemaal niets meer mag. Dat God vooral regels oplegt. Dat je niet meer mag genieten van het leven. Onzin, maar Eva trapte erin. Wij trappen erin.
Zo gaat het verderWe hoeven niet ver te kijken om te zien dat de wereld, sinds Eva, ver weg is van het paradijs dat God voor ogen had. En wijzelf? Misschien denken we dat we
best een goed leven leiden, dat we geen fouten maken. Maar is dat echt zo? De maatschappij waarin we leven is enorm egoïstisch ingericht. Keuzes
voor geld, macht, hebzucht, lust, enzovoort gaan vaak ten koste van de ander. Rijkdom is beschamend oneerlijk verdeeld. We doen allemaal dingen die niet goed zijn, soms zonder dat zelf te beseffen. De waarheid is dat we in Gods ogen niet meer rechtvaardig zijn, zoals Hij heeft bedoeld, maar onrechtvaardig. En God kan in zijn volmaakte goedheid en rechtvaardigheid
niet tegen onrecht. God kan dus niet in de nabijheid van ons, onrechtvaardige, mensen leven.Maar God is gelukkig niet veranderd. Hij blijft dezelfde bron van liefde, goedheid en genade. Omdat wij niet gehoorzaamden, stuurde Hij iemand die dat wel kon en ook deed. Zijn eigen Zoon Jezus. Jezus stierf aan een kruis – hij heeft geboet voor onze fouten. En toen Hij stierf voor jou en mij, werd de afstand die er tussen God en ons was ontstaan, ongedaan gemaakt. Wat krom was, maakte Hij recht.
Waarom jij Jezus nodig hebt?
TEKST NATHAN SUDMEIER
18 | strijdkreet
Wij hebben er, elk op onze eigen manier, een potje
van gemaakt. Doelen in ons leven niet gehaald, fouten gemaakt en niet geluisterd naar God. We hebben allemaal gezondigd. Onze zonden hebben ervoor gezorgd dat we van God verwijderd raakten, en ook van het volle leven dat Hij voor ons heeft gecreëerd.
Maar Jezus stond op uit de dood en overwon de zonde. Hij zegt tegen elk van ons, “Kom en volg mij”. Dit is de meest spectaculaire uitnodiging in de wereldgeschiedenis en tegelijkertijd de belangrijkste opdracht van de Schepper van het Universum.
Ons antwoord, onze reactie op deze uitnodiging, deze opdracht, bepaalt ons lot. Afwijzing in welke vorm dan ook – ervoor kiezen om onze eigen weg te blijven volgen – leidt ons
naar een duistere bestemming, de hel. Aanvaarding brengt juist vergeving, vernieuwing, hoop, bestemming, liefde, acceptatie en eeuwig leven in de hemel.
Hoe gehoorzamen wij aan de opdracht?Jezus zegt ook: “heb berouw en geloof ”. Ik leerde ooit een eenvoudig gebed dat je kunt
gebruiken om je gehoorzaamheid aan deze opdracht uit te drukken. Het bestaat uit drie gedeeltes: sorry, dank U en alstublieft. Als je het probeert, bedenk dan goed dat je bidt tot de Heer Jezus Christus, God zelf. Dit is hoe het zou kunnen gaan:
Heer, Sorry dat ik ongehoorzaam ben. Sorry dat ik U negeer.Sorry dat ik U pijn doe.Sorry voor (vul maar in...).
Alstublieft, vergeef mij elke zonde. Vergeef mijn opstandigheid.
Alstublieft, kom in mijnleven als Heer en Redder. Alstublieft, vul mij metUw Heilige Geest.
Dank U dat U aan het kruis stierf zodat mijn zonden zijn vergeven.
Dank U dat zoveel van mij houdt en dat U mij nooit loslaat.Dank U voor Uw geduld en genade. Dank U voor (vul in waar je God nu voor zou willen danken).
Dank u wel.
Durf jij ja te zeggen tegen Zijn uitnodiging? Het is een wonderlijk, bovennatuurlijk avontuur!
TEKST STEPHEN COURT
En jij?
strijdkreet | 19
Miquel: “Roken! Klassieker natuurlijk. Het is superongezond, maar wel lekker, haha!”
Wilfred: “Ik rook en drink niet. Waar ik mee zou
moeten stoppen is te veel tijd steken in dingen
die niet belangrijk zijn. Ik ben hartstikke
perfectionistisch en dat kost zoveel tijd! Ik ben
bijvoorbeeld net verhuisd en heb allemaal meubels
op Marktplaats gezet, wat veel gedoe was. En dat
voor die paar tientjes… Dan had ik het liever iets
rustiger gehad achteraf.”
Eliena: “Ik kijk te veel series
terwijl ik eigenlijk moet
studeren. Ik stop eigenlijk pas
als de deadline echt dichtbij
komt. Zo lastig om voor een wit
tekstbestand op je scherm te
kiezen in plaats een spannende
af levering!”
Van de straat
Wat is niet goed voor je, maar toch lastig om mee te stoppen?INTERVIEWS WILLEMIJN DE JONG FOTO’S MICHELLE DE BREE
20 | strijdkreet
Petra: “Ik kan soms niet
stoppen met doordraven. Ik
zou wat vaker op tijd rust
moeten nemen. Dat zou echt
wel goed zijn…”
Jan: “Ik drink te veel wijn. Wanneer ik met vrienden afspreek – maar eigenlijk elke dag wel – drink ik na vijven een paar goede glazen wijn. Ik kom wel aan een f les per dag… Ben ik dan verslaafd? Ja, heè?”
Inge: “Ik zou wat minder op
mijn mobiele telefoon moeten
kijken. Ik weet niet of dat een
verslaving is, maar het zou goed
zijn als ik het wat minder deed.
Tijdens het eten, of als ik met
iemand praat… Daar zou ik mee
moeten minderen.”
Sjors: “Snoozen! Haha, ik kan
er echt nooit uitkomen als
’s morgens de wekker gaat, dan
druk ik veel te vaak op snooze. “
Giel: “Ja, ik ook. Op
tijd uit bed komen
is sowieso lastig…”
Van de straatstrijdkreet | 21
In deze wereld, waarin je gemakkelijk
aan een veelvoud van verleidingen in
alle soorten en maten toe kunt geven,
is het nodig om jezelf te begrenzen.
Als de ergernis toeslaat over die broek die net
iets strakker zit dan een maand geleden, roep je
misschien snel ‘ik stop er nu onmiddellijk mee’.
Maar, wanneer is je dat echt gelukt? Oké, je
koopt nu misschien meer light-producten of je
snoept wat minder. Maar radicaal stoppen?
In de loop van de jaren is een hele
industrie ontstaan rond het stoppen met…
Gedragsdeskundigen en zelfbenoemde
dieetgoeroes vertellen je graag hoe het moet en
de methoden veranderen telkens opnieuw.
Stoppen met...
Vul op de puntjes maar in waarmee. Snoepen, roken en Facebook zijn op dit moment de populairste en je kunt er zelf vast nog een paar bedenken.
‘Slechte’ gewoonten die aangepakt moeten worden. Waar paal en perk aan moet worden gesteld. Want het gaat vaak als vanzelf. Voordat je het weet is die zak snoep, die zak chips of dat pakje sigaretten leeg. Of heb je toch weer
te lang op Facebook rondgehangen en ben je vergeten om...en vul maar weer in.
TEKST JURJEN SIETSEMA
22 | strijdkreet
Als jij denkt dat je op de goede weg bent,
verschijnt er wel weer een nieuw boek waarin
het allemaal weer over een heel andere boeg
wordt gegooid. Geld verdienen is tenslotte ook
een levenswijze die soms moeilijk te begrenzen
is.
Grenzen stellenGrenzen stellen is van alle tijden. De mens
ontdekte al snel dat het nodig is om elkaar en
om zichzelf te begrenzen. Waarom? Omdat de
mens in de basis grenzeloos is. Om het leefbaar
te houden voor jezelf en voor de ander is het
soms nodig om een streep te trekken. Tot hier en
niet verder. Dat kan soms heel radicaal zijn. Een
grens die je hoe dan ook niet mag overschrijden
omdat de gevolgen voor jou of voor de ander
nadelig zijn. Soms is een grens wat minder
duidelijk en kun je de streep nog net iets verder
verleggen. Sommige grenzen geven ruimte.
De kunst is om voor jezelf te ontdekken waar
en hoe je wilt begrenzen. Daarvoor is het eerst
nodig dat je een antwoord vindt op de vraag
waarom je geneigd bent om bepaalde grenzen
over te gaan. Waarom een hele zak chips en
geen halve? Waarom een hele avond achter
je computer en niet een uurtje? Waarom? En
vul maar weer in. Het scala aan mogelijkheden
is onbegrensd en misschien ontdek je op je
zoektocht nog wel veel meer dingen waarvan
je je misschien niet eens bewust was. Het klinkt
eenvoudig, maar hele volksstammen kunnen
je vertellen dat dit niet zo gemakkelijk is. “Dan
stop je toch gewoon?” is daarom een zinloze
opmerking.
In de Bijbel staan veel verhalen van mensen
die te maken hebben met de gevolgen van
grenzeloosheid. Mensen die moesten leren
omgaan met grenzen. Mensen die zich telkens
opnieuw bewust moesten worden van de
gevolgen van hun eigen grenzeloosheid.
Individueel of als groep. In de Bijbel gaat
het dan niet over relatief kleine dingen zoals
waarmee dit stuk begint, maar vaak over slechte
gewoonten die veel schade toebrengen, zoals
egoïsme, oneerlijkheid, moord en oorlog.
RuimteGod wil dat mensen op een manier met elkaar
samenleven waarin er ruimte is voor iedereen.
Ruimte om vrij te leven en om je vrij te
ontwikkelen. In de samenleving die Hij voor ogen
heeft, is geen ruimte voor egoïsme, oneerlijkheid
en andere schadelijke karaktertrekken. Daarom
heeft Hij Zijn zoon Jezus Christus meer dan
tweeduizend jaar geleden naar de aarde
gestuurd; om de mensen te vertellen hoe Hij
wil dat wij leven. En, nog belangrijker, om een
oplossing te bieden voor de manier waarop de
tomeloze grenzeloosheid van de mens er door
de eeuwen heen voor zorgde dat er verwijdering
ontstond tussen God en ons mensen.
Het was God zelf die hier niet mee kon leven.
Daarvoor houdt Hij teveel van ons. Maar om de
verwijdering op te heffen, was wel een offer
nodig. De kruisdood van Jezus Christus. Een
harde, wrede dood. Jezus droeg aan het kruis
de last van alles wat wij mensen fout deden en
nog altijd doen. Alles wat ervoor had gezorgd
dat ons contact met God bijna onherstelbare
schade opliep. Jezus herstelde met zijn dood het
contact tussen God en mensen. Maar daar bleef
het niet bij. Op de derde dag na Zijn sterven,
stond Hij op. Jezus overwon de dood en gaf ook
ons daarmee uitzicht op een nieuw leven. Pasen
is het feest van het nieuwe leven, door Jezus
Christus en mét Hem. En dat leven begint niet
straks, later, over zoveel jaren, maar nu al. Zodra
we het contact met Hem zoeken en ons diep
van binnen willen laten veranderen door Zijn
boodschap.
En ja, hij stelt grenzen. Grenzen die, als je
daarover leest, alle ruimte bieden voor iedereen
om zichzelf volop te ontwikkelen en voluit te
leven; zonder dat je jezelf of de ander schade
toebrengt.
Het zijn grenzen die wij misschien niet als
vanzelf zien vanuit onze eigen grenzeloosheid.
Het zijn grenzen die, als we ze goed toepassen,
ervoor zorgen dat we uiteindelijk stoppen met…
strijdkreet | 23
doen wat we geloven
En Hij is voor iedereen gestorven, opdat degenen die leven, niet meer voor
zichzelf zouden leven, maar voor Hem die
voor hen gestorven en opgewekt is.
Uit de Bijbel, 2 Korinthe 5 vers 15
Top Related