1
Imagine the result
Martin Dubbeling: stedenbouwkundige SABWouter Schik: landschapsarchitect ARCADIS
De “NEXT STEP”in duurzame stedelijke ontwikkeling
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
© 2009 ARCADIS2 2 november 2009
IntroductieWerkgroep duurzame stedelijke ontwikkeling• Opgericht 1988• Nationaal Pakket Duurzame Stedebouw 1999
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
2
© 2009 ARCADIS3 2 november 2009
IntroductieWerkgroep duurzame stedelijke ontwikkeling• Opgericht 1988• Nationaal Pakket Duurzame Stedebouw 1999• Voorbeeldenboek duurzame stedebouw 2005
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
> website: www.npds.nl/stedenbouw/index.html
© 2009 ARCADIS4 2 november 2009
IntroductieWerkgroep duurzame stedelijke ontwikkeling• Opgericht 1988• Nationaal Pakket Duurzame Stedebouw 1999• Voorbeeldenboek duurzame stedebouw 2005• 2e geheel herziene druk voorbeeldenboek
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
3
© 2009 ARCADIS5 2 november 2009
Waarom een Next Step?• Weinig nieuwe voorbeelden voor 2e editie
• Hoe goed zijn die voorbeelden eigenlijk?
• Kan je duurzame inkoopvoorwaarden opstellen voor stedebouw?
• Veel hypes, maar ook echt een koers?
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Cradle to Cradle
CO2 neutraal
Energie neutraal
Klimaat adaptatie
Transition towns
© 2009 ARCADIS6 2 november 2009
Hoe willen we leven?
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
4
© 2009 ARCADIS7 2 november 2009
Is dit de toekomst (voor NL)?
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
© 2009 ARCADIS8 2 november 2009
Hoge dichtheid – high tech
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Perfumed city Hong Kong
5
© 2009 ARCADIS9 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
© 2009 ARCADIS10 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
6
© 2009 ARCADIS11 2 november 2009
Of solitair en lowtech?
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Autarkisch wonen, Schie 2.0 Earthship
© 2009 ARCADIS12 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Agence Babylone – Active Nature
7
© 2009 ARCADIS13 2 november 2009
Vergelijk
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Lanxmeer CulemborgOosterdokseilandOosterdokseiland Amsterdam
© 2009 ARCADIS14 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Veel lijstjes
8
© 2009 ARCADIS15 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:
moeilijk, duur, vervelend
© 2009 ARCADIS16 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:
moeilijk, duur, vervelend
• Spraakverwarring: wat is het?
PEOPLE
PLANET PROFIT
9
© 2009 ARCADIS17 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:
moeilijk, duur, vervelend
• Spraakverwarring: wat is het?
• Weinig continuïteit door hypes
© 2009 ARCADIS18 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Waarom zo weinig succes?• Weinig commitment door negatief imago:
moeilijk, duur, vervelend
• Spraakverwarring: wat is het?
• Weinig continuïteit door hypes
• Korte termijn voor lange termijn: lange termijn onzeker
10
© 2009 ARCADIS19 2 november 2009
• Voorbij het negatieve imago- het begint met willen- duurzaamheid is leuk!
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
NEXT STEP
© 2009 ARCADIS20 2 november 2009
• Voorbij het negatieve imago- het begint met willen- duurzaamheid is leuk!- nodig is (investeren in) creativiteit
slimme effectieve (ontwerp)oplossingenanders denken
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
NEXT STEP
11
© 2009 ARCADIS21 2 november 2009
• Voorbij het negatieve imago- het begint met willen- duurzaamheid is leuk!- nodig is (investeren in) creativiteit
slimme (ontwerp)oplossingenanders denken
- sturen op commitmentmeerwaarde / wat levert het op
verleiding / marketing
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
NEXT STEP
© 2009 ARCADIS22 2 november 2009
Voorbeeld meerwaarde: High Tech Campus Eindhoven
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
12
© 2009 ARCADIS23 2 november 2009
• De spraakverwarring voorbij
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
NEXT STEP
Van definitie
Naar richting
© 2009 ARCADIS24 2 november 2009
• De spraakverwarring voorbij
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
NEXT STEP
Van duurzame stedebouw
Naar duurzame stedelijkeontwikkeling
13
© 2009 ARCADIS25 2 november 2009
• Continuïteit door keuze op maat- wat hier / daar- wat nu / straks
• Van project, naar processturing
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
NEXT STEP
© 2009 ARCADIS26 2 november 2009
• Continuïteit door keuze op maat- wat hier / daar- wat nu / straks
• Van project, naar processturing
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
NEXT STEP
14
© 2009 ARCADIS27 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Hoe kiezen?
© 2009 ARCADIS28 2 november 2009
1. De Superstore > alle thema’s meteen maximaal- niet realistisch: vraagt veel investeringen- conflicterende belangen kunnen tot patstellingen leiden
- vraagt medewerking van iedereen ook al is er geen direct (eigen) belang
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Benaderingen
15
© 2009 ARCADIS29 2 november 2009
2. De speciaalzaak> concentratie op 1 thema- erg beperkt- erg kwetsbaar
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Benaderingen
© 2009 ARCADIS30 2 november 2009
3. Gericht winkelen > Kansrijke / meest effectieve
maatregelen uitwerken- gerelateerd aan:
locatie/context/gebruik/meerwaarde- door integrale benadering kunnen
maatregelen elkaar juist versterken- realistisch: maximale uit beperkte
middelen/mogelijkheden te halen
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Benadering: NEXT STEP
16
Imagine the resultN V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Atelier 2T Architecten
Den Haag
Imagine the resultN V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Atelier 2T Architecten
Den Haag
17
Imagine the resultN V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Atelier 2T Architecten
Den Haag
© 2009 ARCADIS34 2 november 2009
Voorbeeld: bedrijventerreinen
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Keuze intensief – extensief is gekoppeld aan kwaliteit locatie, context en type bedrijvigheid
18
© 2009 ARCADIS35 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Spelen met schaal
© 2009 ARCADIS36 2 november 2009
Voorbeeld: Klavertje 4 Venlo
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
urban affairs / vhp / studio marco vermeulen / urbanisten
19
© 2009 ARCADIS37 2 november 2009
Voorbeeld: Klavertje 4 Venlo
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
urban affairs / vhp / studio marco vermeulen / urbanisten
© 2009 ARCADIS38 2 november 2009
Spelen met dynamiek
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
20
© 2009 ARCADIS39 2 november 2009
Spelen met dynamiek
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
1. Vaste waarde - lange termijn gebruik - veranderingen over lange termijn
© 2009 ARCADIS40 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
1. Vaste waarde - lange termijn gebruik - veranderingen over lange termijn
2. Flexibiliteit - korte termijn gebruik - regelmatige verandering
Spelen met dynamiek
21
© 2009 ARCADIS41 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
1. Vaste waarde - lange termijn gebruik - veranderingen over lange termijn
2. Flexibiliteit - korte termijn gebruik - regelmatige verandering
3. Stromend / virtueel - continue (wisselend) gebruik - continue verandering
Spelen met dynamiek
© 2009 ARCADIS42 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Spelen met dynamiek
22
© 2009 ARCADIS43 2 november 2009
Spelen met dynamiek
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
© 2009 ARCADIS44 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Spelen met dynamiek• Van project naar processturing
23
© 2009 ARCADIS45 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
• Van project naar processturing
Spelen met dynamiek
© 2009 ARCADIS46 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
• Laagdynamische systemen koppelen(boom-/waterstructuren)
• Hoogdynamische systemen koppelen• Ruimte voor verandering
(o.a. klimaatadaptatie)
Spelen met dynamiek
24
© 2009 ARCADIS47 2 november 2009
Voorbeeld: Almere Hout Noord
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
© 2009 ARCADIS48 2 november 2009
Duurzaamheidsgroei
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
• Duurzaamheidsambities koppelen aan duurzaamheidsontwikkeling i.p.v. normen- waar zou ik heen willen (droom):
voorbeeld: Almere principles
- wat kan ik nu doen en hoe kan ik in de tijd verder verduurzamen en verbetering stimuleren?
• Niet nu het duurzaamst zijn, maar straks
25
© 2009 ARCADIS49 2 november 2009
Duurzaamheidsgroei
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
• Duurzaamheidsambities koppelen aan duurzaamheidsontwikkeling i.p.v. normen- waar zou ik heen willen (droom):
voorbeeld: Almere principles
- wat kan ik nu doen en hoe kan ik in de tijd verder verduurzamen en verbetering stimuleren?
• Niet nu het duurzaamst zijn, maar straks
?
© 2009 ARCADIS50 2 november 2009
Voorbeeld: Floriade 2012
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Our mission is to use our Cradle to Cradle framework as an engine for innovation
Our C2C framework means:we are native to placeour soil, air and water is cleanthe sun is our incomeour waste = foodwe design enjoyment for all generations
Our goal is a delightfully diverse, safe, healthy and just world, with clean air, water, soil and power – economically, equitably, ecologically and elegantly enjoyed
26
© 2009 ARCADIS51 2 november 2009
Efficiëntie en effectiviteit
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Effectief
Efficiënt
afremmen- voorkomen- optimaliseren- minder negatieve alternatieven
koers omgooien- continue cycli (C2C)- energiepositief> vraagt innovatie / denkkracht
© 2009 ARCADIS52 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
• Planoloog moet zich opnieuw uitvinden als bewaker van integraliteit,procedures en processen(veranderingsmanagement)
• Stedenbouwer en landschapsarchitect ontwerpers van slimme en verleidelijke oplossingen voor de toekomstgerichte leefbare stad en als aanjagers van vernieuwing
Rol vakdisciplines
27
© 2009 ARCADIS53 2 november 2009
Samenvatting NEXT STEP• De NEXT STEP is het ontwikkelingsgerichte denken
• Niet nu meteen optimaal, maar droom en groeipad
• Van stedenbouw, naar stedelijke ontwikkeling
• Van project- naar procesgeoriënteerde stads- en gebiedsontwikkeling
• Denken in dynamische systemen en sturingsmechanismes i.p.v. normen
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
© 2009 ARCADIS54 2 november 2009
Samenvatting NEXT STEP• Sturen op commitment
• Denken in meerwaarde
• Investeer in denkkracht en creativiteit- effectieve oplossingen- verleiding
• Leer van voorbeelden
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
28
© 2009 ARCADIS55 2 november 2009
Samenvatting NEXT STEP• Maak strategische keuzes:
- welke thema’s zijn in welke mate van toepassing?- welke ontwikkelingsstrategie moet worden gevolgd
(vast, flexibel, virtueel)- welke tijd / ruimte schaal
• Uiteindelijke keuze bepaald door:- situatie / context (o.a. aanwezige waardes, dynamiek etc.)- het gebruik / nut / type opgave- mogelijke meerwaardecreatie (wat levert het op)- doorgroei / ontwikkelmogelijkheden
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
© 2009 ARCADIS56 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Van 3P duurzaamheid
Thema’s:- energie- water- emissies- ruimte- natuur- sociaal- etc.
Aspecten:- economie / (meer)waardePeople
+ Planet Profit
29
© 2009 ARCADIS57 2 november 2009N V T LWerkgroep
Duurzame Stedelijke Ontwikkeling
Naar 3D duurzaamheid
Schaal:- tijd- ruimte
Thema’s:- energie- water- emissies- ruimte- natuur- sociaal- etc.
Aspecten:- economie / (meer)waarde- proces- veranderbaarheid- innovatie- commitment
Proces +
Dynamiek
People+
Planet Profit
© 2009 ARCADIS58 2 november 2009
What’s NEXT?• Lancering boek eind 2009
• Regionale workshops
• Eindmanifestatie eind 2010
• 3e druk??
N V T LWerkgroepDuurzame Stedelijke Ontwikkeling
Top Related