Chng 7 Nhng vn c bn v li sut

Fundamentals of Interest rate

1. Cc khi nim c bn v cch tnh li sut

2. Cc phn bit v li sut

3. L thuyt v lng cu ti sn

4. Cc yu t tc ng n li sut

5. Cu trc ca li sut

6. Li sut Vit Nam

Ths P.M.T.Thy - Khoa Kinh t & QTKD

1

L thuyt Ti chnh Tin t

Khoa Kinh T & Qun tr Kinh doanh

1. Cc khi nim c bn v cch tnh li sut

Tin li Interest : - khon di ra ngoi s tin vn phi tr cho ngi cho vay khi n hn phi tr.

- gi ca vic s dng vn. Tin li l khon tin m ngi vay vn phi tr cho ngi cho vay i vi vic s dng vn ca ngi cho vay.

Vn vay Principal : tin gc (gc) Po v tin t

Li vay Interest rate : i %

K hn vay - Term: n ngy/ thng/ nm

Phng thc thanh ton Disposition : nh k, 1 ln trc sau, c gc v li,..

2

Li sut Interest rate:

- gi c ca tn dng/gi c ca quan h vay mn hoc cho thu nhng dch v v vn di hnh thc tin t hoc cc dng ti sn khc nhau.

- T l phn trm ca tin li trn tng s tin vn

- i =

3

V d:

An vay ca Bnh 100 ngn ng mua sch. Bnh yu cu sau 1 thng An phi tr Bnh s tin l 110 ngn ng.

Tin vn vay: 100 ngn

Tin li: 110 ngn 100 ngn = 10 ngn

Li sut: i =

4

Nhn tin ngy hm nay hay 1 nm na ???

Nu bn c ha cho 10 triu ng

5

Vic nhn ngay tin cho php bn c c hi dng 10 triu thu c tin gi ngn hng hoc em cho vay!

6

Li sut l mt trong nhng bin s c theo di st sao nht trong nn kinh t do n c nh hng trc tip ti cuc sng thng nht v gy nh hng ti s lnh mnh ca nn kinh t.

- C nhn: nn tiu dng hay tit kim? Nn mua nh? Mua xe? Nn u t? v.v..

- Cc doanh nghip: Nn u t my mc thit b mi? Nn nhn d n mi?v.v..

=> gy nh hng ti nn kinh t: tng trng hay suy gim.

7

Gi tr thi gian ca tin (Time value of money)

Tin c gi tr theo thi gian. Ti nhng thi im khc nhau th gi tr ca tin khc nhau.

L do:

- Lm pht lm cho gi tr tin t thay i

- em tin cho vay c th sinh li

- Cc yu t khc: Thay i t gi, i tin,

Mt ng trong hin ti bao gi cng gi tr hn mt ng trong tng lai.

8

Li n Simple Interest rate

l tin li phi tr/nhn c ch tnh trn s tin gc ban u.

Li ny p dng cho nhng khon tn dng thc hin di hnh thc vay n.

SI = P0 x (i)(n)

=> FVn = P0 + SI =P0 {1+ (i)(n)}

PVo = FVn/{1+ (i)(n)}

Trong :

SI: S tin li n

FV: S tin thu c trong tng lai (sau thi k no )

Po: Khon tin gc ti thi im 0

i: Li sut n trong 1 thi k

n: S thi k cho vay 9

Nu bn gi $100 vo ngn hng vi li n trong 10 nm. S tin li thu c l:

SI = 100 x 0.08 x 10 = $80

tnh gi tr tng lai sau 10 nm ca khon tin gi ta cng tin li vi s tin gi ban u:

FVn = Po + SI = $180

Mun tnh s tin ban u ca khon tin bn nhn c $200 sau 10 nm vi li sut n l 8% nm l:

Pvo = FVn/{1+ (i)(n)} = 200/(1+0.08 x 10) = $111.11

10

V d:

Mt ngi gi tit kim 20 triu ng trong 8 thng, li sut 0.5%/thng, li v gc nhn cui k. Tnh tin li hng thng v tng s tin nhn c sau 8 thng?

11

Li kp

l tin li phi tr/nhn c tnh trn s tin gc ban u v s tin li pht sinh/cc khon li cng dn t trc .

FV1 = P0 x (1+i)

FV2 = FV1 x (1+i)n =P0 x (1+i)^2

FVn = P0 x (1+i)n

Trong :

FV: S tin thu c trong tng lai (sau thi k no )

Po: Khon tin gc ti thi im 0

i: Li sut tnh theo li kp

n: S thi k cho vay

Gi tr hin ti ca mt khon tin u t theo li kp:

PVo = FVn / (1+i)n

12

Gi tr hin ti ca mt khon thu nhp $110 sau mt nm vi li sut l 10%/nm l

PV= $110/(1+0,1)^1 = $100

Gi tr hin ti ca dng thu nhp trong 3 nm ln lt l $10, $10, $110 vi li sut l 10%/nm l:

PV = 10/(1+0.1)^1 + 10/ (1+0.1)^2 + 110/(1+0,1)^3 = 100

Li sut 10% y c gi l li sut chit khu hay h s chit khu c dng tnh gi tr hin ti ca cc khon thu nhp trong tng lai.

13

V d: Mt ngi gi tit kim 20 tr ng trong 8 thng, li sut 0.5%/thng theo li kp, li + gc nhn cui k. Tnh tin li thng 1,2,3 v tng s tin nhn c sau 8 thng.

14

So snh li n v li kp

Gi tr tng lai ca 1 ng u t vi li sut 10%/ nm

T gi tr hin ti l 1 ng c th tnh c gi tr tng lai ca 1 ng .

15

S nm Li n Li kp

1 1.1 1.1

5 1.5 1.61

10 2 2.59

15 2.5 4.18

20 3 6.73

Gi tr hin ti l mt khi nim v cng hu ch bi n gip ta tm c gi tr hin ti ca mt cng c trn th trng tn dng.

V d: Trng s s 20 triu la vi iu kin nhn 1 triu la trong mi nm cho hai mi nm lin tip.

Liu thc s bn nhn c 20 triu la hay y ch l li qung co sai s tht? Gi s li sut l 10%/nm?

16

4 loi cng c trn th trng tn dng

Cho vay n- simple loan:

ngi cho vay cp cho ngi i vay 1 s vn nht nh. Ngi i vay phi hon tr cho ngi vay s gc vo ngy o hn cng thm mt khon tin li. VD: khon vay thng mi i vi cc doanh nghip

17

Cho vay vi mc thanh ton c nh (vay tr gp) fixed payment loan:

Ngi cho vay cp cho ngi i vay mt s vn nht nh. Ngi i vay hon tr tin vay bng cch thanh ton s tin nh nhau trong mt thi k (hng thng, hng nm,..) trong c c vn gc v tin li quy nh cho mt s nm.

VD: Mua t nn vay 1000 la theo hp ng vay mi nm tr 126 la trong 25 nm.

18

Tri phiu coupon Coupon bond:

Ngi ch s hu c nhn mt s tin li (tin thanh ton coupon) nht nh hng nm cho ti ngy o hn , khi mt s tin nht nh cui cng bng mnh gi (ghi trn tri phiu) c hon tr.

VD: Tri phiu Coupon mnh gi 1000 la. Mi nm nhn c 100 la tin coupon v nm th 10 s nhn li mnh gi 1000 la.

19

Tri phiu chit khu Discount bond:

Loi tri phiu ny c mua vi mnh gi thp hn mnh gi ca n (mc chit khu nht nh) v mnh gi c hon tr vo ngy o hn

VD: Tri phiu mnh gi 1000 la mua vi gi 900 la sau mt nm c hon tr theo mnh gi.

20