ၾကြကႏ႔ဟ ေခၚေသာ Wart ေရာဂါစာေရးသ....သကတန႔ခ(၁၁း၃၅ ည ၈.၁၁.၀၉)

Wart ဆတာဘာလ ?

၀ါတဆတာဟာ ၿမနမာလ အေခၚေတာ ၾကြကႏ႔လ႔ ေခၚပါတယ ။ သက ေသးငယၿပး မာေကာတ အစ အလးေလးေတြ အထးသၿဖင လကေတြ ေၿခေထာကေတြမာ အၿဖစမားေလရၿပး တခါတရမာေတာ အၿခားေနရာေတြမာ ပါ ၿဖစေလရပါတယ ။ၾကြကႏ႔ဟာ အၿဖစမားေလရၿပး အရညၾကညဖပစ ဒါေပမယ အခစေလးေတြၿဖစပါတယ ။ အဓကကေတာ ဗငးရပစ ပး၀ငတအတြကေၾကာင ၿဖစပါတယ ။ဗငး ရပနာမညကေတာ Human papillomavirus (HPV ) လ႔ေခၚပါတယ ။ ေရာဂါရေနသရ႔ အေရၿပားန႔ နးနးကပကပေနမရငထမရင ကးစကတတတ ေရာဂါၿဖစပါတယ ။ ဒါအၿပင ၾကြကႏ႔ ၿဖစေနသရ႔ လကသတပ၀ါေတြ အၿခားပစၥညးေတြက သး မရငလညး ၿဖစႏငပါတယ ။ သတ႔ဟာ လအနညးငယမာၿပနေပာကတတေပမယ ႏစေပါငး မားစြာတငေအာငလညး ဆကလကၿဖစႏငပါေသးတယ ။

ၾကြကႏ႔ဘာေၾကာင ၿဖစေစသလ ?

၀ါတဟာ Human papilloma virus - HPV လ႔ေခၚတ ဗငးရပစပး ေၾကာင ၿဖစတာၿဖစပါတယ ။ အဒ HPV အမးအစားေပါငးကလညး ၁၃၀ ေလာက ရေနပါေသးတယ ။ အၿဖစအမားဆးကေတာ type 1 ,type 2 န႔ type 3 တ႔ ပၿဖစပါတယ ။

Type 1 ကေတာ ေၿခဖ၀ါးေတြ လကဖ၀ါးေတြမာ ၿဖစေလရတ ၾကြကႏ႔ပ ၿဖစပါတယ ။Type 2 ကေတာ ၾကြကႏ႔အမ းမး အထးသၿဖင မကခြေတြေပၚမာ အသားပဖေလးေတြအေနန႔ထြကေပၚလာ တတတ Filiform warts , န႔ mosaic plantar wartsေတြပၿဖစပါတယ ။Type 3 ကေတာ ၿပငညၾကြကႏ႔plane warts ေတြၿဖစၿပးသတ႔က ၾကြကႏ႔ၿပား flat warts လ႔ အသမားပါတယ ။

စအ၀န႔ မးပြားလမးေၾကာငးမာ ၿဖစေလရတ ၾကြကႏ႔ေတြကေတာ type 6, 11, 16,30, 34 , 35 , 39 , 40 စတ ဗငးရပစ အမ းအစားေတြေၾကာင ၿဖစပါတယ ။Type 6 န႔ 11 ကေတာ မ းပြားလမးေၾကာငး ၾကြကႏ႔က ၉၀% ထအၿဖစမားေစပါတယ ။Type 16 န႔ 18 ကေတာ လတတေလာ မာေတာ သားအမေခါငးကငဆာ က ၇၀% ထ ၿဖစပြားေစၿပး မနးမကယ အၿပငအတြငးေယာကားအဂၤါ န႔ စအကငဆာေတြ က ၿဖစပြားေစပါတယ ။

ၾကြကႏ႔ အမးအစားေတြက ဘာေတြလ ?

သ႔ရ႔ ပသ႑ာနန႔ ေနရာေပၚမတညၿပး အမ းအစားေပါငးေၿမာကမားစြာ ရပါတယ ။ ၿဖစပြားေစတ ဗငးရပ အမးအစားေပၚမတညၿပး ေတာလညး ကြၿပားပါေသးတယ ။ အဒထကမ

၁ ။ အၿဖစမားဆး ၾကြကႏ႔(Veruca vulgaris ) - ၾကမးတမးတမကႏာၿပငရၿပး အသားၿပငညမ အေပၚက ၿမငတတေနေလ ရၿပး အထးသၿဖင လကန႔ဒးေခါငးမာ အၿဖစမားပါတယ ။၂ ။ ၾကြကႏ႔ၿပား (Verruca plana) - ေသးငယၿပး ေခာမြတၿပး ၿပားတ မကႏာၿပင ရပါတယ ။လ႔အေရၿပားအေရာငပ ၿဖစၿပး အေရအတြက အမားၾကးေပါကတတပါတယ ။ အထးသၿဖငမကႏာေတြ လညပငးေတြ လကေကာက၀တေတြ န႔ ဒးေခါငးေတြမာ အၿဖစမားပါတယ။၃ ။ မကခမးစပၾကြကႏ႔(Filiform or Digitate wart ) - သကေတာ လကေခာငးပစ အပခညပစရၿပး မကႏာမာ အထးသၿဖင မကခြအနးႏတခမးအနးမာ ေပါကေလရပါတယ ။၄ ။ Plantar wart (verruca , Verruca pedis) - မာေကာၿပး တခါတရ နာကငတ အလး ပစရပါတယ ။တခါတရ မားၿပားတ အမစကေလးေတြက ၾကြကႏ႔ အလယမာ ရေနတတ ပါတယ ။သ႔ကေတာ အဖခရတေနရာ အထးသၿဖင ေၿခဖေနာငမာ သာလင ေတြ႔ရပါတယ ။၅ ။ Mosaic wart - planter wart ေတြခညး စစညထားတ အစတစခၿဖစၿပးလကန႔ ေၿခဖ၀ါးမာ အၿဖစ မားပါတယ ။၆ ။ မ းပြားအဂၤါ ၾကြကႏ႔ (venereal wart , Condyloma acuminatum , Berruca acuminata ) - သကေတာမ းပြားအဂၤါမာသာ ေတြ႔ရေလ ရပါတယ ။

ၾကြကႏ႔က ဘယလကမလ ?

ၾကြကႏ႔ဖယရားတ ကသမႈေတြ အမားၾကးရပါတယ ။ စမးသပစစေဆးထားတ ေလလာေတြ႔ရခကေတြအရႏငငေပါငး ၅၂ ႏငငမ စမးသပမႈေတြမာအေပၚယလမးေပးရတsalicylic(ဆယလဆလစ) acid ပါ၀ငတ ေဆးေတြက အေကာငးဆးၿဖစပါတယ ။ သက အၿခားေဆးေတြန႔စာရင ၇၅% ေလာကကပကသမႈႏနးေကာငးပါတယ ။ ဒါအၿပင salicylic acid ေပၚမာ cryotherapyေပးၿခငးသ႔မဟတ ပလာစတာတပ (duct tape ) ကပၿခငးကလညးေပာကကငးေစႏငပါတယ ။

အၿခားနညးလမးေတြကေတာ၁ ။ podophyllum resin paint လ႔ေခၚတ႔ လမးေဆးလမးေပးၿခငး

၂ ။ Imiquimod လမးေဆးကေတာ ခႏၶာ ကယရ႔ ခခအားကတကေစၿပး ၾကြကႏ႔ၿဖစေစတဗငးရပက တက ထတ ေပးႏငပါတယ ။ ဒါေပမယ US FDA ( အေမရကေဆး၀ါးန႔အစားေသာကဆငရာ ခြငၿပခက)ေတာ မရေသးပါဘး ။ေစးလညးအရမးၾကးပါတယ ။၃ ။ Cantharidin ဆတာကေတာ ပးေတာငမာၿဖစတ Meloidae အေကာငကေန သဘာ၀အတငးေတြ႔တ ဓါတပစၥညးၿဖစပါတယ ။ သ႔က podophyllin န႔လညးေရာသးႏငၿပး သ႔ဘာသာသးသန႔လညး သးႏငပါတယ ။ သလညး FDA ေထာကခခကမရေသးပါဘး ။ ဒါေပမယကေနဒါန႔ အေမရက အခ႔ေသာ ေဆး၀ါးဆငေတြမာ ရႏငပါတယ ။၄ ။ Bleomycin ကလည US FDA မရေသးပါဘး ။ ထးေဆး တစခါ သ႔မဟတႏစခါေလာကေတာ ထးရပါတယ ။ ဒါေပမယ သက ေၿခေခာငးလကေခာငးေတြကပပေစၿပး Raynaud ေရာဂါက ၿဖစေစပါတယ ။ ေစးၾကးၿပး USD$ 200-300ေလာကရပါတယ ။၅ ။ Salicylic acid ကသ႔ Dinitrochlorobenzene (DNCB) ကလညး ၾကြကႏ႔အေပၚက တကရက လမး ေပးရတာပါ ။သကလညးေကာငးေတာေကာငးတယ ဒါေပမယ Salicylic acid ထကက သတထားၿပးသးရပါတယ ။ သ႔က Mutagen လ႔ေခၚၿပး gene ေတြကပေၿပာငးသြားေစပါတယ ။ ခႏၶာကယက ယားယေရာငရမး လာေစၿပးၾကြကႏ႔ၿဖစေစတဗငးရပက တကထတပစတ နညးၿဖစပါတယ ။၆ ။ Fluorouracil ကေတာ ဗငးရပရ႔ ဒအနေအက ပကဆးေစပါတယ ။သကေတာစမးသပ တကသမႈေတြမာ အသးမားပါတယ ။ သ႔က ၾကြကႏ႔ေပၚမာတကရက လမးေပးႏငပါတယ ။ Planter warts ေတြမာေပါ ။ သက pumicstone န႔ တြသးရပါတယ ။ ၿဖညးၿဖညးခငးအလပ လပတအတြကေပာကကငးခနၾကာပါတယ ။၇ ။ Salicylic acid ကေတာ တစကမၻာလးမာ တငးၿပညတငးမာ အသးမားေနတၾကြကႏ႔ကသတေဆး ၿဖစပါတယ ။ သ႔က Elorac ေဆးကမၸဏကေနတငသြငးၿပးDurasal ဆတ နာမညန႔ ရရႏငပါတယ ။