8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
1/40
Established in 1914
Myanma Alinn Daily 1377 ckESpf? 'kwd ,0gqd kvqef ; 1&uf 2015 ckESpf? Zl vd kif 17 &uf? aomMumaeY? twGJ 54
? trS wf 285
wd kif ;oljynf om;vltrsm;[m OruG J? od kuf rysuf wnD wnG wf wnf ; pnf ;urf ;wus&S d zd kY vkd w,f/ rvd kwJhvlawGu b,f vkd wd kuf wkd uf? ½d I U½d I U? pp? rd rd wd kY t"d uyef ;wd kif ud k rsuf jcnf jywf rcHbJ? vrf ;rvGJatmif Bud K;pm;zd kYvd kw,f/ (Akd vf csKyf atmif qef ;\ 1947 ckESpf? Zef e0g&Dv
1 &uf aeY n 7 em&D? rd epf 40 tcsd ef a&'D,d krS xkwf vTif hcJhonf h rd ef Y cG ef ;rS aumuf Ekwf csuf )
aejynf awmf Zlvd kif 16
tmZmenf aeY txd rf ;trS wf taejzif h tmZmenf acgif ;aqmif BuD ;rsm;\ rd om;pk0if rsm;ud k awGUqHkar;jref ;cJh &mwGif jref rmhvGwf vyf a&;Bud K;yrf ;tm;xkwf rIwGif omru rsKd ;cspf pd wf "mwf &if hoef aponf h trsKd ;om;ausmif ; rsm; ay:xGef ;vmapa&;? ynma&;ESif h Ekd if iH a&;tod tjrif Ekd ;Mum;ap&ef rsKd ;aph csxm;ay;cJhNyD; ygVd bmom xGef ;um;jyef YyGm;apa&;ud kvnf ; Bud K;yrf ;aqmif &Guf cJ h ol wpf OD ;jzpf onf h q&mBuD ;OD ;&mZwf (ynma&;ESif h trsKd ;om; pDrHud ef ;0ef BuD ;)\ om;orD;oH k;OD;teuf om;BuD ;jzpf ol OD ;wif jrif hud k awG UqH kar;jref ;cJhygonf/
q&mBuD; OD;&mZwftygt0if trsKd;om;acgif;aqmifBuD;rsm; vkyfBuHcHcJ h&onf h 1947 ckESpfwGif OD;&mZwf\ om;BuD;jzpfol OD;wifjrif hrSm touf 6ESpfausmf? 7 ESpf 0ef;usifcef YwGif a&muf&S daeNyDjzpfNyD;xk dpOfu BuH KawG UcJh&onfrsm;ESif h tjzpftysufrsm;ud k vnf; jyefvnfajymjyonf/
OD;wifjrifhonf ausmif;ydwf&ufrsm;wGif zcif jzpfolESif h twGif;0ef½H k;od k Y vd kufoG m;avh&S dNyD; vkyfBuHcH &onf haeYu paeaeYjzpfaomfvnf; 0gwGif;umvjzpfaomaMumif h paeaeY ausmif;zGif hojzif h zcifjzpfol
owif ;? pmrsuf ESm-3
aemufod k Y rvd kufEk difcJ hbJ xd kod k Y vd kufygroG m;jcif;aMumif h vnf; ,ckvd kjzpfpOfrsm;udk ,aeYwGif jyefvnf ajymjyEdkifaejcif;jzpfonf[k tpcsDum tmZmenf acgif;aqmifwpfOD;\ rsKd;qufjzpfol OD;wifjrifhu4if;\ &ifwGif;cHpm;csufrsm;ud k ajymjyav\/
ar; - tmZmenf acgif ;aqmif BuD;awG vkyf BuH cH &wJ h tcsd ef u tef u,f u 7 ESpft&G,fqd kawmh
tef u,f rSwf rd oavmuf jzpf pOf awGud k jyef vnf ajymjy ay;ygOD;/ ajz - tefu,fu ½H k;ydwf&ufqd k&if tefu,f htazeJ Y
twGif;0ef½H k;udk vd kufoG m;avh&S dw,f/ cgwk dif;qd k&if paeaeYqd k ½H k;ud kvd kufoG m;avh&S dw,f/ tefu,f u A[d ktrsKd;om;ausmif;rS mwufawmh paeaeYrydwf
bl;/ we*FaEGeJ Y OykofaeYyJydwfw,f/ tJ'Dawmh vd kufroG m;jzpfbl;/ vd kufoG m;&ifvnf; wpfrsKd;jzpfcsifjzpfrS maygh/ 'guawmh b0&J U uHw&m;aygh/
tJ'DaeYu tazqHk;w,fqd kwmawmh rodbl;/ausmif;uum;eJ Y tdrfjyefyd k Yvkdufawmh tdrfay:wuf oG m;awmhrS qH k;oG m;NyDqd kwmudk odwm/ tJ'DrS mtrsm;u odyfrodvdkufwmav;wpfck&S dw,f/ ajymzd k Y vnf;arhaecJ hw,f/ tazqH k;NyD;awmh tdrfrS mtapmif h awGvmxm;ay;w,f/ tapmif hawGvmxm;wJ htcgrS mtapmif hvmxm;wJh &JabmfawGaMumif hvm; bmvm;awmhrodbl;/ tdrfudk oH k;cgavmuf vmypfwmBuH KcJ h&w,f/ tJ'Dwkef;u tpd k;&ay;xm;wJhtdrfaygh/
pmrsufES m 8 aumf vH 1 m OD ;&mZwf \om;BuD ; OD ;wif jrif h
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
2/40
aomMum? Zl vd kif 17? 2015
cif &wem-pkpnf ;onf/
tmZmenf aeYonfum; wjznf;jznf ;eD;vmacsNyD/ trsKd;om;acgif;aqmif BuD; Ad kvf csKyf atmif qef ;ESihf wuG tmZmenfacgif;aqmifBuD;rs m; e,fcsJUvufyg;apwdk Y\
vuf csuf jzif h uG ,f vG ef cJh aomaeY wpf aeY jzpf onf h Zlvd kif v 19 &uf aeY ud k jref rmjynf olwpf &yf vHk;\ &if xJtonf ; xJ wGif pG JNrJaeqJjzpf ygonf/ wpf enf ;tm;jzihf Ad kvf csKyf atmif qef ;ESih f wuG tmZmenf ol&Jaumif ;rsm;ud k trSwf & aeq J? av;pm;csp fcif aeMuqJ jzp fygonf/ ESp fawG Mumanmif ;chJNyDjzpfaomf vnf; atmufarhowd &aeqJ jzpf ygonf/
þonf um; Ad kvf csKyf \ ½d k;om;Bud K;pm;NyD; acgif ;aqmif aumif ; yDorI wd kYaMumif hyif jzpf ygonf/ Ad kvf csKyf ud k jref rmomru urÇmh acgif ;aqmif BuD ;rsm;uyif av;pm;cJ h Muonf/ Ad kvf csKyf ES ih f wuG tmZmenf acgif ;aqmif BuD;rsm; vkyf MuHcH &pOf urÇmhEd kif iH toD;oD ;u 0rf ;enf ; aMumif ; o0Pf vTmrsm; ay;yd kY&mwG if Ad kvf csKyf atmif qef ; uG ,f vG ef &onf rS m jref rmjynf twG uf om epf emonf r[k wf/
tm&Swd kuf twG uf vnf ; qHk;½HI;rIwpf &yf jzpf ygaMumif ;? jref rmvlrsKd ;wd kYonf OD;atmif qef ; csrSwf cJh aom vrf ;pOf ud kvd kuf í &nf &G ,f csuf NyD;ajrmuf onf txd jznhf pGrf ; Muyg[l í vnf ;aumif ;? tm&Swdkuf onf owåd &Sd í tajrmf tjrif ESif hjynhf pHkaom om;aumif;&wemwpfOD; usqHk;cJh&jcif ;jzpf ygaMumif ; ponf jzih f o0Pf vTmrsm; ay;yd kY cJhonf [k rSwf om;&ygonf/
Ad kvf csKyf atmif qef ;onf jref rmjynf olwpf &yf vH k; ud k vGwf vyf a&;&atmif Bud K;yrf ;oGm;Ed kif cJh onf omru wpf Ekd if iHvHk; BuD;yGm;wd k;wuf vd kaom qE´jyif ;jyol wpf OD; vnf ;jzpf ygonf/ xkd YaMumihf vnf ; Ad kvf csKyf atmif qef ;u yif vHknDvmcH npmxrif ;pm;yGJ BuD;ü ]]wpf wd kif ;jynf vHk; BuD ;yG m;apcsif &if vl tm;? aiG tm; ? ypö nf ;tm;eJ Y pk aygif ;NyD ; tif wdkuftm;wd kuf vkyf Ekd if rS tusKd;cHpm;cGihf &SdMurSmyJ/
Armuwpf rsKd ;? u&if uwpf zHk? &S rf ;? ucsif? csif ;wd kYu wjcm; tuG JuGJtjym;jym; vkyf aeMu&if jzih f tusKd ;&S d rSm r[kwf bl ;/ pkaygif ;vkyf MurS om tusKd ;&S d Ekd if r,f/ vkyfMunhfrSvnf; tusK d;&SdaMumif; odEkdi fr,f}}[ lí ajymMum;cJhygonf/
Ad kvf csKyf \ þrSwf om;zG ,f pum;onf ,aeY acwf wGif uREf kyf wd kYjynf olwpf &yf vH k;taejzihf rnfonh f a&;&mud pöwd kYürqd k pnf ;pnf ;vHk;vHk; nDnDñG wf ñG wf jzih f Bud K;pm;tvk yf vkyf Mu&ef rD ;armif ;xd k;jyaejcif ; jzpf ygonf/ Ekd if iHa&;? pD;yG m;a&;? vlrIa&; tbuf buf rS wd k;wuf atmif jrif atmif Bud K;yrf ;tm;xkwf Mu&rnf jzpf ygonf/ Ad kvf csKyf jzpf apcsif aom wd k;wuf onf h Ekd if iH jzpf atmif Bud K;pm;tm;xkwf Mu&ef uREkf yf wd kY jynf olwpf &yf vH k;wG if
wm0ef &Sd aeygonf/ wd kawmif;vSaom vlYb0wpfcPwmtwGif ; Ad kvf csKyf onf armif atmif qef ;[l ívnf ;aumif ;? ocif atmif qef ;[l ívnf ;aumif ;? Ad kvf awZ[l ívnf ;aumif ;? Adkvfcs Kyfatmifqef;[lí vnf;aumif; ? OD;atmifqef; [l ívnf ;aumif ; wd kif ;jynf ES if h vlrsKd ;twG uf aqmif &G uf ay;cJhonf/ xkd YaMumif h vnf ; trsKd ;om;acgif ;aqmif BuD; AdkvfcsKyf atmifqef;onf vlyifaoaomfvnf; emrnf raobJ jref rmhorkd if ;wpf avQmuf vH k;wG if O'gef ;wif vsuf &Sd aeOD ;rnf omjzpf ygaMumif ;/ /
rdw¬ DvmNrdKUe,f jynfom,mvrf;ajrmufyd kif;&yfuGuf(1)vrf;&S d jrwfEk d;yDwdwHwm;teD; jzwfoef;oG m;vmaeolrsm;rS m 4if;ae&mteD;ü pGef Yypfxm;onf h wd&pä meftnpftaMu;rsm;ESih f trI dufo½dkufrsm;rS xGuf&S daomusef;rma&;xdcd kufEk difonhf teH Yqd k;rsm;ud k aeYpOf½S L½I dufae&aMumif; od&onf/
]]'Dvrf;u aeYpOfjzwfoef;oGm;vmae&mwmrd kY 'Dwd&pä meftnpftaMu;awGeJ Y trIdufo½d kufuxGufwJ hteH Yqd k;awGud k ½SL½d Iufae&w,f/ 'Dae&mu jynfom,majrmufyd kif;&yfuGufxJrS m&S dayr,h f 'DtnpftaMu;eJ YtrI dufo½d kufawGud k jynfom,mawmifyd kif;&yfuGuf (1)vrf;teD;rS m aewJ hvlawGu aeYpOf vmypfaeMuwm/wm;qD;r,h folvnf;r&S dbl;/ &Sif;vif;r,f holvnf;r&S dbl;/ tnpftaMu;awGxJrS m MuufeJ YbJwk dY&J U pGefYypfwd&pä meftnpftaMu;awGygw,f/ tJ'DtnpftaMu;awG pnf;urf;rJ h pGef Yypfaewmud k xdxda&mufa&mufta&;,laqmif&Gufay;apcsifygw,f}}[k aeYpOfjzwfoef;oG m;vmaeonf h jynfom,majrmufyd kif;&yfuGuf (1)vrf;ü aexk difolwpfOD;u ajymonf/
tvm;wl jynfom,mawmifyd kif;&yfuGuf(1)vrf; 0efxrf;tdrf&mESih f rdw¦ Dvm[d kw,fteD;wpf0d kufwGifvnf; pnf;urf;rJ h trI dufpGef YypfrIaMumif h teY H Ytoufqd k;rsm; xGufvsuf&S daMumif; od&onf/ xD vmom;
yef ;awmif ; Zlvd kif 16
yJcl;wkdif;a'oBuD; jynfc½d kif yef;awmif;Nrd KUe,ftwGif;&S d aus;&G mtkyfpkrsm;rS awmifolrsm;tm; rdk;&moD oD;ES Hpk dufysKd;p&dwfacs;aiGrsm;ud k Zlvd kif 14 &uftxd acs;aiGusyfoef; 1500 ausmf xkwfacs;NyD;jzpfaMumif; od&onf/
yef;awmif;NrdKUe,ftwGif;&Sd aus;&G m 47 tkyfpkrS awmifol rsm;tm; rd k;oD;ES H pd kufysKd;p&dwfacs;aiGpkpkaygif;usyfoef;aygif; 3500ud k xkwfacs;&efvsmxm;owfrSwf
xm;onf hteuf aus;&G mtkyfpk 33tkyfpkrS pk duf{u 15112 twGufacs;aiGusyf 1511 'or 2 oef;ud k xkwfacs;ay;xm;NyD; jzpfaMumif;od&onf/
qufvufí jrefrmhv,f,mzG H UNzd K;a&;bPf Nrd KUe,frefae*smOD;aX;vGifu usef&S donf h aus;&G mtkyfpkrsm;rS awmifolrsm;twGuf acs;aiGrsm;uk dvnf; tcsdefrD ydwf&ufr&S d aeYpOf xkwfay;vsuf&S d aMumif; ajymMum;onf/ (008)
rd k;rd wf Zl vkd if 16
jynfaxmifpka&G;aumufyG Jaumfr&SiftzG J U0if a'gufwmpk dif;pH0if;ESif h rd k;rdwfc½d kif a&G;aumufyG Jaumfr&SiftzG J UcG JtzG J U0ifrsm; awG UqH kaqG;aEG;yG Jud k rd k;rdwfNrd KU Nrd KUusufoa&aqmifcef;rü Zlvk dif 14 &uf eHeuf 8 em&Duusif;yonf/
a&S;OD;pG m a'gufwmpk dif;pH0if;u w&m;rQwNyD; vGwfvyfaom? yGih fvif;jrifomaom Ed kifiHwumpHcsdefpHnTef;ESih ftnDjzpfonfh a&G;aumufyG JBuD;jzpfatmif tm;vH k;0dkif;0ef;aqmif&GufoGm;Mu&efESih f a&G;aumufyGJ qk dif&mudpö&yfrsm;udk &Sif;vif;ajymMum;cJ honf/
qufvufí rd k;rdwfc½d kif a&G;aumufyG Jt&m&S d vufaxmufnTefMum;a&;rSL; OD;armifarmifwifu a&G;aumufyG JtwGuf jyifqifxm;&S drItajctaersm;uk d &Sif;vif;wifjycJhNyD; rd k;rdwf? rbdrf;NrdKUe,frsm;rS NrdKUe,f aumfr&SiftzG JUcG JOuú| OD;aomif;pdefESif h OD;cifatmifwd k Yu Nrd KUe,f aumfr&SifzG J Upnf;yH kESif h rJ½H kwnfae&m? rJ½H kvH kjcH Ka&;tajctaersm;? Nrd KUe,f twGif;a&;rS L;rsm;uvnf; rJpm&if;trS m; jyifqifcsufrsm;ESih f a&G;aumuf yG Jqk dif&mtaMumif;t&mrsm;ud k aqG;aEG;ar;jref;cJ h&m a'gufwmpd kif;pH0if;ujyefvnf&Sif;vif;ajymMum;cJ haMumif; od&onf/
(c½d kif jyef̂ quf )
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
3/40
'kwd ,or®wa'guf wmpd kif ;armuf crf ; awmif ukwf Nrd KU acsmif ;aumuf &yf uG uf OD;Owårvrf ; urf ;Nyd KrIud k Munf h½I ppf aq;pOf/
aomMum? Zlvd kif 17? 2015
aejynf awmf Zlvd kif 16&cdkifjynfe,ftwGif; a&ab;
aMumif h ysufpD;qk H;½I H;rIrsm; jyefvnf wnfaqmufa&; A[dkaumfrwD Ouú| 'kwd,or®w a'gufwmpdkif;armufcrf;onf ,aeYeHeuf ydkif;wGif &cdkifjynfe,f0efBuD;csKyf?'kwd,0efBuD;rsm;ESifhtwl ZGefvtwGif; rdk;onf;xefpG m &G moGef;rI aMumif h a&BuD;a&vQHrIjzpfay:cJ haom&cd kifjynfe,ftwGif;&S d Nrd KUe,frsm;od k Y oG m;a&mufí jyefvnfxlaxmif
a&; vkyfief;rsm;aqmif&GufrI tajctaeud k Munf h½Ippfaq;NyD; a&ab;oif hjynfolrsm;tm; axmufyH hypönf;rsm; ay;tyfonf/
a&S;OD;pG m 'kwd,or®wESif h tzG J U0ifrsm;onf awmifukwfNrd KUod k Y a&muf&S dMuNyD; awmifukwfacsmif;a&BuD;a&vQHrIaMumif h urf;yg;Nyd KysufpD;cJhonfh acsmif;aumuf&yf uGuf urf;em;vrf;tm; Munf h½I ppfaq;onf/
xd k Yaemuf 'kwd,or®wonf awmifukwfNrdKU Nrd KUe,fcef;rwGif &cdkifjynfe,ftwGif; a&ab;aMumif h ysufpD;qk H;½I H;rIrsm;twGuf
aMumif;? jynfaxmifpktpd k;&wGif avab;? a&ab;? rD;ab;? ivsif ponf h obm0ab;tEÅ &m,frsm;jzpfay:vmygu csufcsif;ulnDEd kif &ef Ed kifiHawmfor®w\ oD;oef Y&efyk H aiG&S dojzif h ¤if;&efyk HaiGrS ulnD axmufyHhay;oGm;rnf jzpfygaMumif;/
ysufpD;oG m;onf h vrf;? wHwm;rsm;udk ,m,DoGm;vmEdkif&ef jynfe,ftpd k;&ESif h wm0ef&S dolrsm;aqmif&Gufay;xm;NyD; jzpfaomf
vnf; a&&SnfwnfwH hcd kifNrJatmif pDrHudef;rsm;jzif h pepfwus vkyf aqmifoGm;&ef vd ktyfygaMumif;?a&ab;aMumif h 'ku©a&mufaeonf h Nrd KUe,frsm;tygt0if &cd kifjynfe,ftwGif;&S d vd ktyfcsufrsm;udk jznf h qnf;Ed kifa&;twGuf aqG;aEG;wifjyMu&efESif h aygif;pyfn§ dEI dif;aqmif&Guf&ef vd ktyfygaMumif;ajymMum;onf/
,if;aemuf &cdkifjynfe,f0efBuD;csKyf OD;armifarmiftkef;u&cdkifjynfe,ftwGif; a&ab;aMumifh ysufpD;qkH;½I H;rIrsm;tay:aqmif&Gufay;cJ hrIrsm;ESif h qufvuf aqmif&Gufrnfh tpDtpOfrsm;udk
&ef vdktyfygaMumif;ESif h &cd kif jynfe,f zG H UNzd K;wd k;wufa&;twGuf vd ktyfcsufrsm;ud k Ed kifiHawmftpd k;&taejzifh OD;pm;ay;tpDtpOf tvd kuf n§ dEI dif;aqmif&Gufay;oG m;
rnfjzpfaMumif;rS mMum;onf/rGef;vG Jydkif;wGif 'kwd,or®w
onf oHwGJNrd KU c½d kifjynfolUaq;½k H
,if;aemuf 'kwd,or®wESif h tzG J U0ifrsm;onf oHwG JNrd KU NrdKUe,f cef;rü &cdkifjynfe,ftpdk;&tzGJUtzGJU0ifrsm;? vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;? c½d kif? Nrd KUe,ftqif h Xme
qdkif&mtBuD;tuJrsm;? NrdKUe,f?&yfuGuf? aus;&G mtkyfpk zG H UNzd K;wdk;wufa&; taxmuftuljyK
jzpfygaMumif;ESif h &cd kifjynfe,fwpfck vkH;ESif h oHwGJNrdKUe,fzG HUNzd K;wd k;wuf a&;twGuf vdktyfcsufrsm;tm;0d kif;0ef;aqG;aEG; wifjyMuapvd kaMumif; ajymMum;onf/
,if;aemuf jynfe,f0efBuD;csKyf OD;armifarmiftkef;u a&ab;aMumifh ysufpD;qk H;½I H;rsm;tay:
&yfrsm;ud k Ed kifiHawmfrS n§ dEI dif;aygif;pyf aqmif&Gufay;oG m;rnfjzpfaMumif; ajymMum;onf/
tcrf;tem;tNyD;wGif 'kwd,or®wonf wufa&mufvmMuonf h
a'ocHjynfolrsm;tm; &if;&if;ES D;ES D;EIwfquftm;ay;onf/
xd k Yaemuf 'kwd,or®wESif h
vwfwavm vd ktyfonf h axmufyH ha&;ypönf;rsm;ud k a&ab;oif hjynfol rsm;tm; ay;tyfonf/
,if;aemuf 'kwd,or®wu&cdkifjynfe,fwGif rd k;onf;xefpGm&G moGef;rIaMumif h awmifukwfNrd KUüa&BuD;a&vQHrIjzpfay:cJ h&m tdrfrsm;?vrf;rsm;? wHwm;rsm; pmoifausmif;
rsm;ESif h bkef;BuD;ausmif;rsm; ysufpD;cJhygaMumif;? tqdkyg ysufpD;qk H;½I H;oG m;rIrsm;ud k tjrefjyefvnfjyifqif ay;vsuf&S douJ hod k Y &cd kifjynfe,f twGif; a&ab;aMumif h ysufpD;qk H;½I H;rIrsm; jyefvnfwnfaqmufa&;A[d kaumfrwDESif h vkyfief;aumfrwD rsm;zGJ Upnf;í a&wdk? a&&Snf pDrH udef;rsm;csrSwfí taumiftxnf azmfaqmif&GufoGm;rnf jzpf
&Sif;vif;wifjyonf/xd k Yaemuf 'kwd,or®wESif h
wm0ef&S dolrsm;u ud kif;&Snf? vrl;?o'Gef? w&b? yv0g? Muufud kif;ESif h vufyHaus;&G mrsm;twGuf qef? qD?yJ? t0wftxnf? jcifaxmif? apmifponf haxmufyH hypönf;rsm;ESif hqd kvmrD;tdrfrsm;ud k axmufyH hay;tyfMu
&m wm0ef&S dolrsm;u vufcH&,l Muonf/
qufvufí 'kwd,or®wujrpf? acsmif;rsm;twGif; a&pD;a&vmaumif;rGefap&ef aomifwl;azmf jcif;? uRef;ajrwl;azmfjcif;vkyfief;rsm;ud k a&&SnfarQmfawG;í aqmif &Guf&rnfjzpfygaMumif;? obm0ywf0ef;usifxdcd kufysufpD;rI &S d? r&S d ud k ynm&Sifrsm;ESif h avhvmqef;ppf
BuD;od k Y a&muf&S d&m aq;½k HtkyfBuD;u oHwG Jc½d kifaq;½k HESif h wd kufe,f aq;½kHrsm; a&vTrf;rd k;cH&rI? aq;ypönf;rsm;ysufpD;qk H;½I H;rIESifh xdef;odrf;odkavS mifxm;&S drItajctaersm;ud k &Sif;vif;wifjy&m 'kwd,or®wu vdktyfonfrsm; jznfh
qnf; aqmif&Gufay;onf/xdk Yaemuf 'kwd,or®wonf
aq;½k H0if;twGif; a&vTrf;rd k;rIuif;vGwfap&ef atmufajcjr§if hí wnfaqmufxm;onf h vlemaqmifESif h aq;½k HtwGif;&S d aq;od kavS mifcef;?cG Jpdwfaqmif? "mwfrSefcef;ESif h oG m;aq;ukXmewd k Yud k vSnf hvnfMunf h½I NyD; vlemrsm;tm; Munf h½Itm;ay;onf/
aumfrwD0ifrsm;? NrdKUrdNrdKUzrsm;?vlrIa&;toif;tzGJ Ursm;? a&ab;oif hjynfolrsm;ESif h awG Uqk Honf/
xd kod k YawG Uqk H&mwGif 'kwd,or®wu ZGefvtwGif; rd k;onf;xef pG m &G moGef;rIaMumif h &cd kifjynfe,f twGif;&S d Nrd KUe,frsm;wGif a&BuD;
a&vQHrI jzpfay:cJ honf htwGuf ysufpD;qk H;½I H;oG m;onf h vrf;?wHwm;?ausmif;? aq;½k Hrsm; jyefvnfwnf aqmufa&;? a&wd k? a&&SnfpDrHcsuf rsm;csrSwfaqmif&GufoG m;rnf jzpf ygaMumif;? ,ckuJ hod k Y a&BuD;a&vQH rIrsdK; xyfrHrjzpfay:ap&efESif h jzpf ay:vmygu qk H;½I H;rItenf;qk H;jzpf atmif aqmif&Gufoif honfrsm;ud k aqG;aEG;tajz&S m aqmif&Guf&rnf
aqmif&Gufay;cJ hrIrsm;ud k &Sif;vif;wifjyonf/
xdkYaemuf 'kwd,or®wESifhwm0ef&S dolrsm;u oHwG JNrd KUe,ftwGif;&S d a&ab;oif haus;&G mrsm;rS a'ocHrsm;twGuf vwfwavmvdktyfonf h axmufyHhypönf;rsm;
ESifh qd kvmrD;tdrfrsm;ud k wm0ef&Sd olrsm;xH ay;tyfonf/
,if;aemuf oHwG JNrd KUe,f zG H UNzd K;wdk;wufa&; taxmuftuljyKaumfrwDOuú| a'gufwmpd k;jrif hua'o\vd ktyfcsufrsm;ud k wifjy&m'kwd,or®wu jyefvnfok H;oyf aqG;aEG;NyD; vwfwavmvdktyf csufrsm;ud k OD;pm;ay;aqmif&Guf&ef ESifh a&&Snfaqmif&Guf&rnfhudpö
tzG J Uonf oHwG JNrdKU 'G g&m0wDwHwm;od k Ya&muf&S dNyD; jynfe,f0efBuD;csKyfOD;armifarmiftkef;u oHwGJNrdKUa&BuD;a&vQHrI avQmYcsa&;twGufoHwG Jacsmif;a&pD;a&vmaumif;rGef a&;ESif h wl;ajrmif;azmufvkyf&efvsmxm;onfh tpDtrHrsm;udk
&Sif;vif;wifjy&m 'kwd,or®wuynm&Sifrsm;ESif h aqG;aEG;n§ dEI dif;NyD;&v'faumif;rsm;&&S drSom aqmif &GufoG m;&ef rS mMum;onf/
,if;aemuf 'kwd,or®wESif htzG JU0ifrsm;onf oHwG Jacsmif;a&BuD;a&vQHrI avQmYcsEd kifa&;twGuf wl;ajrmif;azmufvkyf&efvsmxm;onf h pDrHudef;ae&mtm;Munf h½Ippfaq;onf/ (owif ;pOf )
'kwd ,or®wa'guf wmpd kif ;armuf crf ; oHwGJ Nrd KUrSa'ocH jynf olrsm;tm; &if ;&if ;ES D;ESD;EIwf quf pOf/
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
4/40
aomMum? Zl vd kif 17? 2015
a*s½kpvif Zl vd kif 16
urf;ajrmifa'orS 'H k;usnfwpfpif; tpöa&;Ed kifiH awmifbufod k Y usa&mufNyD;aemuf tpöa&;av,mOfrsm;onf [m;rm;pfxdef;csKyfcH *gZmurf;ajrmifa'o&S d ppfaoG;
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
5/40
aomMum? Zlvd kif 17? 2015
ppf awG Zl vd kif 16
&cd kifjynfe,f ppfawGNrd KUe,f&S d b*F gvD 'ku©onfpcef;rsm;wGif pm;0wfaea&;?usef;rma&;? vlrIa&; tcuftcJrsm;&S daeaMumif; OIC tygt0if Ed kifiHwumtzG J Utpnf;tcsdKUESif h Ed kifiHwum rD'D,mrsm;u pGyfpG Jajymqd kaeaomfvnf; Ed kifiHwumtzG J Utpnf;rsm;? ukvor*¾ vufatmufcH tzG J Utpnf;rsm;? &cd kifjynfe,f tpd k;&tzG J Uwd k YrS vpOfaxmufyH hay;onf h qef? qD? yJESif h rD;zdkacsmifok H;ypönf;rsm;? t0wftxnfrsm;?trsdK;orD;tok H;taqmifypönf;rsm;? uav;tok H;taqmifypönf;rsm;? rd k;umprsm;rS m'ku©onfrsm; ok H;pG JEd kifonfxuf yd kvQHaeonf htwGuf ppfawGNrdKUe,f bkaraus;&G mtkyfpk 'g;yd kif (b*F gvD ) aus;&G mteD; um;vrf;ab;wGif aps;qd kifcef;rsm; zGif hvSpfa&mif;csvsuf&S d onf/
tqd kyg qd kifrsm;rS m 2012 ckESpf aemufyd kif;wGif ay:aygufvmcJ hjcif;jzpfNyD; xd kqd kifrsm;rS
a&mif;csonf haps;EIef;rS m tjcm;qd kifBuD;rsm;wGif a&mif;csonf h aps;EIef;rsm;xuf wpf0ufcef Y oufomaejcif;aMumifh vma&muf0,f,lrIrsm; &S daeonf/
ppfawGNrdKUe,ftwGif; b*FgvD 'ku©onfpcef;rsm;\ ajrjyif&S d vlOD;a&pm&if;rsm;tm;aocsmpG m pdppfMuyfrwfEd kifrItm;enf;jcif;? pdppf&ef cufcJjcif;? 'ku©onfpcef; aumfrwD0if rsm;\ wifjyonf hvlOD;a&pm&if;rsm;ud k tajccHí Ed kifiHwum tzG J Utpnf;rsm;rS axmufyH ha&;ypönf;rsm;tm;ay;tyfjcif; jyKvkyfaerIaMumif h 'ku©onfpcef; aumfrwD0ifrsm;onf vd ktyfaom vlOD;a&xuf axmufyHhrIrsm; ydkrd k&&S daeojzif h yd kvQHaom tok H;taqmif ypönf;rsm;ud k jyifyod k Y a&mif;csaeaMumif; owif;rsm; ay:xGufvsuf&S donf/
(owif ;pOf )
aps;qd kif rsm;wGif a&mif ;csaeonf h UN vuf atmuf cH tzG JUtpnf ;ES if h Ed kif iH wumtzG JUtpnf ;rsm;rS axmuf yHh onf h ypö nf ;rsm;ud k awG U&pOf/
aps;qd kif rsm;wGif a&mif ;csaeonf h UN vuf atmuf cH tzGJ Utpnf ;ESif h Ed kif iHwum tzGJ Utpnf ;rsm;rS axmuf yHh onf h ypö nf ;rsm;ud k awG U&pOf/
aps;qd kifrsm;odkY vma&muf a&mif ;csonfh UN vuf atmuf cH tzGJUtpnf ;ESif hEd kifiHwum
tzGJUtpnf ;rsm;rS axmuf yHhonf hypönf ;rsm;ud k awG Ujrif &pOf/
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
6/40
aomMum? Zl vd kif 17? 2015
Zlvd kifrd k;u wzG JzG J&G maeygonf/nd KUrI dif;aeaom rd k;aumif;uifu jrefrmwd k Y\ pdwfaomu?&G mcsaeaom rd k;pufrsm;u jrefrmwd k Y\rsuf&nfrsm;?aMomf ...jrefrmhvGwfvyfa&;Adokum trsdK;om;acgif;aqmifBuD;ESif h
taygif;tygrsm; vkyfMuHcHcJh&í usqk H;cJ honfrS m ,ckESpf Zlvd kifv 19&ufaeYwGif (68)ESpf wd kifcJ hygNyDaum/
&mZ0if ½d kif ;vSonf h Ed kif iH awmf vkyf MuHrIBuD;
tom;xJu avmufxGuf? qefaumavmufrS aZmufreufonf h trsdK;om;opömazmufwdk Y\ Bud KwifMuHpnfrIESifhtwl 1947 ckESpf?Zlvd kifv 19 &uf (paeaeY )wGif &efukefNrd KU twGif;0efrsm;½k H;ü 0efBuD;rsm; tpnf;ta0;wufa&mufaeMuonf h Ad kvfcsKyfESifhwuG 0efBuD;rsm;vkyfMuHcHcJ h&onf/
tqdkyg EdkifiHa&;vkyfMuHrI(0g) EdkifiHawmfvkyfMuHrIESif htwl EdkifiHh
vGwfvyfa&;twGuf ½k H;ydwf&ufrxm;? tem;rae tm;Bud K;rmefwuf aqmif&GufaeMuonf h trsd K;om;acgif;aqmifBuD; Ad kvfcsKyfatmifqef;?ocifjr(b@ma&;ESif htcGefawmf)? ref;bcd kif(tvkyform;ESifh pufrIvufrIXme)? OD;&mZwf(ynma&;Xme)? 'D;'kwfOD;bcsdK(jyefMum;a&;Xme)?rd kif;yGefapmfbG m;BuD; p0fpHxGef;(twd kifyifcH? awmifwef;a'oa&;&m0efBuD;Xme)? OD;b0if;(Ad kvfcsKyf\tpfud kBuD;? axmufyH ha&;ESif h ul;oef;a&mif;0,f a&;Xme)? OD;tkef;armif (o,f,lydk Yaqmifa&;Xme? 0efBuD;\ 'kwd,twGif;0ef )ESif h &Jabmfud kaxG; (ynma&;0efBuD; OD;&mZwf\ oufawmf apmif h)wd k Y usqkH;cJh&rIonf oufqd kif&m rdom;pkrsm;\ aomutylrD;Asmyg'toD;oD;xuf jrefrmjynfolwpf&yfvk H;\ 0rf;enf;ylaqG;&onf h y&da'0rD;u yd krd kBuD;rm;cJ honf[k qd k&ygrnf/
tpm;xd k;r&Ed kifonf h trsd K;om;wpf&yfvk H;\ &ifeif haMuuGJzG,f&mqk H;½I H;rIBuD;/ jrefrmhordkif;½d kif;cJhavNyD/ EdkifiHa&;jyóemudk tMurf;zufenf;jzif h ajz&Sif;jcif;\ oufa&mufrIqd k;usdK;u Ed kifiHESif hcsDí qk H;½I H;rI yrmP BuD;rm;vGef;vSonfwum;/
wpfEd kifiHvkH; rsuf&nfNzd Kifvd k Y b0ifnd § K;cJ h&onf h q,f hud k; Zlvd kif\tusnf;wefjrifuGif;/ awG;rdwd kif; ,lusKH;r& woojzpf&yg\/
tmZmenf [lonf
jrefrmtbd"mefwGif tmZmenf\t"dyÜm,fud k ]]taMumif;[kwf r[kwfud k aumif;pG modaomol? omrefxufvuf½k H;&nf ESvk H;&nf xl;uJ omvGefí trsm;tusdK;twGuf oufpGef YBudK;yrf;aqmif&Gufol}}[k azmfjyxm;ygonf/
od k Yjzpf&m Ed kifiHESif hvlrsdK; tusdK;pD;yG m;ud k oufpGef YBudK;yrf;í xrf;aqmif cJ hMuolrsm;jzpfonf h Ad kvfcsKyfESif hwuG jrefrmhacgif;aqmifBuD;rsm; usqk H;cJ h&onf h Zlvd kifv 19 &ufaeYud k txdrf;trSwfjyKí ESpfpOf tmZmenf aeYtjzpf owfrSwfum Ed kifiHwpf0ef; usif;ycJhMuygonf/
wpfenf;tm;jzif hqd kvQif jrefrmhord kif; tpOftquf0,f ppfrSefaomrsdK;cspfpdwf"mwfud k t&if;wnfí rdrdtusdK;pD;yG m;ESif h toufud k riJ huGufbJ Ed kifiHESif h vlrsdK;aumif;pm;a&;twGuf oef Ypifaomapwemjzif h ay;qyf
cJ hMuonf h tmZmenftaygif;ud k av;jrwfpG m*kPfjyKonf h aeYxl;aeYjrwf vnf; jzpfygonf/
xl ;xl ;jcm;jcm; 2015
2015 ckESpfonf Ad kvfcsKyf\ ESpf(100)jynf h arG;aeYjzpf\/ Ad kvfcsKyf ud k *kPf,lav;pm;pG mjzif h tzG JUtpnf;toD;oD;u owd&atmufarh onf h trSwfw&tcrf;tem;rsm; wpfEd kifiHvk H;wGif 0S JcsD;usif;yMuonf/xd kod k Y Ad kvfcsKyf\ESpf(100)jynf harG;aeYESif h wd kufqd kifaeonf htjyif ,ckESpf aES mif;yd kif;wGif usif;yrnf h 2015 ckESpf ygwDpk H'Drd kua&pD taxGaxG a&G;aumufyG JBuD;ESif hvnf; MuHKBudKufaeav&m ,ckESpfwGif usa&mufonf h tmZmenfaeYonf yd krd kxl;jcm;av;eufonf htoGifud k aqmifaeonf[k cHpm;rdygonf/
rd k;at;at;ESif h tmZmenfBuD;rsm;ESif h ywfoufaom pmtkyfpmwrf;rsm;ud k vufvSrf;rDoa&G U zwf½Irdonf/
tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm;\ pGrf;aqmifcJ hrItpkpku oDzGJ Uírukef? pmpD½k HESif hrvk Havmuf? *kPf,lav;pm;í rqkH;Edkifjzpf&yg\/
vkyfaqmifrIwd kif;u acwf\ord kif;tjzpf &mZ0ifwGif wifusef&pfcJ hayNyD/ &mZ0if ud k zef wD;olrsm;
q&mBuD;a'gufwmoef;xGef;u ord kif;oifonfrS m r ]]t}}atmif[k qd kygonf/ tvm;wl pmayynm&Sifrsm;u jrefrm&mZ0ifud k oifMum;ay;aejcif;rS m trsdK;ESif hEd kifiHud k cspfwwfvmap&ef &nf&G,faMumif; qd kygonf/
uREf kyfwd k Y vGwfvyfa&;zcifBuD; Ad kvfcsKyfatmifqef;uvnf; xd kod k Y &mZ0ifrsm; oif,l&onf htay: xl;cRefxufjrufvSonf h tawG;tac:aumif;wpfckud k azmfxkwfcJ hygao;\/
]]&mZ0ifoifolonf &mZ0iftaMumif;ud k odem;vnf½k HomruzefwD;ol(0g)&mZ0ifud k jyKvkyfoltjzpfvnf; a&mufap&r,f...}}od k Yjzpf&m jrefrmhord kif;&mZ0ifud k qufvufazmfaqmifrnf h uREf kyfwd k Y
aemifvmaemufom; rsdK;qufrsm;taejzif h twdwfud koifcef;pm,l?ypö KyÜefwGif taumif;qkH;Bud K;pm;jcif;jzif h tem*wfaumif;ud k yk HazmfEd kifrnfjzpfNyD; od k YrSom ord kif;aMumif;vnf; aumif;rGefrnf jzpfygonf/
bmaMumif h wo xm0&
jynfaxmifpkom;tm;vkH;u xm0&rarhEd kifatmif tmZmenf acgif;aqmifBuD;rsm; bmawGBudK;yrf;? bmawGpGrf;aqmifNyD; Ed kifiHawmf\tem*wfc&D;ud k yk Hazmf&ef rnfod k Yaqmif&GufcJ honfud k aphikMunf haerd ygonf/
uREfkyfwd k YEdkifiHonf vlrsdK;aygif;pk Haexd kifaom Ed kifiHjzpf\/ wd kif;&if;om;vlrsdK;aygif;pk H pkaygif;aexd kifonf h jrefrmEd kifiHwGif Ed kifiHwnfNidrfa&;?
at;csrf;a&;wdk YtwGuf wdkif;&if;om;tcsif;csif; cspfMunf&if;ES D;rI?pnf;vkH;nDnGwfrIonf toufaoG;aMumyrm ta&;BuD;vSygonf/Ad kvfcsKyfu wd kif;&if;om;pnf;vk H;nDñGwfa&; ta&;BuD;yk Hud k *syef
acwf 1942 ckESpf atmufwd kbmv 31 &ufaeY Nrd KUawmfcef;rwGifrdef YcGef;ajymMum;cJ hpOfu xnf hoGif;ajymMum;cJ hyg\/
]]vGwfvyfa&;eJY tcsKyftjcmtmPmudk t"Gef Y&SnfpG m xdef;odrf;oG m;Ed kifzd k YtwGuf wd kif;&if;om;pnf;vk H;nDnGwfa&;[m tvGefta&;BuD;w,f/ vd ktyfw,f}}
Ad kvfcsKyfajymcJ honf htcsdefu jrefrmEd kifiHvGwfvyfa&;&&S d&ef vk H;0arQmfvifhcsufr&Sdao;csdef? wd kif;&if;om;pnf;vk H;nDñGwfa&;\ trSwf tom;jzpfaom ]]yifvk HpmcsKyf}}ud k tdyfrufyif rrufEd kifao;csdefjzpfyg\/trsdK;om;acgif;aqmifBuD;\ Ed kifiHa&;tajrmftjrifBuD;rm;rIu tH hMozG,f aumif;aypG/
Ad kvfcsKyfwdk Y tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm;u tajymESifhr[kwf?tvkyfESif hyg oufaojycJ hyg\/
þc&D;eD;? reD;rSmrl jrefrmjynfzG m; wd kif;&if;om;tm;vkH;wdk Y\jynfaxmifpkpdwf"mwf xufoefjyif;jyrIESif htwl tm;vk H;yl;aygif;yg0if aqmif&GufrI OD;pD;OD;&GufjyKolwd k Y\ oabmxm;BuD;rm;rIESif h Ed kifiHESifh vlrsd K;wd k Y\ tusd K;pD;yGm;ud k aqmif&Gufvdkpdwf cd kifrmNrJjrHrIwdk Ytay:wGif rlwnfaeayonf/
enf ;eJYvrf ;eJ Y pnf ;eJ Yurf ;eJ Y
]]pnf;urf;&S drS wdk;wufrnf}}? ]]pnf;urf;onf vl\wefzdk;}}ponf jzif h pnf;urf;ESif h ywfoufonf h vrf;nTefaqmifyk'frsm;pG m &Sdygonf/od k Yaomf Ad kvfcsKyfud k,fwd kif a[ma[m'd kif;'d kif;ajymcJ honf hpum;ud k vlwd kif;u yd krdkpG Jvrf;ESpfoufMuonf/ Mum;wd kif;jyHK;í zwfrdwd kif; oabmusMuonf/
]]vGwfvyfa&;ud kvd kcsif&if vGwfvyfa&;&wJ h pnf;urf;nDnGwfrI awGud k xdef;xm;yg/ xlaxmifrIud kvkyfMuyg/ tJ'Dvd k vkyfNyD;wJ haemuf
a&S Uud k vGwfvyfa&;t&omudpötwGuf tvkyfvkyfwJ hae&mrS m pnf;urf;&S dzd k Y? jyifqifoif hwmawGjyifqifzd k Y cifAsm;wd k Y _ _ _ usif hawG jyifzd k Yvd kaeNyDvd k Y uRefawmfajymcJhr,f}}
zcifAd kvfcsKyfatmifqef;u 'Drdkua&pDud k vd kvm;awmif hwygonf [lonf h jrefrmjynfolwpf&yfvkH;ud k 'Drd kua&pDESifh xdkufwefonf h pnf;urf;&S d&ef vd ktyfaMumif; tcgrvyf rD;armif;xd k;jyaeonf hES,f/
ykHay:oif hNyD jref rmjynf
uREf kyfwd kY jrefrmvlrsdK;rsm;onf udk,fh½d k;&m? ud k,fh,Ofaus;rIESif h &yfwnfEd kifcJhMuolrsm;jzpf\/ ud k,f htrsdK;? ud k,f hbmom? ud k,f homoemud k xdef;odrf;apmif ha&S mufonf h oaEäumif;ud k yd kifqd kifxm;olrsm;vnf;jzpf\/ trsd K;ud k cspfjrwfEd k;pdwf? wd k;wufvd kpdwf&S daom 0HomEk &u© dww&m;udef;atmif;aeMuolrsm;vnf;jzpf\/ yifud kyg&rD xl;cRef Muolrsm;vnf;jzpf\/
jynfaxmifpkwnf;[laom tdrfBuD;om,mat;csrf;atmif? wd k;wuf zG H UNzdK;atmif aqmif&Guf&efrS m tdrfoltdrfom; jynfaxmifpkwd kif;&if;om;
e,fcsJ UESif hzufqpfatmuf ESpfaygif;(100)ausmf usa&mufpOfumvtwGif; ¤if;wd k Y\aoG;cG JtkyfcsKyfrIrsm;aMumif h om;csif;rsm;tMum; oHo,
yG m;? &efprsm;ud k ajzazsmufay;Ed kifcJ hNyD; nDaemifom;csif;rsm;\ wpfpdwfwpf0rf;wnf;aom pnf;vk H;nDñGwfrIud k yifvk H*kPfyk'fjzif h azmfxkwfumwpfrsd K;om;vk H;\ bkHta&;jzpfonf h vGwfvyfa&;udk t&,lay;Ed kifcJ hygonf/ tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm;\ ppfrSefaomrsd K;cspfpdwfjzif h rqkwfrepf Bud K;yrf;aqmif&GufrIwd k Y\ toD;tyGif hyifjzpfyg\/
xd kpOf u pd wf ul;cJ haom jref rmjynf
Ad kvfcsKyfwd k Yacgif;aqmifBuD;rsm; arQmfrSef;cJ honfu trsd K;om;pnf ;vkH ; nDnGwf rIjzif h ay:xGef ;vmonfh vGwfvyf aom jrefrmEdkif iHopfwGif aysmf &Tif cd kif rmacwf rDaom Ed kif iHwpf Ed kif iH tjzpf zef wD;&efjzpf\/
vGefcJhaom ESpf(70)ausmf awG;cJ haom acwfopfEdkifiHa&; tawG;tac:rS m ,aeYwd kif opfvGifawmufyaeqJ? taumiftxnfazmf ae&qJ../
rsufarSmufacwf trsdK;om;aoG;pnf;nDñGwfa&; BudK;yrf;vsuf &S d&mwGif twdwfuay;cJ honf h oifcef;pmud k owdrlí Ed kifiHa&;jyóemt&yf&yfud k awGUqkHnd §EI dif;tajz&S mjcif;? rwlwmawGab;z,fNyD; wlnD aombk Htusd K;ud k a&S;½Ivkyfaqmifjcif; ponf h Nidrf;csrf;pG majz&Sif;aerI rsm;ud k jrifawG Uae&ygonf/
tvm;wl wd kif;&if;om;aoG;csif;rsm;tMum; qlMuH Kedrf hjrif h enf;Ed kif orQenf;&avatmif aus;vufa'ozG H UNzdK;wd k;wufa&;? jrefjynfwpf0ef;oG m;vrf;omí vmvrf;ajzmif ha&;? jynfolwd k Y\ vlrIpD;yG m;b0 wd k;wuf jrif hrm;a&;wd k YtwGuf aqmif&Gufaeonfrsm;rS m Ad kvfcsKyfwd k Y tmZmenf acgif;aqmifBuD;rsm; arQmfrSef;cJ honf h vrf;pOfrsm;udk taumiftxnfazmfaqmifaejcif;jzpfaMumif; v,fjyifrSm qifoGm;ovd k xif&S m;aeygonf/
tm;vk H;\ arG;&mygwm0efjzpfyg\/tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm; arQmfrSef;cJ honf h? pdwful;cJ honf h
jrefrmjynfud k vufawG Utaumiftxnfazmf&rnf htcsdef jzpfygonf/umvESif h wGufppfygu rsm;pG myifaemufusaeygNyD/ aemifrsdK;qufopfrsm;twGuf aumif;rGefaomtem*wfud k vufqif hurf;ay;oif haeygNyD/
tmZmenf aeYqkawmif ;
,aeYumvvdk acwfajymif;pepfajymif;jzif h jynfolud k A[dkjyKonf h Ed kifiHawmfopf wnfaqmufa&;wGif jrefrmwpfrsd K;om;vk H;yg0ifaom
trsd K;om;aoG;pnf;nDñGwfrI... &ud k &&rnfpnf;urf;ESif htnD 'Drd kua&pDxlaxmifrI... atmif ud k atmif jrif
&rnf/jynfaxmifpkpdwf"mwft&if;wnfí trsdK;om;pnf;vk H;nDnGwfrIud k
tjrefwnfaqmufMuygpdk Y/Ed kifiHESif hvlrsd K;wd k Y\ trsd K;om;tusd K;pD;yG m;ud k jzpfxGef;wd k;wufap
rnf h 'Drd kua&pDEd kifiHawmfopfud k xlaxmifMuygpd k Y/jynfolwpf&yfvk H;\ vlrIpD;yG m;b0 zG H UNzd K;wd k;wufatmif wpd kuf
rwfrwf taumiftxnfazmfrnfh? 'dk Ywm0efta&;okH;yg;udk rwdrf;rapmif;? ord kif;aumif;atmif xdef;ausmif;ay;Ed kifrnf h tmZmenf acgif;aqmifaumif;rsm;ud k jynfolrsm;ud k,fwdkif ppfrSefaom rsd K;cspf pdwfjzif ha&G;cs,fNyD; tem*wfEd kifiHawmfud k yk Hazmfaqmif&GufMuygpdk Y/
od k YrSomvQif tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm; csrSwfcJ haom vrf;pOfud k taumiftxnfazmf&ma&mufrnf htjyif ¤if;wd k Y\ *kPfaus;Zl;txl;xl;ud k wk HYjyefaus;Zl;qyf&mvnf;a&mufNyD; Ad kvfcsKyfESif hwuG tmZmenf acgif;aqmifBuD;rsm;u aumif;rGef&mbk Hb0rS MunfEl;auseyfpG m om"k ac:qd kEd kifrnfjzpfyg\/
Zlvd kifrd k;uawmh wzG JzG JESifh &G maeqJygay/ /
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
7/40
aomMum? Zlvd kif 17? 2015
jynf axmif pkvT wf awmf tpnf ;ta0;
aejynf awmf Zl vd kif 16
jynfaxmifpkvTwfawmf (12)Budrfajrmuf yk HrSef tpnf;ta0; 72 &ufajrmufaeYud k ,aeY rGef;vGJ 1 em&DcG JwGif usif;y&m Oya'Murf;ok H;ck rSwfwrf;wifjcif;? Oya'Murf;wpfckzwfMum;jcif;? Oya'Murf;yl;aygif;aumfrwD jyifqifzG J Upnf;jcif;ESif h jynfaxmifpk tpd k;&tzG J UrSay;yd k Yonf h tpD&ifcHpmESpfck zwfMum;aqG;aEG;jcif;wd k Yud k aqmif&GufMuonf/
tpnf;ta0;ü jynf axmif pkw&m;pD &if a&; Oya' ud k wwd ,tBud rf jyif qif onf h Oya'Murf ;? Ed kif iH awmf zGJUpnf;ykHtajcc HOya'qd kif &m ckH½kH;Oya'ud k wwd , tBud rf jyif qif onf h Oya'Murf ;? jynf axmif pk&mxl ;0ef tzG J UOya'ud k jyif qif onf h Oya'Murf ;wd k Yud k vTwfawmf
u twnfjyKrSwfwrf;wifcJ honf/tvm;wl jynfaxmifpkvTwfawmf Oya'Murf;
yl;aygif;aumfrwDtzGJ U0if jyifqifzG JUpnf;jcif;ESif h pyfvsOf;í vTwfawmfu twnfjyKcJhonf/
qufvufí vTwfawmfESpf&yf oabmuG JvG Jonf h vTwfawmfud k,fpm;vS,fwm0efrS jyefvnf½kyfodrf;jcif;qd kif&m Oya'Murf;ESifhpyfvsOf;í Oya'Murf;yl;aygif;aumfrwD\ tpD&ifcHpmud kzwfMum;NyD; aqG;aEG;vd konf h vTwfawmfud k,fpm;vS,frsm; trnfpm&if;wifoGif;Ed kif aMumif; aMunmonf/
xd k Yaemuf jynfaxmifpktpd k;&tzG J UrS ay;yd k Yonf h2014-2015 b@ma&;ESpf 'kwd,(6)vywftwGufjynfaxmifpk\ b@maiGt&tok H;qd kif&mtpD&ifcHpmud k b@ma&;0efBuD;Xme jynfaxmifpk0efBuD; OD;0if;&S def u jynfaxmifpkXmetzG J Utpnf;rsm;\ 2014-2015b@ma&;ESpf 'kwd,(6)vywftwGuf ,m,DtrSef pm&if;t& pkpkaygif;&aiGvsmxm;csuf\ 96 'or81 &mcd kifEIef;&S dcJ hNyD; yxr(6)v &aiGpm&if;ESif h aygif;yg
u wpfESpftwGuf pkpkaygif;&aiG vsmxm;csuf\ 97'or 91 &mcd kifEIef;jzpfonfud k awG U&S d&ygaMumif;/
jynfaxmifpkXmetzG J Utpnf;rsm;ESif h jynfaxmifpk b@m&efyk HaiGpm&if;jyifyrS aqmif&Gufaom tzG J Utpnf;rsm;onf &aiGtyd kif;ü jyifytultnD&aiGrsm;?acs;aiGrsm;jzif h taumiftxnfazmfaqmif&Gufrnfh vkyfief;rsm;wGif jyifytultnD&aiGrsm;? acs;aiGrsm;vsmxm;onf htwd kif; tjynf ht0r&&S dao;jcif;? jynfyrS ypönf;rsm;tcsdefrD a&muf&S drIr&S djcif;rsm;ud k awG U&S d&ojzif h trSefwu,f&&S dEd kifrnf haiGud kom vsmxm;&ef ESif h vsmxm;csuftwd kif;&&S d? ok H;pG JEd kifa&; Bud K;yrf;aqmif&Guf&efvd ktyfonfud k ok H;oyfawG U&S d&ygaMumif;/
tok H;p&dwftyd kif;ü aiGvk H;aiG&if;tok H;p&dwfrsm;ok H;pG J&ef cef YrSef;&mwGif yxr(6)vywftwGif; vkyfief;taumiftxnfazmfaqmif&GufEd kifrnf h tajctaeESif h 'kwd,(6)vywftwGif; vkyfief;taumiftxnfazmf aqmif&GufEd kifrnfhtajctaewd k Ytm; pepfwuspdppf
cef YrSef;&ef vd ktyfonfud k awG U&S d&ygaMumif;? yxr(6)vywftwGif; tcsKd U0efBuD;Xmersm;rS m wif'gac:,lqJjzpfjcif;? pufypönf;BuD;MuyfrIaumfrwDESif h wnf aqmufa&;aumfrwDwd k Y\ cGif hjyKcsufrsm; &,laqmif &Guf&jcif;wd k YaMumif h vsmxm;csufjynf hrDatmif raqmif &GufEd kifygu rlvvsmxm;pOfuyif 'kwd,(6)vywf wGif xnf hoGif;vsmxm;oifhonfrsm;ud k xnf hoGif;vsmxm;&rnfjzpfygaMumif;/
,ckwifjycJ honfh 2014-2015 b@ma&;ESpf 'kwd,(6)vywftwGuf jynfaxmifpkb@maiG t&tokH;qd kif&m tpD&ifcHpmyg &aiGESif h tok H;p&dwf udef;*Pef;rsm;onf b@ma&;ESpfukefqk H;NyD;pOfwGif aumuf,lxm;onf h ,m,Dt&tok H;pm&if;rsm;omjzpfjcif;aMumif h pm&if;ppftwnfjyKNyD;onfh trSef pm&if;rsm;&&S donf htcg trSefudef;*Pef;rsm;tay:xyfrHokH;oyfwifjyoG m;rnfjzpfygaMumif; &Sif;vif;wifjyonf/
tqd kygtpD&ifcHpmESif hpyfvsOf;í jynfol YaiGpm&if;yl;aygif;aumfrwD\ avhvmawG U&S dcsufESif h oabmxm;rSwfcsuftpD&ifcHpmud kzwfMum;&m aqG;aEG;vd konf hvTwfawmfud k,fpm;vS,frsm; trnfpm&if;wifoGif;
Ed kifaMumif; aMunmonf/xd k Ytwl jynfaxmifpkpm&if;ppfcsKyf½k H;rS ay;yd k Yonf h 2013-2014 b@ma&;ESpf 'kwd, (6)vESif h 2014-2015 b@ma&;ESpf yxr(6)vtwGuf jynfaxmifpk \ b@maiGt&tok H;pm&if;rsm;ud k ppfaq;&mwGifawG U&S d&onf h ppfaq;awG U&S dcsufrsm;? pm&if;ppfuef YuGuf csufrsm;ESif h ta&;,laqmif&GufNyD;pD;rI tajctaersm;ESif hpyfvsOf;onf h jynfol YaiGpm&if; yl;aygif;aumfrwD\ tpD&ifcHpmud k vTwfawmfudk,fpm;vS,fav;OD;u aqG;aEG;cJ hMuonf/
ZrÁ LoD&drJqEé,frS a':pE´ mrif;u2013-2014rS 2014-2015 b@ma&;ESpf yxr(6)vywfumvtwGif; &aiGESif hok H;aiGay:wGif 57 'or 84 &mcd kifEIef;ppfaq;Ed kifcJ hNyD; Ed kifiHawmf\ qk H;½I H;epfemaiGusyf 22'or 699 bDvD,Hud k azmfxkwfppfaq;Ed kifcJ hyg
aMumif;? ¤if;qk H;½I H;rIrsm;teuf arG;jrLa&;? a&vkyfief;ESif h aus;vufa'o zGH UNzd K;a&;0efBuD;Xmeonf Ed kifiHawmfod k Y ay;oGif;&efusef&S donf haiGrS aiGusyfoef;aygif;31793 oef;jzif h trsm;qk H;ay;oGif;&ef usef&S dygaMumif;?ynma&;0efBuD;Xmeonf b@ma&;pnf;rsOf;vkyfxkH;vkyfenf;ESifhtnD aqmif&GufrItm;enf;jcif;rsm;udk pm&if;ppfcsKyf½k H;\ uef YuGufcsufrsm;ü awG Ujrifae&onfh taMumif;tjcif;&mrsm;ud k jyKjyifaqmif&GufoG m;&ef tBudrfBudrfowday;aomfvnf; avsmhenf;oG m;rIenf;ygaMumif;? vlrI0efxrf;? u,fq,fa&;ESif hjyefvnfae&mcsxm;a&;0efBuD;Xmetaejzif h ppfab;a&S mif 'ku©onfrsm;twGuf xkwf,lcJ haom usyfoef;100 ud k rnfonfhacgif;pOfrsm;odk Y vT Jajymif;ok H;pG JcJh onfud k jynfaxmifpkvTwfawmfod k Y jyefvnfwifjyay;apvd kygaMumif; aqG;aEG;onf/
xd k Yaemuf vTwfawmfud k,fpm;vS,frsm;\ aqG;aEG;csufrsm;tay: jyefvnfajzMum;cJ honf/
(owif ;pOf )
jynf ol YvT wf awmf tpnf ;ta0;
aejynf awmf Zlvd kif 16
jynfolYvTwfawmf (12)Budrf ajrmuf yk HrSeftpnf;ta0; 77 &uf ajrmufaeYud k ,aeY eHeuf 10
em&DwGif aejynfawmf&S d vTwfawmf taqmufttk H jynfol YvTwfawmf tpnf;ta0;cef;rü usif;y&mar;cGef;oH k;ck ar;jref;ajzMum;jcif;?tpD&ifcHpmwpfck zwfMum;&Sif;vif;jcif;ESif h Oya'Murf;oH k;cktm;vTwfawmf\ tqk H;tjzwf&,ljcif;rsm; aqmif&GufcJ honf/
ausmufwHwm; rJqE´e,frS OD;pd k;0if;\ Ed kif iHom;rd bES pf yg;rS
arG ;zG m;aom om;orD ;rsm;ud k Ed kif iH om;uwf xkwf ay;&ef ESpf aygif ; rsm;pG m Muef YMumaeygojzif h Ed kif iH om;uw f tvG,fwulxkwfay;
Ed kif &ef tpDtpOf &S d ^r&S d ar;cGef;ESif h pyfvsOf;í vl0ifrI BuD;Muyfa&;ESif h jynfol Ytiftm;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD; OD;0if;jrif hu Ed kifiHom;pdppfjcif;ud k wnfqJOya'jzpfonfh 1982 ckESpf jrefrmEdkifiHom;Oya'ESifhtnD pdppfaqmif&Gufvsuf&S d ygaMumif;/
jrefrmEd kifiHom; Oya'yk'fr-3ü Ed kifiHawmfwGif yg0ifaom
e,fajrwpfckckü jrefrmouú&mZf 1185 ckESpf? c&pfESpf 1823ckESpf rwd kifrDumvrSpí yif&if;
EdkifiHtjzpf tNrJaexd kifcJ haomucsif? u,m;? u&if? csif;? Arm?rGef? &cd kif? &Srf; ponf hwd kif;&if;om;rsm;ESif h rsKd;EG,fpkrsm;onf jrefrmEd kifiHom;jzpfonf[k vnf;aumif;?yk'fr-5 ü wd kif;&if;om;wd kif;onf vnf;aumif;? wdkif;&if;om; rdbESpfyg;rS arG;zG m;olwd kif;onf vnf;aumif;? arG;&mygEd kifiHom;jzpfonf[k azmfjyxm;ojzifh wd kif;&if;om;
rsm;onf arG;&myg Ed kifiHom;rsm;jzpfMuygaMumif;/
yk'fr-5 ESif h tusKH;0ifonf h wdkif;&if;om; arG;&mygEdkifiHom;
rsm;tm; Ed kifiHom;pdppfa&;uwfjym;xkwfay;&mwGif rS m;,Gif;rIr&S dEdkif onf htwGuf tpd k;&opfwm0ef,l csdefumvrSpí touf(18) ESpf jynfhNyD; EdkifiHom;pdppfa&;uwf &&S djcif;r&S dao;ol wpfOD;rSrusef&S d atmif&nfrSef;NyD; uGufjynfh uGif;qif;aqmif&Gufay;vsuf&S d&marG;&myg Ed kifiHom; (6 'or 4)oef;tm; Ed kifiHom;pdppfa&;uwfjym;xkwfay;NyD; jzpfygaMumif;? Ed kifiH om;jzpfjcif;onf Ed kifiHawmf tcsKyf tjcmtmPm\ tpdwftydkif;wpf&yfjzpfonfESif htnD Ed kifiHawmf vk HjcH Ka&;twGufvnf; ta&;BuD;
ojzifh EdkifiHom;t&nftcsif;jynf hrDjcif;r&S dolwpfOD;tm; EdkifiH om;tjzpf cGif hjyKcJ hygu Ed kifiHawmf twGuf a&&SnfwGif tEÅ &m,frsm;Ed kifaMumif;? wdkif;&if;om;rdbESpfyg;rS arG;zG m;olrsm;ud k tvG,f wulxkwfay;Ed kifrnfjzpfNyD; Oya't& EdkifiHom;rsm;jzpfaom EdkifiH jcm;om; aoG;aES molrsm;twGuf Oya'ESifhtnDom pdppf&ojzifh
xd kufoif honf h tcsdefMumjrifhEd kif rnfjzpfygaMumif;jzif h jyefvnf &Sif;vif;ajzMum;onf/
qm;vif;BuD; rJqE´e,frS OD;oef;jrif h\ rsKd ;qufopfvli,f
rsm;rl ;,pf aq;0g; okH ;pG Jjcif ;rjyKEd kif &eftwGuf txl;pD rHcsu frsm;jzifh aqmif &G uf jcif ;? rl;,pf aq;0g;rsm; w&m;r0if o,f aqmif jcif ;ES if h jypf rI usL;vGef olrsm;tm; xd a&muf onf h jypf 'Pf csrSwf jcif ;udk wd wd usus OD;pm;ay;aqmif&Guf &ef tpDtpOf &Sd^r&Sd ar;cGef; ESif hpyfvsOf;í
jynfxJa&;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD; Ad kvfrS L;csKyf ausmfausmfxGef;u rl;,pfaq;0g;wdkufzsufa&;vkyfief; txl;pDrHcsufwpf&yf
tjzpf ,if;rmpDrHcsufud k taumiftxnfazmfaqmif&GufcJ hygaMumif;?pDrHcsufumvtwGif; rl;,pfaq;0g;ESifh pdwfud kajymif;vJapaomaq;0g;rsm;tEÅ &m,f wm;qD;umuG,f a&;A[dktzG JU? tpm;xdk;zG HUNzd K;rI taumiftxnfazmfa&;tzG J U? oD;ES H rsm; tpm;xdk;pd kufysKd;a&;tzGJ U?arG;jrLa&;tzG J U? aq;ukoa&;tzG J U?jyefvnfxlaxmifa&;tzG J U? ausmif;om;vli,frsm;tm; todynmay;a&;tzG J U? jynfolrsm;tm; ynmay;vIH Yaqmfa&;tzG J U? xdef;csKyf"mwk ypönf;rsm; BuD;Muyfa&;tzG J UESifh jrefrmEd kifiH rl;,pfaq;0g;
qef Yusifa&;tzG JUwd kYu pDrHcsufygvkyfief;rsm;ud k oufqdkif&mu@rsm;tvdkuf aqmif&GufcJhygaMumif;/
rl;,pfaq;0g;zrf;qD;&rdrIrsm;wGif usL;vGefolrsm;ud k Oya'ESifh tnD ta&;,laqmif&GufouJ hod kY rl;,pfaq;0g;ESifh qufET,fonf hypönf;rsm;ud kvnf; jynfol Yb@mtjzpf odrf;qnf;vsuf&S dygaMumif;?
w&m;pG Jwif&mwGif w&m;pG J tzG J Utpnf;rsm;\ oabmtwd kif;aqmif&Gufjcif;r[kwfbJ oufqd kif &m Oya'½k H;rsm;\ Oya'tBuHjyK
csufESif htnD w&m;pG Jwifjcif;jzpfNyD;jypf'Pfrsm;csrSwf&mü w&m;olBuD;rsm;\ qifjcifwkHw&m;jzif h csrSwfaqmif&Gufvsuf &SdygaMumif;jzif h&Sif;vif;ajzMum;onf/
xd k Yaemuf Ed kifiHjcm;ok H;aiGpDrHcef YcG JrIOya'ESif hpyfvsOf;í jyifqif onf hOya'Murf;udk b@ma&;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD; a'gufwmarmifarmifodef;u wifoGif;NyD;jynfolYvTwfawmf Oya'Murf;aumfrwD0if OD;odef;xGef;OD;utpD&ifcHpm zwfMum;&Sif;vif;umjyifqifcsuftqd kwifoGif;vd konf h vTwfawmfud k,fpm;vS,frsm; trnf
pm&if;wifoGif;Ed kifaMumif; vTwfawmfu aMunmonf/
,if;aemuf tmrcHvkyfief;vkyfud kifcGif hOya'ud k jyifqifonf hOya'Murf;udk vTwfawmfujyifqifcsufr&S dbJ twnfjyKNyD;aiGpkbPfvkyfief;Oya'ud k jyifqif onf h Oya'Murf;ud k jyifqifcsufjzif h twnfjyKonf/
(owif ;pOf )
'kwd ,0ef BuD ; OD ;0if ;jrif h ajzMum;pOf/
ausmufwHwm; rJqE´e,f rS OD;pd k;0if ; ar;jref ;pOf/
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
8/40
aomMum? Zl vd kif 17? 2015
m a&S UzHk;rS
tckig;xyfBuD;bk&m;vrf;? trSwf 10 aygh/ tefu,f wk dYu tay:xyfrS maewm/ t&if ht&ifu'DtaMumif;ud k b,folrS rajymcJhzl;bl;/[d kwpfavmurS owd&aewm/ 'Dwpfcgawmh
vmar;&if 'DtaMumif; ajymjyr,fvd k Yaygh/ 'D[muawmh tawG UtBuHKaygh/ qH k;NyD;wJ h umvajcmufvtwGif;rSm xl;xl;jcm;jcm;jzpfcJ hwmaygh/
ar; - [kwf uJ h/ tef u,f h taeeJ Y ck epf ES pf om;avmuf uwnf ;u MuHKcJ h&wJh tmZmenf aeYtcrf ;
tem;ud k ESpf pOf wuf jzpf ygovm;/ t&if u tmZm enfaeYtcrf ;tem;eJY tckaemufykdif; tcrf;tem; usif ;yyH k jrif uG if ;awGud k ajymjyay;yg/ajz - tmZmenfaeYuawmh ESpfpOfoGm;aeMuwm
aygh/ i,fi,fuwnf;u tckcsdeftxdyJ/Ek difiHjcm;ud k a&mufaewJ htcsdefuvG J&if tNrJwufjzpf ygw,f/ tmZmenfaeYud k t&ifwkef;uawmh Ek difiHh acgif;aqmifawGvmNyD;awmh yef;acGcsw,f/
1988 aemufyd kif;rS mawmh tefu,fwd k UtaeeJ U tmZmenfukef;em;u Z&yfay:rS m oG m;ae&
wm/ rd k;&G mawmh awmfawmfacsmfwmayghav/ Z&yf ay:oG m;aeNyD;awmhrS wpfa,mufpD uefawmh&?yef;acGcs&w,f/ toufBuD;wJ holawGtwGuf tqif rajybl;aygh/
tJ'Dawmh wpfOD;csif; yef;acGcs? uefawmhMu&NyD; t&ifeJ Yrwlawmhbl;/ t&ifvd kvkyfcsifvk dYawmh r[kwfygbl;/ jzpfcJhwJ h jrifuGif;av;ud kjyefajymwmyg/ 'gav;awGud k &efukefwk dif;a'oBuD;0efBuD;csKyfud k wifjyvd kufawmh awmfawmfav;*½kpd kufNyD;vGefcJ hwJ h ESpfESpfavmufupNyD; Z&yfrSmawmh rae&awmhbl;/ tmZmenfukef;eJ Y eD;wJ hae&mrSm pDpOf ay;NyD; 'kwd,or®wu vmEIwfqufw,f/ yef;acG cswmuawmh wpfOD;csif;pDyJ jzpfaeygw,f/ wwfEk dif oavmufav;awmh ajymxm;wmaygh/ olwd k YtaeeJ Y
rodwmvnf; &Sd&if &S dr,f/ odNyD; vkyf&aumif;rSef;rodwmjzpf&ifjzpfr,f/ ar; - tmZmenf acgif ;aqmif BuD;awG vkyf BuH cH&NyD;
usqH k;awmh wpf wd k if ;wpf jynf vH k ;u a&T awmif BuD ;Nyd Kovd k 0rf ;enf ;yl aqG ;Mu&w,f/ rd om;pk0if awG &JU &if xJ u cHpm;csuf av;od yg&ap/
xifygw,f/ tm;vHk;nDnDnGwfnGwfeJY twlwl vkyfcJ hwmqdkawmh tpdk;&taeeJ Yvnf; pOf;pm;r,f qd k&if vkyfoif hwmaygh/ aemufwpfcku tmZmenfukef;&JU'DZkdif;aygh/'DtmZmenfukef;u t&ifwkef;uawmh trdk;eJY
w,fqd kawmh vlawGu odwmaygh/ [d kwpfaeYuyJ tefu,f horD;u ol Y½H k;rSm 0efxrf;awGud k pmar;yG J ppfr,fqd kNyD;awmh Zlvd kif 19 &ufawmh eD;NyD/ tmZmenf ud k;OD;&J Utrnfud kajymjyqd kawmh b,folrS rodMuawmh bl;/ OD;Ek ygw,fqd kwJ hol&S dw,f/ ocifud k,fawmfrI dif;ygw,fqd kwJ holawG&Sdw,f/ 'gu ork dif;ud k azsmufzk d Y BudK;pm;cJ hwm/ tH hMop&mvnf; aumif;ovd k 0rf;enf;p&mvnf; aumif;w,f/ atmifjrifovm;qdkawmhatmifjrifoih foavmuf atmifjrifw,fajymvd k Y &ayr,f hork dif;ud k azsmufvd k Yawmh r&ygbl;/ tckvd k vmawG UNyD; ar;w,f? xnfhr,fqd kawmh aumif;ygw,f/
ar; - vuf &S d or® wBuD; OD ;od ef ;pd ef vuf xuf rS m 'kwd ,or® wtqif h wuf a&muf NyD ; Ekd if iHawmf
tqif h jyef vnf usif ;yay;yH ktay: tjrif ajymjyay;yg/ajz - or®wBuD;ud k,fwk difvmwmuawmh taumif;
qH k;aygh/ t&ifwkef;u or®wBuD; OD;0if;armif vmw,f/ Ek difiHawmfaumifpDOuú| OD;ae0if;vmw,f/aemufyd kif;usawmh OD;ae0if;u Zlvk difvqd kawmh bdvyfoG m;? jrif;yG JoG m;wJ htcgusawmh rvmjzpfbl;/
'gayr,f h ol Yud k,fpm; Ek difiHawmfaumifpDOuú|&J Uud k,fpm; Ak dvfcsKyfaomif;'ef? Ad kvfcsKyf atmifBuD;wd k Y wufwJ htcgusawmh tefu,f htjrifuawmh ud k,fpm;qdkwJ hoabmrsKd;u olvmwmyJaygh/ t&ifwkef;u
qd k&if ½H k;awGrS mqd k&if ud k,fpm;qd kNyD; vufrSwfxk d;wmawG&S dawmh tJvd kyHkpHav; jzpfapcsifwmaygh/
tckvnf; or®wBuD;ud k,fwk difvm&ifawmh aumif;wmayghav/ or®wBuD;u ol Yud k,fpm; 'kwd,or®wvTwfw,fqd k&ifawmh tJvd kpum;toH k;tEIef;
av;awG ygw,fqdk&ifawmh aumif;wmaygh/tefu,f vnf; tpd k;&½Hk;rSm ESpfaygif; 30 avmuf vkyfcJ hw,fqd k awmh ½H k;&J UtpOftvmav;awGoH k;&if aumif;wmaygh/
ar; - tef u,f h ta&S UrS m ajymoG m;wJ h pum;xJ uaygh/ Ekd if iH h acgif ;aqmif BuD ;awG om vkyf BuH rcH &bl ;
qd k&if jref rmjynf &J U uHMur® meJY jref rmEkd if iH om;awG&J U uH Mur® m b,f vd kjzpf vmEkd if ovJ qd kwmav; ajymay; ygOD;/ ajz - tifrwef wd k;wufvmr,fvd k Y xifygw,f/
olwd k Y aoqH k;NyD;wmawmifrS olwdk Y&J U taiG Utoufav;awG usefaecJ hygw,f/ jrefrmjynf[mOD;Ekvufxuf? OD;EktvGef vufxufrS mqd k&if tvGef wd k;wufw,f/ ta&S Uawmiftm&SrS m jrefrmjynfud k b,folrS r,SOfEk difcJ hbl;/
pifumylqd kwm uRef;ao;ao;av/ xk dif;Aefaumufqd k&if av,mOfuGif;u oHjym;aygufeJY *Grf;*Grf;jzpfaewJ htcsdefrS m 'DrS mu av,mOfuGif;uta&S Uawmiftm&SrS m taumif;qH k;yJ/ tdrf&mpDrHudef;rS mqd k&if pifumyluae 'DrS mvmNyD; avhvm&w,f/'gud k ,H kcsifrSawmif ,H kr,f/
&efuif;wd kufawG? jynfaxmifpk&dyfomqd k&if pifumyluaeNyD; vmNyD;avhvm&w,f/ tckuav;awG odrSmr[kwfbl;/ t&ifwkef;uqdk&if ½d k;vfukef wk dufqd k&if Ek difiHjcm;jzpfypönf;awG BudKufwm0,fvd k Y &w,f/ tckuav;awG rodawmhbl;/ ynma&;qk d&if vnf; pifumylwd k Y? Aefaumufwd k Yuawmif 'DrS mvmoif&w,f/ aemuftmz&duef av;ig;ajcmufa,muf jrefrmjynfrS m pmvmoifcJ hw,f/ ynma&;tqif h twef; tifrwefjrifhcJ hw,f/
pD;yGm;a&;tqif htwef;vnf; jrif hw,f/jrefrmjynf&J U aiGwefzd k;uvnf; jrif hawmh armfawmf um;qd k&if pD;csifw,fqk d&if tdrfvmjyw,f/ pD;Munf hvd kufOD;/ oH k;&ufavmufaerS Bud Kufw,fqd k&if 0,fvd k Y&w,f/ vay;pepfeJ Y 0,fvk d Y&w,f/ tefu,f wd k Y ESpfpD;avmuf tJ'Dvd k0,fpD;jzpfw,f/
usef;rma&;taeeJY aq;½HkBuD;? 'yfz&ifwd kY qd k&if oG m;Munf hMunf hvd kuf/ tJ'Dwkef;u aq;½H ktkyf BuD; a':&ifarqd k&if olud k,fwk dif reufqd k&if vd kufMunf h wm/ tdrfomutp Munf hwm/ tJ'Dawmh vlBuD;awG&J U pdwfaeoabmxm; tifrwefjrif hw,f/wu,fvd k Y acgif;aqmifBuD;awGom vkyfBuHrcH&bl;qd k&if tefu,f,H kMunfw,f/ wkdif;jynfwdk;wuf aumif;rGefr,f/ Nidrf;csrf;r,f/ wk dif;&if;om;pnf;vH k;
nDnGwfa&; tJ'Dwkef;uvnf; &&S datmif pnf;½H k;Ek dif cJ hovd k yd krdkcd kifrm pnf;½H k;r,fvd k Y jrifrdygw,f/ tvm;wl b@ma&;ES if h tcG ef awmf Xme0ef BuD;
tjzpf wm0ef xrf ;aqmif cJh aom ocif jr\arG ;pm; orD ;BuD;jzpf ol a':cif aqG 0if ;ud kvnf ; &ef ukef Nrd KU urm&GwfNr dKUe,f csif;wGif;vrf;&Sd jra*[mw Gif awGUqHkar;jref ;cG if h &cJ honf/ ocif jronf om;orD;rxG ef ;um;cJ hbJ wl
wl r rsm;ud k om;orD ;uJ h okd Y txl ;cspf cif ES pf ouf cJ hNyD ; arG;pm; cJ hjcif ;jzpf onf/ ocif jrvkyf BuHcH&csd ef wG if arG ;pm;orD; BuD;jzpf ol a':cif aqG0if ;onf oHk;ESpf cef Yt&G,f om &S d ao;onf/
ocifjr\ZeD;jzpfol tarnGefYu tarGpm;tarGcHtjzpf arG;pm;cJ haom om; OD;&Jjrif hatmif (a':cifaqG0if;\armif )rS m ocifjruG,fvGeftNyD;
wpfywftMumwGif arG;zG m;cJ hjcif;jzpfonf/a':cifaqG0if;wd k Y armifESrav;a,mufud k
tarnGef Yu tifrwefcspfcifjrwfEk d;NyD; a':cifaqG 0if;\ rdbrsm;rS m ocifcifatmifESif h a':rmrmMunf wd k Yjzpfonf/ Ek difiHa&;rsKd;qufjzpfaomfvnf; Ek difiH a&;\ tvSnfhtajymif;uHMur® mrsm;twGif; BuH hBuH h cH&if; ynmrsm;ud k wwfatmifoifMum;um ynmjzif h yif toufarG;0rf;ausmif;jyKcJholrsm;jzpfonf/
pmrsuf ES m 9 od kY
ajz - [kwfygw,f/ tJ'Dtcsdefu tefu,fwd k Yu
&efukefajymif;vmwm rMumao;bl;/i,fvnf; i,fao;awmh 0rf;enf;&aumif;rSef;awmh rodao;ygbl;/ rcHpm;wwfao;bl;/ ud k,f htazwpfa,mufawmh qH k;oG m;NyDqd kwJ h cHpm;csufavmufyJ &S dwmaygh/ aemufyd kif; wjznf;jznf;touf&vmawmh rS wd k YtazawG[m 'Dvd kjzpfcJ h&jcif;qd kNyD; cHpm;&wmaygh/ tazwd k YtaeeJ Yvnf; pkpk½Hk;½Hk;eJYwk dif;jynf twGuf vkyfaewJ htcsdefqd kawmh 'Dvd kvkyfBuHcH&wmud k tcsdefMumvmawmh cHpm;&wmu olwd k YawGomvkyfBuHrcH&bl;qd k&ifqd kwJ h 'DaeYwk dif;jynfrS m jzpfysuf aewJ h[mawG[m b,fvd kjzpfrvJqd kNyD; awG;wwf vmwJ htcgrS m cHpm;&wmayghav/
ar; - OD;ae0if ;vuf xuf txd u tmZmenf aeY tcrf ;tem;ud k Ed kif iHawmf tqif h usif ;yay;cJh
w,f/ aemuf yd kif ;rS m Ekd if iHawmf tqif h usif ;ywJh yH kpH r[kwfawmhwJhtay: rd om;pk0if wpf OD;&JUtjrif ud k vnf ; od yg&ap/ajz - tJ'guawmh olwd k Y&J UrodwmyJvm;/ odvsuf om;eJ Y vkyfwmyJvm;/ trSefawmh tJvd krjzpf oif hbl;aygh/ acgif;aqmifBuD;awGud k *kPfjyKw,f?av;pm;w,fqd k&if t&ifwkef;u twd kif;yJ vkyfoif hwmayghav/ rdom;pkud kvnf; aumif;aumif;qufqH apcsifwmaygh/ t&ifwkef;u cHpm;cJ h&wmeJ Y tcktaetxm;eJ Yqd kawmh rdom;pkwk dif; cHpm;&r,f
tumeJ Yaygh/ aemuf ajrmufud k&D;,m;udpöaMumif h
jyefjyifwJ htcgusawmh tefu,fwd k Yud k rwk difyifygbl;/olwdkYbmomolwdkY vkyfvkdufwJhtcgusawmh 'DyHk jzpfoGm;ygvm;aygh/ Zlvdkif 19 &ufqdkwmvnf;rdk;tBuD;qHk;tcsdef/ tJ'DtcsdefrSm v[mjyifBuD;eJY*g&0jyKzdk Yqd kwm Ek difiH hacgif;aqmifawGa&m? usefwJh olawGtwGufyg tqifrajybl;aygh/
rd k;wm;wmawG vkyf&rS maygh/ jzpfaewJ h &moD OwktcsdefeJ Y tcrf;tem;eJ Y trd k;tumr&S dwJ h v[mjyifBuD;qd kwmu roif hawmfbl;xifw,f/ tJ'gvnf;ajymawmh jyzl;ygw,f/
ar; - tmZmenf aeY txd rf ;trS wf aeY awGrS m acgif ; aqmif BuD;awG &JU yHkawG ud k *sme,f? owif ;pm
awGrSm azmf jycGif hr&cJhwm/ tmZmenf acgif ;aqmif BuD; awG&JU emrnf awGudk uav;awG rod Muawmhwm? tmZmenf aeYqd kwmud k rod awmhwmawGeJ Yywf ouf NyD;
tef u,f hcHpm;csuf ud k od yg&ap/ajz - tJ'guawmh t&ifu tmZmenfaeYqd k&if
tmZmenfacgif;aqmifBuD;awG&JU tw¬ KyÜwå deJ Y tmZmenfaeYtaMumif; pmtkyfawGud k a0ay;avh&S d w,f/ 19 Zlvd kif rarhEk difqdkwJ h pmom;awGuyfw,f/owif;pmrS m azmfjyw,f/ acgif;aqmifBuD;awG rdef YcGef;ajymcJ hwmawGudk a&'D,d krS m ajymw,f/
txl;ojzifh AdkvfcsKyfatmifqef;&JU rdefYcGef;awG[m wd kif;jynfud k tusKd;jyKcJ hwJhtwGuf xkwfvTif h
ocif jr
ocif jr\arG ;pm;orD;BuD ;jzpf ol a':cif aqG0if ;
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
9/40
aomMum? Zlvd kif 17? 2015
pmrsuf ESm 8 rS
tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm; vkyfBuHcHvd kuf &onfhtwGuf tzrJhoGm;aom rdom;pkrsm;\tm;ud k;&monf ynmud k wwfajrmufatmif oifMum;&if; ynmjzif h toufarG;0rf;ausmif;jyKEk dif atmif BudK;pm;cJ honf[k touf 71 t&G,f&S dNyDjzpf onfh a':cifaqG0if;u ajymonf/ tmZmenf acgif;aqmifBuD; ocifjr\ rsKd;quftarGqufcHcJh aom a':cifaqG0if;ESif h awG UqH kar;jref;jzpfcJ honf rsm;ud k jyefvnfaumufEkwfazmfjyvd kufygonf-
ar; - tmZmenf acgif ;aqmif BuD ; ocif jr&J Urd om;pk taMumif ; ajymjyay;yg/ajz - bb ocifjreJ Y BuD;BuD;a':MunfnGef Yu om;
orD;r&S dygbl;/ 'gayr,f h tefwDwd k Y armifESrawGud k arG;pm;xm;wmyg/ armifav;ud kawmh BuD;BuD;u tarGpm;tarGcH arG;pm;vd kufw,f/ bbqH k;NyD;wpfywftMumrS m armifav;ud karG;awmh BuD;BuD;eJ Y tefwDwd kYtareJYu nDtpfrqd kawmh olYnDrav;ud kvnf; tvGefcspfw,f/
tefwDwd k Ytazu ocifcifatmif? bbjr&J h wk difyifazmf? wynf hvnf; wynf haygh/ odyfcspfw,f/azazeJ Y ararwd k Yud k bbwd k YuyJ vufxyfay;wm/vufxyfNyD;awmhvnf; rcG JbJeJ Y twlwlaecJ hMuwm/tefwDwd k Yvnf; ol Ywd k YvufxJrS myJ BuD;w,f/ tefwD h armifav; ud k&Jjrif hatmifud k bbocifjr&ufvnfwJ haeYrS m arG;w,f/
ararnGef Yu tvGef0rf;omoGm;wmaygh/olcHpm;ae&wJ htcsdefrS m 'Duav;av; arG;vmawmh a,musf m;av;vnf;jzpfawmh oltdyfrufawGvnf;rufw,f/ pG Jvrf;wmaygh/ ol Ya,musf m;ud k qH k;½I H;vd kuf &wJ htcsdefrS m 'Duav;ud k tpm;&vd kufovd kjzpfawmh arar aq;½H kuqif;awmh ol YtpfreJ YyJ twlwltdyf w,f/ ud k&Jud k wpftm;cspfwm/ touf 20 ausmfavmuf ud k&JtdrfaxmifusawmhrS cG J&wm/ 'gayr,f h wpftdrfwnf;aecJ hw,f/ tefwDwd kY armifESrav;a,mufud k bbr&S duwnf;u rsufpdatmufutaysmufrcHcJ hbl;/ tefwDwd k YtaeeJ Yuvnf; aus;Zl;&SifBuD;awGjzpfwJ htwGuf ESpfwd kif;yJ bbwd k Y tarwd k Y twGuf qGrf;auR;Muw,f/
bbwd k YtwGuf&nfpl;NyD; trQa0Muw,f/
tefwDwd k Yu arG;vmwJ huav;awGud k 'Daus;Zl;&SifBuD;awGud k b,fawmhrSrarh&bl;/ ESpfwd kif; tmZmenf aeYwk dif;a&mufwk dif; qGrf;auR;&r,fvdk Y rSmxm;ygw,f/ ararnGef Yu bbtaMumif; tNrJajymjyvdk Y em;&nf0aeygw,f/ bbu tNrJat;csrf;NyD;tNrJNyH K;aewwfw,f/ atmufvufi,fom;awG tay:rS m odyf&nfrGefw,f/ ausmom;&ifom;rcG Jjcm;bl;/ xrif;pm;&ifawmif ig0efBuD;qd kNyD; r&Sd bl;/ twlwlvmpm;Muqd kNyD; wynf hwyef;awGeJY aysmfaysmfaew,f/ ol Yrdef;rvnf; 'Dtwk dif;yJ/ pdwfwl
ud k,fwl/ ararnGef Yu bbud k yg&rDjznf hw,f/bba&G;aumufyG JawGrS m ta&G;cHNyDqd k&if
[d kwkef;u 0efBuD;awG[m ud k,fusKd;r&S dbl;/ olwdk Y&J hyd kufqHud k pd kufxkwfNyD; a&G;aumufyG Judk trwfawG?bmawG 0ifta&G;cHw,f/ yd kufqHvd kawmh ararnGef Y u olY&J U&wemawGa&mif;a&mif;NyD;awmh yg&rDjznfh w,f/ ararnGef Yu aemufawmh ajymw,f/ orD;wdk Y ud k b,fawmhrS Ek difiHa&;orm;eJ Y ray;pm;awmhbl;/eif hwd k Ytbqd k b,favmufyJ wk dif;jynftwGuf aumif;atmifvkyfvkyf olrsm;owfwm cHoG m;&w,fvd k Yqd kw,f/
ar; - 1988 aemuf yd kif ; tmZmenf aeY usif ;ycJ hyHk awG eJY ywf ouf NyD; cHpm;csuf awG ajymjyay;
ygtef wD/ajz - 1988 aemufyd kif;rS m tmZmenfacgif;aqmif
BuD;awG&J U rdom;pkawG[m ypfy,fcH&ovd k jzpfoG m;w,f/ jynfzH k;um;csxm;w,f/ b,folrS ta&;rvkyfbl;/ tmZmenfaeYqd kwm raumif;wwfvd k Y vkyfwJ hyHkrsKd;aygh/ tmZmenfacgif;aqmifBuD;awG&Jh rdom;pkawGtm;vH k; &ifxJrS m twlwlcHpm;&w,f/aus;Zl;&Sifacgif;aqmifBuD;awG wkdif;jynftwGuf b,favmufyJ tepfemcHvkyfoG m;vkyfoG m;? tmZmenf aeYqd kwm pmwef;av;awmif ygrvmbl;/ [d kwkef;urmrmat;qd kxm;wJh tmZmenfaeYeJYywfoufwJ h oDcsif;awG? wifwifjrwd k Yqd kwmawG aysmufoG m;w,f/
aMu;rH kowif;pmwd k Y? bmwd k Yqd kwm xnfhcGif h
r&cJ hbl;av/ tmZmenfaeY wd k YrarY? tmZmenfaeY a&mufzdk Y b,fES&ufvdkygao;w,fqdkwJh pmwrf;awmif rygvmawmhbl;/ xk dYtwlyJ tmZmenfaeYusawmhvnf; tjzpfvkyfw,f/ tefwDwd k Yrdom;pkawGqd k wm tmZmenfaeY wpfaeYwnf;rS myJ rdom;pkcsif;awGqH kMu&wmyg/
ar; - tmZmenf acgif ;aqmif BuD; ocif jr&J U qd kqHk;r cJ h wmawG ud k vuf qif h urf ;cJ h wmrsKd ; &S d ygovm;/
ajz - ararnGefYu tNrJajymw,f/ orD;wd k Y bbud k cspf&if bbjrvdkpdwfrsKd;usifhBuH&r,f/
udk,fusKd;udk rMunfh&bl;/ tJ'gud k tNrJ½dkufoGif;cJ hawmh tefwDwdkYarmifESrawGtm;vHk;udk awmf½Hk wef½H kwif;wdrf&r,f/ bbjru avmbr&S d&bl;/ud k,fusKd;rMunf h&bl;/ txufud k rMunf heJ Y? atmuf ud kMunfh/ udk,f hxuf'ku©a&mufwJholawG trsm;BuD;
&S dw,fvdk Yajymw,f/ tJvdkyJ aecJ hwJ htwGufaMumif h awmf½H kwef½H k wif;wdrfygw,f/
ar; - tef wD oHk;ES pf orD ;t&G,f u bbjrqH k;wm qd kawmh ,aeY tcsd ef txd tef wD wuf jzpf cJh wJ h
tmZmenf aeYtcrf ;tem;jrif uG if ;awG ud k ajymjy ay;yg/ ajz - tmZmenfaeYud k tefwD tNrJwufw,f/
ararnGefY&S dwkef;u tefwDu ararnGefYeJ Y tNrJvdkuf&w,f/ ararnGefYr&SdawmhtefwDwdkY armifESrawG tNrJwufw,f/ txl;ojzif hawmh tefwD&,f? OD;&Jjrif hatmif&,f? nDrav; atrD
atmif&,f wufMuw,f/ 'DESpfawmh tefwDuud k,fvnf; toufBuD;NyD? nDrwd k Y armifESrESpfa,mufwufMur,f? armifti,fav;u um;armif;NyD; yd k Yr,f/
'Dtcrf;tem;wuf&wmvnf; rvG,fygbl;/tukefvH k;ppfaq;wm/ 'Dtpd k;&vufxufrS mt&ifuvdkawmh rppfawmhbl; / [dkwkef;uqkd&i f yef;acGudk Bud Kyd kY&w,f/ oGm;ay;&w,f? oG m;ppf&w,f/ yef;acGay;wJhol&JU rSwfyHkwifawGbmawG ppfw,f/ rd kif;awGbmawG&S mw,f/ yef;acGud k ppfNyD;wJ h tcgrS m jyefygawmhqd krS jyef&w,f/
aemufwpfaeYrS m olwd k YajymwJ htcsdefvm&w,f/ararnGefYeJYtwlwl wufcJ hwJhtcsdefwkef;u OD;Ekwdk Y?ref;0if;armifwd k Yvufxufqd kawmh awmfawmfvnf;ta&;ay;ygw,f/ OD;Ekwd kY? ref;0if;armifwd k Y ud k,fwd kif vmNyD;awmh tav;jyKw,f/
tmZmenfacgif;aqmifBuD;awG&J U rdom;pkawG uav;awG tukefvHk; av;av;pm;pm;eJY vufqG J EIwfqufw,f/ or®wBuD; ref;0if;armifqd k&if wpfESpf wpfcg pdwfajyvufaysmufjzpfapzd k YtwGufqd kNyD; &if;ES D;atmifqd kNyD;awmhqd kNyD; rdom;pk0ifawG tukefvH k;ud k oabF mBuD;eJ Y ac:oG m;NyD; wpfvrf;vH k;auR;arG;oG m;w,f/ oDwif;uRwfawGbmawGqd k&if acgif;aqmif BuD;awG&JU uawmfawGud k vH kcsnfawG bmawG aumif;aumif;rGefrGefuefawmhw,f/
OD;Ektpdk;&qd kvnf; 'DajrBuD;ud k olwd kYay;xm;w,f/ "mwfqDqd kifwd k Y? nGef Yat*sifpDqd kifwd k Y epfemaMu;
taeeJ Yay;cJ hw,f/ OD;ae0if;vufxufusawmh jynfol yd kifodrf;oG m;w,f/ OD;ae0if;u wpfvud k wpfaxmif ay;w,f/ axmufyH hw,f/
1988 ckESpfaemufyd kif;usawmh 'Drdom;pkawG [m bmrSvnf;r&Sdawmhbl;/ tmZmenfaeY vkyfay;½H kav; vkyfay;w,f/ tefwDwd k YtdrfrS m 0rf;enf;jcif;txdrf;trSwftvHud k wk dif0ufxlwmawmif olwd k YurBud Kufbl;/ rxlapcsifbl;/
tckor®wBuD; OD;odef;pdef&J U vufxufrS mjyefNyD; tvHwk dif0ufxlcGif h&vmw,f/ jyefNyD; *½kpd kuf vmygw,f/ rrpk(a':atmifqef;pkMunf )eJ Yqd kvnf;ESpfESpf&S dNyD tm;vH k;eJ Y awG UMu&w,f/ aumif;aumif;rGefrGefawG U&w,f/ [d kwkef;uqdkvnf; rrpkeJ YrawG U&bl;/ rrpku ol Yum;xJrSm apmif haeNyD; yef;acGvmcs&w,f/ olvmvm;? rvmvm;qd kwm rod&bl;/
owif;Munf hvd kufawmhrS vmwmud k od&w,f/ OD;&mZwfom; tpfudkwifjrif hwd k YeJ Y tukefvH k;u &if;ES D;Muygw,f/ rrpku ol Ytar Ed kifiHjcm;ud k oHtrwftjzpf rajymif;ciftxd oG m;awG UMu? pum;awGajymMuw,f/ tckjyefvmuwnf;u rawG U&wm?tmZmenfaeYa&mufawmhvnf; wpfa,mufeJY wpfa,muf rawG U&bl;/ tck 'Dor®wBuD;vufxuf rS m rdom;pkawG tmZmenfaeYrSm awG UcGif h&Muw,f/rdom;pkawG pum;awGajymMu&w,f/ EIwfqufMuw,f/ &if;&if;ES D;ES D;&S dMuygw,f/
ar; - tef wDtaeeJ Y tmZmenf acgif ;aqmif BuD;&JU rd om;pkwpf a,muf taeeJY jref rmwpf Ekd if iH vH k;
rSm&S d wJh jynf olawGud k ajymcsif wmrsm; &Sd &if vnf ; ajymjyay;ygOD;/ ajz - tmZmenfacgif;aqmifBuD; rdom;pk0ifawGud k
jrefrmjynfolvlxku u½kPmvnf; &S dMuw,f/ odyfvnf;cspfMuw,fqd kwm ay:vGifygw,f/b,ftcsdefrS m ay:vGifoG m;vJqd kawmh 1988 umvawGrS myg/
tmZmenfacgif;aqmifBuD; rdom;pkawGud k cspfcifMuw,f/ umuG,fMuw,f/ 'Dtbd k;awG&J Uarwå mapwemawGaMumif hom jynfolawGu cspfMuw,f/ bbwdk Yud k owd&NyD; 0rf;om 0rf;enf;jzpf&w,f/ jynfolawGu a&muf&mt&yfrS m umuG,fMuw,f/ aq;cef;awGbmawGoG m;jy&if odwmeJ Y aq;p&dwfr,lvd k Y aemufwpfcgxyfroG m;&Jatmifud k jzpf&w,f/
tmZmenfaus;Zl;&SifBuD;awG[m ud k,fusKd;rzufbJeJ Y olwd k Ytdwfud k pd kufxkwfNyD;awmh wk dif;jynf twGuf wu,fvkyfcJ hwJ h vlBuD;awGyg/ tckacwfvd k r[kwfbl;/
azaz ocifcifatmifuvnf; tJvd kyJ tNrJ ajymygw,f/ usKyfwd k Y? q&mjrwd k Y? Ak dvfcsKyfatmifqef;wd k Y? &JabmfoH k;usdyfwd k Y? jynfolawGtygt0if aqmif &GufcJ hvd k Y uRefb0u vGwfwm/ tck usKyfwd k Yvkyfaewm bmcHpm;cGif hrSr&S dbl;/ tck usKyfaeaewm
om;orD;awG xm;Ek difvkd Y aeaewm/ [d k;wkef;uOD;Eku 'Dajrae&may;w,f/ om;orD;awGu tdrf aqmufvd k Yaew,f/ tckvd kaeEk difwm om;orD;awG ynmwwfvd k Y aumif;pm;vd kY ynmeJ Y vkyfud kifauR;arG;vd k Y usKyfaeEk difwmvd k Y ajymcJ hygw,f/ usKyfyd kif wmqd kvd kY yef;td k;xJu ajrBuD;yJ&S dw,f/ usKyfwd k YutJvd kvkyfcJ hwmygvd k Y ajymygw,f/
[d kwkef;u Ek difiHa&;orm;BuD;awG[mud k,fusKd;ud k roH k;ygbl;vdk Y azaztNrJajymcJ hw,f/bbjru qH k;omoG m;w,f/ bmrSr&S dcJ hbl;/ Ad kvfcsKyf atmifqef;qd kvnf; bmrSr&S dcJ hwm/ rrpkuvnf;ol Ytazvd k pdwf"mwf&d Sw,f/ wpfcgwavusawmh AdkvfcsKyfwdkY? bbwdkY quf&SdapcsifvdkufwmvdkY/wk dif;jynfvnf; wd k;wufr,f/ 'Dvd kvnf; jzpfcsifrS jzpfr,faygh/
tck or®wBuD; OD;odef;pdefvufxufrS mawmfawmfav; Munf hay;wm aus;Zl;wifygw,f/tmZmenfaeYud k Munf hay;wmud k ajymwmyg/ bmrS ud k rawmif;qd kygbl;/ ud k,fhynmeJ Y udk,f&yfwnf Muwmrd k Y tmZmenfawG&J h om;orD;awG[m tazawGr&S dawmh ynmwwfrS jzpfr,fqd kNyD; Bud K;pm;cJ hMuwm tm;vH k;ynmwwfawGcsnf;ygyJ/ ysufpD;w,f vd k Yud k r&S dbl;/ tckacwf bmawGnmawG om;orD;awGvd k ysufpD;w,fr&Sdbl;/ jrefrmqefwmudk xdef;odrf;&r,fvd k Y xdef;odrf;xm;Ek difcJhygw,f/
tpnf;ta0;od k Y aumfrwD 'kwd,Ouú| jynfxJa&;0efBuD;Xme'kwd,0efBuD; AdkvfrSL;csKyf ausmfZHjrif h? jynfaxmifpk&mxl;0ef tzG J U tzG JU0if OD;cifarmifat;?aumfrwD0if 'kwd,0efBuD;rsm;?'kwd,a&S UaecsKyf? aejynfawmf aumifpDtzG J U0if? Ed kifiHawmfor®wtBuHay; a'gufwmaZmfOD;? Xmeqd kif&m tBuD;tuJrsm;? jrefrmEd kifiH qd kif&m ukvor*¾zG H UNzdK;rItpDtpOf (UNDP) rS wm0ef&S dolrsm; wuf a&mufMuNyD; aumfrwD0if wd kif;a'oBuD;^jynfe,frsm;rS 0efBuD;rsm;ESif h Ed kifiHawmfor®w tBuHay;a'gufwm atmifxGef;oufwd kYuVideo Conferencing jzifh
yg0ifaqG;aEG;Muonf/tpnf;ta0;wGif aumfrwD
Ouú|u tkyfcsKyfa&;jyKjyifajymif;vJ rI rlabmifa&;qG Ja&; tBuHjyKtvkyf½k HaqG;aEG;yG Jtm; ar 23 ESif h 24 &ufwdkYwGif aejynfawmfüatmifjrifpG m usif;ycJ hNyD;jzpf aMumif;? tBuHjyKtvkyf½k HaqG;aEG;yG JrS&&S dvmonf h azmfxkwfcsuf &v'frsm;ud k tajccHNyD; trsd K;om;tqif h tkyfcsKyfa&;jyKjyifajymif;vJrI rlabmifa&;qG Ja&; qufvuf aqmif&GufoG m;rnf jzpfaMumif;?jynfolA[dkjyK jyKjyifajymif;vJ a&;twGuf jynfolwd k Y\ qE?́vd ktyfcsufESif h arQmfvif hcsufrsm;ud k jznf hqnf;azmfaqmifEdkifa&;
rlabmifwGif xnf hoGif;a&;qG J&ef vd ktyfaMumif;? tkyfcsKyfa&;jyKjyifajymif;vJrI rlabmifonf vufawG Ue,fy,fü trSefwu,f[efcsuf nDnD aqmif&GufEd kifrnf h vkyfief;pOf rsm; jzpfa&;twGuf tav;xm;&rnfjzpfNyD; jynfolvlxkodk Y yGif hvif;jrifompG m &Sif;vif;wifjy&rnfjzpfaMumif;? owif;enf;ynm IT ud k us,fus,fjyef Yjyef Y ok H;pG JEd kifatmif aqmif&Gufay;jcif;jzif h jynfol Y0efaqmifrIvkyfief;rsm;yd krd kjrefqefxda&mufpG m aqmif&Guf ay;EdkifrnfjzpfaMumif; tkyfcsKyfrI jyKjyifajymif;vJ&mwGif tpd k;&wpfzG J Uwnf;jzif h aqmif&Gufí r&EdkifbJ jynfolvlxkwpf&yfvk H; yl;aygif;
yg0ifEd kifa&;twGuf tpd k;&tkyfcsKyf a&; ,EÅ &m;tqif hqif hrS pepfwuswm0ef,lazmfaqmif&ef vdktyf aMumif; ajymMum;onf/
xd kYaemuf aumfrwD'kwd,Ouú|rsm;u tkyfcsKyfa&;jyKjyif ajymif;vJrI rlabmifjyKpka&;qG Ja&;pDpOfaqmif&Gufxm;&S drIrsm;ud kvnf;aumif;? aumfrwD0ifrsm;ESif h Ed kifiH awmfor®w tBuHay; a'gufwm
aZmfOD;wd k Yu vuf&S dtajctaersm;ESif h rlabmiftm; qufpyfEd kifrI tBuH jyKcsufrsm;ud kvnf;aumif;? wd kif;a'oBuD;^ jynfe,f0efBuD;rsm;ESifh Ed kifiHawmfor®w tBuHay;a'gufwm atmifxGef;oufwd k YuVideo Conferencing jzif h vnf;aumif; wifjyaqG;aEG;Mu&maumfrwDOuú|u aygif;pyfnd §EI dif;ay;NyD; jyKjyifajymif;vJa&;vkyfief;
pOf tqif hqif hwGif yg0ifaqmif&Guf ae olrsm;taejzif h rdrdwd k Yaqmif&Guf &rnfhvkyfief;pOfrsm;ud k &Sif;vif;pG mod&S dem;vnfNyD; azmfaqmif oG m;Ed kif&efomru ,if;od kY azmfaqmifaerItajctaersm;tm;jynfolvlxkxHod k Yvnf; yGif hvif;jrifompG m pOfqufrjywftoday;oG m;&ef vd ktyfaMumif; ajymMum;onf/ (owif ;pOf )
aejynf awmf Zlvd kif 16 tkyf csKyf a&; jyKjyif ajymif ;vJ rI nd §EId if ;a&;aumf rwDtpnf ;ta0; (4^2015)ud k ,aeYeHeuf 9 em&DcG JwGif
Ed kif iH awmf or®w½kH;tpnf ;ta0;cef ;rüusif ;y&m aumf rwDOuú| or® w½kH;0ef BuD ;Xme? jynf axmif pk0ef BuD;
OD;vS xGef ; wuf a&muf trSmpum;ajymMum;onf/
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
10/40
aomMum? Zl vd kif 17? 2015
&ef ukef Zl vkd if 16
(68)ESpfajrmuf tmZmenfaeYtcrf;tem;ud k &efukefNrdKUtmZmenfAdrmefü 2015 ckESpf Zlvk dif 19 &uf eHeuf 8 em&DwGif
pwifusif;yrnfjzpf&m Zlvk dif 18 &uf nae 6 em&D tcsdefrS Zlvd kif 19 &uf nae 6 em&Dtxd atmufazmfjyygvrf;aMumif;rsm;udk jzwfoef;oG m;vmrI ,m,Dydwfqk d Yxm;rnfjzpfygonf-
(u) OD;0dpm&vrf;ESih ftaemufa&T*H kwd kifvrf;qH k&mrS taemuf
a&T*H kwk difvrf;twd kif; taemufa&T*H kwd kif (1)vrf;xdyfxd?
(c) taemufa&T*Hkwd kifvrf;rS tmZmenfvrf;twk dif;
a&Twd*H kbk&m;ta&S Urkcfapmif;wef;txd?
(*) taemufa&T*H kwd kifvrf;rStmZmenfAdrmefod k Y wufa&muf
&m tkwfavSum;vrf;ESih f ausmufqnf"r®m½k Hab;
vrf;aMumif;rsm;/
tmZmenfaeYtcrf;tem;od k Y wufa&muf&efzdwfMum;xm;aom
{nh fonfawmfrsm;onf a&Twd*H kawmifbufrkcfrS tmZmenfvrf;twk dif;
a&Twd*H kta&S UbufrkcfrSwpfqih f a&Twd*H kajrmufbufrkcf&S d tmZmenfAdrmef
0ifayguf*dwf(2)rS0ifa&mufNyD; taemufa&T*Hkwdkifvrf;od kY *dwf(3)rS jyefvnfxGufcG m&rnfjzpfygonf/
Zlvk difv 19 &ufaeY rGef;wnf h 12 em&DrS nae 5 em&Dtxd
tmZmenfAdrmefod kY trsm;jynfolvma&muf*g&0jyKEkdif&ef zGihfvSpf
xm;rnfjzpf&m vma&mufMurnh f jynfolrsm;onf taemuf a&T*H kwd kif
vrf;rSwpfqih f taemufa&T*H kwd kifvrf;ESih f tmZmenfvrf;qH k&S d *dwf(1)
rS0ifa&mufí *dwf(2)rSwpfqih f tmZmenfvrf;twd kif; a&Twd*H k
ta&S Ubufrkcf apmif;wef;od k Y xGufcG m&rnfjzpfygonf/
tmZmenfAdrmefESih f Ak dvfcsKyfjywd kufod k Y 0ifa&muf*g&0jyKMurnh f
olrsm;onf vufud kiftdwf? vufqG Jtdwf? uifr&m? vufud kifzkef;ESih f
Bud Kwifppfaq;cH,lrIr&S daom yef;acG? yef;jcif;ponh f vH kjcH Ka&;udk
xdcd kufapEk difrnh fypönf;wpfpHkwpf&m ,laqmifcGih frjyKaMumif; BudKwif
today;aMunmtyfygonf/
tmZmenfAdrmefESih fAk dvfcsKyfjywd kufod k Y 0if̂ xGuf&m vrf;aMumif;
ESih f*dwfrsm;ü vH kjcHKa&;t& &S mazGppfaq;rIrsm;ud k yl;aygif;ulnD
aomtm;jzihf MunfjzLpGm tppfaq;cHay;Muyg&efESih f owfrSwf
vrf;aMumif;rSom pnf;urf;wus0ifa&mufxGufcG mMuyg&ef &efukef
wd kif;a'oBuD; &JwyfzG J UrS arwå m&yfcHxm;aMumif; od&onf/
(jref rmhtvif ;)
ppf ud kif ; Zlvd kif 16ppfud kif;wd kif;a'oBuD; txuf ydkif; [kr®vif;?uav;? uav;0ponh fa'orsm;ESihftwl wpfcsdef wnf; rd k;onf;xefpG mjzif h rHk&G mNrd KUwGif &G moGef;cJ hjcif;aMumih f a'ocH rsm;taejzih f &moDOwkat;íBudKufESpfouf vufcHMuaomfvnf;rH k&GmNrdKU awmifbufacsmif;OD;Nrd KUe,fESifh ajrmifNrdKUe,ftpyf&Sd
i½kwfpdkuf awmifolrsm;\ysKd;axmifaeaom umvjzpfírd k;vd ktyfrIr&Sdao;aMumif; od&onf/
rd k;vd ktyfrIr&S daom acsmif;OD;ESih f ajrmifNrd KUe,ftpyf i½kwfpd kuf a'orsm;wGif rd k;&G moGef;rIr&Sdaomf vnf; 10 rd kifcefYoma0;aomacsmif;OD;NrdKUESih f rk H&G mNrdKUrSpítxuf yd kif;[kr®vif;a'otxd onf;
xefpGm&G moGef;cJ haom rd k;aMumih f yJpif;iHk pwifpdkufysKd;aeaoma'orsm; a&vd ktyfcsufudk jznhf qnf;ay;Ed kifcJ honf/ ,ckwpfBudrf wnf; onf;xefpG m&G moGef;rI aMumihf pdkufysKd;a& zlvHkrI &&SdaeNyDjzpfaMumif; rHk&GmNrdKUe,f yJpif;iH k trsm;tjym;pdkuf&mv,fZif a'ocHwpfOD;xHrS od&onf/
Zlvd kif 15 &ufu ESpfem&DMum&G moGef;cJ haomrd k;onf rH k&G mNrdKUwGif 2015 ckESpf Zefe0g&DvrS Zlvd kif15 &uf naetxd umvtwGif;3 'or 15 vufrjzihf trsm;qH k;&GmoGef;cJhaom rH k&G mNrdKU\ yxrOD;qH k; onf;xefpG m&G maom rd k;tjzpf rd k;ZvXmeu rSwfwrf;wif xm;onf/ rH k&GmNrd KUay:ü rd k;pwif &GmoGef;onfh nae 7 em&D0ef;
usifwGif pwifaps;a&mif;aumif;aom naps;wef; aps;onfrsm;taejzih f aps;a&mif; ysufcJ h&aMumif; rk H&G mem&Dpif teD;aeYpOfzGihfvSpfa&mif;csaom naps;wef; aps;onfrsm;xHrS od&onf/
rk H&G ma'o acsmif;OD;e,ftxd rkd;onf;xefpGm &GmoGef;cJ haomfvnf; acsmif;OD;\ taemuf awmifbuf&S d ajrmifNrd KUe,ftpyf wGif rk d;&G moGef;rIvk H;0r&SdcJ haMumif;a'ocHawmifol wpfOD;jzpfol OD;pk d;jrwfESih f qufoG,far;jref;rI t& od&onf/
tqkdyg a'owGif ,cifESpf
uxuf i½kwfpk dufysKd;rIuk d ok H;qcef Y jr§ih fwifpk dufysKd;Murnfjzpf&mysKd;axmifpOfumv jzpfaomaMumif h a&vd ktyfrIr&Sdovkd z&J?ocG m;arT; pk dufolrsm;taejzih fvnf;pufwifbmvwGif a&vk dtyfvmrnfjzpfí pk dufysKd;a&twGuf vk dtyfrIr&S dao;aMumif; od&onf/
&G moGef;cJ haomrk d;aMumif h wpfpk Hwpf&mNyd KvJysufpD;jcif;rsm; r&S dcJ h ouJ hok d Y rD;&xm;vrf;wpfavQmuf a&ausmfrIESih f armfawmfum;vrf;rsm;vnf; rnfonf htcuftcJrQr&S dcJ haMumif; oufqk dif&mXmersm;\twnfjyKcsuft& od&onf/
rsKd ;0if ;xGef ; (rkH&Gm)
&rnf ;oif ; Zlvd kif 16
rEÅav;wkdif; a'oBuD;&rnf;oif;Nrd KUe,f twGif;&S d aus;vufa'orsm;wGif ,ckv&moDESrf;(rd k;Bud KESrf;)rsm; &dwfodrf;aeMuonfudk awG U&onf/
&rnf;oif;Nrd KUe,f twGif;üESrf;ud k ae&ma'otES H Ytjym;pkdufysKd;MuNyD; Nrd KUe,f\ta&S Ubuf jcrf; c½d kifcsif;qufvrf; vrf;ab;0Ĵ ,mwk d YwGif yd kítpk dufrsm;onf/,cifESpfu rk d;av0otaetxm;t& jzpfxGef;rIraumif;í ESrf;xGuf EIef;enf;aomfvnf; ,ckESpfwGif rk d;av0onDrQí rk d;&G moGef;rIapmaom a'orsm;wGif jzpfxGef;rI aumif;í ESrf;xGufEIef;omonf[k
pnfyifom&G mrS ESrf;pdkufawmifol wpfOD;u ajymonf/
ESrf;ud k wpfrsKd;wnf;oD;jcm;pd kufysKd;MuouJ hokd Y yJwDpdrf;ESihf vnf; wG Jípd kufysKd;Muonf/ ,if;ok d Y wG Jí pd kuf&mwGif pk dufaygifrsm;ü yJwpfwef;? ESrf;wpfwef;pd kufysKd;Mujcif;jzpfum yJwDpdrf;rS moufi,frsKd;jzpfNyD; OD;pG myJaumufí&onf/ ,if;aemuf yJwDpdrf;ukef csdefwGif ESrf;rsm;uk d&dwf,lMuonf/ESrf;&dwf tiS m;vk dufolwpfOD;vQif p&dwfNidrf; aiGusyf 2000 ay;íiSm;&onf/ tyifjynhf pdkufxm;aomtuGufrsm;wGif wpf{uvQif ESrf;&dwfol av;? ig; OD; iS m;&onf/
ESrf;yifrsm;ud k &dwfodrf;NyD;ygu
tyifvd kufpkpnf;um av;? ig;&uf t&Gufykyfonftxd axmifxm;
NyD;rS ESrf;ud k cg,lMu&onf/
,if;aemuf usefaom ESrf;pnf;ud kif;ajcmufrsm;ud k ajrMoZmtjzpf jyefvnftoH k;jyKNyD; avmifpm&S m;aoma'orsm;wGif avmifpmtjzpftoH k;jyKMuonf/ ESrf;rsm; &dwf
odrf;NyD;aemufyd kif;wGif 0gud kpd kufysKd;
Muonf/ESrf;uk dBudwfí pm;oH k;qD
twGufom t"duxm;pk dufysKd;MuNyD;yd kvQHrSom a&mif;csMuaMumif; od&onf/
twf uav;(&rnf ;oif ;)
aejynf awmf Zlvd kif 16 u&ifjynfe,f? ppfud kif;
wdkif;a'oBuD; (txufydkif;)?weoFm&D wkdif;a'oBuD;ESih f rGefjynfe,fwdk YwGif ae&mtES H Y tjym; rd k;xpfcsKef;&G mNyD; ae&muGufí rk d;BuD;Ed kifonf/
ppfud kif; wd kif;a'oBuD;(atmufyd kif;)wGif ae&mpdyfpdyf rd k;xpfcsKef;&G mNyD; ae&muGufírd k;BuD;Ed kifonf/ &cd kifjynfe,fwGif ae&mtES H Utjym; rd k;xpfcsKef;&G mNyD;a'otvkduf rk d;BuD;EdkifaMumif;rd k;av0oESifhZvaA'nTefMum;rIOD;pD;XmerS xkwfjyefcsuft& od&onf/ (jref rmh tvif ;)
8/20/2019 mal 17.7.15.pdf
11/40
aomMum? Zlvd kif 17? 2015
2015 ckESpf? Zlvd kif 16 &uf? Mumoyaw;aeY aps;yd wf csd ef v,f ,mxGuf ukef ESif h opf oD ;0vH aps;EI ef ;rsm;
pOf trsKd ;tpm; xG uf &S d &ma'o ,l epf aps;uG uf aps;EIef ;(usyf ) ysrf ;rQ ted rf h qHk;rS tjrif hqH k;
1 ay:qef;(qef ) e,fpH k(zsmyH k? a';'&J? ajrmif;jr? ykodrf? a&Tbd k ) wpfwif;cG J 0g;wef;vrf;ukefpnf'd kif 33500 rS 44500
rS wf csuf - qef aps;EIef ;Nid rf aeygonf
2 ZD&m^{nh frx(qef ) wpfwif;cG J 0g;wef;vrf;ukefpnf'd kif 17000 rS 20700
3 ipdef(qef ) wpfwif;cG J 0g;wef;vrf;ukefpnf'd kif 19500 rS 21500
4 NrD;wH k;(qef) wpfwif;cG J 0g;wef;vrf;ukefpnf'd kif 27000 rS 28500
5 qif;oG,fvwf(qef ) wpfwif;cG J 0g;wef;vrf;ukefpnf'd kif 21500 rS 22000
6 aumufn§if;(qef ) bd kuav; wpfwif;cG J 0g;wef;vrf;ukefpnf'd kif 18500 rS 23000
7 rwfyJ (FAQ)(yJ ) wpfwef bk&if haemifukefpnf'dkif 1366000
8 ESrf;nd K(ESrf;) wpftdwf rEÅ av;ukefpnf'kdif 84000 rS 85000
9 ESrf;jzL(ESrf;) wpftdwf rEÅ av;ukefpnf'kdif 95000 rS 100000
10 ESrf;euf(ESrf;) wpftdwf rEÅ av;ukefpnf'k dif 110000 rS 150000
11 MuufoGefeD qdyfjzL? rH k&G m wpfydóm bk&ih faemifukefpnf'd kif 500 rS 900
12 MuufoGefjzL MuLukwf wpfydóm bk&ihfaemifukefpnf'd kif 1960 rS 2000
13 MuufoGefjzL atmifyef; wpfydóm bk&ifhaemifukefpnf'd kif 1900 rS 2550
14 tmvl; [J[d k;? atmifyef; wpfydóm bk&ih faemifukefpnf'd kif 330 rS 860
15 uRJaumoD; armfvNrd Kif wpfvH k; oD&dr*Fvmaps;ukefpnf'd kif 800 rS 2800
16 o&ufoD;(&ifuG J ) wpfawmif; oD&dr*Fvmaps;ukefpnf'd kif 11000 rS 18000
17 o&ufoD; (pdefwvH k;) wpfzm oD&dr*Fvmaps;ukefpnf'd kif 12000 rS 19000
18 e*g;armufoD; wpfjcif; oD&dr*Fvmaps;ukefpnf'd kif 12000 rS 16000
v,f ,mpd kuf ysKd ;a&;ESihf aps;uGuf owif ;tcsuf tvuf tzGJ U (AMIT) rS ay;yd kYonf/
Zlvd kif 15 &uf naeyk dif;ESif h Zlvk dif 16 &uf eHeufyd kif;upwifNyD;um;vrf;r a&ausmfonf h ae&mteD;wGif a&pkuefwl;í vQHwuf onhf ajrmif;a&rsm;udk wm0ef&Sd olrsm;u pufjzif h pkyfxkwf&Sif;vif;aqmif&GufMuonf/
]]rd k;tqufrjywf &GmoGef;wmaMumif h um;vrf;ray:ajrmif;a&vQH wufwmyg/ t&ifu rd k;&G moGef;csdef qd k 'Da&awGu rdwD¬vmwuúod kvf xJu uefxJudkpD;0ifawmh vrf;ray: a&rvQHwufygbl;/ rdwD ¬vmwuúod kvfuefxJrSwpfqifh ynm
a&;aumvdyf a&ajrmif;xJud k pD;0if NyD; tJ'DurS aygufacsmif;&yfuGuf aA'guef(a&qd k;uef )xJud k pD;0if wmyg/
]]tckawmh rdwD ¬vmwuúod kvf uefxJ 'Da&awGpD;0ifcGif hr&S datmifvkyfxm;wmrd k Y vrf;ay:a&vQHwmyg/ vuf&S dawmh ay 1100 ausmf avmufuG ma0;wJ h rdwD¬vmynma&;aumvdyfteD; ajrmif;xJudk a&ydkufoG,fwef;NyD; pkyfxkwf &Sif;vif;aew,f/ a&vQHwJ hvrf;rab;rS m a&pkuefi,fud k pufeY Jwl;NyD; tJ'Duaewpfqif h pufeY Jpkyf xkwfwmyg/ rd k;aemufxyf&G m&if
awmh rvG,fao;bl;/ vuf&d S tajctaeudkvnf; Nrd KUe,f? c½d kif?wkdif;a'oBuD;tqifhqif h wm0ef &S dolawGxH wifjyxm;ygw,f }}[k NrdKUe,fpnfyifom,ma&; aumfrwD 0if oef Y&Sif;a&;XmepdwfrS OD;nDnD atmifu ajymonf/
,cifu rdwD ¬vmwuúod kvf teD; rdwD ¬vm-ausmufyef;awmif;um;vrf;wpfzuf&S d atmifqef;e,fajr&yfuGuf vlaetdrfrsm;rS pGef Yypfonh fa&qd k;rsm;onf rdwD ¬vmwuúod kvfueftwGif;od k Y pD;0ifcJ hNyD;,if;uefxJwGif a&qd k;rsm; jynh fvQH
rsm;jym;vmcsdefwGif teY Hqdk;rsm;xGufí vrf;oGm;vrf;vmrsm;aeYpOf½SL½d IufaecJ h&onf/ xd k YaMumif h rdwD ¬vmwuúod kvfuefxJod k Y pGef Yypf a&qd k;rsm; xyfrH0ifa&mufjcif;r&Sdap&ef aqmif&Gufxm;jcif;jzpf aMumif; wuúod kvfygarmu©csKyf a'gufwm ud kud kausmfpd k;u ajymonf/
]]rdwD ¬vmwuúod kvf a&uef u a&aouefjzpfygw,f/'Duae b,frSrpD;qif;oGm;bl;/wpfavmu uefxJud k &yfuGuf twGif;u pGef Yypfa&qd k;awG 0ifa&mufpD;qif;wm jynhfvQH
awmh teY Hqd k;awG xGufvmw,f/tJ'gud k ay 1000 avmufuG ma0;wJ h ausmif;{&d,m ae&mwpfckqD a&yd kufoG,fwef;NyD; tif*sifpuf eYJ pkyfxkwf&Sif;vif;ypf&w,f/'gaMumif h &yfuGufxJu pGef Yypf a&qd k;awG rdw¦Dvmwuúokdvf a&uefxJ pD;0ifrcHawmhwmyg/trSefu ausmif;a&S UteD;&yfuGufxJrSm pm;aomufqk difawG? vlaetdrfawG? abmf'gaqmifawGupGefYypfwJha&qkd;awGudk pepfwuspGef YypfwJ ha&qk d;xkwfajrmif; jyKvkyf ay;&rS mjzpfygw,f/ tJ'Dvd k a&qd k;
xkwfajrmif; taumiftxnfazmfr,fqd k&if uRefawmfhtaeeJ Yvnf;vltiftm;a&m? twwfynm&Sif tm;a&m? vk dtyf&ifarmfawmf,mOf ygpd kufxkwf 0d kif;0ef;ulnDzd kY tqifoif hyg}}[k rdw¦ Dvmwuúod kvf ygarmu©csKyf a'gufwm ud kud kausmfpd k;u ajymonf/
rdw¦ Dvmwuúok dvf a&uef twGif;rS a&qdk;rsm; rdw¦ Dvmynma&;aumvdyf {&d,mtwGif;0ifa&mufpD;qif;rI r&SdaMumif;,if;aumvdyfrS ausmif;tkyf q&mBuD; OD;Ad kvfjrih fu ajymonf/
rdw¦ Dvmwuúod kvf a&uefbuf
u a&qk d;awGynma&; aumvdyf twGif;ud k 0ifa&mufpD;qif;oG m;
wmrsKd;r&Sdygbl;/ uRefawmfwkdY ynma&;aumvdyfu pGef Yypfa&awG uk dvnf; ausmif;a&S U a&qd k;xkwf ajrmif;xJu yd kufBuD;uwpfqif h pGefYxkwfwmyg/ tJ'DydkufBuD;ua&vQHwuf&ifawmh vrf;ay:a&vQH wufwwfw,f/ uRefawmfuawmhtJ'grsKd;a&vQHwuf&if pnfyifukd csufcsif;taMumif;Mum; aqmif &Gufygw,f}}[k 4if;u qufvuf ajymjyonf/
tqd kyg rdw¦Dvm-ausmufyef;awmif; um;vrf;ray:wGif ajrmif;a&vQHwufaerIrS m vGefcJ h onfh ckepf&ufcef Yu rd k;aeYpOf
&G moGef;csdefupí jzpfay:aecJ hNyD;jzwfoef;oG m;vmolrsm; aeYpOf
tcufawG Uvsuf&S daMumif; ajrmif;a&vQHonfh vrf;rteD; aps;qdkif zGif hvSpfa&mif;csaexd kifol trsKd;orD;wpfOD;u ajymonf/
]]ckepf&ufavmuf MumoG m;NyD/t&ifwkef;u rd k;&G mvd k Yvrf;ay:rS ma&vQH&if rdw¦Dvmwuúodkvf a&uefxJ pD;0ifoG m;wm tckawmhpD;0ifrcHawmhbl;/ vrf;ab; a&vQH wufwJ hab;em;rS m vQyfppfx&ef pazmfrmwpfvHk;vnf; &Sdw,f/NyD;cJhwJh&ufawGu tJ'Dx&ef pazmfrm tkwfcH kwpf0ufavmuf a&wufw,f/ wcsKdUuawmh&yfuGuftwGif; Mum;vrf;awGu
0ifNyD; armfawmfqkdifu,fawG a&S mifuGif; armif;ESifMuw,f}}[k
4if;u qufvufajymjyonf/rdw¦Dvm-ausmufyef;awmif;
um;vrf;ray:wGif tvsm;ay200 cefY &Snfvsm;onfh ajrmif;a&vQHwufrIud k Nrd KUe,fpDrHcef YcG JrIaumfrwDOuú| OD;rsKd;vd Iif? Nrd KUe,fzG H UNzd K;wkd;wufa&; taxmuf tuljyKaumfrwD? Nrd KUe,fpnfyifom,ma&;aumfrwD? aus;vufa'ozGHUNzdK;wdk;wufa&;OD;pD;Xme?jrwfEd k;ol aqmufvkyfa&;ukrÜPDESih f wm0ef&Sdolrsm;yl;aygif;í&Sif;vif;aqmif&Gufvsuf &S daMumif;od&onf/
csrf ;om(rd w¦Dvm)
rd wD ¬vm Zlvkd if 16
rEÅav;wkd if ;a'oBuD; rd wD ¬vmNrd KUe,f atmif qef ;&yf uG uf e,f ajr rd wD¬ vmwuúod kvf teD; rd wD ¬vm-ausmuf
yef ;awmif ; um;vrf ;ray:wG if vG ef cJh onhf ckepf &uf ausmf cef Y rS pwif NyD ; ajrmif ;a&vQHwuf rI rsm;jzpf chJ &m jzwf oef ;oG m;vmonh f a'ocH jynf ol rsm;ES if h c&D ;oG m;jynf ol rsm;onf oG m;vma&;twG uf rsm;pG mtcuf tcJ awG UcJ h onf/
uef Y bvl Zlvkd if 16
ppfud kif;wd kif;a'oBuD; uef YbvlNrd KUe,fü Zlvk dif 15 &uf nydkif;urk d;onf;xefpG m&G moGef;rIaMumih f yif homwd kufe,f tif;raus;&G mtkyfpk
yif;wJaus;&G mteD;&S d rif;jyifqnf\ a&od kavS mifyrmPrS m 677 ayjzpfNyD; Zlvk dif 16 &uf eHeuf 11 em&Dcef YwGif 678 'or 8 ay jrih fwufvmaMumif; od&onf/
xk d Ytwl ayukef;(w)aus;&G mtkyfpk acsmif;Mum;aus;&G mteD; acsmif;Mum;acsmif;a&rS mvnf; ajcmufaycef Y&S dvmojzih f ,mOfrsm;jzwfoef;oG m;vmEk difrIr&S daMumif; od&onf/
uefYbvlNrdKUe,f aZmfacsmif;blwmESihf uHBuD;blwmMum; rd kifwd kif trSwf (520^1) ESih f(520^11) Mum;wGif 14 vufrcef Y? csyfoif;blwmESih f uHBuD;blwmMum; rk difwd kiftrSwf (518^13)ESih f (518^17)Mum;wGif oH k;vufrcef Y rD;&xm;oHvrf;ay:wGif a&ausmfaeaomaMumih f aumvif;bufrSvmaom trSwf(46) tpkefaumvif;&xm;onf aZmfacsmif;blwmü Zlvk dif 16 &uf eHeuf 7 em&DwGif vnf;aumif;?rEÅ av;bufrSvmaom trSwf (41) tqeftjref&xm;onf csyfoif;blwmü Zlvk dif 16 &uf eHeuf 7 em&DcG JwGif vnf;aumif; &yfwef Yxm;&íaZmfacsmif;&Juif;ESif hcsyfoif;&Jpcef;wd k YrS &Jtkyf? wyfMuyfBuD;ESih f wyfzG J U0if rsm;u c&D;oG m;jynfolrsm;twGuf vH kjcH Ka&; apmih fa&S mufay;vsuf&Sd
onf/csyfoif;aus;&G m Nrd KUr&yfuGuf ta&S Ubufuyfvsuf&S d qkdifacsmif;
a&vQHí &yfuGuftwGif; oH k;aycef Ya&rsm;0ifa&mufvsuf&S d&m uef YbvlNrdKUrS wm0ef&S dolrsm;? Nrd KUe,frD;owfwyfzJG UESih f t&efwyfzG J U0ifrsm;? aus;&GmtkyfcsKyfa&;rS L;ESih f tzJ G U0ifrsm;? csyfoif;aus;&G m&Jpcef;rS &JwyfzJG U0ifrsm;ESih f vlrIa&;toif;tzG J U0ifrsm; yl;aygif;í ulnDapmih fa&S mufa&;vkyfief;rsm; aqmif&Gufay;vsuf&S daMumif; od&onf/
tqk dyg a&BuD;rIaMumih f vlESih f wd&pä mefrsm; xdcd kufysufpD;qHk;½IH;rIr&S daMumif;ESih f ,if;aeY uef YbvlNrdKU\ rd k;a&csdefonf 4 'or 62 vufr&S daMumif; Nrd KUe,frd k;av0oESih f ZvaA'nTefMum;rIOD;pD;Xme½H k;rS od&onf/ atmif 0if ;Nid rf ;(uef Ybvl)
rif ;vS Zlvkd if 16
Nrd KUe,f tpm;taomufESif h aq;0g;uGyfuJa&; aumfrwDESifh ukefoG,frIjr§if hwifa&;ESif h pm;ok H;ol
a&;&mOD;pD;Xmewd k Y yl;aygif;usif;yaom pm;ok H;oltumtuG,fay;a&; Oya'taMumif; &Sif;vif;a[majymyGJud k om,m0wDc½d kif
rif;vSNrd KUe,f taxGaxGtkyfcsKyf a&;OD;pD;Xmecef;rü Zlvk dif 15 &ufeHeuf 9 em&DcG Ju usif;yonf/
a[majymyG JwGifc½d kifukefoG,frI
jr§if hwifa&;ESif h pm;ok H;ola&;&mOD;pD;XmeOD;pD;rSL; OD;nGef Yoef;u pm;ok H;ol\tcGif hta&;ESif h wm0efrsm;? pD;yG m;a&;vkyfief;&Sifrsm;\ tcGih fta&;ESih f wm0efrsm;? pD;yG m;a&;vkyfief;&Sifrsm;twGuf wm;jrpfcsufrsm;?pm;ok H;&efroifhaom rkef YrsKd;pk Hrsm;
taMumif;udk &Sif;vif;a[majymonf/
a[majymyG JwGif ukefoG,frI jr§if hwifa&;ESif h pm;ok H;ola&;&mOD;pD;XmerS 0efxrf;rsm;? usef;rma&;? ynma&;? pnfyifom,maps;aumfrwD0ifrsm;? Xmeqdkif&m
wm0ef&S dolrsm;u NrdKUraps;&S d rkef Yqk dif BuD;rsm;ESif h ausmif;rkef Yaps;wef;qk dif rsm;ud k oGm;a&mufppfaq;NyD