Download - Lisans anlaşmalarının müzakeresi son

Lisans Anlaşmalarının Müzakeresi.

Burak AYDIN Burak AYDIN

Marmara Üniversitesi Üretim Yönetimi ve Pazarlama Marmara Üniversitesi Üretim Yönetimi ve Pazarlama

1

Lisans MüzakereleriLisans Müzakereleri

Sunum İçeriğiSunum İçeriği

• Lisans anlaşmalarının müzakeresi• Lisans Türleri

– Patent lisansları– Know how lisansları

• Patent• Tescilli tasarım• Tasarım hakları• Tescilli marka• Copyright(telif hakkı )

2

İŞ PLANIİŞ PLANIÜrün YönetimiÜrün YönetimiLisans MüzakereleriLisans Müzakereleri

3

Burak AYDIN & Aylin VELİOĞLU

PATENT NEDİR ?Bir sınai veya ticari buluşun, imal ve satış

hakkının belli bir süre için bir şahsa veya firmaya ait olduğunu gösteren devletçe onaylı resmi

belgedir.

Patent kendisini fiziki bir objede gösteriyor olsa da, doğası gereği

gayrımaddi bir nitelik taşımakta, bir bilgi şekli olarak ortaya çıkmakta, bu

nedenle birden fazla kişi tarafından farklı yerlerde, herhangi bir şekilde

tüketilmeksizin kullanılabilmesi mümkün olabilmektedir.

İŞ PLANIİŞ PLANIEş Zamanlı Kalite Krizi Eş Zamanlı Kalite Krizi Ürün YönetimiÜrün YönetimiÜrün YönetimiÜrün YönetimiLisans MüzakereleriLisans Müzakereleri

4


PATENT SİSTEMİNİN AMACI

Yenilikçi düşünceyi ödüllendirerek, buluş sahiplerini teşvik etmek

(Tescil Sistemi)

Bilginin paylaşımını sağlayarak, teknolojik ilerlemeyi hızlandırmak

(Patent Veritabanları)

İŞ PLANIİŞ PLANIEş Zamanlı Kalite Krizi Eş Zamanlı Kalite Krizi Ürün YönetimiÜrün YönetimiÜrün YönetimiÜrün YönetimiLisans MüzakereleriLisans Müzakereleri

5

PATENT LİSANS SÖZLEŞMESİ

Ticari firmaların ve ülkelerin ekonomik bakımdan gelişip büyümesi

teknolojiyi üretmeleri kadar teknoloji transferine de bağlıdır. Her ticari

firmanın ve ülkenin, ihtiyacı olan teknolojileri kendisinin üretmesinin

imkansızlığı ülkeler arasında belirli teknolojilerde uzmanlaşılmasını ve

teknoloji transferini zorunlu kılmıştır.

Ürün YönetimiÜrün Yönetimi

6


İŞ PLANIİŞ PLANIEş Zamanlı Kalite Krizi Eş Zamanlı Kalite Krizi Ürün YönetimiÜrün YönetimiÜrün YönetimiÜrün Yönetimi

PATENTBir buluşun kullanımı için sahibine

belirli bir süre ile tanınan tekel hakkıdır

ve

bu hakkı gösteren belgenin adıdır.

BULUŞBir probleme yeni bir teknik çözüm

getirilmesi veya bir işin gerçekleştirilmesi için önerilen yeni

metotlar ya da yeni ürünler.


7



Hangi Buluşlara

Patent Verilir?


8



YENİLİK, BULUŞ BASAMAĞI, SANAYİYE UYGULANABİLİRLİK

9

YENİLİKBir buluşun patentle korunabilmesi için öncelikle yeni olması;

sözkonusu olduğu teknik alanda varolan bilgiye göre yeni bir özellik getiriyor olması gerekir. İşte varolan teknik alan bilgisine “tekniğin

bilinen durumu” denir Bir patent başvurusun yeni olup olmadığı teknik konuda uzman olan kişilerin bu alanda tüm veritabanlarını taramaları araştırma yapmaları sırasında ulaşacakları bilgiyle netleşir. Bir belge

konusu itibariyle teknik konuyu net bir şekilde anlatıyorsa yeniliği bozar.


10

BULUŞ BASAMAĞI

Buluş ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından tekniğin bilinen durumundan belirgin bir şekilde çıkarılamayan bir faaliyet

sonucu gerçekleşmiş ise tekniğin bilinen durumunun aşıldığı kabul edilir. Tekniğin bilinen durumu ile sözkonusu buluş arasında son

derece açık şekilde görülebilir bir fark olmalıdır. Ayrıca buluşun yaratıcı bir aşama gerçekleştirmiş olması gerekmektedir.


11

SANAYİYE UYGULANABİLİRLİK

Ürün YönetimiÜrün Yönetimi

Patentlenebilirlik unsurlarının üçüncü kriterini sanayiye uygulanabilirlik oluşturur. Yani buluş sanayiye

uygulanabildiği sürece patentlenebilir. Bu kriter daha çok ilaç sektöründeki patent başvuruları için önem

taşımaktadır. Başvuru sahipleri bir hastayı tedavi etme yönteminden itibaren patent koruması almayı

düşünmektedirler ki bu tür hasta tedavi ve teşhis yöntemleri gerek Türkiye’de gerekse pek çok Avrupa

ülkesinde sanayiye uygulanabilir olarak kabul edilmemektedir.


12


İŞ PLANIİŞ PLANIEş Zamanlı Kalite Krizi Eş Zamanlı Kalite Krizi

Başvuru

Araştırma

Yayın

İnceleme

Tescil

Patent Sistemi


Yeni nesil sizlerin eseri ... 13

Patent ihlali cezaları

1-4 yıl hapis

Para cezaları

1 yıl ticaretten men ve iş yeri kapatma


14


LİSANS SÖZLEŞMELERİÜlkelerin ve firmaların ihtiyaçları olan her

türlü teknolojiyi kendilerininüretmesi imkansızdır. Bu durum her zaman

ve mekan için geçerli olmaklabirlikte özellikle gelişmekte olan ülkelerde ve

bu ülkelerin şirketlerinde bu zordurum daha da önemlidir ve çeşitli yollarla

aşılmaya çalışılmaktadır. Buyollardan birisi de lisans sözleşmeleridir. Bir

başka deyişle teknolojinin birülkeden diğerine, bir kişi ya da kuruluştan

ötekine transferinde lisanssözleşmeleri önemli rol oynamaktadır.

İŞ PLANIİŞ PLANIEş Zamanlı Kalite Krizi Eş Zamanlı Kalite Krizi Ürün YönetimiÜrün YönetimiLisans MüzakereleriLisans Müzakereleri

15

LİSANS SÖZLEŞMESİ KAVRAMI

Lisans kavramı ve ilgili düzenlemeler Türk Hukukunda yeni bir kavram

olarak karşımıza çıkmaktadır. Ekonomik değeri olan gayrımaddi mallar

üzerinde hak sahipliğinin tanınması, beraberinde bunların kullanım hakkının

üçüncü kişilere devri sonucunu da doğurmuş ve böylece lisans sözleşmeleri

ortaya çıkmıştır. Buna göre, fikri mülkiyet haklarının sahibine tanıdığı

kullanma hakkının devri, lisans sözleşmeleri ile mümkün olmaktadır. Lisans

sözleşmeleri; know-how, franchise, joint venture sözleşmeleri ile birlikte

günümüz sosyo-ekonomik hayatında sıklıkla karşılaşılan sözleşmelerdendir.

16

LİSANS SÖZLEŞMELERİNİN İŞLEVLERİ

Lisans sözleşmesinin işlevleri diğer iki taraflı sözleşmelere göre daha

fazladır. Bu sözleşme ile lisans alan kişi lisans konusu hakkı kullanma

hakkının yanında, lisans konusu malın sahip olduğu bütün ayrıcalıklara sahipolmakta buna karşılık lisans sahibi de sahip olduğu haktan ekonomik fayda

elde etmektedir.


17

LİSANS SÖZLEŞMELERİNİN İŞLEVLERİ

Her ne kadar bu sözleşme ile ortaya konulmuş olan bir eserin ticariolarak değerlendirilmesi söz konusu olsa da lisans sözleşmelerinin işlevleribundan daha fazladır. Lisans sözleşmelerinin ekonomik işlevi dışında enönemli işlevi teknoloji transferi sağlamasıdır. Özellikle sanayi ve tüketimürünleri alanında gelişmekte olan ülkeler teknoloji üretmedeki eksikliklerininlisans sözleşmeleri aracılığıyla teknoloji transferi ile gidermektedir.

Ürün YönetimiÜrün YönetimiLisans MüzakereleriLisans Müzakereleri

18

Bu da uygulamada daha çok patent ortaklıkları şekilde karşımıza

çıkmaktadır. Bu tür ortaklıklar ve lisans sözleşmesine konu olan hakkın bir

başkasına devri, lisans alanın piyasada hakim konuma gelerek rekabeti

bozan bir durum doğurabilmektedir. Bunun yanı sıra lisans sözleşmesi ile

lisans sahibi ihtiyacı olan bir gayrımaddi hakka erişmekte ve bu sayede

imkanlarını geliştirerek daha kolay rekabet edebilir duruma gelebilmektedir.


19

Lisans sözleşmesinin bir diğer işlevi de aynı topluluğa bağlı şirketler

arasında kazanç aktarımını mümkün kılmasıdır.Lisans sözleşmeleri hakkın izinsiz kullanımında

ödenecek tazminatıntaraflar arasında lisans sözleşmesi olsaydı

ödenecek olan lisans bedelidikkate alınarak hesaplanması yoluyla tazminat

belirleme işlevi ile hukukiuyuşmazlıklarda sulh aracı işlevlerini de yerine

getirebilmektedir


20

Buna göre,lisans sözleşmelerinde taraflardan birisi lisans

vererek bir hakkın kullanımınıdevrederken, diğer taraf bunun karşılığında bir

bedel ödemek borcu altınagirmektedir. Ödenecek bedel genellikle belli bir

miktar para iken bazen parayerine başka edimlerin de kararlaştırıldığı

görülmektedir. Lisanssözleşmelerinin karşılıksız olduğu haller tek

tarafa borç yükleyen birsözleşmenin olduğu durumlardır. Lisans için

herhangi bir bedelödenmeyeceği müzakere edilip kararlaştırıldığı

durumlarda serbest lisans söz konusu olur.


• LİSANS ANLAŞMALARI• Lisans verme günümüzde yaygın bir şekilde uygulanmaktadır.

Örneğin Japonya’da satılmakta olan ilaçların yaklaşık % 50’si, Avrupa ve ABD şirketlerinin lisansı altındadır.

• Coca-Cola firması yaklaşık 30 ülkede, 200 lisans alana, 3000’den fazla ürün için, marka adını lisans verme yoluyla kullandırtmaktadır. Türk firmalarının da lisans verme yoluyla dış pazarlara açıldıkları da görülmektedir. Örneğin alkollü içecekler sektöründe iç Pazar lideri olan Efes Pilsen firması Almanya gibi bira sektöründe oldukça ileri olan bir ülkede lisansla üretim yolunu tercih etmiştir.

21


• Lisans verme kavramı; dış pazarlara girmede, endüstriyel ya da ticari uzmanlığın, belli birbedel karşılığında, kiralanması ya da satın alınmasını sağlayacak bir anlaşmadır. Başka bir deyişle,uluslar arası pazarlara girmek isteyen bir işletme tarafından yurt dışındaki yerel bir üreticiye üretimve/veya satış izni veya yetkisi verilmesidir.

• Lisans verme; royalti, lisans ücreti gibi bir bedel karşılığında gerçekleşir. Lisans verenin, lisans karşılığında istediği bedel; sektöre, lisans verenin marka değerine, anlaşmanın süresine, lisans alanın ülkesindeki ekonomik koşullara vb. farklılık gösterir. Bir diğer ödeme şekli karşılıklı lisans vermedir. Firmalar karşılıklı olarak patent ya da know-how’larını kullanırlar. Lisansı verilen değer; bir patent, ticari sır, telif hakkı, tasarım, marka adı, teknik know-how, ürün formülasyonu ya da şirketin adı olabilmektedir

22


• LİSANS ANLAŞMALARININ AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI• Doğrudan yabancı yatırım, ortak girişim gibi diğer uluslar arası

pazara giriş şekillerine göre daha az risk taşımaktadır.Lisans verme, lisans veren açısından büyük sermaye yatırımı gerektirmemekte ve yatırımın geridönüşü hızlı olabilmektedir.

• Lisans verenin pazara girişte karşısına çıkabilecek gümrük tarifeleri, ithalat kotaları, yüksek taşıma ücretleri gibi engellerle karşılaşmasını önler. Ayrıca doğrudan dış yatırımın kısıtlandığı ülke pazarlarına lisans verme stratejisiyle girilebilir. Global bir firmanın markasını lisans vermesi bir bakıma bedava reklam imkanı sağlamaktadır.

23

• •

Lisans vermenin lisans alana sağladığı yararlar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Lisans anlaşmaları, lisans alanın, ürüne ait mevcut marka değerinden faydalanmasına olanak sağlar.Çünkü yeni bir marka yaratmak ve onu yerleştirmek uzun ve maliyetli bir süreçtir.Lisans alana, daha önceden lisans veren tarafından belirlenmiş stratejiler doğrultusunda belli bir satış garantisi sağlanmaktadır.Lisans alana araştırma-geliştirme maliyetlerinde tasarruf sağlanmaktadır. Çünkü yeni bir ürün geliştirmek yüksek maliyetli bir yatırımdır.

• • Lisans verme, lisans verenin markasını farklı ürün kategorilerine yayabilmesine olanak sağlamaktadır.Dış yatırım gibi diğer uluslararası pazara giriş şekillerine göre, lisans verme, lisans alanın ülkesindeki milliyetçi politikaların daha az tepkisini çekecektir. Çünkü bazı ülkeler yabancı firma sahipliğine karşı hassas bir yapı içinde bulunmaktadır.Lisans anlaşmaları, lisans verene, bulunduğu sektörler dışındaki sektörlerden kazanç elde etmesini sağlar.

24

• Lisans Anlaşmalarının Dezavantajları

• Lisans verenin sahip olduğu rekabete yönelik bilgi ve deneyimini lisans alana aktarması bir süre sonra olası rakipler yaratabilir. Üstelik bu rakipler aynı ürünü daha ucuza mal ederek, daha düşük fiyatla satabilirler.

• Lisans anlaşmalarının uluslararası pazara giriş stratejileri içinde en düşük kar getiren strateji olduğu söylenebilir. Düşük risk beraberinde düşük karı getirir. Lisans verenin kazancı genelde % 2 ile % 7 arasında değişmekte, bu da doğrudan yatırım gibi stratejilere göre düşük bir getiriye neden olmaktadır. Japonya gibi bazı ülkelerde yasalar nedeniyle, lisans alanı korumak için, lisans anlaşmasının iptali zor olmaktadır. Bu da lisans verenin ürününün üzerindeki haklarını geri almasına engel oluşturmaktadır. Lisans verenin özellikle pazarlama faaliyetleri üzerinde kontrolü bulunmaması durumunda, lisans alan firma pazara gereken önemi vermeyebilir ve dolayısıyla düşük satış rakamlarına razı olabilir.

25


• Lisans alan firma lisansa ödemiş olduğu yüksek bedeli fiyatlarına yansıtabilir. Bu durum tüketici aleyhine bir durum yaratarak, satışları olumsuz etkileyecektir.Lisan alan, ürün kalitesinde gerekli standartları tutturamazsa, ürünün dünya çapında prestiji sarsılabilir. Lisans verenin pazarla etkileşimi azalacağı için yönetim ve kontrol alanı daralır.Lisans anlaşması sürecinde bazen üretim, yönetim, organizasyon, know-how gibi konularda transfer ve uyum sorunları yaşanabilir

26


27

Know-How

Bir işletmenin, üretim yöntemleri ya da teknolojisinin, bir başka firmaya satılması

veya kiralanması.Kısaca bir üründen ya da yöntemden en verimli

ve kolay biçimde yararlanabilmek için o konudaki bilgi ya da başka bir ifadeyle ticari

sırların tümüdür.Sözleşmeye dayalı, direkt bütünleşmiş bir

pazarlama sistemidir. Bu sistemde know-how ve markanın imtiyaz hakkı sahibi, belirli süre,

koşul ve sınırları kapsayan anlaşmayla bağımsız yatırımcılara sistemini ve markasını

kullandırır.


Know how

• Know-how ,özünde teknoloji transferini de içeren ,belirli bir alana ait özel bilgi,beceri ve yeteneklerin buluştuğu teknoloji ile eş anlamlı olarak kabul edilebilir.Know-how sahibi olmak,teknolojiye sahip olmak olarak düşünülebilir;fakat bu direkt olarak teknolojinin bizzat kendisini satın almak değil aynı zamanda bu teknolojinin gerektirdiği eğitime,yatırıma ,çalışmaya ve bilgi birikimine de sahip olmakla eşdeğerdir.

28


Know how

• Know-how,temel olarak uluslararası teknoloji transferiyle yakından bağlantılıdır.Uluslararası teknoloji transferinde elde edilen teknolojilerin özümsenerek uyarlanması,uygulanması geliştirilmesi ve yayılmasını kapsayan bir sürece tanıklık edilmektedir.Uluslararası teknoloji transferi yöntemleri çok çeşitli şekillerde olmakla beraber an hatlarıyla;doğrudan yabancı sermaye yatırımları,teknoloji transfer sözleşmeleri (lisans anlaşmaları,yönetim sözleşmeleri,teknik yardım sözleşmeleri,anahtar teslim sözleşmeleri,teknik işbirliği),makine ve donanım,leasing,yabancı uzman çalıştırılması,serbest bölgeler uygulamaları,uluslararası taşeronluk, ar-ge faaliyetleri olarak gerçekleştirilebilmektedir

29


Know how lisanslar

• Çok uluslu firmalardan teknoloji patentini satın alan veya lisans anlaşması yaparak teknolojiyi transfer eden yerli firmalar,ülkelerinde bu haklar yeterli düzeyde korunmadığı hallerde aynı sektörde faaliyette bulunan rakiplerinin haksız rekabetiyle karşılaşacaklardır.Bu tip ülkelerde fikri ve sınai hakların ihlaline karşı caydırıcı yasal düzenlemelerin eksikliği durumunda rakip firmalar hiçbir külfete katlanmadan diğer firmaların aleyhine üstünlük kazanabilirler.Bu itibarla,gerçek anlamda teknoloji transferini gerçekleştirmek konusunda ciddi firmalar önemli zorluklarla karşılaşabilirler çünkü,çok uluslu firmalar söz konusu olumsuz şartlardan dolayı çekingen davranabileceklerdir.

30


31

Know-How Lisans Sözleşmesi İle Karşılaştırılması

Know-how sözleşmesi, taraflardan birine diğer tarafa belirli bir bilgi ve

deneyimi açıklama ve kullanımına izin verme, buna karşılık know-how alana

belirli bir bedel ödeme borcu yükleyen sözleşmedir. Her iki sözleşme bir

bilginin kullanımını içerse de patent lisans sözleşmesinin konusu olan patent,

fikri mülkiyet hukuku tarafından korunmasına rağmen, know-how

sözleşmesinin konusu olan bilgi, beceri ve tecrübe hukuken korunmaz. Yine

patent lisans sözleşmesi sürekli bir borç ilişkisi doğurmasına rağmen, know how

sözleşmesi kural olarak sürekli bir borç ilişkisi doğurmaz


32

Know-How Lisans Sözleşmesi İle Karşılaştırılması

Ancak, uygulamada çoğunlukla know-how’ı da içeren patent lisans sözleşmeleri

kurulur. Buna göre henüz patent edilmemiş, ancak patent ettirilmesi

düşünülen bir buluşu içeren sözleşme, lisans sözleşmesi olmayıp know-how

sözleşmesidir. Özellikle patentli bir buluş ile ilgili olan üretim sırlarına ilişkin

know-how’lar patent lisans sözleşmesinin bir parçasını oluşturmakta ve lisans

sözleşmesinin konusu olan patentli ürünün kullanımına hizmet etmektedir.


33


34

Yenilik

Bir tasarımın aynısı, başvuru tarihinden önce dünyanın

herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece

küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edilir.

Ayırt Edici Nitelik

Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması, bu tasarımın

bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile herhangi

bir tasarımın yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamındadır.


35

Başarılı Tasarımlara Örnekler


36

TASARIM HAKKI

Tasarım hakkı da esyaya baglı olmayan ve gayri maddi mallar üzerindeki

mutlak haklardandır. Mutlak hak olmasının sonucu olarak, herkese karsı ileri

sürülebilen bir niteliktedir. Fikri ve sınaî haklardan olan tasarım hakkı, sahibine

inhisarî nitelikte yetkiler tanır. İnhisari yetki, tasarım sahibine haktan münhasıran

kendisinin yararlanmasını ve bu hakkına dayanarak tasarımın üçüncü kisilerce de

kullanımını önleyebilme imkânı tanır.Bu özeligi itibariyle tasarım hakkı aynı

zamanda piyasadaki rekabeti de sınırlandıran bir karakterdedir.


37

TASARIMI NEDEN KORUYALIM?


38

MARKA

Marka, bir teşebbüsün mal veya Marka, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal

veya hizmetlerinden ayırd etmeyi veya hizmetlerinden ayırd etmeyi sağlaması koşuluyla; kişi adları, sağlaması koşuluyla; kişi adları,

sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi ve ambalajları gibi malların biçimi ve ambalajları gibi

çizimle görüntülenebilen veya benzer çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla

yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretlerdirtürlü işaretlerdir


39

Marka ismi; markanın telaffuz edilen kısmıdır. Harfleri ve sayıları içerir.

Örneğin, Pepsi, Signal.Marka logosu; markanın söylenmeyen

sembol, dizayn veya diğerelemanlarıdır. Örneğin, Lacoste t-

shirtlerin’deki timsah logosu, Shellfirmasının kullandığı midye logosu.

Marka rengi ise, marka ismi ve logosunun önemli bir tamamlayıcısıdır.

Hedef kitle üzerinde renk standardizasyonunun gücü ve etkisi

çok yüksektir(Tek, 1997:353). Örneğin, Milka’nın mor

rengi.Lisans MüzakereleriLisans Müzakereleri

40

Kelime markaları önde gelen marka biçimleridir. Örnek; “Arçelik”,“Lipton” ve “Mercedes” .• Slogan markalar da marka olarak kullanılan bir diğer kelimeçeşididir.Örnek; “Hayatın Gerçek Tadı” (Coca Cola) , “Susuzluğunu Dinle”(Sprite) .• Soyadları hem ticaret ünvanı ve hem de marka olarak kullanılabilir.Örnek; Koç, Ford, Ülker.• İsimler de marka olarak kullanılabilir. Örnek; Hacı Bekir .• Bazen de isim ve soyadı birlikte marka olarak kullanılmaktadır.Örnek; Este Lauder, Calvin Klein, Gianni Versace,• Kelime sayı markaları mevcuttur. Örnek; 7 Eleven49• Sayı markaları mevcuttur. Örnek; 8x4• Şekiller (Aygıt) markaları. Örnek; Coca-Cola şişesinin biçimi gibi.• İşaret (Logo) markası. Örnek; Mercedes Logosu, Shell Logosu(midye kabuğu)• Markalar ambalajları ile tescil edilebilir.


Fikir ürünleri:

Kitap

Müzik

Resim

Heykel

Tasarım

logo

Web

Buluş

Software


42

TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ

FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI

SINAİ MÜLKİYET HAKLARI

PATENTLER /FAYDALI MODELLER MARKALAR ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR COĞRAFİ İŞARETLER ENTEGRE DEVRELER

HAKSIZ REKABETE KARŞI KORUMA TELİF HAKLARI VE İLGİLİ HAKLAR KÜLTÜR BAKANLIĞI


43

TELİF HAKLARI

FİKRİ MÜLKİYET

Fikri mülkiyet; ilim ve edebiyat, müzik güzel sanat ve sinema olmak üzere dört

ana kategoriden teşekkül eden fikir ve sanat eserleri telif hakları(copyrights) ile patent,

marka ve tasarım gibi sinai mülkiyet haklarını kapsayan bir üst kavramdır.


44

TELİF HAKLARI

FİKRİ MÜLKİYET

Fikri mülkiyet; ilim ve edebiyat, müzik güzel sanat ve sinema olmak üzere dört ana kategoriden teşekkül eden fikir ve sanat

eserleri telif hakları(copyrights) ile patent,marka ve tasarım gibi sinai mülkiyet haklarını kapsayan bir üst

kavramdır.Teknolojik gelişmeler doğrultusunda, fikri mülkiyet bilgisayar

programları ile veri tabanlarını da içerek fikir ve sanat eserlerini, patentler ile faydalı modelleri, Tasarımları, yarı iletken

topografyaları(çipler), dijital iletişimleri, markaları, ticaret unvanları ile diğer ad ve işaretleri, coğrafi ad ve işaretleri ve

açıklanmamış bilgileri kapsamaktadır. Doğrudan fikri mülkiyetin konusu içine girmemekle birlikte, kişisel

verilerin korunması ile veri bankaları da fikri mülkiyet ile ilgili görülmektedir.


Müzakere başladıktan sonra lisans anlaşmasına nasıl ulaşılacağı üzerinde düşünülmeye başlamalıdır. Kişi üzerinde en az baskıyı hissedecek şekilde yer almalıdır. Müzakere başladığında mucitler potansiyel lisançılar tarafından başarılı bir buluşçudan çok iyi bir satışçı konumuna düşmektedir.

45


• Büyük şirketler mucitlere yaklaşıyorsa mucitler bilmeliler ki potansiyel lisans anlaşması müzakereleri zaten başlamış demektir.

• Mucitler lisans partnerlerine ulaşana kadar teknolojilerini geliştirerek potansiyel lisans değerlerini artırabilirler. Teknolojilerini geliştirme yolunda yayınlar takip ederek, konferanslara katılarak, lisanslama uzmanlarının aradıkları teknojileri anlattıkları makaleleri takip ederek, finansal ve stratejik hedeflerini karşılayabilirler.

46


• Örnek olarak FEDERAL EXPRESS kurucusu, Fred Smith’in müzakere masasından uzak durarak değer kattığını gösterebiliriz.

• Fred Smith birkaç yıl önce çok daha aktif bir Nakliye şirketi olan Flying Tigersın lisansını satın almak istedi. Flying Tigers çalışanları sendikalıydı. Müzakereler başlamadan, Fred Smith ve altındaki çalışanlar sendikalar hakkında alay edici sözler söylüyordu. Flying Tigers yönetimi buna karşılık ne tavizler verebileceğinin hesaplarını yaptılar.

47


LİSANS MÜZAKERESİ• Şirketin konumu anlaşılmalı. • Kişisel ve mesleki dürüstlük gösterilmelidir. • Müzakereler sona erdiğimde olumsuz sonuçlara katlanacak

cesarete sahip olunmalıdır.. Esnek olmaya çalışın. Çoğu lisans anlaşmaları her iki taraf da ne istediğini alma karşılıklı olarak kabul edilebilir yollarını bulmak sırasında uzlaşmaya varırlar.

• Ancak, müzakerelerde psikolojik karmaşa olabilir. İnsan kimyası gereği, kabul edilebilir bir anlaşma olanağı yok olabilir.. Bu nedenle, kontrolün sizde kalması için neler yapabileceğinizi planlamalısınız. Bunları devamında hiçbir avantajı görmezseniz, kontrol altında tutmak için tek yol müzakereden çekilme yoluna gitmek olmalıdır.

48


• Lisans anlaşması müzakerelerinde siz teknolojinizin hak ettiği değeri değil yaptığınız müzakerenin sonucuna göre bir değer elde edersiniz.

• Bunu akılda tutarak; kendi müzakere becerilerini bilmek fikri mülkiyet avukatları ve lisanslama uzmanları için çok önemlidir

49


MÜZAKERE MASASI İÇİN ACELE ETME

• Eğer sen müzakere masasına oturmadan müzakerenin başlamasını bekliyorsan, ilk hatayı yapmışssın demektir.

• Müzakere çerçevesinin çoğu zaten müzakere masasının dışında gerçekleşmektedir.

50


• Müzakereden önceki ilk adım şirketin amaç ve hedeflerini koordine etmektir.

• Beklentileri öngörmek gerekir :kısa vadeli net gelirler mi yoksa uzun vadeli daha büyük anlaşmalar mı?

51

• Müzakere öncesi şu sorulara cevap verilmelidir.

I. Şirketin lisanlama hedefi nedir?

II.Anlaşmanın bizim için önem derecesi nedir?

III.Anlaşmayı sonlandırmak için ne kadar zamanım var ?

IV.Şirketin finansal hususları neler olacak?(Gelir ya da amortisman)

52

• Sonuç olarak daha fazla veri ve raporlamalar daha doğru karar almaya yardımcı olacaktır.

53

• TEŞEKKÜRLER

54