2. K
- Hak sahibine hukuk dilinde kii denir.
- Kiiler hukuk kuralnn tand yetkilerden yararlanan,ykledii
ykmllklerden sorumlu olan varlklardr.
3. KLERN SINIFLANDIRILMASI:
- Hukukun hak sahibi sayd varlklar, biri gerek kii dieri tzel kii
olarak iki gruba ayrlr.
- Tzel kiiler ise hukukun hak sahibi sayd insan veya mal
topluluklardr.
- Tzel kiiler de kendi iinde dernekler ve vakflar olarak ikiye
ayrlr.
4. KLER HUKUKUNUN KAPSAMI GEREK KLER TZEL KLER DERNEKLER
VAKIFLAR 5. KLER HUKUKUNUN KONUSU
- Hukukun ilk tespit etmesi gereken husus hak znesinin (sjesinin)
kim olaca sorusudur.
- Hukukun merkezi ve varlk nedeni olan hak znesinin kim olduu
belirlenmeden haklardan, ykmllklerden hukuki ilemlerden bahsetmek
olana yoktur.
- Kiiyi soyut bir ekilde ele alp inceleyen kiiler hukuku, dier
hukuki ilikilerin rnein aile hukukunun, miras hukukunun, eya
hukukunun temelini tekil eder.
6.
7. K OLABLMENN ARTLARI TAM DOUM SA DOUM 8. K TRLER:
- Gerek kiiler insanlardr. Hukuk dzeni insanlara kiilik tanmtr.
Modern hukuk dzenlerinde insanlar,hak ve borlara ehil olabilen,yani
kiilik tannm varlklardr.
- Belli bir amac gerekletirmek zere kurulmu ve bamsz bir kiilie
sahip, hak ve borlara ehil olma iktidar hukuk dzeni tarafndan tannm
kii ve mal topluluklarna tzel kii (hkmi ahs) denir.
9. KLK KAVRAMI,KLN BALANGICI VE SONA ERMES
- Kiilikkii haklarna gre daha geni bir kavramdr. Yalnz hak
ehliyetini deil,fiil ehliyeti,ahsi hal ve ahsiyet haklarn da
iermektedir.
10. KLN BALANGICIGerek kiilik doumla kazanlr.
- MK nn 27. maddesine gre,kiilik ocuun sa olarak tamamyla doduu
andan balar.Bylece yasa kiiliin kazanlmas iin iki koulun birlikte
gereklemesi koulunu aramtr:
-
-
- Sa doum ocuun ana rahminden canl olarak ayrlmasn
-
-
- tam doum ise ana rahmi dnda bamsz bir varlk kazanmasn ifade
eder.
11. GEREK KLN SONA ERMES:
- Gerek kii olan insanlarn kiiliinin doal sona erme sebebi
lmdr.
- Doal bir olay olmakla birlikte buna eitli hukuki sonular
balanmtr.
- lmle birlikte kii, kiilik haklarn ve kiiye sk skya bal olan
haklarn kaybeder.
- Malvarl haklar ise miraslara geer.
12. Ceset ise ne bir hak sjesi ne de bir eya niteliindedir .
- Hukuk dzeni ahlak ve adaba aykr olduu gerekesiyle,ceset zerinde
tasarruf edilmesini yasaklamtr.
- ki durumda bu yasak kalkar:
- 1.Kiinin lmden nce kendi isteiyle organlarnn alnmasna msaade
etmesi
- 2.len yaknlarnn adap erevesinde kamu dzenine uygun olarak ceset
zerinde inceleme yapmalarna izin vermeleri.
13. LMN SPATI YOLLARI LMN SPATIYOLLARI KSEL DURUM SCL KARNELER
BRLKTE LMKARNES LM KARNES 14. LMN SPATI YOLLARI
- lmn ispat nfus sicilindeki kaytlara olur.Nfus memuru durumun
kendisine bildirilmesiyle durumu nfus siciline iler.ddialar bu
kaytlar yardmyla kantlanabilir.
- Karine bilinen olaydan bilinmeyen sonular karmak demektir.
- ddiasn karineye dayandran kii iddiasn kantlamak zorunda deildir
kar taraf bunun aksini kantlamaldr. Karineler lm ve birlikte lm
karinesi olarak ikiye ayrlr:
15.
- MK 31. maddeye gre lmne kesin gzle baklacak bir durumda
kaybolan ve cesedi bulunamayan bir kimse lm saylr.
- Bu durumda mahallin en byk mlki amirinin emriyle lm kayd
dlebilir.
- rnein bindii uak den bir kiinin cesedi bulunamyorsa ve o
kazadan hi kurtulan yoksa o kiinin lm olduu konusunda bir karine
vardr bunu iddia eden kii bu karineye dayanabilir.
16.
- MK 29. maddeye gre hangisinin daha evvel ldnn tespiti mmkn
olmakszn lenler ayn anda lm saylr.
- Bu husus zellikle miras hukuku bakmndan nemlidir.
- Ayn anda len kiiler birbirine miras olamazlar.
17. GAPLK
- Bu durumda kiinin kaybolmasn gerektiren koullar,lm karinesinden
farkl olarak lm kesin saylacak arlkta deildir.Kiinin kaybolmasna
yol aan olayn zelliklerine gre,lmne kesin deil de, muhtemel gzyle
baklabilmektedir.
- R:Kii batan denizaltdadr, fakat kurtulan olmutur veya kiiden
uzun zamandan haber alnamamtr. Buna gre gaiplik koullar:
- kiinin lmn muhtemel klan koullarn varl
- lm tehlikesinden en az 1,son haberinden 5 yl gemi olmas
- mahkemenin gaiplik karar vermi olmasdr.
18. Gaiplik kararnn artlar MADD ARTLAR LM TEHLKES NDEKAYBOLMASI
UZUN ZAMANDIR HABERALINAMAMA 19. GAPLK KARARININ EKL ARTLARI
- lgililerin grevli ve yetkili hakimden gaiplie karar verilmesi
iin talepte bulunmas
- lan (Gaip hakknda bilgileri olan kimseleri ilan yoluyla bu
bilgilerini bildirmeye davet etmek)
20. HAZNENN TALEB ZERNE GAPLK KARARININ ARTLARI:
- Gaip arkada bir malvarl brakmtr veya bu arada miras olduu
iin,bir malvarlna sahip olmutur.
- Mal varl resmen idare edilmektedir.
- Resmen idare en az 10 yldr devam etmektedir veya gaip bu arada
100 yan tamamlamtr.
21. KNN HAK EHLYET HAK EHLYET HAKLARA SAHP OLMA YKMLLK ALTINA
GRME 22. HAK EHLYETNN TEMEL LKELER
- Herkese hak ehliyeti tannmtr. Hak ehliyetine sahip olmak iin
kii olmak yeterlidir. Hak ehliyetinin tannmasnda ayrm
gzetilmez.
- Herkesin ayn kapsamda hak ehliyetine sahip olmasn gerekli
klar.Eit olanlara eit davranma anlamndadr. Kanunda hukuk dzeninin
snrlar iinde eitlikten szedilmektedir.
23. YA CNSYET AYIRT ETME GC YABANCILIK EREF VEHAYSYETE AYKIRILIK
HAK EHLYETNE LKN OLARAK KANUNLANGRLEN SINIRLAMA 24. FL EHLYET
- Fiil ehliyeti bir kiinin bizzat kendi fiilleriyle hak sahibi
olabilmesi, bor altna girebilmesi yeteneidir.
- Fiil ehliyeti hak ehliyetinden farkl olarak aktif bir
ehliyettir.
- Kii hak ehliyeti gerei fiil ehliyetine sahip olmasa da yasal
temsilcisi araclyla hak ve borlar kazanabilir.
- Fakat fiil ehliyetine sahip kii bizzat kendi fiilleriyle hak
kazanmakta ve bor altna girmektedir.
- Fiil ehliyeti bakmndan kiiler arasnda eitsizlik sz konusu
deildir.
- nk herkes ayn anda, ayn biim ve derecede akli psikolojik ve
bedensel olgunlua eriemez.
25. FL EHLYETNNETL GRNMLER HUKUK LEM EHLYET HUKUKA AYKIRI
FLLERDEN SORUMLU OLMA EHLYET TASARRUF EHLYET TASARRUF LEM YAPMA
EHLYET TAAHHT LEM YAPMA EHLYET DAVA EHLYET DAVAYI YRTME EHLYET
PARASAL NTEL OLMAYAN HUKUK LEMLER YAPABLME EHLYET 26. HUKUK LEM
EHLYET
- TAAHHT LEM YAPMA EHLYET:Bir kimsenin malvarlnn pasifini arttrc
ilem yapabilmesi iin fiil ehliyetine sahip olmaldr.
- TASARRUF LEM YAPMA EHLYET:Bir kimsenin tasarruf ilemi
yapabilmesi iin fiil ehliyetine ve tasarruf ehliyetine sahip olmas
arttr.
-
- TASARRUF EHLYET:Bir kimsenin tasarruf ilemi yapabilmesi iin
sahip olmas gereken ehliyettir.
- PARASAL NTEL OLMAYAN HUKUK LEMLER YAPABLME EHLYET:Kiinin
parasal ynden mal varlna etki etmeyen hukuki ilemleri yapmas (nian
,evlenme,evlat edinme) iin de fiil ehliyetine sahip olmas
aranr.
27.
- Fiil ehliyetinin usul hukukundaki grnm eklidir.Fiil ehliyetine
sahip olmayanlarn dava ehliyeti yoktur.
- Bir davada, dava konusu zerinde bir bakas adna tasarrufta
bulunabilme ehliyetidir.
28. ERGN OLMA HAKKINDAKISITLILIK KARARININALINMAMI OLMASI
AYIRDETME GC FL EHLYETNN UNSURLARI 29. ARTLARI:ergin olma,ayrt etme
gcne sahip olma,kstl olmama ARTLARI:ayrt etme gc olmayan kk,ayrt
etme gc olmayan ergin kii ARTLARI:ayrt etme gc olan kk,ayrt etme gc
olan kstl ARTLARI:ayrt etme gcne sahip ergin, hakknda kstllk karar
alnmam fakat yine de yasal danman atanm/evli FL EHLYET GRUPLARI TAM
EHLYETLLER TAM EHLYETSZLER SINIRLI EHLYETSZLER SINIRLI EHLYETLLER
30. TAM FL EHLYETN GEREKTREN LEMLER:
- Tek tarafl hukuki ilemler
31. SADECE AYIRTETME GC GEREKTREN LEMLER
- Bu ilemlere ilikin rnekler:
- Kiiler Hukuku: Baz kiilik haklarnn kullanmnda erginlik deil
sadece ayrt etme gc olmas koulu aranr.
- Aile Hukuku:Kusura dayal boanma davas amas sadece kiinin ayrt
etme gcne sahip olmasna baldr.
- Miras Hukuku:Miras brakann sakl pay sahibi mirassn mirastan
karabilmesi iin miras brakann ayrt etme gcne sahip olmas
yeterlidir.
- Eya Hukuku:Bir mala zilyet olma ayt etme gcnn varln
gerektirir.
32.
- Borlar Hukuku:htarla bir borcun muaccel hale getirilmesinde,
kendisine ihtarda bulunann ayrt etme gcne sahip olmas
yeterlidir.
- Hukuka Aykr Fiiller:Ayrt etme gcne sahip olann haksz fiil
sorumluluu mevcuttur.
33. FL EHLYETNN KOULLARI
- Fiil ehliyetinin en nemli kouludur.Bu koul yoksa kii tam
ehliyetsizdir;yapt ilemler hibir hukuki sonu dourmaz ve kii
sorumluluk altna girmez.
- *makul bir iradeye sahip olma yetenei
- *iradeye uygun davranma yetenei
- Ayrt etme gcn etkileyebilecek dier durumlar ise ya,akl
hastal,akl zayfl, sarholuk ve buna benzer hallerdir.
34. RT (ERGNLK): Onsekiz yan doldurmu olan kii reittir.istisnai
2 koulda kiiyi reit klar:1)Evlenme (18/17/16 ya) 2)Y argsal
erginlik KOULLARI:15 yan doldurmu olmak, kn istei, velinin izni,
aile mahkemesinin karar, kn menfaati.. 35.
- KISITLI OLMAMAK (hacir altna alnm olmamak):
- Fiil ehliyetinin olumsuz kouludur. Yasada saylan nedenlerden
birinin bulunmas halinde kiinin ehliyeti kstlanr ya da kendisine
vasi atanr.
36. FL EHLYET AISINDAN KLERN SINIFLANDIRILMASI 37. TAM
EHLYETLLER
- Bunlar fiil ehliyetinin kouluna da sahip olan yani sezgin,
ergin ve kstlanmam olan kiilerdir.
- Bunlarn hukuki ilem ehliyetleri ve haksz fiilden sorumluluklar
tamdr.
- Kendi balarna her trl hukuki ilemi yapabilirler.
- Temyiz kudretine sahip olduklar iin kusur ehliyetleri de
tamdr.
38. TAM EHLYETSZLER
- Bunlar temyiz kudretine sahip olmayan kiilerdir. Ne kendileri
ne de yasal temsilcilerinin onayyla bir hukuki ilem
yapabilirler.
- Sezgin olmayanlarn yaptklar ilemler batldr.
- Ancak bu kiilerin toplumsal yaama katlma gerekleri olduundan bu
ilemleri yasal temsilcileri tarafndan yaplr.
- Fakat yasal temsilcilerin de yapamayaca ilemler vardr.
- Haksz fiilden sorumluluklar yoktur. Artdetme gcne sahip
olmadklarndan kusur ehliyetleri yoktur.
- Yasa baz durumlarda tam ehliyetsizin haksz fiilden sorumlu
olmasn kabul etmitir.
- Birincisi hakkaniyet sorumluluu,ikincisi ise geici olarak
temyiz kudretini yitirenlerin sorumluluudur.
39. TAM EHLYETSZLERN BORLARHUKUKUNDAN DOANSORUMLULUU HAKKANYET
SORUMLULUU KUSURSUZSORUMLULUK SEBEPSZZENGNLEME VEKALETSZ GRMEDEN
DOAN SORUMLULUK 40. TAM EHLYETSZN YASAL TEMSLCSNN H YAPAMAYACAI
LEMLER
41. SINIRLI EHLYETSZLER
- Temyiz kudretine sahip olmakla birlikte reit olmayan veya kstl
olan kiilerdir.
- Snrl ehliyetsizlerin hukuki ilem ehliyeti ynnden durumlarn
ikili bir ayrmla ele alrsak:
- 1-Kendi balarna yapabilecekleri ilemler;
- Karlksz kazandrma salayan ilemler yapabilir,kiiye sk skya bal
haklarn kullanabilirler.
- 2-Yasal temsilcilerinin yada yasal temsilci izniye snrl
ehliyetsizlerin yapabilecei ilemler:
- Kiiye sk skya bal haklarn kullanlmas dnda kalan tm ilemleri
yasal temsilcileri araclyla ya da onayyla yapabilirler.
- Onay ilem yaplmadan nce verildiyse izin, sonra verildiyse onam
(icazet) olur.
- lem onayszsa askda hkmszdr.
- Snrl ehliyetsizler sezgin olduklar iin kusur ehliyetleri ve
haksz fiilden sorumluluklar tamdr.
42. SINIRLI EHLYETLLER:
- Bunlar evliler ile kendilerine kanuni mavir tayin edilmi olan
kiilerdir. Aslnda bu kiiler tam ehliyetliler gibi fiil ehliyetinin
her kouluna da sahiplerdir. Fakat baz ilemlerinin geerli olabilmesi
iin belirli bir makamn ya da kanuni mavirin onay
gerekmektedir.
- R:Aile konutunun devri ya da snrl ayni hakla kstlanmas dier ein
onayna baldr.
- Yasal danmanlk;oy,ynetim ve karma danmanlk olmak zere e
ayrlr.
43. KLK HAKLARI
- KLK HAKLARININ HUKUK MAHYET:
-
- Herkese kar ileri srlr, herkes uymak zorundadr
-
- cra takiplerinin konusu olmaz, haczedilmez, iflas konusu olmaz,
miras yoluyla gemez
-
- Doumla kazanlr, lmle sona erer; devredilemez, vazgeilemez,
yasaya ve genel ahlaka aykr olarak snrlandrlamaz
44.
- Kiilik hakkknn konusuna giren kiisel deerler:
- Maddi bedensel deerler (Fiziki kiilik /hayat, beden sal,
salk.)
- Manevi deerler (Deruni kiilik /his alemi)
-
- zgrlkler-onur ve saygnlk- ad/resim zerindeki haklar giz
alan
-
-
- Kiinin hayat alannn eitleri:
- Mesleki-Ticari manevi deerler (Sosyal kiilik )
45. KLN KORUNMASI: Fiil ehliyetindenKsmen veya Tamamen
vazgeememe zgrln *hukuka *ahlaka aykr Olarak snrlayamama Hak
ehliyetinden Ksmen veya tamamen vazgeememe TMK.23e gre Kiinin
korunmas 46. Kiilik deerlerinin ihlaline kar kiiyi koruma
- Kiinin maddi,manevi ve iktisadi varlklar zerindeki haklarnn
bakalarnn mdahalesine kar korunmas gerekmektedir.Buna d koruma da
denilmektedir.
- Kiiliin korunmasna dair hususlar sadece medeni kanunda
deil,anayasa ve ceza kanununda da vardr.Ayrca medeni kanunun 24.
maddesi de bir davrann hangi durumlarda hukuka uygunluk unsuru
ierdiini belirtmitir:
- stn nitelikte bir zel yararn varl
- stn nitelikte bir kamu yararnn varl
- kanunun verdii yetkiye dayanarak kiilik hakkna yaplan
saldr
47. KLN KORUNMASIN AILABLECEK DAVALAR ZEL DAVALAR DER GENEL
DAVALAR MADD Tazm. KAZANCIN ADES MANEV Tazm. NLEME SALDIRIYA SON
VERLMES TESPT DER DAVAYOLLARI KARARIN LANI VEYA 3. KLERE BLDRMEYE
VEYA DZELTMEYE KARAR VERME 48.
- Maddi tazminat davas artlar:
- Manevi tazminat davas artlar:
- Kiisel menfaatlerin saldrya uramas
49. SM VE KORUNMASI:
- MK.Madde 26-Adnn kullanlmas ekimeli olan kii, hakknn tespitini
dava edebilir.
- Ad haksz olarak kullanlan kii buna son verilmesini; haksz
kullanan kusurlu ise ayrca madd zararnn giderilmesini ve urad
hakszln nitelii gerektiriyorsa manev tazminat denmesini
isteyebilir.
- Bu maddeden de anlalaca gibi kiiliin korunmasnda sz geen btn
davalar, durdurma, nleme, tespit, maddi ve manevi tazminat davalar
ismin korunmas ile ilgili olarak da alabilir.
- Medeni Kanunun bu hkm genel olarak ismi korumaktadr.
50.
- sim deyince kiilerin toplumda belirtilmesine ve ayrt edilmesine
yarayan varlklar anlalr. eitli isimlerle karlarz.
- Bir kiinin ad -soyadndan baka lakap ve mstear ad denilen
isimler de vardr.
- Soyad bir aileye bal olanlarn ortaklaa kullandklar
isimdir.
- Kanuna gre soyad tamak zorunludur.
51.
- nad ayn soyad tayan kiileri birbirinden ayrmak iin
kullanlr.
- nadkullanmak da zorunludur.
- Soyad kazanlma yollar ise; doutan kazanma, soyad deiikliiyle
kazanma olarak ikiye ayrlr.
- Soyad deiikliiyle kazanma ise:
-
- idari karar ile kazanma olarak e ayrlr.
52. Adn unsurlar ve eitleri:
53. ADIN KORUNMASI:
- Adn kullanlmasnn ekimeli olmas
-
- haksz kullanm halinde alabilecek davalar:
54. ADIN DETRLMES
- sim deitirilmesi talebine ilikin hkmler:
55. HISIMLIK LKLER
- Gerek kiiler arasnda ya kan bandan ya da yasada belirtilen
hukuki ilemlerden doan ve hukuk dzeninin kendisine sonular balad
yaknlk ilikisidir.
- Hsmlk ilikisi eitli nedenlerden domaktadr.
56. HISIMLIK ETLER HISIMLIK ETLER KAN HISIMLII SIHR HISIMLIK
SZLEMEDEN DOAN HISIMLIK ALTSOY STSOYHISIMLII YANSOY HISIMLII 57.
SIHR HISIMLIK(Kayn hsml):
- MK 18. maddesi shri hsml dzenlemektedir.
- Elerden her birinin kan hsmlar tekinin, zde dereceden shri
hsmlar olur.
58. KAN HISIMLII:
- Kan bana dayanan hsmlktr.
-
- baba, ocuk, torun, torun ocuu gibi birbirlerinin soyundan
gelenler arasnda ise stsoy-yansoy kan hsml;
-
- kardeler, karde ocuklar, amca, hala,day ve teyze gibi ortak
soydan gelenler arasnda ise yansoy kan hsml olarak adlandrlr.
59. KAYIN HISIMLII:
- Elerden biri ile dier ein kan hsmlar, ayn tr ve derecedenkayn
hsmlarolur.(MK 18)
60. Kan Hsmlnn Derecesi
- Kan hsmlnn derecesi, hsmlar birbirine balayan doum saysyla
belli olur.
- Biri dierinden gelen kiiler arasnda stsoy-altsoy kan hsml;
- biri dierinden gelmeyip de, ortak bir kkten gelen kiiler
arasnda yansoy kan hsml vardr.(MK 17)
61. SZLEMEDEN DOAN HISIMLIK
- Medeni kanunun arad koullar yerine getirmek suretiyle kiilerin
evlat edinmeleri mmkndr.
- Evlat edinme evlat edinenle evlat edinilen arasnda mahkeme
kararyla olur.
- Bu kiiler arasndayapaybir hsmlk meydana gelmektedir. Bu,
taraflar arasnda birinci dereceden, dorudan,kan hsml gibibir
hsmlktr.
- Evlatlk ilikisinin sona ermesiyle hsmlk da sona erer.
62. KAMETG H(YERLEM YER)
- Kiinin yerlemek niyetiyle oturduu yere o kiinin ikametgah
denir.
- Bu anlamda ikametg hkiinin belirli bir yerle olan hukuki
ilikilerinedenmektedir.
- Kural olarak kiiler ikametg hlarn kendi istekleriyle seerler ya
da kiinin ikametg hn yasa belirlemitir.
63. yerleim yerinin zorunluluu ve teklii ilkesi
-
- zgr iradeleri ya da yasa gerei kiilerin yerleim yeri
vardr.
-
- Bir kiinin birden fazla yerleim yeri olamaz
-
- Eskisi ortadan kalkmadan yeni yerleim yeri seilemez
64. radi yerleim yerinin geleri
- 1- Psikolojik ge: Yerleme niyeti
-
- kiinin az-ok srekli yerlemeye ynelik iradesi
-
- Yerleme niyetiyle, kalc bir ekilde
-
-
-
-
- Yasal yerleim yerinde kiinin yerleme niyetine baklmakszn
belirli bir yer onun yerleim yeri saylr.
-
-
-
-
- * Velayet altndakiler (evlatlk dahil)
-
-
-
-
- Tzel kiilerin yerleim yeri tzk/ana szlemedeki yerdir. Yoksa
ynetim ilerinin yrtld yerdir.
65. Yerleim yerinin Hukuksal nemi
- Gaiplik kararn gaibin son yerleim yeri mahkemesi verir
- Evlenecek kiiler yerleim yeri nikah memuruna bavururlar
- Boanma ve ayrlk davasna bakmaya elerden birinin son yerleim
yeri veya son alt aydan beri birlikte oturduklar yer mahkemesi
yetkilidir
- Para borlarnn ifa yeri alacaklnn yerleim yeridir
- Para borcunun ifa yeri borlunun yerleim yeridir.
- Kural olarak davalar davalnn yerleim yerinde alr
66. YERLEM YER ETLER YASAL-RAD ASL-TBAR YASAL RAD ASLYERLEMYER
TBAR (VARSAYILAN) YERLEMYER 67. EKLANLAMDAKLERHUKUKU 68. KSEL DURUM
KTKLER
- Bir kimsenin kiisel durumunun kaydedildii siciller kiisel durum
ktdr.
-
- Dar anlamda kiisel durum: Medeni hukuk asndan nem tayan
durumlar (cinsiyet, ya, ad, bekar, evli, boanm, dul, sezgin olmama,
kstl olma, evlatl olma vs.)
-
- Geni anlamda kiisel durum: Kiinin medeni ve siyasal durumunu
ieren ilikiler: vatandalk, uyrukluk, seme seilme hakk vs.
- Bir kimsenin doum, lm, evlenme, boanma vs.. gibi durumlar
kiisel durum ktne ilenir.
- Kiisel durum kt kiiler ve devlet tarafndan nem tar.
- Kiisel durum sicilinin balcalar:
- 1-Medeni Kanunda ngrlen ktkler:
- 2-Nfus Kanununda ngrlen ktkler:
-
-
- doum,lm evlenme,nfus kayt ve ya dzeltme, evlat edinme, aile,
dier ahsi deiiklikler zellikle cinsiyet, yer deitirme, boanma
kt.
69.
- NUFS KAYIT VE BELGELERNN HUKUKSAL DEERLER
-
- 1- Kantlayc gce sahip olmas
-
-
-
- lgili kiiler asndan geerlidir
-
-
-
- Gizlilik ilkesi geerlidir
-
-
-
- Deiiklik ve dzeltme mahkeme kararna baldr
-
-
-
- Ktklerin tutulmasndan doan zarar dolaysyla Devletin kusursuz
sorumluluu vardr (memura rcu)
70. TZEL KLER GENEL BLGLER 71.
- MK gerek kiiler yannda topluluklar da haklara ve borlara ehil
grm ve onlara kiilik tanmtr.
- Tzel kiilik, belli bir amaca ulamak iin bamsz bir varlk olarak
rgtlenmi olup haklara ve borlara sahip olabilen, hukuk dzenince
tannm, kii ve mal topluluklardr .
72. Tzel kiilerin zellikleri:
73. TZEL KLERN ETLER ZEL HUKUK TZEL KLER KAMU HUKUKU TZEL KLER
KAZANPAYLAMA AMACIGDEN KAZAN PAYLAMA AMACI GTMEYEN KAMU KURUMLARI
KAMU DARELER MESLEK KURULULARI SOSYAL KAMUKURUMLARI KLTREL
KAMUKURUMLARI KTSAD KAMUKURUMLARI DEVLET L ZELDARES BELEDYE KY
Ticaret irketleri DERNEK VAKIF 74. TZEL KLN KAZANILMASI VE SONA
ERMES: TZEL KLN KAZANILMASI VE SONA ERMES: 75. TZEL KLN
KAZANILMASI:
- Tzel kiiliin kurulmasna ilikin sistemler:
-
- -Tzel kii Devlet izniyle kurulur
-
- -Makam ynetim ya da yargmakam olabilir
-
- -zin verip vermeme konusumakama aittir. tiraz edilemez,yargya
gidilemez
-
- rn.: A ve Ltd ti; Esn. K. San. Der.=San. Bak.
76. 2-Normatif Sistem
- *Kurulua ilikin normlar nceden belir-lenmitir
- *lgili makam, koullarn gerekleip gereklemediini inceler
- *Gerekli koullara sahip bavuruyu kabul etmek zorundadr. Haksz
kabul etmeme yarg yoluna bavuru sonucunu dourur.
-
- Tzn resmi organlara sunulmas sistemi
-
-
- Dernekler, siyasal partiler, sendikalar
-
- Tzn Resmi gazetede yaynlanmasyla
-
- Kuruluun belli bir kte yazmlanmas (tescili) sistemi
77. Serbest Kurulu Sistemi
- Tzel kiilii kuracak kiiler kurma iradelerini aklar
78. TZEL KLN KAZANILMASI
- Tzel kiilik her bir tr iin yasada belirtilen unsurlarn
gereklemesi ile kazanlr
-
-
- Dernekler kurulu bildirimini, dernek tzn ve gerekli belgeleri
en byk mlki amire verdiklerinde
-
-
- Vakflar, yerleim yeri mahkemesi nezdinde tutulan sicile
tescille
79. Tzel kiilerin hak ve fiil ehliyetleri:
- HAK EHLYET:Tzel kiiler kendilerini oluturan kiilerden bamsz
olarak haklara ve borlara sahip olabilirler.
- Bu onlarn ayr bir kiilik olmalarnn doal bir sonucudur.
- MKya gre tzel kiiler cins,ya,hsmlk gibi yaratl icab olarak
insana zg olanlardan baka btn haklar iktisap ve borlar ilzam
edebilirler.
- Bu anlamda tzel kiilerin hak ehliyetleri statlerinde
gsterdikleri ama ile snrldr(ultra vires ilkesi).
80. Tzel Kiilerin kamu hukuku alanndaki hak ehliyetinin grnm
- Anayasal temel hak ve hrriyetlerden tzel kiiler de
yaralanr
- Kiisel deerlerden mahiyetleri badat oranda yararlanr
81. Tzel Kiilerin zel hukuk alanndaki hak ehliyetinin grnm
- Malvarl haklar ve kiilik haklar
-
- Yaplarna ve amalarna uygun (parayla llebilen) her trl malvarl
hakk
-
-
- Nispi nitelikli alacak haklar, mutlak nitelikli nesnel (ayni
haklar) , miras haklar (devlet dnda yasal miras tzel kii olmaz,
iradi miras ya da kendisine belirli mal braklan kii
olabilirler)
-
- Kendi yaplarna uyan kiilik deerleri zerinde kiilik hakk
- Davada taraf olma ehliyeti
82. Hak ehliyeti ynnden ayrk durumlar
- Tzel kiiler baz haklardan yaplar gerei yararlanamazlar
- Baz haklardan(topluluk haklar)yaplar gerei yalnz tzel kiiler
yararlanabilir
-
- yelikten karma (ihra) hakk; aidat (denti) isteme hakk; tz
deitirme hakk; kendini sona erdirme hakk
- Ultra vires (zgleme ) ilkesi: Tzel kiiler ancak kurucu szlemede
(tzk/ana szleme vs.) yazl konu erevesinde ilemler yapabilir.
83. Tzel Kiilerin Eylem (fiil) Ehliyeti
- Tzel kiiler kanuna ve kurulu belgelerine gre gerekli organlara
sahip olmakla tzel kiilik kazanrlar (MK md. 49)
-
- Organ: Tzel kiinin iradesini aklayarak, onun ilemlerini yapma
ve ilerini yrtme grevini yapan kii ya da kiiler
-
-
-
- Tzel kiinin ayrlmaz bir paras olup bamsz bir varl yoktur
-
-
-
- Organn yapt ilem ve eylemler tzel kiiyi balar
-
-
-
- Organ olmayan tzel kiinin eylem ehliyeti yoktur
- de gerek kiiler gibi fiil ehliyetine sahiptir.Kendi fiil ve
davranlaryla kendi kendilerini bor altna sokabilir ve hak sahibi
yapabilirler.Bunun iin sadece bu ii yapacak organa sahip olmalar
yeterlidir.ya,temyiz kudreti ve kstl olmamak gibi gerek kiilerin
fiil ehliyetiyle ilgili koullar aranmaz.Tzel kiilerin baz organlar
kanun emri nedeniyle olmak zorundadr,bazlar ise
iradidir.Derneklerin ynetim kurulu,genel kurulu,denetim kurulu
vakflarn mtevelli heyeti zorunlu kanuni organlardr.ayrca tzel
kiilerin daha iyi ilemesi bakmndan kendi kendinin gerekli grerek
ana szlemesinde yer verdii organa iradi organ denir.
84. ORGAN YASAL ZORUNLU ORGANLAR (Dernek: Genel kurul, yrtme
kurulu,denetleme kurulu Vakf:Yrtme kurulu SEMLK ORGANLAR Danma
kurulu, onur kurulu, bilim kurulu KARAR ORGANI ( ORGAN ) YRTME
ORGANI (DI ORGAN) 85. FL EHLYETNN KAPSAMI HUKUK LEMEHLYET HUKUKA
AYKIRIEYLEMLERDENSORUMLU OLMAEHLYET DAVA EHLYET 86.
- # tzel kiilik mahkeme karar ile sona ermise(hukuk ve ya ahlaka
aykr davran)
- # tzel kiilik fesh edilmise
87. Olaan sona erme Hukuka-ahlaka aykr amala kapatlan zelyasaHkm
Sendika K. Siyasal P.K KURULU BELGESHKM YETKL ORGAN KARARI EN YAKIN
AMA GDEN KAMU KURUM/ KURULUUNA 88.
- DERNEKLER:Kazan paylama dnda yasalarla yasaklanmam belirli ve
ortak bir amac gerekletirmek zere en az 7 gerek kiinin bilgi ve
almalarn srekli olarak birletirmek suretiyle oluturduu tzel kiiye
dernek denir.
- VAKIFLAR:Belli bir amaca zglenmi mal topluluklarna vakf
denir.Vakf kurma iradesi vakf senedinde aklanr.senedin ierii yasa
tarafndan belirlenmitir.vakf tescil ilemiyle vakf tzel kiilik
kazanr ve o andan itibaren tahsis edilen mallarn mlkiyetini
kazanr.vakfn zorunlu organ ynetim organdr.
89. ALE HUKUKU
- Aile hukuku medeni hukukun kiilerin aile evresindeki
ilikilerini dzenleyen ksmdr.Aile kavram altnda aile farkl ekilde
dzenlenmitir:
- Dar anlamda aile:elerden meydana gelen topluluk.
- Geni anlamda aile:eler ve ocuklardan meydana gelen
topluluk
- En geni anlamda aile:ev reisinin otoritesine tabi olarak ayn at
altnda yaayan kimselerden meydana gelmi topluluk.
90. EVLENME (evlilik birliinin olumas ve sona ermesi)
- NANLANMA:Nianlanma bir evlenme vaadidir.Nianlanma akdinin tek
bir muhtevas olabilir o da taraflarn birbirine evlenme vaadinde
bulunmalardr. Nianlanma aile hukuku nitelikli bamsz bir akittir.Bu
akit taraflarn kiiye sk skya bal haklarnn aklanmasyla doar.
Nianlanma akdinin temsilci vastasyla yaplmas mmkn deildir.Kurucu
unsurlar;karlkl evlenme vaadi ve nianlanacak kiilerin ayr cinsten
olmalardr.
91.
- Geerlilik koullarahlaka ve
92.
- EVLENME:Evlenme nianllarn evlilik birlii meydana getirmek iin
yaptklar bir hukuki ilemdir.Baskn gre gre evlilik ayr cinse mensup
kiilerin tam ve srekli hayat ortakl kurmak zere hukukun arad
koullara uygun olarak birlemesidir.Evlenme akdinin koullar; maddi
ve ekli koullar olarak ikiye ayrlr.
93.
- koullarevlenme engellerinin
94. EVLENME EHLYETNN KOULLARI
- 3- Yasal temsilcinin izni
95. EVLENME ENGELLER (MK.129-133)
-
-
- a) stsoy-altsoy arasnda;amca,day, hala, teyze ile yeenleri
arasnda
-
-
- b) Kayn hsml meydana getirmi olan evlilik sona ermi olsa bile,
elerden biri ile dierinin st soyu ve alt soyu arasnda
-
-
- c)Evlat edinen ile evlatlk veya bunlardan biri ile dierinin
altsoyu veya ei arasnda
-
-
- nceki evliliin sona erdiinin ispat
-
-
- Akl hastalar , evlenmelerinde tbbi saknca bulunmad resmi salk
kurulu raporuyla anlalmadka evlenemezler
96. EVLLN GENEL HKMLER Eler arasnda birlik ilikisi ve bundan
doan hak, dev, yetki ve ykmllkleri dzenleyen hkmlerin tmne evliliin
genel hkmleri denir. (MK 195-201) Bu hkmler emredici nitelikli olup
evlenmenin akdedilmesiyle yasa gerei ortaya kar ve taraflar balar.
Bu hkmler eit haklara dayal yaam ortakl esasna dayanr. 97. Evlilik
Birliinde Elerin Haklar ve Ykmllkleri
- 1- Birliin Mutluluunu Salama Ykm (MK m. 185/II)
- 2- Sadakat Ykm (MK m. 185/III)
- 3- Yardm ve dayanma Ykmll (185/III)
- 4- ocuklarn Bakm Eitim ve Gzetimine zen Gsterme Ykmll (MK m.
185/II)
- 5- Birlikte Yaama Ykmll (185/III)
- 6- Evlilik Birliinin Giderlerine Katlma Ykmll
98.
- 1- Ortak Konutu Seme Hakk
- 2- Evlilik Birliini Ynetme Hakk
- 3- Evlilik Birliini Temsil Yetkisi (MK m. 188 vd.)
- 4- Elerin ve Meslek Seme Hakk (MK m. 192)
99. II- Evli Kadnn Kiisel Durumu
- Evli Kadnn Soyad (Mk m. 187)
100. III- Elerin Hukuki lemleri
- Kural Olarak Her Bir E 3. Kiiler ve Dier Ele Her Trl Hukuki
lemi Tek Bana Yapabilir
- Eler Arasndaki Hukuki lemlerden Dolay Taraflar Arasnda Cebri
cra Yasa Yoktur
- Eler Arasndaki Alacaklar in Evlilik Srd Mddete Zamanam
lemez
- deme Hakknda Yarg Sre Verilmesine vs. Karar Verebilir
101. B- Aile Konutu le lgili Hukuki lemler
- 4- Hakl Neden Olmadan Rzadan Kanma
102. C- Elerden Birisine Ait Payl Mlkiyet Konusu Mal zerindeki
lemler (MK m. 223) 103.
- a)Elerin Temsil Yetkisinin Kapsam
- aa) Ailenin Srekli Gereksinimleri (Olaan Gereksinimler)
- bb) Ailenin Dier Gereksinimleri (Olaanst Gereksinimler)
- aa) Birlii Temsil Yetkisinin Varl Halinde Mteselsil
Sorumluluk
- bb) Birlii temsil yetkisi Yoksa Kiisel Sorumluluk
- cc) yiniyetli 3. Kiilerin haklarnn Korunmas
- Rzann varlnda iyiniyetli olma
- Rzann gerekli olmad ayrk durumlarn varlnda iyiniyetli olma
- dd) Elerin Temsil Yetkisinin Kaldrlmas veya Snrlandrlmas (MK m.
190/I).
- 3. kiilere kar etki dourmas: Yarg karar ile ilana)
104.
- Elerin Temsil Yetkisinin Kapsam
- aa) Ailenin Srekli Gereksinimleri (Olaan Gereksinimler)
- bb) Ailenin Dier Gereksinimleri (Olaanst Gereksinimler)
- aa) Birlii Temsil Yetkisinin Varl Halinde Mteselsil
Sorumluluk
- bb) Birlii temsil yetkisi Yoksa Kiisel Sorumluluk
- cc) yiniyetli 3. Kiilerin haklarnn Korunmas
- Rzann varlnda iyiniyetli olma
- Rzann gerekli olmad ayrk durumlarn varlnda iyiniyetli olma
- dd) Elerin Temsil Yetkisinin Kaldrlmas veya Snrlandrlmas (MK m.
190/I).
- 3. kiilere kar etki dourmas: Yarg karar ile ilan
105. IV- EVLLK BRLNN KORUNMASI
- Yargcn Mdahalesi (MK m.195)
-
- Evlilik Birliinden Doan Ykmllklerin yerine Getirilmemesi
-
- Evlilik Birliine likin nemli Bir Konuda Elerin
Anlaamamalar
-
- E (ler)in Yargtan Mdahale Talebi (Yerleim Yeri Mahkemesi) (MK
m. 200/I,II)
106. YARGICIN ALABLECE NLEMLER
- 1-UYARI, UZLATIRMA, UZMAN YARDIMI SALAMA
- 2-BRLN GDERLERNE KATILMA PAYININ BELRLENMES
- 3-BRLKTE YAAMAYA ARA VERLMES HALNDE NLEMLER ALNMASI (m.
197)
-
- AYRI YAAMA HAKKININ ELDE EDLMES YARGI KARARINI GEREKTRMEZ
- 4-BORLULARA EMR VERLMES (m.198)
- 5-TASARRUF YETKSNN SINIRLANMASI (m.199)
-
- ALENN EKONOMK VARLIINI GVENCE ALTINA ALMAK
107. ALINAN NLEMLERN SONA ERMES VEYA DETRLMES
- 2- KOULLARIN DEMES SONUCUNDA NLEMN KALDIRILMASI TALEB
108. ALENN KORUNMASI HAKKINDA KANUNDA NGRLEN NLEMLER
-
- KORKUYA YNELK DAVRANILARDA BULUNMAMASI
-
- DER ALE BREYLERNE AT EYALARA ZARAR VERMEMES, ONLARILETM
ARALARIYLA RAHATSIZ ETMEMES
-
- KUSURLU ETEN SLAH VE BENZER ARALARINI KOLLUK KUVVETNE TESLM
ETMESNN STENMES
-
- EVE SARHO GELMEMES EVDE K UYUTURUCU KULLNMAMASI
- 2-KUSURLU EN MTEREK EVDEN UZAKLATIRILMASI
- 4- UYULMAMASI HALNDE CEZA YAPTIRIMLAR
109. ELER ARASINDAK MAL REJM
- MAL REJM , MALLAR DOLAYISIYLA ELER ARASINDA , ELERLE NC KLER
ARASINDA ORTAYA IKAN LKLER DZENLER
- 1- EVLENMEDEN NCE YAZILI BAVURU (KK VE KISITLILAR N YASAL
TEMSLCNN RIZASI)
- 2-EVLENMEDEN SONRA NOTER ONAYI YA DA DZENLEME BMNDE
- 3- SELMEMSE YASAL MAL REJM
110. MAL REJM TRLER
- 1-EDNLM MALLARA KATILMA REJM
- 3-PAYLAMALI MAL AYRILII REJM
111. -EDNLM MALLARA KATILMA REJM
-
- HER EN EVLLN DEVAMI SRESNCE KARILIINI VEREREK ELDE ETT
MALLAR
-
-
- EN ALIMASI KARILII ELDE ETTKLER (bir meslein yrtlmesi ya da
iletmenin faaliyeti sebebiyle elde ettii gelirler (aksine anlama
yaplabilir)
-
-
- SOSYAL GVENLK KURUMLARININ DEMELER
-
-
- ALIMA GCNN KAYBI NEDENYLE DENEN TAZMNATLAR
-
-
- EDNLM MALLAR YERNE GEEN DEERLER (AKSNE ANLAMA YAPILABLR)
112.
-
- ELERDEN YALNIZ BRNN KSEL KULLANIMINA ZG MALLAR
-
- MAL REJM NCES ELERDEN BRNE AT MALLAR
-
- ELERDEN BRSNN KARILIKSIZ KAZANMA YOLUYLA ELDE ETT MALLAR
-
- KSEL MALLAR YERNE GEEN DEERLER
113. REJMN TASFYES
- 1- DEER ARTI PAYI ALACAININ BELRLENMES
- KATILMA ALACAININ BELRLENMES
114. EVLLN PTAL, GEERSZL, KENDLNDEN SONA ERMES
-
- AYNI CNSTEN K KNN EVLENMES
-
- EVLENECEK KLERN EVLENDRME MEMURU NNDE KARILIKLI RADE
AIKLAMASINDA BULUNMAMASI
-
- EVLENMENN RESM EVLENDRME MEMURUNUN NNDE YAPILMAMASI
115. EVLENMENN BUTLANI
-
- 2-EVLENME ANINDA SREKL AYIRDETME GCNDEN YOKSUNLUK
-
- 3-EVLENMEYE ENGEL DERECEDE AKIL HASTALII
-
- CUMHURYET SAVCISI YA DA LGL HERKES DAVA AABLR. AYIRDETME GCNDEN
YOKSUNLUU SONRADAN ORTADAN KALKAN YA DA AKIL HASTALII GEEN DAVA
AABLR
-
- MEVCUT EVLLK BUTLAN KARARI VERLMEDEN SONA ERMSE DER E YNYETL SE
KNC EVLLN BUTLANINA KARAR VERLEMEZ
-
- DAVA SONULANINCAYA KADAR GEERL BR EVLLN BTN SONULARINI
DOURUR
116.
-
- 1-GEC AYIRDETME GCNDEN YOKSUNLUK
-
- A-EVLENMENN MAHYETNDE, EN KMLNDE YA DA NEML BR NTELNDE
YANILMA
-
- 3- YASAL TEMSLCNN ZNNN ALINMAMI OLMASI
-
- DAVA SRES (6 AY VE 5 YIL)
-
- DAVACI: AYIRDETME GCNDEN YOKSUN OLAN, YANILAN, YANILTILAN,
KORKUTULAN E YA DA YASAL TEMSLC
-
- SONRADAN ERGN OLMA, KISITLILIIN KALKMASI, HAMLELK HALNDE YASAL
TEMSLCNN DAVA HAKKI ORTADAN KALKAR
117. EVLLN KENDLNDEN SONA ERM SAYILMASI
118. BOANMA NEDENLER (m.161-166)
- 2-CANA KAST, PEK KT, ONUR KIRICI DAVRANI
- 3-SU LEME, HAYSYETSZ HAYAT SRME
- 6-EVLLK BRLNN TEMELDEN SARSILMASI
119. 120.
- BOANMA:Evlilii sona erdiren sebeplerden biri de boanmadr.Boanma
sadece kanunda ngrlen sebeplerin varl halinde alacak bir dava ile
ve hakim karar ile mmkndr.Boanma davasn eler aar. Boanma sebepleri
ikiye ayrlr :boanmann zel ve genel sebepleri.
- zel sebepler;zina,hayata kast veya pek kt veya onur krc
davran,su ileme ve ya haysiyetsiz hayat srme,terk ve akl hastal
olarak blmlere ayrlr.Genel sebepler ise;evlilik birliinin
sarslmas,elerin boanma hususunda anlamalar ve mterek hayatn
kurulmamasdr.
121. MRAS HUKUKU 122. MRAS HUKUKU
- 1)Geni anlamda:lenin terekesinin akbetini dzenleyen hukuk
kurallar.
- 2)Dar anlamda:lm ile belirli kiilerin edindii haklar.
- Miras hukukunun temel kavramlar:
- -lme bal tasarruf:vasiyetname/szleme
123. Miras hukukunun kanunda dzenlenii miraslar Mirasn gemesi
Yasal miraslar lme bal tasarruflar Mirasnalmas Mirasn paylalmas
MirasnGemesinin sonular 124. YASAL MRASILAR MRAS BIRAKANIN
HISIMLARI SA KALAN E DEVLET KANHISIMLARININ BR KISMI EVLATLIK VE
EVLATLIINALTSOYU 125.
- Madde 495-Mirasbrakann birinci derece miraslar, onun
altsoyudur.
- ocuklar eit olarak mirasdrlar.
- Mirasbrakandan nce lm olan ocuklarn yerini, her derecede
halefiyet yoluyla kendi altsoylar alr.
- Madde 496-Altsoyu bulunmayan mirasbrakann miraslar, ana ve
babasdr. Bunlar eit olarak mirasdrlar.
- Mirasbrakandan nce lm olan ana ve babann yerlerini, her
derecede halefiyet yoluyla kendi altsoylar alr.
- Bir tarafta hi miras bulunmad takdirde, btn miras dier
taraftaki miraslara kalr.
126.
- Madde 497-Altsoyu, ana ve babas ve onlarn altsoyu bulunmayan
mirasbrakann miraslar, byk ana ve byk babalardr. Bunlar, eit olarak
mirasdrlar.
- Mirasbrakandan nce lm olan byk ana ve byk babalarn yerlerini,
her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoylar alr.
- Ana veya baba tarafndan olan byk ana ve byk babalardan biri
altsoyu bulunmakszn mirasbrakandan nce lmse, ona den pay ayn
taraftaki miraslara kalr.
- Ana veya baba tarafndan olan byk ana ve byk babalarn ikisi de
altsoylar bulunmakszn mirasbrakandan nce lmlerse, btn miras dier
taraftaki miraslara kalr.
- Sa kalan e varsa, byk ana ve byk babalardan birinin
mirasbrakandan nce lm olmas hlinde, pay kendi ocuuna; ocuu yoksa o
taraftaki byk ana ve byk babaya; bir taraftaki byk ana ve byk
babann her ikisinin de lm olmalar hlinde onlarn paylar dier tarafa
geer.
127.
- Madde 498-Evlilik dnda domu ve soyba, tanma veya hkim hkmyle
kurulmu olanlar, baba ynnden evlilik ii hsmlar gibi miras
olurlar.
- Madde 499-Sa kalan e, birlikte bulunduu zmreye gre mirasbrakana
aadaki oranlarda miras olur:
- 1. Mirasbrakann altsoyu ile birlikte miras olursa, mirasn drtte
biri,
- 2. Mirasbrakann ana ve baba zmresi ile birlikte miras olursa,
mirasn yars,
- 3. Mirasbrakann byk ana ve byk babalar ve onlarn ocuklar ile
birlikte miras olursa, mirasn drtte , bunlar da yoksa mirasn tamam
ee kalr.
- Madde 500-Evltlk ve altsoyu, evlt edinene kan hsm gibi miras
olurlar. Evltln kendi ailesindeki mirasl da devam eder.
- Evlt edinen ve hsmlar, evltla miras olmazlar.
128. Madde 505-Miras olarak altsoyu, ana ve babas, kardeleri
veya ei bulunan mirasbrakan, mirasnn sakl paylar dnda kalan ksmnda
lme bal tasarrufta bulunabilir. Bu miraslardan hi biri yoksa,
mirasbrakan mirasnn tamamnda tasarruf edebilir
- Madde 506- Sakl pay aadaki oranlardan ibarettir:
- 1. Altsoy iin yasal miras paynn yars,
- 2. Ana ve babadan her biri iin yasal miras paynn drtte
biri,
- 3. Kardelerden her biri iin yasal miras paynn sekizde
biri,
- 4. Sa kalan e iin, altsoy veya ana ve baba zmresiyle birlikte
miras olmas hlinde yasal miras paynn tamam, dier hllerde yasal
miras paynn drtte .
129. MRASTA HAK SAHB OLAMANIN KOULLARI MRASA EHL OLMA GEREK K
TZEL K KanundanDolay miras Ehliyetine Sahip olan kii Mirasbrakann
radesi ile miras Olma ehliyetine Sahip olan kii Kanundan dolay
Sadece devlet 130. EYA HUKUKU 131. EYA HUKUKUNUN KONUSU
- Eya hukuku hak sujesi olan kiinin eya zerindeki hakimiyeti ve
dolaysyla ortaya kan meseleleri dzenleyen hukuk daldr.
- Eya zerinde dorudan doruya hakimiyet salayan ve herkese kar
ileri srlebilen haklara ayni haklar denir.Bu haklar eya hukukunun
temel konusunu tekil eder.Kiinin eya zerindeki hakimiyeti bir hakka
dayanmyorsa bu hak sadece fiili durumdan ibaret kalyorsa buna da
zilyetlik denir.Tanr mallarda hakimiyetin d grn zilyetlik ile
tanmazlarda ise tapu siciliyle salanmtr.
132. EYAHUKUKUNUNKONUSU AYN HAKLAR ZLYETLK TAPU SCL 133. AYN
HAKKIN UNSURLARI BR EYA ZERNDE SAHBNE DORUDANDORUYA HAKMYET SALAR
HERKESE KARI LER SRLR 134. EYANIN TANIMI
135. Eyann eitleri:
- Basit eya-bileik eya-eya topluluu-eya birlii
- Misli eya-gayri misli eya
- Blnebilir eya-blnemeyen eya
- Tketilebilen eya-tketilemeyen eya
136. AYNI HAKLARIN TRLER
- Mstakilbirlikteirtifakrehintanmaz
137. ZLYETLK
- ZLYETLK KAVRAMI:Zilyetlik iki durumda hukuken nem tar.Bunlardan
biri eyann zilyetinin zilyetlie yaplan bir saldrya kar
korunmasdr,dieri tanr bir eyann mlkiyetinin devrinde malike
zilyetliin naklidir.
- ZLYETLN UNSURLARI:Bireyin zilyetliine sahip olmak iin kanun
koyucu ou zaman iki unsuru bir arada aramtr. Bunlar:(1)Eyaya fiili
hakimiyet,(2)Zilyetlik iradesidir
138. TAPU SCL
- GENEL OLARAK:Ayni haklarn herkese kar ileri srlebilir olmas
zorunluluunu getirmektedir.Tanr mallarda zilyetlik bu aleniyeti
salarken tanmazlarda bu grev tapu siciline verilmitir.
- TAPU SCL TEKLATI:Merkez(tapu ve kadastro genel mdrl),tara(tapu
sicili grup mdrlkleri) ve ile(tapu sicil mdr ve memurlar) tekilat
olarak 3e ayrlmtr.
139. TAPU SCLLER ANA SCLLER YARDIMCI SCLLER TAPU KT KATMLKYET KT
YEVMYE DEFTER VE BELGELER RESM BELGELER MAL SAHPLER SCL DAR
SINIRLAR KAYIT DEFTER AZLLERSCL MAHZEN DEFTER YAZIMA DEFTER
DZELTMELER SCL KAMU ORTA MALI SCL 140. KLER HUKUKU 141. K
- Hak sahibine hukuk dilinde kii denir.
- Kiiler hukuk kuralnn tand yetkilerden yararlanan,ykledii
ykmllklerden sorumlu olan varlklardr.
142. KLERN SINIFLANDIRILMASI:
- Hukukun hak sahibi sayd varlklar, biri gerek kii dieri tzel kii
olarak iki gruba ayrlr.
- Tzel kiiler ise hukukun hak sahibi sayd insan veya mal
topluluklardr.
- Tzel kiiler de kendi iinde dernekler ve vakflar olarak ikiye
ayrlr.
143. KLER HUKUKUNUN KAPSAMI GEREK KLER TZEL KLER DERNEKLER
VAKIFLAR 144. KLER HUKUKUNUN KONUSU
- Hukukun ilk tespit etmesi gereken husus hak znesinin (sjesinin)
kim olaca sorusudur.
- Hukukun merkezi ve varlk nedeni olan hak znesinin kim olduu
belirlenmeden haklardan, ykmllklerden hukuki ilemlerden bahsetmek
olana yoktur.
- Kiiyi soyut bir ekilde ele alp inceleyen kiiler hukuku, dier
hukuki ilikilerin rnein aile hukukunun, miras hukukunun, eya
hukukunun temelini tekil eder.
145.
146. K OLABLMENN ARTLARI TAM DOUM SA DOUM 147. K TRLER:
- Gerek kiiler insanlardr. Hukuk dzeni insanlara kiilik tanmtr.
Modern hukuk dzenlerinde insanlar,hak ve borlara ehil olabilen,yani
kiilik tannm varlklardr.
- Belli bir amac gerekletirmek zere kurulmu ve bamsz bir kiilie
sahip, hak ve borlara ehil olma iktidar hukuk dzeni tarafndan tannm
kii ve mal topluluklarna tzel kii (hkmi ahs) denir.
148. KLK KAVRAMI,KLN BALANGICI VE SONA ERMES
- Kiilikkii haklarna gre daha geni bir kavramdr. Yalnz hak
ehliyetini deil,fiil ehliyeti,ahsi hal ve ahsiyet haklarn da
iermektedir.
149. KLN BALANGICIGerek kiilik doumla kazanlr.
- MK nn 27. maddesine gre,kiilik ocuun sa olarak tamamyla doduu
andan balar.Bylece yasa kiiliin kazanlmas iin iki koulun birlikte
gereklemesi koulunu aramtr:
-
-
- Sa doum ocuun ana rahminden canl olarak ayrlmasn
-
-
- tam doum ise ana rahmi dnda bamsz bir varlk kazanmasn ifade
eder.
150. GEREK KLN SONA ERMES:
- Gerek kii olan insanlarn kiiliinin doal sona erme sebebi
lmdr.
- Doal bir olay olmakla birlikte buna eitli hukuki sonular
balanmtr.
- lmle birlikte kii, kiilik haklarn ve kiiye sk skya bal olan
haklarn kaybeder.
- Malvarl haklar ise miraslara geer.
151. Ceset ise ne bir hak sjesi ne de bir eya niteliindedir
.
- Hukuk dzeni ahlak ve adaba aykr olduu gerekesiyle,ceset zerinde
tasarruf edilmesini yasaklamtr.
- ki durumda bu yasak kalkar:
- 1.Kiinin lmden nce kendi isteiyle organlarnn alnmasna msaade
etmesi
- 2.len yaknlarnn adap erevesinde kamu dzenine uygun olarak ceset
zerinde inceleme yapmalarna izin vermeleri.
152. LMN SPATI YOLLARI LMN SPATIYOLLARI KSEL DURUM SCL KARNELER
BRLKTE LMKARNES LM KARNES 153. LMN SPATI YOLLARI
- lmn ispat nfus sicilindeki kaytlara olur.Nfus memuru durumun
kendisine bildirilmesiyle durumu nfus siciline iler.ddialar bu
kaytlar yardmyla kantlanabilir.
- Karine bilinen olaydan bilinmeyen sonular karmak demektir.
- ddiasn karineye dayandran kii iddiasn kantlamak zorunda deildir
kar taraf bunun aksini kantlamaldr. Karineler lm ve birlikte lm
karinesi olarak ikiye ayrlr:
154.
- MK 31. maddeye gre lmne kesin gzle baklacak bir durumda
kaybolan ve cesedi bulunamayan bir kimse lm saylr.
- Bu durumda mahallin en byk mlki amirinin emriyle lm kayd
dlebilir.
- rnein bindii uak den bir kiinin cesedi bulunamyorsa ve o
kazadan hi kurtulan yoksa o kiinin lm olduu konusunda bir karine
vardr bunu iddia eden kii bu karineye dayanabilir.
155.
- MK 29. maddeye gre hangisinin daha evvel ldnn tespiti mmkn
olmakszn lenler ayn anda lm saylr.
- Bu husus zellikle miras hukuku bakmndan nemlidir.
- Ayn anda len kiiler birbirine miras olamazlar.
156. GAPLK
- Bu durumda kiinin kaybolmasn gerektiren koullar,lm karinesinden
farkl olarak lm kesin saylacak arlkta deildir.Kiinin kaybolmasna
yol aan olayn zelliklerine gre,lmne kesin deil de, muhtemel gzyle
baklabilmektedir.
- R:Kii batan denizaltdadr, fakat kurtulan olmutur veya kiiden
uzun zamandan haber alnamamtr. Buna gre gaiplik koullar:
- kiinin lmn muhtemel klan koullarn varl
- lm tehlikesinden en az 1,son haberinden 5 yl gemi olmas
- mahkemenin gaiplik karar vermi olmasdr.
157. Gaiplik kararnn artlar MADD ARTLAR LM TEHLKES NDEKAYBOLMASI
UZUN ZAMANDIR HABERALINAMAMA 158. GAPLK KARARININ EKL ARTLARI
- lgililerin grevli ve yetkili hakimden gaiplie karar verilmesi
iin talepte bulunmas
- lan (Gaip hakknda bilgileri olan kimseleri ilan yoluyla bu
bilgilerini bildirmeye davet etmek)
159. HAZNENN TALEB ZERNE GAPLK KARARININ ARTLARI:
- Gaip arkada bir malvarl brakmtr veya bu arada miras olduu
iin,bir malvarlna sahip olmutur.
- Mal varl resmen idare edilmektedir.
- Resmen idare en az 10 yldr devam etmektedir veya gaip bu arada
100 yan tamamlamtr.
160. KNN HAK EHLYET HAK EHLYET HAKLARA SAHP OLMA YKMLLK ALTINA
GRME 161. HAK EHLYETNN TEMEL LKELER
- Herkese hak ehliyeti tannmtr. Hak ehliyetine sahip olmak iin
kii olmak yeterlidir. Hak ehliyetinin tannmasnda ayrm
gzetilmez.
- Herkesin ayn kapsamda hak ehliyetine sahip olmasn gerekli
klar.Eit olanlara eit davranma anlamndadr. Kanunda hukuk dzeninin
snrlar iinde eitlikten szedilmektedir.
162. YA CNSYET AYIRT ETME GC YABANCILIK EREF VEHAYSYETE
AYKIRILIK HAK EHLYETNE LKN OLARAK KANUNLANGRLEN SINIRLAMA 163. FL
EHLYET
- Fiil ehliyeti bir kiinin bizzat kendi fiilleriyle hak sahibi
olabilmesi, bor altna girebilmesi yeteneidir.
- Fiil ehliyeti hak ehliyetinden farkl olarak aktif bir
ehliyettir.
- Kii hak ehliyeti gerei fiil ehliyetine sahip olmasa da yasal
temsilcisi araclyla hak ve borlar kazanabilir.
- Fakat fiil ehliyetine sahip kii bizzat kendi fiilleriyle hak
kazanmakta ve bor altna girmektedir.
- Fiil ehliyeti bakmndan kiiler arasnda eitsizlik sz konusu
deildir.
- nk herkes ayn anda, ayn biim ve derecede akli psikolojik ve
bedensel olgunlua eriemez.
164. FL EHLYETNNETL GRNMLER HUKUK LEM EHLYET HUKUKA AYKIRI
FLLERDEN SORUMLU OLMA EHLYET TASARRUF EHLYET TASARRUF LEM YAPMA
EHLYET TAAHHT LEM YAPMA EHLYET DAVA EHLYET DAVAYI YRTME EHLYET
PARASAL NTEL OLMAYAN HUKUK LEMLER YAPABLME EHLYET 165. HUKUK LEM
EHLYET
- TAAHHT LEM YAPMA EHLYET:Bir kimsenin malvarlnn pasifini arttrc
ilem yapabilmesi iin fiil ehliyetine sahip olmaldr.
- TASARRUF LEM YAPMA EHLYET:Bir kimsenin tasarruf ilemi
yapabilmesi iin fiil ehliyetine ve tasarruf ehliyetine sahip olmas
arttr.
-
- TASARRUF EHLYET:Bir kimsenin tasarruf ilemi yapabilmesi iin
sahip olmas gereken ehliyettir.
- PARASAL NTEL OLMAYAN HUKUK LEMLER YAPABLME EHLYET:Kiinin
parasal ynden mal varlna etki etmeyen hukuki ilemleri yapmas (nian
,evlenme,evlat edinme) iin de fiil ehliyetine sahip olmas
aranr.
166.
- Fiil ehliyetinin usul hukukundaki grnm eklidir.Fiil ehliyetine
sahip olmayanlarn dava ehliyeti yoktur.
- Bir davada, dava konusu zerinde bir bakas adna tasarrufta
bulunabilme ehliyetidir.
167. ERGN OLMA HAKKINDAKISITLILIK KARARININALINMAMI OLMASI
AYIRDETME GC FL EHLYETNN UNSURLARI 168. ARTLARI:ergin olma,ayrt
etme gcne sahip olma,kstl olmama ARTLARI:ayrt etme gc olmayan
kk,ayrt etme gc olmayan ergin kii ARTLARI:ayrt etme gc olan kk,ayrt
etme gc olan kstl ARTLARI:ayrt etme gcne sahip ergin, hakknda
kstllk karar alnmam fakat yine de yasal danman atanm/evli FL EHLYET
GRUPLARI TAM EHLYETLLER TAM EHLYETSZLER SINIRLI EHLYETSZLER SINIRLI
EHLYETLLER 169. TAM FL EHLYETN GEREKTREN LEMLER:
- Tek tarafl hukuki ilemler
170. SADECE AYIRTETME GC GEREKTREN LEMLER
- Bu ilemlere ilikin rnekler:
- Kiiler Hukuku: Baz kiilik haklarnn kullanmnda erginlik deil
sadece ayrt etme gc olmas koulu aranr.
- Aile Hukuku:Kusura dayal boanma davas amas sadece kiinin ayrt
etme gcne sahip olmasna baldr.
- Miras Hukuku:Miras brakann sakl pay sahibi mirassn mirastan
karabilmesi iin miras brakann ayrt etme gcne sahip olmas
yeterlidir.
- Eya Hukuku:Bir mala zilyet olma ayt etme gcnn varln
gerektirir.
171.
- Borlar Hukuku:htarla bir borcun muaccel hale getirilmesinde,
kendisine ihtarda bulunann ayrt etme gcne sahip olmas
yeterlidir.
- Hukuka Aykr Fiiller:Ayrt etme gcne sahip olann haksz fiil
sorumluluu mevcuttur.
172. FL EHLYETNN KOULLARI
- Fiil ehliyetinin en nemli kouludur.Bu koul yoksa kii tam
ehliyetsizdir;yapt ilemler hibir hukuki sonu dourmaz ve kii
sorumluluk altna girmez.
- *makul bir iradeye sahip olma yetenei
- *iradeye uygun davranma yetenei
- Ayrt etme gcn etkileyebilecek dier durumlar ise ya,akl
hastal,akl zayfl, sarholuk ve buna benzer hallerdir.
173. RT (ERGNLK): Onsekiz yan doldurmu olan kii reittir.istisnai
2 koulda kiiyi reit klar:1)Evlenme (18/17/16 ya) 2)Y argsal
erginlik KOULLARI:15 yan doldurmu olmak, kn istei, velinin izni,
aile mahkemesinin karar, kn menfaati.. 174.
- KISITLI OLMAMAK (hacir altna alnm olmamak):
- Fiil ehliyetinin olumsuz kouludur. Yasada saylan nedenlerden
birinin bulunmas halinde kiinin ehliyeti kstlanr ya da kendisine
vasi atanr.
175. FL EHLYET AISINDAN KLERN SINIFLANDIRILMASI 176. TAM
EHLYETLLER
- Bunlar fiil ehliyetinin kouluna da sahip olan yani sezgin,
ergin ve kstlanmam olan kiilerdir.
- Bunlarn hukuki ilem ehliyetleri ve haksz fiilden sorumluluklar
tamdr.
- Kendi balarna her trl hukuki ilemi yapabilirler.
- Temyiz kudretine sahip olduklar iin kusur ehliyetleri de
tamdr.
177. TAM EHLYETSZLER
- Bunlar temyiz kudretine sahip olmayan kiilerdir. Ne kendileri
ne de yasal temsilcilerinin onayyla bir hukuki ilem
yapabilirler.
- Sezgin olmayanlarn yaptklar ilemler batldr.
- Ancak bu kiilerin toplumsal yaama katlma gerekleri olduundan bu
ilemleri yasal temsilcileri tarafndan yaplr.
- Fakat yasal temsilcilerin de yapamayaca ilemler vardr.
- Haksz fiilden sorumluluklar yoktur. Artdetme gcne sahip
olmadklarndan kusur ehliyetleri yoktur.
- Yasa baz durumlarda tam ehliyetsizin haksz fiilden sorumlu
olmasn kabul etmitir.
- Birincisi hakkaniyet sorumluluu,ikincisi ise geici olarak
temyiz kudretini yitirenlerin sorumluluudur.
178. TAM EHLYETSZLERN BORLARHUKUKUNDAN DOANSORUMLULUU HAKKANYET
SORUMLULUU KUSURSUZSORUMLULUK SEBEPSZZENGNLEME VEKALETSZ GRMEDEN
DOAN SORUMLULUK 179. TAM EHLYETSZN YASAL TEMSLCSNN H YAPAMAYACAI
LEMLER
180. SINIRLI EHLYETSZLER
- Temyiz kudretine sahip olmakla birlikte reit olmayan veya kstl
olan kiilerdir.
- Snrl ehliyetsizlerin hukuki ilem ehliyeti ynnden durumlarn
ikili bir ayrmla ele alrsak:
- 1-Kendi balarna yapabilecekleri ilemler;
- Karlksz kazandrma salayan ilemler yapabilir,kiiye sk skya bal
haklarn kullanabilirler.
- 2-Yasal temsilcilerinin yada yasal temsilci izniye snrl
ehliyetsizlerin yapabilecei ilemler:
- Kiiye sk skya bal haklarn kullanlmas dnda kalan tm ilemleri
yasal temsilcileri araclyla ya da onayyla yapabilirler.
- Onay ilem yaplmadan nce verildiyse izin, sonra verildiyse onam
(icazet) olur.
- lem onayszsa askda hkmszdr.
- Snrl ehliyetsizler sezgin olduklar iin kusur ehliyetleri ve
haksz fiilden sorumluluklar tamdr.
181. SINIRLI EHLYETLLER:
- Bunlar evliler ile kendilerine kanuni mavir tayin edilmi olan
kiilerdir. Aslnda bu kiiler tam ehliyetliler gibi fiil ehliyetinin
her kouluna da sahiplerdir. Fakat baz ilemlerinin geerli olabilmesi
iin belirli bir makamn ya da kanuni mavirin onay
gerekmektedir.
- R:Aile konutunun devri ya da snrl ayni hakla kstlanmas dier ein
onayna baldr.
- Yasal danmanlk;oy,ynetim ve karma danmanlk olmak zere e
ayrlr.
182. KLK HAKLARI
- KLK HAKLARININ HUKUK MAHYET:
-
- Herkese kar ileri srlr, herkes uymak zorundadr
-
- cra takiplerinin konusu olmaz, haczedilmez, iflas konusu olmaz,
miras yoluyla gemez
-
- Doumla kazanlr, lmle sona erer; devredilemez, vazgeilemez,
yasaya ve genel ahlaka aykr olarak snrlandrlamaz
183.
- Kiilik hakkknn konusuna giren kiisel deerler:
- Maddi bedensel deerler (Fiziki kiilik /hayat, beden sal,
salk.)
- Manevi deerler (Deruni kiilik /his alemi)
-
- zgrlkler-onur ve saygnlk- ad/resim zerindeki haklar giz
alan
-
-
- Kiinin hayat alannn eitleri:
- Mesleki-Ticari manevi deerler (Sosyal kiilik )
184. KLN KORUNMASI: Fiil ehliyetindenKsmen veya Tamamen
vazgeememe zgrln *hukuka *ahlaka aykr Olarak snrlayamama Hak
ehliyetinden Ksmen veya tamamen vazgeememe TMK.23e gre Kiinin
korunmas 185. Kiilik deerlerinin ihlaline kar kiiyi koruma
- Kiinin maddi,manevi ve iktisadi varlklar zerindeki haklarnn
bakalarnn mdahalesine kar korunmas gerekmektedir.Buna d koruma da
denilmektedir.
- Kiiliin korunmasna dair hususlar sadece medeni kanunda
deil,anayasa ve ceza kanununda da vardr.Ayrca medeni kanunun 24.
maddesi de bir davrann hangi durumlarda hukuka uygunluk unsuru
ierdiini belirtmitir:
- stn nitelikte bir zel yararn varl
- stn nitelikte bir kamu yararnn varl
- kanunun verdii yetkiye dayanarak kiilik hakkna yaplan
saldr
186. KLN KORUNMASIN AILABLECEK DAVALAR ZEL DAVALAR DER GENEL
DAVALAR MADD Tazm. KAZANCIN ADES MANEV Tazm. NLEME SALDIRIYA SON
VERLMES TESPT DER DAVAYOLLARI KARARIN LANI VEYA 3. KLERE BLDRMEYE
VEYA DZELTMEYE KARAR VERME 187.
- Maddi tazminat davas artlar:
- Manevi tazminat davas artlar:
- Kiisel menfaatlerin saldrya uramas
188. SM VE KORUNMASI:
- MK.Madde 26-Adnn kullanlmas ekimeli olan kii, hakknn tespitini
dava edebilir.
- Ad haksz olarak kullanlan kii buna son verilmesini; haksz
kullanan kusurlu ise ayrca madd zararnn giderilmesini ve urad
hakszln nitelii gerektiriyorsa manev tazminat denmesini
isteyebilir.
- Bu maddeden de anlalaca gibi kiiliin korunmasnda sz geen btn
davalar, durdurma, nleme, tespit, maddi ve manevi tazminat davalar
ismin korunmas ile ilgili olarak da alabilir.
- Medeni Kanunun bu hkm genel olarak ismi korumaktadr.
189.
- sim deyince kiilerin toplumda belirtilmesine ve ayrt edilmesine
yarayan varlklar anlalr. eitli isimlerle karlarz.
- Bir kiinin ad -soyadndan baka lakap ve mstear ad denilen
isimler de vardr.
- Soyad bir aileye bal olanlarn ortaklaa kullandklar
isimdir.
- Kanuna gre soyad tamak zorunludur.
190.
- nad ayn soyad tayan kiileri birbirinden ayrmak iin
kullanlr.
- nadkullanmak da zorunludur.
- Soyad kazanlma yollar ise; doutan kazanma, soyad deiikliiyle
kazanma olarak ikiye ayrlr.
- Soyad deiikliiyle kazanma ise:
-
- idari karar ile kazanma olarak e ayrlr.
191. Adn unsurlar ve eitleri:
192. ADIN KORUNMASI:
- Adn kullanlmasnn ekimeli olmas
-
- haksz kullanm halinde alabilecek davalar:
193. ADIN DETRLMES
- sim deitirilmesi talebine ilikin hkmler:
194. HISIMLIK LKLER
- Gerek kiiler arasnda ya kan bandan ya da yasada belirtilen
hukuki ilemlerden doan ve hukuk dzeninin kendisine sonular balad
yaknlk ilikisidir.
- Hsmlk ilikisi eitli nedenlerden domaktadr.
195. HISIMLIK ETLER HISIMLIK ETLER KAN HISIMLII SIHR HISIMLIK
SZLEMEDEN DOAN HISIMLIK ALTSOY STSOYHISIMLII YANSOY HISIMLII 196.
SIHR HISIMLIK(Kayn hsml):
- MK 18. maddesi shri hsml dzenlemektedir.
- Elerden her birinin kan hsmlar tekinin, zde dereceden shri
hsmlar olur.
197. KAN HISIMLII:
- Kan bana dayanan hsmlktr.
-
- baba, ocuk, torun, torun ocuu gibi birbirlerinin soyundan
gelenler arasnda ise stsoy-yansoy kan hsml;
-
- kardeler, karde ocuklar, amca, hala,day ve teyze gibi ortak
soydan gelenler arasnda ise yansoy kan hsml olarak adlandrlr.
198. KAYIN HISIMLII:
- Elerden biri ile dier ein kan hsmlar, ayn tr ve derecedenkayn
hsmlarolur.(MK 18)
199. Kan Hsmlnn Derecesi
- Kan hsmlnn derecesi, hsmlar birbirine balayan doum saysyla
belli olur.
- Biri dierinden gelen kiiler arasnda stsoy-altsoy kan hsml;
- biri dierinden gelmeyip de, ortak bir kkten gelen kiiler
arasnda yansoy kan hsml vardr.(MK 17)
200. SZLEMEDEN DOAN HISIMLIK
- Medeni kanunun arad koullar yerine getirmek suretiyle kiilerin
evlat edinmeleri mmkndr.
- Evlat edinme evlat edinenle evlat edinilen arasnda mahkeme
kararyla olur.
- Bu kiiler arasndayapaybir hsmlk meydana gelmektedir. Bu,
taraflar arasnda birinci dereceden, dorudan,kan hsml gibibir
hsmlktr.
- Evlatlk ilikisinin sona ermesiyle hsmlk da sona erer.
201. KAMETG H(YERLEM YER)
- Kiinin yerlemek niyetiyle oturduu yere o kiinin ikametgah
denir.
- Bu anlamda ikametg hkiinin belirli bir yerle olan hukuki
ilikilerinedenmektedir.
- Kural olarak kiiler ikametg hlarn kendi istekleriyle seerler ya
da kiinin ikametg hn yasa belirlemitir.
202. yerleim yerinin zorunluluu ve teklii ilkesi
-
- zgr iradeleri ya da yasa gerei kiilerin yerleim yeri
vardr.
-
- Bir kiinin birden fazla yerleim yeri olamaz
-
- Eskisi ortadan kalkmadan yeni yerleim yeri seilemez
203. radi yerleim yerinin geleri
- 1- Psikolojik ge: Yerleme niyeti
-
- kiinin az-ok srekli yerlemeye ynelik iradesi
-
- Yerleme niyetiyle, kalc bir ekilde
-
-
-
-
- Yasal yerleim yerinde kiinin yerleme niyetine baklmakszn
belirli bir yer onun yerleim yeri saylr.
-
-
-
-
- * Velayet altndakiler (evlatlk dahil)
-
-
-
-
- Tzel kiilerin yerleim yeri tzk/ana szlemedeki yerdir. Yoksa
ynetim ilerinin yrtld yerdir.
204. Yerleim yerinin Hukuksal nemi
- Gaiplik kararn gaibin son yerleim yeri mahkemesi verir
- Evlenecek kiiler yerleim yeri nikah memuruna bavururlar
- Boanma ve ayrlk davasna bakmaya elerden birinin son yerleim
yeri veya son alt aydan beri birlikte oturduklar yer mahkemesi
yetkilidir
- Para borlarnn ifa yeri alacaklnn yerleim yeridir
- Para borcunun ifa yeri borlunun yerleim yeridir.
- Kural olarak davalar davalnn yerleim yerinde alr
205. YERLEM YER ETLER YASAL-RAD ASL-TBAR YASAL RAD ASLYERLEMYER
TBAR (VARSAYILAN) YERLEMYER 206. EKLANLAMDAKLERHUKUKU 207. KSEL
DURUM KTKLER
- Bir kimsenin kiisel durumunun kaydedildii siciller kiisel durum
ktdr.
-
- Dar anlamda kiisel durum: Medeni hukuk asndan nem tayan
durumlar (cinsiyet, ya, ad, bekar, evli, boanm, dul, sezgin olmama,
kstl olma, evlatl olma vs.)
-
- Geni anlamda kiisel durum: Kiinin medeni ve siyasal durumunu
ieren ilikiler: vatandalk, uyrukluk, seme seilme hakk vs.
- Bir kimsenin doum, lm, evlenme, boanma vs.. gibi durumlar
kiisel durum ktne ilenir.
- Kiisel durum kt kiiler ve devlet tarafndan nem tar.
- Kiisel durum sicilinin balcalar:
- 1-Medeni Kanunda ngrlen ktkler:
- 2-Nfus Kanununda ngrlen ktkler:
-
-
- doum,lm evlenme,nfus kayt ve ya dzeltme, evlat edinme, aile,
dier ahsi deiiklikler zellikle cinsiyet, yer deitirme, boanma
kt.
208.
- NUFS KAYIT VE BELGELERNN HUKUKSAL DEERLER
-
- 1- Kantlayc gce sahip olmas
-
-
-
- lgili kiiler asndan geerlidir
-
-
-
- Gizlilik ilkesi geerlidir
-
-
-
- Deiiklik ve dzeltme mahkeme kararna baldr
-
-
-
- Ktklerin tutulmasndan doan zarar dolaysyla Devletin kusursuz
sorumluluu vardr (memura rcu)
209. TZEL KLER GENEL BLGLER 210.
- MK gerek kiiler yannda topluluklar da haklara ve borlara ehil
grm ve onlara kiilik tanmtr.
- Tzel kiilik, belli bir amaca ulamak iin bamsz bir varlk olarak
rgtlenmi olup haklara ve borlara sahip olabilen, hukuk dzenince
tannm, kii ve mal topluluklardr .
211. Tzel kiilerin zellikleri:
212. TZEL KLERN ETLER ZEL HUKUK TZEL KLER KAMU HUKUKU TZEL KLER
KAZANPAYLAMA AMACIGDEN KAZAN PAYLAMA AMACI GTMEYEN KAMU KURUMLARI
KAMU DARELER MESLEK KURULULARI SOSYAL KAMUKURUMLARI KLTREL
KAMUKURUMLARI KTSAD KAMUKURUMLARI DEVLET L ZELDARES BELEDYE KY
Ticaret irketleri DERNEK VAKIF 213. TZEL KLN KAZANILMASI VE SONA
ERMES: TZEL KLN KAZANILMASI VE SONA ERMES: 214. TZEL KLN
KAZANILMASI:
- Tzel kiiliin kurulmasna ilikin sistemler:
-
- -Tzel kii Devlet izniyle kurulur
-
- -Makam ynetim ya da yargmakam olabilir
-
- -zin verip vermeme konusumakama aittir. tiraz edilemez,yargya
gidilemez
-
- rn.: A ve Ltd ti; Esn. K. San. Der.=San. Bak.
215. 2-Normatif Sistem
- *Kurulua ilikin normlar nceden belir-lenmitir
- *lgili makam, koullarn gerekleip gereklemediini inceler
- *Gerekli koullara sahip bavuruyu kabul etmek zorundadr. Haksz
kabul etmeme yarg yoluna bavuru sonucunu dourur.
-
- Tzn resmi organlara sunulmas sistemi
-
-
- Dernekler, siyasal partiler, sendikalar
-
- Tzn Resmi gazetede yaynlanmasyla
-
- Kuruluun belli bir kte yazmlanmas (tescili) sistemi
216. Serbest Kurulu Sistemi
- Tzel kiilii kuracak kiiler kurma iradelerini aklar
217. TZEL KLN KAZANILMASI
- Tzel kiilik her bir tr iin yasada belirtilen unsurlarn
gereklemesi ile kazanlr
-
-
- Dernekler kurulu bildirimini, dernek tzn ve gerekli belgeleri
en byk mlki amire verdiklerinde
-
-
- Vakflar, yerleim yeri mahkemesi nezdinde tutulan sicile
tescille
218. Tzel kiilerin hak ve fiil ehliyetleri:
- HAK EHLYET:Tzel kiiler kendilerini oluturan kiilerden bamsz
olarak haklara ve borlara sahip olabilirler.
- Bu onlarn ayr bir kiilik olmalarnn doal bir sonucudur.
- MKya gre tzel kiiler cins,ya,hsmlk gibi yaratl icab olarak
insana zg olanlardan baka btn haklar iktisap ve borlar ilzam
edebilirler.
- Bu anlamda tzel kiilerin hak ehliyetleri statlerinde
gsterdikleri ama ile snrldr(ultra vires ilkesi).
219. Tzel Kiilerin kamu hukuku alanndaki hak ehliyetinin
grnm
- Anayasal temel hak ve hrriyetlerden tzel kiiler de
yaralanr
- Kiisel deerlerden mahiyetleri badat oranda yararlanr
220. Tzel Kiilerin zel hukuk alanndaki hak ehliyetinin grnm
- Malvarl haklar ve kiilik haklar
-
- Yaplarna ve amalarna uygun (parayla llebilen) her trl malvarl
hakk
-
-
- Nispi nitelikli alacak haklar, mutlak nitelikli nesnel (ayni
haklar) , miras haklar (devlet dnda yasal miras tzel kii olmaz,
iradi miras ya da kendisine belirli mal braklan kii
olabilirler)
-
- Kendi yaplarna uyan kiilik deerleri zerinde kiilik hakk
- Davada taraf olma ehliyeti
221. Hak ehliyeti ynnden ayrk durumlar
- Tzel kiiler baz haklardan yaplar gerei yararlanamazlar
- Baz haklardan(topluluk haklar)yaplar gerei yalnz tzel kiiler
yararlanabilir
-
- yelikten karma (ihra) hakk; aidat (denti) isteme hakk; tz
deitirme hakk; kendini sona erdirme hakk
- Ultra vires (zgleme ) ilkesi: Tzel kiiler ancak kurucu szlemede
(tzk/ana szleme vs.) yazl konu erevesinde ilemler yapabilir.
222. Tzel Kiilerin Eylem (fiil) Ehliyeti
- Tzel kiiler kanuna ve kurulu belgelerine gre gerekli organlara
sahip olmakla tzel kiilik kazanrlar (MK md. 49)
-
- Organ: Tzel kiinin iradesini aklayarak, onun ilemlerini yapma
ve ilerini yrtme grevini yapan kii ya da kiiler
-
-
-
- Tzel kiinin ayrlmaz bir paras olup bamsz bir varl yoktur
-
-
-
- Organn yapt ilem ve eylemler tzel kiiyi balar
-
-
-
- Organ olmayan tzel kiinin eylem ehliyeti yoktur
- de gerek kiiler gibi fiil ehliyetine sahiptir.Kendi fiil ve
davranlaryla kendi kendilerini bor altna sokabilir ve hak sahibi
yapabilirler.Bunun iin sadece bu ii yapacak organa sahip olmalar
yeterlidir.ya,temyiz kudreti ve kstl olmamak gibi gerek kiilerin
fiil ehliyetiyle ilgili koullar aranmaz.Tzel kiilerin baz organlar
kanun emri nedeniyle olmak zorundadr,bazlar ise
iradidir.Derneklerin ynetim kurulu,genel kurulu,denetim kurulu
vakflarn mtevelli heyeti zorunlu kanuni organlardr.ayrca tzel
kiilerin daha iyi ilemesi bakmndan kendi kendinin gerekli grerek
ana szlemesinde yer verdii organa iradi organ denir.
223. ORGAN YASAL ZORUNLU ORGANLAR (Dernek: Genel kurul, yrtme
kurulu,denetleme kurulu Vakf:Yrtme kurulu SEMLK ORGANLAR Danma
kurulu, onur kurulu, bilim kurulu KARAR ORGANI ( ORGAN ) YRTME
ORGANI (DI ORGAN) 224. FL EHLYETNN KAPSAMI HUKUK LEMEHLYET HUKUKA
AYKIRIEYLEMLERDENSORUMLU OLMAEHLYET DAVA EHLYET 225.
- # tzel kiilik mahkeme karar ile sona ermise(hukuk ve ya ahlaka
aykr davran)
- # tzel kiilik fesh edilmise
226. Olaan sona erme Hukuka-ahlaka aykr amala kapatlan
zelyasaHkm Sendika K. Siyasal P.K KURULU BELGESHKM YETKL ORGAN
KARARI EN YAKIN AMA GDEN KAMU KURUM/ KURULUUNA 227.
- DERNEKLER:Kazan paylama dnda yasalarla yasaklanmam belirli ve
ortak bir amac gerekletirmek zere en az 7 gerek kiinin bilgi ve
almalarn srekli olarak birletirmek suretiyle oluturduu tzel kiiye
dernek denir.
- VAKIFLAR:Belli bir amaca zglenmi mal topluluklarna vakf
denir.Vakf kurma iradesi vakf senedinde aklanr.senedin ierii yasa
tarafndan belirlenmitir.vakf tescil ilemiyle vakf tzel kiilik
kazanr ve o andan itibaren tahsis edilen mallarn mlkiyetini
kazanr.vakfn zorunlu organ ynetim organdr.
228. ALE HUKUKU
- Aile hukuku medeni hukukun kiilerin aile evresindeki
ilikilerini dzenleyen ksmdr.Aile kavram altnda aile farkl ekilde
dzenlenmitir:
- Dar anlamda aile:elerden meydana gelen topluluk.
- Geni anlamda aile:eler ve ocuklardan meydana gelen
topluluk
- En geni anlamda aile:ev reisinin otoritesine tabi olarak ayn at
altnda yaayan kimselerden meydana gelmi topluluk.
229. EVLENME (evlilik birliinin olumas ve sona ermesi)
- NANLANMA:Nianlanma bir evlenme vaadidir.Nianlanma akdinin tek
bir muhtevas olabilir o da taraflarn birbirine evlenme vaadinde
bulunmalardr. Nianlanma aile hukuku nitelikli bamsz bir akittir.Bu
akit taraflarn kiiye sk skya bal haklarnn aklanmasyla doar.
Nianlanma akdinin temsilci vastasyla yaplmas mmkn deildir.Kurucu
unsurlar;karlkl evlenme vaadi ve nianlanacak kiilerin ayr cinsten
olmalardr.
230.
- Geerlilik koullarahlaka ve
231.
- EVLENME:Evlenme nianllarn evlilik birlii meydana getirmek iin
yaptklar bir hukuki ilemdir.Baskn gre gre evlilik ayr cinse mensup
kiilerin tam ve srekli hayat ortakl kurmak zere hukukun arad
koullara uygun olarak birlemesidir.Evlenme akdinin koullar; maddi
ve ekli koullar olarak ikiye ayrlr.
232.
- koullarevlenme engellerinin
233. EVLENME EHLYETNN KOULLARI
- 3- Yasal temsilcinin izni
234. EVLENME ENGELLER (MK.129-133)
-
-
- a) stsoy-altsoy arasnda;amca,day, hala, teyze ile yeenleri
arasnda
-
-
- b) Kayn hsml meydana getirmi olan evlilik sona ermi olsa bile,
elerden biri ile dierinin st soyu ve alt soyu arasnda
-
-
- c)Evlat edinen ile evlatlk veya bunlardan biri ile dierinin
altsoyu veya ei arasnda
-
-
- nceki evliliin sona erdiinin ispat
-
-
- Akl hastalar , evlenmelerinde tbbi saknca bulunmad resmi salk
kurulu raporuyla anlalmadka evlenemezler
235. EVLLN GENEL HKMLER Eler arasnda birlik ilikisi ve bundan
doan hak, dev, yetki ve ykmllkleri dzenleyen hkmlerin tmne evliliin
genel hkmleri denir. (MK 195-201) Bu hkmler emredici nitelikli olup
evlenmenin akdedilmesiyle yasa gerei ortaya kar ve taraflar balar.
Bu hkmler eit haklara dayal yaam ortakl esasna dayanr. 236. Evlilik
Birliinde Elerin Haklar ve Ykmllkleri
- 1- Birliin Mutluluunu Salama Ykm (MK m. 185/II)
- 2- Sadakat Ykm (MK m. 185/III)
- 3- Yardm ve dayanma Ykmll (185/III)
- 4- ocuklarn Bakm Eitim ve Gzetimine zen Gsterme Ykmll (MK m.
185/II)
- 5- Birlikte Yaama Ykmll (185/III)
- 6- Evlilik Birliinin Giderlerine Katlma Ykmll
237.
- 1- Ortak Konutu Seme Hakk
- 2- Evlilik Birliini Ynetme Hakk
- 3- Evlilik Birliini Temsil Yetkisi (MK m. 188 vd.)
- 4- Elerin ve Meslek Seme Hakk (MK m. 192)
238. II- Evli Kadnn Kiisel Durumu
- Evli Kadnn Soyad (Mk m. 187)
239. III- Elerin Hukuki lemleri
- Kural Olarak Her Bir E 3. Kiiler ve Dier Ele Her Trl Hukuki
lemi Tek Bana Yapabilir
- Eler Arasndaki Hukuki lemlerden Dolay Taraflar Arasnda Cebri
cra Yasa Yoktur