7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
1/110
Karta SocialeEuropiane(e rishikuar)
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
2/110
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
3/110
3
Karta Sociale Europiane(e rishikuar)
Strasburg, 3 Maj 1996
Hyrje
Qeverit nnshkruese t ksaj, duke qn antare tKshillit t Europs,
Duke konsideruar q synimi i Kshillit t Europssht arritja e nj uniteti m t madh ndrmjetantarve t tij me qllim q t ruajn dhe realizojnidealet dhe parimet q jan trashgimi e tyre eprbashkt dhe pr t lehtsuar prparimin
ekonomik dhe shoqror, veanrisht nprmjetruajtjes dhe realizimit t metjshm t t drejtave tnjeriut dhe lirive themelore;
Duke konsideruar q n Konventn Europiane prMbrojtjen e t Drejtave t Njeriut dhe Lirive
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
4/110
4
Themelore nnshkruar n Rom m 4 Nntor1950, dhe Protokollet e saj, Shtetet antare t
Kshillit t Europs ran dakord tu sigurojnpopullsive t tyre lirit dhe t drejtat politike tspecifikuara aty;
Duke konsideruar q n Kartn Sociale Europiane,t hapur pr nnshkrim n Torino m 18 Tetor1961, dhe Protokollet e saj, Shtetet antare tKshillit t Europs ran dakord t prmirsojnstandartin e tyre t jetess dhe mirqnien e tyresociale;
Duke rikujtuar q Konferenca Ministrore mbi tDrejtat e Njeriut e mbajtur n Rom m 5 Nntor
1990 theksoi nevojn, nga njra an t ruaj natyrne pandashme t t gjitha t drejtave t njeriut,qofshin ato civile, politike, ekonomike, sociale osekulturore dhe, nga ana tjetr, ti jap nj impuls t riKarts Sociale Europiane;
T vendosura, si u vendos gjat KonferencsMinistrore t mbajtur n Torino m 21 dhe 22Tetor 1991, pr t aktualizuar dhe prshtaturprmbajtjen thelbsore t Karts n mnyr q tmerren parasysh veanrisht ndryshimet themelore
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
5/110
5
sociale q kan ndodhur q nga koha kur u miratuateksti;
Duke njohur avantazhin e trupzimit n nj Kartt Ndryshuar, t planifikuar pr t znprogresivisht vendin e Karts Sociale Europiane, tt drejtave t garantuara nga Karta si shtamenduar, t t drejtave t garantuara ngaProtokolli Shtes i 1988-s dhe t shtojn t drejtat reja,
Ran dakord si m posht:
Pjesa I
Palt pranojn si synim t poltiks s tyre, q do tndiqet me t gjitha mjetet e prshtatshme si tkarakterit kombtar ashtu edhe ndrkombtar,arritjen e kushteve n t cilat t drejtat dhe parimet e
mposhtme mund t realizohen n mnyreefektive:
1 Cilido do t kt mundsin t fitoj jetesn etij n nj pun n t ciln ka hyre lirisht.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
6/110
6
2 T gjith puntoret kan t drejt pr kushte tdrejta pune.
3 T gjith puntort kan t drejt pr kushtepune t sigurta dhe t shndetshme.
4 T gjith puntort kan t drejt pr nj pagt drejt t mjaftueshme pr nj standart jeteset prshtatshm pr ata dhe familjet e tyre.
5 T gjith puntort dhe pundhnsit kan tdrejtn e liris s shoqrizimit n organizatakombtare ose ndrkombtare pr mbrojtjen einteresave t tyre ekonomike dhe sociale.
6 T gjith puntort dhe pundhnsit kan t
drejt t negociojn n mnyr kolektive.
7 Fmijt dhe t rinjt kan t drejt prmbrojtje t veant ndaj rreziqeve fizike dhemorale ndaj t cilave ata ekspozohen.
8 Grat e punsuara, n rast t shtatzanis, kant drejt pr mbrojtje t veant.
9 Cilido ka t drejt pr lehtsi t prshtatshmepr orientim profesional me synimin q tndihmohet pr t zgjedhur nj pun q i
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
7/110
7
prshtatet aftsive dhe interesave t tijprofesionale.
10 Cilido ka t drejt pr lehtsi t prshtatshmepr trainim profesional.
11 Cilido ka t drejt t prfitoj nga fardomasash q i lejojn atij t gzoj standartin mt lart t arritshm t shndetit.
12 T gjith puntort dhe personat e varur prejtyre kan t drejt pr sigurim shoqror.
13 Cilido pa burime t prshtatshme ka t drejtpr asistenc sociale dhe mjeksore.
14 Cilido ka t drejt t prfitoj nga shrbimet emirqnies sociale.
15 Personat e gjymtuar kan t drejt prpavarsi, integrim social dhe pjesmarrje njetn e komunitetit.
16 Familja si nj njsi themelore e shoqris ka tdrejt pr mbrojtje t prshtatshmeekonomike, juridike dhe sociale pr t siguruarzhvillimin e saj t plot.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
8/110
8
17 Fmijt dhe t rinjt kan t drejt prmbrojtje t prshtatshme ekonomike, juridike
dhe sociale.
18 Shtetasit e cilsdo nga Palt kan t drejtn tangazhohen n pun fitimprurse n territorine cilsdo nga t tjerat n baz barazie meshtetasit e t fundit, duke ju nnshtruarkufizimeve t bazuara n arsye bindseekonomike ose shoqrore.
19 Puntort emigrant, t cilt jan shtetas t njPale, dhe familjet e tyre kan t drejt prmbrojtje dhe asistenc n territorin e do Paletjetr.
20 T gjith puntort kan t drejt pr mundsit barabarta dhe trajtim t barabart n shtjete punsimit dhe puns pa dallim mbi bazseksi.
21 Puntort kan t drejt t informohen dhe t
konsultohen brenda ndrmarrjes.22 Puntort kan t drejt t marrin pjes n
prcaktimin dhe prmirsimin e kushteve tpuns dhe mjedisin e puns n ndrmarrje.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
9/110
9
23 do person i moshuar ka t drejt prmbrojtje sociale.
24 T gjith puntort kan t drejt pr mbrojtjen rast t prfundimit t punsimit.
25 T gjith puntort kan t drejt pr mbrojtjet pretendimeve t tyre n rastin e falimentimitt pundhnsit t tyre.
26 T gjith puntort kan t drejt pr dinjitetn pun.
27 T gjith personat me prgjegjsi familjare dheq jan angazhuar ose dshirojn tangazhohen n punsim kan t drejt ta bjn
kt pa ju nnshtruar diskriminimit dhe, sa tjet e mundur, pa konflikt ndrmjetprgjegjsive t tyre familjare dhe t punsimit.
28 Prfaqsuesit e puntorve n ndrmarrje kant drejt pr mbrojtje kundr akteveparagjykuese ndaj tyre dhe duhet tu jepenlehtsi t prshtatshme pr t kryerfunksionet e tyre.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
10/110
10
29 T gjith puntort kan t drejt tinformohen dhe t konsultohen n procedura
shkurtimesh kolektive nga puna.
30 Cilido ka t drejt pr mbrojtje kundrvarfris dhe prjashtimit social.
31 Cilido ka t drejt pr strehim.
Pjesa II
Palt angazhohen, si parashikohet n Pjesn III, takonsiderojn veten t detyruara nga detyrimet e
parashtruara n nenet dhe paragrafet emposhtme.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
11/110
11
Neni 1
E drejta pr pun
Me synimin q t sigurohet ushtrimi efektiv i sdrejts pr pun, Palt angazhohen:
1 t pranojn si nj nga synimet dhe prgjegjsite tyre parsore arritjen dhe mbajtjen e njniveli sa m t lart e t qndrueshm tmundshm punsimi, me synim q t arrihetpunsim i plot;
2 t mbrojn efektivisht t drejtn e puntoritpr t fituar jetesn e tij n nj pun n t cilnka hyr lirisht;
3 t krijojn dhe mbajn shrbime punsimifalas pr t gjith puntort;
4 t japin dhe t nxisin orientim, trainim dherihabilitim profesional t prshtatshm.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
12/110
12
Neni 2
E drejta pr Kushte t drejta pune
Me synimin q t sigurohet ushtrimi efektiv i sdrejts pr kushte t drejta pune, Palt angazhohen:
1 t marrin masa pr orar pune ditor e javor tarsyeshm, q java e puns t ulet progresivishtn masn q e lejojn rritja e produktivitetitdhe faktorve t tjer prkats;
2 t marrin masa pr dit pushimi publik tpaguara;
3 t marrin masa pr nj leje vjetore t paguarprej nj minimumi prej katr javsh;
4 t eliminojn rreziqet n pun vetvetisht trrezikshme ose t pashndetshme, dhe, kunuk ka qen akoma e mundur, t eliminojnose ulin kto rreziqe mjaftueshm, t marrin
masa ose pr nj shkurtim t orve t punsose pr pushime shtes t paguara prpuntort e angazhuar n kto pun;
5 t sigurojn nj periudh javore pushimi e cila,sa t jet e mundur, t prkoj me ditn e
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
13/110
13
njohur nga tradita ose zakoni n vendin oserajonin n fjal si nj dit pushimi;
6 t sigurojn q puntort t jen t informuarme shkrim, sa m par t jet e mundur, dhen do rast jo m von se dy muaj pas dats sfillimit t punsimit t tyre, pr aspektetthelbsore t kontrats ose marrdhnies spunsimit;
7 t sigurojn q puntort q bjn pun natnt prfitojn nga masa q marrin parasyshnatyrn e veant t puns.
Neni 3
E drejta pr kushte punt sigurta dhe t shndetshme
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts pr kushte t sigurta dhe t shndetshmepune, Palt angazhohen, n konsultim meorganizatat e puntorve dhe t pundhnsve:
1 t formulojn, realizojn dhe rishikojnperiodikisht nj politik kombtare koherente
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
14/110
14
pr sigurimin n pun, shndetin n pun dhemjedisin e puns. Synimi parsor i ksaj
politike do t jet prmirsimi i sigurimit dheshndetit n pun dhe t parandalohenaksidentet dhe dmtimet e shndetit q lindinnga, lidhen me ose ndodhin gjat puns,
veanrisht duke minimizuar shkaqet erreziqeve t vetvetishme n mjedisin e puns;
2 t nxjerrin rregullore shndeti dhe sigurimi;
3 t marrin masa pr zbatimin e ktyrerregulloreve me masa mbikqyrjeje;
4 t nxisin zhvillimin progresiv t shrbimeve t
shndetit n pun pr t gjith puntort mefunksione thelbsisht parandaluese dhekshillimore.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
15/110
15
Neni 4
E drejta pr pag t drejt
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts pr nj pag t drejt, Palt angazhohen:
1 t njohin t drejtn e puntorve pr nj pag
t till q do tu jap atyre dhe familjeve t tyrenj standart t prshtatshm jetese;
2 t njohin t drejtn e puntorve pr njsi paget shtuar pr punn jasht orarit, meprjashtime n raste t veanta;
3 t njohin t drejtn e puntorve burra e grapr pag t barabart pr pun me vler tbarabart;
4 t njohin t drejtn e t gjith puntorve prnj periudh t arsyeshme njoftimi pr
prfundimin e punsimit;
5 t lejojn zbritjet nga rroga vetm n kushtetdhe n masn e parashikuar nga ligjet oserregulloret kombtare ose t fiksuar n
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
16/110
16
marrveshjet kolektive ose n vendimet earbitrazhit.
Ushtrimi i ktyre t drejtave do t arrihet memarrveshje kolektive t prfunduara lirisht, memekanizma ligjor t fiksimit t pagave ose memjete t tjera t prshtatshme me kushtetkombtare.
Neni 5
E drejta pr tu organizuar
Me synimin pr t siguruar dhe nxitur lirin e
puntorve dhe pundhnsve pr t formuarorganizata lokale, kombtare ose ndrkombtarepr mbrojtjen e interesave t tyre ekonomike dhesociale dhe pr tu antarsuar n ato organizata,Palt angazhohen q legjislacioni kombtar nuk dot jet i till q t pengoj dhe as do t zbatohet q
t pengoj kt liri. Masa n t ciln kto garanci tdhna do t zbatohen pr policin do tprcaktohen me ligje ose rregullore kombtare.Parimi q rregullon zbatimin e ktyre garancive prantart e forcave t armatosura dhe masa n tciln ato do t zbatohen pr personat e ksaj
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
17/110
17
kategorie do t rregullohet gjithashtu me ligje oserregullore kombtare.
Neni 6
E drejta pr t negociuar kolektivisht
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts pr t negociuar kolektivisht, Paltangazhohen:
1 t nxisin konsultimet e prbashkta ndrmjetpuntorve dhe pundhnsve;
2 t nxisin, ku sht e nevojshme dhe eprshtatshme, mekanizmin pr negociatavullnetare ndrmjet pundhnsve oseorganizatave t pundhnsve dhe organizatate puntorve, me synimin pr rregullimin etermave dhe kushteve t punsimit me an t
marrveshjeve kolektive;3 t nxisin krijimin dhe prdorimin e
mekanizmave t prshtatshm pr pajtim dhearbitrazh vullnetar pr zgjidhjen emosmarrveshjeve t puns;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
18/110
18
dhe njohin
4 t drejtn e puntorve dhe t pundhnsvepr veprim kolektiv n rastet e konfliktit tinteresave, duke prfshir t drejtn pr grev,duke ju nnshtruar detyrimeve q mund tlindin nga marrveshjet kolektive pr t cilatsht rn dakord m par.
Neni 7
E drejta e fmijve dhe t rinjve prmbrojtje
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts s fmijve dhe t rinjve pr mbrojtje, Paltangazhohen:
1 t marrin masa q mosha minimale pr pranimn punsim t jet 15 vje, duke ju nnshtruar
prjashtimeve pr fmijt q punojn n punt leht t prcaktuar t padmshme prshndetin, moralin ose arsimimin e tyre;
2 t marrin masa q mosha minimale pr pranimn punsim t jet 18 vje prsa u prket
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
19/110
19
punve t prcaktuara q konsiderohen trrezikshme ose t pashndetshme;
3 t marrin masa q personat t cilt unnshtrohen akoma arsimit t detyrueshmnuk do t punsohen n pun t till q do tipengonte ata nga prfitimi i plot i arsimimit ttyre;
4 t marrin masa q ort e puns pr personatnn 18 vje t kufizohen n prputhje menevojat e zhvillimit t tyre, dhe veanrisht tnevojs s tyre pr trainim profesional;
5 t njohin t drejtn e puntorve t rinj dhe
puntorve nxns pr nj rrog t drejt oseshprblime t tjera t prshtatshme;
6 t marrin masa q koha e shpenzuar nga trinjt n trainim profesional gjat orvenormale t puns me miratimin epundhnsve t trajtohet sikur formon pjest dits s puns;
7 t marrin masa q personat e punsuar nn 18vje t ken t drejt pr pushim vjetor tpaguar pr nj minimum prej katr javsh;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
20/110
20
8 t marrin masa q personat nn 18 vje t mospunsohen n pun nate me prjashtim t disa
punve q parashikohen nga ligjet oserregulloret kombtare;
9 t marrin masa q personat nn 18 vje tpunsuar n pun t prcaktuara nga ligjet oserregulloret kombtare tu nnshtrohenkontrolleve periodike mjeksore;
10 t sigurojn mbrojtje t veant kundrrreziqeve fizike dhe morale ndaj t cilave jant ekspozuar fmijt dhe t rinjt, veanrishtkundr atyre q rezultojn direkt ose indirektnga puna e tyre.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
21/110
21
Neni 8
E drejta e grave t punsuarapr mbrojtje t shtatzanis
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts s grave t punsuara pr mbrojtje t
shtatzanis, Palt angazhohen:1 t marrin masa q, ose nprmjet lejes s
paguar, ose prfitimeve t prshtatshme ngasigurimet shoqrore ose nprmjet prfitimitnga fonde publike, grat e punsuara t marrinleje para dhe pas lindjes s fmijs deri n nj
total prej t paktn katrmbdhjet javsh;
2 t konsiderojn q sht e paligjshme pr njpundhns ti jap nj gruaje njoftim prpushim nga puna q nga momenti q ajonjofton pundhnsin e saj se sht shtatzen
deri n fund t lejes s saj t shtatzanis, ose tijap asaj njoftimin e pushimit n koh t atillq afati i njoftimit t prfundoj brenda ksajkohe;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
22/110
22
3 t marrin masa q nnat q ushqejn foshnjat etyre me gji t ken t drejt pr ndrprerje t
mjaftueshme t puns pr kt qllim;
4 t disiplinojn me rregullore punsimin npun nate t grave shtatzna, grave q kanlindur rishtazi dhe grave q ushqejn foshnjatme gji;
5 t ndalojn punsimin e grave shtazn, graveq kan lindur rishtazi ose q ushqejnfoshnjat me gji n miniera nntok dhe n dopun tjetr q sht e paprshtatshme prarsye t natyrs s saj t rrezikshme, tpashndetshme ose t rnd dhe t marrin
masa t prshtatshme pr t mbrojtur tdrejtat e punsimit t ktyre grave.
Neni 9
E drejta pr orientim profesionalMe synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts pr orientim profesional, Palt angazhohent ofrojn ose t nxisin, si t jet e nevojshme, njshrbim i cili do t ndihmoj t gjith personat,
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
23/110
23
prfshir t gjymtuarit, pr t zgjidhur problemetlidhur me zgjedhjen dhe prparimin profesional,
duke patur parasysh si duhet karakteristikatindividuale dhe lidhjen e tyre me mundsin epunsimit: kjo asistenc duhet t vihet ndispozicion falas si pr t rinjt, prfshir fmijt eshkollave, ashtu edhe pr t rriturit.
Neni 10
E drejta pr trainim profesional
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts pr trainim profesional, Palt angazhohen:
1 t ofrojn ose t nxisin, si t jet e nevojshme,trainimin teknik dhe profesional t t gjithpersonave, prfshir t gjymtuarit, n kshillimme organizatat e puntorve dhepundhnsve dhe t japin lehtsit q lejojn
pr pranim n arsimin m t lart teknik dheuniversitar, t bazuar vetm n aftsitindividuale;
2 t ofrojn ose nxisin nj sistem t puntorvenxns dhe rregullime t tjera sistematike pr
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
24/110
24
trainimin e djemve dhe vajzave t reja npunsimet e tyre t ndryshme;
3 t ofrojn ose t nxisin, si t jet e nevojshme:
a lehtsi trainimi t prshtatshme dhelehtsisht n dispozicion pr puntort erritur;
b lehtsi t veanta pr ritrainimin epuntorve t rritur, i nevojshm sirezultat i zhvillimit teknologjik ose itendencave t reja n punsim;
4 t ofrojn ose t nxisin, si t jet e nevojshme,masa t veanta pr ritrainimin dhe ri-integrimin e t papunve afatgjat;
5 t inkurajojn prdorimin e plot t lehtsivet ofruara nprmjet masave t prshtatshmet tilla si:
a ulja ose heqja e ndonj tarife ose pagese;
b dhnia e asistencs financiare n rastet eprshtatshme;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
25/110
25
c prfshirja n ort normale t puns ekohs s shpenzuar nga puntori pr
trainim shtes t krkuar ngapundhnsi, gjat punsimit;
d sigurimi, nprmjet mbikqyrjes sprshtatshme, n kshillim meorganizatat e puntorve dhepundhnsve, i efektivitetit t msimit tpuntorve nxns dhe i rregullimeve ttjera pr trainim pr puntort e rinj dhembrojtje e prshtatshme pr puntort erinj n prgjithsi.
Neni 11
E drejta pr mbrojtjen e shndetit
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts pr mbrojtjen e shndetit, Palt angazhohen,
q direkt ose n bashkpunim me organizatapublike ose private, t marrin masa tprshtatshme q synojn, ndr t tjera, pr:
1 t eliminuar sa m shum t jet e mundurshkaqet e shndetit t keq;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
26/110
26
2 t ofruar lehtsi kshillimi dhe edukimi prnxitjen e shndetit dhe inkurajimin e
prgjegjsis individuale pr shtjet eshndetit;
3 t parandaluar sa m shum t jet e mundurepidemit, smundjet epidemike e t tjera, siedhe aksidentet.
Neni 12
E drejta pr sigurim shoqror
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t s
drejts pr sigurim shoqror, Palt angazhohen:
1 t krijojn ose mbajn nj sistem t sigurimitshoqror;
2 t mbajn sistemin e sigurimit shoqror n njnivel t knaqshm t paktn t barabart me
at t nevojshm pr ratifikimin e KoditEuropian t Sigurimit Shoqror;
3 t prpiqen t ngren sistemin e sigurimitshoqror n nj nivel m t lart;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
27/110
27
4 t ndrmarrin hapa, me prfundimin emarrveshjeve t prshtatshme dypalshe dhe
shumpalshe ose me mjete t tjera, dhe dukeju nnshtruar kushteve t prcaktuara n atomarrveshje, pr t siguruar:
a trajtim t barabart me at t shtetasve ttyre t shtetasve t Palve t tjera lidhurme t drejtat e sigurimit shoqror,prfshir mbajtjen e prfitimeve qrrjedhin nga legjislacioni i sigurimitshoqror, pavarsisht nga lvizjet qpersonat e mbrojtur mund t bjnndrmjet territoreve t Palve;
b dhnia, mbajtja dhe rifillimi i t drejtavet sigurimit shoqror me mjete t tilla siakumulim i periudhave t sigurimit osepunsimit t plotsuara sipas legjislacionitt secils nga Palt.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
28/110
28
Neni 13
E drejta pr asistenc mjeksore dhesociale
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts pr asistenc mjeksore dhe sociale, Paltangazhohen:
1 t sigurojn q do personi, i cili sht paburime t mjaftueshme dhe i cili nuk kamundsi t siguroj kto burime si nprmjetprpjekjeve t tij ashtu edhe nga burime ttjera, veanrisht nga prfitimet prej nj skeme
t sigurimit shoqror, ti jepet asistenc eprshtatshme dhe, n rast smundjeje, kujdesii nevojshm pr at gjendje;
2 t sigurojn q personat q marrin asistenc ttill nuk do t vuajn, pr kt arsye, nga
zvoglimi i t drejtave t tyre politike osesociale;
3 t marrin masa q cilido t mund t marr ngashrbimet e prshtatshme publike ose privatekshilla dhe ndihm personale ashtu si mund
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
29/110
29
t krkohet pr t parandaluar, eliminuar oselehtsuar gjendjen nevojtare personale ose t
familjes;
4 t zbatojn dispozitat e referuara n paragrafet1, 2 dhe 3 t ktij neni n mnyr t barabartme shtetasit e tyre ndaj shtetasve t palve ttjera q ndodhen ligjrisht brenda territorit ttyre, n prputhje me detyrimet e KonventsEuropiane pr Asistencn Mjeksore dheSociale, t nnshkruar n Paris m 11 Dhjetor1953.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
30/110
30
Neni 14
E drejta pr t prfituar ngashrbimet e mirqnies sociale
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts pr shrbime t mirqnies sociale, Paltangazhohen:
1 t nxisin ose t ofrojn shrbime t cilat, dukeprdorur metoda t puns sociale, do tkontribuonin n mirqnien dhe zhvillimin eindividve dhe grupeve n komunitet dheprshtatjen e tyre n mjedisin social;
2 t inkurajoj pjesmarrjen e individve dheorganizatave vullnetare dhe t tjera n krijimindhe mbajtjen e shrbimeve t tilla.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
31/110
31
Neni 15
E drejta e personave me gjymtime prpavarsi, integrim social dhe pjesmarrje
n jetn e komunitetit
Me synimin q tu sigurohet personave megjymtime, pavarsisht nga mosha dhe natyra eorigjina e gjymtimeve t tyre, ushtrimi i t drejtspr pavarsi, integrim social dhe pjesmarrje njetn e komunitetit, Palt angazhohen, n veanti:
1 t marrin masa t nevojshme q tu japinpersonave me gjymtime orientim, arsim dhe
trainim profesional n kuadrin e skemave tprgjithshme kudo q t jet e mundur ose,ku kjo nuk sht e mundur, nprmjetorganeve t specializuara, publike ose private;
2 t nxisin aksesin e tyre n punsim nprmjet
t gjitha masave q tentojn t inkurajojnpundhnsit t marrin dhe mbajn n punpersona me gjymtime n mjedisin ezakonshm t puns dhe t prshtasin kushtete puns pr nevojat e t gjymtuarve ose, ku kjonuk sht e mundur pr shkak t gjymtimit,
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
32/110
32
duke rregulluar ose krijuar punsim tmbrojtur n prputhje me nivelin e gjymtimit.
N disa raste, kto masa mund t krkojnndihmn e shrbimeve t specializuara prgjetjen e vendeve t puns dhe mbshtetjes;
3 t nxisin integrimin e tyre t plot social dhepjesmarrjen n jetn e komunitetit n veantinprmjet masave, prfshir ndihmesa teknike,q synojn t tejkalojn barrierat ekomunikimit dhe lvizshmris dhe dukelejuar aksesin n transport, strehim, veprimtarikulturore dhe t kohs s lir.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
33/110
33
Neni 16
E drejta e familjes pr mbrojtjeekonomike, ligjore dhe sociale
Me synim q t sigurohen kushtet e nevojshme przhvillimin e plot t familjes, q sht nj njsithemelore e shoqris, Palt angazhohen t nxisinmbrojtjen ekonomike, ligjore dhe sociale t jets sfamiljes me mjete t tilla si prfitime familjare dhesociale, rregullime fiskale, dhnia e shtpive prfamilje, prfitime pr t martuarit rishtas dhe mjetet tjera t prshtatshme.
Neni 17
E drejta e fmijve dhe t rinjve prmbrojtje ekonomike, ligjore dhe sociale
Me synimin q t sigurohet ushtrimi efektiv i tdrejtave t fmijve dhe t rinjve q t rriten n njmjedis i cili inkurajon zhvillimin e plot tpersonalitetit t tyre dhe t aftsive t tyre mendoredhe fizike, Palt angazhohen, q direkt ose nbashkpunim me organizata publike dhe private, t
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
34/110
34
marrin t gjitha masat e nevojshme dhe tprshtatshme q synojn pr:
1 a t siguruar q fmijt dhe t rinjt, dukepatur parasysh t drejtat dhe detyrat eprindrve t tyre, t ken kujdesin,asistencn, arsimimin dhe trainimin pr tcilin kan nevoj, veanrisht duke marrmasa pr krijimin ose mbajtjen einstitucioneve dhe shrbimeve tmjaftueshme dhe t prshtatshme prkt qllim;
b t mbrojtur fmijt dhe t rinjt nganeglizhenca, dhuna dhe shfrytzimi;
c t ofruar mbrojtje dhe ndihm t veantnga shteti pr fmijt dhe t rinjt q jant privuar prkohsisht oseprfundimisht nga mbshtetja e familjes;
2 tu ofruar fmijve dhe t rinjve nj arsimfillestar dhe t mesm falas si dhe tinkurajojn frekuentimin e rregullt tshkollave.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
35/110
35
Neni 18
E drejta pr tu angazhuar n punfitimprurese n territorin e Palve t tjera
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts pr tu angazhuar n pun fitimprurese n
territorin e do Pale tjetr, Palt angazhohen:1 t zbatojn rregulloret aktuale me frym
liberale;
2 t thjeshtojn formalitetet ekzistuese dhe tulin ose t heqin tarifat konsullore dhe pagesa
t tjera q paguhen nga puntort e huaj osepundhnsit e tyre;
3 t liberalizojn, individualisht ose kolektivisht,rregullat q qeverisin punsimin e puntorvet huaj;
dhe njohin:
4 t drejtn e shtetasve t tyre t largohen ngavendi pr tu angazhuar n pun fitimprursen territoret e Palve t tjera.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
36/110
36
Neni 19
E drejta e puntorve migrues dhefamiljeve t tyre pr mbrojtje dhe
asistenc
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts s puntorve migrues dhe familjeve t tyre
pr mbrojtje dhe asistenc n territorin e do Paletjetr, Palt angazhohen:
1 t mbajn ose t jen knaqura se mbahenshrbime t prshtatshme falas pr t asistuarkta puntor, veanrisht n marrjen einformacioneve t sakta dhe t marrin t gjitha
hapat e prshtatshme, aq sa e lejojnlegjislacioni dhe rregulloret kombtare, kundrpropagands oroditse lidhur me emigrimindhe imigrimin;
2 t marrin masat e prshtatshme brenda
juridiksionit t tyre t lehtsojn nisjen,udhtimin dhe pritjen e ktyre puntorve dhefamiljeve t tyre dhe tu ofrojn atyre, brendajuridksionit t tyre, shrbime t prshtatshmepr shndetin, vmendje mjeksore dhe kushtet mira higjenike gjat udhtimit;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
37/110
37
3 t nxisin bashkpunimin, si sht eprshtatshme, ndrmjet shrbimeve sociale,
publike dhe private, n vendet e emigrimit dheimigrimit;
4 t sigurojn pr kta puntor ligjrisht brendaterritorit t tyre, pr sa kto shtje rregullohenme ligj ose rregullore ose u nnshtrohenkontrollit t autoriteteve administrative, trajtimjo m pak t favorshm se sa ai i shtetasve t
vet lidhur me shtjet e mposhtme:
a pagn dhe kushte t tjera punsimi dhepune;
b antarsin n sindikata dhe gzimin eprfitimeve nga negociatat kolektive;
c strehimin;
5 t sigurojn pr kta puntor ligjrisht brendaterritorit t tyre trajtim jo m pak t favorshm
se sa ai i shtetasve t vet lidhur me taksat,tarifat ose kontributet e punsimit lidhur mepersonat e punsuar;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
38/110
38
6 t lehtsojn sa t jet e mundur ri-bashkimine familjes s nj puntori t huaj, i cili sht
lejuar t vendoset n territor;
7 t sigurojn pr kta puntor ligjrisht brendaterritorit t tyre trajtim jo m pak t favorshmse sa ai i shtetasve t vet pr procedura ligjorelidhur me shtje t referuara n kt nen;
8 t siguroj q kta puntor, t cilt banojnligjrisht brenda territoreve t tyre, t mosprzihen prve se kur rrezikojn siguriminkombtar ose kryejn shkelje kundr interesitdhe moralit publik;
9 t lejojn, brenda kufijve ligjor, transferimin epjesve t tilla t fitimeve dhe kursimeve tktyre puntorve si mund t dshirojn ata;
10 t zgjerojn mbrojtjen dhe asistencn eparashikuar n kt nen pr migrantt e
vetpunsuar pr aq sa kto masa jan tzbatueshme;
11 t nxisin dhe lehtsojn msimin e gjuhskombtare t shtetit prits ose, n se ka disa, t
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
39/110
39
njrs nga ato gjuh, puntorve migrant dhepjestarve t familjeve t tyre;
12 t nxisin dhe lehtsojn, sa t jet praktike,msimin e gjuhs amtare t puntorvemigrant pr fmijt e puntorit migrant;
Neni 20
E drejta e mundsive t barabarta dhetrajtimit t barabart n shtjet e
punsimit dhe puns pa diskriminim prshkak t seksit
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts pr mundsi t barabarta dhe trajtim tbarabart n shtjet e punsimit dhe puns padiskriminim pr shkak t seksit, Palt angazhohent njohin at t drejt dhe t marrin masa tprshtatshme pr t siguruar ose nxitur zbatimin e
saj n fushat e mposhtme:
a akses n punsim, mbrojtje kundr pushimitnga puna dhe ri-integrimit n pun;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
40/110
40
b orientim profesional, trainim, ri-trainim dherihabilitim;
c kushtet e punsimit dhe kushtet e puns, dukeprfshir pagn;
d zhvillimi i karriers, duke prfshir ngritjen nprgjegjsi.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
41/110
41
Neni 21
E drejta pr informim dhe kshillim
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t tdrejtave t puntorve pr tu informuar dhekshilluar brenda ndrmarrjes, Palt angazhohen tmarrin dhe inkurajojn masa q mundsojnpuntort ose prfaqsuesit e tyre, n prputhje melegjislacionin dhe praktikn kombtare:
a t informohen rregullisht ose n koh tprshtatshme dhe n nj mnyrgjithprfshirse rreth situats ekonomike dhe
financiare t ndrmarrjes q i punson, dukekuptuar q dhnia e disa informacioneve, tcilat mund t paragjykojn ndrmarrjen, mundt refuzohet ose ti nnshtrohetkonfidencialitetit; dhe
b t kshillohen n koh pr vendime tpropozuara t cilat mund t ndikojn nmnyr t konsiderueshme interesat epuntorve, veanrisht pr ato vendime qmund t ken nj ndikim t rndsishm prsituatn e punsimit n ndrmarrje.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
42/110
42
Neni 22
E drejta pr t marr pjes nprcaktimin
dhe prmirsimin e kushteve tpuns dhe mjedisin e puns
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts s puntorve pr t marr pjes nprcaktimin dhe prmirsimin e kushteve t punsdhe mjedisit t puns n ndrmarrje, Paltangazhohen t marrin dhe inkurajojn masa qmundsojn puntort ose prfaqsuesit e tyre, nprputhje me legjislacionin dhe praktiknkombtare, t kontribuojn:
a n prcaktimin dhe prmirsimin e kushteve tpuns, organizimin e puns dhe mjedisin epuns;
b n mbrojtjen e shndetit dhe sigurimit brenda
ndrmarrjes;c n organizimin e shrbimeve sociale dhe
social-kulturore dhe lehtsive brendandrmarrjes;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
43/110
43
d mbikqyrjen e respektimit t rregulloreve mbikto shtje.
Neni 23
E drejta e personave t moshuarpr mbrojtje sociale
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejtave t personave t moshuar pr mbrojtjesociale, Palt angazhohen t marrin dhe inkurajojn,direkt ose n bashkpunim me organizata publikeose private, masa t prshtatshme q synojn
veanrisht:
t mundsojn personat e moshuar q tmbeten antar t plot t shoqris pr sa mgjat t jet e mundur, nprmjet:
a burimeve t prshtatshme qmundsojn ata t bjn nj jet tprshtatshme dhe t luajn nj rol aktivn jetn publike, sociale dhe kulturore;
b ofrimit t informacionit pr shrbimetdhe lehtsit n dispozicion pr personat
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
44/110
44
e moshuar dhe mundsit e tyre pr tiprdorur ato;
t mundsojn personat e moshuar t zgjedhinlirisht mnyrn e tyre t jetess dhe t bjn njjet t pavarur n mjedisin e tyre familjar pr sakoh q ata e dshirojn dhe kan mundsi tabjn, nprmjet:
a ofrimit t strehimit t prshtatshm prnevojat e tyre dhe gjendjen e tyre tshndetit ose mbshtetjes sprshtatshme pr prshtatjen e
vendbanimit t tyre;
b kujdesit shndetsor dhe shrbimet enevojshme pr gjendjen e tyre;
garantimit t personave t moshuar q jetojnn institucione mbshtetje t prshtatshme,duke respektuar privatsin e tyre dhepjesmarrjen n vendime lidhur me kushtet ejetess n institucion.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
45/110
45
Neni 24
E drejta pr mbrojtje n rastete prfundimit t punsimit
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts s puntorve pr mbrojtje n rastin eprfundimit t punsimit, Palt angazhohen tnjohin:
a t drejtn e t gjith puntorve q t mos uprfundohet punsimi pa arsye t vlefshme prat prfundim t lidhura me aftsin osesjelljen e tyre ose bazuar n krkesat
operacionale t ndrmarrjes, organizmit oseshrbimit;
b t drejtn e puntorve punsimi i t cilveprfundohet pa arsye t vlefshme prkompensim t prshtatshm ose lehtsim tjetr
t prshtatshm.Pr kt qllim Palt angazhohen t sigurojn q,nj puntor i cili konsideron q punsimi i tij shtprfunduar pa nj arsye t vlefshme, do t ket tdrejtn t apeloj n nj organ t pavarur.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
46/110
46
Neni 25
E drejta e puntorve pr mbrojtjen epretendimeve t tyre n rastin e
falimentimit t pronarit t tyre
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t tdrejtave t puntorve pr mbrojtjen epretendimeve t tyre n rastin e falimentimit tpundhnsit t tyre, Palt angazhohen t ofrojnq, pretendimet e puntorve q lindin nga kontratapunsimi ose marrdhnie punsimi, t garantohennga nj institucion garantimi ose nga ndonj formtjetr efektive mbrojtjeje.
Neni 26
E drejta e dinjitetit n pun
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t s
drejts s puntorve pr mbrojtjen e dinjitetit ttyre n pun, Palt angazhohen, n konsultim meorganizatat e puntorve dhe t pundhnsve:
1 t nxisin sensibilizimin ndaj, informimin pr,dhe parandalimin e ngacmimit seksual n
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
47/110
47
vendin e puns ose n lidhje me punn dhe tmarrin t gjitha masat e prshtatshme pr t
mbrojtur puntort nga nj sjellje e till;
2 t nxisin sensibilizimin ndaj, informimin pr,dhe parandalimin e veprimeve t dnueshmeose dukshm negative e ofensive t drejtuaran mnyr t prsritur kundr puntorveindividuale n vendin e puns ose n lidhje mepunn dhe t marrin t gjitha masat enevojshme pr t mbrojtur puntort nga njsjellje e till.
Neni 27
E drejta e puntorve me prgjegjsifamiljare pr mundsi t barabarta
dhe trajtim t barabart
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t s
drejts pr barazi t mundsive dhe trajtimit tpuntorve burra dhe gra me prgjegjsi familjaredhe ndrmjet ktyre puntorve dhe puntorve ttjer, Palt angazhohen:
1 t marrin masa t prshtatshme:
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
48/110
48
a t mundsojn puntort me prgjegjsifamiljare t hyjn dhe t mbeten n
punsim, si edhe t ri-hyjn n punsimpas nj mungese pr shkak t atyreprgjegjsive, duke prfshir masat nfushn e orientimit dhe trainimitprofesional;
b t marrin parasysh nevojat e tyre lidhurme kushtet e punsimit dhe sigurimitshoqror;
c t zhvillojn dhe nxisin shrbime, publikeose private, n veanti shrbime prkujdesjen e fmijve gjat dits dhe
rregullime t tjera pr kujdesjen efmijve;
2 t ofrojn nj mundsi pr njrin nga prindtt marr, gjat nj periudhe pas lejes sshtatzanis, leje prindrore pr tu kujdesur pr
fmijn, kohzgjatja dhe kushtet e s cilsduhet t prcaktohen nga legjislacionikombtar, rregullimet kolektive ose praktika;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
49/110
49
3 t sigurojn q prgjegjsit familjare nuk do tprbjn, si t tilla, nj arsye t vlefshme pr
prfundim t punsimit.
Neni 28
E drejta e prfaqsuesve t puntorvepr mbrojtje n ndrmarrje dhe lehtsit
q do tu akordohen atyre
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts s prfaqsuesve t puntorve q t kryejnfunksionet e tyre, Palt angazhohen t sigurojn qn ndrmarrje:
a ata gzojn mbrojtje efektive ndaj veprimeveparagjykuese ndaj tyre, duke prfshirpushimin nga puna, t bazuar mbi statusin etyre ose veprimtarit si prfaqsues tpuntorve brenda ndrmarrjes;
b atyre tu vihen n dispozicion lehtsi, si mundt jen t prshtatshme, n mnyr q tkryejn funksionet e tyre n mnyr t shpejtdhe efektive, duke marr n konsideratsistemin e marrdhnieve industriale t vendit
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
50/110
50
dhe nevojat, prmasat dhe mundsit endrmarrjes n fjal.
Neni 29
E drejta pr informacion dhe kshillim nprocedurat e shkurtimeve kolektive
Me synimin pr t siguruar nj ushtrim efektiv t sdrejts s puntorve q t informohen dhekshillohen n situata t shkurtimeve kolektive,Palt angazhohen t sigurojn q pundhnsit dot informojn dhe kshillohen me prfaqsuesit epuntorve, n afat kohe t dobishm para ktyre
shkurtimeve kolektive, pr mnyrat dhe mjetet prt evituar shkurtime kolektive ose kufizimin endodhjes s tyre dhe zbutjes s pasojave t tyre, prshmbull duke ju drejtuar masave socialeshoqruese q synojn veanrisht t ndihmojn prri-vendosjen ose ritrainimin e puntorve n fjal.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
51/110
51
Neni 30
E drejta e mbrojtjes nga varfriadhe prjashtimi shoqror
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts s mbrojtjes nga varfria dhe prjashtimishoqror, Palt angazhohen:
a t marrin masa brenda kuadrit t nj prqasjejet prgjithshme dhe t ko-ordinuar pr tnxitur aksesin efektiv t personave q jetojnose rrezikojn t jetojn n nj situat tprjashtimit shoqror ose varfri, si edhe t
familjeve t tyre, veanrisht n punsim,strehim, trainim, arsimim, kultur dheasistenc sociale dhe mjeksore;
b t rishikojn kto masa me synim q tiprshtasin ato n se sht e nevojshme.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
52/110
52
Neni 31
E drejta pr strehim
Me synimin pr t siguruar ushtrimin efektiv t sdrejts pr strehim, Palt angazhohen t marrinmasa q synojn:
1 t nxisin aksesin n strehim t nj standarti tmjaftueshm;
2 t parandalojn dhe ulin numrin e tpastrehve me synim t eliminimit t tijgradual;
3 t bjn mimin e strehimit t arritshm ngaata pa burime t mjaftueshme.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
53/110
53
Pjesa III
Neni A
Angazhime
1 Duke ju nnshtruar dispozitave t Nenit B mposht, secila nga Palt angazhohet:
a ta konsideroj Pjesen I t ksaj Karte sinj deklarat t qllimeve, t cilat ajo do
t ndjek me t gjitha mjetet eprshtatshme, si sht deklaruar nparagrafin hyrs t saj;
b ta konsideroj veten t detyruar nga tpaktn gjasht prej neneve tmposhtme t Pjess II t ksaj Karte:
Nenet 1, 5, 6, 7 ,12, 13, 16,19 dhe 20;
c ta konsideroj veten t detyruar nga njnumr shtes nenesh ose paragrafesh menumr t Pjess II t Karts q mund tizgjedh, me kusht q numri i
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
54/110
54
prgjithshm i neneve ose paragrafeveme numr nga t cilat do t detyrohet t
mos jet m i vogl se gjashtmbdhjetnene ose gjashtdhjet e tre paragrafe menumr.
2 Nenet ose paragrafet e zgjedhura n prputhjeme nnparagrafet b dhe c t paragrafit 1 tktij neni i njoftohen Sekretarit tPrgjithshm t Kshillit t Europs n kohnkur depozitohet instrumenti i ratifikimit,pranimit ose miratimit.
3 do Pal mundet, n nj dat t mvonshme,t deklaroj, me njoftim t adresuar Sekretarit
t Prgjithshm, q ajo konsideron veten tdetyruar nga cilatdo nene ose paragrafe tnumruara t Pjess II t Karts, t cilat ajonuk i kishte pranuar tashm sipas kushteve tparagrafit 1 t ktij neni. Kto angazhime do tkonsiderohen m tej t jen pjes prbrse e
ratifikimit, pranimit ose miratimit dhe do tken t njjtin efekt q nga dita e par e muajitq vijon pas kalimit t nj periudhe prej njmuaji pas dats s njoftimit.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
55/110
55
4 do Pal do t mbaj nj sistem t inspektimitt puns t prshtatshm me kushtet
kombtare.
Neni B
Lidhjet me Kartn Sociale Europiane
dhe Protokollin Shtes t 1998-es1 Asnje Pal e Karts Sociale Europiane ose Pal
n Protokollin Shtes t 5 Majit 1988 nukmund t ratifikoj, pranoj ose miratoj ktKart pa e konsideruar veten t detyruar nga tpaktn dispozitat q i korrespondojn
dispozitave t Karts Sociale Europiane dhe,ku sht e prshtatshme, t ProtokollitShtes, nga t cilat ka qen e detyruar.
2 Pranimi i detyrimeve t do dispozite t ksajKarte do t rezultoj, nga data e hyrjes n fuqi
e atyre detyrimeve pr Paln n fjal, npushimin e qnies n fuqi pr Paln n fjal tdispozitave korresponduese t Karts SocialeEuropiane dhe, ku t jet e prshtatshme, teProtokollit t saj Shtes t 1998-s, n rastin
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
56/110
56
kur ajo Pal ka qen e detyruar nga i pari ose tdy kto instrumente.
Pjesa IV
Neni C
Mbikqyrja e zbatimit t angazhimeveq prmbahen n kt Kart
Zbatimi i detyrimeve ligjore q prmbahen n kt
Kart do ti nnshtrohet t njjts mbikqyrje siKarta Sociale Europiane.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
57/110
57
Sistemi i mbikqyrjes sht paraqitur nPjesn IV t Karts, e cila sht prfshirm posht; sikurse sht amenduar ngaProtokolli i Torinos i vitit 1999.
Pjesa lV
Neni 21
Raport pr dispozitat q jan pranuar
Palt Kontraktuese do ti drgojn Sekretarit tPrgjithshm t Kshillit t Evrops, n formn qdo t prcaktohet nga Komiteti i Ministrave, raportedyvjeare mbi zbatimin e dispozitave t Kreut II tKarts q ata kan pranuar.
Neni 22
Raport pr dispozitat q nuk jan pranuar
Palt Kontraktuese do ti drgojn Sekretarit tPrgjithshm, n intervale t prshtatshme kohe
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
58/110
58
dhe me krkesn e Komitetit t Ministrave, raportepr dispozitat e Kreut II t Karts, t cilat nuk jan
panuar prej tyre as n kohn e ratifikimit ose tmiratimit, as edhe pas nj njoftimi t mvonshm.
Komiteti i Ministrave do t prcaktoj, n intervalet rregullta, se pr cilat dispozita do t krkohenraporte dhe cilat do t jen krkesat pr to.
Neni 23
Komunikimi i kopjeve t raporteve dhe
komenteve
1. do Pal Kontraktuese, kur i drgon Sekretaritt Prgjithshm nj raport sipas Neneve 21 dhe22, do t'i drgoj nj kopje t atij raportiorganizatave t saj kombtare t tilla q janantar t organizatave ndrkombtare t
pundhnsve dhe sinidkatave t ftuara, sipasNenit 27, paragrafit 2, q t prfaqsohen ntakime t Komitetit Qeveritar.
Ato organizata do t'i drgojn Sekretarit tPrgjithshm fardo komentesh mbi raportet
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
59/110
59
e Palve Kontraktuese. Sekretari i Prgjithshmdo t'i drgoj nj kopje t atyre komenteve
Palve Kontraktuese n fjal, t cilat mund tdshirojn t prgjigjen.
2. Sekretari i Prgjithshm do t'i drgoj nj kopjet raporteve t Palve Kontraktueseorganizatave jo-qeveritare ndrkombtare t
cilat kan status konsultativ me Kshillin eEurops dhe kan kompetenc t veant nshtjet e qeverisura nga kjo Kart.
3. Raportet dhe komentet e referuara n Nenet 21
dhe 22 dhe n kt nen do t'i vihen ndispozicion publikun kundrejt krkess.
Neni 24
Shqyrtimi i raporteve
1. Raportet e drguara Sekretarit t Prgjithshmn prputhje me Nenet 21 dhe 22 do t
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
60/110
60
shqyrtohen nga nj Komitet Ekspertsh tPavarur1 t krijuar n baz t Nenit 25.
Komiteti do t ket prpara gjithashtu fardokomentesh t paraqitura Sekretarit tPrgjithshm n prputhje me paragrafin 1 tNenit 23. N prfundim t shqyrtimit t tij,Komiteti i Ekspertve t Pavarur1do t hartojnj raport q prmban konkluzionet e tij.
2. Lidhur me raportet e referuara n Nenin 21,Komiteti i Ekspertve t Pavarur1 do t
vlersoj nga nj pikpamje juridikeprputhshmrin e legjislacionit dhe praktikskombtare me detyrimet q rrjedhin nga Karta
pr Palt Kontraktuese n fjal.
3. Komiteti i Ekspertve t Pavarur1 mund t'i bjkrkesa pr informacion shtes dhe sqarimdrejtprdrejt Palve Kontraktuese. Lidhur mekt Komiteti i Ekspertve t Pavarur1mundet
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
t Drejtat Sociale.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
61/110
61
gjithashtu, n se sht e nevojshme, t bjmbledhje me prfaqsuesit e nj Pale
Kontraktuese, me inisiativn e tij ose mekrkesn e Pals Kontraktuese n fjal.Organizatat e referuara n paragrafin 1 t Nenit23 do t mbahen t informuara.
4. Konkluzionet e Komitetit t Ekspertve t
Pavarur1
do t bhen publike dhe do t'ikomunikohen nga Sekretari i PrgjithshmKomitetit Qeveritar, Asambles Parlamentaredhe organizatave q jan prmendur nparagrafin 1 t Nenit 23 dhe paragrafin 2 tNenit 27.
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
t Drejtat Sociale.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
62/110
62
Neni 25
Komiteti i Ekspertve t Pavarur
[Komiteti Evropian pr t DrejtatSociale]1
1. Komiteti i Ekspertve t Pavarur1 do tprbhet nga t paktn nnt2 antar tzgjedhur nga Asambleja Parlamentare3 me njshumic votash t dhna pr nj listekspertsh me standartin m t lart tndershmris dhe me kompetenca tmirnjohura n shtjet sociale kombtare e
ndrkombtare, t emruar nga Palt
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
t Drejtat Sociale.2 N vijim t zbatimit t vendimit t Komitetit t Ministrave,
Komiteti Evropan pr t Drejtat Sociale prbhet nga
pesmbdhjet antar.3 Kjo sht e vetmja dispozit e Protokollit t Torinos e cila ende
nuk aplikohet. Antart e Komitetit Evropian pr t Drejtat
Sociale zgjidhen nga Komiteti I Ministrave.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
63/110
63
Kontraktuese. Numri i sakt i antarve do tprcaktohet nga Komiteti i Ministrave.
2. Antart e komitetit do t zgjidhen pr njperiudh prej gjasht vjetsh. Ata mund trizgjidhen nj her.
3. Nj antar i Komitetit t Ekspertve tPavarur1 i zgjedhur pr t zvendsuar nj
antar, afati i t cilit nuk ka mbaruar, do tqndroj n post pr pjesn q mbetet nga afatii paraardhsit t tij.
4. Antart e komitetit do t kryejn funksioninme titull individual. Gjat gjith kohs s afatit
t tyre, ata nuk mund t kryejn asnj funksionn mosprputhje me krkesat pr pavarsi,paansi dhe t qnit n dispozicion qkrkohen nga funksioni i tyre.
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr t
Drejtat Sociale.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
64/110
64
Neni 26
Pjesmarrja n OrganizatnNdrkombtare t Puns
Organizata Ndrkombtare e Puns do t ftohet temroj nj prfaqsues pr t marr pjes mestatus konsultativ n diskutimet e Komitetit tEkspertve.
Neni 27
Komiteti Qeveritar
1. Raportet e Palve Kontraktuese, komentet dhe
informacionet e komunikuara n prputhje meparagrafet 1 t Nenit 23 dhe 3 t Nenit 24, dheraportet e Komitetit t Ekspertve t Pavarur1
do t'i paraqiten nj Komiteti Qeveritar.
2. Komiteti do t prbhet nga nj prfaqsuesprej secils Pal Kontraktuese. Ai do t ftoj jo
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
Drejtat Sociale.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
65/110
65
m shum se dy organizata ndrkombtare tpundhnsve dhe jo m shum se dy
organizata sindikale ndrkombtare q tdrgojn vzhgues me aftsi konsultative nmbledhjet e tij. Pr m tepr, ai mund tkonsultohet me prfaqsuesit e organizatave jo-qeveritare ndrkombtare t cilat kan njstatus konsultativ n Kshillin e Europs dhekan kompetenca t veanta n shtjet qqeverisen nga kjo Kart.
3. Komiteti Qeveritar do t prgatis vendimet eKomitetit t Ministrave. N veanti, n dritn eraporteve t Komitetit t Ekspertve t
Pavarur1 dhe t Palve Kontraktuese, ai do tzgjedh, duke dhn arsye pr zgjedhjen e tij,n baz t konsideratave t politikave sociale,ekonomike dhe t tjera pr situatat t cilat, sipasopinionit t tij, do t jen tema erekomandimeve pr seciln Pal Kontraktuese
n fjal, n prputhje me Nenin 28 t Karts.
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
Drejtat Sociale
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
66/110
66
Ai do t'i paraqes Komitetit t Ministrave njraport i cili do t bhet publik.
4. N baz t gjetjeve t tij pr zbatimin nprgjithsi t Karts Sociale n prgjithsi,Komiteti Qeveritar mund t'i paraqespropozime Komitetit t Ministrave q synojnn kryerjen e studimeve pr shtje sociale dhe
pr nenet e Karts t cilat mundet taktualizohen
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
67/110
67
Neni 28Komiteti i Ministrave
1 Komiteti i Ministrave do t miratoj, me njshumic prej dy t tretash t votuesve, me t drejtn
e votimit t kufizuar n Palt Kontraktuese, n bazt raportit t Komitetit Qeveritar, nj rezolut qmbulon gjith ciklin e mbikqyrjes dhe q tprmbaj rekomandime individuale pr PaltKontraktuese n fjal.
2 Duke mbajtur parasysh propozimet e bra ngaKomiteti Qeveritar sipas paragrafit 4 t Nenit 27,Komiteti i Ministrave do t marr vendime si esheh t arsyeshme.
Neni 29
Asambleja Parlamentare
Sekretari i Prgjithshm i Kshillit t Europs do t'itransmetoj Asambles Parlamentare, me synimin e
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
68/110
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
69/110
69
mundet, q kur t depozitoj instrumentin e tijt ratifikimit, pranimit ose miratimit t ksaj
Kart ose n nj kohe t mvonshme, tdeklaroj me njoftim t adresuar Sekretarit tPrgjithshm t Kshillit t Europs, q aipranon mbikqyrjen e detyrimeve t tij sipasksaj Kart duke ndjekur procedurn eparashikuar n Protokollin n fjal.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
70/110
70
Procedura e ankesave kolektive sht paraqiturn Protokollin Shtes t Karts t vitit 1995,teksti i t cilit sht prfshir m posht:
"Neni 1
Palt Kontraktuese t ktij Protokolli njohin t drejtn e
organizatave t mposhtme pr t paraqitur ankesa q
pretendojn zbatimin e paknaqshm t Karts:
a organizata ndrkombtare t pundhnsve dhe
sindikata t referuara n paragrafin 2 t Nenit 27 t
Karts;
b organizata t tjera jo-qeveritare ndrkombtare t
cilat kan nj status konsultativ me Kshillin e
Europs dhe jan vendosur n nj list t krijuar pr
kt qllim nga Komiteti Qeveritar;
c organizata kombtare prfaqsuese t pundhnsve
dhe sindikata brenda juridiksionit t Palskontraktuese kundr s cils ata kan br nj
ankes.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
71/110
71
Neni 2
1 do Shtet Kontraktues mundet gjithashtu, kur ai
shpreh miratimin e tij t detyrohet nga ky Protokoll,
n prputhje me dispozitat e Nenit 13, ose n do
moment m pas, t deklaroj q ai njeh t drejtn e
do organizate tjetr jo-qeveritare kombtare
prfaqsuese brenda juridiksionit t tij q ka
kompetenca t veanta n shtjet e qeverisura nga
Karta, q t bj ankes kundr tij.
2 Kto deklarata mund t bhen pr nj periudhe
specifike.
3 Deklaratat do t depozitohen te Sekretari i
Prgjithshm i Kshillit t Europs, i cili do t'i
transmetoj kopje t tyre Palve Kontraktuese dhe
do t'i botoj ato.
Neni 3Organizatat jo-qeveritare ndrkombtare dhe organizatat
jo-qeveritare kombtare t referuara respektivisht n
Nenin 1.b dhe Nenin 2 mund t paraqesin ankesa n
prputhje me procedurn e prshkruar nga dispozitat e
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
72/110
72
lartprmendura vetm n lidhje me ato shtje pr t cilat
ato jan njohur t ken kompetenc t veant.
Neni 4
Ankesa do t depozitohet me shkrim, do t lidhet me nj
dispozit t Karts t pranuar nga Pala Kontraktuese n
fjal dhe do t tregoj se n far drejtimi kjo e fundit nuk
ka siguruar zbatimin e knaqshm t ksaj dispozite.
Neni 5
do ankes do t'i adresohet Sekretarit t Prgjithshm i
cili do t konfirmoj marrjen e saj, do t'ja njoftoj at
Pals Kontraktuese n fjal dhe do t'ja transmetoj at
menjher Komitetit t Pavarur t Ekspertve.1
Neni 6
Komiteti i Ekspertve t Pavarur1mund t'i krkoj Pals
Kontraktuese n fjal dhe organizats q depozitoi
ankesn q t paraqesin informacion dhe vrejtje me
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
Drejtat Sociale
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
73/110
73
shkrim pr pranueshmerin e ankess brenda afatit q ai
do t rekomandoj.
Neni 7
1 N se vendos q ankesa sht pranueshme, Komiteti
i Ekspertve t Pavarur1 do t njoftoj Palt
Kontraktuese t Karts nprmjet Sekretarit t
Prgjithshm. Ai do t'i krkoj Pals Kontraktuese
n fjal dhe organizats q depozitoi ankesn q t
paraqes, brenda afatit q ai do t rekomandoj, t
gjitha shpjegimet ose informacionet me shkrim, dhe
Palt Kontraktuese t tjera n kt Protokoll,
komentet q ato dshirojn t paraqesin, brenda t
njjtit afat kohor.
2 N se ankesa sht depozituar nga nj organizat
kombtare e pundhnsve ose sindikat kombtare
ose nga ndonj organizat tjetr kombtare ose
ndrkombtare jo-qeveritare, Komiteti i Ekspertve
t Pavarur1do t njoftoj organizatat ndrkombtare
t pundhnsve ose t sindikatave t referuara n
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
Drejtat Sociale
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
74/110
74
paragrafin 2 t Nenit 27 t Karts, nprmjet
Sekretarit t Prgjithshm, dhe do t'i ftoj ata t
paraqesin vrejtje brenda afatit q ai do trekomandoj.
3 N baz t shpjegimeve, informacionit ose
vrejtjeve t paraqitura nn paragrafet 1 dhe 2 m
lart, Pala Kontraktuese n fjal dhe organizata q
depozitoi ankesn mund t paraqesin fardo
informacioni ose vrejtjeje shtes me shkrim brenda
afatit q do t rekomandoj Komiteti i Ekspertve t
Pavarur.1
4 Gjat shqyrtimit t ankess, Komiteti i Ekspertve t
Pavarur1 mund t organizoj nj dgjim me
prfaqsues t palve.
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
Drejtat Sociale
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
75/110
75
Neni 8
1 Komiteti i Ekspertve t Pavarur1 do t hartoj nj
raport n t cilin ai do t prshkruaj hapat e
ndrmarra prej tij pr shqyrtimin e ankess dhe t
paraqes konkluzionet n se Pala Kontraktuese n
fjal ka siguruar zbatimin e knaqshm t dispozits
s Karts, q referohet n ankes.
2 Raporti do t'i transmetohet Komitetit t Ministrave.
Ai do t'i transmetohet gjithashtu organizats q
depozitoi ankesn dhe Pals Kontraktuese t Karts,
e cila nuk do t ket lirin ta botoj at.
Ai do t'i transmetohet Asambles Parlamentare dhe do t
bhet publik n t njjtn koh me rezolutn e referuar n
Nenin 9 ose jo m von se katr muaj pasi ai i sht
transmetuar Komitetit t Ministrave.
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
Drejtat Sociale
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
76/110
76
Neni 9
1 N baz t raportit t Komitetit t Ekspertve t
Pavarur1, Komiteti i Ministrave do t miratoj nj
rezolut me shumicn e votuesve. N se Komiteti i
Ekspertve t Pavarur1konstaton q Karta nuk sht
zbatuar n mnyr t knaqshme, Komiteti i
Ministrave do t miratoj, me shumic dy t tretash
t votuesve, nj rekomandim q i adresohet Pals
Kontraktuese n fjal. N t dy rastet, e drejta pr t
votuar do t kufizohet n Palt Kontraktuese t
Karts.
2 Me krkesn e Pals Kontraktuese n fjal, Komiteti
i Ministrave mund t vendos, me shumic dy t
tretash t Palve Kontraktuese t Karts, tkshillohet me Komitetin Qeveritar, aty ku raporti i
Komitetit t Ekspertve t Pavarur1 ngre shtje t
reja.
1 Q nga viti 1998, Komiteti sht quajtur Komiteti Evropian pr
Drejtat Sociale
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
77/110
77
Neni 10
Pala Kontraktuese n fjal do t jap informacion mbi
masat q ka marr pr t vn n fuqi rekomandimin e
Komitetit t Ministrave, n raportin e ardhshm q ajo i
paraqet Sekretarit t Prgjithshm sipas Nenit 21 t
Karts.
Neni 11
Nenet 1 deri 10 t ktij Protokolli do t zbatohen edhe pr
nenet e Pjess II t Protokollit t par Shtes t Karts n
lidhje me Shtetet Pal n at Protokoll, n masn q kto
nene jan pranuar.
Neni 12
Shtetet Pal n kt Protokoll konsiderojn q paragrafi i
par i shtojcs s Karts, lidhur me Pjesn III, lexohet si
vijon:
Kuptohet q Karta prmban detyrime juridike t
karakterit ndrkombtar, zbatimi i t cilave i nnshtrohet
vetm mbikqyrjes s parashikuar n Pjesn IV t saj dhe
n dispozitat e ktij Protokolli."
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
78/110
78
Pjesa V
Neni E
Mos-diskriminimi
Gzimi i t drejtave t parashikuara n kt Kartdo t sigurohet pa diskriminim t fardo shkaku ttill si race, ngjyre, seksi, gjuhe, besimi fetar,mendimi politik ose tjetr, prejardhje kombtare ose
origjin shoqrore, shndeti, shoqrizimi me njminoritet kombtar, lindjeje ose statusi tjetr.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
79/110
79
Neni F
Derogimi n koh lufte ose emergjencepublike
1 N koh lufte ose emergjence tjetr publike qkrcnon jetn e kombit, do Pal mund tmarr masa derogimi nga detyrimet sipas ksaj
Kart n masn q krkohet rigorozisht nganevojat e situats, me kusht q kto masa tmos jen n mosprputhje me detyrimet e tjerat saj sipas s drejts ndrkombtare.
2 do Pal q ka shfrytzuar kt t drejtderogimi do t informoj plotsisht Sekretarin
e Prgjithshm, brenda nj afati kohe tarsyeshm, pr masat e marra dhe pr arsyet etyre. Ajo gjithashtu do t informoj Sekretarine Prgjithshm kur kto masa kan pushuar sfunksionuari dhe kur dispozitat e Karts, tcilat ajo ka pranuar, jan duke u zbatuar prsri
plotsisht.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
80/110
80
Neni G
Kufizime
1 T drejtat dhe parimet e parashikuara nPjesn I, kur realizohen n mnyr efektive,dhe ushtrimi i tyre efektiv si parashikohet nPjesn II, nuk do tu nnshtrohen asnj
kufizimi q nuk specifikohet n ato Pjes,prvese atyre t parashikuara me ligj dhe qjan t nevojshme n nj shoqri demokratikepr mbrojtjen e t drejtave dhe lirive t ttjerve ose pr mbrojtjen e interesave publike,t sigurimit kombtar, shndetit ose moralitpublik.
2 Kufizimet e lejuara sipas ksaj Karte pr tdrejtat dhe detyrimet e parashikuara ktu nukdo t zbatohen pr asnj qllim tjetr prvesepr at pr t cilin jan parashikuar.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
81/110
81
Neni H
Marrdhniet ndrmjet Karts dhe tdrejts kombtare ose marrveshjeve
ndrkombtare
Dispozitat e ksaj Kart nuk do t paragjykojndispozitat e s drejts kombtare ose t fardo
traktati dypalsh ose shumpalsh, konvente osemarrveshjeje q sht tashm n fuqi, ose mund thyj n fuqi, nn t ciln personave t mbrojtur dotu jepej trajtim m i favorshm.
Neni I
Zbatimi i angazhimeve t marra
1 Pa paragjykim pr metodat e zbatimit tparashikuara n kto nene, dispozitat prkatset neneve 1 deri 31 t Pjess II t ksaj Kart
do t zbatohen nprmjet:
a ligjeve dhe rregullave;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
82/110
82
b marrveshjeve ndrmjet pundhnsveose organizatave t pundhnsve dhe
organizatave t puntorve;
c nj kombinimi t atyre dy metodave;
d mjeteve t tjera t prshtatshme.
2 Respektimi i angazhimeve q rrjedhin nga
dispozitat e paragrafeve 1, 2, 3, 4, 5 dhe 7 tNenit 2, paragrafeve 4, 6 dhe 7 t Nenit 7,paragrafeve 1, 2, 3 dhe 5 t Nenit 10 dheNeneve 21 dhe 22 t Pjess II t ksaj Kartdo t konsiderohet si efektiv n se dispozitatzbatohen, n prputhje me paragrafin 1 t ktij
neni, pr shumicn drmuese t puntorve nfjal.
Neni J
Ndryshime
1 do ndryshim i Pjesve I dhe II t ksaj Kartme qllim q t zgjerohen t drejtat dhegarancit e garantuara nga kjo Kart si edhedo ndryshim i Pjesve III dhe IV, propozuar
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
83/110
83
nga nj Pal ose nga Komiteti Qeveritar, do tikomunikohet Sekretarit t Prgjithshm t
Kshillit t Europs dhe do ti drgohet ngaSekretari i Prgjithshm Palve t ksaj Karte.
2 do ndryshim i propozuar n prputhje medispozitat e paragrafit paraardhs do tshqyrtohet nga Komiteti Qeveritar i cili do tiparaqes tekstin e miratuar prej tij Komitetit tMinistrave pr miratim pas kshillimeve me
Asamblen Parlamentare. Pas miratimit t tijnga Komiteti i Ministrave, ky tekst do tudrgohet Palve pr pranim.
3 do ndryshim i Pjesve I dhe II t ksaj Kart
do t hyj n fuqi, pr ato Pal q e kanpranuar at, n ditn e par t muajit q vijonpas kalimit t nj periudhe prej nj muaji pasdats n t ciln tre Pal kan informuarSekretarin e Prgjithshm se e kan pranuarat.
Pr do Pal q e pranon at m pas,ndryshimi do t hyj n fuqi n ditn e par tmuajit q vijon pas kalimit t nj periudhe prejnj muaji pas dats n t ciln ajo Pal ka
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
84/110
84
informuar Sekretarin e Prgjithshm prpranimin e saj.
4 do ndryshim n Pjest III dhe IV t ksajKart do t hyj n fuqi n ditn e par tmuajit q vijon pas kalimit t nj periudhe prejnj muaji pas dats n t ciln t gjitha Paltkan informuar Sekretarin e Prgjithshm se ekan pranuar at.
Pjesa VI
Neni K
Nnshkrimi, ratifikimi dhe hyrja n fuqi
1 Kjo Kart do t jet e hapur pr nnshkrimnga Shtetet antare t Kshillit t Europs. Ajo
do ti nnshtrohet ratifikimit, pranimit dhemiratimit. Instrumentet e ratifikimit, pranimitdhe miratimit do t depozitohen te Sekretari iPrgjithshm i Kshillit t Europs.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
85/110
85
2 Kjo Kart do t hyj n fuqi n ditn e par tmuajit q vijon pas kalimit t nj periudhe prej
nj muaji pas dats n t ciln tre Shteteantare t Kshillit t Europs kan shprehurkonfirmimin e tyre pr tu detyruar nga kjoKart n prputhje me paragrafin paraardhs.
3 Lidhur me do Shtet antar q shpreh mvon miratimin e tij pr tu detyruar nga kjoKart, ajo do t hyj n fuqi n ditn e par tmuajit q vjen pas prfundimit t periudhsprej nj muaji pas depozitimit t instrumentitt ratifikimit, pranimit ose miratimit.
Neni L
Zbatimi territorial
1 Kjo Kart do t zbatohet n territorinmetropolitan t do Pale. do nnshkrues
mundet q, n momentin e nnshkrimit ose tdepozitimit t instrumentit t saj t ratifikimit,pranimit ose miratimit, t specifikoj, medeklarat adresuar Sekretarit t Prgjithshm tKshillit t Europs, territorin q do t
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
86/110
86
konsiderohet t jet territori i tij metropolitanpr kt qllim.
2 do nnshkrues mundet t deklaroj, nmomentin e nnshkrimit ose t depozitimit tintrumentit t ratifikimit, pranimit osemiratimit, ose n nj koh m pas, me an tnj njoftimi adresuar Sekretarit t Prgjithshmt Kshillit t Europs, q Karta do t shtrihetn t gjith ose nj pjes t territorit oseterritoreve t tij jo-metropolitan, tspecifikuara n deklaratn n fjal, prmarrdhniet ndrkombtare t t cilave aisht prgjegjs ose pr t cilat ai merrprgjegjsi ndrkombtare. Ai do t specifikoj
n deklarat nenet ose paragrafet e Pjess II tKarts t cilat ai pranon si detyruese lidhur meterritoret e prmendura n deklarat.
3 Karta do t shtrij zbatimin e saj n territorinose territoret e prmendura n deklaratn n
fjal nga dita e par e muajit pas kalimit t njperiudhe prej nj muaji pas dats s marrjes snjoftimit t ksaj deklarate nga Sekretari iPrgjithshm.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
87/110
87
4 do Pal mund t deklaroj n nj dat tmvonshme me njoftim t adresuar Sekretarit
t Prgjithshm t Kshillit t Europs q,lidhur me nj ose m shum nga territoret e tcilve Karta sht zbatuar n prputhje meparagrafin 2 t ktij neni, ajo pranon sidetyruese fardo nenesh ose paragrafesh menumr t cilat ajo nuk i ka pranuar tashm
lidhur me at territor ose territore. Ktoangazhime t mvonshme do tkonsiderohen t jen pjes trsore edeklarats fillestare lidhur me territorin n fjal,dhe do t kt t njjtin efekt q nga dita epar e muajit q vijon kalimin e nj periudheprej nj muaji pas dats s marrjes s ktijnjoftimi nga Sekretari i Prgjithshm.
Neni M
Denoncimi
1 do Pal mund t denoncoj kt Kartvetm n fund t nj periudhe prej pesvjetsh nga data n t ciln Karta ka hyr nfuqi pr t, ose n fund t fardo periudhe
vijuese prej dy vjetsh, dhe n secilin rast pasi
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
88/110
88
t ket njoftuar gjasht muaj m parSekretarin e Prgjithshm t Kshillit t
Europs, i cili do t njoftoj pr kt Palt etjera.
2 do Pal mundet t denoncoj, n prputhjeme dispozitat e parashikuara n paragrafinparaardhs, do nen ose paragraf t Pjess II tKarts t pranuar prej tij me kusht q numri ineneve ose paragrafeve nga t cilat ajo Palsht e detyruar nuk do t jet asnjhere m i
vogl se gjashtmbdhjet pr t parat dhegjashtdhjet e tre pr t dytat dhe ky numrnenesh ose paragrafesh do t vazhdoj tprfshij nenet e zgjedhura nga Pala ndrmjet
atyre t cilat jan cituar veanrisht n nenin A,paragrafi 1, nn-paragrafi b.
3 do Pal mund t denoncoj kt Kart osedonjrin prej neneve ose paragrafeve t PjessII t Karts sipas kushteve t specifikuara n
paragrafin 1 t ktij neni lidhur me do territorpr t cilin kjo Kart sht e zbatueshme, mean t nj deklarat t br n prputhje meparagrafin 2 t Nenit L.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
89/110
89
Neni N
Shtojc
Shtojca e ksaj Kart do t jet pjes trsore e saj.
Neni O
Njoftime
Sekretari i Prgjithshm i Kshillit t Europs do tnjoftoj Shtetet antare t Kshillit dhe Drejtorin ePrgjithshm t Zyrs Ndrkombtare t Puns pr:
a do firmosje;
b depozitimin e do instrumenti ratifikimi,pranimi ose miratimi;
c do dat t hyrjes n fuqi t ksaj Karte nprputhje me nenin K;
d do deklarat t br n zbatim t Neneve A,paragrafet 2 dhe 3, D, paragrafet 1 dhe 2, F,paragrafet 1, 2, 3 dhe 4;
e do ndryshim n prputhje me Nenin J;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
90/110
90
f do denoncim n prputhje me Nenin M;
g do akt tjetr, njoftimi ose komunikimi lidhurme kt Kart.
N dshmi t ksaj, t nnshkruarit, duke qnrregullisht t autorizuar, kan nnshkruar kt Kartt ndryshuar.
Br n Strasburg, m 3 Maj 1996, n anglisht dhefrngjisht, t dy tekstet jan autentik, n nj kopjet vetme e cila do t depozitohet n arkivat eKshillit t Europs. Sekretari i Prgjithshm iKshillit t Europs do ti transmetoj kopje t
vrtetuara do Shteti antar t Kshillit t Europs
dhe Drejtorit t Prgjithshm t ZyrsNdrkombtare t Puns.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
91/110
91
Shtojc e Karts SocialeEuropiane t Ndryshuar
Fushshtrirja e Karts Sociale Europianet Ndryshuar prsa u prket
personave t mbrojtur
1 Pa paragjykuar Nenin 12, paragrafi 4, dheNenin 13, paragrafi 4, personat e mbuluar ngaNenet 1 deri 17 dhe 20 deri 31 prfshijn thuajt vetm pr sa ata jan shtetas t Palve t
tjera q banojn ligjrisht ose punojnrregullisht brenda territorit t Pals n fjal,duke ju nnshtruar kuptimit q kto neneduhet t interpretohen n frymn e dispozitavet neneve 18 dhe 19.
Ky interpretim nuk do t paragjykontezgjerimin e lehtsive t ngjashme n persona ttjer nga asnj prej Palve.
2 Secila Pal do tu garantoj refugjatve si janprkufizuar n Konventn lidhur me Statusin e
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
92/110
92
Refugjatve, nnshkruar n Gjenev m 28Korrik 1951 dhe n Protokollin e 31 Janarit
1967, dhe q qndrojn ligjrisht n territorin esaj, trajtim sa m t favorshm t mundshm,dhe n do rast jo m pak t favorshm sesipas detyrimeve t pranuara nga Pala nkonventn e prmendur dhe sipas doinstrumenti tjetr ndrkombtar ekzistues i
zbatueshm pr ata refugjat.3 Secila Pal do tu jap personave t pashtet si
jan prkufizuar n Konventn mbi Statusin ePersonave t Pashtet, t br n Nju Jork m28 Shtator 1954 dhe q qndrojn ligjrisht nterritorin e saj, trajtim sa m t favorshm t
mundshm dhe n do rast jo m pak tfavorshm se sa sipas detyrimeve t pranuaranga Pala n at instrument dhe sipas doinstrumenti tjetr ndrkombtar ekzistues izbatueshm pr ata persona pa shtet.
Pjesa I, paragrafi 18, dhe Pjesa II,Neni 18, paragrafi 1
Kuptohet q kto dispozita nuk lidhen me shtjene hyrjeve n territoret e Palve dhe nukparagjykojn dispozitat e Konvents Europiane pr
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
93/110
93
Vendosjen, nnshkruar n Paris m 13 Dhjetor1955.
Pjesa II
Neni 1, Paragrafi 2
Kjo dispozit nuk do t interpretohet sikur ndalonose autorizon ndonj dispozit ose praktik pr
sigurin sindikale.
Neni 2, paragrafi 6
Palt mund t marrin masa q kjo dispozit nuk dot zbatohet:
a pr puntort q kan nj kontrat osemarrdhnie punsimi pr nj kohzgjatje tprgjithshme q nuk kalon nj muaj dhe/oseme nj jav pune q nuk kalon tet or;
b aty ku kontrata ose marrdhnia e punsimit
sht e nj natyre rastsore dhe/ose specifike,me kusht, n kto raste, q moszbatimi i saj tjustifikohet nga konsiderata objektive.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
94/110
94
Neni 3, paragrafi 4
Kuptohet q pr qllimet e ksaj dispozitefunksionet, organizimi dhe kushtet e veprimit tktyre shrbimeve do t vendosen nga ligje oserregullore kombtare, marrveshje kolektive osemjete t tjera t prshatshme pr kushtetkombtare.
Neni 4, paragrafi 4
Kjo dispozit do t kuptohet q t mos ndalojpushimin e menjhershm n rastin e nj shkeljejet rnd.
Neni 4, paragrafi 5
Kuptohet q nj Pal mund t marr angazhimin qkrkohet n kt paragraf n se shumica drmuese epuntorve nuk lejohet t psoj ulje pagash as meligj as me marrveshje ose vendime arbitrazhi, duke
br prjashtim pr ata persona q nuk mbulohenn kt mnyr.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
95/110
95
Neni 6, paragrafi 4
Kuptohet q do Pal mundet, pr aq sa i intereson,t rregulloj me ligj ushtrimin e t drejts pr t brgrev, me kusht q do kufizim i mtejshm q kjomund t prbj mbi t drejtn t mund tjustifikohet nn kushtet e Nenit G.
Neni 7, paragrafi 2Kjo dispozit nuk parandalon Palt nga marrja emasave n legjislacionin e tyre q t rinjt, t ciltnuk kan arritur moshn minimale t prcaktuar, tmund t kryejn pun, pr aq sa sht absolutisht enevojshme pr trainimin e tyre profesional pr t
cilin kryhet kjo pun, n prputhje me kushtet eprcaktuara nga autoriteti kompetent dhe merrenmasa q t mbrohet shndeti dhe siguria e atyre trinjve.
Neni 7, paragrafi 8
Kuptohet q nj Pal mund t jap angazhimin ekrkuar n kt paragraf n se ajo plotson frymn eangazhimit duke parashikuar me ligj q shumicadrmuese e personave nn tetmbdhjet vje nukdo t punsohen n pun nate.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
96/110
96
Neni 8, paragrafi 2
Kjo dispozit nuk do t interpretohet t prcaktojnj ndalim absolut. Prjashtime mund t bhen, prshembull, n rastet e mposhtme:
a n se nj grua e punsuar ka qn plotsishtfajtore pr shkelje q justifikon marrdhnien epunsimit;
b n se ndrmarrja n fjal pushon sfunksionuari;
c n se kohzgjatja e prcaktuar n kontratn epunsimit ka prfunduar.
Neni 12, paragrafi 4
Fjalt dhe duke ju nnshtruar kushteve tprcaktuara n kto marrveshje n hyrje t ktijparagrafi merren q t kuptojn ndr t tjera selidhur me prfitimet q jan n dispozicion
pavarsisht nga ndonj kontribut sigurimi, nj Palmund t krkoj plotsimin e nj periudhe tprcaktuar qndrimi para se tu jap kto prfitimeshtetasve t Palve t tjera.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
97/110
97
Neni 13, paragrafi 4
Qeverit jo Pal n Konventn Europiane prAsistencn Mjeksore dhe Sociale mund tratifikojn Kartn lidhur me kt paragraf me kushtq ato tu japin shtetasve t Palve t tjera njtrajtim q sht n prputhje me dispozitat ekonvents n fjal.
Neni 16
Kuptohet q mbrojtja e dhn n kt dispozitmbulon familjet me nj prind.
Neni 17
Kuptohet q kjo dispozit mbulon t gjithpersonat nn 18 vje, prvese kur sipas ligjit fmijaquhet madhor m hert, pa paragjykuar dispozitat etjera specifike t parashikuara nga Karta, veanrishtNenin 7.
Kjo nuk nnkupton nj detyrim pr t dhn arsimt detyruar deri n moshn e prmendur m lart.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
98/110
98
Neni 19, paragrafi 6
Pr qllimin e zbatimit t ksaj dispozite, termifamilje e nj puntori t huaj kuptohet se do tthot t paktn gruan dhe fmijt e pamartuar tpuntorit, pr sa koh kta t fundit konsiderohent mitur nga Shteti pranues dhe varen nga puntorimigrant.
Neni 20
1 Kuptohet q shtjet e sigurimit social, si edhedispozita t tjera lidhur me prfitimet prpapunsin, prfitimet e pleqris dheprfitimet e mbijetess, mund t prjashtohen
nga fushshtrirja e ktij neni.
2 Dispozitat lidhur me mbrojtjen e grave,veanrisht lidhur me shtatzanin, qndriminn shtrat dhe periudhn pas lindjes, nuk do tkuptohen t jen diskriminim sipas referimit
n kt nen.
3 Ky nen nuk do t ndaloj adoptimin e masavespecifike q synojn t heqin pabarazitfaktike.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
99/110
99
4 Aktivitetet e puns t cilat, pr arsye t natyrss tyre ose kontekstit n t cilin kryhen, mund
tu besohen vetm personave t nj seksi tcaktuar mund t prjashtohen nga fushshtrirjae ktij neni ose e disa prej dispozitave t tij.Kjo dispozit nuk duhet t interpretohet sikuru krkon Palve t prfshijn n ligje oserregullore nj list punsh t cilat, pr arsye t
kontekstit n t cilin kryhen, mund turezervohen personave t nj seksi t caktuar.
Nenet 21 dhe 22
1 Pr qllimin e zbatimit t kyre neneve, termiprfaqsues t puntorvedo t thot
persona q njihen si t till sipas legjislacionitose praktiks kombtare.
2 Termat legjislacion dhe praktik kombtareprmbledhin, sipas rastit, prve ligjeve dherregulloreve, marrveshje kolektive,
marrveshje t tjera ndrmjet pundhnsvedhe prfaqsuesve t puntorve, zakone dhevendime gjyqsore lidhur me to.
3 Pr qllimin e zbatimit t ktyre neneve, termindrmarrje kuptohet se i referohet nj
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
100/110
100
trsie komponentsh t prekshm dhe tpaprekshm, me ose pa personalitet juridik, e
formuar pr t prodhuar mallra ose pr tofruar shrbime pr fitim financiar dhe mekompetenca pr t prcaktuar politikn e saj ttregut.
4 Kuptohet q bashksit fetare dhe institutet etyre mund t prjashtohen nga zbatimi i ktyreneneve, edhe n se kto institute janndrmarrje brenda kuptimit t paragrafit 3.Organizmat q ndjekin aktivitete qfrymzohen nga disa ideale ose t udhhequranga disa koncepte t caktuara morale, idealedhe koncepte q mbrohen nga legjislacioni
kombtar, mund t prjashtohen nga zbatimi iktyre neneve n mas t atill q sht enevojshme pr t mbrojtur orientimin endrmarrjes.
5 Kuptohet q aty ku n nj shtet t drejtat e
parashikuara n kto nene ushtrohen norganizmat e ndryshme t ndrmarrjes, Pala nfjal do t konsiderohet se prmbushdetyrimet e saj q rrjedhin nga kto dispozita.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
101/110
101
6 Palt mund t prjashtojn nga fusha ezbatimit t ktyre neneve, ato ndrmarrje q
punsojn m pak se nj numr t caktuarpuntorsh, q do t prcaktohet ngalegjislacioni dhe praktika kombtare.
Neni 22
1 Kjo dispozit nuk ndikon as kompetencat dhedetyrimet e shteteve lidhur me adoptimin erregulloreve t shndetit dhe sigurimit pr
vendet e puns, as kompetencat dheprgjegjsit e organeve t ngarkuara mekontrollin e zbatimin e tyre.
2 Termat lehtsi dhe shrbime sociale dhesocial-kulturore kuptohen se u referohenlehtsive sociale dhe/ose kulturore prpuntort t ofruara nga ndrmarrje t tilla sipr asistenc mirqnieje, fusha sportit, dhomapr nnat me foshnja n gji, biblioteka, kampe
pushimesh pr fmij, etj.
Neni 23, paragrafi 1
Pr qllimin e zbatimit t ktij paragrafi, termi prsa m gjat t jet e mundur i referohet
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
102/110
102
kapaciteteve fizike, intelektuale dhe psikologjike tpersonit t moshuar.
Neni 24
1 Kuptohet q pr qllimin e ktij neni termatprfundim i punsimitdhe prfunduar dot thon prfundimin e punsimit meinisiativn e pundhnsit.
2 Kuptohet q ky nen prfshin t gjithpuntort por q nj Pal mund t prjashtojnga e gjith mbrojtja ose nj pjes e sajkategorit e mposhtme t personave tpunsuar:
a puntort e angazhuar me nj kontratpunsimi pr nj periudh t caktuarkohe ose nj detyr t caktuar;
b puntort q jan n nj periudh proveose periudh kualifikimi t punsimit,me kusht q kjo t prcaktohetparaprakisht dhe t jet me njkohzgjatje t arsyeshme;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
103/110
103
c puntort e angazhuar me baz rastsorepr nj periudh t shkurtr.
3 Pr qllimet e ktij neni sa m posht,veanrisht, nuk do t prbjn arsye tvlefshme pr prfundimin e punsimit:
a antarsia n sindikata ose pjesmarrja nveprimtari sindikale jasht orve t puns,
ose, me miratimin e pundhnsit,brenda orve t puns;
b t krkuarit e nj pozite si prfaqsues ipuntorve, t vepruarit ose t vepruaritn t kaluarn n funksionin e
prfaqsuesit t puntorve;
c brja e nj padie ose pjesmarrja nproces kundr nj pundhnsi qprshijn pretendim pr shkelje t ligjeveose rregullave dhe ankim te autoritetetadministrative kompetente;
d raca, ngjyra, gjinia, gjendja familjare,prgjegjsit familjare, shtatzania, besimifetar, opinioni politik, prejadhjakombtare ose origjina sociale;
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
104/110
104
e leje shtatzanie ose leje prindrore;
f mungesa e prkohshme nga puna prshkak smundjeje ose dmtimi.
4 Kuptohet q kompensimi ose mjete t tjera tprshtatshme lehtsimi n rastin eprfundimit t punsimit pa arsye t vlefshmedo t prcaktohet nga ligjet ose rregulloret
kombtare, marrveshjet kolektive ose mjete ttjera t prshtatshme pr kushtet kombtare.
Neni 25
1 Kuptohet q autoriteti kombtar kompetent
mundet, nprmjet prjashtimit dhe paskonsultimeve me organizatat e pundhnsvedhe puntorve, t prjashtoj disa kategoripuntorsh nga mbrojtja q u jepet n ktdispozit pr arsye t natyrs s veant tmarrdhnies s tyre t punsimit.
2 Kuptohet q prkufizimi i termitfalimentimduhet t prcaktohet nga ligjetdhe praktika kombtare.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
105/110
105
3 Pretendimet e puntorve t prfshira n ktdispozit do t prfshijn t paktn:
a pretendimet e puntorve pr paga lidhurme nj periudh t prcaktuar, e cila nukdo t jet m e shkurtr se tre muaj nnj sistem privilegji dhe tet jav n njsistem garancie, para falimentimit oseprfundimit t punsimit;
b pretendimet e puntorve pr pagpushimi q u takon si rezultat i puns skryer gjat vitit n t cilin ndodhifalimentimi ose prfundimi i punsimit;
c pretendimet e puntorve pr shuma qu takojn lidhur me mungesa t paguara,lidhur me nj periudh t prcaktuar, ecila nuk do t jet m e shkurtr se tremuaj n nj sistem privilegji dhe tet javn nj sistem garancie, para falimentimit
ose prfundimit t punsimit.4 Ligjet dhe rregulloret kombtare mund t
kufizojn mbrojtjen e pretendimeve tpuntorve n nj shum t caktuar, e cila do
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
106/110
106
t jet n nivel t pranueshm nga pikpamjasociale.
Neni 26
Kuptohet q ky nen nuk krkon nga Palt q tmiratojn ligje.
Kuptohet q paragrafi 2 nuk prfshin ngacmimin
seksual.
Neni 27
Kuptohet q ky nen zbatohet pr puntor burradhe gra me prgjegjsi familjare lidhur me fmijt
n vartsi si edhe lidhur me antar t tjer tfamiljes s tyre t ngusht q kan nevoj qartsishtpr kujdesin ose mbshtetjen e tyre ku ktoprgjegjsi kufizojn mundsit e tyre pr tuprgatitur pr aktivitet ekonomik, pr t hyr osepr t prparuar n t. Termat fmij n vartsi
dhe antar t tjer t familjes s tyre t ngusht qkan nevoj qartsisht pr kujdesin dhe mbshtetjene tyre do t thot persona q prkufizohen t tillnga legjislacioni kombtar i Pals n fjal.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
107/110
107
Nenet 28 dhe 29
Pr qllimin e zbatimit t ktij neni , termiprfaqsuesit e puntorve do t thot persona qnjihen si t till n legjislacionin ose praktiknkombtare.
Pjesa III
Kuptohet q Karta prmban detyrime ligjore t njkarakteri ndrkombtar, zbatimi i t cilave unnshtrohet vetm mbikqyrjes q parashikohet nPjesn IV t saj.
Neni A, paragrafi 1
Kuptohet q paragrafet e numruara mund tprfshijn nene q konsistojn n vetm njparagraf.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
108/110
108
Neni B, paragrafi 2
Pr qllimin e paragrafit 2 t Nenit B, dispozitat eKarts s ndryshuar korrespondojn me dispozitat eKarts me t njjtin nen ose numr paragrafi meprjashtim t:
a Neni 3, paragrafi 2, i Karts s ndryshuar qkorrespondon me nenin 3, paragrafet 1 dhe 3,t Karts;
b Neni 3, paragrafi 3 i Karts s ndryshuar i cilikorrespondon me Nenin 3, paragrafi 2 dhe 3,t Karts;
c Neni 10, paragrafi 5, i Karts s ndryshuar i cilikorrespondon me Nenin 10, paragrafi 4, tKarts;
d Neni 17, paragrafi 1, i Karts s ndryshuar i cilikorrespondon me Nenin 17 t Karts.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
109/110
109
Pjesa V
Neni ENj trajtim i diferencuar i bazuar n nj justifikim tarsyeshm dhe objektiv nuk do t konsiderohetdiskriminues.
Neni F
Termat n koh lufte dhe emergjenc tjetr civiledo t kuptohen n at mnyr q t prfshijngjithashtu krcnimin e lufts.
Neni I
Kuptohet q puntort q prjashtohen nprputhje me shtojcn e Neneve 21 dhe 22 nukmerren parasysh n prbrjen e numrit tpuntorve n fjal.
Neni J
Termi ndryshimdo t zgjerohet q t prfshijedhe shtesn e neneve t reja n Kart.
7/25/2019 Karta Social Europiane (e Rishikuar)
110/110
Top Related