JAKIE SĄ RÓŻNICE W SYSTEMIE
SZKOLNICTWA W POLSCE
I W NIEMCZECH?
System oświaty – ustanowiona przez państwo
struktura organizacyjna, zapewniająca w szczególności
realizację prawa do kształcenia, wychowania i opieki.
Obejmuje ona przedszkola, szkoły podstawowe,
gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne, policealne,
artystyczne oraz inne placówki oświatowe.
Zgodnie z art. 70 ust. 1 Konstytucji RP każdy ma prawo do
nauki. Nauka jest obowiązkowa od 6. do 18. roku życia, ale
status instytucji obowiązkowych mają jedynie szkoła
podstawowa
i gimnazjum.
W 1920r. wprowadzono w Niemczech powszechny obowiązek
szkolny, który obejmuje dzieci i młodzież w wieku od 6 do 18
lat.
System szkolnictwa w Niemczech tworzy dość
skomplikowaną strukturę, co jest konsekwencją
federacyjnego charakteru tego państwa. Kompetencje w
dziedzinie oświaty podzielone są miedzy państwo (BUND) i
Landy (kraje związkowe). Konstytucja Niemiec gwarantuje
każdemu krajowi związkowemu znaczną niezależność
w dziedzinie kultury i edukacji.
Każdy Land posiada własne Ministerstwo Oświaty. Władze
danego Landu odpowiadają, za politykę edukacyjną na swoim
terenie. Bund ponosi odpowiedzialność za tworzenie
ustawowych ram prawnych oraz za szkolnictwo wyższe. Z tego
powodu występują znaczne różnice w programach nauczania i
celach kształcenia w każdym
z nich. Dlatego uczeń, który wyprowadza się do innego Landu,
musi się liczyć nie tylko ze zmianą podręczników, lecz także z
całkowitą zmianą organizacji systemu kształcenia oraz
terminów dni wolnych.
BundeslandWinter2014
Ostern / Frühjahr
Himmelfahrt / Pfingsten 2014
Sommer2014
Herbst2014
Weihnachten2014
Baden-Württemberg - 14.04.-25.04. 10.06.-21.06. 31.07.-13.09. 27.10.-30.10. 22.12.-05.01.
Bayern -03.-07.03.+14.-
26.04.10.06.-21.06. 30.07.-15.09. 27.10.-31.10. 24.12.-05.01.
Berlin 03.02.-08.02. 14.04.-26.04. 02.05. + 30.05. 09./10.07.-22.08. 20.10.-01.11. 22.12.-02.01.
Brandenburg 03.02.-08.02. 16.04.-26.04. 02.05. + 30.05. 10.07.-22.08. 20.10.-01.11. 22.12.-02.01.
Bremen 30.01.-31.01. 03.04.-22.04. 10.06. 31.07.-10.09. 27.10.-08.11. 22.12.-05.01.
Hamburg 31.01. 03.03.-14.03.28.04.-02.05. +
30.05.10.07.-20.08. 13.10.-24.10. 22.12.-06.01.
Hessen - 14.04.-26.04. - 28.07.-05.09. 20.10.-01.11. 22.12.-10.01.
Mecklenburg-Vorpommern
03.02.-15.02. 14.04.-23.04. 06.06.-10.06. 14.07.-23.08. 20.10.-25.10. 22.12.-02.01.
Niedersachsen 30.01.-31.01. 03.04.-22.04.02.05. / 30.05. /
10.06.31.07.-10.09. 27.10.-08.11. 22.12.-05.01.
Nordrhein- Westfalen - 14.04.-26.04. 10.06. 07.07.-19.08. 06.10.-18.10. 22.12.-06.01.
Rheinland-Pfalz - 11.04.-25.04. 30.05. / 20.06. 28.07.-05.09. 20.10.-31.10. 22.12.-07.01.
Saarland 03.03.-08.03. 14.04.-26.04. - 28.07.-06.09. 20.10.-31.10. 22.12.-07.01.
Sachsen 17.02.-01.03. 18.04.-26.04. 30.05. 21.07.-29.08. 20.10.-31.10. 22.12.-03.01.
Sachsen-Anhalt 01.02.-12.02. 14.04.-17.04. 30.05.-07.06. 21.07.-03.09. 27.10.-30.10. 22.12.-05.01.
Schleswig-Holstein - 16.04.-02.05. 30.05. 14.07.-23.08. 13.10.-25.10. 22.12.-06.01.
Thüringen 17.02.-22.02. 19.04.-02.05. 30.05. 21.07.-29.08. 06.10.-18.10. 22.12.-03.01.
We wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej
edukacja szkolna to pierwszy, obowiązkowy etap
kształcenia. Jednak między poszczególnymi krajami
występują duże różnice strukturalno - programowe i
kulturowo - religijne.
Powierzchnia Republiki Federalnej Niemiec jest większa
od powierzchni Polski o prawie 45 tys. km², przy czym
na km² w RP przypada o ponad stu mieszkańców mniej.
Jest to istotny element dla edukacji. Polskie klasy są
często dość liczne, jednak jeszcze gorzej prezentuje się
sytuacja
w Niemczech.
Pod względem narodowościowym i wyznaniowym Polska i
Niemcy także się różnią. Polska jest krajem raczej
jednolitym, zarówno pod względem religijnym (katolicy
stanowią ok. 90%), jak
i narodowościowym ( od 2,5% do 4% ludności stanowią
mniejszości narodowe).
W Niemczech, wśród 82 mln mieszkańców, około 10%
ludności stanowią obcokrajowcy. Najliczniejszą grupę
reprezentują Turcy, następnie Jugosłowianie oraz Polacy i
Grecy.
Ponadto występują dwie inne mniejszości, Serbołużyczan
w Saksonii i Brandenburgii oraz Duńczyków
zamieszkujących
w Schleswig – Holstein. Dlatego obok urzędowego języka
niemieckiego, występują również języki serbo–łużyckie,
duński oraz fryzyjski. Sytuacja edukacyjna tych grup różni
się
od siebie. Serbołużyczanie i Duńczycy mogą tworzyć
własne szkoły, nauka odbywa się w nich w ich językach,
a w programie nauczania znajdują się treści związane z
tradycjami i kulturą danej mniejszości.
Przedstawiciele pozostałych grup etnicznych
uczestniczą
w systemie oświatowym organizowanym przez
administrację danego kraju związkowego, których
program skierowany jest do niemieckich dzieci i
młodzieży.
Finansowanie oświaty niemieckiej jest głównie
zadaniem władz poszczególnych krajów związkowych.
Natomiast
w Polsce za finansowanie oświaty odpowiada przede
wszystkim MEN oraz samorządy lokalne.
Liczba etapów szkolnych ma duże znaczenie, gdyż stanowią
one narzędzie selekcji uczniów w ciągu całej kariery szkolnej.
Pod tym względem zdecydowanie niemiecki system oświaty
jest bardziej skomplikowany i ograniczający. W Polsce po
każdym etapie nauki, uczeń podejmuje trudną decyzję o
wyborze swojej ścieżki oświatowej, która zależna jest od jego
zdolności, zainteresowań, ale też niekiedy od miejsca
zamieszkania czy życzeń rodziców.
Jest on jednak bardziej przyjazny dla ucznia niż system
niemiecki, który decyduje o ścieżce oświatowej
dwunastoletnich dzieci, które trafiając do Haupt- i Realschule
zostają pozbawieni możliwości podjęcia studiów na poziomie
uniwersyteckim.
Przedszkole
Uczęszczanie do przedszkola (Kindergarten) nie jest
obowiązkowe w Niemczech, a rodzice mają obowiązek
płacić czesne. Ze względu na długie listy oczekiwania,
niektórzy zapisują swoje pociechy do przedszkoli
zaraz po narodzinach dziecka, by mieć pewność, że
dostanie ono miejsce, gdy już będzie w odpowiednim
wieku.
Szkoły podstawowe
Szkoła podstawowa (Grundschule) trwa 4 lata (w
Berlinie
i Brandenburgii 6 lat) i każdy musi do niej uczęszczać.
Do wyboru są trzy szkoły: gimnazjum, Realschule oraz
Hauptschule.
Celem szkoły podstawowej jest nauka umiejętności
czytania
i pisania oraz podstaw matematyki. Początkowo dzieci
nie są oceniane za pomocą ocen, lecz w sposób opisowy
(opinia).
Pierwszy dzień w szkole jest bardzo ważny dla niemieckich
uczniów. Jednym ze zwyczajów jest dawanie wówczas
dzieciom torby pełnej słodyczy.
Wybór szkoły jest także bardzo ważny. Decyzja
podejmowana jest w ostatnim roku nauki. Rodzice otrzymują
rekomendację od nauczyciela, który na podstawie ocen,
wyników w nauce oraz zdolności i zainteresowań ucznia
wydaje opinię i proponuje określony typ szkoły.
Każdą ze szkół kończy inny egzamin:
w gimnazjum (Gymnasium), które trwa 9 lat - matura (Abitur);
w szkole realnej (Realschule), która trwa ok. 6 lat - tzw. Mittlere
Reife;
w szkole głównej (Hauptschule), trwającej ok. 5 lat - tzw.
Hauptschulabschluss;
Czwartym typem jest szkoła ogólna – Gesamtschule.
Dalsza edukacja zależna jest od tego, jaką z powyższych szkół
się skończyło
GIMNAZJUM (das Gymnasium)
Gimnazjum trwa 9 lat. Uczęszczają do niego uczniowie
wykazujący się najlepszymi osiągnięciami. Do klasy 11
obowiązuje tzw. system kursowy. Przed przystąpieniem do
egzaminu maturalnego (Abitur) każdy uczeń musi
ukończyć ustaloną liczbę kursów, na podstawie których
układany jest jego profil egzaminów końcowych. Każdy
uczeń musi zdawać egzamin z j. niemieckiego, j. obcego i
wybranego przedmiotu. Świadectwo maturalne upoważnia
do podjęcia studiów.
SZKOŁA REALNA (die Realschule)
Nauka obejmuje z reguły 5-6 lat, a ukończenie szkoły
realnej (Realschulabschluss) warunkuje podjęcie nauki
zawodu i pracy na średnim szczeblu w różnych
dziedzinach gospodarki – handel, przemysł, służba
publiczna, rzemiosło, niektóre zawody medyczne. Szkoła
ta kładzie większy nacisk na naukę matematyki i języków
obcych niż na zdolności manualne.
SZKOŁA GŁÓWNA (die Hauptschule)
Trwa od 5 do 6 lat (klasy 5-9 lub 10).przygotowuje uczniów do edukacji zawodowej. Po ukończeniu szkoły głównej uczeń otrzymuje tzw. Haupstchulabschluss, który stanowi podstawę przyjęcia do szkoły zawodowej (die Berufsschule) oraz podpisania umowy rozpoczynającej praktyczną naukę zawodu w rzemiośle (die Lehre), handlu czy przemyśle. Szkoły zawodowe trwają 3 lata.
SZKOŁA OGÓLNA (die Gesamtschule)
Jest połączeniem wszystkich wymienionych już typów szkół,
nie występuje we wszystkich landach. W zależności od
zdolności
i postępów ucznia, może on brać udział (tak jak w gimnazjum)
w kursach o mniejszych lub większych wymaganiach. Tutaj
również uczeń może zdawać egzamin maturalny.
Podstawą szkolnictwa zawodowego w Niemczech jest tzw.
„system dualny” (das duale System), który łączy
kształcenie praktyczne/zawodowe (w szkole zawodowej).
Uczniowie chodzą do szkoły zawodowej 3 lata (początkowo
3-4 dni w tygodniu później tylko 1 dzień) i przyuczani są do
zawodu bezpośrednio na stanowisku pracy. Za praktykę
zawodową uczeń otrzymuje wynagrodzenie.
Do niedawna Niemcy byli bardzo dumni ze swojego poziomu
kształcenia, jednak przeprowadzony przez Organizację
Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w 2002 roku
Programme for International Student Assessment (PISA -
Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów)
wydał druzgocącą opinię na temat kształcenia w RFN. Od
tamtej pory trwa poważna debata na temat reform edukacji
w Niemczech.
Schemat systemu szkolnictwa w Polsce i w Niemczech
Ciekawostki
Ferie letnie trwają jedynie 6 tygodni. Za to są ferie wiosenne
i przerwy świąteczne są dłuższe.
Rok szkolny rozpoczyna się po wakacjach letnich - dokładna
data rozpoczęcia zależna jest od landu.
Dzieci rozpoczynające naukę w szkole podstawowej dostają
na "osłodę życia" tekturowy stożek pełen słodyczy, tzw.
"Schultüte".
Najlepszą oceną jest jedynka, a najgorszą szóstka.
Prezentację przygotowały Paulina Biszczanik, Milena
Połap, Roksana Pustuła oraz Joanna Religa pod kierunkiem
p. Marty Buczak.
Dziękujemy za uwagę.
Źródła informacji:http://www.justlanded.com/polski/Niemcy/Niemcy-Przewodnik/Wyksztalcenie/Niemiecki-system-szkolnictwa;http://www.justlanded.com/polski/Niemcy/Niemcy-Przewodnik/Wyksztalcenie/Niemiecki-system-edukacji;http://www.edu.edu.pl/porady/system-szkolnictwa-w-niemczech/5280;http://www.deutsch.edu.pl/niemcy_szkola.html;http://www.zssilesia.edu.pl/strony_przedmiotowe/niemiecki/szkolnictwo.html;http://www.feiertage-newsletter.de/ferien-kalender/schulferien-2014.
html
https://www.google.pl/search?q=system+szkolnictwa+w+niemczech&biw=1600&bih=732&tbm=isch&imgil=TDREE2Wwv8TTUM%253A%253Bhttps%253A%252F%252Fencrypted-tbn0.gstatic.com%252Fimages%253Fq%253Dtbn%253AANd9GcTXFNngxtN0eJ9oPvs34DpgV-yGEcq-UbCsMtPap8W4Lzi1-2Xikg%253B640%253B480%253B-3vZVcTp6VkOnM%253Bhttp%25253A%25252F%25252Fwww.mywerbefilm.vizz.pl%25252Fpoloniaflensburg%25252Findex.php%25253Foption%2525253Dcom_content%25252526view%2525253Darticle%25252526id%2525253D226%25253Asystem-szkolnictwa-w-niemczech%25252526catid%2525253D79%25253Aedukacja%25252526Itemid%2525253D655&source=iu&usg=__soQdIc2WnqLztiN33u4XeLr4aU8%3D&sa=X&ei=f6Z3U73JFonDO_GhgYAC&sqi=2&ved=0CCwQ9QEwAA#facrc=_&imgdii=_&imgrc=8ossEoYo1hyPrM%253A%3Bxn55dwemYZrYNM%3Bhttp%253A%252F%252Fgermaniak.eu%252Fwp-content%252Fuploads%252F2012%252F11%252Fschulsystem.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fgermaniak.eu%252Fsystem-szkolnictwa-w-niemczech-i-polsce%252F%3B866%3B551;
https://www.google.pl/search?q=system+szkolnictwa+w+niemczech&biw=1600&bih=732&tbm=isch&imgil=TDREE2Wwv8TTUM%253A%253Bhttps%253A%252F%252Fencrypted-tbn0.gstatic.com%252Fimages%253Fq%253Dtbn%253AANd9GcTXFNngxtN0eJ9oPvs34DpgV-yGEcq-UbCsMtPap8W4Lzi1-2Xikg%253B640%253B480%253B-3vZVcTp6VkOnM%253Bhttp%25253A%25252F%25252Fwww.mywerbefilm.vizz.pl%25252Fpoloniaflensburg%25252Findex.php%25253Foption%2525253Dcom_content%25252526view%2525253Darticle%25252526id%2525253D226%25253Asystem-szkolnictwa-w-niemczech%25252526catid%2525253D79%25253Aedukacja%25252526Itemid%2525253D655&source=iu&usg=__soQdIc2WnqLztiN33u4XeLr4aU8%3D&sa=X&ei=f6Z3U73JFonDO_GhgYAC&sqi=2&ved=0CCwQ9QEwAA#facrc=_&imgdii=_&imgrc=VkFfWRRsWm1GGM%253A%3BYgJk7OZuNdvUWM%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.zssilesia.edu.pl%252Fstrony_przedmiotowe%252Fniemiecki%252Ffoto%252Fschemat.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.lja.pl%252Flja%252Ftopic4285-30.html%3B895%3B992.
Top Related