Download - Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/January/HT-18-01-2019.pdf · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur

Transcript
Page 1: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/January/HT-18-01-2019.pdf · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur

Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A p e r )

___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No. MNP - 67 ___________________

Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747

police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239

dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147 799/

8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:

7085-256-377

TUOLBUOL (JANUARY) 18, 2019 ziRTAwpNi (fRidAY)

Hmasawnna Thar Vol - 34/100 | Churachandpur | email : [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per copy

EKIN/SEPTIC TANK

SUKFAI DINGA KO THEI ZING

KAN NIH.

Contact Numbers:8119035096 &

8119083548

GAS NEWSAgency : KIM JOEBooking :10th. dec., 2018 to 12th. Jan., 2019 delivery :18-01-2019 (FrI) Time :10AM - till stockStock :306 @ ` 81219kg & 5kg /FTL available

Agency : SASBooking :22nd. nOV. , 2018 to 17th. deC., 2018delivery :18-01-2019 (FrI)Time : 9AM - till stockstOCK : 306 @rate:Rs. 812/-

VANGSEI INDANEK. SalbungBooking :09-11-2018 to 10-11-2018delivery :18-01-2019 (FrI) Time : 9AM -12NoonstOCK :306

BUNGMUAL INDANE GV Booking: Upto 19 Oct, 2018 Delivery: 18/1/2019 Time:9:30am - 12pm Stock: 250

NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI

Trainee Staff ditTrainee Staff dit a nih. Thiemna Graduate le Com-puter hmang thiem a ngai. Training zo pha Hmasawn-na Thar thawktu dinga laklut ning a ta, hlaw bakah Journalist han State sawrkara ham\hatna an hmu thei ang ang hai a hmu ve thei dan ding buoipui pek ning a tih. Journalist han ham\hatna an hmu thei hai lai pen-sion, medical assistance Rs.1,00,000/-, thina tuok huna \hangpuina Rs.2,00,000/- le Chief Ministergi Hakshelgi Tengbang hnuoia beneficiary card hai a \hangsa. Hnina a hnuoia hmingziek kuomah hin peklut thei a nih.

-Editor & publisher,Hmasawnna Thar Daily.

Congress ticket hni theiimphAL: 17th Lok Sabha election hung um dinga Indian National Congress (INC) ticket-a ngir nuom hai ta dingin ticket ngen thei hun lai a nih. Hnina lekha chu MPCC Office, Imphal-ah January 22,

2019 chen khin lak thei ning a ta, fill up zovin Janu-ary 22, 2019 5PM chen khin MPCC Office-a bawk peklut thei ning a tih tiin Manipur Pradesh Congress Committee (MPCC) chun thusuok a siem.

ADCC Chairman in EM ding mi 5 le Dy. Chairman 2 a ruotCCpUR: T. Paukhanlian, Chairman, ADCC chun Manipur (Hill Areas) Dis-trict Council (3rd Amend-ment) Act 2018, Section (A) (2) hnuoia thuneina pek a ni angin January 17, 2019 khan ADC, CCPur-a MDC hai lai Executive Members dingin mi 5 a ruot. Executive Member dinga ruot hai chu- P. Kamkholal (22-Haopi Range MDC); KC Chon-sei (20-Sagang MDC) ; Lalditsang (8-Senvon MDC); Th. Jamchinthang (5-Thanlon), MDC le Lal-hrillien (19-Saikot MDC) hai an ni a, an portfolio

ding ruok chu pek an la ni nawh. Chun, Deputy Chair-man dingin 4-Chongkho-zou MDC Genneikhup le 15-Hiangtam Lamka MDC Thangkhosuanmung hai a ruot bawk. Genneikhup hin Plan-ning & Development thu-ah Chairman \hangpui a ta, Thangkhosuanmung hin Council functioning tieng-pang enkawl a tih. Dy. Chairman hai hin Chair-man or Vice-Chairman umnaw hunah Chairman in thuneina a pek angin Council meeting khawm inrawi thei dinga ti an nih.

Lawmthu an hrilCCpUR: December 21, 2018 a S. Munhoi le Pan-glian inkar, Henglep Sub-Division a inthawk \huoi-hmanga um Kaireuben, s/o Khailiangen of Mata Village dam le him taka sansuok a nina thuah Mata Village Authority chun dam taka sansuoktu 25-As-sam Rifles chungah law-mthu an hril a. Kaireuben dam taka insuo a ni theina dinga hmalatu Civil Soci-ety Organisations tum tum, District Administration, Police Department, Kohran le mimal dang dang chun-gah lawmthu an hril.

RfT in music band 1 le artist pahni a tir ding

CCpUR: Febuary 15-17, 2019 inkar sung khin Raj-asthan-a Udaipur hmunah “Udaipur World Music Festival” a um ding a ni a, hi huna hin Ropiang Foun-dation Trust (RFT) khawm Collaborator pakhat dinga thlang ve a ni leiin Festi-val a \hang ding hin Music Band 1 le mimal Artist 2 a tir ding a nih. Inhnikna nei han 226-Mission Road, Ropi-ang Foundation Trust Headquarter-ah applica-tion form lak thei le details [email protected] ah hmu thei ning a ta, application chu January

22, 2019 chenin peklut thei ning a tih. Hi taka \hang ding hai chu Rel chuongman, Udaipur hmuna um sunga fak le dawn hai Organizers han an tum pek ding bakah Group band kuomah hono-rarium angin Rs. 1 lakh le mimal artis hai Rs. 25,000 ve ve pek ning an tih. Festival hi Seher Or-ganisation, Ministry of Tourism, Rajasthan le \hangruola huoihawt ding a nih. Festival-a hin khawvel rambung tum tum 20 haia inthawk musicians le artist 120 vel an \hang ding a nih.

State-in 100% Photo Electoral Roll le EPIc a zofel tah: cEO ManipurA hmasatakna dingin Manipur ah Trans-Gender Voter 26 an um

ATM rawk tum

CCpUR: January 16, 2019 le January 17, 2019 inkar zan khan tu ti hriet lo han Tipaimukh Road, Hiang-tam Lamka YPA General Headquarters le Paite Tribe Council (PTC), General Headquarters inkara SBI, ATM chu rawk tumin a kalna Tala an vuok siet a, a khawl (Machine) a pawisa um inruk an tum a, sienkhawm an hawng thei naw leiin an pawisa inruk tum an hlawsam. ATM rawk tumna le inzawm hin Hiangtam Lamka VA le YPA Lamka Unit chun joint condemna-tion insuoin, ATM rawk tumna nasa taka an dem thu an puong.

imphAL: Election Com-mission of India (ECI)-in hung tlung ding 17th Lok Sabha Election 2019 neina ding le inzawma voter hai po po po Photo IC Card pek seng ding le Photo Elec-toral Rolls (PER) siemfel dinga an hriettir angin, Manipur Chief Election Of-ficer (CEO) Mr PK Singh chun 100% Photo Electoral Roll le 100% EPIC (Photo ID Card) zofel vawng an tah, tiin a hril. Hi thu hi zani ta Lam-phelpat-a CEO Office-a press conference neia a pu-ong a ni a. Election neina ding le electoral roll publi-cation thuah iengkim peifel vawng an tah tiin voter hai \hangpuitu ding HELP toll-free Number 1950 khawm siem a ni a, January 25, National Voters’ Day khin hmang \an a ni ta ding thu a hril. National Voters’ Day a hin EPIC 53, 000 hai chu pek suok vawng nghal ning an ta. Voter thil chinchang hre mangnawhai le thu hrie nuomhai ta dingin Constitu-ency tinah Model Polling Station siem ni vawng bawk a tih, tiin a hril. Thil indikna thaw hmu-hai le report nei nuom haiin inrang taka a lim video le

thlalak an thawn theina din-gin eVIGIL App siem a nih a. Hi App hmang hin model code of conduct bawsetu-hai reng reng chu geo-tagg video thawn nghal thei a nih ding niin a hril a. eVIGIL hi Google Play ah download thei a nih. Mr PK Singh hril dan chun, Manipur chau hi In-dia rama state Photo Elec-toral Roll published a ERO Net-a upload thei la umsun chu a nih a. Election Com-mission of India khawmin an pak hle niin a hril. Final electoral roll Janu-ary 11-a sutsuok chu update neu neu ding a la um leiin

revision/updates hai chu nomination file ni chenin thaw thei ding a la nih leiin final tia ring thei an naw ding thu a hril. Tuchena Manipur-a vot-er um zat chu 19, 30, 912 a nih a. Nuhmei 9, 90, 960 le pasal 9, 39, 926 an nih. Pasal nekin nuhmei 51, 034 ze-tin an tamlem a. Pasal voter 7, 135-in an pung a, nuh-mei voter 8, 508-in an pung bawk. Manipur-a a vawikhatna dingin Third Gender or trans-gender voter umna Election a ni a, Third Gender 26 an um. Assembly biel 60 ah Polling Station 2, 861 a um a, chu

laia 603 chu khawpui (urban) a um an ni a. A dang po 2258 chu thingtlang (rural) a um an nih. A vawikhatna dingin VVPAT (Voter Verifiable Paper Audit Trail) hmang ning a ta. A hmasatakna ding bawkin Service Voters hai ta dingin Electronically Transmitted Postal Ballot System (ETPBS) hmang ning a tih. Tutaka Service Voters um zat chu 16, 543 a ni a. Final List chu February 22, 2019 khin publish ning a tih, tiin a hril. Pieng danglamhai khawmin \ha taka vote an thlak theina dingin Persons

With Disabilities (PWDs) hai ngaiven an ni a, voter 4, 000 neka tam an um niin a hril. Mitdel hai ta ding khawmin vote an thlak thena dingin EPIC le Voter Slip chu ‘Braille’ hmang sut a ni ding thu a hril a. Mitdel vot-er 800 vel an um a, volunteer hai hmangin thak lawn an ni ding thu a hril bawk. ECI chu candidate hai pawisa hmang zat le da-nah a fet deu deu a. Sum an hmang thei ding zat khawm a suktlawm pei a. Tuta \um chu canidate in pawisa a hmang thei ding zat chu ni khatah sumfaiin Rs.10, 000 chau ni tang a tih. A hma chun Rs. 20, 000 a nih. Hi neka tam pawisa a hmang nuom/ding chun cheques, drafts le electron-ic transfer (NEFT/RTGS, bank hmangruo) hai hmang thei a tih. Electiona ding bikin Account hawng a ta, chu account chu monitor zing ning a tih. Thu lawmum deu chum ECI chun Manipur CEO chu Creative Multimedia Cam-paign (print and electronic) a ding siem dingin a hril a. Manipur CEO chun a siem zo der ta a. Photo Electoral Roll neia EPIC 100% nei tah chu, Manipur chau hi a la nih tiin a hril. (DIPR)

Kaireuben CCpur hung \huoitlung CCpUR: NHIDCL hnu-oia CCPur le Singngat inkar NH-102B lamlien siemnaa Special Contrac-tor T. Lala Vaiphei hnuoia sinthaw Henglep Sub-Divi-sion sung Panglian le S. Munhoi inkara December 21, 2018, 11:30AM vela \huoihmang, January 16, 2019 a 25-Assam Rifles han an sansuok Kaireuben chu January 17, 2019 khan zingker 2AM vel khan CC-Pur hung \huoitlung a ni a, 25-Assam Rifles han zani zingkar khan Distrcit Hospital, CCPur-a medical check-up an inneitir hnun-gin zani 9:30AM khan an In-ah an va thak tah. Assam Rifles hai hril danin zani hmasa chawh-nungtieng khan ramhnu-oia patrolling-a an fe laiin mi iemanizat a hawna fe an tuokfuk a, anni (As-sam Rifles) an hmu charin Kaireuben ti lo midang chu an inrelhmang vawng a. Chu huna Assam Rifles han Kaireuben thu indawnna an nei hnungah \huoihmanga um pa kha a nih ti an hriet-suok niin an hril. Kaireuben chun \huoih-

mang a ni hnuna khan a \huoihmangtu mi 4 hai laia 2 in Pistol an chawi niin a hril a. An \uoihmang hlimin a kut hai hruiin an khit pek a, ramhnuoiah ni iemanizat sung chu Atta ngawt an fakpui a, a chang leh sahro dam an infaktir hlak a, a thuomhnaw in-thlengna dingin a \huoih-mangtu han an thuomhnaw dam an inbeltir hlak thu le an inbiek ‘Bhai’ le ‘Mang’ ti in an inko a, ama chu ‘ruolpa’ tiin an ko hlak niin a hril. |huoihmang a ni sun-gin lam an kan hun um sienkhawm ramhnuoiah an hrawpui tlangpui niin a hril a, zan hunah puon sil loa riek hlak an ni thu, an in-bikrukpuina hmunah motor ri hrim hrim hriet naw thu,

vawikhat chu Ar khuong ri a hriet thu a hril. Chun, Kumthar khan a khawhming hrietlo pak-hatah lutpuiin, Kum thar hnungin Bawngsa le Vawk-sa vawikhat an fakpui thu le vawikhat tui an insiltir thu a hril bawk. Kaireuben dam taka in-thlasuok a nina thuah Spe-cial Contractor T. Lala Vaiphei chun lawmum a ti thu a hril a, a \huoihmangtu han dama insuo a ni theina dingin Rs. 60 lakh ngen hai sienkhawm pawisa pek a neinaw thu a hril. Zani zan-tieng khan T. Lala Vaiphei chun Kaireuben dama san-suok lawmthuhrilna ruoi a siem. Kaireuben hi a taksa chau leiin damdawi khai a ni a, sienkhawm \ha taka inbiekpui thei a nih.

4th manipur Statehood day women’s polo Tournament |an imphAL: Department of Tourism, Government of Manipur le All Manipur Polo Association & Hunter hai buotsai ni 5 sung aw ding 4th Manipur State-hood Day Women’s Polo Tournament 2019 chu zani khan CAF & PD, Revenue, minister Karam Shyam-in Mapal Kangjeibung, Imphal-ah a hawng. January 17 a inthawka 21 chen nei ning a ta, USA, Kenya, Canada, Argentina le India hai a inthawkin Team han khel an tih. In-dia chu IPA (India) le IPA (Manipur) team hni an suok. Hawngna hunsera hin Team Canada han IPA (India) an hneban a. Inau-guration match-a Mounted

Refree chu Rowena Stich-bury (Kenya) le Ana Nin-slow (USA) hai an nih a. Match Refree chu Lt.Col. Faiz Siddiqui a nih. Sec-ond match ah khawm India (Manipur) le Argentina hai an khel. Hi huna hin President, AMPA, Dr. K. Saratchan-dra Singh; Secretary (Tour-

ism), Government of Mani-pur, Ms. Nidhi Kesarwani hai chu Guest of Honour niin Mr. W. Ibohal Singh, Director (Tourism) chu Functional President a nih. Karam Shyam chun, Wom-en Polo hi a lan lar bek nawa chu a hung inlar deu deu tah a. A bul in\anna khawm 1989 lai chauh kha

a la nih a, nuhmei an khel tak takna lem chu 1993 khan a nih, tiin a hril. “AMPA khawmin hma hung la unla, nuhmei tam-lemin pasal ang thovin Polo an khel theina dingin le, khawvelin Polo chu Mani-pur a inthawka suok a nih leiin a nuhmei a pasalin an thiem vawng a nih, an ti theina dingin” tiin an fui bawk. Manipur nuhmeihai chu nitina an sinthawna insung bakah khawtlang thila an inpekzonahai dam, mipui vantlang ta dinga sin an thawna le an mimala dinga \hahnem an ngai theina hai dam a hmuin lawmum a ti a. Nuhmeihai chu thluk lo rim an innam a nih, tiin a hrila an lawm hle. (DIPR)

Health Minister-in PHSc Hawng

imphAL: Health Minister Mr. L. Jayantakumar Singh chun zani khan, Mayang Langjing le Awang Khu-nou, Imphal West District haiah PHSC 2 a hawng a. Salam khuo ah PHC bawl-na ding foundation lung-phum a hawng bawk.Mayang Langjing ah thu hrilin health minister chun, mihriem ta dinga pawimaw tak pakhat chu hriselna hi a nih a. Sinthawna le rawng-bawlnaa khawm hriselna (health) tienga sinthawna neka hlu le ropui a um nawh, tiin a hril. “Boruok inthlakthleng le climate change leiin nat-na chi hran hran a hung um pei a. Mihriemhai ta dinga challenge lienak a nih. Hi challenge hi hmasuon din-gin Manipur Health De-partment chu a \hat thei patawpa suk\hata sukhrat a \ul a nih” tiin a hril. A hril pei dan chun, sawrkar health scheme hai reng reng chu a rethei takhai chenin a tlung vawng ding a nih. Sawrkar sum indai naw leiin health tienga hmal-akna chun a tuor met el thei a. Amiruokchu, sawrkar chun health sector hi a ngai pawimawtak chu a nih zing hrim hrim ding a nih” tiin, mipui thlawpna a pawimaw hle thu a hril bawk. MLA, Lamsang As-sembly Constituency le Deputy Chairman, Manipur State Planning Board Mr S. Rajen Singh chun Func-tional President anga thu hrilin, PHSC thar 2 hai hi Lamshang mipuihai kuoma sawrkar kum thar thilpek a nih tiin a hril. Salam khuoa PHC chu hun sawt taka inthawka mipuihai mamaw ta a ni a. Lungphumn phum theia a um chu lawmum a ti thu a hril a. PHC khawm a hung um vat a beisei thu a hri bawk. Mayang Langjing program ah hin ZP Mem-ber. Awang Khunou, K. Shohodev Singh, Director Health Services, Manipur, Dr. K. Rajo Singh, Direc-tor NHM, Manipur. Dr. S. Manikanta Singh, ZP mem-ber hlui Mayang Langjing hai chu Guest of Honour an ni a. Health department staff, NHM staff le midang dang khawm an \hang. (DIPR)

Bonded Warehouse le Retail Vendor han Dry Day thuah sawrkar an khingAizAwL: Mizoram-ah MNF in sawrkarna an hung siem hnunga MLPC Act, 2014 hnuoia Dry Day hun a suksei nawk pei chungth-uah Bonded Warehouse neitu mi 3 le Retail Vendor \hangruol han Ukil ruoiin zanikhan Gauhati High Court, Aizawl Bench-ah

khingletna an siem. Hi chungthua hin High Court chun kar thar Thawleni khin ngaituo (hearing) dingin a ruot a, hi ni hin sawrkar chu De-cember 18 le January 10, 2019 a Council of Min-isters meeting thurel hai Court hmaah pelut dingin

Gauhati High Court, Aiza-wl Bench chun an hriettir bawk. Bonded Warehouse han Zu an incha tasa hai chu phurlut phal zing a ni a, sienkhawm, Krismas le kum Thar hun haia Dry Day puong a tawp hnungah Dry Day hun hi January

15, 2019 a inthawk March 10, 2019 chena dingin Mizoram sawrkarin a hung keisei nawk a. An zu lak-lut hai zawr thei lo dinga Dry Day keisei nawka um lei hin harsatna nasa tak an tuok a, an hrietthiemnaw leia khingletna hi an siem ta a nih.

Assam Rifles han Rifle 2 le Pistol pakhat an manimphAL: 26 Sector As-sam Rifles hnuoia Teng-noupal Battalion chun January 17, 2019 khan India le Myanmar ramri, Tengnoupal district sunga Khudengthabi hmunah ralthuom dapdakwin an man. Thu dawngnain a hril danin zani zantieng 3PM vel khan Khudengthabi-Pillar track junction, Chal-wa village panna lampui lai mi \henkhat Meihawl bag phur an hmu a. Assam Rifles hai an hmu char hin

an meihawl bag chu dengt-lain an tlanhmang a. An meihawl bag phur an en-fel hunah bag sunga hin \hiekdar sa Rifle 2 le Pistol pakhat bakah a mag-azine hai hi an hmu a nih. Ralthuom mana um hai

hi suizui dingin Manipur Police kutah Assam Rifles han an inhlan. Assam Rifles chun January 13, 2019 khawm khan inruithei Rs. 5.78 crore manhu ding an lo man ta a nih.

Veteran Jour-nalist Sana-

ton a thi

imphAL: Veteran Jour-nalist, Social Activist, Politician, Orator le writer Akoijam Sanaton chu zani chawhnungtieng khan a thi. AK Sanaton hi All Ma-nipur Working Journalist Union (AMWJU) president khawm lo nitah a nih. Th. Bishwajit, Minister, Works/RD&PR chun AK Sanaton thi a sun thu a pu-ong a, a sung le kuo hai a sunpui thu a puong bawk.

Singngat Battalion in Free Medical CampCCpUR: 2nd Assam Rifle-a Singngat Battalion chun January 17, 2019 khan OP SADBHAVANA hnuoiah Behiang khaw mipuihai ta dingin Free Medical Camp an huoihawt. Hi huna hin Behiang le a sevela khaw tum tuma inthawk mi 221 vel hrisel-na enfel an ni a, an natna izirin damdawi a thlawna pek an ni bawk.

Page 2: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/January/HT-18-01-2019.pdf · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur

Hmasawnna Thar2 TUOLBUOL (JANUARY) 18, 2019ziRTAwpNi (fRidAY) ARTiCLE/hEALTh & EmpLOYmENT NEwS

Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst. Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur, Manipur.

EditorialRamsa hro man le raw

VAWISUN THUPUIZan hi a bo vang vang ta a, khuo a var ding a ni tah, chuleiin inthimna thilthawhai chu pei inla, var thuomin inthuom ei tiu khai. -ROM 13: 12

Yaning Animal Foundation (YAF), Forest Depart-ment le Police hai chu \hangruolin January 12, 2019 khan New Bazar, Churachandpur-a Nute Bazar-ah fein ramsa hro zawra um hai chu “ Awareness Cam-paign Against the Selling of Wild Animals” ti \hang-sana hmangin an hang man a, a hnungin ramsa hro hi Churachandpur Forest Range Office Compound, Tuibong-ah raw hmang a nih. Ramsa hro man le raw hmanga um hi Kg.40 chuong, Rs.30,000/- man-hu vel nia hril a nih. Hi thil tlung hin hril a hlaw a, titina a suk tam hle. Social media hran hran haiah chun ramsa hro zawrhai thlawpna le \hangpuina thu tiengpang nasa taka zieklang a nih. Ramsa humhalna tiengpanga hmalahai hin an hmalak dan hi, dan (Act) ang dungzuia an thaw nia an hriet leiin thiemnawna nei lo angin inngai mei an tih. Amiruokchu, an thil thaw dan hin sawisel le dem a hlaw hle a nih. Dem le sawisela an um hi thil awm tak a nih. Action an lak hma hin ramsa hro za-wrhai hi “Awareness Campaign” le “Warning” pe hmasa lem hai sienla chu sawisel le dem hi an hlaw ring a um nawh. Ramsa hro zawrhai hin Wildlife Protection Act, 1972 umzie hrie naw nihai. An hriet naw lei taka ramsa hro hi uolau taka an zawr a nih. Hril hriet le inchuktir an ngai a nih. Hi thil tlung chungchangah hin direct-in action latuhai hi dem, sawisel le inthiem naw el thei ni bik naw nihai. A san chu hotu le tirtu nei an ni a, an sin (duty) an thaw naw chun hrem an ni ding a nih. Hrem \i leia an sin hi an thaw a nih. Ramsa humhal le ramngaw humhalna kawngah hin tribal-hai hi ei la mawl a, baksam ei la hau hle a nih. Ei baksam chu “Awareness Campaign” a nih. Hi lei hin ramsa humhal le ramngaw humhalna kawng haiah sawrkarin hma a hung lak nasa nawk zuol a \ul a nih. A bikin Manipur tlangram biel haiah Awareness Campaign hi uor zuol a \ul a nih. Ramsa le ramngaw humhal a \ul le a pawimawzie hi hril hriet an ni naw chun ramsa le ramngaw humhalin umzie neinaw nih. Ramsa le ramngaw umna hmuna cheng an ni leiin thingtlanga chenghai hi inchuktir le hrilhriet an \ul zuol bik a nih. Ramngaw le ramsa humhalna kawngah hin ei \henum Mizoram sawrkar chun Awareness cam-paign hnesaw takin a thaw a, sawrkar hmalakna chu YMA in an thlawp bawk leiin an hlawtling hle. In-dia hmarsak biela ding le tribal-hai laiah chu ramn-gaw le ramsa humhal hlawtling tak an ni ngei ring a um. Mizoramah chun ramsuok, sapel, vate per, ram raw le tura Ngaman tihai chu thil inzakum le changkang nawnaah an ngai thei ta a nih. Hi lei hin an ram \insan tah, ramsa chi hran hran, vate chi hran hran le Nga chi tum tum hai chun Mizoram an pan nawk sup sup tawl ta a nih. Ei nunphung le nunzie indik tawk naw leia ei ramngaw, ramsa, vate, thilhring, thing le ruo ei suosam nasa taluo hi chu a pawi a nih. Suonmawng rorel an ti po ei thaw a, ei ram ei suosam a, ramn-gaw nekin rampawn hmu ding a tam lem tah. Ei ng-hatna tieng tieng a kawl vek vuk a, tuta ang zinga ramngaw humhalna chang ei la hriet naw pei chun ei ram hi thlaler ram\awlin ei lan changtir ding a nih. Hi lei hin ramngaw humhalna kawngah hin \hangtlang seng ei tiu. Mi ramah chun an ramsahai khawmin mihriem hung panin bu fak ding an hung zawng laiin, ei ni ramah ruok chun ramsa le thilhring chitin renghai chu an ral\i a, mihriem an hmu chun an tlanse nghal hlak. Lainat an umin lunginsiet an um takzet a nih. Hi lei hin ramsa, vate le thilhring chitin renghai hi duotna chang ei hriet a \ul a nih. Ei rama vadung le ruom tinhai chu hmunhnawk bawmin ei inchangtir a, ei dai hnai le ramngawhai khawm hmunhnawk chitin reng dehawnnain ei hmang \an a, polythene le plastic thil hai a hmawn el thei naw leiin ram \ha takel kha ram \ha nawin a hung inchang \an mek a nih. Hieng anga siemtu chu midang an ni naw a, a ram neituhai ei nih. Hi thil hi thil invetthlak takel a ni leiin ei bansan a, ei ram hi ei hmangai le ei duot a \ul a nih. Mi var le mithiemhai chun an ram an inzain an duot a, “Mother Earth” tiin an ko a nih.

TAWNGKAU SER HMANG TITI

~Gospel Songate, Silchar

Anp^ng\huom le bahra, hmepawka a suong chu ka zuk b$ d>p a. “Ka hme suong chu iengtin am i ngai?” a hung ti a. Mikhuol inphalam chun fair>l bula v<ngdawn t>l ka zuk kh^i pumin, “Tuitang ngawt a tih,” tiin ka hei dawn ve’l a. V<ngdawn chu ka kh>zui pei a. Chawmkhat hnung chun, “Mi’n an biek che leh hawihawm deuin hei s^ng el hlak la,” ti r$ le z$ng thingpuisen ka bula in\hut ri ka hrietzui a. Ka helhawl lei le hawihawm naw lei khawm chu ni fakhran lo, “tuitang” ti thumal chu inkhatnu meuin a lo hmelhriet naw lei chun, a mi hung k^wk ti ti a ni awm. Kawng khatah hling le buor khawm thlier thei lo khawpa um^wl an ni ve ta tlat a. Buor le buordap khawm a lan dang ta fan leiin, hriet nawna tieng hin chu m^wk-ping (m^wk le ping) hi um thei ve tak a nih. A ieng po khawm chu ni sien, hrilfie ngai ta chu “tuitang” chuh a nih. Fak ding thil hrilmawina hi \awng thumal ei nei ve nuol a. Hieng – inhnik, tuihnai, du, ch^k, chilp<t, kam ind>n, le a dang danghai hih a thuch^ngkim induong dan izira mawi taka hmang thei vawng a nih. Chu laia chun, thumalhai hin k^wk dang met met an nei seng.Fak ding thilah:-inhnik: Hnukin a hrietna tieng ngawr ngawr a k^wk.Tuitang: S^wngbawlna kawnga thienghlimna le a suong dan indik, a’n hnikna chenin a k^wk.Tuihnai: Hmel ena mit la le tharl^m tak a k^wk.du: Fak nuom naran.Ch^k: Inr^wp dua du, du lawi lawi.Chilp<t: Hmun le hmuna fak thei thilin a mi hnena.Kam ind>n: A’n hnik le hnik naw chu thu hran, lung himawna um lova fak ngam. Chuonga a bat bata ka zuk hril chun a hung fie ve uor chu n$ng a tih, “A nih chun, ei hme chuh inhnik i ring vieu a ni maw?” a t’a, inhnik ka ring satlie naw thu le, kam ind>n taka bauah dawmkai a, muong s^wt lova hmunpui tienga zuk khal suk

vat vat ka nghakhla thu ka hril fiem a. Chuong taka hmeb>l bula tlangvala pumpa, mikhuol ni bawk ka’n h^nt^w zing el chu, thil dang do ni lovin hme rim a nih ka do t$ tlung-inn< chun a hriet ni ch^wk a tih, buthl>ng kan siem tah a. Uluk le ng<k taka z$ng tho hlima inkhatnu kh<kpui rak rak chu, kar lovin a hraileng lungmawlhai leh chun kan suosam ta vawng a; naupang s<n \amhn>m ding tak ngiel khawm zuk hla ta lo kha kan nih. Tlung-inpa sasem ni kher naw lang chu, hmaim^wk n^ ngawt a tih ka ring. Mikhuol hrilhai chun, “hung ro, s<nbu sika in lo ring dingin dawrah kamcherek va l^ng ei tih,” tiin naupanghai ka hr^wl t^wl a. An leh, “Papui, s<nbu sika mawh ei fe ding?” ti ngawt chun naupanghaiin an hung dawnl>t a. An hrietthiem naw el ni lovin, a huot paw ta lo an nih. Ka tlung-innu khawm chun zuk hrethiem b$k >m chuong lo! Tlung-inpa ruok chu aimeiser sit pha ve kha a n’a. Tlung-innu ka hei saiphawr a, “Van in tuipui raltieng; aw, hla taka hung zawngtu che kha!” ti hla in kohranin in sak hlak? ka hei t’a. “I mi hmusit,” a ti le inruolin, “misuol sika thi dingin” ti lai tak kha, ka hei ti chun a umzie kan man tl^ng thei a. Isu kha a aia (sika) thia tuor ve ngei a nih ti chu a pawm hmin hmak. Hmar \awngupa el ni ta lovin, an thlarau nun chen ch^wm dingin Van in tuipui raltieng ti hla Rev. Thangngur phuok ngei chun “sika/sikin” ti chu kan chai ta lem a. A nih, misuol sika thi ringawt a ni nawh; vuok thithling a tuor a nih. Rawngbawl ding ringawt ei ni nawh; tuorna khawm um ve rawp a tih. Rawngbawl nuoma Bible inch<k nuomhai khawm sum a um naw chun Bible college-in a thun el chuong nawh. Rawngbawlna am sum siemna? ti chu ngaituo sukseitu a nih.(Hi thusepin a tum tak chu Hmar \awng humhal a n’a. A lungl<t theina dinga ei hang khalvir el a nih)

Mizoram in state puotienga inthawk Vawk laklut a khap

AizAwL: Mizoram sawrkar chun a state sunga Swine Flu hri inleng ding laka invengnain hmundang le ramdanga inthawk Vawk le vawkte laklut a khap.

Mizoram state sunga district 8 haia Deputy Commissioners hai chu hi thuah orders insuo seng dinga inhriettir an nih tiin state Animal Husbandary

and Veterinary minister Dr K. Beichhua chun Ningani khan a hril. Vawk a inthaw-ka in\an Porcine Re-productive and Respira-tory Syndrome (PRRS) leiin kum 2013 a inthawk khan Mizorama chun mi-hriem 10,000 chuong ze-tin thina an tuok pha ta a. Mizorama Swine Flu natna hi Myanmar-a inthawk Vawk le vawkte laklut haia inthawk hung inleng ni dinga ringhla a ni thu offi-cial hai chun an hril. 5-Star hotel thawktu in Canada mi

nuhmei a sawisak; manmUmBAi: Maharasthra-a Mumbai khawpuia Five-star hotel-a thawktu chun hotel-a tlung Canada mi nuhmei kum 35 chu a tlung-na hotel room sungah in selfie pui ding tia lutchilin sex thilah a sawisak a. Hi le inzawm hin hotel thawk-tu Sumit Rao (32) chu Po-lice han an man tah.

Hi thil hi January 5, 2019 a kha tlung a ni a, sawisaka um nuhmei hi Event management firm-a sinthaw a ni leiin India ramah an khattawka hung inzin hlak a ni a, hotel management kuomah a thil tuok an tlun hnunga a sawisaktu hi Police in an man a nih.

Kum 43 Lungin intang dinginTAhAN: Nuhmei tleirawl pahni suolluitu Evan.Lal Biak Lar, Letpanchaung, Myanmar chu January 16, 2019 khan Kalay District Court chun kum 43 Lun-gin intang dingin a chun-gthu a rel. Evan.Lal Biak Lar hin June, 2015 khan a umpui Mai (15) a suol-lui bakah April, 2018 khan a umpui bawk Mawii (14)

chu a suollui nawk bawk a nih. Nuhmei tleirawl sunghai chun April 13, 2018 khan Tahan Police Station-ah thu buoi an pe-klut a, Dingdi Hmeichhe Insuikhawm Pawl (DHIP) chun tlawmngaiin hma an lakpuina zar peia hi case hi rel fela hung um vat thei niin DHIP Adviser Pu Mawia chun a hril.

Nuhmehai Puonbil Hlima Thla Lak Khap An TahL O N d O N : B r i t i s h nunghak pakha t G ina Martin (18) in thla 18 lai zet nasataka campaign a thaw hnungin, tuta inthawk chu, hnungtienga inthawka nuhmeihai puonbil hlimpeka thla lak chu dana khap an tah a, kum 2 chen Jail intang theina a nih tah. Khawvel a danglama hun a danglam ang peiin, ‘eve teasing’ tia zantienga nunghak sai hremna hmu theina a ni ta angin, nuhmeihai puonbil hlim peka thla lak, ‘upskirting’ khawm hrem thei a ni tah. Hi thil hi sawisakna tuok ve, Gina Martin in khawtlang nun nuhmeihai ta dinga a him zuol theina ding le politics

khawm hmang \angkai a ni theina ding tia ‘campaign against upskirting’ thla 18 lai zet a thaw hnungin Prime Minister Theresa May-in a thlawp bawk leh Bill chu Parliament ah pass a lo ni tah. A Bill hi Thawlenni khan Britain Parliament-a rorelna insang lem House of Lords chun a remtina (approval)

a pek tah a. Lalnu (Queen) namdetna le remtina (assent) chau a bak tah. Prime Minister May chun Bill hi \anin, “Hienga nuhmei an puonbil hlima thla laka insawisakna hin victim hai sawt tak serious takin lungril natna an tuortir a. |ha naw takin mani inngai sietna an nei hlak a nih.” tiin Bill thlawp seng dingin a fiel

a pass a nih. A Bill hi ni kum khan pass ding a nia chu MP pakhatin ‘Object!” tia a lo khek leiin Parliamentary vote a fe thleng thei nawh a. Khawhnungah Christopher Chope hi, May sawrkar mi a nih a. Party thupekin a vote thoa a fethleng tah a nih. Christopher chun, a object-na san chu Bill a ditnaw lei nih lovin introduce a nidan lem a nih tiin a hril a. Ama chau object-tu a hei um kha MP po povin ‘shame’ tiin an khek khuma, inzak tak pumin a remti tah a nih. Twitter ah vote an thlak vawng hnungin, “I am over the Moon! I am exhausted and so happy!” tin a la post.

Kerala Hc in Mr Karatt Razak MLA a thlangtling a nina cancel

ThiRUVANANThApURAm: Kum 2016 Assembly Elec-tion huna Koduvally biela CPI (M) thlawp Independent candidate Karatt Razak MLA dinga thlangtling a nina chu election dan kala thilthawa intumna leiin Kerala High Court in zan-ikhan tlinga puong a nina a cancel/nullified. Mr Razak hin Indian Muslim League (IUML) candidate MA Razak chu votes 537 in a lo hne a nih. Koduvally biel hi IUML chun an safe seat-a an ngai a ni a, Mr Karat Razak a hung tling khan an IUML leaders le worker hai lungril

a \ahwng hle a. Hi le inza-wma constituency sunga voter pahni KP Moham-med le Moitheen Kunji han petition an file le inzawma single-judge bench Jus-tic Abraham Mathew chun election hunah dan kalin thil a thaw tia intumna chu thudik ngei a nih ti a finfie hnungah election result cancel order hi an suo ta a nih. Petition petu hai chun Mr Karatt Razak le a cam-paign team han an khingpui candidate sukhmingsietna video election sung an in-suo tluonsuok zak niin an intum a nih.

Motor inchawkna dingin Rs.10,00,000 peiAizAwL: Mizorama MNF sawrkar chun, Mizoram Legislative As-sembly term thara MLA-hai chu Motor inchaw-kna dingin Rs.10,00,000 (MLA pakhatah) pei pek dingin a rel. A hma chun Rs.8,00,000/- pek an ni hlak. MNF sawrkarin Rs.2,00,000/- in a sukpung

a nih. Hi scheme hi kum 1998-2003 (4th Mizoram legislative Assembly) term-a inthawka kha thaw \an ta a nih. A bul \anna 1999 khan Rs.4,00,000/- pek a ni a, term thar zata sukpung pei a nih. Cheng nuoi 10 neka man tam an dit chun an mimal pawisa an hmang belsa ding ti a nih.

Gospel Olympic le Biennial conferenceCCpUR: Eastern Manipur Presbyterian, Youth Fel-lowship Department chun Jan. 20, 2019 chen aw dingin zanikhan Leisan-bung Presbyterian Church, near Moirang hmunah 3rd Gospel Olympic-cum-7th Biennial Conference, 2019

an hmang \ang. Gospel Olympic hi Rev. Dr Min Kyung Woon in a hawng. Conference sung speaker in Rev. Dr. Min, Kyung Woon, Senior Pastor, Sungduck Presbyterian Church, Seoul (South Ko-rea) \hang a tih.

Poppy kung suksiet nawk

imphAL: January 17, 2019 khan Imphal East le West district Police, NAB, NCB; Kangpokpi district Police, 5th IRB, 38 AR le SDO Lungtin \hangruol han SP, NAB le ASP, NAB hai inrawinain Kangpokpi district sunga Waichai vil-lage, Hangoipat village,

Tengkhonphai le Makeng village huopsung haiah poppy destruction drive an thaw a. Ram 240 acres a lien sunga ching Poppy/Kani kung hai an suksiet. Zanita Poppy kung suksieta um haia inthawk hin Opium 1680 kg vel suok thei dinga hisap a nih.

Navy han ROV hmangin mithiruong pakhat an hmudawk

ShiLLONG: Meghalaya-a East Jaintia Hill-a lung-meihawl chodawkna khura tui lut leia sinthawtu mi 15 zet khur sunga intang hai sansuok tuma hmalakna fe mekah Indian Navy hai chun

Ningani zingkar khan khur sung feet 200 vela inthukah mithi ruong pakhat um chu remote control hmanga an control motor/vehicle (un-derwater ROV) hmangin an hmudawk (detect) niin Navy

spokesperson chun a hril. December 13, 2018 a kha hi lungmeihawl khur bul hnaia um Vadung-a in-thawk lungmeihawl khur feet 370 vela inthukah tui a luonglut leia sinthawtu mi 15 hai hi suok thei taloa intang an ni a. Hi thil tlung hriet a ni le inruolin hring le dama sansuok tumin tui pump hai hmanga tui pump dawkin nasa taka hma lak a ni a. Sienkhawm sansuok thei lovin tuchen hin an la um a nih.

Assam Accord Signagory le AGP co-founder BK Sarma thiGUwAhATi: Kum 1985 a Assam Accord zieknaa signatory, Asom Gana Parishad (AGP) co-founder le minister hli Biraj Kumar Sarma chu Thawleni khan private hospital-ah a thi. Mr Sarma hi January 6, 2019 a inthawka kha hospi-tal-a admit a lo um ta a nih. Mr Sarma hin kum 1979 a inthawk khan All Assam Students Union in-rawinaa Assam Movement kum 6 sung zet fepui a hi huna \huoitua lo \hang a ni a, kum 1985 khan AASU,

Assam sawrkar le Central sawrkar palai han Assam Accord tia hriet Memoran-dum of Settlement (MoS) an lo ziek a nih. Mr Sarma hi MLA

dinga a term hninaa a th-langtling a ni hnung kum 1996-2001 inkar sung AGP sawrkar huna khan Minis-ter of municipal adminis-tration sin a lo chel a nih.

CAdA Le Nupi Samaj-in zu a do Tlat TumimphAL: Coalition Against Drug & Alcohol (CADA) le Nupi Samaj hai chun zani khan an of-fice ah pressmen hai kovin press conference an nei a. Ei state-a Zu (Rakzu or sen chi) siem hrim hrim chu \ha an ti nawin an dodal tlat ding thu an puong. Hi hma deua BJP sawrkarin tuolsung Zu (Rakzu) siem theina dinga Bill pass a tum leia buoina le inzawmin, siem phalna dan nekin a khapna dan, Manipur Liquor Prohibi-

tion Act 1991 kha hlen lem dingin sawrkar a ngen. President Hijam Pri-yokumar chun, CAD chun zu siemna dinga ieng BILL khawm nisien policy khawm thlawp ngai naw nih, tiin a hril. A hril pei dan chun, BJP sawrkar chun tuolsung zu ei siem leia a hlawk Rs. 40-50 crore vel ei hmu ding chau ngaituoa, mipuihai hriselna, social, cultural le religion tienga mi a suksiet ding ngaituo lova a um chu pawi a ti thu a hril.

Priyokumar chun, Ma-nipur-a mi 80% velin zu an dawn a. Domestic violence le intuol vuoknahai a tam-lem khawm zu dawn lei a nih. An zu dawn chu bufaia siem a ni a. Sawrkarin rak-zu siem hi lo phal ta ding nisienla chu, Manipur-in bufai ei tlasam laiin a neka nasa lem \am ei tuor ding a nih, tiin a hril. CADA chun sawrkarin zu le drugs a dona kawngah iengti kawng khawmin, a thei dan danin thlawp pei a tih, tiin a hril bawk.

Page 3: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/January/HT-18-01-2019.pdf · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur

3TUOLBUOL (JANUARY) 18, 2019ziRTAwpNi (fRidAY) NATiONAL/iNTERNATiONAL & AdVERTiSEmENT Hmasawnna Thar

LAKTAwi

Dr MV Azad Phusam chunga lawmthu hrilnaHun sawt taka inthawk ta khan pile natna ka nei a, ka nat dan tlangpui hai chu, inhnawm \ha thei lo, inhnawm pha leh ka ek kel e kanga inhriel, a chang leh mawnga inthawk thisen suok le tawl tla, mawng sung inhnai, phingpui hrat lo, bu du lo, kut le ken a, ring le kawng khawm, sa le Nga hme thei lo bakah taksa chau ngawi ngawihai an nih.Ka natna hai lei hin Doctor hran hran ka pan a, ka \ha thei chuong naw. A tawpah Dr MV Azad Phusam ka pan a, hun iemani chen a mi enkawl a, tuhin ka hung dam ta leiin ka lawm hle a, hi chanchinbu hmang hin Dr MV Azad Phusam le Pathien kuomah lawmthu ka hung hril Dr MV Azad Phusam hi CCPur Opp: J.P Selec-tion, Tidim Road, near Lamka ICI Church-ah pan thei le contact Numbers 7628890261 le 9089738275 haiah biekrawn theizing a nih. Lawmthu hriltu. Sd/- hemlal, Lanva

iN hmUN iN hmUNSaikawt Phailienzau, SDO Office fetung a, changtieng pangah Inhmun \het a nih. A dithai chun a hnuoia hmingziek kuomah hin ngaiven thei ning a tih.

Sd/- Lalnunmawi zote# 8837395442 12,14,16,18,20,22,24,26,28,30)

Happy Heart SchoolBethel, Churachandpur

Applications are invited from qualified, dynamic and committed individuals with a passion to educate, for the following posts:

1. English teacher to teach in the High School section.2. Asst. hod for the Kindergarten Section ( Candi-dates must possess strong communication skills, and basic knowledge of computer)

Date of interview: Tuesday, 22nd January, 2019 at 10: 30 am.

Sd/- principal(17,18)

SC Judges thar han intiemkamna

NEw dELhi: Supreme Court Judge dinga hlang-kai thar Delhi High Court Judge Sanjiv Khanna le Karnataka Chief Justice Dinesh Maheswari hai chun Zirtawpni hin Su-preme Court Judges din-ga intiemkamna nei an ta, Chief Justice of India Ran-jan Gogoi in SC Judges ni dinga intiemkamna inneitir a tih. Anni pahni SC judges dinga ruot an ni le inzawm hin SC sanctioned judges 31 ding lai SC a judges umzat chu 28 a hung ni ta ding a nih.

Rel passenger hai an suom

NEw dELhi: Ningani zingkar dar 3:30 AM vel khan Hriemhrei chawi pasal hawn khat chu Badli hmuna Jammu-Delhi Du-ronto Express Rel AC coaches pahni sungah lutin chem le chuktuoin passen-gers hai an suom. Rel passenger suomtu hai hin sumfai, bags, mo-bile phones le rangkachak incheina hai an lakpek niin Police thusuok chun a hril.

Parliament Budget Session Jan. 31-February 13 sung in\hung ding

NEw dELhi: Parliament Budget Session chu Janu-ary 31, 2019 le February 13, 2019 inkar sung in\hung a ni ding thu Nilaini khan offi-cial-a puong a nih. Budget Session sung hin Lok Sabha le Rajya Sabha haia chun sittings vawi 10 ve ve um a tih. Tukum May thla vela Lok Sabha Election nei ding a ni leiin Budget ses-sion huna hin sawrkar chun February 1, 2019 khin in-terim budget Inpuiah phar a tih. Finance Minister Arun Jaitley chu United States tieng doctor pana a thang-hmang mek a, a la hungkir hman naw a ni chun tuin am

interim budget hi Inpuiah a phar ding ti hrietchieng a la ni nawh. Tuta hmaa Mr Jaitley in kidney transplant leia of-fice a kai theinaw sung khan Railway Minister Piyush Goyal chun incharge in Fi-nance ministry a lo chelsa a nih. Dan pangngai angin

Session \an ni khin Presi-dent chun Inpui pahni- Lok Sabha le Rajya Sabha mem-ber hai hmaah thu hril a tih. Budget session sung hin President’s Address thuah Motion of Thanks hriltlang le interim budget hriltlang tak ning a ta, sit-tings vawi 5- Febuary 4-8 inkar sung chau Question

hour a hmang ning a ta, Ni khat, February 8, 2019 chu private members business huna hmang ning a tih. Lok Sabha Election nei ding leiin election tinzawnin sawrkar chun interim budget hi an duong ring a nih. Chun, budget bakah ses-sion sung hin Triple Talaq, tulaia India hmarsak biela dodalna nasa tak um mek Citizenship (Amendment) Bills, 2016 le Bill pawimaw dang dang pending-a um hai khawm pass tum ring a nih. Citizenship Bill hi January 7, 2019 a kha Lok Sabha in a lo passed tah a ni a, tuhin Rajya Sabha-ah pending-a la um a nih.

PM Modi in Jan. 20 in Booth level

workers haipANAJi: Prime Minister Narendra Modi chun Janu-ary 20, 2019 khin South Goa Parliamentary Con-stituency a inthawk tele-conferencing fethlengin BJP booth-level workers hai interaction neipui a tih. Interaction programme hi South Goa-a Margao town school ground-ah nei ning a ta, hi huna hin BJP booth-level workers 4,000 vel an \hang beisei a nih.

LS Election um dingah SAD an ngir ve ding

ChANdiGARh: Shi-romani Akali Dal (SAD) president le Punjab Deputy Chief Minister hlui Sukh-bir Singh Badal chun Lok Sabha election hung um dinga hin SAD chun can-didate neiin an ngir ve ding thu a hril.

BJP chun Amritsar -a Ms Kaur khingtu ding an zawng mek

ChANdiGARh: Lok Sabha Election hung um dinga hin Congress party chun Amritsar Lok Sabha seat-ah cricketer-a inthawk politician hung nitah Nav-

jot Singh Sidhu nuhmei Pi Navjot Kaur Sidhu an inngirtir ring a ni a. Hi le inzawm hin BJP chun Ms Kaur khingtu dingin can-didate hrat le \ha tawktak

inngirtir tumin an dap mek. Ms Kaur khingtu dinga BJP in an beisei deu hai lai Rajinder Mohan Singh Chhina, state party chief Shawet Malik le minister hlui Anil Joshi hai an \hang. Kum 2014 Lok SAbha Election-a khan BJP heavy-weight le Union Finance minister Arun Jaitley a lo ngir ta a, sienkhawm Cap-tain Amarinder Singh a hne zonaw a nih.

Jail sunga drugs a chawilut leiin manmUzAffARNAGAR: Uttar Pradesh a chun pasal pakhat Mohd. Mukhtyar chu jail-a intang a unaupa kan dinga a lut hunah in-ruithei a chawilut dapdawk a ni leiin man a nih. Mr Mukhtyar hin Bei bawm sungah inruithei mum 2,500 zet a thupruk chu security checking thaw a ni hunah security duty han an dapdawk a nih. Hi le inzawm hin Mr Jukhtyar hi case file khum nghal a ni bawk.

Bihar Officer Zu a kawl leiin man

pATNA: Bihar-a chun In-dustry Department-a joint director sin thaw lai mek Sanjay Kumar Singh chu Zu a kawl leiin man a nih. A sum lamsuokna le a hausakna an mil nawh tia intumna um le inzawma Special Vigilance Unit (SVU) team han a cheng-na in le Offices hai an dap huna Zu hi an dapdawk a ni a. Zu baka hin Jalalpur city area-a a flat a inthawk rang-kachak kg. 2.1 dapdawkin an man bawk.

Nicobar Island-ah simkhawlei an hningpORT BLAiR: Andaman and Nicobar Island-a chun January 17, 2019 zingkar dar 8:43 vel khan magni-tude 6 a hratin simkhawlei an hning a, sienkhawm thil suksiet a nei thu hriet a ninaw bakah thi le hliemna tuok an um nawh. Tsunami alert insuo a ninaw bawk.

ISIS le inzawmna nei ringhla leiin Teacher hrentang

LUdhiANA: Nation-al Investigation Agency (NIA) chun Ningani khan Ludhiana-a Mosque hmu-nah maulvi-cum-madrasa teacher sinthaw pasal kum 20 mi vel ding Moham-mad Owais chu ISIS ter-rorist hai leh inzawmna nei ringhla leiin an hrentang

niin Inspector Mohammad Jameel, SHO, Tibba Police station chun a hril. Mr Owais hi thlakhat vel liemtaa kha Rampur, Utar Pradesh-a inthawk Ludhiana hmuna hung le Rahon road-a Madni Mosque-a maulve-cum-madrasa teacher sin thawa

um a nih. Hi Mosque-a sewadar Hasim chun, Mr Owais hi trial basis-a thawk le per-manent thawktu a la ninaw thu a hril. Mr Owais hi NIA chun thu indawn chieng dingin Ningani zingkar 6AM vel khan Delhi tieng an \huoi.

Feb. thla tawp chenah Lokpal ruot dingin Sc in an hriettir

NEw dELhi: Supreme Court chun India rama anti-corruption watchdog Lokpal hmasa tak ding hming recommend le ruot dingin search committee zanikhan an hriettir. Chief Justice Ranjan Gogoi inrawi Justices L.N.

Rao le S.K. Kaul hai umna Supreme Court Bench chun sawrkar thlungpui khawm search committee in sin an zo vat theina dinga a \ul le pawimaw anga in-frastructure le manpower pe dingin an hriettir bawk. Hi thua hearing chu March

7, 2019 a nei dingin Su-preme Court bench chun a ruot bawk. Lokpal Search Com-mittee member 8 umna hi September 27, 2018 a indin niin, an chairman chu Supreme Court Judge hlui Ranjana Prakash De-sai a ni a, member danghai chu- SBI chief hlui Arund-hati Bhattacharya, Prasar Bharati chairperson A Surya Prakash; ISRO head AS Kiran Kumar, Alla-habad HC judge hlui Sakha Ram Singh Yadav; Gujarat DGP hlui Shabbirhusein S. Khandwawala, IAS Of-ficer hlui Lalit K. Panwar le Solicitor General hlui Ranjit Kumar hai an nih.

Transfer-a um Nun han suok an tum nawh

NEw dELhi: Kerala-a Missionaries of Jesus convent, Kuravilagad a Nun pali hai hmun danga sawnhmang an nina thuah sawnhmanga um hai laia Sister Anupama Kela-mangalathuveliyil chun, transfer order insuoa um chu anni \hedar le sukchau tumna a nih tiin an tum a, rorelna indik a hmu hma lo chu Kuravilagad hmuna mission house suoksan a tumnaw thu a hril. Sister Anupama hi Punjab-a Chamiyari con-vent tieng kir dinga sawn a nih. Transfer order hi a thar a ninaw a, tuta hmaa an lo umna mission’s con-

vent tienga kir nawk dinga reminder mei mei a nih. Ni-kum March thlaa order in-suoa lo um tasa sukpuitling dinga inhriettir nawnna a nih tiin Sister Anupama chun a hril. Sister Anupama in a hril peinaa chun, suolluia um kan sister chanpui \hangpui dinga Kottayam a kan ina hung kan ni a, suol-luia um nun in rorelna indik a hmu hma lo chu kan um ding a nih, insawn dawk tumna kan nei nawh tiin a hril a, transfer kan nina hmunah iengang security am pek ning kan ta? tiin in-dawnna a siem bawk. Sister pali transfer a

um hai laia pathum dang - Sister Alphy chu Pakar-tala Convent, Bihar-a sawn a ni a, Sister Josephine chu Lalmati, Jharkhand-a sawn a ni a, Sister Ancita chu Kannur, Kerala hmuna sawn a nih. Protest a \hang an ruolnu Neena Rose ruok chu transfer order a hin a hming a \hangve nawh. Hriet ta angin Mission-aries of Jesus mission a Bishop Franco Mulakkal chu nun pakhatin vawi 13 lai zet a suollui nia intumna a siem le inzawmin nikum khan protest nasa tak nei a lo nita a, Kochi hmuna khawm tiemchin um lo sit-in-protest an lo nei a, kha le inzawm khan Mulakkal khawm man a hung ni a, man a ni hnung khan nun/sister hai hin an nuorna an chawlsan chau a nih. Amiruokchu, a hnungin Mulakkal hi bail-a insuo a nih. Mulakkal khawm man a ni hnungin Jalandhar-a Bishop a ninaa inthawk ban a lo nitah.

Shah a dam \ha pei: BJpNEw dELhi: Swine Flu invawi-a damnaw leia AI-IMS, New Delhi-a admit le enkawl mek BJP national President Amit Shah chu a dam \ha pei a, nikhat-nihni hnungah hospital suoksan thei tang a tih tiin party

media head le Rajya Sabha MP Anil Baluni chun a hril. Mr Shah hi AIIMS director Randeep Guleria inrawinaa doctors thiem hai enkaina hnuoia um a nih tiin Hospital thusuok chun a hril.

Sabarimala lut nuhmei in venghimtu an ngenna thuah hearing vawisun

NEw dELhi: January 2, 2019 a Sabarimala temple sunga lut le \awng\aina va nei nuhmei pahni laia pakhat Kanakdurga veng-himtu pe dinga ngenna an siem le inzawmin Supreme Court chun January 18, 2019 hin hearing nei a tih. Sabarimala temple a hin tienlaia inthawk nuh-mei thinei thei chin hai lut khap a lo ni a. Sienkhawm nikum September ni 28 khan kha huna Chief Jus-tice Dipak Mishra inrawi Supreme Court Constitu-tion bench chun nuhmei iengang kum hai khawm lut thei dingin Order an suo leiin protest nasa tak a um a. Hieng lai karah Ms Kanakdurga le Bindu hai hi tulai hnai khan temple-ah an lut lui a. Hi taka inthawk a sung han an suknawmna el bakah right-wing protes-tors lakah an hringna him

loa an hriet leia venghimtu pe dinga ngenna hi an siem a nih. Kanakdurga chun temple an lut hnung hin a tarpinu in a suknawmna nia intumin January 15, 2019 khan police-ah com-plaint khawm a lo peklut ta a nih. Temple-a lut lui pakhat dang Bindu Ammi-ni ruok chun Kozhikode a an chengna khuo mipui

han enhrangin pawl ser hai sienkhawm a sunghai ruok chun an thlawp niin a hril bakah Police han a sin-thawna le Inah venghimna an pek niin a hril. Sabarimala thua SC Order hi ennawn dinga ngenna/appeal thaw nisien khawm tuchen hin sutkir annawleh lakkir nawk a la ninaw a, boruok a la rik zing a nih.

UK PM Theresa May-in Brexit Hnena chang Hram

LONdON: Britain mipui han European Union suoksan ta dinga Referendum an vote leia EU a inthawka UK suokdawkna ding Brexit, EU leh inremna (deal) \ha tak neia suokdawk ding ti thu le inzawma Prime Minister Theresa May sawrkarin Jan. 16 a No Confidence motion a hmasuon chu vote 19 charin hnena a chang. Nilaini zana PM May-in ringzonawna motion a tuok hi British sawrkarin kum 26 sunga a tuok nawkna hmasatak a la nih. Tuta hmaa No Conf idence Motion nuhnungtak chu John Major-in 1993-a a tuok kha a nih. Prime Minister hlui david Cameron a inthawka Prime Minister nina a laka inthawka kum 2 sung chu Brexit thuah EU le inremna \ha tak neia in\he ding ti chu selkaltu Labour Party han nasaaka an sawiselna le

ama party sung ngeia mihai ringzonawna leh, March 29, 2019 EU a suoksan hma ngeia Deal nei ding le ding naw thu fel thei lo chu ni khat tawp insel hnungin an sukfel thei chau a nih. Kum 26 sunga No Confidence vote thlakna hmasataka hin MP 325-306 vote tlain, vote 19 in a hrat. Mak takin a dit nawtu tamtak uma a hne ta naw ding anga an lang hnungin, a sawrkar majority nina MP 13 neka tam vote 19 zetin hnena a chang nawk si a nih. PM May-in hnena a chang nasan pakhat chu, an thlawptu, Democratic Union Party an siempui Nothern Irish han an vote lei a nih. Northern Ireland chun Brexit hi EU leh Deal um lova suok dawk chun Ireland-in a tuor nasa taluo dinga a hriet leiin Deal neia inmak a thlang lem a nih. “Deal bova inmakna chu

Ireland ta dinga tubo a nih” tiin an PM-in a hril. Amiruokchu, ruling party conservative laia mi hmun thuma \hea hmun khat neka tamin a kal zawngin an vote. May chun Brexit plan thar Thaw\an ni nawk hma ngeiin a present a \ul a. An party MP \henkhat suklungawina ding leh, selkaltu Brexit dit nawtuhai hnena ding leh a fimkhur chu a \ul hle. EU hotuhai chun May Brexit plan chu December khan an pawmpui dai tah a. Hming signed in Brussels ah inmakna ni March 29 a tlung phata hawng el dingin an sie zing a. England sawrkar sungah May plan \ha an ti naw leiin buoina a la uma chau a nih. Inbiekna sawn hnuk met a \ul khawmin, EU hotuhai chun an nuom tho a. Inremna nei naw nekin Inremna neia UK le inmak an nuom lem a nih. L a b o u r P a r t y h o t u J e r e m y C o r b y n c h u n debate hawngin, May chun ‘zombie sawrkar’ an rawi a. A sawrkar chu ‘officially death’ a ni ta leiin inban el dingin a phut a. England mipuihai a \huoi suol vawng ding a nih, tiin a hril a. Hnena a chang ding a hawia chu a hne ta nawh.

N.Korea-in Iengkhawm A La Thaw Nawh: Mike Pence

w A S h i N G T O N : U S Vice President Mike Pence chun, US le North Korea inremna angin, nuclear ralthuom suksietna dingin North Korea-in hmu theiin hmalakna iengkhawm a la nei nawh tiin a hril. Hi thu hi Nilainia Global Chief of Mission Conference an neina huna a hril a nih a. Mike Pence chun, US-in kum 50 neka sawt tah a chel, khawvel vengtu (world police) anga a umna chu inthlakthlengna dingin Russia chun theitawpin hma a lak niin a hril bawk. US President Donald Trump le North Krorea President Kim Jong Un hai chun June 12, 2018 khan Singapore ah Summit neiin inremna an ziek a. North Korea-in a nuclear bomb suksie vawng a ta, US khawmin a rekbetna hlipin North Korea hmasawnna dingin \hangpui a tih ti a nih. Amiruokchu, North Korea hin a nuclear bomb a suksietna hmu ding a la um nawh a. Ni kum khan Nuclear bomb an siemna le Missile an ensina hmun hlui pakhat chu a bomb siet vawng a. International media hai hmaah, an hmang ta naw hnung Nuclear facility a bomb siet a. Nuclear bomb le Missile suksiet a nei nawh. Hi zo sawtnawte hin thusuok siemin, US-in Korea khat chau thil thaw dingin a phuta aman iengkhawm a thaw si nawh. Hienga khing tieng chau innawr

zing ding hin chu North Korea chun a Nuclear bomb program a sunzawm nawk el ding a nih, tiin US an \hi a. Rekbetna inthlazalin sum le pai, fak le dawn hnienghnar deuva dawng a beisei a nih. US hlak chun ‘hmu thei ngeiin’ nuclear bomb suksiet lai hmu a nuom bawk. North Korea a chang el si nawh. Hun liem peiin kum a lo thar nawk tah a. Kum Thar tuoka thu hrilin Kim Jong Un chun ‘inbiekna nei nawk’ a nuom thu a hril a. Chu thu chu bawzui pei a nih. Tulai tak hin inbiekna vawi hnina neina ding ngai tuo mek a n ih a . President Trump khawmin Kim Jong Un lekha a thawn a. Kim Jong Un khawmin Chinese President chen rawnin inbiekna nei dan ding a ngaituo ve a. Washington ah palai a tir a nih. Mike Pence chun, North Korea-in nuclear bomb a \hiek ding hi US chun a nghak zing a. Inbiekna vawi hnina neina dinga hma lak lai zing khawmin hmu theia hmalakna (concrete steps) hmu an beisei thu a hril bawk. “US chun North Korea \hangpuia dawmkang a nuom lai zingin, Korean Peninsula laia a ruolhai ti le thlaphanga inumtirtu Nuclear bomb \hiekna dinga hmalakna hi iengkhawm kan la hmu naw leiin tha a fan thei rak naw a nih” tinin a hril a. An ruolhai le a \hangruol pei ding thu an hril bawk. (Reuters)

Rahim le midang 3 damsung lun-

gin intang dinga rel nawk

pANChKULA: Dera Sacha Sauda Chief Gur-meet Ram Rahim Singh le midang 3- Krishan Lal, Kuldeep Singh le Nirmal Singh hai hai chu January 17, 2019 khan Panchkula hmuna special CBI Court chun kum 2002-a Hary-ana-a Sirsa khawpuia Jour-nalist pakhat kap hlum a nina le inzawmin damsung lungin intang ding le fine Rs. 50,000 seng chawi din-gin an chungthu a rel. Ram Rahim le a thaw-pui midang kar hmasaa kha Court in thiemnaw a lo inchangtir ta a nih. Ram Rahim hi tuta case chau ni loin, a temple-a a hnungzuitu nuhmei suol-luia intumna leia kum 20 sung jail intang dinga Jail-a um mek ta a ni a, zanita a chungthu rel a ni huna hin video-conferencing feth-lengin court hmaah an lang a nih.

Page 4: Hmasawnna Thar - neitham.in Thar/2019/January/HT-18-01-2019.pdf · Hmasawnna Thar (An Independent dAIly newsp Aper) Regd. No. RNI - 4091/89 Postal Regd. No. MNP - 6 _____ dC/CCpur

Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSTUOLBUOL (JANUARY) 18, 2019ziRTAwpNi (fRidAY)

SupeRCOppa ITalIana:

Juventus chun Ronaldoa goal hmanga Milan hnein Super Italian Cup an lakJEddAh (SAUdi ARABiA): Juventus forward Cristiano Ron-aldo chun hot taka goal thun a la sunzawm pei. Nilaini zan khan King Abdul-lah Sports City, Saudi Arabia hmunah Juventus le AC Milan han Suppercoppa Italiana final an inkhel a. Real Madrid-a inthawk Juventus zawm thar Cristiano Ronaldo (33) chun second-half minute 61-naah AC Milan goal-ah mawi takin ball a head lut leiin Juventus chun Milan 1-0 a hnein hratna an chang a. Cristiano Ron-aldo chun Juventus a zawm-a in-thawk title hmasa tak dingin Sup-per Italian Cup a lakpui ta a nih. Supercoppa Italiana khel huna hin Juventus chun ball posses-sion 62% neiin inkhel an thunun a, sienkhawm first-half chena chun a tu tieng tieng khawm goal thun bik um loin an inang a. Second-half minutes 61 naah Midfielder Miralem Pjanic a inthawk ball \ha

taka a hung pek chu Milan goal bul hnai laia lo um Cristiano Ron-aldo chun mawi takin a head/tau lut ta a, chu chu Juventus in Super Italian Cup an lakna dinga hunt-awk goal a hung nita a nih. Juventus hi season hmasa pahni haia khan runner-up an lo ni a, tuta Cup an lak hi kum 2015 a inthawk an lak nawkna hmasa tak a nih. Ronaldo in Juventus ta dinga

goal a thun hnung hin \hang a na hle a, minutes 73 naah Milan player Franck Kessie chu Juven-tus player Emre Can lakah a foul leiin Referee chun Red card pein a hnawtdawk a, hi taka inthawk hin Milan chun inkhel tawp chenah player kim lo (10) chauin Juven-tus hi an inkhelpui ta a, sienkhawm Juventus chun inkhel tawp chenah player 10 Milan lakah goal dang an thun sap ta chuong nawh.

Juventus in goal khat char thuna Milan an hne hi kum 2007 a inthawk Supercoppa Italiana fix-ture-a goal tlawm \um tak (lowest scoring) a nih. Milan le Supperco-pa Italiana final khel huna Ronalod in goal a thun hi Serie A season fe mekah Juventus ta dinga goal 16 a thunna a nitah. Inkhel zoa Rai sports in an in-pawlpuinaah Ronaldo chun, kum 2019 season trophy laka in\an chu a thil tum a lo ni a, a thiltum hma-sa tak sukpuitling theia a um leiin a lawm hle thu a hril a. Boruok a lum leiin inkhel a harsa a, kan play \ha a, chances khawm tam tak kan siem a, hratna goal thuntua ka \hang leiin ka lawm a, Juventus-a dingin ka title lak hmasa tak a ni bawk leiin ka lawm hle a nih tiin Cristiano Ronaldo chun a hril. Ronaldo hin a next fixture-ah January 21, 2019 khin Serie A-ah Chievo home-ah Juventus zakuo hak nawk a tih.

FA Cup:Derby County chun Southampton pen-

alty a hnein fourth round an lutLONdON: Derby Coun-ty le Southampton hai chu FA Cup 3rd round January 5, 2019 –ah 2-2 a an in-draw hnungin January 17, 2019 zingkar khan 3rd Round replay St. Mary’s stadium-ah an inkhel nawk a. Sienkhawm inkhel hun pangngai che-nah a hrat lem um loin 2-2 in an indraw nawk a. Hi lei hin Penalty pet a ni a, Derby County chu a vang-nei lema \hangin South-ampton 3-5 in an hne a. Derby County chu fourth round an lut. First-half chenah goal a lut naw a. second-half minute 68 le minute 70 na haiah Stuart Amstrong

le Nathan Redmond han Southampton ta dinga goal hung thunin hma an \huoi a. Sienkhawm Minutes 76 le 82 haiah Harry Wilson le Mar-tyn Waghurn han Derby County ta dinga goal hung thun vein an goal bat po inkhel hun bo hmaa an

hung thungkir leiin 2-2 in an hung indraw a, chu leia Penalty pet a hung \ul ta a nih. Southampton le Derby inkhel hi 3rd replay khel zona ani tah. Derby Coun-ty chun fourth round-ah January 26, 2019 khin Stanley inkhelpui a tih.

COpa Del Rey:

Girona in Atletico Madrid a knockout; Real Madrid chu aggregate in a tling hramwANdA: Nilaini zingkar khan Atletico Madrid le Girona han Wanda Metro-politano Stadium-ah round of 16 leg 2 of 2 an inkhel a, leg 1 ah 1-1 a an lo indraw ta bawk leiin Aggregate 4-4 in Girona chun Atletico Madrid Copa del Rey a in-thawk an knockout. First-half minute 12 naah Nikola Kalinic chun Atletico Madrid ta din-gin goal a hung thun a, sienkhawm minute 37 naah Valery Fernandez chun min-ute 37 naah Girona ta dinga

goal a thun ve leiin first-half chenah 1-1 in an indraw a. Second half minute 59 naah Christhian Stuani chun Gi-

rona ta dingin goal a hung thun a, hi zo minute 66 naah Angel Correa chun Ma-drid ta dingin a hung thunve

nawk nghal bakah minute 84 naah Antoine Griezman chun Madrid ta dingin goal a hung thun nawk a. Atleti-co chu hrat thei ngirhmuna an um laiin inkhel hun bo tawm minute 88 naah Borja Garcia chun Girona ta din-ga goal thunin an goal bat a hung thungkir nawk leiin 3-3 in an indraw pha a. Ag-gregate ah Girona chun Madrid hi an hne ta lem a nih. Hieng laizing hin Le-ganes chun minute 30 naah Martin Braithwaite

goal hmangin leg 2 ah Real Madrid 1-0 in an hne a, sienkhawm first leg-ah Real Madrid in Leganes hi 3-0 in an lo hne tasa a ni leiin Aggregate-ah Real Madrid chun 3-1 in Lega-nes hi hnein Real Madrid chu quarter finals an lut. Chun, leg 2 of 2 ah Ath. Bilbao in Sevila 1-0 in an hne a, sienkhawm first leg-ah Sevilla in Ath. Bilbao hi 3-1 in an lo hne ta leiin Se-villa chun Aggregate 3-2 in Ath. Bilbao hnein quarterfi-nals an lut.

australian Open:

No. 1 Halep chun Kenin hnein third round lut, next round-ah Venus William leh

mELBOURNE: Austra-lian Open khel mekah zan-ikhan Romania mi World Number One Simona Ha-lep chun America mi Sofia Kenin 6-3 6-7 (5-7) 6-4 a hne hramin third round a lut. Halep le Sofia Kenin hai hi an inbei hle a, third round-a chun Halep hin world number one hlui Venus Williams inkhelpui a tih. Grand Slam singles cham-pion vawi 7 lo ni tah Ve-nus William hin France mi Alize Cornet 6-3, 4-6, 6-0 a hnein third round a lut ve a nih. Halep hi a hnungzang nat leia tennis khel ieman-ichen a chawlsan hnungah Australian Open hung khel \an nawk a nih. Chun, Sixth seed Ukra-nian Elina Svitolina (24)

khawmin zanikhan 6-4, 6-1 in Viktoria Kuzmova a hne leiin third round a lut. Svitolina hin next round-ah China mi Zhang Shuai inkhelpui a tih. Czech mi seventh seed Karolina Pliskova chun America mi Madison Bren-gle 4-6, 6-1, 6-0 in a hne a, US Open Champion Nao-mi Osaka chun Slovenia mi Tamara Zidansek 6-2, 6-4 in a hne bawk. Men’s singles ah zan-

ikhan Milos Raonic chun champion hlui Stan Waw-rinka 6-7 (4) 7-6 (6) 7-6 (11) 7-6 (5) a hnein third round a lut a, eight seed Kei Nisikori chun Crotia mi Ivo Karlovic 6-3, 7-6 (8-6), 5-7, 5-7, 7-6 (10-7) a hnein third round a lut bawk. Raonic hin next round-ah Pierre-Hugues Herbert inkhelpui a ta, Nishikori chun next round-ah Joao Sousa inkhelpui a tih.

Mariah Carey Assistant Hluiin Case A Siem KhumLOS ANGELES: Celebri ty nia sum maktaduoi tela inhnel khawmin lungril sawlna ding le lungawi nawna ding le buoina ding nuoi tel telin an nei tho. Sum le paia hausakna chun hmangaina a phur naw zie sukdettu Mariah Carey in kum khata Rs. 2.58 crore hlaw dinga a ruoi, Assistant Lianna Azarian chun court case a siem khum. Hi thil hi Mariah Carey-in a Manager hlui Russian nunghak Stella Bulochinkov chungah a khawsak dan lo record hlaka intumin court thubuoi a siem khum a. Chu lai zing chun a Assistant Lianna Azarian chun a manager Stella hin a ngaisak \ha nawa, nawmna taka a bieka a sawisak chang khawm Mariah hin dang a um ngai nawh tiin Mariah chunga a lungawi naw thu a hrila, pawisa ruok chu a ngen zat a hril nawh. Nu hrawmhraw tak Mariah Carey hin Russia mi Stella le Armenia mi Azarian hai a umpuia, hlaw nei ve ve an nih. Azarian chun, Stella hin a nena dam a hmetpek a, a mawng bawr dam a \ham pek a, a chang chu a zun khum hlak niin a hril. Suknawmnat man pawisa zat a hril nawa chun, an chet dan hrilin

Stella hin hnuoiah inzaltira a phing chunga \hungin a nene an hnelpui hlak a. Smartphone le TV remote control hai hmangin a taksa le nene hai a sawisak pek hlak niin a hril a. Hieng hi Mariah-in a hrieta chu dang tumna iengkhawm a nei nawh, tiin a hril. Mariah Carey-in court a hril ve nawk dan chun, Azarian hin Stella le an um lai, \hungna chunga an \hunga an intuo vel amanih inhmangai hmel taka an induot lai dam mobile phone-in a lo lak a.

Chu film chu hmangin 8 million a pek naw chun a suksuok ding tiin a black-mailed leia thaw niin a hril a. A nawtieng Azarian khing letin, hming suksiet man 3 million chawi dingin a bei let ve nawk a nih. Mariah chun, Lianna Azarian hi 2015 khan Executive Assistant, kum khata USD 327, 000 (Rs.2.58 crore) vel hlaw dinga a ruoi a nih a. Amiruokchu, ban ding thu vela a hal hlak leiin video hai lo siemin a ruolhai an hmutir a. Ban a nih chun a thedar ding dam a hril a. Video

hai hmangin a black-mail hlak niin Court a hril. Mariah Carey chun, blackmail hi November 2017 a inthawk khan a thaw \an a. A Credit Card le bank account number hai khawm hmangin pawisa lo lak suok a tum niin a hril bawk. Hienglai zing hin The Blast hril dan chun, khingtieng panga Mariah Carey le a Manager hlui Stella hai court thubuoi chu an inbiek fel tah niin a hril. “Mariah le Stella chun an thubuoi iengkim an sukfel tah” tiin a ziek a. Court lekha dungzui chun, Mariah le Stella khan November 2017 chen sin an thaw tlang a, pawisa khawm tamtak an lam suok bawk a. Stella a bang hnungin 100 million chu a hlaw suok vea ngaiin Mariah a ngen a nih” tiin a ziek a. Hi zat hi pek an intiem am ti ruok chu a hril nawh. “Stella chun Mariah chungah hekna siem tanaw nih a. Mariah khawmin Stella kuomah ukil fee le sengso dang danghai tum pek a ta. Zangna dawmna sum khawm a awmtawk pe bawk a tih” tiin inremna an siem niin a hril. Stella hi Mariah private TV Show ‘Mariah’s World’ program an nei sung po khawm khan Manager a nih a. Episode 8 chen an siem hman a nih.

Miley Cyrus-in Nau A La Pai Naw Thu A Hril

LOS ANGELES: Hlasakthiem celebrity hai lai chu \awng le nungchang insum naw ve pawl tak, Milely Cyrus chun a pasal thar Liam Hemsworth (29) leh nau an la pai naw thu a puong a. Mi tamtakin nau pai tah anga an hril chu hrilfiein, “I am not ‘egg-xpecting’ but its is ‘egg-celent’ to hear everyone is ‘so happy for us’ We’re happy for us too! “Egg-cited” for this next chapter in our lives... Now can everyone leave me

alone and go back to staring at an egg?” tiin Nilaini khan a Twitter account ah Artui lim lien deu a phing zawna sieiin fans hai style deuvin a hril. Miley Cyrus le Liam hai hi December 23 khan mi tlawmte hmaah dan angin an innei. Hienga a hrilfiena san chu OK! Australia magazine-in Miley Cyrus le a pasal Liam hai chun nau nuhmeite an pai tah a, an nei vang tah a, Miley a hlim em em. A beisei ang takin nuhmeite a nih” tiin

an suo a. Miley chun nau a pai nawzie suklangna dingin Artui lim lien deu a phing zawnah siein, phing ruok a la nizie a suklang. Miley Cyrus hin interview hmasahai ah 2019 ah chun pasal neiin nau nei ta dingin a lo inhril lei a nih. Glamour le 2009-a an inpawl \um khawmin, kum sawm vel hnungah iengtinam i um ta ding? an ta. “Pasal nei tang ka ta, in inhawi deuva umin. Ka nu (Tish Cyrus) angin, nauhai inhnel sup sup pumin in khat nu tlin tak ni ka nuom” tiin a hril a nih. Miley Cyrus le Liam hai hi 2009 khan The Last Song drama an thaw lai an inzui \an a. Kum 2012 in an inhuol thu an puonga chu a kum nawk an in\he nawk a. Hun fe peiin 2016 khan an inhuol nawka, Miley chun a kutsebi a pholang nghe nghe a. December 23, 2018 khan Tennesse-a an in pakhat ah, Malibu-a an in tak a kangsiet hnungin ruol\ha le sungkuo tlawmte fielin an innei tah a nih.

Anil Kapoor-in Prime Minis-ter Modi An Hmupui

NEw dELhi: Thupui taluo a um naw khawmin celebrity le film star meuvin Prime Minister meu an hei inhmupui hin chu, khawvel a deng suok el chu a nih. Asan le umzie hre der lo khawma celebrity le PM nina leia social media lo ‘like’ ding hlak chu inhman tak tak an tam rapthlak bawk. A tlangval lai Bollywood dittawka \hawngtu Anil Kapoor (62) chun Prime Minister Narendra Modi an hmupui a, ieng thu am an hrila ti ruok chu a hril nawh. Twitter account-a a post dan chun, “Nilaini khan Prime Minister Pu Narendra Modi kan hmupui theia, vangngei kan tih hle. Hi mi ropui pa hmaa hin

chu ka tlawm rawng rawng el a nih!” tiin a tweet a. “Vawisun khan Prime Minister Pu Modi @narendramodi kan hmupuia. Kan thuhrilhai a inthawkin a ropui zie ka hmu zuol. A vison le thiltumhai a ropuia a, mi tamtak hnetu a nih. Hieng thil ropuitak a vision le thawhai hmu theia ka um hi lawmum le ham\ha kan tih takzet bawk” tiin Anil Kapoor chu Prime Minister Modi le an inbiek lai lim leh a post. Kum 60 a chuong taa chu Anil Kapoor hi film a la chang pei zing a. Tukhawm hin a naunu actor ni ve tah, Sonam Kapoor leh “Ek Ladki Ko Dekha Toh Aisa Laga” an chang mek.

Israel-a India Mi Inzin 2018 Sungin 21% A PungmUmBAi: Ni kum 2018 sung khan India mi Israel rama inzin zat chu 21% zetin a pung niin Israel Ministry of Tourism (IMOT) thusuok chun a hril. India mi Israel inzin chu 70, 800 an nih a, Israel ta dinga sum lutna \hatak laia 12-na a nih tiin a hril. “Ni kum kha Is rae l Tourism ta ding chun India a inthawka malsawmna dawng kum a nih a. Khawvel pumpui a inthawk khawmin mi maktaduoi 4.12 zetin Israel an hung sir a. Hunawl hmang le inhmelhriet pawna dinga inzinna kawngah Israel

ta ding chun India mihai hi pawimaw tak an nih. Hmatieng peiah khawm a neka tam lem an hung pei kan beisei” tiin a hril. Hi thil hi India le Israel infepawna ding vuongna direct flight thar New Delhi a inthawka Tel Aviv introduce a ni lei khawm niin a hril a. “Air India in direct flight New Delhi a inthawka Israel a siem hi rambung pahnihai ta dinga malsawmna le hmasawnna a nih” tiin a hril. March 2018 khan Air India in New Delhi-Tel Aviv flight a siem a. Chubakah, Israel vuongna El Al khawmin

Boeing 777-200ER hmangin November 2018 a inthawkin Mumbai-Tel Aviv flight a hawng bawk a. Khuolzin an pung ta hle a nih. Hienglai zing hin IMOT chun VISA application khawm awlsam lem le man tlawm lema pek suok zung zung a ni theina dingin dan hai suk khir lova aman khawm suktlawm a tum a. Ni danga VISA man Rs. 1, 700 ni hlak kha, tuta inthawk chun Rs. 1, 200 chau an ta ding niin a hril bawk. Indian mihai ta dingin Fast Track Visa Processing siem a ni bawk ding niin a hril. (AFP)

CBi in Bihar-a Shelter homes 4 chungah fiRspATNA: Central Bureau of Investigation (CBI) chun Bihar-a Shelter Homes 4 dang hai chunga FIRs a registered nawk. FIR file khuma um Shelter homes hai chu Munger hmunah pahni le Gaya le Bhagalpur haiah

shelter home pakhat ve ve an nih. Muzaffarpur hmuna shelter home-a um nuh-mei naupang hai sex thila sawisak le suknawmnat an nina suizuina fe meka hieng shelter homes 4 hai khawm hi FIR file khum

an nih. Thu dawngnain a hril danin hieng shelter homes hai hi Juvenile Justice Act, 2015 provision kal-a um an ni lei bakah finan-cial thila thil indiklo a um leia FIR file khum an nih tiin a hril.

pakistan sipai 5 kap hlum an nih: Lt. Gen. SinghJAmmU: Jammu and Kashmir-a Line of Con-trol, Sunderbani sector a chun ni iemanizat liemta sung khan Pakistan sipai han ceasefire bawsie-a In-dia post silaia an hung kap India sipai han an thunglet leiin Pakistan sipai 5 kap hlum an nih tiin General

Officer Commanding-in-Chief, Northern Com-mand, Lt. Gen. Ranbir Singh chun a hril. Paki-stan sipai hai chetna chu an phutawk ang peia dawnna pek a nih tiin Lt. Gen. Singh chun a hril. Hi thu hi zanita Lg. Gen. Singh in Poonch district-

a Kalai bridge hawngna huna chanchinbumihai an pawlpuina huna a hril a ni a. India army hai chun a thei chenah professional ethics an zui a, sienkhawm Pakistan in ramri-ah cease-fire bawsie-a silai a hung kap zing chun a tosan el naw ding thu a hril.

PM in Vibrant Gujarat Global Trade Show a hawng

GANdhiNAGAR: Prime Minister Narendra Modi chun zanikhan Gandhi-nagar-a Mahatma Mandir Exhibition-cum-convention Centre-ah Vibrant Gujarat Global Trade Show a hawng. PM Modi chun, a sawrkar hmalakna leiin general category-a mi pasie hai ta dinga sin lakna le in-chuknain haiah seats 10% huol pekna ding Constitu-tion Amendment bill passed a ni thu a hril a. 10% quota hi tuta academic session sung hin India ram pumpuiah Colleges 40,000 le Univer-sities 900 haiah sukpuitling

le hmang a ni ding thu a hril. Hi thil lei hin colleges le In-stitutions haiah seats 10% a sukpung a ni ding thu a hril bawk. Hi thu hi khum 1500 um theina Ahmedabad khaw-puia Sardar Vallabhbhai Pa-

tel Institute of Medical Sci-ences and Research a hawng huna PM Modi in a hril a ni a. Institute a mi pasie hai an inenkawl theina dingin Ay-ushman Bharat Scheme leh institute hi tlungzawm a ni ding thu a hril bawk.