11/9/2009
1
HET MENSELIJKE GEZICHT VAN
UW COMPUTER
4 november 2009
Robbert-Jan Beun
DE OPLEIDING INFORMATIEKUNDE UTRECHT
� De verbinding tussen mens en techniek
� ‘Alle’ facetten van de informatisering:
Analyse, ontwerp, implementatie, invoering,
gebruik en beheer van ICT in maatschappij en
organisatie
ONDERWERPEN
� HCI, cognitie, emotie, communicatie, usability, user
experience, intelligente interactie, …
� Informatieanalyse, informatiesystemen in organisaties,
strategisch management, ...
� Databases, programmeren, webtechnologie,
systeemontwikkeling, netwerken, mobiele
informatietechnologie, …
� Onderzoeksmethoden, kennisacquisitie en modellering, …
HET MENSELIJKE GEZICHT VAN UW
COMPUTER
En nu
Stelling Stelling Stelling Stelling
De interactie met computers zal in de toekomst volledig veranderen en veel meer aansluiten op
menselijke communicatievaardigheden
VROEGER
11/9/2009
2
NU VERSCHIL
� Geluid als uitvoer
� Graphics als uitvoer
� Een aanwijsapparaat
� Snellere respons
HEBBEN WE VEEL VOORUITGANG
GEBOEKT?JA EN NEE
JA, WANT …
NEE, WANT …
11/9/2009
3
EERST EVEN EEN CASE
Verander het cursor-symbool in Word!
� ‘.’ wordt ‘|’
DE CASE: ALGEMEEN
� Doel: Symbool(cursor)=‘.’ � ‘|’
� Acties om het doel te bereiken
Maar welke acties?
� Cognitieve aspecten:
� Zoekruimte� Scherm, geheugen
� Toegankelijkheid� Wat observeer/zie ik het eerst?
� Welke gedachte komt het eerst in me op?
TOEGANKELIJKHEID: OBSERVATIE
What you see, is what you need
TOEGANKELIJKHEID: GEDACHTE
What you say, is what you need
‘Ik wil het symbool voor de cursor veranderen’
NATUURLIJKE DIALOOG
U: Ik wil het symbool voor de cursor veranderen.
S: Hoe wilt u dan dat het er uitziet?
U: Zoals dit: |.
S: OK, gebeurd.
11/9/2009
4
NATUURLIJKE DIALOOG
U: Ik wil het symbool voor de cursor veranderen.
S: Neem een symbool uit de lijst hieronder:
NATUURLIJKE DIALOOG
U: Ik wil het symbool voor de cursor veranderen.
S: Sorry, het cursor-symbool kan niet worden veranderd.
(U: Dat is jammer, bedankt.)
Ik wil met mijn computer
een gesprek voeren!!
Wat moet mijn computer
daarvoor weten?
MENSELIJKE COMMUNICATIEVOORBEELDEN VAN COMMUNICATIE
11/9/2009
5
TWEE BASISVORMEN VAN COMMUNICATIE
� verbale communicatie
� nonverbale communicatie
VERBALE COMMUNICATIE
I: Schiphol Inlichtingen, goedemorgen.S: Goedemorgen, U spreekt met J. Op dertig juni komt
er ‘s morgens een kennis van mij aan uit Dublin methet vliegtuig. Ik weet niet wat de aankomsttijd is vandat vliegtuig. Kunt u mij daar inlichtingen over geven?
I: Ik zal even voor u kijken hoor.S: Ja (5 sec.)I: Om twaalf over negen komt dat vliegtuig.S: Twaalf over negen.I: Ja.S: Bedankt.I: Graag gedaan.S: Dag.I: Dag.
Verbale communicatie
is sterk
contextafhankelijk
TAAL EN CONTEXT
Jan vroeg Piet hoe laat het is, maar hij wist het niet.
Jan vroeg Piet hoe laat het is. Hij wist het niet.
Jan vroeg Piet hoe laat het is, want hij wist het niet.
B: Jan zit op de bank.
A: Waar werkt Jan?
TAAL EN CONTEXT
A: Ik heb een zoon van 14
B: Da’s prima
A: En ik heb ook een hond.
B: Nee sorry.
TAAL EN DOELEN
1. Wijs het zwarte blok aan!
2. Verwijder het zwarte blok !
11/9/2009
6
TAAL EN WAARNEMING
Verwijder deze !
CONTEXT
� Waar we zijn
� Wat er is gezegd
� Wat er is gebeurd
� Welke doelen we hebben
� Welke verwachtingen we hebben
� Wat we weten
� Wat we van de ander weten
� …
NONVERBALE COMMUNICATIE EMOTIES EN HET GEZICHT
� Afkeuring
� Blijheid
� Interesse
� Droefheid
� Verbijstering
� Minachting
� Verrassing
� Boosheid
� Vastberadenheid
� Angst
A B C D
2
1
3
4
MENSELIJKE
COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
� Mensen zijn interactief
� Mensen communiceren in een bepaalde context
� Mensen gebruiken hun hele lichaam als uitvoer
� Mensen gebruiken al hun zintuigen als invoer
� Mensen kunnen zich in elkaar inleven
HET ONDERZOEK
11/9/2009
7
Terug naar 1978De computer als gesprekspartner
Communicatie via de huid
DE NIEUWE REVOLUTIE
ROBOTS
Aibo
iCat
Paro
Kokoro
Hiroshi IshiguroKismet
PARO
� Robot als partner
� reageert op licht, geluid, temperatuur en lichaamshouding
� ontspanning, gezelschap, onderhoudend
� reductie van stress, angsten en depressiebij ouderen
� Veiligheid� monitoring van gezondheid
� registreert beweging rondom het huis
� reageert op ongebruikelijkegebeurtenissen
11/9/2009
8
PHILIPS’ ICAT
KOKORO
1ST INT. CONFERENCE ON HUMAN-
ROBOT PERSONAL RELATIONSHIPS
June 12-13, 2008
Maastricht University
ONDERWERPEN, BIJV.
� Agent Emoties
� Agent Personalities
� Gender Benaderingen
� Affectieve Benaderingen
� Psychologische Benaderingen
� Sociologische Benaderingen
� Roboethics
� Filosofische Benaderingen
ONS EIGEN ONDERZOEK:
DE VIRTUELE COACH
11/9/2009
9
TERUG NAAR HET BEGIN
Stelling Stelling Stelling Stelling
De interactie met computers zal in de toekomst volledig veranderen en veel meer aansluiten op
menselijke communicatievaardigheden
� Communicatiemodaliteiten� (gesproken) taal
� meerdere zintuigen (in- en output)
� Sociaal/intelligent gedrag� gebruikersmodellering
� regels voor communicatie en coöperatie
� affectie en emoties
� rollen
� Directe toegang tot de wereld� fysieke waarneming
� sensoren
Top Related