EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Bài 1: Giới thiệu môn học,
Hệ thống thông tin, Truyền thông
1
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Giới thiệu
An ninh và Quản trị mạng (EE4611)
Quá trình (0.3) + Thi cuối kỳ (0.7)
Sách tham khảo:
Networking for Dummies – 9th Ed, Doug Lowe, Wiley, 2010
The TCP/IP Guide, Charles Kozierok, No Starch Press,
2005
Computer Security Fundamentals, Chuck Easttom, Pearson,
2012
Security Engineering – 2nd Ed, Ross Anderson, Wiley, 2008
Website:
http://mica.edu.vn/perso/kiendt/EE4611
2
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Nội dung môn học
Giới thiệu: HTTT, mạng máy tính, truyền thông, bảo
mật,…
Quản trị mạng
Các mô hình hệ thống: C/S, P2P, tập trung, phân tán, 3
tiers, grid, cloud,…
Mô hình OSI, TCP/IP, IPv4, IPv6, DHCP, domain
TCP và UDP, socket, port
Định tuyến, router, switch, gateway, IGP, BGP
LAN, firewall, modem, NAT, proxy, WLAN
Ping, tracert, telnet, ssh
HTTP, FTP, SMTP, DNS, SSL
Các mô hình mạng điển hình của gia đình, doanh nghiệp
3
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Nội dung môn học (tiếp)
Bảo mật và an toàn thông tin
Mã hoá thông tin, chữ ký điện tử
Phát hiện và sửa lỗi thông tin
Các cơ chế bảo mật và phát hiện xâm nhập
Các nguy cơ về an toàn thông tin và cách phòng chống
4
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Hệ thống thông tin (HTTT)
5
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Khái niệm về hệ thống thông tin
HTTT là gì?
Tập hợp các cấu phần phối hợp
với nhau để thu thập, nhận, xử
lý, lưu trữ, phát tán thông tin
Hỗ trợ và phục vụ các mục đích
của người/tổ chức
Các cấu phần có thể là:
Phần cứng
Phần mềm
Con người
6
Quy mô các HTTT có thể từ rất nhỏ (cảm biến, điện
thoại, máy tính,…) đến rất lớn (Internet)
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Phân biệt dữ liệu và thông tin
Phân biệt:
Dữ liệu: chưa có tổ chức hoặc được tổ chức ở mức độ
thấp
Thông tin: có tổ chức cao hơn nhằm mang giá trị cao hơn
Cách phân biệt trên đôi khi chỉ có ý nghĩa tương đối
Định nghĩa và tổ chức quan hệ cho dữ liệu tạo ra
thông tin
Giá trị của thông tin có liên quan trực tiếp tới các
quyết định phục vụ con người hay tổ chức sử dụng
7
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Một số khái niệm cơ bản liên quan
Phần cứng: thiết bị
Phần mềm: các chương trình máy tính
Cơ sở dữ liệu: tập hợp dữ liệu để lưu trữ, xử lý
Tiến trình: các quá trình xử lý thông tin để đạt được
mục đích mong muốn
Truyền thông: gửi, nhận, phát tán thông tin
Viễn thông
Mạng máy tính
Mạng di động
Internet
Intranet
8
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
HTTT doanh nghiệp
Là HTTT hỗ trợ cung cấp thông tin giúp quản trị,
điều hành các hoạt động và ra quyết định cho tổ
chức, doanh nghiệp
Một số nhiệm vụ của người quản trị HTTT:
Phát triển hệ thống: tạo mới hay cải tạo HTTT cho tổ
chức
Tích hợp và phân tích hệ thống: nhận biết các vấn đề và
đưa ra giải pháp
Thiết kế, cài đặt, bảo trì hệ thống: xây dựng và vận hành
hệ thống sao cho đáp ứng yêu cầu của tổ chức
9
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Mô hình HTTT
10
Data Input
Feedback
Control
Information
Management
Decisions
OutputProcess
(Environment)
Information System
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
HTTT trong quản trị doanh nghiệp
11
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Truyền thông
12
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Ứng dụng truyền thông Các công nghệ cho phép giao tiếp, trao đổi thông tin
Thư thoại, fax, email, tin nhắn, chat, nhóm tin tức, điện thoại, GPS,…
Thư thoại: tương tự máy trả lời nhưng được số hoá
Fax: gửi bản sao văn bản giữa các máy tính sử dụng fax hoặc modem
Email: thư điện tử – gửi văn bản, file, ảnh,… trong mạng máy tính có cài phần mềm
quản lý email
Hơn 1.3 tỉ người gửi 244 tỉ email mỗi tháng!
Chat: trao đổi thời gian thực giữa các cá nhân trên Internet
Điện thoại: nói chuyện giữa các cá nhân trên Internet (còn gọi là VoIP)
Gửi tín hiệu âm thanh đã được số hoá qua Internet
Cần phần mềm điện thoại Internet
Ứng dụng nhóm: ứng dụng cho phép trao đổi thông tin giữa các nhóm
Danh bạ, lịch hẹn, lịch làm việc,…
GPS: gồm các thiết bị thu kết nối với hệ thống vệ tinh
Xác định vị trí địa lý của người dùng
Sử dụng trong giao thông, quảng cáo, giám sát,…
13
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Các hệ thống truyền thông sơ khai
VD: mạng điện thoại
Kết nối điểm-điểm
Kết nối trực tiếp những người dùng cần liên lạc
Dùng mạch truyền thông riêng biệt
Với khoảng cách xa, cần các trạm trung gian liên kết
14
Chuyển mạch
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Các công nghệ truyền dẫn
Cáp xoắn:
Một hoặc nhiều bó dây xoắn với nhau
Vật liệu: đồng
Cáp đồng trục:
Một dây đồng bọc 3 lớp kim loại và cách
điện
Thường dùng cho TV
Sợi quang:
Các sợi thuỷ tinh hoặc nhựa truyền ánh
sáng
Băng thông lớn, ít nhiễu, kích thước nhỏ,
ít chịu tác động từ bên ngoài
15
twisted-pair cable twisted-pair wire
plastic outer
coating
woven or
braided metal
insulating
material
copper wire
protective
coating
glass cladding
optical fiber
core
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Công nghệ truyền dẫn không dây
Sóng quảng bá (broadcast
radio)
Phát tán tín hiệu trong không
gian với khoảng cách xa
Dùng ăng-ten
Thường dùng các trạm phát tĩnh
Sóng chia ô (cellular radio)
Một dạng sóng quảng bá dùng
cho truyền thông di động
Sóng tần số cao để truyền âm
thanh và dữ liệu
Tái sử dụng tần số trong các cell
16
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Công nghệ truyền dẫn không dây
Vi ba (microwave)
Sóng radio có tốc độ lớn
Truyền điểm – điểm (không bị
cản)
Dùng cho liên lạc vệ tinh
Hồng ngoại (IR)
Dùng sóng ở bước sóng hồng
ngoại
17
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
So sánh truyền dẫn hữu hình và không dây
18
Truyền dẫn không dây
Truyền dẫn hữu hình
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Các loại tín hiệu
Tín hiệu tương tự
(analog): ở dạng vật
lý nguyên thuỷ của
thông tin
Tín hiệu số (digital):
được mã hoá bằng
các bit thông tin 0, 1
19
Ví dụ:
Mã hoá văn bản, âm thanh, hình ảnh,…
Modem: thiết bị chuyển đổi giữa hai dạng tín hiệu
tương tự và số
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Kênh truyền (channel)
Liên kết vật lý hoặc logic được thiết lập để truyền
thông tin giữa các thiết bị gửi và nhận trong một
mạng
Cách thiết lập phụ thuộc vào công nghệ, cơ chế hoạt
động cũng như cấu trúc của từng mạng
VD:
mạng điện thoại cổ điển so với tổng đài tự động
truyền thông không dây
Bộ trộn kênh (multiplexer): cho phép một kênh
truyền của thể mang và truyền dữ liệu từ nhiều
nguồn
20
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Tốc độ truyền thông
Baud rate: số xung nhịp của thiết bị điều chế trong
mỗi đơn vị thời gian
Bit rate: số bit thông tin được truyền/nhận mỗi đơn vị
thời gian
Baud rate và bit rate có thể bằng hoặc khác nhau
Băng thông (bandwidth): lưu lượng dữ liệu tối đa
trong một đơn vị thời gian của một kênh truyền
21
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Đồng bộ và không đồng bộ
Trong truyền thông số, các thiết bị gửi và nhận
thường cần đồng bộ hoá về thời gian trong việc gửi,
nhận dữ liệu
Truyền thông đồng bộ và không đồng bộ là hai cách
đồng bộ thời gian gửi, nhận:
22
Đồng bộ: sử
dụng đồng hồ
bên ngoài
Không đồng
bộ: sử dụng tín
hiệu điều khiển
EE4611: An ninh và quản trị mạng – HK2 2019/2020
PGS.TS. Đào Trung Kiên – ĐH Bách khoa Hà Nội
Truyền thông tin cậy/không tin cậy
TT tin cậy TT không tin cậy
Hướng kết nối
Ít chịu lỗi
Không mất
Giống TCP
Ví dụ:
HTTP, FTP, mail,…
Không kết nối
Chịu lỗi cao
Có mất khi truyền
Giống UDP
Ví dụ:
Video streaming
23
Top Related