M.Ö. 3000 18 y.
M.Ö. 275 26 y.
M.S. 1900 49 y.
M.S. 1980 76 y.
M.S. 2002 85 y.
M.S. 2020 90 y.
En Yaşlı ErkekEn Yaşlı Erkek En Yaşlı BayanEn Yaşlı Bayan
120 Yıl 237 gün120 Yıl 237 gün 122 Yıl 164 gün122 Yıl 164 gün
YaşlıYaşlı 65 - 74 65 - 74
İleri yaşlıİleri yaşlı 75 - 84 75 - 84
Çok yaşlıÇok yaşlı > > 8585
Cerrahi Popülasyonunun %11.3
Gereksinimleri:» Harcamaların %33» Hasta Yataklarının %38 » Cerrahi İşlemlerin %21
En az %50 si Ölmeden önce Cerrahiye gerek duyuyorlar
“Doku ve organların işlevi ve
yapısında azalan yönde
ölçülebilen değişiklik yapan
progresif ve genel bir
fizyolojik süreçtir.”
(Miller)
Kronolojik yaş Fizyolojik veya işlevsel Her zaman kronolojik
ve fizyolojik yaş paralel gitmez
Yaşa ilişkin değerlendirmelerde kronolojik olan belirleyicidir.
Anatomik
Lipid fraksiyonu
artar
Kas kitlesi azalır
İlaçların yarılanma
ömürleri artar
Oksijen tüketimi azalır
ısı üretimi azalır
CO Düşer
Anatomik Nöronlar azalır
Nörotransmitter
aktivitesi azalır
Deafferentasyon
Nörolojik atrofi
Azalmış anestetik
ihtiyacı
Anatomik Azalmış arteryel
elastisite Ventriküler
hipertrofi Azalmış adrenerjik
yanıt
Ejeksiyona artmış
direnç
Genişlemiş nabız
basıncı
Azalmış CO
Artmış rezidüel volüm
Azalmış vital kapasite
Azalmış gaz değişimi
Artmış solunum işi
Anatomik Akciğer
elastisitesinin azalması
Artmış torasik direnç
Azalmış alveolar alan
PaO2 = 102 -Yaş 3
Azalmış hepatik kan akımı
Azalmış ilaç metabolizması
Anatomik Azalmış doku
kitlesi
Azalmış plazma akımı
Azalmış GFRAzalmış ilaç
klirensiAzalmış su ve tuz
kayıplarını dengeleme yeteneği
Anatomik Azalmış
vaskülarite Doku atrofisi
Azalmış kas kitlesine
bağlı olarak kreatinin
normal değerlerde
BUN> 0.2mg/dl/yıl
(30 yaşından itibaren)
Diabetik nefropati
Hipertansif nefropati
Prostat obstrüksiyonu
Konjestif kalp yetmezliği
Bağ dokusu kaybı Kolayca çürük Elektrodların
sökülmesi hasar yapabilir
Turnike ve manşona bağlı leze olma
Isı pedleri yanığı
Azalmış elastisite Yumuşak doku travması Dayanıksızlaşmış ven
Artrit Hareket kısıtlılığı Pozisyon vermede güçlük
Osteoporozis Fraktür için artmış risk
Litotomi pozisyonu Sinir gerilme hasarı Diz protezinin dislokasyonu
Lateral veya prone Brakiyal pleksus hasarı Boyun hasarı Göz hasarı
Hipovolemi, hipotansiyon ve hipoksiye karşı kalp hızını artırma yeteneğinin azalması
Azalmış akciğer kompliansı Azalmış arteryel oksijen basıncı Azalmış renal tübüler işlev Hipotermiye artmış duyarlılık
İlaç etkileşimleri Gerek farmakokinetik gerekse farmakodinamik
değişikliler olmaktadır Bu değişiklikler; volatil anestetikler,kas gevşeticiler
ve indüksiyon ajanlarının hem başlama hemde etki sürelerini uzatmaktadır
Erişkinler için öngörülen beklentiler modifiye edilmelidir
Vucut kompozisyonunda değişim Azalmış kan volümü
Azalmış kas kitlesi
Azalmış plazma proteinleri
Yavaşlamış dolaşım zamanı Azalmış metabolizma ve klirens
1976-1999, Dahiliyecilerle karşılaştırma fark yokİlaç alımı,intihar ve infeksiyona (HIV) bağlı ölümlerde fark varEmeklilik döneminde erken ölüm 5 diğer branşa göre anlamlı düzeyde artmış (İngiltere)Kabaca morbidite ve mortalite yüksek. Neden?Anesteziklerle kanser arasında ilişki yok
Lawrence Tsen, MD, Harvard Medical SchoolLawrence Tsen, MD, Harvard Medical School
113 yaş Erkek
Genel anestezi
Femur kırığı tamiri
23. günde taburcu
114. yaş ölümOliver. Br J Anaesth 2000; 84: 260
1927 –> 50 y. kontrendike
1994 –31,000 hasta yatarak
1994 –114,000 hasta ayaktan
Fıtık ameliyatı olmuştur.
Kardiyak Torasik OrtopedikKraniyotomiGenito uriner
Assessment (Değerlendirme)
Beta- blockers, diğer ilaçlar
Communication (İletişim)
Decisions (Kararlar)
Havayolu anatomisi
Fonksiyonel kapasite
Laboratuar testleri?
Göğüs x-ray?
Noninvazif kardiyak değerlendirme
Daha büyük ölçekli hikaye+fizik muayene
Daha az laboratuar testleri
İncelemeler olgu bazında ve hikaye+FM’ye
göre yapılmalıdır.
MET= Metabolik Ekivalan = O2 tüketimi (70 kg, 40 y. erkek, istirahat durumunda)
> 7 METs – mükemmel
4-7 METs - orta
< 4 METs - kötü
J Am Coll Cardiol 1996; 27:910-48
Mortalite ve morbiditede fark yok
Kan basıncı ve kalp hızı genel anestezide
daha sıkı denetlenebilir
Rejyonal anestezi “real world”
Olgu bazında kararlaştırılmalıdır
Boyun ve Çenede
sertleşme
Dental bozulmalar
Maske uyumunda
güçlükler
Aspirasyon riski
Daha hızlı desatürasyon
Daha yavaş başlayan kas gevşetici etkisi
KAH insidansının daha yüksek olması
8 derin nefes/60 saniyede8 derin nefes/60 saniyede
10 l/dak. O10 l/dak. O2 2 akım hızıakım hızı
88 DN/60 s > 3-5 dak. > 4DN/30 s DN/60 s > 3-5 dak. > 4DN/30 s
Benumof. Anesthesiology 1999; 91: 603
Baraka. Anesthesiology 1999; 91: 612
Maske Azalmış hava yolu refleksleri
Daha stabil bir kan basıncı
Maske indüksiyonu geriatrik olgular için seçkin bir alternatifdir
Sevofluran sadece çocuklar için değil!
(Kirkbride et al. Br J Anaesth 2001;87:166P)
Bolus : 1-1.5mg/kg
30 sn hipotansiyon (10 dak.) Bilinç kaybı (erişkin=yaşlı=40sn)
dönüşü (30 y.-6dak.,75y.10dak.) SAB düşme (1mg/kg prop+ remifentanil 0.5 μg/kg)
< 100 mm Hg % 50< 80 mm Hg % 8
Mutlakİdame +Orta ve yüksek kardiyak risk indeksine sahip
olanlar Terapötik hedef
55-65/dak KH, SAB>100mmHg (periop) Olası anestetik faydaları
Anest. ve analj. tasarrufu ve daha hızlı derlenme Göreceli yararları (aort stenozu, rejyonal anestezi) Esmolol
BETA-ADRENERGIC-BLOCKING DRUGS. INCREDIBLY USEFUL, INCREDIBLY
UNDERUTILIZED
DAVID C. WARLTIER, MD, PhDEDITORIAL
Anesthesiology 1998; 88:2-5
Yaşlılar sistolik hipertansiyona sahiptirler SAB tedavi edilirken diastolik basınçdaki düşmelere
izin verilmemeli Kardiyak perfüzyonu sağlayan diastolik basınç Diastolik basınç %10 dan fazla değişmemelidir Minimum diastolik basınç 60 mmHg’dan düşük
olmamalı
30 yaş sonrası
BMR < 1% /yıl
Termogenezis kapasitesinin azalması
Titreme enerjiye gerek duyar
miyokardiyal iskemiye yol açabilir
İlaç metabolizması yavaşlamıştır
Yaşlı hastaları hipotermik düşünüp ısıtmayı planla
Evet, çünkü:Daha düşük MAC awake
Daha yüksek ağrı eşiği
Hipotermiye artmış eğilim
Ani hipertansiyon
Etkinin daha uzun sürmesi
Rölatif ilaç doz aşımı
Anesteziye ilişkin Anesteziye ilişkin
komplikasyonların komplikasyonların
%25%25’i’i PACU’da PACU’da
görülür.görülür.
•PACU’da %25 ‘e varan oranlarda anesteziye ilişkin
komplikasyonlar gelişir.
•Özellikle yaşlıların perioperatif anestezi yönetiminde
erken postoperatif döneme odaklanılmalıdır
Ağrı
Bulantı
Solunumsal
Kardiyo-vasküler
instabilite
Hastaların % 75 yetersiz analjezi almaktadırlar
Erken ve effektif analjezi diğer olası komplikasyonları minimize eder
Postoperatif analjezi stratejileri preoperatif dönemde planlanmalıdır.
Periferal bloklar Intravenöz narkotikler Intravenöz lokal anestetikler (lidokain) NMDA antagonistleri (ketamin,MgSo4) Epidural narkotikler COX-2 inhibitörleri NSAID
Aşırı sedasyon
Solunum depresyonu
Ajitasyon
İdrar retansiyonu
Çünkü;Çıplaktırlar
Soğuk bir odadadırlar
Soğuk su ile temas
halindedirler
Vazodilate
durumdadırlar
Ayaktan hastaların en sık hastaneye kabul nedeni
Primer nedenlerCerrahi işlemAnestetiklerOral alıma erken geçilmesiHareketAğrı
Oral alımın geciktirilmesi
Hareketin geciktirilmesi
Ağrı denetimi
Anti-Emetik ilaçlar
Anestezinin süresi
Cerrahi bölge
Hastanın yaşı
Sigara içimi
Anestezinin tipi
Bronkospazm» KOAH» Allerji /anaflaksi
Pulmoner embolizm» Resüstasyon
Pulmoner ödem Aspirasyon
HipotansiyonRezidüel anestetik etkiAzalmış stümülasyonSıvı imbalansı
• hipovolemi• hipervolemi
Post-op epiduralMiyokardiyal iskemi
Vucut kompozisyonunda değişim Azalmış kan volümü
Azalmış kas kitlesi
Azalmış plazma proteinleri
Yavaşlamış dolaşım zamanı Azalmış metabolizma ve klirens
HipertansiyonArteriyosklerozlu hastalarda sıkAğrıya abartılmış yanıt
• Tüm hastalar analjeziye gerek duyarlar• Ağrı iskemiyi kötüleştirir
PCADolu mesaneDolu mesane
Nedenleri
Artmış sempatik
aktivite
Hipoksi
Hiperkarbi
Yaşlılarda sık problemler
3. boşluğa şift
Kronik antihipertansif tedavi
TURP sendromu (hiponatremi)
Anatomik değişikliklerAzalmış beyin kitlesiNöronal kayıp = 50,000 /gün Depresyonİlaç etkileşimi veya yan etki
Serebral vasküler yetmezlik Metabolik imbalans
Özet
Yaşlılar genellikle yandaş hastalığa sahiptirler
Tüm gayretlere karşın yaşlı hastalar PACU’ya soğuk, anormal kan basıncı ve solunumsal sorunlarla gelirler
Tüm hastalar analjeziyi hak ederler ancak analjezi yaşlılar için konforun ötesinde anlama sahiptir
Minimal gayretle; yaşlılar da perioperatif dönemde güvenli bir şekilde yönetilebilirler
Yaşlılar; erişkinlerin sadece “yaşlıları“ değil pediatrik olgular gibi farklı fizyoloji ve farmakolojik yanıt paternine sahip olgulardır
Cerrahi olgu popülasyonunda sayılarının giderek artması, spesifik istemlerinin karşılanma gerekliliği bir anestezi alt disiplininin geroanestezinin doğmasına
yol açmıştır.
12 Güzel Şey!!!
1. Hikaye + FM > Preop test > CXR, PT, PTT
2. Preoksijenasyon + daha yüksek FIO2
3. Beta-bloker (KH = 55 - 65/dak)
4. Rejyonal anestezide minimal sedasyon
5. Transfüzyon için Hct < %30
12 Güzel Şey!!!
7. Hipotermiden kaçınılması
8. Kısa etkili kas gevşetici seçilmesi
9. Düşük doz ilaç kullanımı (İ.V., inhalasyon)
10. Diastolik basıncın korunması
11. Cevap almak için zamana ihtiyac duyulması
12. SAGA’ya bağlan!
(SAGA)
SOCIETY FOR THE ADVANCEMENT OF GERIATRIC ANESTHESIA
G. Alec Rooke, M.D., Ph.D., 2001 Chair, The Committee on Geriatric Anesthesiology
“They are not just little-er adults”
Geriatrik Anestezi
Top Related