Waarom?Wat?Hoe?

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

Functionele Leesvaardigheid

Tekstsoort en leesstrategie◦ Snel iets opzoeken

◦ Grote lijn

◦ Details

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

Lezen zonder overzicht◦ Beginnen meteen te lezen

Houden grote lijn niet in de gaten◦ Focussen op allerlei details

◦ Zien samenhang tussen details niet◦ Zien samenhang tussen details niet

Stoppen bij moeilijke woorden◦ Blokkeren en worden ontmoedigd

Interpreteren makkelijk verkeerd◦ Kunnen hoofd- en bijzaken niet scheiden

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

Gaan uit van woordenschat autochtonen

Veel vaktaal (nieuwe begrippen)

Veel schooltaal◦ Wat is schooltaal?

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

VERSIMPELD (geldt m.n. voor VMBO boeken)◦ structuur ontbreekt – losse stukjes tekst

◦ signaalwoorden verwijderd

ABSTRACT (VBMO-HAVO-VWO)◦ onderwerpen staan ver af van leefwereld◦ onderwerpen staan ver af van leefwereld

◦ niet alledaags taalgebruik

◦ woorden met specifieke betekenis (markt, cel)

IMPLICIETE RELATIES (VMBO-HAVO-VWO)◦ oorzaak-gevolg middel-doel tegenstelling

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

Expliciete aandacht woordenschat

Aandacht voor leesstrategieën

Modellen en strakke sturing

Oefenen, oefenen en oefenen

Vakken doen beroep op strategieën Vakken doen beroep op strategieën

‘Wat doen we eerst’, ………’kijk naar’ …….‘waar denk je dat de tekst over gaat’…….

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

OnderdelenEffectief onderwijs

Veellezen

Instructie en ModellingStrategieën

Effectief onderwijs

DirecteInstructie

Woord-bewustzijn

Hoge kwaliteitMondelinge

Taal

Otaiba, Grek, Torgesen, Vocabulary Instruction, FloridaCenter for Reading Research, Florida State University, 04

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

voorkennis activeren

leerlingen doen mee

op …. dan pas aanwijzen

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

de tekst

gaat de tekst

je er al van

je graag weten

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies

In alle sectoren, schooltypen, alle vakken

In zowel onder- als bovenbouw

Werk volgens het stappenplan lezen

Steunen: doe voor

Helpen: help op weg door vragen te stellen Helpen: help op weg door vragen te stellen

Afdwingen: laat opschrijven

Gebruik de woordraadstrategieën

Selecteer woorden en laat betekenissen noteren

Herhaal – herhaal - herhaal

Marijke Kaatee Onderwijs en Taaladvies