COMBUSTIBLES POUCO PROFUNDOS COMBUSTIBLES PROFUNDOS
COMBUSTIBLES PROFUNDOS
REGAPERPENDICULAR
COMBUSTIBLES POUCO PROFUNDOS
REGA PARALELO
CONVECCIN
RADIACIN
RADIACIN
CONDUCIN
DEFENSA CONTRA OS INCENDIOS FORESTAIS. PENS CONDUTORES
Defensa contra os incendios forestais.Pens condutores
Consellera do Medio RuralSantiago de Compostela
2011
Consellera do Medio RuralConsellera do Medio RuralSantiago de Compostela
Consellera do Medio RuralConsellera do Medio RuralSantiago de Compostela
Consellera do Medio RuralSantiago de Compostela
Consellera do Medio RuralConsellera do Medio RuralSantiago de CompostelaSantiago de Compostela
2011Santiago de Compostela
2011
Edita:Xunta de GaliciaConsellera do Medio Rural. Direccin Xeral de Innovacin e Industrias Agrarias e Forestais
Lugar:Santiago de Compostela
Ano:2011
Maqueta:Grficas Garabal
ndicePx.
Tema 1.- O pladiga 7
1.1.- O pladiga 7
1.2.- Zonificacin do territorio nos distritos forestais 8
1.3.- Xerarqua dentro do distrito forestal 8
Tema 2.- Funcins do pen condutor 10
Tema 3.- O comportamento do lume 13
3.1.- Introducin 13
3.2.- O incendio forestal 13
3.3.- Propagacin do incendio 15
Tema 4.- Extincin dos incendios forestais 20
4.1.- Introducin 20
4.2.- Mtodos de ataque 21
Tema 5.- Ataque directo 23
5.1- Extincin mediante rega: tendido de mangueiras 24
Tema 6.- Ataque indirecto 28
6.1.- A lia de defensa 28
6.2.- O contralume 29
Tema 7.- A lia de control 30
Px.
Tema 8.- Tcnicas de liquidacin 31
8.1.- Introducin 31
8.2.- Etapas da liquidacin 31
8.3.- Indicadores de puntos quentes 32
8.4.- Seguridade durante a liquidacin 32
Tema 9.- Ferramentas manuais 33
9.1.- Ferramentas que actan sobre a calor 33
9.2.- Ferramentas que actan sobre o oxxeno 34
9.3.- Ferramentas que actan sobre o combustible 34
9.4.- Mantemento das ferramentas 37
Tema 10.- Maquinaria lixeira 40
10.1.- Uso da motoserra na extincin 40
10.2.- Uso da rozadoira na extincin 41
Tema 11.- Comunicacins 44
11.1.- Radiocomunicacins nos incendios forestais 44
11.2.- Estrutura organizativa 44
11.3.- Canles dunha emisora 45
11.4.- Sistemtica da comunicacin 45
11.5.- Manexo e mantemento dos equipos de comunicacin 49
7
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
TEMA 1.- O PLADIGA
O PLADIGA
A Xunta de Galicia pose a competencia para elaborar e aprobar o Plan de Prevencin e Defensa
Contra os Incendios Forestais de Galicia (PLADIGA) tal e como se recolle no punto b) do artigo 6 da
Lei 3/2007 de prevencin e defensa contra os incendios forestais de Galicia.
O PLADIGA ten por obxecto o establecemento da organizacin e o procedemento de actuacin dos
recursos e servizos cuxa titularidade corresponde Comunidade Autnoma de Galicia, daqueles que
poidan ser asignados a este pola Administracin Xeral do Estado, as como dos que puidesen ser
facilitados por outras entidades pblicas ou privadas para facer fronte aos incendios forestais dentro
do territorio galego, e permitir, se o caso, unha coordinacin e actuacin conxunta dos diversos
servizos e administracins implicados na loita contra o lume, co fin de desenvolver na sa totalidade
a fase de actuacin do nivel de gravidade 0, referido a aqueles incendios clasificados como tales.
As funcins bsicas do PLADIGA son:
Prever a estrutura organizativa e os procedementos para a prevencin, deteccin, extincin e
investigacin dos incendios forestais segundo as pocas de perigo.
Establecer as pocas de perigo, relacionadas co risco dos incendios forestais, en funcin das
previsins xerais e dos diferentes parmetros locais que definen o risco.
Reducir ao mximo posible -tendo en consideracin os recursos dispoibles- as consecuencias
ecolxicas, econmicas e sociais producidas polos incendios forestais.
Fixar os obxectivos e as actuacins que cmpre desenvolver no ano 2011 para facer fronte aos
incendios forestais.
8
ZONIFICACIN DO TERRITORIO NOS DISTRITOS FORESTAIS
A partir da resolucin do 27 de decembro, publicada no DOG n. 250, do 29 de decembro de 1999,
a zonificacin do territorio para os efectos da defensa contra os incendios forestais pasa a ser das
provincias, distritos forestais, demarcacins forestais e concellos.
XERARQUA DENTRO DO DISTRITO FORESTAL
As catro provincias da Comunidade Autnoma Galega foron zonificadas en 19 distritos forestais,
cada un sa vez dividido en demarcacins forestais e concellos.
Dentro de cada distrito, o xefe do distrito o mximo responsable en defensa contra os incendios
forestais.
Entre outras funcins, o encargado de dirixir as accins encamiadas a conseguir os obxectivos
marcados pola Direccin Xeral a travs da Xefatura Provincial do SPDCIF.
En cada demarcacin forestal existe un tcnico do distrito, cuxa misin auxiliar o xefe do distrito.
O axente territorial ser o principal colaborador do tcnico do distrito en todos os traballos que se
realicen.
O axente zonal, as como o axente, auxiliarn o tcnico do distrito en todos os traballos que se rea-
licen, ademais de ser os principais colaboradores do axente territorial.
O distrito dispn, ademais do persoal antes mencionado, doutros medios humanos: xefes de cua-
drilla, pens condutores, pen, condutor de motobomba, oficial de defensa contra os incendios,
operadores-codificadores de datos, condutor-mecnico e vixilantes fixos e mbiles.
9
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
TEMA 2.-
Situacin dos 19 distritos forestais
10
FUNCINS DO PEN CONDUTOR
Tal e como se indica no apartado 5 do PLADIGA, relativo designacin das funcins, as misins do
pen condutor en materia de incendios forestais dentro do distrito forestal son:
Coecemento bsico da loita contra incendios forestais.
Coecemento xeral dos medios que usa unha brigada.
Coecemento e prctica das especialidades elementais (mochilas de extincin, extintor de
explosin, retardantes, motoserra, rozadoira, etc.).
Uso da maquinaria e apeiros de manexo manual propio das tarefas encomendadas de defensa
contra incendios.
Sempre obedecer as ordes do xefe/a da brigada.
Ocuparase de levar a cabo as obras de construcin, a mellora e o mantemento das infraestruturas
da defensa contra os incendios.
Conducir os vehculos dedicados ao transporte das brigadas e materiais do servizo. En relacin
con esta funcin, prestar especial interese s indicacins que en materia de seguridade
e sade aparecen recollidas no apartado desprazamentos en vehculos do Captulo 6 do
Manual de prevencin de riscos laborais na defensa contra os incendios forestais.
Dirixir e participar no tendido da mangueira en ausencia do xefe/a da brigada.
Manexar o portfono.
Executar queimas prescritas e controladas.
Observar e cumprir as normas de seguridade e prevencin de riscos laborais.
Levar a cabo aqueloutras tarefas que se vaian desenvolver tanto no mbito da extincin
coma no da prevencin, segundo as necesidades que en cada momento sexan prioritarias e
11
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
recollidas na Resolucin do 20 de outubro de 2008, da Direccin Xeral de Relacins Laborais,
pola que se dispn o rexistro, o depsito e a publicacin do convenio colectivo nico para o
persoal laboral da Xunta de Galicia. (DOG n. 213, do 3 de novembro de 2008).
Substituir o xefe/a da brigada en caso de ausencia, polo que as sas funcins sern as
propias do xefe/a de brigada:
Responsabilizarase dos medios materiais postos sa disposicin.
Ser o responsable do axeitado funcionamento da brigada ao seu cargo, de acordo coas instrucins recibidas en cada momento.
Manter unha lista do persoal e medios ao seu cargo.
Impartir a instrucin bsica ao persoal da sa brigada para a extincin.
Dirixir e traballar no tendido da mangueira e participar nos labores de prevencin e extincin, e en todos aqueles traballos de prevencin que lle sexan encomendados.
Coecemento e prctica das especialidades elementais (mochilas de extincin, extintor de explosin, retardantes, motoserra, rozadoira, etc.).
Utilizar a maquinaria e apeiros de manexo manual propio das tarefas encomendadas da defensa contra os incendios.
Ser o responsable das comunicacins da sa brigada co operativo e coa organizacin da prevencin e defensa contra os incendios forestais. Utilizar para iso os materiais (emisoras
fixas e portfonos) encargados.
Observar e far cumprir as normas de seguridade e prevencin de riscos laborais.
Vixiar o mantemento do vehculo e asegurar o seu estado de operatividade (carburante, auga, anticonxelante, se o caso, presin de pneumticos, etc.) obrigando o/a pen
condutor a realizar a revisin diaria.
Deber conducir vehculos cando o demanden as necesidades do servizo.
12
Deber realizar un parte diario dos traballos realizados pola sa brigada.
Deber comunicar ao CCD, ao entrar de servizo, o nmero de compoentes operativos da brigada nesa data.
Estibar axeitadamente o material de extincin no vehculo, efectuar un reconto ao rematar cada extincin e solicitar xefatura do distrito a reposicin do deteriorado unha vez
rematada a xornada.
Constituirase en director/a de extincin cando acte illadamente a brigada ou o binomio brigada - vehculo motobomba.
Comunicar periodicamente ao DTE, e cando lle sexa solicitado, a situacin do lume no seu mbito de actuacin, as como do desenvolvemento dos traballos encomendados.
No caso de que o xefe de brigada sexa o primeiro medio operativo en achegarse a un novo lume, comunicar coa maior brevidade posible ao distrito forestal ou mando intermedio
correspondente unha anlise da situacin do lume.
Vixiar o estado fsico e anmico dos seus homes.
Deber saber ler o plano e localizar o punto de actuacin.
Facilitar semanalmente xefatura, ou ao Centro de Coordinacin do Distrito Forestal, a relacin das intervencins levadas a cabo.
Efectuar todas aquelas funcins relacionadas coa prevencin, deteccin e extincin dos incendios forestais.
Realizar os labores silvcolas e ambientais requiridos.
Ser o responsable da correcta execucin das tarefas asignadas polo director/a de extincin no saneamento e remate dos incendios por parte da sa brigada.
Executar as queimas prescritas e controladas.
13
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
TEMA 3.- O COMPORTAMENTO DO LUME
INTRODUCIN
Cando observamos un incendio podemos preguntarnos: por que os incendios forestais se estenden
uns das con mis rapidez que outros?
Se nos paramos a analizar este problema, encontraremos a resposta do seu comportamento no tipo
de ambiente en que se encontra e os factores que fan variar ese ambiente.
Estes factores determinantes do tipo de evolucin do incendio son: os combustibles dispoibles para
arder, a topografa do terreo e o tempo atmosfrico. De modo que se temos coecemento destes
factores e en consecuencia do comportamento do lume, poderemos desear unha estratexia de ex-
tincin, minimizando desta forma os riscos e os esforzos do persoal.
O INCENDIO FORESTAL
Lume: o lume o resultado dun proceso qumico natural chamado combustin. Cando a un material
combustible se lle aplica calor en presenza de oxxeno, prodcese a combustin. No noso medio de
traballo os combustibles estn representados pola cuberta vexetal.
Incendio forestal: lume que se estende sen control sobre o terreo forestal, que afecta os combusti-
bles que non estaban destinados a arder.
Como dixemos antes, o incendio forestal prodcese cando o lume afecta os combustibles vexetais
naturais situados no monte, anda que a queima non estivese prevista, polo que se leva a cabo a
extincin. No caso particular do tringulo do lume, o combustible est formado pola parte area do
monte, tanto vexetais vivos coma incorporados ao solo (humus vexetal); o oxxeno necesario para
que exista unha combustin, incorprao o aire, e a calor nun principio proporcinaa un elemento
causante, ben sexa material, ben sexa de orixe humana. Posteriormente o incendio dse a si mesmo
a calor necesaria para que o proceso contine.
14
Unha vez que se produciu o incendio, este
comeza a propagarse. Dse de tres manei-
ras:
Por conducin, a calor pasa a travs da
materia slida, dicir, polo contacto directo
entre dous corpos. Como a materia vexetal
conduce moi mal a calor, esta forma de propa-
gacin non ten moita importancia dende o
punto de vista dos incendios forestais.
Por conveccin, a calor do lume quenta o
aire que ten arredor a moi alta temperatura.
As, esta pesa menos que o aire e despr-
zase cara a arriba ou cara a un lado se vai
vento. Este aire quente ten moita enerxa e
transporta no seu interior elementos proce-
dentes da combustin vexetal que dan cor
ao fume, as como de restos vexetais acendi-
dos, os cales se denominan muxicas. Estas
muxicas ao caer ao chan poden provocar no-
vos incendios diferentes ao principal, que se
denominan focos secundarios.
Por radiacin, a calor pasa en forma de ondas electromagnticas sen desprazar o aire. A radiacin
a calor que se nota na cara e nas mans cando nos achegamos a un foco de lume, anda que o vento
nos estea dando nas costas.
CALO
R
OXIG
ENO
COMBUSTIBLEO lume prodcese cando se unen tres factores
sa vez: oxxeno, calor e combustibles. Xuntos
constiten o tringulo do lume. Se un deles de-
saparece, o lume extnguese.
15
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
PROPAGACIN DO INCENDIO
Unha vez que se forma o incendio, a sa propagacin e forma xeomtrica vai depender de varios
factores.
A vexetacin (combustible)
O tempo que faga (clima)
O tipo de terreo (topografa)
CONVECCIN
RADIACIN
RADIACIN
CONDUCIN
16
Hai outros elementos que tamn poden modificar a propagacin: as barreiras existentes (camios,
estradas, devasas, cultivos, etc.), as como os propios esforzos da extincin.
Os incendios forestais nomanse sinalando as sas diferentes partes, as mis importantes son a
cabeza ou fronte, os flancos e a cola. Outras partes do incendio son os dedos, bolsas, illas e focos
secundarios.
CABEZA (FRONTE)
DEDO
DEDO
DEDO
BOLSA
ILLA
COLA BORDO
FLANCODEREITO
FLANCOESQUERDO
FOCOS SECUNDARIOS
17
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
Factores que interveen no comportamento do lume
Comentabamos anteriormente que a propagacin dun incendio vese determinada fundamentalmente
polos combustibles, o clima e a topografa. Vexamos a continuacin como se produce este feito:
INFLUENCIA DO COMBUSTIBLE NO INCENDIO
INCREMENTO EN Int Vp OUTROS FENMENOS
Peso ou volume total da vexetacin + +Perigo de que suba s copas, propagacin
explosiva, tempo de combustin e brasas
Cantidade de combustible fino + +
Cantidade de combustible groso - -Incremento residencial de chamas e tempo
residual de combustin
Cantidade de combustible mediano + +
Compactacin - - Tempo residual de combustin maior, lume residual
Continuidade vertical + + Perigo de incendio das copas e muxicas
Continuidade horizontal +
Velocidade de propagacin relativamente
constante e pouca flutuacin na intensidade do
lume na fronte
Contido de humidade - - Combustin mis incompleta
Poder calorfico + +
Contido en resinas + +
Int: Intensidade
Vp: Velocidade de propagacin
+: Aumenta
-: Dimine
18
INFLUENCIA DO CLIMA NO INCENDIO
INCREMENTO EN P.Ig Int Vp OUTROS FENMENOS
Intensidade, duracin dos raios
solares
+ + +
T do aire + + +
Humidade relativa - - -
Cantidade da chuvia - - -
Duracin da chuvia - - -
Das despois da ltima chuvia + + +
Seca + + + Secado de combustibles pesados e solos
orgnicos
Velocidade do vento + + + Muxicas
Cambios na direccin do vento Cambios na direccin de avance do lume
Presenza de ventos desecantes + + + Muxicas, comportamento explosivo
Tormentas secas + + Ignicin
P. Ig: Posibilidade de ignicin
Int: Intensidade
Vp: Velocidade de propagacin
+: Aumenta
-: Dimine
19
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
INFLUENCIA DA TOPOGRAFA NO INCENDIO
INCREMENTO EN Int Vp OUTROS FENMENOS
Aumento da pendente + + Pode afectar a direccin de avance do lume,
maior probabilidade de focos secundarios por
material rodante
Reducin da pendente - -
Pendente uniforme Velocidade de propagacin uniforme
Topografa escarpada ou irregular + + Ventos errticos fortes. Comportamento errtico
do lume, especialmente nas partes elevadas.
Perigo de lumes secundarios por muxicas
rodantes ou voadoras
Variacins na pendente Variacins na velocidade de propagacin
Variacin altitudinal ampla Diferentes tipos de combustible e estados destes
Cavorcos ou valgadas + + Propagacin moi rpida, efecto cheminea
Int: Intensidade
Vp: Velocidade de propagacin
+: Aumenta
-: Dimine
20
TEMA 4.- EXTINCIN DOS INCENDIOS FORESTAIS
INTRODUCIN
Para que o lume non exista necesario romper a unin dos tres elementos que o constiten: oxxeno
contido no aire, o combustible, formado pola vexetacin, e a calor necesaria para iniciar e manter a
combustin.
No caso dun incendio forestal, dous destes tres elementos estn no ambiente: o oxxeno do aire e
o combustible constitudo pola vexetacin viva ou morta. A calor inicial achegada de forma natural
(raios) ou pola accin humana (queimas, cacharelas, etc.).
O propsito da extincin do lume eliminar ou debilitar algn destes elementos.
As accins que cmpre realizar para romper o tringulo do lume son:
Sobre o oxxeno:
- Illando o combustible do aire, por exemplo, cubrndoo con terra, usando un batelumes,
botndolle auga ou produtos retardantes, etc.
- Desprazar violentamente e por uns intres a masa de aire en contacto co combustible en
chamas, por exemplo, cunha explosin, batendo unha rama.
- Diminur a proporcin de oxxeno do aire aumentando a do vapor de auga, por exemplo,
lanzando auga pulverizada con avins dende grande altura.
Sobre a calor:
- Arrefriando ata reducir a temperatura do combustible en chamas. A maior capacidade
de arrefriamento tena a auga e mis anda se aplicada en forma pulverizada. (A calor
consmese intentando evaporar a auga).
21
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
Sobre o combustible:
- Establecendo unha franxa libre de vexetacin na traxectoria do incendio, entre a zona queimada
e a que se quere salvar. O ancho debe ser suficiente para que se impida a propagacin.
- Modificando o seu contido de humidade lanzando auga sobre el.
- Impedindo a sa combustin ao cubrilo con retardantes
MTODOS DE ATAQUE
Unha vez que chegamos ao incendio preguntarmonos: por onde se far o primeiro ataque?, di-
cir, hai que decidir se o facemos pola fronte, polos flancos ou pola cola. Xeralmente avaliarase se
posible intentar facelo pola fronte, pois a zona do incendio que mis avanza e a mis perigosa.
Pero nalgunhas ocasins, como pode ser a velocidade desta, a cantidade de fume ou as chamas
existentes, ou outras, fano imposible, polo que debemos empezar a extincin polos flancos ou pola
cola, de xeito que vaiamos avanzando cara fronte.
Unha vez tomada a decisin, pdese actuar seguindo dous mtodos de ataque posibles, os cales
son aplicables por calquera medio de extincin ou grupo de medios (binomio motobomba-cuadrilla).
Estes son:
Mtodo directo: consiste en actuar directamente sobre as chamas do permetro do incendio e
o combustible inmediato, tratando de sufocalo con auga, batelumes, ramas, etc.
A principal vantaxe deste mtodo a rapidez de extincin, polo que a superficie queimada ser
menor.
En xeral, sase cando o incendio non desprende demasiada calor nin fume e sexa accesible
aos medios de extincin. Pode ser aplicado directamente por unha cuadrilla ou por calquera
medio de extincin, como motobombas, medios areos, maquinaria ou combinacin destes.
Mtodo indirecto: mediante este mtodo o que se pretende eliminar o combustible. A
eliminacin do combustible realizarase preparando unha faixa limpa de vexetacin que
22
se interpoa como barreira entre o lume e a superficie que se desexa protexer. Esta faixa
denomnase lia de defensa.
A principal vantaxe deste mtodo que o traballo mis confortable e o esforzo do persoal
non tan grande como no ataque directo, polo que os operarios podern traballar durante mis
tempo. En contrapartida, a extincin ser mis lenta polo que arder mis superficie, que no
caso de poder realizar o ataque directo non ardera.
En xeral, sase cando a calor e o fume impiden chegar s chamas de xeito continuo, cando
o terreo ten unha topografa moi abrupta e o persoal non pode chegar ao incendio; con lume
de copas; con lumes que se propagan a gran velocidade ou cando o bordo do incendio moi
irregular e a vexetacin que se vai sacrificar ten escaso valor.
Polo visto anteriormente, podemos dicir que, se posible, utilizaremos o ataque directo. Pero sern
os medios dispoibles, e sobre todo a seguridade do persoal, o que nos limitar a utilizar esta forma
de ataque. Tamn moi habitual utilizar no mesmo incendio os dous mtodos de ataque, segundo
sexa mis axeitado.
LONXITUDE DA CHAMA E TIPO DE ATAQUE RECOMENDADO
LONXITUDE INTERPRETACIN
< 1,2 m Posible ataque a todo o lume con ferramentas manuais.
Unha lia manual suficiente como control
1,2-2,5 m Demasiado intenso para o ataque manual cabeza ou
un corte continuo. necesario apoio da motobomba,
medios areos ou bulldozer
2,5-3,5 m Problemas de control, coroamentos, muxicas ou lume
de copas. Difcil ataque cabeza
> 3,5 m Coroamento, lume de copas activo, muxicas. O control
da cabeza imposible. Ataque indirecto
23
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
TEMA 5.- ATAQUE DIRECTO
Se se traballa no bordo mesmo do incendio, actuando principalmente sobre as chamas e/ou sobre
o combustible inmediato a elas, chmase mtodo de ataque directo.
O mtodo directo, tamn chamado ataque directo, implica:
1. Arrefriar o combustible con auga, produtos qumicos ou terra.
2. Desprazar o oxxeno do aire cubrndoo con terra.
3. Cortar a continuidade do combustible prximo s chamas mediante unha lia de lume. En
ocasins o combustible ardendo empurrado ao interior da rea queimada para evitar a
propagacin do lume na zona que se pretende defender.
Ataque directo
24
O ataque directo emprgase principalmente en incendios incipientes, superficiais ou en focos peque-
nos dun incendio maior. necesario que non haxa demasiado desprendemento de fume e calor.
Utilzanse ferramentas de sufocacin, de corte e de raspado.
EXTINCIN MEDIANTE A REGA: TENDIDO DAS MANGUEIRAS
En Galicia utilzase de forma maioritaria a extincin de incendios forestais mediante a aplicacin de
auga. Este sistema demostrou unha grande eficacia cando se utiliza mediante o binomio cuadrilla-
vehculo motobomba.
Aqu trataremos a parte que corresponde a unha cuadrilla, que a de desenrolamento e recollida
das mangueiras por tramos, as como a aplicacin de auga.
Desenrolamento e recollida das mangueiras por tramos
O desenrolamento do tendido preferible non realizalo dende o vehculo, senn que as mangueiras
se empalmen en punta de lanza, ou no penltimo racor, transportando os tramos enrolados ata o
punto de empalme.
Existen diferentes formas de enrolar e desenrolar as mangueiras, polo tanto necesario coecer en
cada situacin cal a mis apropiada para o seu transporte e a sa utilizacin. Por norma xeral, para
o acoplamento da mangueira intersanos que a mangueira que se vaia acoplar, o operario tea os
dous racores na man.
A MANGUEIRAEMPLMASEAQU
A MANGUEIRAEMPLMASEAQU
25
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
Lazo simple. Non quedarn os dous racores na man para posteriores acoplamentos.
Lazo dobre. Quedarn os dous racores na man para posteriores acoplamentos. A mangueira
estirarase de forma que os racores queden xuntos e a mangueira simtrica, cllese polo
extremo contrario ao dos racores e comezase a recoller.
Carrete simple. Non quedarn os dous racores na man para posteriores acoplamentos.
Carrete dobre. Colcanse os dous racores xuntos quedando a mangueira dividida en dous
planos, o superior 30 cm mis curto, e comezamos a enrolar dende o lado contrario ao dos racores.
A recollida realizarase dende o penltimo racor cara ao vehculo motobomba. Os tramos
de mangueira dbense baleirar de auga e recollelos no monte a lazo (se pode ser dobre),
para logo, cando o tempo o permita, estirar os tramos para secalos, comprobalos, limpalos e
recollelos en carrete dobre.
Instalacin do tendido da mangueira
En funcin da lonxitude do tendido e do persoal dispoible, os operarios distribuiranse ao longo des-
te, tendo en conta unha serie de premisas bsicas:
A. O axudante e punta de lanza deben dispoer de comunicacin constante co motobombista.
B. O motobombista sempre situado xunto ao camin, ao lado da bomba, en comunicacin
constante co punta de lanza.
C. O resto dos operarios encargaranse de transportar as mangueiras a punta de lanza ou ao
penltimo racor.
D. Se o acoplamento se fai no penltimo racor, un dos operarios ser o encargado de pinzar a
mangueira e axudar a prolongar o tendido.
E. Se o acoplamento se fai en punta de lanza, o acoplamento farao o punta de lanza e o seu
axudante.
26
Aplicacin da auga
A auga debe dirixirse sempre ao combustible e
non s chamas en altura. En pulverizacin os al-
cances efectivos son de 3-5 metros. En chorro
cheo os mximos alcances lgranse cun ngulo
de 35 graos.
Formas de traballar
A. Traballar sobre combustibles de pouca
profundidade.
A extincin ser case paralela fronte
das chamas e o ngulo de aplicacin ser
case horizontal.
B. Traballar sobre combustibles de
profundidade.
A extincin ser perpendicular fronte
de chamas e o ngulo de aplicacin case
perpendicular e a chorro cheo.
COMBUSTIBLES POUCO PROFUNDOS COMBUSTIBLES PROFUNDOS
COMBUSTIBLES PROFUNDOS
REGAPERPENDICULAR
COMBUSTIBLES POUCO PROFUNDOS
REGA PARALELO
COMBUSTIBLES POUCO PROFUNDOS COMBUSTIBLES PROFUNDOS
COMBUSTIBLES PROFUNDOS
REGAPERPENDICULAR
COMBUSTIBLES POUCO PROFUNDOS
REGA PARALELO
ngulo de ataque coa mangueira respecto
do bordo do incendio.
ngulo de ataque coa mangueira respecto a
superficie do solo.
27
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
PARA SALVARDEDOS DO INCENDIO INCENDIO
INCENDIO
EXTERIOREXTERIOR
PARA SALVARENTRANTES DO INCENDIO
Movemento das mangueiras para salvar as
descontinuidades do bordo do lume
28
TEMA 6.- ATAQUE INDIRECTO
Se se traballa a certa distancia do bordo do incendio e/ou se usa o contralume para eliminar o com-
bustible intermedio, denomnase mtodo de ataque indirecto.
Neste mtodo aprovitanse todas as barreiras naturais e artificiais carentes de combustibles e cons-
trense as lias de defensa que sexan necesarias.
A LIA DE DEFENSA
A lia de defensa unha faixa de terreo, de
longo e largo variable, construda na traxec-
toria do incendio para cortar a continuidade
do combustible. Estas realzanse de forma
mecnica, con tractores e outras mquinas,
ou de forma manual, co persoal e as sas
ferramentas.
CONSTRUCIN DA LIA DE DEFENSA
Crtase e extrese todo o combustible
areo, superficial e subterrneo.
Rspase o terreo ata o solo mineral.
Depostase o combustible no lado
exterior (o oposto ao avance do
incendio, salvo cando estea moi quente
ou o puidese alcanzar o lume).
Pdese queimar o combustible
intermedio, entre a lia e o incendio, co
Ataque indirecto
29
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
fin de ampliar a zona desprovista de combustible. Esta denomnase queima de ensanche, e
dela s se espera que ample a faixa do terreo raspada ata o solo mineral.
A lia dbese empezar e rematar en sitios desprovistos de combustible, chamados puntos de
ancoraxe.
O CONTRALUME
O contralume consiste en crear un novo incendio dende unha barreira existente ou dende unha lia
de defensa e a unha distancia suficiente que progrese na direccin do incendio que se pretende
extinguir.
O combustible intermedio queimado e a fronte do lume detn o seu avance ao encontrarse coa
fronte creada polo contralume ou co combustible queimado por el.
O contralume debe ser autorizado polo responsable da extincin e coordinado por un experto. En
todo momento o movemento do lume debe ser controlado polos pens.
A tcnica do contralume denominada tamn como lume s costas ou lume en contra, o cal ad-
virte do risco que pode producir a sa utilizacin por persoal inexperto.
recomendable contar cun facho de goteo ou calquera outro dispositivo capaz de establecer con-
tralume coa suficiente rapidez.
Existe un momento de especial risco cando as das frontes, a do incendio e a creada polo contral-
ume, se encontran. Nese momento prodcense abundantes muxicas que poden dar lugar a focos
secundarios.
30
TEMA 7.- A LIA DE CONTROLDE CONTROL
A lia de control o conxunto de barreiras naturais e construdas, as como dos bordos extinguidos
do lume, que se utilizan para controlar o incendio.
Unha ou varias lias de defensa son parte da lia de control. Unha lia de defensa constrese. A
lia de control establcese. Son dous conceptos diferentes.
Moi tiles para conter o incendio son todas as barreiras naturais (ros, rochedos, areais, etc.) e artifi-
ciais (camios, lias frreas, valados, devasas, etc.). As barreiras artificiais poden estar presentes xa
na rea ou ser construdas durante o incendio, por ex., a lia de defensa.
Controlar un incendio significa encerrar o lume dentro dunha lia que evite a sa propagacin
mis al desta. Unha etapa posterior, a liquidacin, extinguir totalmente o lume.
31
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
TEMA 8.- TCNICAS DE LIQUIDACIN
INTRODUCIN
A liquidacin o feito de extinguir completamente o incendio. Este traballo un dos que necesitan
maior dedicacin e esforzo. s veces pode chegar ao 50% do tempo de intervencin. O incendio non
estar apagado ata que o ltimo fume sexa sufocado. A liquidacin dos incendios imprescindible
para evitar un rebrote.
Nos incendios de gran tamao non se realizan traballos de liquidacin a travs de todo o incendio
senn en zonas concretas. Debe terse claro que se neste caso o incendio non est apagado, hai que
vixiar a rea queimada.
ETAPAS DA LIQUIDACIN
A liquidacin pdese facer con auga ou sen ela.
Sen auga: raspar ou cortar todo o material que arda nos troncos. Extinguir todo o carbn ou
brasas removndoo co solo mineral.
Con auga: se se utilizan ferramentas manuais, normalmente das persoas traballan xuntas.
Unha mollando o punto quente ou o combustible e outra mesturando as brasas co solo mineral.
Se as brasas non se mesturan co solo mineral existe a posibilidade de tapar o punto quente,
deixndoo como un forno, e as pasar baixo terra ata a zona non queimada. A mochila extintora
moi efectiva, se se utiliza o chorro en pulverizacin.
Tamn se pode utilizar a auga das motobombas para arrefriar e remover. Neste caso, abrirase
ou pecharase a boquilla para permitir que a auga saia pulverizada ou a chorro cheo. O chorro
de auga debemos dirixilo da zona verde queimada.
32
INDICADORES DE PUNTOS QUENTES
1. Moscas ou mosquitos que sobrevoan a terra
2. Cinzas brancas
3. Fumes pequenos
SEGURIDADE DURANTE A LIQUIDACIN
Os accidentes mis perigosos suceden con frecuencia durante os labores mis correntes e aparen-
temente menos arriscados. Moitos aconteceron durante a liquidacin ou en zonas xa controladas do
incendio. Dbense tomar as seguintes precaucins:
Coecer as rutas de escape.
Non perder de vista o combustible sen queimar entre o persoal e o incendio.
Non pisar sobre os tocos queimados.
33
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
TEMA 9.- FERRAMENTAS MANUAIS
As ferramentas manuais contra os incendios forestais clasifcanse segundo o compoente do lume
sobre o que acten:
As que actan sobre a calor arrefriando: extintor de mochila.
As que actan sobre o oxxeno desprazando o aire: batelumes.
As que actan sobre o combustible eliminando ou diminundo a sa cantidade: motoserras,
rozadoiras, fouces, pulasky, Macleod, pa forestal, maquinaria pesada.
FERRAMENTAS QUE ACTAN SOBRE A CALOR
Extintor de mochila
Consiste nun depsito rxido ou flexible, transporta-
do s costas por medio dun arns. Do depsito
parte un goma rematada nunha bomba de ac-
cionamento manual, a travs da cal se impulsa o
lquido ao extintor. A sa capacidade oscila entre
15 e 20 litros.
O tipo de extintor mis utilizado por todos os servi-
zos contra os incendios o rxido, cunha capacid-
ade de 17 litros.
Utilzase en:
Ataque directo: frontes dbiles, lumes
incipientes ou en combustible lixeiro.
Cmpre realizar tendidos de mangueira ou a
instalacin de depsitos flexibles para a sa
Extintor de mochila rxido
34
utilizacin continua. Hai que procurar que o punto de abastecemento estea pendente arriba,
para baixar co extintor cheo e subir con el baleiro.
FERRAMENTAS QUE ACTAN SOBRE O OXXENO
Batelumes
O batelumes est composto dun mango en cuxos extremos hai unha pa elstica de goma. unha
ferramenta destinada a apagar o lume por sufocacin, eliminando o oxxeno da chama.
Dbese manexar pausadamente deixndoo uns intres sobre o lume pero retirndoo antes de que
comece a arder.
Son moi tiles en lumes incipientes, sobre combustible lixeiro, focos secundarios e na liquidacin.
importante utilizar lentes protectoras para evitar as fascas e fragmentos que saltan durante o golpeo.
FERRAMENTAS QUE ACTAN SOBRE O COMBUSTIBLE
As mis utilizadas son:
1. Fouces
2. Machado - Aixada (Pulasky)
3. Pa forestal
4. Ancio Mcleod
Batelumes
35
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
Fouce
A fouce est composta por unha folla de aceiro, con forma de fouce e por
un mango que se fixa, mediante cravos, ao ollo da folla. O mango lbrase e
fxase ao ollo troncocnico axudndoo por inercia.
Require persoal experimentado no seu uso xa que se non se sabe traballar
con esta ferramenta pode producirse unha rotura desta, parte das feridas
por corte.
Como caracterstica diferenciadora entre as fouces cabe destacar o rebaixe
e a eliminacin do fo nos dous centmetros finais da folla. Con iso consegui-
mos que non salte o fo nin rompa a folla ao dar con pedras escondidas baixo
o combustible.
Machado - Aixada (Pulasky)
O machado-aixada ou pulasky est composto por unha folla de aceiro, con
forma de aixada e outra oposta con forma de machado, inserida nun mango
de madeira polo oco existente entre as follas de aceiro.
Utilzase no ataque directo achegando terra solta por escavacin, para ser
lanzada cunha pa sobre a chama ou brasas; e no ataque indirecto, abrindo
ou ampliando lias de defensa por corte, apeo e arranque do combustibleFouce
Pulasky
36
Pa forestal
unha pa de folla de aceiro estreita e con forma curvada, afiada nos bordos e inserida nun mango
de madeira por medio dun remache.
Utilzase no ataque directo, lanzando terra so-
bre as chamas ou as brasas para extinguir por
sufocacin; e en ataque indirecto, abrindo e
ampliando lias de defensa por escavado,
raspado e tronzado da vexetacin. Util-
zase en queimas prescritas, contralu-
mes, focos secundarios, liquidacin,
preparacin de puntos de auga etc.
Ancio Mcleod
O ancio Mcleod consta de:
Unha folla plana e rectangular de aceiro, nun de cuxos lados leva un fo sinxelo de 450 e na
aresta oposta hai 6 dentes nervados pola parte interior.
Un anel de aceiro con forma de prato, o cal vai unido placa por medio de 4 remaches, a sa
posicin no centro da folla.
Un casco de aceiro soldado
ao prato, sobre o que se
monta o mango
Un mango de madeira.
Utilzase no ataque indirecto para
a ampliacin e consolidacin de
lias de defensa por corte e restre-
Pa forestal
Mcleod
37
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
lado de combustibles lixeiros e raspado ata o solo mineral. Emprgase en queimas prescritas, con-
tralumes, focos secundarios e remates.
MANTEMENTO DAS FERRAMENTAS
O mantemento das ferramentas o conxunto de accins necesarias para evitar os posibles danos,
tanto nas ferramentas coma no traballador encargado de utilizalas, antes de que estes acontezan.
O mantemento debe facerse antes e despois de combater un incendio.
REVISIN DO ESTADO
Revisar os fos, que non haxa fendas.
Revisar os mangos, que non tean ns, rachadelas e estean ben axustados ferramenta.
Comprobar que os mangos non estean queimados.
Afiar os fos con limas e pedras.
Pintar a seccin metlica de cor vermella e vernizar os mangos.
Colocar protectores nos fos.
Almacenalas ordenadas e clasificadas, sempre de p, para evitar que se curven ou partan os
mangos.
REPARACINS
Consisten en reparar elementos que se deterioran ou rompen, tales como fos e mangos.
Afiado
O fo o mis importante dunha ferramenta. a interseccin de das superficies de corte, as cales
forman un ngulo que depender da dureza do material que se vai cortar.
38
Canto maior o fo, maior a forza necesaria para afundir a ferramenta; canto menor o ngulo,
mis frxil se volve o fo. Polo tanto, cada ferramenta ter un fo axeitado ao uso que ten:
Pulasky: (machado 300) (aixada 450)
Mcleod: 450
Mtodos de afiado
O afiado pdese realizar de das formas:
1. Esmerilando as caras da ferramenta
2. Limando as caras da ferramenta
1.- Esmerilado: o mellor sistema, anda que normalmente non se poder utilizar, e teamos que
realizar un afiado a man.
O esmerilado realzase cunha pedra que xira ao redor dun eixe, poendo en contacto con ela a fer-
ramenta que ten desgastada a sa periferia.
Durante o esmerilado hai das etapas:
Desbastado
Afinado
Precaucins durante o esmerilado
Non premer moito a pedra contra o material, xa que pode perder o tempero.
Mover a ferramenta continuamente e coa inclinacin apropiada, pois se non podemos comer
o fo.
Utilizar o equipo de seguridade (lentes, luvas, mandil de coiro, zapatos)
Ter coidado de que a pedra non estea agretada
39
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
2.- Limado: o afiado manual, utilzase cando non hai amoladora, mais lento. Para limar unha fer-
ramenta forestal, usarase unha lima de pica fina e aceiro rpido.
Un afiado correcto lvase a cabo premendo unicamente cos brazos (sen cargar o corpo) na carreira
cara a adiante. Dbese limar uniformemente segundo pida o material. Antes de limar, dbese lim-
par a graxa ou o aceite da ferramenta.
40
TEMA 10.- MAQUINARIA LIXEIRA
Ao igual que as ferramentas manuais, as motoserras e rozadoiras, producen uns rendementos moi
altos na construcin de lias de defensa durante a extincin.
USO DA MOTOSERRA NA EXTINCIN
A motoserra consiste nunha cadea provista de dentes de corte accionados por un motor de explosin.
A rapidez con que a motoserra aclara unha zona onde se vai construr unha lia de defensa, realizar
un contralume ou limpar as marxes dunha pista, dnos unha idea das grandes posibilidades que ten
esta ferramenta.
Para conseguir o maior rendemento no seu uso, todo o persoal da cuadrilla debe saber utilizala, as
como realizar as tarefas de mantemento e pequenas reparacins necesarias para o seu uso eficaz
e seguro.
No caso de ter que construr unha lia de defensa ou outra accin mediante corta ou rareo do com-
bustible areo e superficial, os pasos que cmpre seguir polo persoal sern os seguintes:
Disponse en primeiro lugar ao motoserrista, o cal vai eliminando ramas baixas, arbustos,
rbores pequenas e material livin.
Un axudante do motoserrista ir apartando o material cortado, depositndoo no lado exterior
da lia.
En xeral, a motoserra non remover o material pesado, este debe ser evitado polo capataz.
Non obstante os materiais que non se poden evitar, debern ser tronzados e apartados.
MEDIDAS DE SEGURIDADE COA MOTOSERRA
A motoserra unha ferramenta perigosa; as roturas de cadea, rebotes, descoidos, etc., son causa
de accidentes graves.
41
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
Os sistemas de seguridade activa con que conta a motoserra son os seguintes:
Freo da cadea (1)
Cadea de seguridade (2)
Espada de seguridade
Protector de rotura da cadea (3)
Sistema antivibracins
O equipo de seguridade do motose-
rrista consiste en:
Casco protector
Protectores oculares
Luvas
Botas de seguridade
Roupa de seguridade
USO DA ROZADOIRA NA EXTINCIN
Ao igual que a motoserra, a rozadoira consiste nunhas coitelas de corte movidas por un motor de
explosin e separadss entre si por un eixe transmisor do movemento.
O procedemento de utilizacin da rozadoira similar ao utilizado coa motoserra.
Primeiro, elxese a coitela mis axeitada ao combustible existente. Despois colcase a rozadoira en
primeiro lugar da lia, a cal vai abrindo unha ra de anchura prefixada. Hai que procurar que todo o
arboredo tea a mesma direccin de cada. Tras a ferramenta de corte ir un operario retirando todo
o material cortado, cara parte de fra da lia de defensa.
Principais partes da seguridade activa da motoserraPrincipais partes da seguridade activa da motoserra
42
Tras eles ir o resto do persoal coas ferramentas de corte e raspado rematando a lia ao seu paso. O
nmero de ferramentas e a sa posicin relativa ser en funcin do tipo de combustible, espesor do
chan e nmero de operarios dispoibles, debendo decidir esta cuestin o xefe de cuadrilla.
En calquera caso, a lia non deber superar os dous metros de anchura, deixando na sa parte
central 1 metro raspado ata o solo mineral. Nas marxes da lia, se non hai tempo de realizar unha
queima de ensanche, esmagarase o combustible para que, cando chegue o lume ata el, a altura da
chama dimina e sexa mis fcil de controlar.
Partes dunha rozadoira:
1.- mecanismo de arranque, 2.- motor, 3.-
guiador con mandos integrados, 4.- eixe
de transmisin, 5.- caixa redutora, 6.- pro-
tector, 7.- elemento de corte.
MEDIDAS DE SEGURIDADE COA ROZADOIRA
Os sistemas de seguridade activa da ro-
zadoira son:
Silenciador
Escape apaga-fascas
Interruptor de STOP na
empuadura
Acelerador con retroceso
automtico
Sistema antivibracins
O equipo de seguridade do operario da rozadoira o mesmo que o de motoserrista.
43
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
INSTRUCINS DE TRABALLO COA ROZADOIRA
Controlar que non se achegue ningun a menos de 15 m.
Utilizar unicamente a folla correspondente rozadoira que se estea utilizando, fixndose en que estea ben suxeita, afiada e triscada.
Controlar a folla diariamente. Desbotala se presenta fendas ou zonas de fraxilidade.
Ao realizar un cambio de folla, o eixe debe estar trabado.
O motor deber estar parado cando se traballa con ferramentas cortantes ou xunto a estas.
Controlar que o elemento de corte non xira co motor ao ralent.
Comprobar que a proteccin da folla non presenta danos e est ben suxeita.
Durante o transporte, a rozadoira estar desmontada ou provista dun protector de transporte.
Non utilizar a rozadoira se o silenciador est estragado.
Non utilizar a rozadoira se se forman chispas.
A reposicin de combustible ou regraxe dos carburados non se deben facer nas proximidades do lume. Parar o motor antes de encher e non utilizar a rozadoira que presente fugas no
sistema de combustible.
Arrancar a rozadoira lonxe do lugar de recarga.
A rozadoira e o combustible non se deben gardar en lugares destinados ao persoal.
Non arrancar o motor en lugares pechados
Utilizar o equipo de proteccin persoal.
Durante o traballo, suxeitar a rozadoira ao arns.
Non utilizar a rozadoira se pode representar algn perigo para o resto do persoal.
44
TEMA 11.- COMUNICACINS
RADIOCOMUNICACINS NOS INCENDIOS FORESTAIS
Contar cunha rede de comunicacins ben estruturada e xil imprescindible para unha eficaz loita
contra os incendios forestais. Unha deteccin eficiente e un conduto de comunicacin rpido reducen
o TEMPO DE REACCIN, que o perodo transcorrido dende que se detecta o incendio ata que se
comunica a sa existencia e se acta. Este tempo sempre debe ser o menor posible.
ESTRUTURA ORGANIZATIVA
As estacins de radio agrpanse formando MALLAS, que son unha serie de equipos que enlazan
entre si empregando a mesma frecuencia. Por exemplo, todas as emisoras dun distrito co CCD cons-
titen unha malla.
O conxunto dunha ou varias MALLAS constite unha REDE DE RADIO. Por exemplo, as mallas
dos diferentes distritos co CCP constiten unha rede.
Existen tres modalidades operativas de transmisin:
Modalidade smplex: o enlace directo entre dous equipos sen a participacin do repetidor. A
transmisin e a recepcin teen lugar secuencialmente e non de xeito simultneo. O enlace directo
entre os dous equipos, e realzase de maneira que mentres un transmite o outro recibe e viceversa.
Modalidade semidplex: o enlace prodcese a travs do repetidor. A estacin base traballa en d-
plex (emisor e receptor en disposicin permanente de recibir e transmitir mentres dura a comunica-
cin) e as restantes estacins da rede traballan en smplex de das frecuencias. Tamn se denomina
enlace en semidplex o que se efecta entre das estacins que transmiten en smplex con das
frecuencias, pero que se comunican por medio dun equipo repetidor que traballa en dplex.
Modalidade dplex: tanto a estacin base coma as estacins fixas e mbiles da rede poden trans-
mitir e recibir vez, por exemplo, a comunicacin va telfono.
45
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
CANLES DUNHA EMISORA
Nos incendios utilzanse das clases de emisoras:
Emisoras areas (frecuencia VHF): utilizadas para a comunicacin cos medios areos. O
enlace das emisoras areas habitualmente prodcese na modalidade smplex, polo que
frecuente perder comunicacin con estas cando o receptor est lonxe, en zonas montaosas
ou a baixa altura.
Emisoras de terra (frecuencia FM): utilizadas para a comunicacin entre os medios terrestres.
As emisoras terrestres ademais dispoen de:
- Canle prioritaria: cada emisora est programada, cunha canle prioritaria. Esta funcin
pdese activar ou desactivar apertando un interruptor. Coa funcin activada, a emisora
funcionar na canle que se seleccione, pero tendo en conta que se entra unha mensaxe a
travs da canle prioritaria, esta activarase e a emisora recibir e emitir nesa frecuencia.
- Escner: cada emisora est programada cunha serie de canles que son rastrexadas ao
activar a funcin escner. No caso de detectar algunha comunicacin dentro desa serie de
canles introducidas, a emisora recibir e emitir nesa frecuencia. As canles introducidas na
lista do escner adoitan ser as canles do distrito.
SISTEMTICA DA COMUNICACIN
A comunicacin das mensaxes a travs da radio debe facerse no mnimo tempo, de forma que sexan
comprendidas perfectamente por todos os posibles receptores, pero sen ocupar a canle mis que o
estritamente necesario.
46
A mensaxe
As mensaxes deben ser:
Claras
Concretas
Curtas
Esta norma fundamental da transmisin de mensaxes cocese como a regra dos tres C (C.C.C.).
As mensaxes desordenadas e con moitos datos son de difcil comprensin. Debemos ter presente
que canto mis longa sexa a transmisin, mis posibilidades hai de que unha interferencia a inte-
rrompa. A experiencia demstranos que as mensaxes longas, tras varios intentos falidos de comuni-
cacin, quedan reducidas parte realmente importante.
Polo tanto, antes de apertar o interruptor dbese repasar mentalmente a mensaxe e transmitila, coa
voz mis o clara posible, cando a canle seleccionada quede libre.
Disciplina na transmisin da mensaxe
Existe un cdigo composto por voces tipo (por exemplo: CAMBIO, RECIBIDO, TEO UNHA MEN-
SAXE PARA VOSTEDE, COMECE A TRANSMISION, REPITA MENSAXE, ESPERE RESPOSTA,
REPOSTA EN PRXIMA CONEXIN, FIN, CORTO, etc.), que debe ser utilizado por todos os ope-
radores da radio.
A sistemtica da comunicacin pode seguir das vas:
FORMA A:
O transmisor identifcase e pregunta polo receptor seleccionado.
Pdense utilizar as voces tipo: A, PARA ou CHAMANDO.
47
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
Ex. de chamada:
- Atencin posto 1 A central cambio
- Atencin posto 1 PARA central cambio
- Atencin posto 1 CHAMANDO a central cambio
Ex. de resposta:
- RECIBIDO posto 1
- ADIANTE posto 1 para central
FORMA B:
Poden utilizarse as voces tipo: DE, AQU, A VER SE RECIBE
Ex. de chamada:
- Atencin central DE posto 1 cambio
- Atencin central AQU posto 1 cambio
- Atencin central A VER SE RECIBE AO posto 1 cambio
Hai que ter presente que a informacin que se transmite pblica para toda a rede. A mensaxe dun
vixilante central pode servir para despexar as dbidas doutras persoas que a escoitan, sempre e
cando coezan quen a enva.
Na extincin, a informacin que se transmite da sa evolucin serve para todos os combatentes,
que a reciben sen necesidade de reclamala de forma individual. Cando non se sabe claramente cal
a fonte da que provn a dita informacin, esta non s non aproveitable senn que pode producir
equvocos. Por exemplo, cando exista mis dun lume activo, a informacin sobre o estado dun deles
pode confundir os que traballan no outro, os medios areos, etc.
48
imprescindible coecer cando concluu a transmisin da mensaxe, especialmente nas longas. Para
iso utilzase o termo CAMBIO. Unha vez pronunciada esta palabra dse a mensaxe por concluda,
ata que conteste o receptor ou transcorra un tempo prudencial.
Durante a extincin non se pode cambiar de canle sen autorizacin. Cando se cambie de frecuencia,
transmitirase: Pechar escoita nesta frecuencia. Pasamos frecuencia ou canle......
Alfabeto fontico internacional
A transmisin das palabras de difcil pronunciacin, ou que o operador da radio non coece, ou ben
letras soltas, cifras, signos ortogrficos, etc., poden ocasionar inexactitudes na mensaxe.
Para solucionar isto emprgase o alfabeto fontico internacional, que unha forma de pronun-
ciar unha a unha as letras dunha mensaxe, de forma que esta se entenda correctamente. Por este
procedemento, cada letra ten un son que a distingue, e que ademais sempre o mesmo segundo se
pode ver a continuacin:
LETRA VOZ LETRA VOZA ALFA N NOVEMBERB BRAVO O OSCARC CHARLIE P PAPAD DELTA Q QUEBECE ECO R ROMEOF FOX-TROT S SIERRAG GOLF T TANGOH HOTEL U UNIFORMI INDIA V VICTORJ JULIET W WHISKYK QUILO X XRAYL LIMA Y YANKEEM MIKE Z ZULU
49
Defensa contra os incendios forestais. Pens condutores
A letra que s existe no idioma espaol, lerase OO.
Cando haxa que transmitir nmeros, leranse cifra a cifra de acordo ao seguinte mtodo:
(37) tres - sete
(123) un - dous - tres
Os guins indican pausas na lectura.
As datas exprsanse cun nmero de das cifras que representan o da, seguido polas letras iniciais
do mes e, se necesario, as das ltimas cifras do ano.
MANEXO E MANTEMENTO DOS EQUIPOS DE COMUNICACIN
Actualmente as comunicacins por radio son unha axuda indispen-
sable para o persoal forestal. Ofrecen seguridade e facilitan un tra-
ballo que en moitos casos se realiza de forma individualizada na
metade do monte.
Durante o servizo o receptor debe encontrarse aberto. Isto permite
recibir tanto as mensaxes dirixidas a este coma a outros.
O receptor durante o traballo debe encontrarse sempre aberto e
a un volume adecuado
A emisora utilizarase unicamente cando sexa necesario. Isto espe-
cialmente importante en postos fixos con gran cobertura, ou cando
se fala a travs de repetidores, xa que ao ocupar a canle de comu-
nicacin estase impedindo a todos os restantes emisores o seu uso.
Neste traballo cada segundo que se ocupa a emisora conta.
Cando se ocupa unha canle faise en forma de prstamo que
preciso devolver inmediatamente.
50
Durante a extincin todas as mensaxes non referentes ao traballo deben transmitirse por outro
conduto.
En canto ao coidado ou mantemento do equipo dbense seguir as seguintes normas:
- Os equipos porttiles non se deben suxeitar pola antena.
- Non se debe utilizar a emisora sen a antena posta
- As emisoras poden limparse cun pano hmido e suave.
- Dbese intentar esgotar a batera e recargala na sa totalidade.
- Non se deben deixar as emisoras no cadro de mandos do autombil ou en lugares expostos
ao sol ou onde se poidan golpear.
importante lembrar que a emisora porttil debe permanecer sempre en poder da persoa que
a tea asignada, pois a responsable da sa custodia e bo uso.
Top Related