Cardiopulmonary Resuscitation Shortnote (Version 2.5)
สรปโดยยอโดย อ.นพ.บวร วทยชานาญกล
การดแลผ ปวยทไมมชพจรตามแนวทางการชวยฟนคนชพ 2010 ม
แนวทางดงน
Basic Life Support คอ การชวยชวตผ ปวยขนพนฐาน ดวยวธการ
งายทสดไมตองใชเครองมอหรอบคลากรใด ๆ ทซบซอน แตเนนวา
ตองทาทนททพบเหตการณ แมวาจะเปนขนตอนทไมซบซอนก
ตามแตเปนขนตอนทมความสาคญมากในการทาใหผ ปวยมชพจร
กลบมา มขนตอนดงน
Call for response หลงจากพบวาผ ปวยไมรสกตว ใหรอง
ขอความชวยเหลอทนท หากเกดในโรงพยาบาลควรตาม
defibrillator และแพทย หากเกดนอกโรงพยาบาลควรตาม
รถพยาบาล (EMS : 1669)
Circulation คลาชพจรท carotid artery 5-10 วนาท หาก
พบวาไมมชพจรใหทาการกดหนาอกทนท กดลก 2 นว
อยางนอย 100 ครงตอนาท
Airway เปดทางเดนหายใจ ดวยวธ Head-tilt chin-lift หรอ
หากเปนผ ปวยไดรบบาดเจบตองเปดดวยวธ Jaw trust
Breathing ชวยหายใจ ดวยการเปาปาก ในอตราการกด
หนาอก ตอการชวยหายใจ 30 : 2
Defibrillation ชอกไฟฟาหวใจดวยเครอง Automated
External Defibrillators (AED) หรอ Defibrillators
Advance Life Support การดแลผ ปวยดวยอปกรณ ยา ทมงานท
ครบครนยงขน ประกอบดวย
Airway เปดทางเดนหายใจดวยอปกรณตาง ๆ เชน
oropharyngeal airway, nasopharyngeal airway,
combitube® ฯลฯ สวนการใสทอชวยหายใจสามารถทาได
แตตองไมรบกวนการ CPR
Breathing การชวยหายใจดวยอปกรณทดขน คอ Bag
mask ventilation
Circulation การใหยาทจาเปน เปดเสนเลอดและ monitor
ECG
Differential Diagnosis : 5H5T เปนสาเหตทสาคญควร
ตองหาสาเหตไดเจอ
ตารางท 1 สรปการชวยชวตตามอาย
แผนภาพท 1 แนวทางการดแลผปวย Pulseless Arrest
Pulseless Arrest : จดเนน
- การด ECG ทรวดเรวแนะนาใหใช Paddle สมผสบรเวณ
หนาอก
- การ defibrillations ตองรบกวนการทา chest
compression ใหสนทสด (ตงแตปลอยมอจนกด shock;
ไมเกน 10 วนาท)
- ทา Electrode gel ทกครงทจะทาการ shock
- กด paddle ลงบนหนาอกใหแนนพอ
- ตาแหนงทวาง paddle ตามรปท 1
รปท 1 การวาง Paddle
- เมอ charge เสรจและวาง paddle ลงไป ใหทกคนถอยหาง
จากผ ปวยและใหสญญาณเพอยาใหทกคนถอย คอ
1-ฉนถอย : สงเกตวาตวเองไมไดสมผสผ ปวย
2-คณถอย : สงเกตวาผปฎบตงานไมไดสมผสผ ปวย
3-ทกคนถอย : มองใหรอบเพอใหแนใจวาไมมใคร
สมผสผ ปวย
ชอก : ใหสญญาณพรอมกดชอก
- กอนจะกด shock ใหด ECG ใหมนใจอกครงวายงคงเปน
shockable rhythms
- หลงจาก Defibrillations เสรจตองทา High quality of
CPR ตอไปอก 2 นาทเสมอ ไมวา ECG จะมการ
เปลยนแปลงเปนอะไรกตาม
- การทา High quality of CPR เปนสงทสาคญทจะชวยใหม
ชพจรกลบมาได (Return of Spontaneous circulation;
ROSC) อาจวดไดดวยการใช End-tidal CO2 ระหวางการ
ทาการชวยฟนคนชพตองมคามากกวา 20 หรอ คา
diastolic blood pressure จาก arterial line monitor มคา
ไมตากวา 20 mmHg หากมคาตากวานตองเพม
ประสทธภาพของการกดหนาอกใหแรงและเรวขน
- “Flat Line protocol” ตองทาเพอยนยนวาไมใช VF มวธ
ทาคอ เปลยน leads อยางนอย 2 leads (หากยงไมตด
leads แนะนาใหสลบตาแหนงของ paddle จาก lead II ไป
เปน lead III ;ดงรป 2) และ เพม amplitude ของ ECG ใน
ขนาดทเหมาะสม
- หาก On IV ไมไดใหพจารณา IO กอน Endotracheal
route โดยใช dose เทากบ IV
- ยาทใชใน ET ได ไดแก LEAN : Lidocaine, Epinephrine,
Atropine, Naloxone โดยใชยาเปน 2-2.5 เทาของ dose
IV
รปท 2 การทา flatline โดยใช Paddle
Drugs
- Adrenaline 1 mg V q 3-5 min (แนะนาใหทก 4 min
เพราะจะใหทก 2 cycle) ใหหลงเรมเปน VF/pulseless VT
ไปอยางนอย 2 นาท (หรอหลง shock ท 2-3 ขนไป) แต
หากเปน Asystole/PEA ให 1 mg ทนททเปดเสนได
- Amiodarone (300 mg IV ผสม 5DW 20-30 mL ซาได
150 mg IV หางจาก dose แรก 5-10 นาท) ควรใหเมอนก
ถง refractory VF/pulseless VT ,หากไมมให Lidocaine
1-1.5mg/kg IVP/IO และซาได 0.5-0.75mg/kg หางจาก
dose แรก 5-10 นาท
แผนภาพท 2 แนวทางการดแลผปวย Bradycardia
Bradycardia : จดเนน
ผ ปวยทมชพจรกให approach ผ ปวยตามหลกการ ABC
การประเมน Unstable ซงตรวจหา 5 อาการหลก (โดย
อาการเหลานตองเปนผลทเกดจาก bradycardia)
Hypotension : BP < 90/60 mmHg หรอ ลดลง 20%
จาก baseline เดม
Acute altered mental status : ความรสกตวลดลงอน
เนองมาจากเลอดไปเลยงสมองไมเพยงพอ
Sign of shock : capillary refill > 2 sec
Ischemic chest discomfort : เจบอกเนองจากการท
เลอดไปเลยง coronary ไมพอ
Acute Heart Failure : อาการหวใจลมเหลวกะทนหน
โดยมอาการหอบเหนอย นอนราบไมได Neck vein
engorge, lung crepitation both lung โดยเปนมาใน
ระยะเวลาอนสน
Atropine มกใชไมไดผลใน Infranodal block ซงไดแก
Mobiiz II และ Third degree AV block ทเปนตวกวาง
ควรหลกเลยงการใชโดยการให Dopamine/Epinephrine
แทน หรอตด External Pacing ไปเลยจะดกวา
หลงจากใหการรกษาตองประเมนผ ปวยซา วาผ ปวย
กลบมา stable หรอไม
วธตง External pacemaker
1. เปด pace mode ขนมากอน
2. ตง mode เปน Demand mode
3. Rate ประมาณ 70-80/min
4. ตง Output ไปทประมาณ 150 mA แลวกดป ม on pace
เพอใหเครองเรมทางาน
5. ใหลด output มาทปรมาณทนอยทสดทยงสามารถทาใหม
การ capture ได
6. จงเพม Output จากจด “Pacing Threshold” มา 10%
หรอประมาณ 10 mA
7. คลาชพจรเพอประเมนวาชพจรตรงกบ pacer หรอไม (ชวต
จรงทคอมกจะกระตก ดงนนควรประเมนท femoral pulse)
8. วด BP และประเมน sign of unstable อกครง วากลบมา
stable หรอไม
แผนภาพท 3 แนวทางการดแลผปวย Tachycardia
Tachycardia : จดเนน
- การทา vagal maneuver โดย carotid sinus massage
o ตองฟง bruit กอนทกครง
o การกดนวดใหกดทละขางเรมจาก non dominate (ขวา) กอน
o เวลากดใหกดท carotid sinus กดจนแนบ vertrabral body
o นวดประมาณ 10 วนาทตอขาง
- การใหยา adenosine ตองทาดวย double syringe
technique (rapid push) ดวยเสนใหญมกจะเปนทเหนอ
ขอพบ 6 12 mg ตามลาดบ หากไดผลจะ ECG จะยด
ออกการใช Adenosine ใน SVT ตองเตรยม Defibrillator
ใหพรอมดวยเสมอ หากเปน WPW อาจเกด AF with WPW
- หลงจากใหการรกษาตองประเมนผ ปวยซา วาผ ปวย
กลบมา stable หรอไม
- แมใน guideline (box 6) ใหใช adenosine ใน stable
wide QRS tachycardia (monomorphic) เพอใชแยก SVT
with aberrancy ได แตถาเปนไปไดควรอานใหออกวาเปน
SVT หรอ VT
รปท 3 PSVT หลงฉด Adenosine
Stable ใหประเมน
ECG 12 lead ทกครง
แผนภาพท 4 แนวทางการดแลผ ปวยทนททมชพจรกลบมา
Post resuscitation care
- หลงจากคลาชพจรได ใหประเมนความดน
- ประเมนผ ปวยเรอง Airway และ Breathing วาผ ปวย
กลบมาหายใจหรอไม SPO2 เปนอยางไร ใหการชวย
หายใจหรอใหออกซเจนตามความเหมาะสม
- หาสาเหตของการไมมชพจร
การหาสาเหตของการไมมชพจร (ตารางท1)
− ประวตผ ปวยบงชวาผ ปวยนาจะเปนอะไร
− ระหวางการชวยฟนคนชพควรตรวจหาสาเหตทพอเปนได
การฟงปอด การตรวจเลอดหาโพแตสเซยมและภาวะเลอด
เปนกรด การวดอณหภมเปนตน
− การหลกเลยงการทาใหเกด 5H5T คอ ชวยหายใจตองม
chest rising ไมใหผ ปวยสญเสยความรอนมากเกนไป (ท
เหมาะสมคอ 32-34 Celsius)
− หลงจากม ROSC ควรหลกเลยงการเกด hypoxia ทา ECG
12 leads เพอชวยในการวนจฉยโรคตาง ๆ โดยเฉพาะ
โรคหวใจขาดเลอด
หากผปวยชวยหายใจดวยทอชวยหายใจแลวมอาการแยลงควร
ปฏบตดงน
- เชคทอชวยหายใจวาลกเหมาสมหรอไม
- จาก respirator เปลยนการชวยหายใจดวยการบบ bag ฟง
ปอดทง 2 ขาง
- หากฟงไมเทากน นกถง Pneumothorax และ tube one
lung (Displacement) ใหตรวจรางกายยนยน หากพบวา
เปนอะไรใหรบรกษา
- หากไดยนเสยงทอเขากระเพาะ(Displacement) ใหเอาทอ
ออก และชวยหายใจโดยใช mask bag ไปกอน จนกวาทม
จะพรอมจงใสทอชวยหายใจใหม
- หากไมไดยนเสยงทใดและบบไมเขาใหนกถง obstruction
ให suction
- หากตรวจแลวไมพบสงใดใหนกถง Equipment failure
แผนภาพท 5 ขนตอนการชวยชวต โดยเนนประเดนการประเมน ECG
การประเมนผปวยวาตองใหการรกษาใด (แผนภาพท 5)
การรกษาผ ปวยอยางถกตองนนตองอาศยการอาน ECG strip ทดรวมกบการดผ ปวยวาผ ปวยมอาการอยางไร เพอการรกษาท
ถกตอง ดงนนการด ECG ควรทารวมกบการคลาชพจร (หากจงหวะทเหนนาจะมชพจร) และหากมชพจรควรประเมนดวยวาผ ปวยม
ภาวะคงทหรอไม เพราะการรกษาแตละประเภทไมเหมอนกน
Pulseless :
Non shockable rhythm
Pulse : Bradycardia
Pulseless :
Shockable rhythm
Pulse : tachycardia
Course line Still flat line
ไมม
ม ม
EKG Monitor by Defibrillator
Defibrillations
Continue CPR
Medication
Continue CPR
Medication
มภาวะหวใจเตนเรว หรอชาหรอไม
มภาวะไมคงทหรอไม**
ECG 12 leads
Medication
Pacemaker
Synchronized
cardioversion
ไมม
ม
Pulse > 150/min Pulse < 50/min
Pulseless VT, VF
ผ ปวยรสกตวหรอไม
ไม
รสกตว
Observe
Consult expert
Medication
Expert Consult
ผ ปวยมชพจรหรอไม
PEA Asystole Tachycardia Bradycardia
Do “flatline protocol”*
1
2
Start CPR
VT หรอ VF Flat line ม QRS complex
หรอ ECG เหมอนมชพจร
ประเมน pulse และ ECG monitoring ทก 2 นาท หากไมมชพจรไปกรอบท 1 มชพจรไปกรอบท 2
หมายเหต * Change leads ,Check lead, increased optimal amplitude
**ความดนโลหตตา, Perfusion ลดลง, แนนหนาอก, ความรสกตวเปลยนแปลง, มภาวะหวใจลมเหลว
ตารางท 1 Differential diagnosis (หวขอนควรอานรายละเอยดเพมเตมในแตละเรองอกครง)
5H5T Searching Treatment
Hypovolemia ประวตเสยนา(อาเจยน ถายเหลว) เสย
เลอดทงจากการบาดเจบและไมบาดเจบ
ใหสารนาหรอเลอดเพอทดแทน
Hypoxia
ประวตโรคปอด อาการหอบกอน ประวต
สาลก ฟงปอดเบา ไมมลมเขาปอดขณะ
ชวยหายใจ ผ ปวยเดก
เอาสงแปลกปลอมออกถามองเหน (หามลวงโดยไมเหน)
เปดทางเดนหายใจ ใหออกซเจน ชวยหายใจ ดวยวธใดกได
ททาให open airway และ ventilation สาเรจ
Hydrogen ion
เจาะเลอดพบภาวะเปนกรด ไมมชพจรมา
นานกวา 15 นาท หายใจไมเพยงพอ
Respiratory acidosis : open airway และ ventilation ใหด
Severe Metabolic acidosis : Sodium bicarbonate ตาม
ขอบงช
Hypokalemia
ประวตกนยาททาใหเสยโพแตสเซยม เสย
นาปรมาณมาก
ระหวางไมมชพจร : KCL 10 mEQ slowly push in 5 min
(CPR&ECC AHA 2005)
ระหวางทมชพจร : ให drip ตามคาแนะนาปกต
Hyperkalemia
ประวตโรคไต การปสสาวะทผดปกต การรบ
สาร/ยาบางชนด
ECG : tall T wave, loss of P-wave, wide
QRS, sinusoidal pattern
Calcium if ECG change or severe hyperkalemia
Beta agonist nebulizer, Insulin, sodium bicarbonate
for intracellular shift
Kayexalate, diuretics
Considered Dialysis
Hypothermia
ไมรตวในทอณหภมตา ผ ปวยบาดเจบ
ผ ปวยไมสามารถชวยเหลอตวเองได ไดรบ
ยาททาใหงวงซม
ระหวางการ CPR Internal rewarm ในรายทอณหภมตา
กวา 30 องศา
External rewarm ในรายทอณหภมระหวาง 30-33 องศา
Tension pneumothorax มประวตบาดเจบ โรคปอดอดกนเรอรง หรอ
โรคปอดอน ๆ รวมกบตรวจรางกายเขาได
Needle thorachocenthesis
Tube thoracostomy
Tamponade (Cardiac)
ประวตบาดเจบ มะเรงทรวงอก วณโรค เจบอกทะลหลง
Beck triad : distant heart sound, neck vein
engorge, hypotension กอนทจะไมมชพจร
ECG เปน PEA
ultrasound พบ massive pericardial effusion และ ม
sign of tamponade
Pericardiocenthesis
Pericardial windows (In trauma)
Toxin
TCA : ECG - R in aVR Sodium bicarbonate
Organo phosphate : SLUDGE, BBB Early intubation, Atropine
Beta blocker Glucagon, Calcium
Digoxin Digibind
Thrombosis coronary EKG change in regional wall Reperfusion therapy
Thrombosis pulmonary มความเสยง ขาไมเทากน หอบกอน arrest Heparin, Fibrinlytic
Top Related